Betere CVRM met ehealth digitale gegevensuitwisseling in de praktijk 10 december 2013
Doel workshop Wat zijn de mogelijkheden op het terrein van digitale gegevensuitwisseling? Wat betekent dit voor uw organisatie, bijvoorbeeld op het gebied van samenwerking met patiënten en collega’s? Hoe kunt u hiermee een (door)start maken in uw organisatie?
Inspiratie + tips & trucks om ICT in te zetten en/of te optimaliseren
Wat is eHealth? eHealth is het gebruik van nieuwe informatie- en
communicatietechnologieën, en met name internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren
Webapplicaties en webportalen • mobiele apps • EPD’s/ECS’s • PGD’s/PHR’s • health-sensoren • videocommunicatie • domotica • robotica • medische en algemene netwerken • business intelligence oplossingen
Bron: ordening in de wereld van eHealth, Nictiz, 2012
Even voorstellen Insights Zorg doorvoeren van complexe veranderingen in zorg en welzijn: Nieuwe werkprocessen Succesvol samenwerken Toepassen ehealth
thema’s Ketenzorg, zelfmanagement,
eigen kracht Privatisering, ambulantisering en decentralisering eHealth, EPD & slimme apps
Erik van Es managing partner/adviseur achtergrond in de telecom 10 jaar actief als adviseur in de zorg focus op ehealth en ketenzorg
Dr. Mark van der Wel Huisarts WGC Lindenholt, Nijmegen Onderzoeker, afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, RadboudUMC Nijmegen
Met welke vragen zit u m.b.t. ehealth bij CVRM?
Onderwerpen van deze workshop 1. Waarom ICT ondersteuning bij CVRM?
2. Wat betekent ehealth voor een zorggroep? 3. Hoe kies je de beste ehealth oplossing? 4. Hoe kies je een ehealth leverancier? 5. Hoe voorkom je dat het een Betuwe-lijn project
wordt? 6. Wat is er nodig voor een geslaagde implementatie? 7. Hoe weet je of ehealth iets oplevert?
Vraag 1 Waarom ICT ondersteuning bij CRVM?
Implementatie van patiënt gestuurd CVRM
huisartsenpraktijk
de linie
Hoe start je?
Hoe start je? Chronic Care Model:
Waarom digitale gegevensuitwisseling?
http://prezi.com/-ajex5irrt7c/er-komt-een-patient-bij-de-dokter/
Meerwaarde ICT in de keten
Resultaat Quickscan congres
Elektronische communicatie tussen zorgverleners Huisartsen
bron: eHealth-monitor 2013, nictiz
Communicatie tussen patiënt en zorgverlener Algemeen
bron: eHealth-monitor 2013, nictiz
Houd het doel voor ogen
Is ICT een doel of een middel? ondersteunen zorgverleners bij ZM benadering wens ondersteunen patienten bij (pro)actief ZM optimale onderlinge gegevensuitwisseling
Is ICT een doel of een middel? ondersteunen zorgverleners bij ZM benadering wens ondersteunen patienten bij (pro)actief ZM optimale onderlinge gegevensuitwisseling
........maar: Analoge start, ouderwets papier, veel tijd en energie nodig voor inslijpen gedragsverandering zorgverleners, herhalen, benchmarken
ICT geen doel op zich
Vraag 2 Wat betekent ehealth voor een zorggroep?
Impact van ehealth Omgeving gevolgen voor de externe omgeving zoals patiënten en samenwerkingspartners
Organisatie gevolgen voor de organisatiestructuur en cultuur
Personeel gevolgen voor kennis en vaardigheden, maar ook TVB
Processen gevolgen voor zorgen administratieve processen
Financieel gevolgen voor operationele kosten en wijze van financiering
Informatie hoe zit het met de informatiebehoefte en autorisatie?
