bestemmingsplan Ambachtsezoom e.o.
BIJLAGE 3 Handboek Duurzaamheid
OD 205SL stedenbouw + landschap
95
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
EF I T I N I DEF
OD 205
SL
stedenbouw + landschap
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
DIT PRODUCT IS EEN CO PRODUCTIE VAN:
projectgroep Ambachtsezoom contactpersoon: P.M. (Paul) van Vendeloo Gebiedsmanager Bedrijventerreinen T 078 - 7702737 F 078 - 7708102 E
[email protected]
OD205
SL
Oude Delft 205 2611 HD Delft tel 015 2131915 www.od205sl.nl projectnummer: 009-AZ-01 datum: 26 juni 2014 mail/contact:
[email protected]
2
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING & LEESWIJZER
|
5
GEMEENTELIJKE AMBITIE
|
8
BOUWINITIATIEVEN & PARKMANAGEMENT
|
10
STIMULEREND | DUURZAME MAATREGEL
|
14
ACTIEF UITVOEREND | DUURZAME MAATREGEL
|
18
VERPLICHT | DUURZAME MAATREGEL
|
22
ECOPREMIE | DUURZAME MAATREGEL
|
26
VERVOLGSTAPPEN
|
36
GEMEENTELIJK
ONDERNEMERS
3
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
4
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
INLEIDING HANDBOEK DUURZAAMHEID Aan de zuidkant van Hendrik-Ido-Ambacht wordt een nieuw hoogwaardig en duurzaam bedrijventerrein aangelegd: Ambachtsezoom. Het terrein wordt begrensd door de Ambachtsezoom, de westkant van het kavel Rijsdijk, de Langeweg, De Baak, de A16 en de Reeweg. Het bedrijventerrein krijgt een onmiskenbaar Ambachts karakter. Om te komen tot een hoogwaardig en duurzaam bedrijventerrein is het van belang dat alle par jen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van Ambachtsezoom, ervan doordrongen zijn dat het uiteindelijk beoogde niveau een resultante is van de te realiseren openbare ruimte, de uiteindelijke kavelinriching en de bebouwing. Anders gezegd: dat wat door de gemeente gerealiseerd en gefaciliteerd wordt en dat wat door de ondernemers gerealiseerd gaat worden. Vanuit dit oogpunt is de keuze bewust gemaakt om al deze uitwerkingen, die invloed hebben op het uiteindelijke resultaat, vast te leggen in twee handzame Handboeken BEELD & DUURZAAMHEID. In dit HANDBOEK DUURZAAMHEID wordt inzicht gegeven in de ambi es, de visie, de kwaliteit van de buitenruimte, de kwaliteit van de kavelinrich ng en de duurzame maatregelen van de uiteindelijke bebouwing van het nieuwe ‘werklandschap Ambachtsezoom’. Gedurende het hele proces van concept tot realisa e dient dit handboek als leidraad voor alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van duurzame ontwikkeling.
5
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
6
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
LEESWIJZER HANDBOEK DUURZAAMHEID In het document is onderscheid gemaakt tussen de duurzame maatregelen die door de gemeente worden opgepakt en de duurzame maatregelen waar de ondernemers aan moeten kunnen voldoen. Als opstap naar het duurzaamheidsniveau is eerst de gemeentelijke ambi e toegelicht, die tot ui ng komt in datgene dat in de openbare ruimte wordt gerealiseerd. Om deze duurzaamheidsambi e te verwezelijken, zijn in de daarop volgende hoofdstukken eerst de taken verduidelijkt van het Ini a evenoverleg en het Parkmanagement. Voor de gemeente is vervolgens een onderscheid gemaakt tussen s mulerende maatregelen en ac ef uitvoerende maatregelen. In de hoofdstukken over de duurzame maatregelen voor de ondernemers wordt eerst de ECOPREMIE nader uitgelicht. Dit is een premie die dient als s mulans voor het inpassen van duurzame maatregelen in het bouwplan. Vervolgens is er een onderscheid tussen verplichte maatregelen en maatregelen die ges muleerd kunnen worden door de vastgestelde ECOPREMIE. Het document sluit af met de te nemen vervolgstappen en een oproep dat eigen ini a ef te allen jde ges muleerd wordt.
7
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
GEMEENTELIJKE HENDRIKͳIDOͳAMBACHT “DE BAKERMAT VAN DE NEDERLANDSE SCHEEPSSLOPERIJ” uit: De geschiedenis van twee scheepssloperijen in Hendrik Ido Ambacht | B.J. Tideman
GESCHIEDENIS VAN HENDRIK IDO AMBACHT
8
HERGEBRUIK & RECYCLING
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
AMBITIE DUURZAAMHEID ALS GEMEENTELIJKE DOELSTELLING Van oudsher wordt er in de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht op verantwoorde wijze met materialen, grondstoffen en ruimte omgegaan. Een goed en prak sch voorbeeld hiervan zijn de vele scheepssloperijen die zich in het verleden in de gemeente hebben geves gd en daarbij oude scheepswrakken omze en naar waardevolle grondstoffen. De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht hee reeds in het Stedenbouwkundig Programma van Eisen, februari 2010 aangegeven dat bij de ontwikkeling van Ambachtsezoom aandacht dient te zijn voor duurzame ontwikkeling. In het Stedenbouwkundig Plan van juli 2011 zijn deze ambi es geimplementeerd en vastgesteld door de gemeenteraad. In dit handboek zijn deze ambi es uitgewerkt voor de uitvoering en vervolgstappen.
