Nummer 17 | 27 april 2006 | Uitgave Directie Voorlichting Ministerie van Defensie
Pagina 3 Laatste reünie in Seedorf
Pagina 4-5 Transport naar Uruzgan is megaklus
Pagina 6-7 Aandacht voor preventieve maatregelen
Pagina 8-9 Vliegbasis nog steeds vol bedrijvigheid
BEVEILIGING BEGINT MET CONTROLES DEN HAAG - Met ingang van deze week kan er aan de poort van Defensieterreinen worden gecontroleerd of medewerkers gerubriceerde informatie bij zich hebben en of zij die ook mogen meenemen. Secretaris-generaal Annink was vorige week woensdag, 19 april, de allereerste die als onderdeel
Militaire waarnemers naar Soedan DEN HAAG - De eerste zeven militaire waarnemers voor de United Nations Mission in Sudan (UNMIS) zijn afgelopen maandag, 24 april, vanaf Schiphol vertrokken naar het Oost-Afrikaanse land. Zij houden de komende maanden toezicht op de naleving van het vredesbestand tussen de voormalige strijdende partijen in het noord-zuidconflict in het land. UNMIS is een VN-missie die bestaat uit tienduizend militairen. In totaal levert Nederland voor een jaar vijftien militaire waarnemers, vijftien politiefunctionarissen en een aantal stafofficieren. Lees verder op pagina 4
van dit pilotproject werd gecontroleerd toen hij het A-gebouw aan het Plein wilde verlaten. Aanleiding voor de controles zijn enkele incidenten die zich recentelijk hebben voorgedaan. Defensiemedewerkers raakten onbedoeld gegevensdragers met geheime informatie kwijt. In reactie daarop kregen alle Defensiemedewerkers een brief thuis van minister Kamp waarin hij hen nog eens op het hart drukte zich bewust te zijn van de veiligheidsrisico’s. Tijdens een bijeenkomst in Den Haag met alle
commandanten kondigde secretaris-generaal Annink de controles aan. Het is de bedoeling dat de controles op de dag zelf worden aangekondigd, maar er wordt niet aangegeven bij welke uitgang er wordt gepost en hoe lang. Personeel dat het pand binnenkomt of verlaat, wordt steekproefsgewijs gecheckt. Eerst wordt gevraagd of zij medewerking willen verlenen aan de controle, gevolgd door de vraag of zij gerubriceerd materiaal bij zich hebben. Als personeel weigert mee te doen aan een controle, wordt dat via de lijnmanager aan de SG gerapporteerd. Over een maand volgt een evaluatie en kunnen aan de hand daarvan de procedures nog wijzigen.●
Pakistan neemt TF 150 over van marine
BAHREIN - De Koninklijke Marine heeft afgelopen maandag het commando over Task Force 150 aan de Pakistaanse marine over-
gedragen. De missie, die deel uitmaakt van de operatie Enduring Freedom, stond onder leiding van commandeur Hank Ort (r). Hij voerde vanaf vlaggenschip Hr.Ms. De Zeven Provinciën gedurende zes maanden het commando over de Task Force. Die nieuwe commandant is admiraal Iqbal (l). Task Force 150 zet zich in voor een stabiel en veilig gebied rond het Arabisch schiereiland. Lees verder op pagina 3
Secretaris-generaal Annink laat zijn tas controleren. Foto: Rob Keeris
MINISTER BEKORT BEZOEK AUSTRALIË DEN HAAG/SYDNEY Minister Kamp is vanwege familieomstandigheden, eerder teruggekeerd van zijn bezoek aan Australië en NieuwZeeland. De bewindsman zou van vrijdag 21 tot en met maandag 24 april een bezoek brengen aan beide landen. Het geplande bezoek aan Canberra (Australië) en Auckland (Nieuw Zeeland) niet kon doorgaan.
In Sydney had Kamp een ontmoeting met zijn Australische ambtgenoot dr. Brendon Nelson. Ook sprak hij met minister van Veteranenzaken Bruce Bilson. Tevens had hij een ouderhoud met onder anderen Ric Smith, secretaris-generaal Defensie, luitenant-generaal Ken Gillispie, schout-bij-nacht Rowan Moffit, generaal-majoor Mike Hindmarsh en beleidsadviseur Stephanie Foster. Belangrijkste onderwerp was de samenwerking tussen Nederland en Australië tijdens de ISAFmissie in het zuiden van Afghanistan. De minister werd vergezeld door onder anderen de Commandant der Strijdkrachten, generaal Dick Berlijn, die na het vertrek van Kamp het programma deels heeft overgenomen.
‘EEN GEWELDIGE LAATSTE DAG IN SEEDORF’ SEEDORF - “Daar komt de oude stomp aan...” Neerlands Hoop maakte er in het verleden al een nummer over. Zaterdag 22 april werden de regels voor de laatste maal gezongen door de echte oude stompen. Vele ex-dienstplichtigen en oud-beroepsmilitairen togen voor de laatste keer naar het Duitse Seedorf om vlak voor de sluiting van de legerplaats de nodige herinneringen op te halen. Op de Duitse snelweg richting het noorden waren vrijdag voor de reünie verrassend veel Nederlandse kentekens te zien. Meer dan negenduizend mensen bezochten het Treffen, zoals dat in goed Duits heet, samen met kinderen, partners en andere be-
langstellenden. Sommigen namen afscheid met een lach, anderen met een traan. En het was alsof er ‘iemand’ van ‘boven’ meehuilde; de hele dag regende het onophoudelijk. Tot grote vreugde van de bezoekers deelde de organisatie
paraplu’s uit (ook als aandenken aan deze dag). Onder een dak van blauwgekleurde regenschermen zochten militairen van vroeger elkaar op bij de speciaal ingerichte trefpunten. Lees verder op pagina 3
Australië wil tweehonderd militairen naar Uruzgan sturen die in de Nederlandse Taakgroep worden geïntegreerd. Lees verder op pagina 3
Cougars naar Kandahar SOESTERBERG - Twee Cougar transporthelikopters van 300 Squadron zijn vanaf hun thuisbasis Soesterberg naar Kandahar in het zuiden van Afghanistan gebracht. Dit gebeurde afgelopen vrijdag de 21ste door een Antonov 124. Deze week ging een derde wentelwiek eveneens per transportvliegtuig naar Centraal-Azië. De luchtmachttoestellen ondersteunen straks de International Security Assistance Force (ISAF) in de buurprovincie Uruzgan. Nog een trio Cougars gaat later naar het operatiegebied. In totaal blijven de zes toestellen één jaar in het missiegebied. Naast de transporthelikopters ondersteunt de luchtmacht de Task Force Unicorn (TFU) met zes F-16 jachtbommenwerpers, zes Apache gevechtshelikopters en één C-130 Hercules-transportvliegtuig. De Nederlandse bijdrage aan de ISAF-operatie in de provincie Uruzgan bestaat uit ruim 1400 militairen.●
27 april | Pagina 2
INTERNE VACATURES DEFENSIE Voor recente vacatures kunt u terecht op de intranetsite van de dienstencentra Psychologisch Advies en Selectie en Medische Keuringen, te benaderen via het intranetportaal (http://intern.mindef.nl) of op internet via www.mobiliteitsbank.nl. Medewerkers die nog geen toegang tot intranet en ook geen internetverbinding hebben, kunnen een beroep doenop de personeelsdienstvan zijn of haar onderdeel. Senior Portfoliomanager, Den Haag, schaal 13; Hoofd Centraal Facilitair Meldpunt, Den Haag, schaal 10; Senior Operationeel Inkoper, Den Haag, schaal 9; Productspecialist DIV, Den Haag, schaal 9; Technisch Adviseur Kathodische Bescherming en Electro, Den Haag, schaal 9; Junior Projectleider VOKA, Den Haag, schaal 9; P&O Consulent, Den Haag, schaal 9; ICT Beheerder Configuratiebeheer, Soesterberg, schaal 8; ICT Beheerder Voice, Soesterberg, schaal 8; IV-Deskundige, Gouda, schaal 8; Senior Medewerker P&O, Amsterdam, op zeer korte termijn Nieuw Milligen, schaal 7; Hoofd Werkplaats, Amersfoort, schaal 7; Chef-kok, Den Haag, schaal 6; Doktersassistent(e) , Amersfoort, schaal 5
DEN HAAG - Defensie schaft met hulp van het Duitse ministerie van Defensie vijf Aladin onbemande verkenningsvliegtuigjes aan, inclusief een logistiek pakket voor vijfhonderd vluchten. Het is de bedoeling dat de toestellen, die minder dan vier kilo wegen, vanaf augustus worden ingezet in de provincie Uruzgan. Dat gebeurt voor de duur van twee jaar. Om de levering mogelijk te maken, wordt op voorspraak van de Defensie Materieel Organisatie de productie voor de Duitse Bundeswehr onderbroken. De eerste trainingen aan de Nederlandse militairen worden gegeven bij de producent van het vliegtuig, EMT in Penzberg in samenwerking met het Duitse ministerie van Defensie. Nederland kan zo gebruik ma-
Duitse militairen maken Aladin klaar voor een verkenningsvlucht.
