Aan: het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Nieuw-West T.a.v. mevrouw H. Philippart Postbus 2003, 1000 CA Amsterdam Amsterdam, 17 januari 2012 Van: de Vereniging Vrienden van het Rembrandtpark p/a Jan Tooropstraat 6, 1062 BM Amsterdam Betreft: inspraakreactie ontwerp bestemmingsplan Rembrandtpark d.d. 1 december 2011 Geacht Dagelijks Bestuur, Hierbij ontvangt u de inspraakreactie van de Vereniging Vrienden van het Rembrandtpark op het voorontwerp bestemmingsplan Rembrandtpark. Inleiding De Vereniging Vrienden van het Rembrandtpark (verder te noemen: VVR) is verheugd dat een nieuw bestemmingsplan voor het park nu concreet in zicht komt, en dat het voorliggende voorontwerp bestemmingsplan Rembrandtpark (verder te noemen: voorontwerp) in vele opzichten zorgvuldig en duidelijk is uitgewerkt. Dat is een compliment waard. Uw keuze voor een voorontwerp dat hoofdzakelijk conserverend van aard is, vindt de VVR verstandig en reëel. Deze keuze biedt alle betrokken partijen ook de gelegenheid tot rustige bezinning op hoe het park in de toekomst nog mooier en aantrekkelijker zou kunnen worden. Dit is een verademing na de nogal chaotisch verlopen eerdere planvorming, die zowel voor de participatiegroep van belanghebbenden als voor alle betrokkenen tot een onbevredigend resultaat heeft geleid. De conserverende aard van het voorontwerp is ook goed te verenigen met de statutaire doelstelling van de VVR. Kort samengevat: de instandhouding van het groen, de sfeer, het karakter en de omvang van het Rembrandtpark en omliggende groengebieden. De VVR beperkt zich hier tot het weergeven van haar doelstelling. Toekomstvisies zijn naar het oordeel van de Vereniging namelijk niet op hun plaats in het kader van een conserverend bestemmingsplan. Daarover onderstaand meer. De beschrijving van ontwerpuitgangspunten behoeft o.i. enige aanvulling en op een aantal punten aanpassing. Dit onderwerp volgt als eerste in deze inspraakreactie, gevolgd door twee andere onderwerpen waar de VVR in het bijzonder uw aandacht voor vraagt: het Programma van Wensen en het water in het park. Vervolgens zullen wij bij de overige onderwerpen de volgorde aanhouden waarin zij in het voorontwerp genoemd worden. Wij zouden graag zien dat onze inspraakreactie leidt tot een nog duidelijker en vollediger ontwerp bestemmingsplan. Een ontwerp bestemmingsplan, waarin het conserverende karakter geheel eenduidig wordt weergegeven. Ontwerpuitgangspunten (toelichting, pag.4)
1
De VVR mist in deze paragraaf een aantal kenmerken van het parkontwerp en is verder van mening dat een aantal punten aanpassing behoeft op grond van informatie die de Vereniging aandraagt. Het park is ontworpen in de neo Engelse landschapsstijl. Dat is duidelijk te zien aan de slingerende paden en waterpartijen, de glooiende gazons en de verrassende landschapjes bij de parkranden. De daar door bomen gevormde ‘coulissen’ hebben alle hun eigen vorm en karakter. Het voorontwerp geeft aan dat deze ruimten (‘de kamers’, zoals de VVR ze noemt) bedoeld zijn voor ‘kleinere’ functies zoals kinderspeelplaatsen. Om misverstand te voorkomen wijzen wij er op dat de ruimten niet voor ‘gebouwde’ speelplaatsen zijn ontworpen. Landschapsarchitecte Janneke Willemsen (voorheen Theelen), de ontwerpster van het park, heeft ze vooral met het oog op kinderen vormgegeven. Die moeten zich in die kleinere ruimten prettig kunnen voelen, dingen kunnen ontdekken en op gras of zand kunnen lopen en kruipen. Op die manier kunnen zij op jonge leeftijd hun eigen natuurbeleving ondergaan. Ontworpen (half)verharde speelplaatsen zijn daarvoor geheel niet wenselijk. In deze paragraaf wordt de ontwerpster betiteld als ‘een zekere mevrouw Janneke Theelen’ . Deze zinsnede vindt de VVR niet correct