9
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
BOUWINITIATIEVEN DUURZAAMHEID VERANKERD IN DE UITGIFTEPROCEDURE Gedurende de ontwikkelfase is de gemeente als eigenaar van de grond nauw betrokken bij het uitgi eproces. In tegenstelling tot het Handboek Beeld dat onderdeel uitmaakt van de bijlage van het bestemmingsplan Ambachtsezoom, is het Handboek Duurzaamheid verankerd in de privaatrechtelijke gronduitgi eprocedure. Voor de s mulans van een duurzame ontwikkeling van Ambachtsezoom hee de gemeente een vastgesteld bedrag (Ecopremie) ter beschikking gesteld waarmee ini a efnemers de kans wordt geboden om extra te investeren in het te realiseren vastgoed. Voor de begeleiding en toetsing van de bouwini a even vervult het planteam zolang het betrokken is bij het project een ac eve rol. In de toekomst zullen deze taken worden waargenomen door “het ini a evenoverleg”. Voor beide geldt dat zij beschikken over een vaste kern: met afgevaardigde van de disciplines RO, milieu, economie, verkeer, stedenbouw en de projectleider en op afroep vergunningverlening. Wanneer een kandidaat zich aanmeldt als gegadigde voor de afname van bouwgrond, hee deze eerst een gesprek met de projectleider. Tijdens dit gesprek kan de ini a efnemer bij de projectleider aangeven dat men de mogelijkheden van de ‘Ecopremie’ gaat onderzoeken om zijn/haar bouwplan extra duurzaam te ontwikkelen. Eventueel kan in een startgesprek met een afgevaardigde van vaste kern aanbevelingen worden gedaan wat voor deze ini a efnemer relevante en realiseerbare duurzaamheidsontwikkelingen zijn. Indien de ontwikkeling door de projectleider globaal haalbaar wordt geacht, wordt het ini a ef aan de vaste kern ter beoordeling voorgelegd.
10
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
BOUWINITIATIEVEN Alle bouwplannen worden voor de defini eve grondovereenkomst in goede dialoog tussen ini a efnemer en de vaste kern in 2 tot 3 stappen getoetst aan de Handboeken BEELD & DUURZAAMHEID. Bij elke fase van het ontwerp zal de vaste kern gemo veerd aangeven op welke onderdelen het bouwplan wel/niet voldoet. Tijdens dit proces wordt ook nauwle end gekeken of en voor welke Ecopunten de ini a efnemer in aanmerking komt. Om uiteindelijk in aanmerking te komen voor een Ecopremie moet een aantoonbaar gedocumenteerd bouwplan, met onderbouwende duurzaamheidsbijlagen worden aangeleverd. De vaste kern kan eveneens geraadpleegd worden om de juiste wegen te bewandelen gedurende het proces. De beleidsmedewerker milieu bepaalt in overleg met de projectleider en de planeconoom de uiteindelijke hoogte van de ecopunten.
INITIATIEFͳFASE & ONTWERP Voor de ontwikkeling binnen de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht is een vaste kern in het leven geroepen, waar ini efnemers hun plannen kenbaar kunnen maken en verder worden geholpen met de mogelijkheden. Voor meer informaƟe: vraag de gemeentelijk projectleider naar de procedure-handleiding voor de ves ging van nieuwe bedrijven.
11
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
PARKMANAGEMENT AMBACHTSEZOOM “SAMEN KOMEN WE VERDER” uit: planteam Ambachtsezoom | 2013
COLLECTIEVE AFALINZAMELING
COLLECTIEVE INKOOP ENERGIE
12
WEGWIJZERS
BEHEER & ONDERHOUD
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
PARKMANAGEMENT OPRICHTING PARKMANAGEMENTORGANISATIE Naast het Ini a evenoverleg wordt er ook een Parkmanagementorganisa e opgericht om kwaliteit die met elkaar gerealiseerd wordt op lange termijn te handhaven en/of te verbeteren. Bij de ontwikkeling is bepaald dat Parkmanagement toegevoegde waarde hee op de Ambachtsezoom en onderdeel uit maakt van de ves gingsvoorwaarden. Daarbij wordt gekozen voor een publiek-private samenwerking, waarin de lokale overheid en de betrokken bedrijven een gezamenlijke inspanning plegen in het beheer van bedrijventerrein Ambachtsezoom. Er zal een Organisa e Parkmanagement worden opgericht met de bedrijven en de gemeente als deelnemers. Deze Organisa e wordt opdrachtgever voor de Parkmanager. Er is gekozen voor een beperkt aantal verplichte onderdelen die bestaan uit: • beheer en onderhoud openbare ruimte, aangevuld met de buitenruimte van de bedrijven. • bewegwijzering. • collec eve beveiliging, waaronder het keurmerk KVO-B (Keurmerk veilig ondernemen). Daarnaast zullen op individuele basis een aantal producten en diensten aan de bedrijven worden aangeboden. Hierbij moet gedacht worden aan: • gezamenlijke afvalinzameling en verwerking • gezamenlijke inkoop van energie en energie beperkende diensten en producten • duurzaamheidsdoelstellingen. Op termijn zal er voor de Ambachtsezoom een Parkmanager aanspreekbaar zijn, die wordt ingezet om voorgenomen producten en diensten te realiseren.