ALADIN MEE NAAR URUZGAN ken van de ervaringen die het Duitse leger met het toestel in Afghanistan op deed. De eerste Nederlandse militairen starten begin juni met de opleiding in Duitsland. Met de verkenningsvliegtuigjes kunnen vluchten worden uitgevoerd tot op vijf kilometer afstand van het zeventien kilo wegende grondstation. Het toestel kan zowel overdag als ‘s nachts informatie verzamelen, doordat het toestelletje niet alleen een daglichtcamera heeft, maar ook een infraroodcamera. Er is voor de machine, met een spanwijdte van nog geen anderhalve meter, geen startbaan nodig. Het wordt simpelweg met de hand in de lucht gegooid. Het past in een kleine draagbare kist die eenvou-
dig in een voertuig kan worden meegenomen. Het toestel vliegt op een oplaadbare accu en kan na het verwisselen daarvan opnieuw worden gebruikt. De elektromotor is nagenoeg geluidloos. Het kan vliegen op hoogten tussen de dertig en tweehonderd meter met een snelheid die varieert tussen de veertig en zeventig kilometer per uur. Het toestel gaat - indien gewenst - mee op patrouille. Als militairen ergens komen waar ze het niet vertrouwen of een hinderlaag vermoeden, kunnen ze Aladin op pad sturen. Daarvoor zijn zijn twee militairen nodig. Een om het toestel in de lucht te werpen en een om het Ground Control Station (GCS) te bedienen. Aladin kan een van tevoren ingeprogram-
WEDERZIJDS BEGRIP OP ZEVEN PROVINCIËN FUJAYRAH (VAE) - De Commandant der Strijdkrachten, generaal Dick Berlijn, heeft vorige week woensdag, 19 april, een bezoek gebracht aan Hr.Ms. De Zeven Provinciën. Tijdens dit be-
zoek kreeg de bemanning van het schip de gelegenheid om vragen te stellen over de meest recente ontwikkelingen binnen Defensie. De CDS liet zich op zijn beurt informeren over de voort-
gang van de maritieme operaties in het Midden-Oosten. De bemanning van de Zeven Provinciën wilde tijdens het bezoek toelichting op de meest recente dagorder van de CDS, die naar aanleiding van de vermeende misstanden binnen Defensie is verstuurd. De bemanning benadrukte dat het zich niet herkent in het beeld dat momenteel in de media over de marine wordt geschetst. Generaal Berlijn lichtte de dagorder toe en gaf aan dat de incidenten een defensiebreed probleem zijn. Hij betreurt het dat de marine op zo’n negatieve manier in de publiciteit is gekomen. Wel gaf hij aan dat ieder incident er één te veel is en dat die wat hem betreft voorgoed tot het verleden behoren. De Zeven Provinciën en het bevoorradingsschip Hr.Ms. Amsterdam maken onderdeel uit van de internationale Task Force 150 onder leiding van commandeur Hank Ort. Gezamenlijk zijn zij
verantwoordelijk voor de Maritime Security Operations in een gebied van de kust van Somalië tot aan de Arabische Golf. Tijdens de briefings werd de CDS duidelijk dat de aanwezigheid van schepen in deze regio vruchten afwerpt. De maritieme presentie is hier essentieel, temeer omdat meer dan vijftig procent van de olieproductie door deze regio wordt vervoerd. Daarnaast maken de schepen een steeds sterkere vuist tegen piraterij, die een groeiende bedreiging voor de regio vormt. De CDS sloot zijn werkbezoek af met een alle hens in de hangaar. Hierbij stipte hij nogmaals de recente ontwikkelingen aan, maar sprak vooral ook zijn bewondering uit voor het goede werk dat de marine in deze regio verricht. “Ik heb vol vertrouwen in de koers die de marine is ingeslagen en uw inzet benadrukt dat. Ik ben trots op het goede werk dat u hier verricht.”●
MARINEOFFICIEREN SUCCESVOL IN LONDON MARATHON LONDEN - De marineofficieren kapitein-ter-zee Raggy Campagne en kapitein-luitenant-ter-zee (arts) Jaap Boreel hebben afgelopen weekend voor de derde achtereenvolgende keer met succes aan de London Marathon meegedaan. Campagne legde het 42 kilometer lange parcours af in een tijd van drie uur en elf minuten. Boreel klokte bij de finish op Pall Mall naast Buckingham Palace een tijd van vier uur en twee minuten. De twee marineofficieren droegen tijdens de marathon feloranje vesten van de marine. Zo vielen zij tussen de ruim 40.000 renners, van wie sommigen als ridder, banaan of aap verkleed gingen voor het goede doel, toch nog goed op. Campagne en
Boreel zijn geplaatst op het NAVOhoofdkwartier in Northwood. Ze hebben een jaar lang intensief getraind voor de London Marathon en overbrugden daarbij maar liefst 1500 kilometer. “Als je voor de eerste keer een marathon hebt gerend, zijn er twee reacties: dit nooit meer of volgend jaar sneller! Dat laatste was bij ons allebei het geval. Al rennend hebben we Londen en de wijde omgeving erg goed leren kennen”, reageerde het duo. De kersverse Deputy Commander Maritime Component Command Northwood, viceadmiraal Pim Bedet, wachtte Campagne en Boreel bij de finish op en feliciteerde hen als eerste met hun topprestatie. Bijdrage: Sophie Boreel●
meerde vlucht maken, zodat de bedienaar zich helemaal kan concentreren op zijn missie. De beelden zijn real time te volgen via het grondstation, maar worden ook met behulp van een taperecorder opgeslagen. Na vlucht landt het toestel zonder hulp op de gewenste plaats. Het GCS waarmee het toestel wordt bestuurd, zit in een rugzak. De operator kan meekijken met de vlucht en het toestel met een commando rondjes om een object laten vliegen als dat nader bestudeerd moet worden. De Duitse landmacht werkte
Duitsland sloot in maart 2005 een contract met producent EMT voor de levering van 115 Aladin’s.●
Commandowisselingen bij EUFOR-4 BANJA LUKA - Het Nederlandse ContingentsCommando (ContCo) is medio april begonnen aan de nieuwe halfjaarlijkse rotatie van de European Union Force (EUFOR). Na een korte informele ceremonie droeg luitenantkolonel Le Congé het commando over aan luitenant-kolonel Van Helde, de nieuwe commandant ContCo. Dit gebeurde in de Mali Raj, de gemeenschapsruimte op Banja Luka Metal Factory. Met deze overdracht is de rotatie van EUFOR-3 naar EUFOR-4 begonnen. Na een korte toespraak, van zowel de oude als de nieuwe commandant werd door vele belangstellenden van verschillende nationaliteiten het glas geheven op een succesvolle missie. Tijdens de eindoefening van EUFOR-4, enkele weken terug, was al sprake van een uitstekende samenwerking met alle collega’s in Nederland die de missie ondersteunen. Zo ontstond de kreet ‘volledig in de wedstrijd’. Ook de Koninklijke Marechaussee in Bosnië heeft het comman-
Luitenant-kolonel Le Congé (l).
do overgedragen aan EUFOR-4. Eerste luitenant R. Van Driel nam in Banja Luka de leiding over van tweede luitenant J, van Gelder in het bijzijn van een Britse en een Nederlandse delegatie. Speciaal voor de gelegenheid waren uit Sarajevo collega’s van de Integrated Police Unit gekomen, evenals de commandant National Support Element. Na afloop was er nog gelegenheid voor een gezellig samenzijn waarbij het blokje Hollandse kaas uiteraard niet ontbrak. Het Wapen in Bosnië telt ongeveer twintig marechaussees.●
Defensiechauffeurs scoren het best bij verkeersexamen HILVERSUM - Militaire chauffeurs doen het goed in het verkeer. Dat bleek Eerste Paasdag toen 32 deelnemers het Nationale Verkeersexamen 2006 aflegden. De chauffeurs van Defensie wisten tijdens een drie uur durende live-uitzending op SBS 6, maar liefst 81 procent van de vragen over verkeersregels goed te beantwoorden.
Complimenten voor marathon men kolonel Campagne (links) en overste Boreel (rechts) van vice-admiraal Bedet tegen het decor van het monument van de Royal Marines.
tussen 2003 en dit jaar met de Aladin in Afghanistan. Het toestel werd regelmatig in de heuvels rond Kaboel ingezet. Het houdt een gebied van ruwweg tien vierkante kilometer in de gaten en wordt gestuurd door een autonoom systeem dat voorkomt dat het toestel ergens tegenaan vliegt. Daarvoor heeft het vliegtuigje een 3D-digitale landkaart aan boord.
De 32 kandidaten waren afkomstig van het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden in Oirschot, van de Nederlandse Defensie Academie, de marechausseebrigade in Twente en de De-
fensie Vervoers Organisatie (DVVO) waar zij werken als VIPchauffeur. Tijdens het programma namen de militairen het op tegen vijf andere beroepsgroepen, met elk eveneens 32 deelnemers. Het betrof: begrafenischauffeurs, boeren, brandweerlieden, coureurs en privéchauffeurs. Scoorden de militairen het beste, de brandweerlieden volgden met 41 procent en de privé-chauffeurs met 31 procent. De begrafenisondernemers eindigden met negentien procent, de coureurs met twaalf. De boeren sloten het rijtje af met drie procent.●
27 april | Pagina 3
REGERING: SITUATIE IN ZUID-AFGHANISTAN VERSLECHTERT
Met meer man naar Uruzgan DEN HAAG - De complexe logistieke en veiligheidssituatie in het zuiden van Afghanistan is er de oorzaak van dat extra transportcapaciteit en force protection moet worden ingezet. Ook de stationering van de zes AH-64D Apache aanvalshelikopters op de basis in Tarin Kowt vergt extra personeel, zo’n veertig man. Vandaar dat niet de aanvankelijk beoogde 1200 tot 1400 militairen worden ingezet voor Task Force Unicorn (TFU), maar 1400 tot 1600. Dat staat in de brief van het kabinet die vorige week dinsdag aan de Tweede Kamer is gezonden. Daarin wordt ook gewag gemaakt van extra vuurkracht die ter beschikking komt in de vorm van drie nieuwe pantserhouwitsers (PzH-2000NL). Deze vuurmonden gaan mee in plaats van de 120 millimeter mortieren die aanvankelijk op de lijst stonden. Overigens zal in de beginperiode, tijdens de opbouw van de TFU, de Nederlandse inbreng uit ruim tweeduizend militairen bestaan. Uit een rapport van de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) is gebleken dat de veiligheidssituatie in Zuid-Afghanistan verslechtert nu de lente doorbreekt. Na de wintermaanden is er
altijd een toename van het aantal incidenten, maar daaraan valt niet alle onrust toe te schrijven. Volgens de MIVD is de Taliban op tactisch niveau beter georganiseerd, gaat effectiever om met verbindingsmiddelen en wapensystemen en treedt gecoördineerd op. “De voornaamste dreiging bestaat uit bom-, zelfmoordaanslagen, hinderlagen en aanvallen op helikopters”, schrijft het kabinet. Voor extra beveiliging wordt betere nachtzichtapparatuur voor de Cougar-helikopters aangeschaft, gaan er robots voor explosievenopruiming mee en wordt geïnvesteerd in pantsercontainers. Ook de mini-UAV’s (zie pagina 2) maken deel uit van het extra beveiligingsprogramma.●
Eerbetoon aan ANZAC-militairen DEN HAAG - De Inspecteur der Veteranen, luitenant-generaal Ad Van Baal, heeft dinsdag 25 januari op de Commonwealth War Graves Section van de Westduin begraafplaats in Den Haag een krans gelegd ter nagedachtenis aan de gevallenen van Australië en Nieuw-Zeeland. Beide landen herdenken traditiegetrouw hun doden op 25 april, die ANZAC Day wordt genoemd. Naam en datum zijn ontleend aan de eerste grote actie van het Australian and New Zealand Army Corps (ANZAC) tijdens de landing op het Turkse
Task Force 150 onder Pakistaans commando Vervolg van pagina 1
BAHREIN - Het internationale vlootverband zorgt ervoor dat terroristische organisaties de zee niet meer kunnen gebruiken voor transport van bijvoorbeeld wapens. Belangrijk is dat de landen uit de regio zelf werken aan veiligheid en stabiliteit in hun wateren om zo de veiligheid en continuïteit van het economisch maritieme verkeer te waarborgen. De Task Force treedt tevens in toenemende mate op tegen piraterij. Met name in de internationale wateren voor de kust van Somalië zijn veel piraten actief. Zij maken het gebied voor de commerciële zeevaart één van de gevaarlijkste ter wereld. Begin deze maand kwam Hr.Ms. De Zeven Provinciën nog in actie tegen zeerovers. Van de Koninklijke Marine nemen Hr.Ms. De Zeven Provinciën en Hr.Ms. Amsterdam deel aan TF 150. Ook Hr.Ms. Bruinvis leverde een bijdrage. In totaal bestaat de groep uit zestien schepen. Die zijn naast de Nederlandse afkomstig uit Canada, Duitsland, Frankrijk, Pakistan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De Amsterdam en De Zeven Provinciën verlaten binnenkort het gebied en zijn naar verwachting medio mei terug in de haven van Den Helder. De Bruinvis arriveerde hier eerder deze maand.●
Reünie Seedorf Vervolg van pagina 1
SEEDORF - Hoewel de jaargangen in blokken geclusterd waren, was het voor velen niet makkelijk om tussen de duizenden bezoekers hun kameraden van vroeger te vinden. TEKST: MARIEKE VAN BERGEN - FOTO’S: GRIFFIOEN
schiereiland van Gallipoli (Dardanellen) in 1915. De ceremonie werd bijgewoond door de ambassadeurs van Australië en Nieuw-Zeeland in Nederland, respectievelijk Stephen Brady en David Payton. Omdat er dit jaar een vriendschapsband van vier eeuwen bestaat tussen Nederland en Australië en militairen van beide naties vanaf de zomer samenwer-
ken in Afghanistan, nam dit keer ook generaal Van Baal aan de plechtigheid deel. Gisteren, woensdag 26 april, werd in de tuin van de Australische ambassade in Den Haag het boek The fourth ally gepresenteerd aan ongeveer 150 in Nederland nog levende WO II veteranen en hun partners. Foto: Rob Keeris●
BANKJES BIJ MONUMENT WAALSDORPERVLAKTE DEN HAAG - De Dienst Vastgoed Defensie heeft afgelopen dinsdag in samenspraak met
twee bestuursleden van het ErePeleton bewegwijzeringsbordjes naar het monument op de Waalsdorpervlakte aangebracht. Ook werden twee bankjes geplaatst waarop bezoekers aan het monument even kunnen uitrusten. De bestuursleden Wendy Broer (links) en Karla Vaartjes zijn erg blij met de door Defensie geplaatste bankjes bij het monument en rusten even uit. Foto:
Desondanks was er genoeg te beleven en te zien op het terrein van de legerplaats. Onder het genot van originele Deutscher Kuchen konden de bezoekers de hele dag genieten van demonstraties met militaire voertuigen. Kinderen mochten zelf deelnemen aan een actie van een ME-peloton van de Koninklijke Marechaussee. Ook viel te bekijken hoe het er op een hindernisbaan tegenwoordig aan toe gaat. Tevens was er een static show met enkele zwaargewichten, zoals de Leopard 2A6. Spectaculair was het platrijden van een autowrak door een genietank. Op het hele terrein stonden ook oude militaire voertuigen tentoongesteld, zodat een goede vergelijking met het huidige materieel te maken was. Ook waren er wapens uitgestald. De gasten mochten zelf ook een schot wagen met het persoonlijk wapen Diemaco C7A1. Aan het einde van de middag kregen de oudgedienden net zoals vroeger - een zogenoemde blauwe hap voorgeschoteld die bij menigeen in de smaak viel. En natuurlijk mocht ook de lage prijs voor het bier, evenals zo’n dertig jaar geleden, niet ontbreken. Voor zeventig eurocent vloeide het gerstenat dan ook rijkelijk. Tussen alle demonstraties en activiteiten door waren de (sterke) verhalen over het hele terrein te horen. Vaders die hun kinderen vertelden over vroeger, maar ook kameraden die elkaar na tientallen jaren weer tegenkwamen en gebeurtenissen van toen herbeleefden. “Weet je nog toen…? En weet je nog die…?” Over oefeningen in het veld, die ene strenge commandant en de gemoedelijkheid op de kazerne. Maar ook over stapavonden in de omliggende dorpen en het daarbij gepaard gaande kattekwaad. Na het avondeten werd iedereen verzocht het terrein te verlaten en zich richting het podium achter de filmzaal te begeven. Daar verzorgden diverse bands een spetterend optreden. Zangeres Do werd onder luid applaus ontvangen. En omdat een ‘echte militair’ geen paraplu nodig heeft, zoals enkele aanwezigen riepen, gingen velen ondanks de het slechte weer tot laat in de avond door met feestvieren, herinneringen ophalen en praten met al dan niet bekenden. Ter afsluiting van het evenement trad René Froger op. Tegen de meeste verwachtingen in werd de Amsterdamse entertainer zeer positief ontvangen.
