Bestuurlijk Ervarium: donderdag 17 april

Nummer 17 Uitgave week 8 Nog maar ruim een maand op weg in het nieuwe jaar en wij als CO2-Servicepunt hebben de indruk dat 2008 een trendzettend jaar gaat worden. Vele initiatieven staan op stapel in Noord-Holland om de milieubelasting door ons energiegebruik fors te verlagen. In deze nieuwsbrief kunt u lezen dat minister Cramer op 17 april naar het Bestuurlijk Ervarium komt om aanwezig te zijn bij het ondertekenen van de klimaatafspraak tussen gemeenten en provincie. Verder kunnen gemeenten op 23 april kennismaken met het EPN-toezicht instrument BouwTransparant en zijn er al 5.000 energiescans met BespaarDaar ingevuld. Ook zijn er interessante marktontwikkelingen te melden. ENECO Energie heeft opdracht gekregen voor het aanleggen van een warmtenet in Blaricum, Meewind biedt bedrijven, gemeenten en particulieren de mogelijkheid te investeren in windenergie op zee en Castricum investeert in een eigen subsidieprogramma. Het is goed als burgers en gemeenten elkaar aan te vullen bij het bereiken van de door het Rijk opgestelde ambitieuze doelstellingen met betrekking tot ons energiegebruik. Vandaar ook de activiteiten van het CO2-Servicepunt, gericht op het ondersteunen van gemeenten bij het invullen van hun verantwoordelijkheden in deze. In het onderstaande worden enkele items uit het productenpalet belicht.

Bestuurlijk Ervarium: donderdag 17 april Iedereen is zelfstandig, samen bereiken we meer. Dit is de insteek voor het Bestuurlijk Ervarium op donderdag 17 april. De provincie Noord-Holland wil tijdens deze bijeenkomst gemeenten en marktpartijen uitnodigen om uit te spreken op welke thema’s je als gemeente wilt gaan samenwerken en waar gemeenten en marktpartijen elkaar kunnen versterken om de samenleving verder te verduurzamen. Daarom worden in het bijzijn van minister Cramer de klimaatafspraken tussen gemeenten en de provincie ondertekend. Daarnaast zullen de belangrijkste samenwerkingsprojecten voor de komende tijd gepresenteerd worden en kunnen marktpartijen hun stem laten horen over hetgeen waar zij het meest behoefte aan hebben. De bijeenkomst wordt gehouden in het Zaantheater te Zaanstad (onder voorbehoud). De bijeenkomst start om 14.00 en wordt om 18.00 uur afgesloten met een lopend buffet. Deze bijeenkomst is bedoeld voor bestuurders, raadsleden en marktpartijen. Voor deze bijeenkomst dient u zich op te geven via onze website

Klimaatafspraak 2008 – 2011 In de vorige CO2-Impuls hebben we jullie geïnformeerd over de aanleiding van de vernieuwde Klimaatafspraak 2008 - 2011. Het doel van de klimaatafspraak is in onderlinge samenwerking de uitvoering van het klimaatbeleid in Noord-Holland te intensiveren en daarmee mede invulling te geven aan de landelijke, provinciale en gemeentelijke klimaatdoelstellingen op het gebied van energiebesparing, toepassing van duurzame energie en CO2-reductie. De provincie geeft hier onder andere invulling aan door het CO2-Servicepunt tot 2011 te continueren. Tevens biedt de provincie de mogelijkheid voor de gemeenten die nog geen klimaatafspraak hebben met de provincie, alsnog aan te haken. Alle klimaatcoördinatoren van de Noord-Hollandse gemeenten, Amsterdamse stadsdelen en NoordHollandse milieudiensten hebben december 2007 de concept klimaatafspraak 2008 - 2011 ontvangen. Mocht je deze niet hebben ontvangen, neem dan contact op met Wybrand Pieksma. Op de conceptklimaatafspraak zijn de nodige vragen binnengekomen, die we in overleg met de provincie verwerken in de definitieve versie.