COLLECTIEVE BEVEILIGING
13
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
STIMULEREND INTENSIEF RUIMTEGEBRUIK
bouwplan bijzondere func e
efficiën e| parkeren maaiveld
efficiën e | parkeren dak
14
Wat: Ambachtsezoom wordt als gemengd bedrijventerrein ontwikkeld, waarbij alle bedrijven ges muleerd worden om de ruimte intensief te gebruiken. Hiervoor gelden minimale bouwhoogte(n), slimme parkeeroplossingen en/of dubbel grondgebruik. Daarnaast worden bijzondere func es ges muleerd, mits passend binnen het bestemmingsplan. Voor de realisa e van dergelijke func es gelden aparte parkeernomen die overeenkomen met de gestelde normen van de CROW. Wie: De uiteindelijke verantwoordelijkheid voor deze efficien eslag ligt bij de exploitant/ini a efnemer van de bouwplannen. Gezien de betrokkenheid vanuit de gronduitgi e is een s mulerende rol weggelegd voor de gemeente. Voornamelijk voor de bouwkavels gelegen in belangrijke zichtzones moet een ieder er van bewust zijn welke duurzame uitstraling ontwikkelingen op deze plek hebben op de ambi e in het ‘werklandschap Ambachtsezoom’. Hoe: Door in een vroeg stadium de collec eve ambi es met de geinteresseerde par jen te bespreken, kan er gezamenlijk een intensieve en duurzame invulling worden gerealiseerd. Het verplichte groene dak voor het middengebied ‘werk- & daklandschap’ (zie ook hfdst. ONDERNEMERS VERPLICHT) kan bijvoorbeeld worden uitgewisseld met parkeergelegenheid op het dak. Daarnaast kunnen stapeling van func es en bouwsystemen bijdragen aan een duurzame intensivering van Ambachtsezoom.
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL VESTIGINGSVOORWAARDEN BRANDSTOFVERKOOPPUNT
energie| exploitant zoeken
Wat: Binnen het plangebied van Ambachtsezoom zijn mogelijkheden voor brandstofverkooppunten aangegeven. Om een dergelijke func e ook voor de bedrijven op het bedrijvenpark interessant te maken zou het goed zijn om een aantal veel voorkomende bedrijfsvoorzieningen hier collec ef te organiseren. Een goed en prak sch voorbeeld is het aanbieden van een collec eve vrachtwagen wasplaats. Deze wasplaats zou ook kunnen worden gekoppeld aan een vrachtwagenparkeerplaats als die er in de toekomst zou komen. (onderzoek i.s.m. Zwijndrecht loopt nog)
Wie: De exploitant van het brandstofverkooppunt wordt door de gemeente bij de uitgi e op deze ves gingsop e gewezen. In samenspraak met het op te richten parkmanagement kan de exploitant bepalen, op welke wijze en op welk jds p deze collec eve vrachtwagenwasplaats gerealiseerd kan worden. Een andere belangrijke ves gingsvoorwaarde voor een brandstofverkooppunt is de verkoop van ‘Duurzame brandstoffen’. Minimaal één (snel)oplaadpunt en één alterna eve brandstof (aardgas/groen gas) zou moeten worden aangeboden.
Hoe: Bij realisa e van een collec eve wasplaats zijn de bedrijven die zich ves gen op Ambachtsezoom niet meer genoodzaakt om ieder voor zich een eigen wasplaats in te richten, met alle daarbij behorende ruimtelijke en milieutechnische aspecten. Door middel van het parkmanagement wordt samen met de exploitant van het brandstofverkooppunt onderzocht hoe een hoogwaardig ves gingsklimaat op Ambachtsezoom kan worden gerealiseerd.
15
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
STIMULEREND DUURZAME MOBILITEIT
s muleren | bus over middentocht
Wat: Om duurzame mobiliteit te s muleren, moeten haltes goed bereikbaar zijn voor fietsers en voetgangers. Goede voetgangersverbindingen en mogelijkheden om fietsen bij haltes te stallen, s muleren het openbaar vervoer en leveren een bijdrage aan duurzaam vervoer. Ook wordt het fietsverkeer ges muleerd door fietsverbindingen compleet, direct, aantrekkelijk, veilig en comfortabel te maken.
Wie: In de planfase van het traject hee de gemeente geinformeerd bij de vervoersbedrijven uit de regio om de tracé-mogelijkheden en aanslui ngen te op maliseren. De uiteindelijke exploita e van een eventuele halte op de ‘Middentocht’ ligt bij de vervoersmaatschappijen, maar de gemeente hee duidelijk kenbaar gemaakt dat een halteplaats op het bedrijventerrein een absolute meerwaarde is voor de duurzame ontslui ng van Ambachtsezoom.
Hoe: De exacte implementa e en mogelijkheden zullen in de toekomst verder moeten worden onderzocht, maar zijn in de planfase reeds jurisch onderzocht in het kader van een goede ruimtelijke ordening. Ruimtelijk is in ieder geval rekening gehouden met de mogelijkheid voor een bushalte aan de Middentocht. De aanleg van een verkeersveilige fietsverbinding tussen de Ambachtsezoom en de Langeweg zal in de 2 verschillende fases worden uitgevoerd.