Patricia van Schoonhoven●
TOT ZIENS
De organisatie van de reünie mag tevreden terug kijken op de festiviteiten. Hoewel vooraf enige ongerustheid bestond over het aantal slaapplaatsen bleek dit achteraf geen enkel probleem te zijn. Sporthallen en een voor de gelegenheid afgehuurde camping zaten vol. De gasten werden met pendelbussen van en naar de kazerne gebracht vanaf parkeerplaatsen in het nabijgelegen Zeven. Ook brigadegeneraal Harm de Jonge was erg te spreken over het verloop van de dag. Hij liep ongedwongen rond op het terrein en sprak met oudgedienden over het lot van de legerplaats. Want ondanks alle vrolijke activiteiten afgelopen zaterdag blijft het voor velen een droevig feit dat de poorten na 43 jaar sluiten. Op de terugweg naar Nederland waren naast vele gele kentekenplaten ook verscheidene aanplakposters aan de binnenkant van de autoruiten te zien, met daarop de allesomvattende tekst: Seedorf, auf wiedersehen.●
Minister Kamp en zijn Australische collega Nelson. Foto: Otte Beeksma
Eerder terug Vervolg van pagina 1
Konvooi van Pol-e-Khomri veilig uit vuurgevecht POL-E-KHOMRI - Negen mariniers en een tolk van het Provinciaal Reconstructie Team in het Noord-Afghaanse Pol-e-Khomri zijn tijdens een patrouille betrokken geraakt bij een vuurgevecht. Dit gebeurde afgelopen maandagochtend. Van de tien raakte niemand gewond. De patrouille, bestaande uit vier voertuigen, werd ongeveer twintig ki-
lometer ten noorden van Baghlan-stad vanaf de linkerflank onder vuur genomen met kleinkaliber wapens. Daarbij zijn naar schatting veertig tot vijftig schoten afgevuurd. De militairen zochten daarop dekking en schoten terug. Hoewel van de aanvallers iemand neerviel, is niet bekend of aan vijandelijke zijde gewonden of doden zijn gevallen. De gealarmeerde Quick
Reaction Force (QRF) schoot te hulp waarna deze gezamenlijk met de patrouille veilig terugkeerde in Pol-eKhomri. De op Kaboel in verhoogde staat van paraatheid verkerende Nederlandse F-16’s bleken niet nodig. De Koninklijke Marechaussee en de Afghan National Police hebben de zaak momenteel in onderzoek.●
SYDNEY - Tijdens het bezoek van minister Kamp heeft Nelson aangegeven zich te willen aansluiten bij het Nederlands-Canadese overleg over een gezamenlijke aanpak voor de behandeling van gevangen in Kandahar. Ook spraken de bewindslieden over de relatie tussen de NAVO en landen als Korea, Japan en Australië, alsmede over de veiligheidssituatie in de regio. Beide ministers stelden dat de gezamenlijk missie in Uruzgan, die op 1 augustus begint en twee jaar duurt, moeilijk zou worden. Desalniettemin zien zij haar vol vertrouwen tegemoet.●
27 april | Pagina 4
UNMO’s voorbereid op missie
TRANSPORT NAAR ONHERBERGZAAM De cursisten leerden onder meer contacten te onderhouden, te onderhandelen en hoe ze moeten omgaan met stress en trauma’s .
DEN HAAG - De vijftien United Nations Military Oberservers (UNMO’s) en twee stafleden die recentelijk naar Soedan zijn vertrokken voor de VN-waarnemingsmissie UNMIS, hebben eerst een drie weken durende opleiding bij de School voor Vredesmissies in Amersfoort afgerond. “De reacties op de cursus varieerden van heel afwachtend tot dolenthousiast”, zegt hoofd van de Instructiegroep, kapitein Tjip Prins. De waarnemers zijn een jaar lang ongewapend actief in de regio rondom Juba, de hoofdstad van ZuidSoedan. Tijdens de cursus kregen de cursisten, van alle krijgsmachtdelen, de kneepjes van het vak aangeleerd. Prins: “Ze leerden onder meer contacten te onderhouden, te onderhandelen en hoe ze moeten omgaan met stress en trauma. Daarnaast kregen ze actuele informatie over leven en werken in het missiegebied door de Duitse gastspreker kapitein-luitenant-ter-zee Annighöfer, die net terug is uit Soedan.” Als UNMO moeten de militairen ongewapend in internationaal teamverband toezien op akkoorden tussen (voormalige) strijdende partijen. Dat maakt het een moeilijk vak volgens Prins. “Het komt aan op persoonlijke overtuigingskracht en capaciteiten om goede relaties met alle belanghebbenden aan te gaan.” Het niet dragen van een wapen kan juist bevorderlijk zijn, meent Prins. “Je vormt geen bedreiging en dus zijn mensen eerder bereid om te praten.” STRESS
Na twee weken theorie was het tijd om het geleerde in praktijk te brengen. Op ondermeer drie kampeerboerderijen werd in de omgeving van Harskamp en Stroe een zo realistisch mogelijk scenario uitgebeeld, waarin de cursisten alle leerstof dunnetjes voorgeschoteld kregen. Zo moest er een team
station draaiende worden gehouden (rapportages verzorgen en zelf koken en schoonhouden), werden er patrouilles gereden, inspecties uitgevoerd bij wapenopslagplaatsen en gesprekken gehouden met lokale leiders. De oefening eindigde met een spoedevacuatie, die de nodige stress veroorzaakte. Prins: “Al met al is de oefening redelijk confronterend, maar er is goed gereageerd door de deelnemers. Zij weten nu dat ze er klaar voor zijn en wie tijdens de oefening een enkele keer geconfronteerd is met zijn eigen mindere prestaties, weet nu waar het aan schort en kan zich zelf hierdoor verbeteren.” Kapitein Jeroen van Dongen van de luchtmacht is een van de waarnemers die de cursus volgde. Volgens hem is de leerstof heel nuttig. “Wel zat iedereen vol vragen. De meeste daarvan zijn tijdens de cursus beantwoord”, aldus van Dongen. “Nu is het met z’n allen toeleven naar het moment van vertrek.” UNMIS bestaat uit een stabilisatiemacht van tienduizend militairen, onder wie 750 waarnemers, met als belangrijkste taak toe te zien op de naleving van het vredesakkoord tussen de Soedanese regering en de Sudanese People’s Liberation Movement, dat op 9 januari 2005 is gesloten. De waarnemers zijn onlangs voor een periode van vier maanden vertrokken. In totaal zullen drie lichtingen deel uitmaken van de Nederlandse bijdrage.●
DVVO legt logistieke De Nederlandse ISAF-missie in de provincie Uruzgan moet per 1 oktober aanstaande volledig operationeel zijn. Voor de logistiek is die streefdatum een enorme uitdaging. Vanaf maart is de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie (DVVO) in de weer met een enorme verplaatsingsoperatie. Een greep uit de omstandigheden: de wegen in het zuiden van Afghanistan zijn slecht, de zomer is er zeer heet en kurkdroog en de afstanden bizar groot. Nederland zal in Uruzgan twee bases in gebruik nemen: de ene bij de provinciehoofdstad Tarin Kowt, de andere bij het kleinere Deh Rawod.
27 april | Pagina 5
GEBIED IS MEGAKLUS
basis voor de Nederlandse Uruzgan-missie De DVVO speelt een centrale rol bij alle transport naar Uruzgan. Al in februari zijn de transportlijnen uitgezet en het leeuwendeel van het materieel is inmiddels per schip naar Pakistan gebracht. Deze haastklus is nodig omdat ter plaatse enkele maanden aan voorbereidingen nodig zijn om op tijd operationeel te kunnen zijn. Een Deployment Task Force (DTF) is verantwoordelijk voor deze voorbereidingen. Wekelijks vertrekken er vanuit Nederland een KDC-10
TEKST: ELKE KOEVOET-BRAND
shuttle én civiele vluchten met personeel van het DTF naar Kaboel. Vervolgens worden de militairen doorgevlogen naar Kandahar, een vliegbasis in Zuid-Afghanistan. In maart is de DTF begonnen met het inrichten van een Nederlandse compound op het vliegveld van Kandahar en de beide bases in Uruzgan. De Deployment Task Force moet bijna alles vanaf de grond opbouwen. Zoals onderkomens, kantoorruimtes, beschermingsconstructies, de drinkwatervoor-
ziening, een communicatienetwerk en geneeskundige voorzieningen. Vanwege het gevaar in Uruzgan is er ook veel aandacht voor beveiliging en bescherming. Daarom beschikt de DTF ook over een Force Protection-element, bestaande uit onder meer Patria pantservoertuigen en YPR pantserrupsen. De Nederlandse eenheid kan verder rekenen op ondersteuning van F-16’s, AH64D Apache aanvals- en Cougar
transporthelikopters. Wanneer de DTF over enkele maanden voldoende voorbereidingen heeft getroffen, krijgen de twee bases in Uruzgan versterking van het zogenoemde Provincial Reconstruction Team (PRT). Doel van dit PRT is het ondersteunen van de wederopbouw in de regio. CENTRALE ROL DVVO
Majoor Gert Hoorman is namens de DVVO verantwoordelijk voor de coördinatie van de verplaatsingen naar het zuidelijk deel van Afghanistan. Veel materieel wordt vanuit Nederland naar Uruzgan gebracht. Ander materieel is afkomstig van de Nederlandse basis in Kaboel. Daarnaast moeten zo’n achthonderd voertuigen en ongeveer duizend containers naar Uruzgan worden gebracht, en bovendien een aantal helikopters. “Het materieel gaat per schip in containers vanuit de Eemshaven naar Port Qasim in Pakistan, nabij Karachi”, aldus Hoorman. “In Port Qasim bevindt zich een team van nu nog zeven man dat voor de afhandeling ter plaatse zorgt. In dit team zitten DVVOchauffeurs en personeel van 1 Logistieke Brigade. Een deel van het materieel wordt gelost en gaat vanuit Port Qasim per vrachtwagen of dieplader naar de plaats van bestemming. Een kleiner deel blijft aan boord en wordt naar Fujairah gebracht, een zeehaven in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Het gaat daarbij om munitie en de gepantserde voertuigen. Dat spul wordt vervolgens per Iljushin-76 naar het vliegveld van Kandahar gevlogen.” De Directeur Operaties heeft bepaald dat de strategische verplaatsing voor de DVVO eindigt in Kandahar. Vanaf hier neemt 1 LOGBRIG de verantwoordelijkheid over. Majoor Hoorman stelt dat de logistieke operaties onder tal van voorwaarden en beperkingen moeten worden uitgevoerd.