Juridisch toepassing wet- en regelgeving, juridische positie en aansprakelijkheid
Techniek technische gevolgen zoals koppelingen met bronsystemen en hosting
Huisvesting gevolgen voor de plaats van de werkzaamheden en werkplek
Zelfscan digitale gegevensuitwisseling
http://scandigitalegegevensuitwisseling.zorgstandaarddiabetes.nl/
Zelfscan digitale gegevensuitwisseling Registratie
Stuurinformatie & indicatoren Informatie-uitwisseling tussen professionals Informatie-uitwisseling met de patiënt Kwaliteitsborging ICT ondersteuning Organisatie Samenwerking
En hoe was dat bij Mark?
inhoud gedreven, minder oog voor financieen impact van nieuwe werkwijze op organisatie/personeel onderschat
Tips Start met een inventarisatie waar je als groep nu
staat Digitale uitwisseling start met vertrouwen, dat moet groeien Maak afspraken over de informatie-uitwisseling en borg dit Kijk ook naar de structurele financiering Begin met een goede registratie!
Meer dan alleen techniek
Vraag 3 Hoe kies je de beste ICT oplossing?
Hoe maak je beste keuze voor gewenste ICT oplossing? Hangt af van doel, setting, wie betrokken/gebruiker Mischien wel onverstandig?...wij hebben geen andere opties verkend
Stappenplan 1. Bepaal het doel
2. Formuleer criteria waaraan de ICT moet voldoen 3. Inventariseer mogelijke oplossingen en toets
deze aan de criteria 4. Kies de oplossing die het beste scoort
Wat wordt er op dit moment in de ketenzorg gebruikt ? Bronsystemen
Keteninformatiesystemen Regionale systemen Verwijsapplicaties Patiëntenportalen Datamanagement
Gekoppelde bronsystemen Alle betrokkenen
werken in eigen systeem
Uitdaging: koppeling
tussen systemen
Variant #1: één type
HIS
Variant #2:
verwijsapplicatie
Digitale uitwisseling tussen systemen Uitwisseling vaak beperkt tot huisarts, apotheek, lab
en ziekenhuis Experimenten met fysiotherapeuten, verloskundigen Techniek Edifact is nog de dominante standaard
Wordt door veel systemen ondersteund Niet geschikt voor volledig gestructureerde uitwisseling Edifact aanbieders hebben vertaalservice naar andere
standaarden (zelfs email)
Keteninformatiesysteem Voor ketenzorg werkt
HIS
iedereen in hetzelfde systeem
Iedereen werkt dus in
twee systemen
specialisten & verpleegkundigen
huisarts & praktijkondersteuner XIS
ZIS
overige zorgverleners
Uitdaging: koppelingen
tussen systemen
zorggroep
KIS
PGD patiënten
DIS diëtist
AIS LIS
laboranten
apothekers
Keteninformatiesysteem Ondersteunen zorgstandaarden zoals DM, COPD en
CVRM Gebruik verschilt van datamanagement tot aan primaire toepassing in de keten Veel zorggroepen gebruiken een KIS (30-40%) Techniek
OZIS ketenzorg bericht zorgt voor goede koppelingen tussen
HIS en KIS. Werkt ook zonder OZIS ring Implementatie is arbeidsintensief VZVZ werkt aan opvolger voor LSP, verwacht in 2015
Via Patiëntkeuzeprogramma naar IZP
Regionaal HIS Één systeem voor alle
huisartsen in de regio
HIS, HAP en KIS
functionaliteit gecombineerd
Voor ketenpartners
werkt dit als een KIS
Uitdaging: alle
huisartsen mee krijgen
Verwijsapplicaties Worden veel gebruikt
Dekt deel van de informatiebehoefte Kenmerken Voor verwijzingen naar ziekenhuis (=betaler) Uitbreiding naar paramedici en labaanvragen Geïntegreerd met het HIS/KIS
Een dominante aanbieder, alternatieven worden
aangeboden door regionale ICT organisaties
Onderzoek naar gebruik patiëntenportaal bij een zorggroep
Bron: Maaike Ronda
Gebruik patiëntenportaal bij een zorggroep
Bron: Maaike Ronda
Wat werkt bij wie?