en stelt dan ook voor deze te wijzigen in ‘ landschapsarchitecte Janneke Willemsen’. Eén van de grote waarden van het park is de natuurbeleving die bezoekers, jong én oud, als vanzelf ondergaan zodra zij het park binnen stappen. Het is een groene stadsoase waarbinnen de bewoners van de drukke stad deze beleving dagelijks dicht bij huis kunnen ervaren. Het park draagt alleen al in dit opzicht bij aan een grote kwaliteit van Amsterdam: de grote diversiteit aan parken die de stad haar inwoners te bieden heeft. De gesloten bomenranden rondom het park hebben naast de door u genoemde functie van het creëren van een ‘natuurlijke’ eigen binnenwereld, tevens tot doel om het park zo veel mogelijk af te schermen van de wind (veelal westenwind) en van (verkeers)lawaai rondom het park. Dit komt de parkbezoeker, de flora en de fauna ten goede. Omwonenden hebben grote waardering voor het park zoals het nu is. Hun kernuitspraak op pag.3 van Participatierapport Ons Rembrandtpark (stadsdeel Slotervaart, november 2009) is daar heel duidelijk over. ‘Het park moet het park blijven: groen, rustig, kleinschalig, voor de buurt’. Het rapport is gebaseerd op de mening van ruim 250 omwonende volwassenen en kinderen, die over het park hebben meegedacht in het kader van de ontwikkeling van een Community Playground, een ontwikkeling die in 2009 aan de orde was. Uit het rapport blijkt verder (pag.11) dat bewoners het park in het algemeen niet als onveilig ervaren. Er kwam slechts één duidelijk zwak punt naar voren wat veiligheid betreft: de bosschages bij de oude heemtuin. Die zijn inmiddels verwijderd. Over het aspect gevoel van veiligheid is in het voorontwerp één zin opgenomen: ‘in tegenstelling tot in de jaren ’70, worden onoverzichtelijke en dicht ingeplante paden niet langer als ‘verrassend’, maar eerder als sociaal onveilig ervaren’. De bewonersuitspraak in het Participatierapport over dit onderwerp ontbreekt in het voorontwerp. Naar de mening van de VVR zijn goed regulier onderhoud van groen vlak langs paden en bij entrees en bestrijding van zwerfvuil overigens de aangewezen maatregelen om gevoelens van onveiligheid te voorkomen. Het Participatierapport treft u als bijlage aan.
2
Het Ruimtelijk Programma van Wensen van Ons Rembrandtpark (toelichting, pag.31 en 32) Het voorontwerp is conserverend van aard. In de tekst van de toelichting wordt het Ruimtelijk programma van Wensen (concept februari 2010, verder te noemen: PvW) gekenschetst als ‘toekomstperspectief’ en ‘ontwikkelingsperspectief’. Voor de VVR is evident dat zo’n perspectief niet thuishoort in dit bestemmingsplan. Het leidt immers tot onduidelijkheid over het conserverende karakter ervan. De Vereniging vraagt u dan ook om de passage over het PvW te schrappen. Vanaf de tweede zin ‘Parallel aan’ enz. t/m de zin ‘Het bovengenoemde ontwikkelingsperspectief is momenteel nog niet derhalve uitgewerkt dat deze planologisch is vertaald naar het bestemmingsplan’. De daarop volgende vier zinnen over een evt. nieuwe bestemmingsplanprocedure kunnen dan worden toegevoegd aan de inleiding op pag.1 van de toelichting. Op de wijze waarop het PvW tot stand is gekomen, valt veel aan te merken. Om één aspect te noemen: de leden van de stadsdeelraad zijn nooit op de hoogte gesteld van het bestaan van het stuk, ook niet nadat het Dagelijks Bestuur van voormalig stadsdeel Slotervaart het PvW op 2 maart 2010 onder de benaming van Programma van Eisen had vastgesteld. De genoemde argumenten lijken ons voldoende reden om de passage over het PvW te schrappen. Mocht u behoefte hebben aan de overige argumenten om de wenselijkheid van het schrappen van het PvW aan te tonen, dan zal de Vereniging die alsnog inbrengen. Waterparagraaf (toelichting, pag.44 en 45) De in het