“Omdat zuidelijk Afghanistan een gevaarlijk gebied is, kunnen er geen onbeschermde vliegtuigen in Kandahar landen. Alleen toestellen met minimaal Flares en Chaff, zoals de Hercules C130, kunnen er terecht. Een beperking is dat Pakistan geen Nederlands militair vertoon wil hebben in Port Qasim. De militairen moeten daarom in burgerkleding rondlopen en al het materiaal is zo veel mogelijk afgedekt.” DAGELIJKSE KONVOOIEN
Het eerste schip, de MV Thebeland, vertrok op 17 maart vanuit de Eemshaven met aan boord 396 containers en 196 wielvoertuigen en aanhangwagens. Het schip kwam op 9 april in Port Qasim aan en is opgevangen door een logistiek team onder leiding van kapitein Eelco van Beek. Hij is junior projectleider bij Bureau Verplaatsingscoördinatie van de DVVO. Het lossen van de MV Thebeland ging voorspoedig. De spullen zijn na het lossen naar een Marshalling Area gebracht. Dat is een groot terrein, afgebakend met een muur van zeecontainers. Vanuit de Marshalling Area vertrekken er bijna dagelijks konvooien met veertig civiele trucks naar Kandahar. Onderweg zijn er bewaakte rustplaatsen. Het grootste probleem waar kapitein Van Beek en zijn mensen tegenaan lopen, is een tekort aan diepladers. “De containers zijn het makkelijkst te vervoeren. Het civiele bedrijf waarmee we samenwerken, heeft daar geschikte opleggers voor. De grote voertuigen, zoals het grondverzet, moeten echt op een dieplader worden vervoerd. We moeten het doen met de weinige diepladers die we hebben. Door een gebrek aan dit materieel zijn we een maand langer bezig dan gepland.” De MV Thebeland is vanuit Port Quasim verder doorgevaren
naar een haven in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), waar het schip op 11 april is gearriveerd. Kapitein Ger Hindriks geeft leiding aan het team dat de goederen opvangt. De ploeg heeft alle spullen uit de Thebeland binnen een dag gelost én op het vliegveld gekregen, maar ze konden niet meteen worden doorgevlogen. De DVVO-kapitein: “Er kan per dag maar één IL-76 van hieruit vertrekken naar Kandahar. Om elf uur ‘s avonds laden we de het toestel altijd in. We moeten in totaal zestien Ilyushins de lucht in krijgen, dus we zitten hier nog wel even”. Hindriks verwacht op 2 mei weer naar huis te kunnen. Een deel van zijn team vertrekt al eerder. CONTAINERS
Naast de MV Thebeland vertrekken er nog twee andere schepen vanuit de Eemshaven, respectievelijk gepland in week 17 en in week 22. De goederen in deze schepen gaan via dezelfde transportlijnen naar Kandahar. Een deel van de goederen gaat weer via Pakistan en een deel via de Verenigde Arabische Emiraten. Volgens majoor Hoorman is de voortgang van de deployment voornamelijk afhankelijk van twee factoren: De snelheid waarin de compounds door de genie kunnen worden opgebouwd en de snelheid waarmee het materieel kan worden aangevoerd. De zwakke schakel is het verwerven van de spullen om de compounds te bouwen en in te richten. Omdat het politieke ‘jawoord’ vlak voor de Uruzganmissie werd genomen, konden de orders hiervoor toen pas bevestigd worden. De aanvoer van goederen kan hierdoor wat uitlopen. Maar de DVVO werkt er hard aan om zoveel mogelijk materiaal op tijd in het gebied te krijgen.●
27 april | Pagina 6
Zorg en opleidingen met het oog op missie in Afghanistan DEN HAAG - Aan de zorg voor militairen wordt bij Defensie groot belang gehecht, zo liet staatssecretaris Cees van der Knaap de Kamer onlangs weten. Tijdens initiële opleidingen wordt daarom niet alleen aandacht besteed aan de militaire vaardigheden en ethiek, maar ook aan het herkennen van en omgaan met stress en gevechtsstress alsmede mentale weerbaarheid. Dit alles naast het preventieve maatregelenpakket waar commodore-vliegerarts Albert-Jan van Leusden en kolonel-vliegerarts Rob Van der Meulen elders deze pagina op ingaan. Als naar de mening van een militair een uitzending hem medisch, psychisch, dan wel sociaal in de weg staat, kan hij een arts raadplegen. Desgewenst is het mogelijk voor de uitzending een bloedmonster te laten afnemen, ook al is dit wetenschappelijk gezien van beperkte waarde. Het kan soms hulp bieden bij het vaststellen of gezondheidsklachten ‘uitzendgerelateerd’ zijn. Uit te zenden eenheden volgen een Missie Gerichte Opleiding. Voor individueel uit te zenden militairen geldt een vergelijkbaar programma. Nog voor de zomer komt er bij de Directie Operaties van de Defensiestaf ter ondersteuning van dit proces een bureau Individuele Uitzendingen. Bij zowel de uitzending van eenheden als bij die van een enkeling verzorgt de School voor Vredesmissies een belangrijk opleidingsaspect. Bij kaderfuncties ligt de aandacht op mentale weerbaarheid en de vraag hoe om te gaan met stress en psychotrauma. Omdat informatie over de uit te zenden militair vastligt in geautomatiseerde systemen, kan de commandant altijd controleren of alle vereiste stappen in de voorbereiding zijn gezet. Commandant, kaderleden en buddy spelen tijdens de missie een belangrijke rol in de begeleiding en ondersteuning van de militair en eventueel het nazorgtraject. In het uitzendgebied zijn bovendien sociaal-medische teams met een geestelijk verzorger, maatschappelijk werker, arts, psycholoog en personeelsfunctionaris aanwezig. In Nederland is capaciteit beschikbaar voor consultatie door hulpverleners in het uitzendgebied. In Zuid-Afghanistan beschikt de medische staf over het nieuwe geautomatiseerde medische dossier, het Geneeskundig Informatiesysteem DefenSie (GIDS) en indien nodig zijn diverse ziekenhuizen te gebruiken: het Nederlandse veldhospitaal in Tarin Kowt, het multinationale ISAF-hospitaal in Kandahar en het Amerikaanse hospitaal in Bagram. Los van de medische dossiers komt er van elke bijzondere gebeurtenis een rapport. Alle voor de individuele militair relevante gebeurtenissen gaan in het elektronische personeelsdossier PeopleSoft, inclusief de legeringslocatie in het uitzendgebied. Tevens houden de sociaal-medische teams een dossier bij van alle besproken personen in relatie tot ingrijpende kwesties om ter plaatse, maar ook achteraf, klachten van individuele militairen en gebeurtenissen te koppelen. THUISFRONT
Gedurende de uitzending ontvangt het thuisfront de Monitor, een nieuwsbrief over uitzendingen en de Defensiekrant. Tevens zijn er regelmatig bijeenkomsten zoals “mini-open dagen”. Een thuisfrontcomité, gevormd door familie, maar ook een gedragswetenschapper, geestelijk verzorger en maatschappelijk werker, is verantwoordelijk voor de organisatie. Communicatiemogelijkheden tussen militair en thuisfront, per telefoon, internet en mogelijk webcams, krijgen veel ruimte. Waar civiele middelen ontoereikend zijn, stelt Defensie, binnen de operationele mogelijkheden, militaire verbindingsmiddelen ter beschikking. Bij een onverhoopte grote calamiteit is er het Calamiteitenhulp-
verleningscentrum in Ede voor informatie aan het thuisfront en desgewenst professionele opvang. Het eindrapport van prof. Gersons over psychische zorgverlening vraagt om een eenduidig zorgmodel, toegespitst op de risico-inschatting bij een bepaalde missie. Om te werken volgens dat zorgmodel dient het kader hierop te zijn voorbereid. Naar verwachting is dit eind 2006 het geval. Tot die tijd geldt het huidige zorgmodel. Veelal in het inzetgebied wordt er een operationele debriefing gehouden, gevolgd door een tweede in de adaptatieperiode buiten het inzetgebied. Het verloop van een en ander wordt, desgewenst met ondersteuning van een hulpverlener, groepsgewijs besproken, evenals wat ervan is geleerd en wat de ervaringen zijn met speciale aandacht voor ingrijpende gebeurtenissen.De periode wordt verder gebruikt voor voorlichting over mogelijk later optredende problemen en hoe deze zijn te herkennen. Ook komt het zorgaanbod ter sprake. Uiteraard is hierbij ook ruimte voor individuele gesprekken met hulpverleners. NA DE MISSIE
Tijdens en na de verlofperiode bestaat de gelegenheid met collega’s te spreken over opgedane ervaringen en eventueel ondervonden problemen. Na zes tot acht weken volgt een verplicht individueel gesprek door of namens de commandant om te bezien of de militair de juiste opvang heeft gekregen en of hij weer aan het werk is. Ongeveer zes maanden na de uitzending ontvangen militair en thuisfront separaat de gestandaardiseerde nazorgvragenlijst om psychische of somatische problemen op te sporen. Naast de gereguleerde nazorg is er uiteraard de individuele nazorg. Voor de nog actieve militair is deze het eenvoudigst te krijgen omdat hij of zij de Defensievoorzieningen gebruikt. Eerstelijns hulpverleners (artsen, geestelijk verzorgers, maatschappelijk werkers) zijn rechtstreeks te benaderen. Deze hulpverleners kunnen de militair doorverwijzen naar tweedelijns hulpverleners. De personeelsregistratiesystemen en de medische systemen maken het militaire uitzendverleden inzichtelijk. Hulpverleners kunnen zo altijd een relatie leggen met een eerdere uitzending. In voorkomende gevallen zijn ook andere betrokken militairen te benaderen om na te gaan of zij met dezelfde problemen kampen. Bij het verlaten van de actieve dienst wordt de militair geregistreerd als veteraan. Het nieuwe veteranenregistratiesysteem, eind 2006 gereed, maakt het mogelijk hen op langere termijn te volgen en benaderen. De uitstromende militair ontvangt desgewenst een veteranenpas, het veteranenblad Checkpoint en een operationeel onderdeelsblad naar keuze waardoor de band met Defensie blijft bestaan. Bij dienstverlating wordt de militair er op geattendeerd dat er zich later mogelijk problemen openbaren in relatie tot uitzendingen en tot wie hij zich in dat geval kan wenden. Bij ziekte of een ongeval tijdens uitzending wordt in beginsel altijd een verband gelegd met de militaire dienst. Daarmee ontstaat bij
ontslag, en in geval van blijvend letsel, aanspraak op een militair invaliditeitspensioen, eventueel aangevuld met een bijzondere invaliditeitsverhoging. Tevens geldt de voorzieningenregeling voor militaire oorlogs- en dienstslachtoffers. Bij medische ongeschiktheid als gevolg van een uitzending wordt het reïntegratiebeleid van kracht. Reïntegratie is maatwerk. Daarbij telt maximaal gebruik van wettelijke voorzieningen als werkplekaanpassingen, alsmede door Defensie in aanvulling daarop gecreëerde reïntegratieinstrumenten als om-, her- en bijscholing, sollicitatieverlof, financiële vergoedingen bij verhuizing, een tijdelijke inkomensniveaugarantie en maatregelen om zelfstandig ondernemerschap te stimuleren. Bij ontslag vindt in goed overleg met betrokkene en het ABP overdracht plaats naar de casemanager van het ABP ter verdere begeleiding. Nog dit jaar verschijnt het handboek militaire oorlogs- en dienstslachtoffers dat bij dienstverlating aan slachtoffers wordt verstrekt. Hierin staat een compleet overzicht van alle regelingen voor oorlogs- en dienstslachtoffers op het terrein van pensioenen, voorzieningen en overige faciliteiten. GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
Veteranen met uitzendingsgerelateerde problemen en een aantal veel voorkomende stoornissen, zoals Lichamelijk Onverklaarbare Klachten (LOK), Posttraumatisch Stresssyndroom (PTSS) en persoonlijkheidsproblematiek, komen voor behandeling door de militaire geestelijke gezondheidszorg in aanmerking. In de nazorgvragenlijst krijgt dit punt specifiek de aandacht. In voorkomend geval krijgt de militair begeleiding en, voor zover mogelijk, behandeling. Voor situaties waarin begeleiding en behandeling niet leiden tot een volledig herstel volgt, overeenkomstig de wens van de Kamer, een stappenplan om in individuele gevallen tot een uitspraak te komen over een verband tussen LOK en de uitzending. Daarbij dient het stappenplan zoals ontwikkeld bij het Cambodja Klachten Complex als referentiekader. Het gaat daarbij dan om klachten die naar de huidige medische inzichten niet onder een diagnostische benaming zijn onder te brengen of waarvoor geen medisch wetenschappelijke verklaring is te geven. Met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn afspraken gemaakt over één uitvoeringsloket voor militaire oorlogs- en dienstslachtoffers. Het streven is dit loket uiterlijk 1 januari te openen.● Sergeant Alice van Dooren, afkomstig van het 400 Geneeskundig Bataljon in Ermelo zit bij de alarmlijn in het hospitaal op het vliegveld van Kandahar. “Dat alarm gaat steeds vaker af vanwege vijandelijkheden buiten de poort. Gewonden zijn vaak van het Afghaanse leger, de politie of locals. Gelukkig tot nu toe geen Nederlanders. Ik hoop dat dit zo blijft.”