16
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL
17
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ACTIEF UITVOEREND AANLEG OPENBARE VERLICHTING
energie | terugverdien mogelijkheden
Wat: Voor de openbare verlich ng gaat de voorkeur uit naar dimbare LED-verlich ng, die reageert op het gebruik van de bedrijfsstraten en zodoende bijdraagt aan het reduceren van het energieverbruik. Daarnaast is vastgesteld dat armaturen die zelfvoorzienend zijn door geintegreerde zonnecellen ten jde van het het opstellen van dit document nog niet rendabel genoeg zijn om te implementeren. Dit kan mogelijk door technische ontwikkelingen snel veranderen.
Wie: De gemeente is ini a efnemer in deze en kan de duurzaamheidsambi e in deze maatregel heel concreet kracht bijze en. De toepassing van dimbare verlich ngsarmaturen wordt aangemoedigd en moet dusdanig worden afgesteld dat de sociale veiligheid te allen jde gegarandeerd blij . In overleg met o.a. de poli e dient hier een duurzaam (energie+sociaal) verlich ngsplan opgesteld te worden. Dimbare verlich ng is bij uitstek een duurzame ontwikkeling die ook daadwerkelijk wordt ervaren door de gebruikers/bezoekers en zodoende bijdraagt aan het duurzame karakter van Ambachtsezoom.
Hoe: Bij dynamisch dimmen wordt het lichtniveau a ankelijk gesteld van omgevingsfactoren zoals het weer, de verkeersintensiteiten, de aanwezigheid van fietsers/voetgangers of de hoeveelheid omgevingslicht. Wanneer er ‘s nachts weinig verkeer op de wegen is, kan de verlich ng gedimd worden met behoud van veiligheid. De verwach ng is dat de investeringskosten kunnen worden terugverdiend door de lagere kosten voor energieverbruik, onderhoud en lampvervanging. LED-lampen verbruiken minder energie en branden vier keer zo lang als tradi onele lampen en hoeven dus minder vaak vervangen te worden.
18
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL AANLEG UITBREIDING EVZͳ70
ecologie | uitbreiding EVZ-70
Wat: De EVZ-70 is onderdeel van de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur, die de Alblasserwaard met de Hoekse Waard verbindt. Hij gee lucht, ruimte en groen en zorgt ervoor dat flora en fauna zich kunnen verplaatsen. De uitbreiding van de EVZ-70 concentreert zich met name op plekken waar hij aanhaakt op de bestaande groenstructuur langs de Ambachtsezoom en het open gedeelte ter plaatse van de gasleiding.
Wie: In het stedenbouwkundig plan is reeds een voorstel gedaan om de zones tussen de groene werkkamers en de groene ruimte boven de gasleiding op een ecologische wijze in te richten. Op advies van verschillende onderzoeken en instan es is een grasmengsel gekozen waar vlinders en de modderkruiper goed gedijen. Na realisa e is het belangrijk afspraken te maken of het onderhoud van dit gebied gedaan wordt door het parkmanagement of in het kader van de EVZ-70 zal worden onderhouden. Daarnaast kan de gemeente aanvullend op eventuele ini a even van ondernemers zorgen voor extra nestelmogelijkheden bij het inrich ng van de openbare ruimte.
Hoe: De groene zone boven de gasleiding en tussen de groene werkkamers wordt ingezaaid met een laagblijvend ecologisch gras- en kruidenmengsel zoals bepaald in het Cascoplan. Het gras- en kruidenmengsel mag niet te hoog worden in verband met de herkenbaarheid en zichtbaarheid van de ‘Groene Werkkamers’ en de Cortenstalen-borders en moet dus goed worden onderhouden.
19
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ACTIEF UITVOEREND DUURZAME MATERIALEN IN HET OPENBAAR GEBIED
hergebruik | duurzame materialen
Wat: Er wordt een langdurig goed func onerende openbare ruimte gecreëerd die door de gebruikers wordt gewaardeerd en gerespecteerd en op een goede manier is te onderhouden en in stand te houden. Een duurzame openbare ruimte kenmerkt zich vooral door het gebruik van robuuste en hergebruikte materialen. Cortenstaal kent nauwelijks onderhoud(kosten). Verzinkt, gecoat staal maar ook roestvast staal vraagt meer onderhoud.
Wie: Door op innova eve wijze aan te besteden is het bij de aanbesteding mogelijk om bijvoorbeeld tevens te gunnen op Waarde. Aannemers kunnen bij de selec e extra punten verdienen als ze op verschillende punten qua duurzaamheid goed scoren. Het beheer van de openbare ruimte en collec eve ruimten zal in de vorm van een op te richten parkmanagement moeten worden verzorgd. Eventuele extra’s kunnen worden ingebracht en beheerd door het parkmanagement of na goede afspraken door de direct belanghebbenden. De gemeente zal samen met de eerste ondernemers die zich ves gen ini a efnemer zijn voor een goed func onerend en ac ef parkmanagement.
Hoe: De inrich ng van de openbare ruimte op Ambachtsezoom wordt ook ‘op waarde aanbesteed’. Bij de gunning van de aanbesteding inrich ng openbare ruimte dient rekening te worden gehouden met het niveau op de CO2-presta eladder en de uiteindelijke weging. Tegelijker jd met de ontwikkeling moet ook het beheer van de openbare ruimte voor langere jd uitbesteed worden, bijvoorbeeld voor 10 jaar. Parkmanagement is noodzakelijk om een goed integraal beheer te realiseren en alle publiek-private belangen te organiseren.