De planning tot aan het Bestuurlijk Ervarium is weergegeven in onderstaande tabel Tabel: Indicatieve planning Klimaatafspraak 2008 - 2011 Actie Verspreiden conceptklimaatafspraken onder gemeenten en stadsdelen Verwerken opmerkingen gemeenten en stadsdelen Opstellen definitief concept klimaatafspraak Besluitvormingstraject provincie Besluitvormingstraject gemeenten en stadsdelen Ondertekening klimaatafspraak tijdens Bestuurlijk Ervarium

Datum Medio december 2007 Januari 2008 Februari 2008

Begin maart – half april 2008 17 april 2008

Helpende hand met factsheets In de provincie Noord-Holland zijn onder andere Diemen, Aalsmeer en Heerhugowaard al actief met het ontwikkelen van nieuw klimaatbeleid. Voor deze en andere gemeenten die hiermee aan de slag zijn of willen gaan, wil het CO2-Servicepunt de helpende hand bieden. Gemeenten krijgen factsheets van collectieve projecten die passen binnen de subsidieregeling Lokaal Klimaatbeleid 2008-2010. Achter op de factsheet staat de tabel die gemeenten één op één over kunnen nemen in hun subsidieaanvraag. Klik hier voor de concept van het project BouwTransparant. Nog deze maand zullen wij de factsheets in concept voorleggen aan gemeenten. Hierna worden deze ter goedkeuring voorgelegd aan SenterNovem. Hierna worden de factsheets naar alle gemeenten gestuurd, die van plan zijn de Klimaatafspraak met de provincie te ondertekenen.

GS akkoord met nieuwe subsidieregeling! In de GS-vergadering van 29 januari is het nieuwe voorstel voor de Deelverordening duurzame energiepakket Noord-Holland 2008 behandeld. Daarnaast is de DE-lijst en het subsidiebudget voor het jaar 2008 vastgesteld. De besluiten worden nu voorgelegd aan PS. Deze zal daar naar verwachting op 17 maart over vergaderen. In de GS-vergadering is het voorstel gedaan voor het subsidieplafond van 2008. Dit is vastgesteld en bedraagt € 1.000.000,-. Naast de Deelverordening is ook het voorstel voor de duurzame energielijst en het subsidieplafond onder voorbehoud dat de Deelverordening in PS wordt vastgesteld.

Introductie BouwTransparant en resultaten pilot Op woensdag 23 april wordt het instrument BouwTransparant geïntroduceerd aan de gemeenten in Noord-Holland. Het doel van dit instrument is met efficiënt toezicht op de bouwplaats de energetische kwaliteit van nieuwbouwwoningen verbeteren. Op dit moment wordt het instrument bij minimaal tien woningen uitgeprobeerd. Tijdens deze bijeenkomst worden de resultaten gepresenteerd en wordt toegelicht hoe gemeenten met dit instrument kunnen gaan werken. Programma: 1 2 3 4 5 6

Welkom Wat is BouwTransparant? Resultaten pilot Ervaring vanuit BWT en milieu Wat doet een inspectiebedrijf? Hoe kan de gemeente aan de slag met BouwTransparant?

De bijeenkomst wordt gehouden op woensdag 23 april tussen 14.00 en 16.00 uur bij de Provincie aan het Houtplein 33 (zaal 5055) te Haarlem. Voor deze bijeenkomst dient u zich aan te melden door een e-mailbericht te sturen naar [email protected].