‘WE KUNNEN MILITAIRE GEZO
MEER AANDA DEN HAAG - Cutane leishmaniasis, oftewel zweren als gevolg van een steek van de veel in Afghanistan voorkomende zandvlieg, maar ook malaria of uitdrogingsverschijnselen komen er regelmatig voor. Volgens commodore-vliegerarts AlbertJan van Leusden, directeur Militaire Gezondheidszorg, zijn deze toestanden makkelijk te voorkomen. “Als iedereen zich maar aan de richtlijnen houdt.” “De militair geneeskundige dienst heeft natuurlijk de verantwoordelijkheid dat alles medisch in orde is. Maar mensen zijn zelf ook verantwoordelijk voor een aantal zaken. Bijvoorbeeld dat hun gebit gesaneerd is voor uitzending, maar ook dat ze volgens de richtlijnen zijn ingeënt.” Voor het zuiden van Afghanistan gaat het qua vaccinaties volgens kolonel-vliegerarts Rob van der Meulen, hoofd afdeling Operationeel Gezondheidszorgbeleid, om het basispakket plus een prik tegen hersenvliesontsteking. Bepaalde groepen krijgen daarnaast tevens een rabiësvaccin (tegen hondsdolheid). Wat cutane leishmaniasis betreft heeft inmiddels een behoorlijke groep militairen de gevolgen
daarvan ervaren. In de periode juli/november 2005 namen 891 Nederlanders deel aan de NAVOmissie SRF-1 in het noorden van Afghanistan. Bij 186 van hen, ruim twintig procent, werd toen cutane leishmaniasis geconstateerd. Inmiddels verloopt de behandeling door het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam bij alle patiënten goed en zijn de zweren zelfs al helemaal genezen. Vanwege het ziekteverloop valt pas in september een definitief oordeel te vellen. Van der Meulen verwacht niet dat er nog veel gevallen bijkomen onder hen die destijds in Afghanistan dienden. Ook is het onwaarschijnlijk dat bij de militairen restverschijnselen optreden als gevolg van de
27 april | Pagina 7
Links: Het dragen van met permethrine geïmpregneerde kleding, na zonsondergang met lange mouwen en broekspijpen lopen, het smeren van insectenwerende deet en het gebruik van een geïmpregneerde klamboe. Bij consequente en juiste toepassing biedt dit nagenoeg honderd procent bescherming tegen steken van muggen en zandvliegen
ONDHEIDSZORG BIJ UITSTEK BIEDEN’
Rechts: Cutane leishmaniasis. Voordat een zweer zich openbaart kunnen er maanden verstreken zijn. Maar zeg nou eerlijk, het is toch beter dit te voorkomen?
ACHT VOOR PREVENTIEVE MAATREGELEN aandoening of de behandeling, anders dan een litteken. Een feit is wel dat de huidaandoening zonder behandeling langzaam geneest, mét uitgebreidere littekens. PALUDRINE
De Directie Militaire Gezondheidszorg heeft de kwestie inmiddels geëvalueerd en bekeken hoe het zat met het pakket preventieve maatregelen. Zoals het dragen van met permethrine geïmpregneerde kleding, na zonsondergang met lange mouwen en broekspijpen lopen, het smeren van insectenwerende DEET en het gebruik van een geïmpregneerde klamboe. Bij consequente en juiste toepassing biedt dit pakket nagenoeg honderd procent bescherming tegen steken van muggen en zandvliegen. En daar schortte het hier en daar dus aan. Niet alleen vanwege incidentele problemen bij transport en bevoorrading waardoor de beschermende middelen zo nu en dan ontbraken, ook door ze niet consequent toe te passen toen ze er wel waren. Bovendien verzuimde men soms ‘s avonds bedekkende kleding te dragen. Van Leusden hamert dan ook op het puntje discipline. In het zuiden van Afghanistan komt namelijk, hoewel minder agressief, eveneens leishmaniasis voor, net als malaria. “Defensie schrijft daarom voor dit gebied paludrine voor”, voegt Van der Meulen eraan toe. “Eén keer per dag twee tabletjes van honderd milligram is voldoende en het levert geen risico op voor de gezondheid.” Beide artsen hopen dat mensen niet pas beginnen met slikken als de eerste malariagevallen zich al aandienen. Van der Meulen: “In een inzetgebied hoor je vaak tegengestelde berichten, maar de richtlijn van Defensie is goed. De maatregelen zijn gebaseerd op de laatste informatie van de Wereld Gezondheidsorganisatie, het Instituut voor de Tropen, het Havenziekenhuis in Rotterdam en het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Verder kijken we naar wat andere nationaliteiten en non-gouvernementele organisaties doen. Uiteraard stellen we de regels bij als daar aanleiding voor is.” Ter voorkoming van andere
kwalen, zoals diarree, adviseert het medische duo vooral alert te zijn op persoonlijke hygiëne. Het hoort natuurlijk sowieso al een gewoonte te zijn, maar vooral in Afghanistan, waar het kwik overdag fors oploopt, wordt handen wassen na gebruik van het toilet uiteraard ten sterkste aangeraden. En bij hoge temperaturen vraagt het lichaam om veel water. Dorst betekent dat er te weinig is gedronken, maar is als signaal alleen onbetrouwbaar. Een tekort aan vocht, kan medische consequenties hebben. Warmte betekent ook dat bewust moet worden omgegaan met fysieke belasting. Werken op grote hoogte heeft overigens ook zo z’n gevolgen. “Vanaf 1500 meter neemt bij een enkeling het beoordelingsvermogen al af, kun je hoofdpijn krijgen, druk op de borst en duizelig worden”, waarschuwt de kolonel. Echt reden tot paniek is er dan nog niet, want op lagere hoogte verdwijnen die verschijnselen weer. Medisch personeel wordt in de opwerkperiode bekend gemaakt met het herkennen van de symptomen en de behandeling. HELIKOPTERS
Al deze kwalen zijn lastig, maar niet levensbedreigend. Dat kan anders zijn bij een auto-ongeluk of in geval iemand gewond raakt door een vijandelijke actie. Maar zowel Van Leusden als Van der Meulen hebben vertrouwen in de medische keten. Om te beginnen gaan combat life sa-
vers mee op patrouille. Zij zijn in staat bijvoorbeeld een infuus aan te leggen. Naast deze versterking van de zelfhulp en kameradenhulp, de zogenoemde role 0, staan geneeskundig personeel van de ziekenauto’s en ‘genezeriken’ van de hulppost (role 1) paraat voor hulpverlening. Dit personeel geeft tevens preventieve zorg en inzetbaarheidsadviezen. Dan nemen de Nederlanders zelf een role 2 veldhospitaal mee in gepantserde containers. Chirurgen, anesthesisten en gespecialiseerde verpleegkundigen uit Nederlandse relatieziekenhuizen maken deel uit van het medische team. Tot slot staat er in het gebied een nog weer groter internationaal role 3 hospitaal, met meer specialisten. Ook in helikopters voor medische evacuaties wordt voorzien. Niet altijd staat de Cougar paraat, want die kan bij hoge temperaturen problemen geven. Van Leusden: “Er staat een MEDEVAC-heli in Tarin Kowt. Een geneeskundig team vliegt met een medisch transport altijd mee. Natuurlijk zijn er risico’s in Afghanistan en in Uruzgan in het bijzonder, maar die worden zo goed als mogelijk is beperkt. We kunnen er militaire gezondheidszorg bij uitstek bieden, zetten daar een gezondheidssysteem op dat de onderkende medische risico’s beheersbaar maakt. Dit door pre-
In het zuiden van Afghanistan komt malaria voor. Kolonel Van der Meulen: “Defensie schrijft daarom paludrine voor.” Foto: Hennie Keeris
ventieve maatregelen én door de aanwezigheid van een medische organisatie die adequaat optreedt in geval van ziektes, ongevallen of calamiteiten. Daarbij leveren opgedane ervaringen bij andere uitzendingen profijt op. Er
TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS
Paludrine tegen malaria. Dagelijks twee tabletjes van 100 mg is genoeg.
Commodore Van Leusden: “Als iedereen zich maar aan de richtlijnen houdt.” Foto: Peter Wiezoreck
bestaat tussen ons en de andere nationaliteiten een heel netwerk, zodat we elkaar altijd kunnen helpen. De geallieerden gebruiken bijvoorbeeld bloed van de Nederlandse militaire bloedbank, omdat dit goed staat aangeschreven. Nederlandse patiënten kunnen op hun beurt terecht in geallieerde veldhospitalen. Als laatste optie gaat iemand naar het Centraal Militair Hospitaal in Utrecht. Militaire gezondheidszorg is niet geïsoleerd. We denken mee met de operatie en het planningsproces. We bieden geïntegreerde zorg, van preventie tot curatief (genezen) en van kleine geneeskundige kwalen tot chirurgische ingrepen.” Behalve de lichamelijke speelt ook de geestelijke gezondheid een belangrijke rol. Van Leusden beveelt de uitgezonden militairen dan ook uitdrukkelijk aan te praten over nare ervaringen. “Met de commandant, een buddy of zonodig met een hulpverlener”, geeft de commodore als suggestie. “Zo
kan je een posttraumatisch stresssyndroom beperken of zelfs voorkomen.” PERMETHRINE
Inmiddels zijn de locaties waar de militaire kampen komen, bekeken op aspecten die voor de gezondheid gevaar kunnen opleveren. HPG’ers, mensen die alert zijn op hygiëne en preventieve gezondheidszorg, houden de situatie tijdens de uitzending ter plekke in de gaten en letten daarbij vooral op hygiëne, voeding, maar bijvoorbeeld ook of mensen hun gedrag aanpassen tijdens extreme hitte. Het is verder raadzaam kleding niet met een spuitbus te impregneren, omdat de kans dan bestaat dat niet alles met permethrine wordt doordrenkt. Eenmaal goed behandeld blijft de beschermende werking ook na vele wasbeurten intact. De Commandant der Strijdkrachten heeft overigens opdracht gegeven voortaan alleen reeds geïmpregneerde uitrusting te verwerven.●
27 april | Pagina 8
Uiterlijk op 31 december 2007 gaat Twenthe dicht.
VLIEGBASIS NOG STEEDS VOL BEDRIJVIGHEID TIEN JAAR DEFENSIEBREDE DIENSTVERLENING
Staatssecretaris feliciteert Commando DienstenCentra DOORN - In 2006 is het tien jaar geleden dat een aantal diensten defensiebreed werd gecentraliseerd. Daarom houdt het Commando DienstenCentra (CDC) dit jaar festiviteiten en symposia met als thema ‘Tien jaar defensiebrede dienstverlening’. Staatssecretaris Van der Knaap gaf daarvoor op 19 april het startsein bij het Militair Revalidatie Centrum (MRC) Aardenburg in Doorn. Van der Knaap ging in zijn toespraak kort in op de geschiedenis van het CDC. Hij blikte terug op hoe het vroeger werkte bij Defensie. “We waren gewend alles zelf te doen en het liefst nog per krijgsmachtdeel of eenheid verschillend. Eigen koks, eigen ver-
voermiddelen, eigen automatiseringsmiddelen en onafhankelijk opererende geneeskundige diensten. Dat gaf zekerheid, zo dachten we.” Efficiëntie, bezuinigingen en kwaliteitsverbetering waren begin jaren ’90 de belangrijkste redenen om een zogenaamd shared service center op te richten in de vorm van het Defensie Interservice Commando (DICO), de voorloper van het Commando DienstenCentra. Diensten als ICT, catering, vervoer en gezondheidszorg werden gebundeld zodat alle krijgsmachtdelen er gebruik van kunnen maken. Intussen is het CDC als volwaardig defensieonderdeel niet meer weg te denken uit de hedendaagse defensieorganisatie. Bij de start van ‘Tien jaar defensiebrede dienstverlening’ waren van het CDC-managementteam de afgevaardigden van de bedrijfsgroepen Catering, Vastgoed, Transport, ICT, Personele Diensten, Informatievoorziening, Gezondheidszorg en Overige Diensten aanwezig. Ook de commandant van de Nederlandse Defensie Academie was er bij. Aan het eind van de ochtend kreeg de staatssecretaris een rondleiding bij het revalidatiecentrum. Voor meer informatie en de activiteiten: www.cdcintranet.mindef. nl en klik op jubileum CDC.●
BEVRIJDINGSFEEST IN HET LEGERMUSEUM DELFT - De activiteiten in het Legermuseum staan in mei vooral in het teken van de Tweede Wereldoorlog. Op vrijdag 5 mei staat de Bevrijding centraal. Zo zijn er gezinsrondleidingen door de expositie. Tijdverbeelders geven uitleg over de wapenrusting van soldaten uit deze periode en vertellen verhalen over de situatie in deze roerige jaren. Ook zijn er oude én nieuwe legervoertuigen te zien, waaronder de omstreden Boxer. Kinderen kunnen deelnemen aan een workshop waarbij ze een tank of een jeep in elkaar knutselen. Een echte tingieter laat zien hoe hij tinnen soldaatjes maakt, kinderen kunnen die zelf verven en mee naar huis nemen. Verder kunnen zij zich in camouflagekleuren laten schminken. Er is een filmprogramma met de leuke Disneyfilm Valiant, over een klein post-
duifje dat dienst neemt in het Engelse leger en na een belangrijke opdracht een echte held wordt. De activiteiten vinden plaats tussen 10.00 uur en 17.00 uur. Deelname aan de workshop kost 2,50 euro. In de meivakantie, van 29 april tot en met 7 mei staat de Tweede Wereldoorlog centraal. Een tijdverbeelder geeft iedere dag uitleg over de wapenrusting van een soldaat. Op maandag, woensdag en vrijdag zijn er kinderworkshops. Ook draait de tekenfilm Valiant dagelijks tussen 13.00 en 15.00 uur.
