Dit Concept Beroepscompetentieprofiel Cameraman is gebaseerd op het BCP Cameraman ontwikkeld door Kenniscentrum GOC. Dit BCP is vervolgens aangevuld door Kenniscentrum VAPRO. Het is niet toegestaan dit document openbaar te maken of anderszins verder te verspreiden zonder toestemming van Kenniscentrum VAPRO.
Beroepscompetentieprofiel Cameraman - Aanvullingen VAPRO (in lopende tekst ingevoegd) Algemene Informatie
Datum: 26 februari 2003 Aangepaste versie VAPRO: 19 november 2004 versie: 4
Onder regie van KBB
Kenniscentrum GOC Aanvulling: Kenniscentrum VAPRO
Ontwikkeld door
Kenniscentrum GOC Aanvulling: Kenniscentrum VAPRO 1. Microfunctiegids (2000), GOC 2. Multimedia: de pioniersfase voorbij (2000), GOC 3. Arbeidsmarktonderzoek Grafimedia-branche (2000), GOC 4. Beroepsprofielenonderzoek grafimedia (2000/2001), GOC 5. Workshop av-specialisten d.d. 24-01-2002 6. Handboek voor televisiemakers, één cameraregie voor informatieve televisie, G. Bueters, Uitgeverij Eburon, Delft, 2002. 7. Netherlands Society of Cinematographers Jaarboek, 1996. 8. Cameraman/onderzoeker R. Vlek (Filmwerk) 9. Diverse vacatures en bedrijfsinformatie via internet
Brondocument(en)
Aanvullingen VAPRO (13 april 2004): 1. Raadpleging LACF op kerntaken 2. Raadpleging Resonansgroep AV-Productie VAPRO 3. Informatie uit de praktijk Legitimering BCP door
op formatvereisten
Kenniscentrum GOC
op de inhoud
VAP (de heren Lohman: Lohman Binkhortst & crew Eindhoven en Talmon: Talmon communicaties BV Nieuwegein ) d.d. 3 maart 2003
d.d. 26 februari 2003
Aanvullingen VAPRO op BCP: • LACF (Landelijke Adviescommissie Fotonica) d.d. 23-42004 • Resonansgroep AV-Productie d.d. 23-4-2004 Bestaande uit vertegenwoordigers van: Toonbeeld van het Zuiden Vereniging Facilitaire Sectie (onderdeel van voormalig AFN) ROOS (regionale omroepen) CreaMedia OLON Mediavrouwen VCA (Vereniging Constructief Audio) NLS (Netherlands Lighting Society)
CameramanVAPRO_definitief.doc
1/24
Mogelijke functiebenamingen Cameraman
Beroepsbeschrijving beroepscontext/ werkzaamheden
De cameraman registreert met zijn camera fictie of drama, reportage of documentaire, bedrijfsfilm, commercial, opdrachtfilm, een actualiteitenrubriek, een talkshow, een quiz of voor een amusementsprogramma. In een studio werkt een cameraman in een team van collega-cameramensen, die via meercamera-regie, ook wel genoemd schakelregie, gecoördineerd worden. De cameraman werkt voornamelijk freelance en is oproepbaar voor omroepen, onafhankelijke producenten, opleidingsinstituten, audiovisuele bedrijven en commerciële ondernemingen met een eigen AV faciliteit. Hij huurt apparatuur in en/of verhuurt zichzelf met eigen apparatuur voor een bepaalde dagprijs. De cameraman kan ook in vaste dienst zijn van een grote producent of facilitair bedrijf. Hij werkt zelfstandig, of in opdracht van een regisseur, producent of omroep. De cameraman maakt opnames met behulp van diverse video- of filmcamera’s. Dit zijn semi-professionele camera’s of professionele camera’s die hij zelf heeft of huurt bij facilitaire bedrijven in de Audio Visuele sector. De cameraman heeft kennis van de lens of lenzen van de camera, van de bedieningssoftware en van de digitale en technische behuizing van de camera. Al deze kennis is nodig om tot een goede bediening van de camera te komen. Met behulp van technieken voor cameravoering zoals kadrering, focus en belichting streeft hij naar een optimale beeldkwaliteit. Van de cameraman verwacht men dat hij zich voortdurend grondig oriënteert op het grote aanbod videocamcorders. Hierdoor is hij op de set