Energiebesparing gemeentelijke gebouwen/EPBD Donderdag 24 januari 2008 is de informatiebijeenkomst gehouden over de invoering van de EPBD bij de gemeentelijke gebouwen. De aanwezigen vertegenwoordigden circa dertig gemeenten. Er is grote belangstelling voor dit project, aangezien de gemeenten tijdig dienen te voldoen aan de wettelijke verplichtingen. Het doel van het collectieve project is: • de gebouwen tijdig te voorzien van een energieprestatiecertificaat; • te komen tot een collectieve aanbesteding voor de uitvoering van de energiescans (maatwerkadvies); • te komen tot het aanbrengen van energiebesparende maatregelen aan de gebouwen (gaat verder dan de certificering). De presentatie, de gestelde vragen en bijbehorende antwoorden van de informatiebijeenkomst zijn per e-mail verzonden aan alle energiecoördinatoren en de ons bekend zijnde gebouwbeheerders van de Noord-Hollandse gemeenten. Indien je als gemeente mee wilt doen, is het verzoek de intentieverklaring die je hebt ontvangen naar ons te faxen. Indien je gemeente mee gaat doen aan dit collectieve project van het CO2-Servicepunt en je wordt benaderd door marktpartijen die de gemeentelijke gebouwen van een energieprestatiecertificaat kunnen voorzien, kun je deze partijen doorverwijzen naar het CO2-Servicepunt. Het Amsterdamse EPBD-project voor de Amsterdamse stadsdelen wordt gecoördineerd door Froukje Anne Karsten van de Dienst Milieu en Bouwtoezicht. De planning voor het project Noord-Holland is weergegeven in onderstaande Actie

Actie door

Planning

Uitwerken plan van aanpak

CO2-Servicepunt

December 2007

CO2-Servicepunt Gemeenten CO2-Servicepunt

Januari 2008

Gemeenten Gebouwbeheerder CO2-Servicepunt CO2-Servicepunt CO2-Servicepunt Gemeenten CO2-Servicepunt

Februari/maart 2008 Maart 2008 Maart/april 2008 April

Benaderen gemeenten

Informatiebijeenkomst Opstellen vragenlijst Opstellen intentieverklaring deelname eerste deel project Deelname aan eerste deel project kenbaar maken Invullen vragenlijst Verwerken informatie vragenlijst Opstellen format Afstemming gemeenten/bijeenkomst Inzichtelijk maken kosten aanbesteding (tweede deel project)

Begin februari 2008

Energie uit biomassa Alweer enige tijd geleden, op 21 november vorig jaar, heeft de door het CO2-Servicepunt georganiseerde biomassaconferentie plaatsgevonden. De bevindingen tijdens deze bijeenkomst zijn vastgelegd in een startdocument, dat de basis vormt voor een visie hoe te komen tot biomassaprojecten in de provincie Noord-Holland. Op het moment van schrijven van dit artikel vindt een aantal gesprekken plaats met beleidsmedewerkers van milieudiensten en gemeenten over de inhoud van de startnotitie. Mede aan

de hand van de hierbij verkregen informatie zal de visie over energie uit biomassa in de provincie Noord-Holland worden opgesteld. De bedoeling is een eerste versie uiterlijk gereed te hebben voor het geplande Bestuurlijk Ervarium op 17 april aanstaande. Vervolgens zal tijdens een nog te plannen expertbijeenkomst het concept inhoudelijk worden doorgenomen. De hierbij verkregen ‘input’ wordt gebruikt bij het schrijven van de uiteindelijke biomassavisie. Deze definitieve versie kan binnen de gemeentelijke organisaties worden gebruikt om lokaal beleid nader vast te leggen. Uiteindelijk is het doel in de tweede helft van dit jaar voorbeeldprojecten te benoemen, die met een grote kans van slagen samen met marktpartijen kunnen worden geïnitieerd. Degenen die de startnotitie niet hebben ontvangen en graag willen deelnemen aan de discussie over energie uit biomassa, kunnen dit document bij het CO2-Servicepunt opvragen.