park aanwezige waterpartijen zijn bijzonder geslaagd te noemen: qua vorm, oppervlak en functie. Hun fraaie bochtige vormgeving is in overeenstemming met de gebogen lijnen van het in neo Engelse landschapsstijl aangelegde park. Het wateroppervlak is ruim bemeten: het beslaat ca. een achtste deel van het totale parkoppervlak in het plangebied. Het bestaande water voorziet in een goede afwatering en voldoet aan de waterbergingsopgave (zoals u op pag.45 aangeeft). Het is van grote esthetische en landschappelijke waarde, en mooi centraal in het park gesitueerd. De ecologische waarden kunnen zich goed verder ontwikkelen, zeker nu op diverse plaatsen ecologische oevers zijn aangelegd. Voorts biedt het water voldoende ruimte aan mogelijkheden tot waterrecreatie. In het voorontwerp is opgenomen dat het bestaande wateroppervlak (55.000 m2) voortaan als het minimale wateroppervlak zal gelden. Daar staat de VVR achter. Maar uitsluitend zeer dringende redenen van waterhuishoudkundige aard die toevoeging van water strikt noodzakelijk zouden maken kunnen wat de VVR betreft een terechte aanleiding zijn om meer water in het park te overwegen. Water toevoegen zal verstoring van de goede balans tussen het water en het groen betekenen. Bovendien kan het meer geluidsoverlast geven en de balans in het concept verstoren. Andere argumenten om water toe te voegen, zoals bijvoorbeeld het eventuele denkbeeld dat dit de esthetische waarde van het park zou verhogen, vindt de VVR in geen geval valide. Op grond van deze overwegingen is de VVR van mening dat de plankaart, de verbeelding en de bestemmingsregels voor Groen1 en Groen 2 wijziging behoeven. Dit brengt de Vereniging tot de volgende aanbevelingen: - het opnemen van de bestaande waterlopen in de plankaart en de verbeelding teneinde hun instandhouding te waarborgen
3
- de bestemmingsregels Groen1 en Groen 2 onder specifieke gebruiksregels (resp. 4.3.g en 5.3.b) aan te vullen met de volgende zin. Deze minimum oppervlakte water mag uitsluitend worden uitgebreid indien dringende redenen van waterhuishoudkundige aard vanuit het park dit noodzakelijk maken Tot slot wat het water betreft een vraag over een zin onder paragraaf ‘Waterhuishouding’ (toelichting, pag.44). ‘De waterpartijen hebben een directe verbinding met de Postjeswetering’ . Wordt hier, gezien de grote verschillen in waterpeil ( de waterpartijen in het park op polderpeil, de Postjeswetering op stadspeil), niet bedoeld: ‘hebben geen directe verbinding met de Postjeswetering’? Nog een suggestie. In de inhoudsopgave is sprake van ‘Waterparagraaf’ , in de tekst op pag.44 van ‘Water’. Dit wellicht met elkaar in overeenstemming brengen?
Onderwerpen in de volgorde waarin ze in de toelichting van het voorontwerp aan de orde komen Speeltuin aan de oostzijde van het park (pag.2) In het lijstje voorzieningen voor kinderen in het park ontbreekt de speeltuin aan de oostzijde van het park, nabij de Orteliuskade. Elders in het voorontwerp wordt deze evenmin genoemd. Suggestie: deze speeltuin alsnog opnemen in de tekst, en in de Verbeelding. Ruimtelijke / functionele structuur (pag.6) ‘Slechts aan de oostzijde is een doorgaand noord-zuid fietspad aanwezig’, aldus deze paragraaf in het voorontwerp. Het woord ‘slechts’ suggereert dat fietsers ook aan de westzijde van het park behoefte zouden hebben aan een doorgaand noord-zuid fietspad. Dit is echter niet het geval. Aan de oostzijde is direct buiten het park voor fietsers (tot aan de Hoofdweg) geen doorgaande route. Aan de westzijde van het park beschikken fietsers, in tegenstelling tot de oostzijde, immers al over een doorgaande route langs het park: de Nachtwachtlaan en de Staalmeesterslaan. Een westelijk in het park gelegen noord-zuid fietspad is derhalve