20
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL RESERVERING BEBOUWINGSVRIJE ZONE Wat: In het stedenbouwkundig plan is reeds rekening gehouden met een mogelijke komst van een toekoms g (collec ef) Warmtenet. Hiertoe is ondergronds in de bedrijfsstraten een extra ruimte vrijgehouden van bebouwing. In de toekomst is het in deze zone mogelijk om zowel een koude als warmtenet te realiseren. energie | ruimtereservering
Wie: Een dergelijk warmtenet vraagt om een energiepar j die op den duur de collec eve energie wil aanbieden voor heel Ambachtsezoom. Een dergelijke investering kan pas gemaakt worden op het moment dat er genoeg vraag in het gebied is en het daarmee rendabel wordt voor par jen om te investeren in een netwerk. Ook is het wellicht mogelijk om een dergelijk warmte-koude systeem op Ambachtsezoom aan te sluiten op een grootschalig Warmtenet voor de gehele regio Drechtsteden, dat mogelijk gebruik maakt van restwarmte uit de Havens van Dordrecht.
Hoe: De inrich ng van de openbare ruimte is erop ontworpen om plaats te bieden aan een duurzaam collec ef warmtenet. Ook in de privaatrechtelijke condi es moeten afspraken worden gemaakt over de aanleg en het gebruik van het collec eve warmtenet. In de uiteindelijke realisa e en uitvoering is er daarom voor Parkmanagement een belangrijke rol weggelegd.
21
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ONDERNEMERS ANDERS DE TOEKOMST TEGEMOET De ECOPREMIE s muleert een andere manier van denken en ontwikkelen van bedrijventerreinen. Zij biedt ruimte en een s mulans om op een bewuste en innova eve wijze mogelijkheden te implementeren die langer meegaan, het milieu minder belasten en/of op de langere termijn aanzienlijke besparingen met zich meebrengen.
FINANCIELE STIMULATIE VOOR DUURZAME ONTWIKKELING
EIGEN INVESTERINGSRUIMTE VERDIENEN
22
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
ECOPREMIE ECOPREMIE Wanneer maatregelen worden toegepast, moeten ze in voldoende mate in de bedrijfsbebouwing tot uitdrukking komen. Hiertoe stelt de gemeente per bedrijfsgebouw of per bedrijfskavel een bijdrage in het vooruitzicht in de vorm van een zogenoemde “ecopremie”. Daarvoor is aan elke maatregel een aantal punten (weegfactor) toegekend. Omdat de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid heel snel gaan, is er tevens ruimte voor eigen iniƟaƟeven die in overleg een eigen weegfactor zullen krijgen. De hoogte van de ecopremie is a ankelijk van het aantal behaalde punten en hee per bouwini a ef een maximum van €20.000. De ecopremie bedraagt: • 3% premie per afgenomen vierkante meter bedrijfskavel bij het behalen van 7 punten. • 5% premie per afgenomen vierkante meter bedrijfskavel bij het realiseren van ten minste 10 punten. Het totale budget wat op Ambachtsezoom aan premies kan worden toegekend, bedraagt € 200.000. Alle maatregelen dienen door de ini a efnemer in de vorm van een (externe) rapportage of advies onderbouwd te worden. Toetsing door het kwaliteitsteam gebeurt vooraf en op basis van realisa e. GRONDPRIJS VAN DE KAVEL verplicht aanleg groen-vegetatie dak -> uitzondering = parkeren op dak aanleg duurzame terreinverlichting
ECOPREMIE ONDERNEMERS (VOORBEELD) 2pt
aanleg groene gevels reductie EPC-norm
-
uitwisseling restwarmte
-
gebruik van zonne-energie
3pt
integreren van nestgelegenheden
1pt -
hergebruik hemelwater kwalitatief duurzaam inrichtingsplan
1pt
....................
-
.................... (ruimte voor eigen initiatieven)
-
premie grondprijs
7pt = X-3% [tot max. €20.000,-]
23
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
VERPLICHT DUBBELGEBRUIK GROEN DAK OF PARKEREN V E R P L I C H T
ecologie | dubbelgebruik
Wat: Het realiseren van groene daken (vegeta edaken) is voor de middenzone van Ambachtsezoom verplicht. De pla e dakconstruc e is uitermate geschikt voor de aanleg hiervan. Een groen dak neemt regenwater op en bij zware neerslag wordt het water vertraagd rich ng riool afgevoerd. Het hee ecologische meerwaarde voor planten, insecten en vogels, absorbeert het geluid, verbetert de luchtkwaliteit, en hee een verkoelend effect.
Wie: Het aanleggen van een groen-vegeta e dak wordt in de koopovereenkomst vastgelegd bij de overdracht van de bouwgrond. De gemeente hee hier een speciaal uitgi emodel voor ontwikkeld, waardoor zekerheid van realisa e gewaarborgd is. Compensa e voor uitruilmogelijkheden zijn mogelijk door groene gevels toe te passen en/of parkeergelegenheid op het dak toe te passen. De ini a efnemer kan daarnaast onderzoeken of er ook voor subsidiëring (gemeentelijk/provinciaal/ landelijk) in aanmerking kan worden gekomen bij de realisering van de groene vegeta edaken.