Communiceer en gebruik wat er is in de kop van NH! Op 24 januari vond er in Schagen een workshop plaats over de kansen en knelpunten van duurzame energie. Aanwezigen waren de ambtenaren en wethouders van de gemeenten die onder Milieudienst Kop van Noord-Holland vallen, aannemers, installateurs, architecten, projectontwikkelaars, SenterNovem, CO2-Servicepunt et cetera. Ingeleid door een presentatie van DHV op basis van een door hen uitgevoerde DE-scan voor de milieudienst, is vervolgens met elkaar gediscussieerd over het vervolg op de DE-scan. Het mooie van deze discussie was dat alle partijen uit de bouwkolom vertegenwoordigd waren. Daardoor kon men elkaars gezichtspunten vernemen en daarvan leren. De conclusie daaruit was dat de gemeenten de maat moeten slaan (ambitie stellen) en dat de markt dan met goede oplossingen volgt. De knelpunten die in het overleg naar voren kwamen, zijn in het overleg al geanalyseerd en waar dat mogelijk was meteen al opgelost met de ideeën die SenterNovem en het CO2-Servicepunt op dat vlak boden. De belangrijkste conclusie daaruit was dat we heel veel kennis en hulpmiddelen met elkaar hebben, maar dat we dat niet van elkaar weten. Dit vraagt om nog meer communicatie. Uiteindelijk een zeer vruchtbare workshop met inmiddels reeds de eerste afspraken voor vervolg.

Subsidiabele technieken SDE bekend Eind januari 2008 is bekend gemaakt voor welke categorieën/technieken er subsidie beschikbaar komt vanuit de SDE-regeling voor 2008. Het gaat om de productie van elektriciteit uit PV-systemen, windmolens op land, biomassa (alleen vaste biomassa, covergisting van mest, vergisting van GFTafval) en afvalverbrandingsinstallaties (AVI). Daarnaast is ook subsidie beschikbaar voor de productie van Groen Gas uit stortgas, rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI) en afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI). In onderstaande tabel is aangegeven hoeveel subsidie er beschikbaar komt bij de huidige elektriciteitsprijs. Categorie

Subsidiebedrag

Productieuren/jaar1)

Subsidieduur2)

Budget (miljoen) 2)

Wind op land PV-systemen (0,6 kWp-3 kWp) AVI Co-vergisting van mest Vergisting GFT Vaste biomassa Groengasproductie uit AWZI/RWZI en stortgas

2,8 € ct/kWh 33 € ct/kWh 0 € ct/kWh 3) 5,3 € ct/kWh

1.760 850 3.880 8.000

15 jaar 15 jaar 15 jaar 12 jaar

€ 796,€ 46,€ 187,€ 289,-

7 € ct/nm3

8.000

12 jaar

€ 16,-

1) Aantal vollasturen per jaar waarvoor subsidie wordt verstrekt. 2) Subsidieduur: het aantal jaren waarover subsidie wordt verstrekt. Het budget geldt voor het totaal van deze jaren 3) AVI’s met een rendement groter dan 22% krijgen mogelijk wel subsidie, die bij een rendement van 31% oploopt tot 2 à 3 € ct.

Algemene regel binnen de SDE is dat alleen elektriciteit en gas dat is ingevoed op het (openbare) net in aanmerking komt voor subsidie. Aanvragen kunnen pas worden ingediend als alle benodigde vergunningen zijn afgegeven. Afschriften hiervan moeten namelijk worden ingediend bij de subsidieaanvraag.

Ruim 5.000 energiescans ingevuld Uit de gegevens blijkt dat de website www.bespaardaar.nl goed wordt bezocht. We zitten op gemiddeld honderd bezoeken per dag. In 2007 hebben ruim 17.000 inwoners uit Noord-Holland de site 31.000 keer bezocht. Mede door de publiciteitscampagne voor BespaarDaar in de gemeente Zaanstad, de zonneacties in de regio IJmond, Zuid-Kennemerland en de Haarlemmeer en de continue aandacht voor BespaarDaar in de andere gemeenten zijn er in november en december 2007 een kleine vijfhonderd energiescans ingevuld. Totaal zijn in 2007 ruim 5.000 energiescans ingevuld. Hiermee hebben we de particuliere woningeigenaren inzicht kunnen verschaffen in de energiezuinigheid van zijn of haar woning en geattendeerd op de mogelijkheden voor energiebesparende en duurzame energiemaatregelen. Dat er in Noord-Holland belangstelling is voor te nemen maatregelen blijkt wel uit de diverse gemeentelijke acties die in 2007 zijn gehouden. Voor zover bij ons bekend, zijn via deze acties in Noord-Holland circa vijfhonderd zon-pv-systemen en zeventig zonneboilers door diverse marktpartijen geplaatst. Marktpartijen die belangstelling hebben voor deelname aan BespaarDaar kunnen contact opnemen met Wybrand Pieksma of zich aanmelden via www.bespaardaar.nl. De voortgangsrapportage over de maanden november en december 2007 met de informatie per gemeente/stadsdeel is recent aan de deelnemende gemeenten en stadsdelen verzonden.