overbodig. Suggestie: het woord ‘slechts’ schrappen. Kunst (pag.12) Twee kunstobjecten in het park ontbreken in de paragraaf ‘Kunst’: - de steenplastiek ‘Twee cirkels, 45 graden gedraaid’ . Kunstenaar Rob Schreefel (1983) - de sculptuur ‘Rembo’. Kunstenaar Bastiënne Kramer (2006) Suggestie: de beide kunstobjecten toevoegen aan de tekst op pag.12 Voorbereidingsbesluit Rembrandtpark 2007 (pag.16) Een aanvulling. De VVR is ermee akkoord gegaan dat het Dagelijks Bestuur in 2011 in plaats van een voorbereidingsbesluit voor te dragen schriftelijk zou verklaren dat het geen nieuwe initiatieven in het park zal ontwikkelen voordat het ontwerp bestemmingsplan ter visie wordt gelegd. Het Dagelijks Bestuur heeft in een brief d.d. 11 oktober 2011 uiteengezet waarom het een nieuw voorbereidingsbesluit overbodig acht. Portefeuillehouder mevrouw Verdonk heeft toegezegd dat de
4
VVR binnenkort alsnog een brief zal ontvangen met de verklaring dat geen nieuwe initiatieven worden ontwikkeld voordat het ontwerp bestemmingsplan ter visie is gelegd. Suggestie: toevoegen dat het Dagelijks bestuur geen nieuwe initiatieven ontwikkelt voordat het ontwerp bestemmingsplan ter visie ligt Hoofdgroenstructuur (pag.24) De VVR waardeert het dat de uitgangspunten voor inpasbaarheid van voorzieningen in de Hoofdgroenstructuur voor de in het park bestaande groentypes in de toelichting van het voorontwerp zijn opgenomen en er in vertaald zijn. Horecavoorziening (pag.35) De VVR zou graag zien dat er zo snel mogelijk een voor het park geschikte horecagelegenheid zoals omschreven in de regels op pag.14 en 17 te realiseren is. Alle omwonenden zien daar naar uit (zie ook wat dit punt aangaat het Participatierapport). Zo’n horecagelegenheid zou in een grote behoefte voorzien. De VVR wil vanuit haar ervaring graag over een goede locatie en over overige aspecten in een vroeg stadium meedenken, wanneer zich een concrete mogelijkheid tot vestiging van een horecagelegenheid voordoet. Externe veiligheid (pag.39) Paragraaf gasleidingen. Onder de Postjesweg liggen grote gastransportleidingen die gekoppeld zijn aan het gaswisselstation aan de Postjesweg vlakbij de oostelijke zijde van het park. Ligt het plangebied daarmee niet binnen een veiligheidszone voor gastransportleidingen? Energie en duurzaamheid (pag.40) Deze paragraaf is abusievelijk genummerd als 5.6 Graag wijzigen in 5.5, overeenkomstig de inhoudsopgave. Participatie De VVR hecht er veel belang aan om mee te denken over mogelijke initiatieven van iedere aard in het park, en om die samen met het stadsdeel te ontwikkelen. Daartoe wordt de Vereniging graag in het allereerste stadium betrokken bij eventuele initiatieven. Samenvatting: de suggesties en aanbevelingen van de VVR op een rijtje ten behoeve van het overzicht - Ontwerpuitgangspunten: aanvullen en aanpassen - Het Ruimtelijk Programma van Wensen: schrappen - Waterparagraaf: wijzigen van de plankaart, de verbeelding en bestemmingsregels - Speeltuin aan de oostzijde: opnemen in het bestemmingsplan - Ruimtelijke / functionele structuur: het woord ‘slechts’ schrappen - Kunst: twee kunstobjecten opnemen in de paragraaf - Voorbereidingsbesluit: de tekst aanvullen - Energie en duurzaamheid: de paragraaf nummering wijzigen De VVR behoudt zich het recht op in- en aanvulling van deze inspraakreactie voor.
5
Bijlagen - Statuten VVR - Uittreksel Kamer van Koophandel - Participatierapport Ons Rembrandtpark - Besluit Dagelijks Bestuur van stadsdeel Slotervaart d.d. 2 maart 2010
Met vriendelijke groet, de Vereniging Vrienden van het Rembrandtpark,
Vereniging Vrienden van het Rembrandtpark P/a Jan Tooropstraat 6, 1062 BM Amsterdam Telefoon: 020 – 3460670, mobiel: 06 – 24680850 E-mail:
[email protected] Website: www.rembrandtpark.org
6