Hoe: Het plangebied Ambachtsezoom biedt buitengewone kansen om invulling te geven voor ecologisch dubbelgebruik. Door de hoge bouwdichtheid en de grote dakvlakken is er veel ruimte op dakniveau. De daken kunnen worden ingericht als een tweede groen daklandschap waarop recrea eve verblijfgebieden, groen, waterberging, stadslandbouw, enz. mogelijk is. Recent onderzoek van de Universiteit Eindhoven toont de duurzame waarde van groene daken nogmaals aan: hƩps://docs.google.com/file/d/0B6y4GobFIWcFcC12TWxuZDF3aTA/edit?pli=1
24
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL AANLEG DUURZAME TERREINVERLICHTING
VERPLICHT
Wat: Net zoals de openbare verlich ng op Ambachtsezoom wordt ook voor de terreinverlich ng op de kavels dimbare LED-verlich ng voorgesteld, die reageert op het gebruik van de bedrijfskavels en zodoende bijdraagt aan het reduceren van het energieverbruik. Het grote voordeel van deze dimbare verlich ng is dat deze regelbaar is naar gelang de wensen van de gebruiker. energie| duurzame terreinverlich ng
Wie: Bij de ontwikkeling van de bouwplannen dient er een verlich ngsplan te worden overlegd, waaruit blijkt dat een dimbare terreinverlich ng wordt gerealiseerd. Ook het aanleggen van de dimbare verlich ng op het terrein zal in een privaatrechtelijke overeenkomst worden vastgelegd. In overleg met het parkmanagement is het mogelijk om het onderhoud van verlich ng te laten verzorgen door de parkmanager. Om ervoor te zorgen dat het dimbare systeem ook daadwerkelijk gerealiseerd wordt toetst het planteam/ini a evenoverleg dit samen met het bouwplan aan het handboek BEELD.
Hoe: Alle bedrijfskavels hebben verplicht een dimbare verlich ng, die bijdraagt aan de algemene sociale veiligheid. Het armatuur is niet vastgelegd en er is dus esthe sche vrijheid. Hoewel zelfvoorziennende armaturen met geintegreerde zonnecellen op het moment dat dit handboek werd opgesteld nog niet rendabel zijn, gaan deze ontwikkelingen razendsnel en is het raadzaam om te informeren of dit voor de ini a efnemer een goede investering is.
25
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ECOPREMIE REDUCTIE EPCͳNORM KANTOORFUNCTIE
bouwfysica | goede EPC-norm
2 PUNTEN
Wat: Bij nieuwbouw van kantoren en kantoorfunc es als onderdeel van het bedrijfspand worden binnen het Bouwbesluit 2012 eisen gesteld aan de energiezuinigheid. Deze energiezuinigheid wordt uitgedrukt in een getalswaarde, de energiepresta e coëfficiënt (EPC), die de energe sche efficiën e van een gebouw aangee . Voor het bepalen van de energiepresta e van nieuwe gebouwen geldt vanaf 1 juli 2012 de EPG (NEN 7120) als norm.
Wie: Vanwege de we elijke verplich ng dat kantoorfunc es moeten voldoen aan een getalswaarde van ten minste 1,1, wordt bij de aanvraag van de omgevingsvergunning aan het omgevingsloket te allen jde het bouwfysische onderdeel van het bouwplan getoetst. In de ini a effase en jdens het vooroverleg is het mogelijk om in aanmerking te komen voor 2 Ecopunten, indien via een officiële (evt. concept) EPG-berekening kan worden aangetoond dat er extra maatregelen in het bouwplan zijn getroffen die de getalswaarde van 1,1 voor kantoren/kantoorfunc es aanzienlijk verlagen.
Hoe: Enkele voorbeelden van maatregelen die invloed hebben op een guns gere en lagere getalwaarde zijn bijvoorbeeld: de mate en wijze van isola e, koeling, ven la e, de ruimtelijke indeling en oriënta e op de zon. Om uiteindelijk in aanmerking te komen voor 2 Ecopunten moet de ini a efnemer via een officiële (defini eve) EPG-berekening kunnen aantonen dat het kantoordeel van bedrijven voldoet aan een verhoogde energiepresta e-eis van Qpres;tot/Qpres.toel <=0,9.
26
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL GEBRUIK VAN ZONNEWARMTE
energie | zonne-energie
3 PUNTEN
Wat: De daken en gevels van bedrijfspanden zijn over het algemeen zeer geschikt om gebruikt te worden voor het opwekken van zonneenergie. Algemeen toegepaste systemen zijn PV-panelen voor het opwekken van elektriciteit en zonnecollectoren voor het opwekken van warm water. Omdat de vraag naar warm water in bedrijven vaak beperkt is, zijn PV-panelen het meest terug te vinden op bedrijfsdaken.
Wie: PV-panelen zijn heel goed te combineren met een groen dak. De koelende werking van het vegeta edak hee een posi eve invloed op de warmteontwikkeling van de PV-panelen. Als de ondernemer zelf geen gebruik wil maken van PV-panelen, kunnen huurcontracten voor dakhuur worden afgesloten in de vorm van opstalovereenkomsten. De opstalnemer (en stroomproducent) verkrijgt met het recht van opstal de toestemming van een gebouweigenaar om een installa e (met alle toebehoren: panelen, montagemateriaal, kabels, leidingen, omvormers, meet- en communica eapparatuur) te installeren, te exploiteren en te onderhouden. Voor het in gebruik geven van het recht van opstal krijgt de gebouweigenaar een financiële vergoeding.