(Stabilisation Force Iraq) in beeld. Samen legden ze in enkele duizenden foto’s de alledaagse werkelijkheid vast. Het Legermuseum nodigde de fotografen uit om een selectie te maken en aan het brede publiek te laten zien.
In mei is ook de foto-expositie Missie Irak nog in het Legermuseum te zien. De tentoonstelling toont een blik op het leven en werk van Nederlandse militairen die in de periode van 2003-2005 werden uitgezonden. Vijf defensiefotografen brachten elk een missie van de SFIR
Het Legermuseum is van dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 uur tot 17.00 uur geopend en op zaterdag, zondag en feestdagen (Hemelvaartsdag (25 mei) en 2e Pinksterdag) van 12.00 uur tot 17.00 uur. Het legermuseum is gevestigd aan de Korte Geer in Delft.●
De foto-expositie Missie Irak toont nog niet eerder gepubliceerde foto’s. Het is de eerste keer dat werk van defensiefotografen ook buiten de defensieorganisatie wordt geëxposeerd. De tentoonstelling duurt nog tot 28 mei 2006.
PAF rekt sluiting Twenthe TWENTHE- Van de twee operationele F-16 squadrons die tot voor kort op Twenthe waren gestationeerd, zijn weinig sporen meer zichtbaar. Maar daarmee is nog niet alle leven uit de basis verdwenen. Sowieso zijn er nog 400 medewerkers werkzaam, is er nog steeds vliegverkeer en dient het veld als proeftuin voor een automatiseringsproject. Onlangs vonden er nog fase-inspecties aan toestellen plaats. Maar alle bedrijvigheid ten spijt kan plaatsvervangend commandant majoor Cor Pronk merken dat binnen de Luchtmacht niet iedereen op de hoogte is van wat er op Twenthe gebeurt. Niet zo gek met de definitieve sluiting op 31 december 2007 voor de deur.
TEKST: ANDRE TWIGT FOTO’S: HENNIE KEERIS
Weliswaar is het operationele er zo goed als af, maar helemaal afgeschreven is de basis niet. Zo stalt de KLu er zijn overtollige F-16’s en ook is het Project Afstoting F-16 (PAF) op de basis ondergebracht. Vliegtuigonderhoudspersoneel is in hangaar 11 druk doende met de voorbereidingen op de aflevering van de eerste
27 april | Pagina 9
Boven: Karakteristiek plaatje van de verkeerstoren en de brandweerkazerne. Links: Ondanks de sluiting gaan veel werkzaamheden gewoon door.
mijn lust en mijn leven. Aangezien de luchtmacht een van de professioneelste bedrijven op dat gebied is, is de keuze snel gemaakt.” FEESTJE
zes, aan Chili verkochte, toestellen. Volgens de planning vliegt deze batch de eerste week van september richting Zuid-Amerika. Pronk heeft er goede hoop op dat de andere twaalf overgenomen toestellen eveneens vanaf Twenthe vertrekken, maar helemaal zeker is dat nog niet. Mocht men willen vasthouden aan de eerder overeengekomen datum van stopzetting van alle militaire vliegbewegingen dan zou het PAF noodgedwongen na week 46 van dit jaar naar elders moeten verhuizen. “En dat is allerminst wenselijk.”, vindt Pronk. “Verkassen zou ten koste gaan van de beschikbare tijd om de toestellen in de gewenste staat op te leveren. Mede vanwege de harde afspraken met de Chileense luchtmacht is daar mogelijk geen ruimte voor. ” Bovendien komt het project nu pas goed op gang. Personeel van de afdelingen On Equipment en Off Equipment Onderhoud (Twenthe) voerde onlangs ten behoeve van 313 Squadron (ex-Twenthe, nu Volkel, red.) de allerlaatste (570ste) faseinspectie uit, om daarna naar het PAF over te stappen. Eerder gingen 25 militairen hen voor. Onder hen sergeant-Majoor
Paul Bekhuis, die bij het project hoogstwaarschijnlijk zijn laatste functie vervult. “Volkel is te ver voor een rasechte Tukker”, wijst hij een overplaatsing naar de dichtstbijzijnde vliegbasis, zo’n honderdvijftig kilometer verderop, van de hand. Bekhuis weet nog niet precies wat hij wil. In ieder geval kijkt hij goed om zich heen of er dichter bij huis nog een leuk (burger)baantje te vinden is. Maar diep van binnen wil hij eigenlijk helemaal niet weg. “De collegialiteit is bij deze baas enorm, die zou ik erg missen. Net als toen in Villafranca 24 uur per dag met een stel collega’s optrekken, maak je gewoon nergens mee. Toch sta ik niet te springen voor een weekendhuwelijk of een verhuizing.” KEUZE
Kan majoor Pronk wel inkomen, alhoewel hij relativerend stelt dat beide alternatieven vaak niet het einde van de wereld hoeven te betekenen. Wie anno 2006 bij de luchtmacht wil werken, moet soms inschikken en rekening houden met ongemakken. Dat realiseert Pronk zich weldegelijk. Nadat hij de stekker uit de vliegbasis Twenthe heeft
getrokken, gaat hij mogelijk op uitzending naar Afghanistan. “Opmerkelijk is wel dat veel BBT’ers wiens contract binnenkort afloopt, verklaarden toch tot aan de sluiting van de vliegbasis te willen blijven, net als menig FLO’er trouwens. Dat is tekenend voor de goede sfeer die hier nog steeds heerst.” Ondanks dat hij nog niet zolang op Twenthe werkzaam is, kan adjudant Willy Stevens daarover meepraten. Ook blijkt de commandant Hondensectie bij 620 Squadron goed op de hoogte van de gevolgen die de sluiting op zijn werk als beveiliger heeft. “Opmerkelijk is dat we nu meer dan voorheen moeten opletten. Er zijn minder mensen op de basis werkzaam die een oogje in het zeil houden.” Over de toekomst is Stevens vrij optimistisch. Zoals de kaarten nu zijn geschud kan hij op de vliegbasis Woensdrecht terecht. Gevolg is dat hij ‘intern’ moet. Hoewel de militair niet staat te juichen, doet hij er niet moeilijk over. “Je moet de feiten onder ogen zien. Mijn vrouw heeft een leuke baan in het ziekenhuis van Almelo, dus verhuizen is geen optie. En werken met honden is
Hoewel de sluiting nog even op zich laat wachten, is volgens Pronk de herverdeling van goederen uit de inventaris van de vliegbasis in volle gang. Het gaat dan onder meer om spullen die lokaal zijn aangeschaft, zoals meubilair dat deels elders in de KLu wordt gebruikt, bijvoorbeeld op ‘Leeuwarden’. “De spullen waarvan we af willen, zetten we gewoon in het Voorraad Administratiesysteem, waartoe alle onderdelen toegang hebben.” De uitrusting van het per 16 april 2004 opgeheven 315 Squadron is inmiddels voor een gedeelte herbestemd als zogenoemd Out of Area materieelpakket. Gaat een deel van een squadron op uitzending dan doet het vaak een onevenredig groot beroep op het ondersteuningsmaterieel waaronder gespecialiseerd gereedschap. “Dat opdelen heeft tot gevolg dat je zicht verliest op welke spullen waar staan. Met een Out of Area materieelpakket is dat probleem deels opgelost. Zowel op Volkel als Leeuwarden willen ze binnenkort een uitrusting voor zes kisten beschikbaar hebben.” Rechts: Sergeantmajoor Paul Bekhuis: “Toch sta ik niet te springen om een weekendhuwelijk of een verhuizing.”
Links: Een medewerker van het Logistieke Squadron zet enkele motoronderdelen van een F-16 vast.
Boven: De Hondensectie van de vliegbasis is waakzamer dan ooit. Door de sluiting is er domweg minder personeel dat een oogje in het zeil houdt.
Rechts: Plaatsvervangend commandant majoor Cor Pronk: “Juichen doen we pas als iedere werknemer een goed onderdak heeft.”