Meewind – duurzame energie in eigen handen Meewind is een beleggingsfonds dat particulieren, gemeenten en bedrijven oproept deel te nemen in de aanleg van een windmolenpark op zee. Op 1 februari overhandigde minister Cramer van VROM het eerste participatiebewijs Meewind aan jonge lezers van Kidsweek. “Ik hoop dat dit participatiebewijs ertoe bijdraagt dat duurzame energie over dertig jaar de CO2belangrijkste energiebron is waar jullie je stroom vandaan halen”, aldus de minister. De stroom van het 160 MW windpark dat Meewind wil bouwen (360 GWh per jaar) komt overeen met het elektriciteitsgebruik van bijna 170.000 huishoudens en voorkomt jaarlijks de uitstoot van 213.000 ton. Wie een Meewindparticipatie aanschaft, helpt dus om uit de tredmolen van de fossiele brandstofeconomie te stappen. Dat is logischer dan de nadelen van olie, kolen en gas achteraf te compenseren door ver weg bomen te planten. De molens van Meewind zijn niet zichtbaar vanaf de kust. In feite is Meewind een financiële actiegroep die de rijksoverheid wil laten zien dat er draagvlak bestaat voor windmolens op zee en de ontwikkeling daarvan versnelt. Deelnemers bevorderen de binnenlandse productie van duurzame energie in plaats van groene stroom uit andere landen te importeren. Voor gemeenten is het aantrekkelijk te investeren in Meewind, nu het Klimaatakkoord tussen rijksoverheid en VNG gemeenten een rol toebedeelt in het vergroten van het aandeel duurzame energie in Nederland tot 20% in 2020. Het Klimaatakkoord biedt gemeenten goede gronden om investeringen in Meewind als een publieke taak te zien. Dit is geen uitgave, maar een investering waarvan de kosten worden geactiveerd op de gemeentebegroting en waar toekomstige inkomsten tegenover staan. Meewind kan gemeenten bovendien helpen om lokale klimaat- en

energiedoelstellingen te realiseren. Zij wil het namelijk mogelijk maken dat deelnemers de opgewekte stroom van Meewind naar rato van hun inleg zelf af kunnen nemen, zodat gemeentelijke participatie in Meewind tegelijkertijd de eigen energievoorziening kan verduurzamen. Meewindparticipaties kosten duizend euro per stuk. Het verwachte rendement is 7 tot 10 procent per jaar over een periode van 25 jaar. Spaargeld wordt bij Meewind dus meer waard. Samen met de winst voor het milieu is dit dubbele winst. Meewind wordt onder andere gesteund door de HIER-campagne en provincie Noord-Holland. Kijk voor meer informatie op www.Meewind.nl

Meer Noord-Hollands nieuws... • • • • •

75% NO2-afname in Haarlem, SenterNovem Ermelo gaat leds aanbrengen in asfalt, Technalia.nl Spaarlampenactie Wooncompagnie succesvol, Technalia.nl Castricum subsidieert zonnepanelen, zonneboilers en warmtepompen, Technalia.nl Eneco krijgt opdracht voor aanleg warmtenet in Blaricum, Energeia.nl

Agenda • •

17 april 2008, Bestuurlijk Ervarium, CO2-Servicepunt 23 april 2008, introductie BouwTransparent bij Noord-Hollandse gemeenten, CO2-Servicepunt

Contact CO2-Servicepunt Noord-Holland Postbus 3005 2001 DA HAARLEM T (023) 514 31 11 E [email protected] I www.co2-servicepunt.nl