Hoe: Zonnepanelen kunnen veelal vergunningvrij worden geplaatst. In het uitgi eproces kunnen in de overeenkomsten bepalingen worden opgenomen over het plaatsen van zonnepanelen. Naast de ecopremie op Ambachtsezoom zijn er mogelijk ook landelijke subsidies mogelijk.
27
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ECOPREMIE KOUDEͳWARMTE OPSLAG
hergebruik | koude-warmte
4 PUNTEN
Wat: Een van de voordelen van KWO (Koude-Warmte Opslag) is dat het systeem zowel in de zomer als in de winter het comfort verhoogt. Want de installa e kan verwarmen én koelen. ‘s Zomers wordt slim gebruikgemaakt van de winterse kou. ‘s Winters wordt handig gebruikgemaakt van de zomerse warmte. Dat bespaart energie en spaart het milieu. Zo kan de CO2-uitstoot met meer dan 40% verminderen.
Wie: De investering betaalt zich door lagere energiekosten al na enkele jaren terug, zeker bij wat grotere projecten. Daarbij kan ook gedacht worden aan een gezamenlijke KWO voor twee of meer bedrijven. De grondsoort van Ambachtsezoom is uitermate geschikt voor de opslag van warmte en koude. In verband met de steeds grotere hoeveelheid ondergrondse leidingen e.d. is het van belang dat er een vooronderzoek naar de ruimte onder het maaiveld wordt uitgevoerd. Hoe: Koude-/warmteopslag (KWO) benut grondwater om gebouwen te verwarmen en te koelen en bestaat uit twee waterpu en, een buizenstelsel en een warmtepomp. In de zomer wordt koud water uit de grond gepompt om te koelen. Dat water stroomt bovengronds door de buizen, komt op temperatuur door de warmte van het gebouw en gaat terug de grond in. ’s Winters wordt het warme water weer omhoog gepompt om te verwarmen. Een warmtepomp kan de temperatuur extra laten s jgen. Voor de KWO is een provinciale vergunning verplicht. Uiteraard komt een ini a efnemer en investeerder van een KWO-systeem in aanmerking voor Ecopunten. Bij de realisa e van één collec eve voorziening komt elk deelnemend bedrijf in aanmerking voor 4 Ecopunten.
28
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL GEBRUIK VAN HEMELWATER
2 PUNTEN
Wat: Het afstromend hemelwater van de daken van de bedrijfsgebouwen is schoon genoeg voor het gebruik voor laagwaardige func es. Een opvanginstalla e zorgt ervoor dat er geen gezuiverd drinkwater wordt gebruikt voor bijvoorbeeld het spoelen van toile en, brandblusinstalla es, koelen van installa es en schoonmaken van het wagenpark. hergebruik h b k|h hemelwater l
Wie: De ondernemers kunnen naar gelang de bedrijfsac viteiten in een vroeg stadium nadenken over bezuinigingen en het inrichten van bepaalde bedrijfsprocessen. Hoeveel water wordt er op jaarbasis gebruikt en is voor elk proces gezuiverd drinkwater noodzakelijk? Als het dakoppervlak niet van voldoende omvang is, kunnen de mogelijkheden worden onderzocht om het regenwater van de buren te gebruiken.
Hoe: Afstromend hemelwater kan in tanks worden opgeslagen en via een eigen leidingensysteem naar de afzonderlijke tappunten worden geleid. Het gebruik van afstromend hemelwater kan tot een aanzienlijke besparing leiden op het gebruik van duur en gezuiverd drinkwater. Daarnaast zorgt het opvangen van regenwater ervoor dat een groot deel van de piek jdens hevige regenbuien niet direct in het openbare riool terechtkomt.
29
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ECOPREMIE AANLEG GROENE VEGETATIE GEVELDELEN
2 PUNTEN
Wat: Ver cale gevelbeplan ng is een goed middel om een harde en kille uitstraling van de gesloten gevels te voorkomen. Het toepassen van groene vegeta e gevels draagt bij aan het publieke duurzame imago van Ambachtsezoom, demping van geluidslawaai en de ecologische uitbreiding voor bijvoorbeeld ver cale nestgelegenheden. leefomgeving | groene geveldelen
Wie: Het aanleggen van een groene gevel is niet verplicht. Het ini a ef voor een groene vegeta egevel ligt dan ook bij de ondernemingen zelf, die vanuit esthe sche of technische overwegingen kan worden genomen. Met het aanleggen van een groene vegeta egevel zijn 2 ecopunten te verdienen. De ini a efnemer kan onderzoeken of er voor subsidiëring (gemeentelijk/provinciaal/landelijk) in aanmerking kan worden gekomen bij de realisering van de groene vegeta egevels.
Hoe: Groene vegeta e gevels dragen bij aan de isola ewaarde van het bedrijfspand. Daarnaast zorgt een groene gevel voor een posi ef resultaat voor de luchtkwaliteit en geluidslawaai. Er zijn diverse technische systemen op de markt om een groene vegeta egevel goed te integreren in de architectuur en te voorzien van een goed func onerend en eenvoudig onderhoudssysteem.