Zo halverwege de sluiting van de vliegbasis toont Pronk zich niet ontevreden over de uitvoering van het Definitieve Reorga-
nisatie Plan, zeg maar de leidraad waarin de opheffing van de basis is geregeld. “We liggen goed op schema”, oordeelt hij . Mogelijk leeft bij andere onderdelen het idee dat we hier niet veel meer doen. Niet dus. Sowieso is Twenthe de pilotbase voor MULAN, het defensiebrede communicatienetwerk dat op termijn bij de KLu wordt ingevoerd. Ook wordt er hier nog steeds, zowel militair als burger, actief gevlogen, waarvoor we een complete platformorganisatie, in stand houden.” Daaronder valt de verkeersleiding, meteo, brandweer en medische ondersteuning. Voor eerstgenoemde komt majoor Harry Roerink vaak in actie. Hij is er altijd bij wanneer militaire kisten op Twenthe arriveren of de basis verlaten. Zoals gezegd gebeurt dat tweewekelijks. Bijvoorbeeld wanneer Chili-kisten naar een andere basis vliegen of om één van de overtollige PAFtoestellen vliegwaardig te houden. Buiten de militaire openstellingen is Roerink werkzaam op AOCS NM. Voor wat de personele situatie betreft, klaagt Pronk niet, hoewel hij niet staat te juichen. “Dat doen we pas als we voor iedere werknemer een goed onderdak hebben gevonden. Tegen die tijd, kunnen we altijd nog een feestje bouwen.”●
27 april | Pagina 10
SCHIP WORDT HALF MEI GEDOOPT
Tweede LPD krijgt band met Dordrecht VLISSINGEN - Niemand minder dan de echtgenote van minister-president Balkenende, mevrouw mr. dr. B. Balkenende-Hoogendijk doopt op zaterdag 13 mei in Vlissingen het tweede amfibisch transportschip of Landing Platform Dock (LPD) van de Koninklijke Marine. Het schip, dat de naam Johan de Witt gaat dragen, krijgt een bijzondere band met de stad Dordrecht, omdat De Witt geboren en getogen is in die stad. Het gemeentebestuur van Dordrecht zal bij de doop aanwezig zijn. Het is een traditie bij de Koninklijke Marine dat de (eerste) bemanning van een schip een band aangaat met bijvoorbeeld een gemeente of provincie die een bijzondere band met de naamgever. Johan de Witt was een belangrijk en kundig staatsman in de Gouden Eeuw. De gemeente Dordrecht is daar trots op, getuige het standbeeld van Johan en Cornelis de Witt en de recente tentoonstelling ‘Gebroeders de Witt, macht en onmacht in de Gouden Eeuw’. De Johan de Witt wordt momenteel door Schelde Marinebouw BV (SMB) afgebouwd in een overdekt dok op haar werf te Vlissingen-Oost. Het ontwerp van het schip is gebaseerd op het amfibisch transportschip Hr.Ms. Rotterdam (LPD-1) en heeft het uitvoeren van amfibische operaties, (strategisch) zeetransport en het bieden van (uitgebreide) commandofaciliteiten als hoofdtaken. Op 3 mei 2002 sloot de KM een contract met SMB voor de
demonstratie van scheepsbouwkundig vakmanschap was dat de maatvoering precies klopte en alle spanten en dekken perfect op elkaar aansloten. Hiermee werd de romp één geheel. Vervolgens is de bovenbouw, die in diverse delen bij SMB in Vlissingen-Oost is geproduceerd, op de romp gestapeld, inclusief masten en schoorstenen. In november 2005 is de fitting out van het schip begonnen, zoals het plaatsen van apparatuur, het inrichten van accommodatie en werkruimten en uiteindelijk het stapsgewijs in bedrijf stellen van alle systemen. HARER MAJESTEITS
engineering, de bouw, de inbedrijfstelling en de oplevering van het tweede LPD. Het casco van het schip - het voor- en achtergedeelte van de romp - is gedeeltelijk bij Damen Shipyards Galatti (DSG) in Galatz in Roemenië gebouwd. DSG is evenals SMB onderdeel van de Damen Shipyards Group. Op 18 juni 2003 heeft Secretaris-Generaal Annink de kiel van LPD-2 bij SMB gelegd, waarna de bouw van het middenstuk van de romp kon beginnen. In dit deel zitten belangrijke systemen, waaronder de dieselgeneratoren en diverse grote hulpwerktuigen. Eind 2004 waren het voor- en achtergedeelte van de romp klaar om naar Vlissingen te worden gesleept. Hiervoor was het wel noodzakelijk het voor- en achterschip (tijdelijk) aan elkaar te verbinden. Op 7 december 2004 kwam het Galatz-deel in Vlissingen-Oost aan. Wat volgde waren diverse ‘dok sessies’ waarbij
achtereenvolgens voor- en achterschip werden gescheiden, de drie delen in de juiste volgorde weer in het dok werden gevaren en aan elkaar gelast. Een
Foto’s: Rob Gieling AVDD
Na de doop op 13 mei 2006 wordt het schip uit het dok gesleept om langszij een van de afbouwkades te worden afgemeerd. Tijdens de dan volgende afbouw krijgt het schip onder meer antennes voor radar- en communicatiesystemen, wapensystemen en het in bedrijf stellen van diverse systemen. In deze periode wordt ook de energievoorziening en de voortstuwing van het schip in bedrijf gesteld. Het project ligt goed op schema. Desalniettemin moet er nog het nodige gedaan worden voordat het schip conform de planning op 21 september 2006 op proeftocht kan. Niet alleen voor de Bouwmeester maar ook voor
Defensie liggen er nog de nodige uitdagingen in het verschiet. Als de proeftocht naar tevredenheid verloopt, wordt het schip naar verwachting op 26 oktober 2006 aan de Defensie Materieel Organisatie (DMO) overgedragen. Vanaf dat moment voert het schip het predikaat ‘Harer Majesteits’ voor haar naam: Hr.Ms. Johan de Witt. Onder regie van de DMO wordt in het aansluitende garantiejaar het schip verder getest en beproefd. Dat garandeert dat de Commandant der Strijdkrachten (CDS) bij de overdracht eind 2007 beschikking krijgt over een modern, robuust, veilig en kwalitatief hoogwaardig schip. De Commandant der Zeestrijdkrachten (CZSK), stelt het schip vervolgens verder gereed zodat de CDS hem wereldwijd kan inzetten. De belangrijkste gebruiker van de Johan de Witt wordt het Korps Mariniers. Immers deze scheeps- of zeesoldaten vormen de kern bij de uitvoering van amfibische operaties - een van hoofdtaken van LPD 2. Zeesoldaten werden in onze streken reeds in het begin van de zeventiende eeuw ingezet, maar pas in 1665 werden zij dusdanig georganiseerd dat er sprake was van een Korps Mariniers. Het was raadspensionaris Johan de Witt die in dat jaar opdracht gaf
aan admiraal Michiel Adraenszoon de Ruyter om een speciaal regiment zeesoldaten (het ‘Regiment de Marine’) op te richten. Op 10 december werd door de Staten van Holland deze resolutie aangenomen. Door de naamgeving Johan de Witt aan LPD 2 wordt de verbondenheid tussen het Korps Mariniers en het schip tot uitdrukking gebracht. SCHEEPSEMBLEEM
Voor het amfibisch transportschip is een nieuw scheepsembleem ontworpen. In de historie van de Koninklijke Marine bestond nog geen schip met de naam Johan de Witt. Wel was er een linieschip in de tijd van de Bataafse republiek met die naam. Voor het scheepsembleem van de LPD 2 zijn enkele varianten ontworpen. Uiteindelijk is er een ontwerp gemaakt dat voldoet aan de heraldische, geschiedkundige en esthetische randvoorwaarden. Door de Hoge Raad van Adel is positief geadviseerd op een uitvoering van het embleem met een afbeelding van een zeventiende eeuws fregat, de Gorinchem. Daarmee verkende Johan de Witt de Thames toentertijd. Op de spiegel van het fregat is het originele familiewapen van Johan de Witt afgebeeld. Dit wapen bestaat uit een haas, achtervolgd door een hazewindhond. Daaronder is een jachthond, een brak, weergegeven die omhoog kijkt naar de haas. Volgens de schrijver van de recent uitgegeven dubbelbiografie van de gebroeders de Witt symboliseert de haas een doelwit, waarmee het verband met de naam ‘De Witt’ wordt gelegd. Na enig speurwerk is ook het motto van de raadspensionaris gevonden. De lijfspreuk, Ago Quod Ago, is toegevoegd aan het scheepsembleem. De vertaling luidt: “Ik doe (met alle aandacht), wat ik doe” of vrijer vertaald: “Wat ik doe, doe ik goed”. Met dit motto wordt het schip ingezet voor de missies waarvoor zij is ontworpen en wordt gebouwd.●
27 april | Pagina 11
Judoka Huizinga ambassadeur mondiale jeugdorganisatie HEESCH - Luchtmachtkapitein en lid van de Defensie Topsportselectie Mark Huizinga mag zich ambassadeur van de Nederlandse afdeling van de International Award for Young People noemen. ’Statie’portret van de uitreikers en de ontvangers van de International Award for Young People. Geheel rechts Mark Huizinga, met links naast hem prins Edward en prinses Maxima. Foto Hennie Keeris
De organisatoren van dit internationale project begeleiden jongeren in de leeftijd van
LUCHTMACHT DOMINEERT KAARTLEESRIT MCAM RHENEN - Kou en regen hebben de militaire en burgerdeelnemers aan de onlangs gehouden ‘Oefenrit Kaartlezen’ van de Militaire Commissie voor Automobiel- en Motorwedstrijden (MCAM) bepaald niet afgeschrikt. Hetzelfde gold voor de vele modder op het traject, veroorzaakt door boerentractoren. Door de slechte omstandigheden was het merk van sommige auto’s na afloop niet meer te herkennen. Dank zij het gedisciplineerde rijden van de deelnemers bleven ongelukken uit. De MCAM-rit werd in de klasse voor Gevorderden terecht gewonnen door de majoors Raggers en de Boer van de luchtmacht. Ook de nummers twee en drie in het eindklassement kwamen uit dit krijgsmachtdeel. Alsof dat nog niet genoeg was, schreef de luchtmacht ook de overwinning in de klasse voor Beginners op haar naam. Decor voor de oefenrit was de omgeving van Rhenen en
Kesteren. Hij bestond uit drie trajecten van elk ongeveer 35 kilometer. Startpunt was de Logistieke Divisie in Rhenen. Het eerste en tweede traject verliep volgens hetzelfde systeem. De deelnemers tekenden de lijn van een kopie op de kaart in, bepaalden de kortste route om een versperringsstreep (een mijnenveld of een opgeblazen brug), en reden zo nauwkeurig mogelijk. Soms was de lijn om een grasdriehoek getekend en moest de loep erbij komen om de juiste weg vast te stellen. Vooraf kregen de deelnemers met lichtbeelden een uitgebreide uitleg. Hetzelfde ge-
Uitslag: Gevorderdenklasse: 1. de majoors Raggers en De Boer (KLu): 99 strafpunten; 2. tweede luitenant Bos/kapitein Leijtens (beiden KLu): 171 strafpunten; 3. luitenant kolonel Bolder/korporaal Gouwentak (beiden KLu): 177 strafpunten. Beginnersklasse: 1. de korporaals Van den Heuvel en Verwijst (beiden KLu): 93 strafpunten; 2. adjudant en korporaal Booij (beiden KL): 120 strafpunten; 3. de soldaten Goedhart en De Boer (NATRES): 120 strafpunten●
beurde na afloop van het eerste traject. Met als prettige consequentie dat iedereen wat kon opsteken van zijn gemaakte rijfouten. Bovendien konden de deelnemers zich zo goed voorbereiden op het tweede en het derde traject. In het laatste geval werd een ander systeem toegepast. Er moesten twaalf pijlen op een kaart worden gezet, om daar vervolgens in nummervolgorde de kortste route tussen te bepalen. Ook in dit geval moest die zo nauwkeurig mogelijk gereden worden. Ondanks de uitgebreide uitleg finishte geen enkele equipe foutloos. De gemiddelde snelheid van de auto’s bedroeg 25 kilometer per uur, het intekenen van de route meegerekend. Een tijdcontrole op een verborgen plek voorkwam te hard rijden. In de klasse voor Gevorderden telt het resultaat van de oefenrit dit jaar voor de tweede keer mee voor het De-
fensiekampioenschap Kaartlezen. Het laatste onderdeel daarvan bestaat uit een 18-uursrit. De spanning zit er gezien de resultaten nog volledig in. Zelfs de als 24 geëindigde equipe maakt met 362 strafpunten nog kans op de eindoverwinning. Dat komt doordat de 18-uursrit moeilijker is dan de Oefenrit en daarin meer fouten worden gemaakt. De wedstrijd staat op 6 en 7 oktober gepland in de omgeving van Wezep. Bijdrage: John
Na een gelijk opgaand begin bouwde hij in de tweede ronde een zeer ruime voor-
Dat prins Edward de prijzen uitreikte, lag voor de hand. Zijn vader, Duke of Edinburgh, stelde de International Award for Young People in 1956 in. Hij bestaat in goud, zilver en brons. Kandidaten voor een award moeten gedurende anderhalf jaar minimaal enkele uren per week actief zijn in een van de vier ‘pijlers’ van de award-organisatie. Dat zijn maatschappelijke dienstverlening, sport, talentontwikkeling en doorzettingsvermogen getoond in een expeditie. Aan het project werken 120 landen en vorstenhuizen uit de hele wereld mee. Ons land levert sinds 1999 een bijdrage. Sinds dat jaar ontvingen meer dan duizend jonge mensen één van de prijzen. Wereldwijd zijn meer dan 600.000 jongeren betrokken bij de bezigheden van de International Award for Young People.●
Terpstra●
SPORTSIGNALEN STAPPEN DOOR DE NOORDOOSTPOLDER DEN HAAG - De Kuinderse Activiteiten Stichting houdt op 20 mei onder de titel ‘de Mooiste Wandeling van Nederland’ een pittige looptocht door de Noordoostpolder. Start- en finish op camping Cranebrucht, Kuinderweg 52, 8315 PX Luttelgeest. Afstand 30, 40, of 50 kilometer. Verschillende starttijden.
BOKSER KOCABAS ‘KONING’ VAN BANGKOK BANGKOK - Lichtgewichtbokser Hüsnü Kocabas heeft onlangs het Kings Cup toernooi in Bangkok gewonnen (foto). In de finale versloeg hij de Koreaan Kim Joung Won met 36 tegen 24 punten. In de eerste ronde duurde het even voor Kocabas het juiste ritme vond om zijn rechtsvoorstaande en langere tegenstander te treffen.