Houding eHealth per type zorgconsument Type
%
Kenmerk
Volgzaam
16 Hoog zorggebruik, hechten
eHealth Negatief t.a.v. ehealth
aan persoonlijk contact
Consumptiegericht
22 Niet bewust met gezondheid
Wantrouwend t.o.v. ehealth
Gemaksgericht
10 Zorg moet vooral toegankelijk Internet vooral voor
bezig, willen genieten zijn
ontspanning
Bewust met gezondheid, bereid voor extra’s te betalen
Positief t.o.v. ehealth
Luxe gericht
8
Resultaatgericht
13 Laag zorggebruik,
Positief t.o.v. ehealth
zelfmanagement
Kwaliteit gericht
10 Bewust t.a.v. gezondheid en zorg
Eigenzinnig
11 Laag zorggebruik, bewust
Positief t.o.v. ehealth, willen vooral info Afwachtend t.o.v. ehealth
medicijngebruik
Maatschappij kritisch
10 Alternatieve geneeswijzen, eigen regie
Open maar kritisch t.o.v. ehealth
Tips 1. Er kan veel meer met ICT dan nu gebruikt 2. 3.
4. 5.
wordt Kies een oplossing die past bij de organisatie (koploper, middenmoter of hekkensluiter) Werk nu al aan acceptatie binnen de organisatie Kijk naar de doelgroep die je wilt bereiken Definieer vooraf eisen, wensen en randvoorwaarden
Geen one size fits all
Vraag 4 Hoe kies je een ICT leverancier?
Hoe maak je keuze voor ICT bouwer / leverancier? Meerdere partijen gesproken Referenties bevraagd en ook bezocht Compatibiliteit met HIS Click......
Hoe maak je keuze voor ICT bouwer / leverancier? Meerdere partijen gesproken Referenties bevraagd en ook bezocht Compatibiliteit met HIS Click......
Selectieproces Formeer selectieteam
Definieer selectiecriteria Eisen ehealth oplossing (functioneel, koppelingen,
beveiliging) Eisen leverancier (ervaring, klik, support, trackrecord, grootte, professionaliteit) Prijs/kwaliteit Longlist en shortlist opstellen Presentatie en demonstratie Scoren op basis van criteria 2 offertes opvragen Keuze maken
Tips Zorg dat selectiecriteria breed gedragen worden
in de organisatie Kijk niet alleen naar het product! Kijk een paar jaar vooruit Houd rekening gevolgen voor de verschillende bronsystemen Valkuil: leverancier kiezen voordat je weet wat je wilt!
Definieer van te voren selectiecriteria
Vraag 5 Hoe voorkom je dat het een Betuwelijn project wordt?
Hoe voorkom je Betuwelijn debacle?
Hoe voorkom je Betuwelijn debacle?
• Wat eerst CVRM module bij KIS was, werd geïntegreerd in nieuwe KIS versie, gaf veel vertraging
Stapsgewijs groeipad
Nu
Kernsets ketenzorg
Geïnformatiseerde integrale zorg
Denk groot, begin klein
Zorg voor professionele ondersteuning
Vraag 6 Wat is er nodig voor een geslaagde implementatie?
Wat is nodig voor geslaagde implementatie? projectleider, project ondersteuning structureel gepland (multidisciplinair) overleg goede registratieafspraken herhaalde demo’s waarbij zelfstandig geoefend kan worden benchmarken
Knelpunten (technisch) Beperkingen ICT
standaarden
Verschillende
implementaties door leveranciers
Geen eisen aan ICT Een goede infrastructuur Ketenpartners hebben
geen goed EPD
HIS-KIS
Podotherapeut
Oogarts
Patiënt
Apotheek
Fysiotherapie
Diëtist
Internist
Laboratorium
Actuele mogelijkheden op basis van bestaande standaarden
NAW
Labuitslagen
Onderzoeken
-
Medicatie
-
Co- en multimorbiditeiten
-
Risicofactoren
-
Bevindingen (tekst)
-
Zorgplan*
-
Bron: haalbaarheidsonderzoek uitwisseling e-Diabetes kernset, Nictiz, 2011
gestructureerd ongestructureerd niet digitaal
Laboratorium
Internist
Diëtist
Fysiotherapie
Apotheek
Patiënt
Oogarts
Podotherapeut
HIS-KIS
Huidige digitale uitwisseling met de huisarts
-
Labuitslagen
-
-
-
-
-
Onderzoeken
-
-
-
-
-
-
Medicatie
-
-
-
-
-
-
-
Co- en multimorbiditeiten
-
-
-
-
-
-
-
-
Risicofactoren
-
-
-
-
-
-
-
Bevindingen (tekst)
-
-
-
-
-
Zorgplan*
-
-
-
-
-
-
-
-
NAW
Bron: haalbaarheidsonderzoek uitwisseling e-Diabetes kernset, Nictiz, 2011
gestructureerd ongestructureerd niet digitaal
Knelpunten (niet-technisch) Weinig multidisciplinaire
samenwerking
Geen uniforme registratie Geen vraagbundeling
naar leveranciers
Onvoldoende ICT kennis
bij zorggroepen en zorgaanbieders
Volle agenda’s… Cultuur?