30
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL REALISEER EEN DUURZAME KAVELINRICHTING
1 PUNT
Wat: Een duurzaam bedrijventerrein mag best le erlijk en figuurlijk een groen karakter hebben. Het gebruik van groene en landschappelijke elementen verzacht het doorgaans harde uiterlijk van een bedrijventerrein. Met een aantoonbare meerwaarde in de kavelrich ng is in totaal 1 ecopunt te verdienen. leefomgeving | kavelinrich ng
Wie: Bij het indienen van het bouwplan dient door een (landschaps)architect een gedetailleerd uitgewerkt inrich ngsplan te worden overlegd. Het verdient uiteraard de voorkeur om voor de kavels die naast elkaar of in een cluster zijn gelegen, zoals de groene werkkamers langs de Ambachtsezoom, een gemeenschappelijk inrich ngenplan op te stellen.
Hoe: De groene voorzieningen dienen minimaal en jaar in stand gehouden te worden. De kavels moeten voor minimaal 20% onverhard blijven. Om voor de Ecopunten in aanmerking te komen moet een substan eel aandeel van de kavel groen of duurzaam ingericht worden. Daarbij kan ingezet worden op: • groene en duurzame erfafscheidingen • aanplant van 1 boom/300 m2 kavel (voor alle zones) • ...................... (eigen ini a ef)
31
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ECOPREMIE AANLEG NESTGELEGENHEDEN
1 PUNT
Wat: Een zekere mate van groen is essen eel voor de lee aarheid op het bedrijventerrein en micro-ecologische verbindingszones zijn van belang om de fauna in het gebied niet te verstoren. Uit onderzoek blijkt zelfs dat bedrijventerreinen een uitstekende rustplaats zijn voor dieren, door het rus ge karakter in de avond- en nachturen. ecologie | nestgelegenheden
Wie: Vanuit het natuurtoets juli 2012 is gebleken dat verblijfplaatsen kunnen worden aangeboden voor: • laag beschermde zoogdiersoorten als Mol, Egel, Haas, Gewone bosspitsmuis, Rosse woelmuis, Bosmuis, Veldmuis en Huisspitsmuis • strikt beschermde Vleermuis • beschermde Huismus en Ransuil en algemeen voorkomende watervogels, weidevogels en broedvogels van bos en struweel • beschermde Rugstreeppad en laag beschermde amfibieënsoorten als Bastaardkikker, Gewone pad, Bruine kikker en Kleine watersalamander Het Ecopunt kan worden geweigerd wanneer het oordeel is dat de voorgestelde plaatsing onvoldoende geschikt is voor de huisves ng van de aanwezig te verwachten fauna. Hoe: De aanvraag bevat gegevens over plaats, aantal, aard, uitvoerings jds p van de bedoelde nestgelegenheden. De nestgelegenheden dienen een integraal onderdeel te zijn van de architectuur of bestaan uit inbouwstenen, dakpannen of nestkasten die geconcipieerd zijn voor de huisves ng van de fauna zoals volgens de natuurtoets juli 2012 is vastgesteld. Deze Natuurtoets is op te vragen via www.ruimtelijkeplannen.nl als bijlage bij het Bestemmingsplan Ambachtsezoom.
32
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL ZELF TE INITIËREN MAATREGELEN
?
eigen ini a ef | ................................
.. PUNTEN
Wat: ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................. ............................................................................................................ ................................................................................. (zelf in te vullen)
Wie: PM................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... (zelf in te vullen)
Hoe: PM................................................................................................................................................................ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... (zelf in te vullen)
33
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
ECOPREMIE ZELF TE INITIËREN MAATREGELEN
?
eigen ini a ef | ............................
.. PUNTEN
Wat: ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................. ............................................................................................................ ................................................................................. (zelf in te vullen)
Wie: PM................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... (zelf in te vullen)
Hoe: PM................................................................................................................................................................ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... (zelf in te vullen)
34
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
DUURZAME MAATREGEL ZELF TE INITIËREN MAATREGELEN
?
eigen ini a ef | ................................
.. PUNTEN
Wat: ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................. ............................................................................................................ ................................................................................. (zelf in te vullen)
Wie: PM................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... (zelf in te vullen)
Hoe: PM................................................................................................................................................................ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... (zelf in te vullen)
35
Kwaliteitshandboek Duurzaamheid
VERVOLGSTAPPEN
ALLE INITIATIEVEN ZIJN WELKOM De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht biedt door middel van de Ecopremie de mogelijkheid duurzame ontwikkeling te s muleren, faciliteren en mogelijk te maken. Elk ini a ef dat aantoonbaar een duurzame meerwaarde creëert wordt getoetst en komt zodoende in aanmerking voor een Ecopremie. De gemeente bese ook dat voor elke ini a efnemer weer andere duurzame ini a even passen. De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht hee met dit document een gedegen aanzet willen maken met duurzame ontwikkelingen die mogelijk waren ten jde van het opstellen van dit document. Door de mogelijke technische ontwikkeling(en) is daarom bewust ruimte open gelaten voor eigen in a ef. Tevens zal jaarlijk worden bezien of de verschillende Ecopunten bijgesteld dienen te worden. Voor meer informa e over het indienen van ini a even of de verdere toetsingscriteria kan contact worden opgenomen met de Projectleider.
36
Bedrijventerrein Ambachtsezoom
37
Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht
96
OD 205SL stedenbouw + landschap