wUrck architectuur stedenbouw landschap
wUrck
architectuur stedenbouw landschap
SAA A9 Projectteam
Ernst van Rijn / Paul Kersten / Sacha Buck / Danli Sheng / Svet Gavrilov / Siske van Hoof
Opdrachtgever Rijkswaterstaat Noord-Holland Ontwerp vanaf 2011
De Noordvleugel van de Randstad kent een grote economische en ruimtelijke dynamiek, met enerzijds Schiphol, de Zuid-as en Amsterdam Zuid-oost als belangrijke aanjagers en anderzijds Almere dat naar verwachting zal uitgroeien tot de vijfde stad van Nederland. Het SAA project behelst de verbreding en de stroomlijning van de ruggengraat van de Noordvleugel, het snelwegtracé Schiphol Amsterdam Almere. In opdracht van Rijkswaterstaat en in samenspraak met diverse stakeholders – waaronder alle gemeentes langs het tracé - is een inventariserende en analyserende Verkenningenstudie gemaakt voor het SAA tracé tussen de knooppunten Diemen en Badhoevedorp, tevens onderdeel van de A9. In vervolg hierop worden door wUrck Esthetische Programma’s van Eisen opgesteld ten behoeve van de DBFM aanbestedingen van twee deeltracés, de A9 Gaaperdammerweg en de A9 Holendrecht- Badhoevedorp. Deze twee deeltracés vormen samen de zuidelijke tangent van de Amsterdamse stadsregio. De combinatie van een diverse reeks van herkenbare landschappelijke eenheden en een al meer dan vijftig jaar consequent volgehouden verstedelijkingsmodel – de lobben van Amsterdam – heeft hier geleid tot een bijzonder collagelandschap, dat op bijna filmische wijze door de A9 wordt ‘aangesneden’. Het behoud van deze kwaliteit vormt een belangrijke onderlegger voor de plannen. Naast een groot aantal uit te breiden of te vervangen kunstwerken en een reeks aan inpassingsopgaven wordt het meest opvallende onderdeel van beide deelprojecten gevormd door een ‘landtunnel’. Deze verdiept gesitueerde overkluizingen van de snelweg nemen niet alleen de hinder voor de omwonenden voor een belangrijk deel weg maar bieden tevens de mogelijkheid voorheen gescheiden stadsdelen opnieuw met elkaar te verbinden. Voor de weggebruiker wordt de doorkruising van de twee stedelijke lobben gecondenseerd tot de tunnelpassage, geaccentueerd door karakteristieke fragmenten ter weerszijden. De tunnelmonden vormen het nieuwe gezicht van beide stedelijke gebieden aan het Rijkswegennetwerk. De kenmerkende contrastrijke afwisseling langs het tracé wordt daarmee potentieel nog sterker. Binnen het door wUrck gedefinieerde kader worden de gegadigden van de aanbesteding uitgedaagd de ‘A9 stijl’ te ontwikkelen. Een elegant brugranddetail vormt hiervan de kern, die tevens de samenhang in vormgeving tussen beide onafhankelijk aan te besteden deeltracés garandeert.
“DE LOBBEN VAN AMSTERDAM”
RISATIE / ANALYSE
RISATIE / ANALYSE
COLLAGE LANDSCHAP
Collagelandschap Collagelandschap
wUrck
architectuur stedenbouw landschap
Haarlemmermeer/ Amsterdamse Bos AmstelveenAmstelveen Haarlemmermeer/ Amsterdamse Bos Schiphol Schiphol
Amstelscheg Amstelscheg
Amstel III Amstel Amsterdam III Amsterdam Zuidoost Zuidoost Diemerpolder Diemerp
wUrck
BELEVING VAN DE WEGGEBRUIKER
architectuur stedenbouw landschap
bo
og
os
R ME LE AR OL HA HIPH SC
R
DE
E DI
o spo
s
rA
sp
n Tu
erk erk
PLAS
HT
NU......
Schiphol
NU......
Amsterdamse bos
Amstelscheg De Rondehoep polder Ouderkerkerplas
Amstelscheg Keizer KarelKPMG De Rondehoep polder tunnel Ouderkerkerplas
Amstelveen A2
Amsterdam Zuidoost
Diemer polder
Holendrecht
DER Haarlemmermeer
Holendrecht
POL
wijk
OEP
Knooppunt Holendrecht Zuid
Bulle
DEH
er
tch
Fle
EC
OUDERKERKER
V
RON
est dW
Oud
ste l
AM S SCH TEL EG
on
iek
lm
Kruitfabr
Am
EL
G
R ND
NN
KMP
LE HO
NTU
t
rk
LVE E
Oos
ske
elm ond
anu
STE
Tun n
Wes t
Urb
AS
GA
ne
ond
AM
t un pp cht oo Kn ndre rd le Noo o H
MM
DA
R PE
TU ER
ost
i A C
IKE
EL
NN
sco
dO
III
on
A
A2
elm
OS
EL
T MS
lm ne
W
EB
ker k
ht
BM
rec
nna
-Ut
MS
St A
Tun n
DA
n Tu
rt
m da
va a
ter ms
Rin g
R
V
ER
ER
M
in kyl
a Ga
E ME
m eA
L PO
ZO
m
rda
ste
ST
Amstel GaasperdammerIII tunnel
Diemer polder
STRAKS...... Amsterdam Zuidoost
Diemer polder
Holendrecht
Amstelveen
Amstelscheg De Rondehoep polder Ouderkerkerplas
Holendrecht
Amsterdamse bos
Amstel GaasperdammerIII tunnel
Diemer polder
NU
STRAKS...... Haarlemmermeer Schiphol
g
m
e Di
AM
Haarlemmermeer Schiphol
bru
b er
Amsterdamse bos
Amstelscheg Keizer KarelKPMG De Rondehoep polder tunnel Ouderkerkerplas
Haarlemmermeer Schiphol
Amsterdamse bos
STRAKS
wUrck
ONTWERPCONCEPT A9 Gaasperdammerweg
GAASP GAASP
MUNTBERGWEG MUNTBERGWEG
LEMELERBERGWEG LEMELERBERGWEG
architectuur stedenbouw landschap
PARALLELBAAN NOORD
HOOFDRIJBAAN NOORD PARALLELBAAN NOORD
HOOFDRIJBAAN NOORD WISSELBAAN WISSELBAANZUID HOOFDRIJBAAN
SNIJDERSBERGWEG SNIJDERSBERGWEG
PARALLELBAAN ZUID
HOOFDRIJBAAN ZUID PARALLELBAAN ZUID
TUNNEL TUNNEL