14 tot 25 jaar bij het ontplooien van hun (sport)talenten. De benoeming van topjudoka Huizinga had vorige week plaats in Heesch, Noord-Brabant. Daar reikte de Britse prins Edward de awards van genoemde organisatie uit aan Nederlandse jongelui met (grote) verdiensten op verschillende maatschappelijke terreinen. Tot de prominente aanwezigen behoorde prinses Maxima.
sprong op. Hij moest echter hard knokken om die te behouden. Na afloop verklaarde de zelfverdediginginstructeur van de Koninklijke Marechaussee het moeilijk te hebben gehad tegen de Koreaan. “Hij bleef maar komen en ik vond het moeilijk mijn normale ritme te houden.” Volgens zijn trainer Hennie Mandemaker draaide Kocabas een toptoernooi. “Hij heeft opnieuw laten zien tot de wereldtop te behoren.” Foto: Ben Pontier●
Onderweg stempelposten, EHBO, verzorgingsposten, onder meer één van 400 Geneeskundig Bataljon Geneeskundige Troepen, en toiletten. Deelnemers betalen 5 euro inschrijfgeld. Aanmelden voor 10 mei. Meer informatie op www.kaskuinre.nl●
PATROUILLEWEDSTRIJD EN IN ITALIË DEN HAAG - De Italiaanse vereniging van artilleristen AnNArt houdt in de periode 23-25 juni onder de titel Viscontea 2006 een patrouillewedstrijd in de omgeving van Tirano (Sondrio). De deelnemende teams bestaan elk uit drie militairen. Inschrijven voor 1 mei; kosten dertig euro per team. Kijk voor meer gegevens op www.cism.nl en www.anartmilano.it Ook de Italiaanse vereniging van reserveofficieren UNUCI houdt patrouillewedstrijden en wel tussen 26 en 28 mei in de omgeving van Luino (Varese). Het evenement heet Lombardia 2006. Ook in dit geval bestaan de teams uit drie militairen. Inschrijven voor 1 mei; kosten 75 euro per ploeg. Meer informatie op www.cism.nl en www.unucilombardia.org●
DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. WONINGEN Te koop: Assen, Doevenkamp 66, appartement. Nabij centrum en station. Ind.: entree, toilet, cv ruimte, voorraadkast, tuingerichte woonkamer, parketvloer, open keuken. 1e verd.: overloop, 3 slaapkamers, badkamer, douche, toilet, wma. Tuin o.h.z. Vr.pr. 159.000 euro k.k. Inf.: www.lamberink.nl 0592 - 33 84 10www.funda.nl Te koop: Helvoirt, Hazelaar 7. Moderne, in lichte kleuren geverfde middenwoning in kindvriendelijk buurtje. 3 slaapkamers, ruime zolder. Diepe, zonnige achtertuin. De woning is instapklaar. 5 km van Vughtse kazernes. Aanvaarding in overleg. Vraagprijs 237.500 euro Info: 06 - 129 699 07. Meer info op Marktplaats.nl en op het Defensie Prikbord. Te koop: Rips, Noord-Brabant. Nabij luchtmacht basis De Peel,mooie goed onderhouden hoekwoning (2 onder 1 kap). Modern ingericht met grote garage 35m2. Prachtige achtertuin met privacy. Inhoud ca. 400m3, perceel 267m2. Info Vloet vastgoed & advies. Mill. 0485 - 45 37 54. www.vloetvastgoed.nl (VBO makelaar). Te koop: Rijen, Schoorveken 50. Rustig gelegen tussenwoning met zonnige tuin (ZW). Nwe keuken, 4 slaapkamers, vaste trap naar zolder, stenen schuur, bouwjaar 1981. Ligging: Centrum, NS-Station, VlbGZR, A27/A58, bossen en Breda/Tilburg op 5 minuten. Vr.pr. 192.000 euro kk. Inf: KIN-makelaardij Rijen, 06 - 533 302 42. Ook op Funda en Era. Te koop: Prinsenbeek, Heisprong 22 (bjr1999). Hoekwoning m. 5 kmrs, opp. 160 m2. met tuin en berging. t.o. groenvoorziening, bij dorpskern Prinsenbeek, NSstation , uitvalswegen, scholen en OV. Indel: B.g.: hal, toilet, woonkamer ca 40 m2, open keuken v.v. inbouwapp., trap naar 1e verd.: 1e verd.: overloop, trap naar 2e verdieping, 2 royale slpkmrs, badkmr en ruime bergkast. 2e verd.: ruime slpkmr, ruime zolderkamer. Beide kamers met dakkapel. Mogelijkheid creëren extra 4e kmr. Prijs: 349.000 euro kk Tel: O. Hansum, 06 - 517 431 72 of tel. 06 -230 908 58. Te koop: Enschede: Dahliastraat 25. Goed onderh. helft v. dubbel woonhuis, aangebouwde berging en vrijstaande stenen berging, royale tuin. Indel: hal, doorzonwoonkamer m. open haard met extr. warmtecirculatie, laminaatvloer, eenvoudige keuken, provisiekelder, bijkeuken met CV combiketel (2002) en wasm.aansl, sep. toilet en badkamer m. ligbad, douche, 2e toilet en wastafel. 1e verdieping: 2 slpkmrs, 2e verdieping: vaste trap naar zolder met 3e slpkmr en bergruimte. Vr.pr: 179.000 euro k.k.. Zie ook www.funda.nl.
RECREATIE Te huur: geheel vrijstaande 4-persoonsbungalow in Lanaken (België), 8 km van Maastricht. Woning voorzien van KTV en is volledig ingericht, 2 slpkmrs, veel privacy en fiets- en wandelmogelijkheden. Parkeren voor de deur. Nog vrij van 20-7-06 tot 30-7-06. Geen huisddieren. Inl. +31-647761763 of +31-655828581. Te huur: diverse appartementen en studio’s in een rustige omgeving ‘Seru Coral’ te Curacao met prachtige begroeïng, een groot tropisch zwembad met waterval en pierebad, beveiligd resort, voor lange & korte termijn. Info:
[email protected] Te huur: Chateameillant, tussen A71 en A20 in hartje Frankrijk, table et chambres d’hôtes bij Nederlandse gastheer en -vrouw. Topkok verzorgt dagelijks menu, desgewenst met bijpassende wijnen uit de streek. Uitrusten, vissen, wandelen, golfen, genieten van veel culturele mogelijkheden, langs route naar Santiago de Compostella. Telefoon 0033682703429 of kijk op www.koesveldauparadis.nl
REÜNIE Het bestuur van ‘Wij huzaren’, vriendenkring van het voormalig 1e Regiment Huzaren en het Regiment Huzaren van Sytzama houden dinsdag 9 mei de herdenking van de de gevallen vrienden bij het monument in Voorthuizen. Belangstellenden kunnen in Crescendo verzamelen om 10.30 uur. De verplaatsing naar het monument begint om 11.20 uur en de herdenking zelf om 11.30 uur.●
27 april | Pagina 12
Brochures weer te koop BUREN - De museumbrochure nr. 2 ‘De Koninklijke Marechaussee-Agenten en het Englandspiel, veel zijn wij verschuldigd’, geschreven door W. van der Veer en nr. 19 ‘Een spagaat in blauw, de cultuur van de Koninklijke Marechaussee’ door brigadegeneraal R. Verboom zijn als kopie weer in het museum te koop of te bestellen voor N 1,50 (excl. verzendkosten) De eerstgenoemde brochure gaat in het bijzonder over marechaussees die tijdens de Tweede
25 Jaar geleden De Defensiekrant van 30 april 1981 besteedde aandacht aan het bezoek dat koningin Beatrix aan het ministerie van Defensie had gebracht. Onze vorstin woonde daar samen met haar man prins Claus een anderhalf uur durende vergadering van de Defensieraad bij. Onderwerpen die daar onder meer de revue passeerden waren het internationale wapenbeheersingoverleg, de situatie in Libanon (waar Nederlandse militairen gelegerd waren), de verlening van bijstand door de marechaussee aan het Koninklijk Huis en de vervanging van de gepantserde voertuigen YP-408 van de landmacht. Ook kregen de koningin en de prins uitgebreide informatie over het verdere ‘reilen en zeilen’ binnen het ministerie. Ze werden nauwkeurig op de hoogte gebracht van de werkwijze van de toenmalige topstructuur van defensie. Na afloop van de vergadering werd de film vertoond die defensie had laten maken over de inhuldiging van Beatrix op 30 april 1980. In die film werd vooral ingegaan op het militaire ceremonieel op die dag en de daarbij behorende voorbereidingen. Defensie had deze film samen geproduceerd met de Audiovisuele Dienst van de Koninklijke marine, de Legerfilm- en fotodienst en het Polygoonjournaal (waar blijft de tijd!). Philip Bloemendaal, de legendarisch stem van het Polygoon, sprak de documentaire in. Koningin en prins waren zeer content over het eindresultaat en gaven hun blijk van waardering aan de makers van dit celluloid. Op de middenpagina’s van de krant stond de lintjesregen bij Defensie. Secretaris-generaal Peijnenburg werd benoemd tot Commandeur in de orde van Oranje-Nassau. Hij was al twaalf jaar werkzaam in zijn functie en werd zodoende beschouwd als de ‘nestor’ van de secretarissengeneraal van de departementen. Ook kreeg generaal Gijsbers een onderscheiding. De legerkorpscommandant ontving uit handen van minister De Geus de versierselen die hoorden bij de benoeming tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau met de zwaarden. De generaal zou de dienst gaan verlaten en opgevolgd worden door generaal-majoor Huyser. Schuttersnieuws op de achterpagina. 42 Pantserinfanterieba-
taljon uit Seedorf had beslag weten te leggen op de prestigieuze Generaal-majoor Numan beker. Op het Infanterie Schietkamp Harskamp wisten deze militairen de traditionele 4 Divisieschietwedstrijden te winnen. Er werd geschoten met het pistool Browning, de FAL, de Uzi en de MAG. Per eenheid moesten drie militairen met ieder wapen schieten. Natuurlijk wel nadat die goed gereinigd waren. Toentertijd was dat een van de ‘favoriete’ klusjes van de dienstplichtig militair. Dit gebeurde met van die lekkere vette olie die niet lekker rook en moeilijk van de handen afspoelde. De laagstaande ochtendzon was een beetje een spelbreker bij het schieten en zorgde helaas voor het nodige ongemak. De winnaars gingen echter met een voldaan gevoel richting Duitsland. Frans Limbertie●
Colofon
Wereldoorlog die als geheim agent boven bezet gebied zijn geparachuteerd. Helaas hebben van deze groep heldhaftige vaderlanders. als gevolg van ondermeer het EnglandSpiel, maar zeer weinigen de bevrijding mogen meemaken. De schrijver was één van deze geheim agenten die het wel heeft overleefd. De laatstgenoemde brochure gaat in op de cultuur van de Koninklijke Marechaussee, in historisch perspectief en naar hedendaagse beleving. De schrijver heeft zich veelvuldig binnen de Koninklijke Marechaussee met projecten op dit gebied heeft beziggehouden zoals het project ‘Kwaliteit dat ben jezelf’. Meer informatie via 0344 - 57 12 56 of via museum.kmar@ 12move.nl●
De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie. bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredactie: drs. Bert van Elk Eindredactie: Evert Brouwer Redactie: Jack Oosthoek, Monique van RijenBos en André Twigt
Wodkakruis voor De Paus MOSKOU - De adjunct-defensieattaché op de Nederlandse ambassade in Moskou, luitenant-kolonel D.A. de Paus, heeft afgelopen vrijdag, 14 april, het onderscheidingsteken voor langdurige dienst (vijftien jaar) als officier ontvangen (midden). Defensieattaché kolonel mr J.W. Koet (links) memoreerde het bijzondere karakter van juist deze uitreiking. Overste De Paus heeft 24 jaar gediend als onderofficier en daarna nog eens vijftien jaar als officier. Hij werkte in vele functies in binnen- en buitenland, ondermeer in Duitsland, Canada, Polen en de laatste jaren in Rusland. Meestal gaat het uitreiken van het Officierskruis gepaard met het nuttigen van een glaasje jenever. Daarom wordt het kruis ook wel het jeneverkruis genoemd. Gelet op de bijzondere locatie, Moskou, werd het glaasje jenever vervangen door een glaasje wodka. Vandaar het ‘wodka-kruis’. Foto: ambassade Moskou●
28 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Drachten 29 april - 7 mei: Ontdek in de meivakantie alles over de Tweede Wereldoorlog in het Legermuseum, Delft 2 mei: Open Cockpitdagen in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 4 mei: Dodenherdenking voor alle gevallenen in Libanon, Havelte (Darp)
Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail:
[email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B
Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:
Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a
5 mei: Bevrijdingsfeest in het Legermuseum, Delft 7 mei: Open Cockpitdagen in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 11 mei: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Arnhem 12 mei: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Valkenswaard Surf voor meer informatie naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●
NIEUWSBEELD
De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde laten van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: Tijl Offset, Zwolle ISSN: 0167-0808
Kandahar Airfield gezien vanuit een opstijgende Nederlandse Chinook. Foto: Frank Visser
27 april | Pagina 14
DK17 KAMP BEKORT BEZOEK
