Bevalling na eerdere keizersnede
In het verleden bent u een keer bevallen via een keizersnede. U bent nu weer zwanger en gaat straks bevallen. Mogelijk heeft u al nagedacht over de manier van bevallen: weer een keizersnede of vaginaal proberen? Samen met uw gynaecoloog bespreekt u de kans op een succesvolle vaginale bevalling, uw eerdere ervaring, uw persoonlijke wensen en de voor- en nadelen. Het afwegen van verschillende voor- en nadelen kan lastig zijn. Ieders situatie is uniek. In de praktijk is het vaak een persoonlijke beslissing. Maar wat u ook kiest, beide methoden zijn veilig. Ze hebben elk hun eigen voor- en nadelen. De kans op ernstige complicaties is klein.
Waar gaat het om? Vaginaal bevallen De bevalling begint vanzelf of wordt in overleg met u zo nodig opgewekt. U bevalt in het ziekenhuis en de hartslag van de baby wordt continu gevolgd. Als het niet lukt, krijgt u alsnog een keizersnede.
• • •
Per keizersnede bevallen Uw baby wordt geboren op een afgesproken dag via een operatie. Dit is rond 39 weken zwangerschap. Als de weeën eerder beginnen, - dan krijgt u de keizersnede eerder; - of u probeert het toch vaginaal.
• • •
Keuze voor een manier van bevallen
Ongeveer drie op de vier vrouwen (75 procent) kiest de volgende keer voor een vaginale bevalling. Zoals bij iedere bevalling is er een kans dat deze bevalling toch eindigt in een keizersnede. De kans dat een vaginale bevalling lukt, is gemiddeld 75 procent. Als u al eerder vaginaal bent bevallen, is de kans dat het nu weer vaginaal lukt groter: 90 procent. Als er verschillende ongunstige factoren zijn, is de kans dat het lukt nog steeds minimaal 40 procent.
1
Wat maakt mijn kans groter dat een vaginale bevalling lukt?
• • • •
Als u vroeger al een keer vaginaal bevallen bent. Als uw eerdere keizersnede gepland was omdat uw kind bijvoorbeeld in stuitligging lag. Als de vorige keizersnede gedaan werd omdat de hartslag van de baby niet goed was. Als u toen ingeleid werd en nu spontane weeën krijgt.
Wat maakt mijn kans kleiner dat een vaginale bevalling lukt?
• • • •
Als er eerder een keizersnede is gedaan omdat de bevalling niet opschoot tijdens de ontsluiting of het persen. Als u kleiner bent dan 1.55 meter of ouder dan 35 jaar. Als u een BMI van meer dan 30 hebt. Als u toen een groot kind heeft gekregen en uw baby nu waarschijnlijk weer groot is.
Wat zijn de voordelen van een vaginale bevalling?
Na een vaginale bevalling bent u weer sneller fit. U heeft minder kans op ernstige problemen. De ademhaling van de baby komt na een vaginale bevalling vaak beter op gang, omdat tijdens het persen het vocht uit de longen van de baby wordt gedrukt. U hebt een grotere kans dat een volgende bevalling ook weer vaginaal kan. Er zijn dan minder risico’s voor u vergeleken met opnieuw een keizersnede.
Wat zijn de nadelen van een vaginale bevalling?
Het belangrijkste nadeel is dat het litteken in de baarmoeder van de eerdere keizersnede zwakker wordt en zou kunnen scheuren. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor u en de baby. De kans hierop bij een spontaan begonnen bevalling is 0,5-1 procent (50 tot 100 op de 10.000 vrouwen). Deze kans verdubbelt bij het gebruik van weeënstimulerende middelen, namelijk 1-2 procent (100 tot 200 op de 10.000 vrouwen). Bij een baarmoederscheur is er een verhoogde kans op schade voor de baby door zuurstofgebrek. De baby kan ook overlijden. Hersenschade of overlijden van de baby treedt op bij 10 procent van de vrouwen bij wie het litteken scheurt (5 tot 10 van de 10.000 vrouwen die vaginaal proberen te bevallen na eerdere keizersnede). Zelf heeft u bij een baarmoederscheur ook kans op proble-
2
men. Voorbeelden zijn: meer bloedverlies, schade aan de blaas en soms moet de baarmoeder worden verwijderd. Extra maatregelen Om de kans op problemen zo klein mogelijk te maken, adviseert de gynaecoloog extra maatregelen. U bevalt in het ziekenhuis. De baby wordt gedurende de bevalling continu gecontroleerd. Een vaginale bevalling na een eerdere keizersnede moet voorspoedig verlopen. Zo niet, dan zal de gynaecoloog adviseren om toch weer een keizersnede te doen. Als u afgesproken heeft om te proberen vaginaal te bevallen, kan het gebeuren dat er een reden ontstaat om de bevalling in te leiden. In dat geval zal de gynaecoloog opnieuw met u overleggen of het niet beter is om een keizersnede te doen. Hetzelfde geldt als de bevalling al begonnen is maar de ontsluiting niet opschiet, of het hartfilmpje van de baby niet normaal is. Ook dan zal de dienstdoende gynaecoloog opnieuw de voor- en nadelen met u doornemen van doorgaan met een vaginale bevalling dan wel nu voor een keizersnede kiezen.