Succesfactoren bij de implementatie van ehealth
Stakeholders: draagvlak & acceptatie
Business model: meerwaarde & financiering
Oplossing: realisatie & inbedding
Overlappende datasets
Kernsets Cardiometabole aandoeningen Patiëntgegevens Algemene medische
gegevens Lichamelijk onderzoek Laboratorium gegevens Voetonderzoek Oogonderzoek Risicofactoren Medicatie Relevante aandoeningen
Gebruik van de kernset Registratie in het EPD van de individuele
zorgverlener of keten EPD Uitwisseling tussen zorgverleners in de keten Uitwisseling met de patiënt Onderdeel van het Individueel Zorg Plan (IZP) Basis voor stuur- en kwaliteitsinformatie van de zorggroep Basis voor externe indicatoren
Implementatiehandboek NAD Waarom?
Voor wie? Wat staat er in? Basiskennis informatisering Landelijke doelen
Vertaling naar lokale ambitie Implementatie aanpak Tools en best practices
Hoe te gebruiken?
Enkele implementatietips 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7. 8. 9. 10.
Doe ervaring op Pak het als een project aan Neem kleine stapjes Maak gebruik van ambassadeurs Het is niet alleen techniek Zorg voor een goede ondersteuning naar zorgverleners Zorg voor bestuurlijke verankering Betrek je samenwerkingspartners Begin met een goed digitaal dossier Maak gebruik van expertise elders
Spiegelen stimuleert verandering
Help bij eerste gebruik
Vraag 7 Hoe weet je wat de ICT oplevert?
Hoe weet je of ICT toepassing iets oplevert? Hebben wij slecht naar gekeken
Social Return On Investment Visie Resultaten Belanghebbenden
eHealth project
Effecten
Investeringen Indicatoren Activiteiten
Voorbeeld SROI Betere CVRM zorg met ICT Huisarts, patiënt zorggroep, zorgverzekeraar Belanghebbenden
Visie
Implementatie e-CVRM
Resultaten
Betrouwbare indicatoren
Effecten
Kwaliteitsverbetering door goed inzicht
Investeringen Indicatoren
Extra tijd, aanschaf ICT systeem Activiteiten Goed registreren
NHG indicatoren
Meten is weten
Samenvatting 1. ICT kan een grote meerwaarde brengen 2. Bepaal zelf eerst wat je wilt (visie) 3. Voorkom dat ehealth een doel op zich wordt 4. ehealth implementeren is meer dan alleen techniek 5. One size, fits all bestaat niet bij ehealth
6. Selecteer op basis van objectieve criteria 7. Schakel professionele hulp in 8. Denk groot, maar begin klein
9. Spiegelen stimuleert verandering 10. Ondersteun professionals bij het gebruik van ehealth 11. Evalueer de effecten van een ICT project
Wat neemt u hiervan mee naar huis?
Bedankt voor uw aandacht!
Erik L. van Es Managing partner
[email protected]
Dr. Mark van der Wel Huisarts WGC Lindenholt Onderzoeker RadboudUMC
[email protected] www.markvanderwel.nl
Disclosure belangen sprekers (potentiële) Belangenverstrengeling
geen
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
n.v.t.