Wat zijn de voordelen van een geplande keizersnede?
Er is vrijwel geen kans op het opengaan van het litteken in de baarmoeder: 0,1 procent. Uitkomsten voor moeder en kind zijn beter na een geplande keizersnede dan na een (spoed)keizersnede tijdens een poging om vaginaal te bevallen.
Wat zijn de nadelen van een keizersnede?
• • •
Problemen bij het herstel. Risico’s voor een volgende zwangerschap. Risico op een lastige start van de ademhaling bij de baby.
Ernstige complicaties zijn bijvoorbeeld: schade aan darmen of urinewegen, verwijderen van de baarmoeder, scheur van de baarmoeder. Bij vrouwen die vaginaal bevallen is de kans op ernstige complicaties 0,2 procent (2 op 1.000), bij vrouwen die een geplande keizersnede krijgen 0,8 procent (8 op 1.000) en bij vrouwen die een spoedkeizersnede krijgen 3,8 procent (38 op 1.000). Als u voor een vaginale bevalling kiest, weet u niet zeker of het vaginaal lukt. Als het dan een keizersnede
3
wordt, dan is dit een spoedkeizersnede. U weet dus van te voren niet of de keuze voor een vaginale bevalling voor u een veiliger keuze is. Nadelen voor een volgende zwangerschap Nadelen voor een volgende zwangerschap en bevalling hebben te maken met problemen met de moederkoek. Als er vaker een keizersnede is gedaan, is de kans groter dat de moederkoek voor de ingang komt te liggen. De moederkoek kan ook in het litteken van de baarmoeder ingroeien. In beide situaties is er een verhoogde kans op hevig bloedverlies en kan het nodig zijn om de baarmoeder te verwijderen. Met elke extra keizersnede neemt deze kans toe. Er is geen maximaal aantal keizersneden dat een vrouw mag krijgen. Toch is het verstandig om deze toenemende kans mee te wegen in uw beslissing als u graag nog meer kinderen wil krijgen. Nadelen voor de baby Bij een vaginale bevalling wordt vocht uit de longen van de baby gedrukt bij het persen. De baby kan na de geboorte makkelijker ademhalen. Bij een keizersnede is er na de geboorte meer vocht in de longen. Dit kan problemen geven. Hoe korter de zwangerschapsduur, hoe groter deze kans. Daarom vindt een geplande keizersnede bij voorkeur pas na 39 weken zwangerschapsduur plaats.
Als u een beslissing neemt Voorwaarden Het kan zijn dat u al vroeg in de zwangerschap een beslissing neemt. Maar het kan ook zijn dat u wilt afwachten hoe de zwangerschap gaat. U kunt bijvoorbeeld afwachten hoe het gewicht van uw kind wordt ingeschat aan het eind van uw zwangerschap. U kunt ook met uw gynaecoloog afspraken maken over de bevalling. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat u wel een vaginale bevalling wilt proberen als de weeën spontaan op gang komen. Als de bevalling na bijvoorbeeld 41 weken nog niet is begonnen, dan is de keus een keizersnede. U kunt afspreken dat de gynaecoloog in principe geen kunstverlossing, zoals een vacuüm, zal doen. Daarnaast maakt u met de gynaecoloog afspraken over de duur van de bevalling. Een vaginale bevalling na een eerdere keizersnede moet voorspoedig verlopen.
4
Zo niet, dan zal de gynaecoloog adviseren om toch weer een keizersnede te doen. Als de weeën eerder komen Als u kiest voor een geplande keizersnede, kan het gebeuren dat de weeën al beginnen voor de afgesproken datum. Maak afspraken met uw gynaecoloog wat u dan doet. Meestal is de baby dan nog kleiner. Ook is de kans op een geslaagde vaginale bevalling groter als de weeën spontaan beginnen. U kunt een vaginale bevalling in dat geval zeker overwegen. Uw keuze zal afhangen van de redenen waarom u nu voor een keizersnede kiest.
Conclusie
Na afweging van alle voor- en nadelen neemt u samen met uw partner en gynaecoloog een beslissing. Hierbij is ook belangrijk hoeveel kinderen u in de toekomst nog wil krijgen. Het afwegen van voor- en nadelen en de inschatting van de kans op slagen kan lastig zijn. Maar onthoud: wat u ook kiest, beide methoden zijn veilig. Ze hebben elk hun eigen voor- en nadelen. De kans op ernstige problemen is klein.
5
Ruimte voor uw notities
08-2015-7378
Adres Polikliniek Verloskunde en Gynaecologie Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 782 6525 GA Nijmegen Contact 024 - 361 47 88
Radboud universitair medisch centrum