op de hoogte van de camera en kan hij omgaan met alle bedieningsknoppen en ingebouwde softwaremenu’s, ook als het om gehuurde apparatuur gaat. Kennis van en ervaring met specifieke apparatuur is een vereiste. De cameraman werkt vaak onder tijdsdruk. Een opnamedag is duur en het resultaat moet dikwijls snel worden uitgezonden, dan wel verwerkt in de montagestudio. Dat geldt in het bijzonder voor de cameraman die in een Electronic News Gathering (ENG)team werkt. Zo’n team bestaat uit cameraman ,meestal een geluidsman, regisseur, producent, verslaggever, presentator en benodigde apparatuur. Ze zijn slagvaardig en kunnen snel reageren bij calamiteiten of actuele situaties. De cameraman moet hier goed samenwerken met de geluidsman, niet alleen inhoudelijk maar ook technisch. Cameraman en geluidsman zijn vaak met kabels aan elkaar verbonden. Ook in andere werksituaties moet de cameraman goed kunnen samenwerken. Een goede samenwerking levert vaak weer nieuwe opdrachten op. Ontstaan er tijdens het samenwerken klachten of ontevredenheden bij de regisseur/ opdrachtgever dan moet de cameraman deze kunnen afhandelen of wegnemen.
CameramanVAPRO_definitief.doc
2/24
Het is voor de cameraman belangrijk om netwerken op te bouwen en te onderhouden zodat hij verzekerd is van nieuwe opdrachten. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is een goed verzorgd portfolio. Dit bevat een overzicht van eerder gemaakt camerawerk op tape dan wel in de vorm van een curriculum vitae. rol en verantwoordelijkheden
complexiteit
typerende beroepshouding
trends en innovaties marktontwikkelingen
De cameraman bepaalt zelfstandig of op aanwijzing van een regisseur welke beelden, opnames, of shots er gemaakt gaan worden. Hij is verantwoordelijk voor de technische realisering van de gewenste ‘look and feel’ van een opname met een optimaal gebruik van de technische en inhoudelijke mogelijkheden van zijn camera. Het eindproduct is geschikt voor de montagestudio waar de editor de op een analoge of digitale drager verzamelde beelden gaat monteren. De cameraman moet onder soms grote tijdsdruk in een ‘technisch’ complexe werkomgeving kunnen maken wat de regisseur/ opdrachtgever wil. Hij moet hierbij steeds weer snel kunnen werken met de nieuwste apparatuur en software. De cameraman kan de ideeën van de regisseur/ opdrachtgever goed volgen en aangeven hoe dit technisch te realiseren is. Hij is dienstbaar, kan zich verplaatsen in andere mensen, moet weten wanneer hij het initiatief moet nemen dan wel moet wachten op de regisseur. Hij is creatief en pragmatisch. HD-televisie (High definition) wordt in bijvoorbeeld Japan al dagelijks gebruikt voor TV, maar komt in Nederland moeilijk van de grond. Het komt wel; gezien de seminars en workshops die op diti moment georganiseerd worden. Werken met HD, betekend werken met een camera die hoogresolutie beelden genereert. Deze techniek heeft wel gevolgen voor de manier van werken van de cameraman. Met name de belichting en decor komen bij deze techniek veel kritischer.
wetgeving/overheidsregulering Indien de cameraman in loondienst werkt of in opdracht van een producent en/of regisseur dan is de werkgever/opdrachtgever (eind)verantwoordelijk voor het correct toepassen van wet- en regel-geving. Er moet rekening worden gehouden met de mediawet van 1987. Er zijn ontwikkelingen in de beleidsregels en wetgeving ten aanzien van: seks en geweld, en sponsoring en reclame. Deze ontwikkelingen kunnen gevolgd worden op de Website van het Commissariaat van de Media: www.cvdm.nl Een andere wet die geldt is de Arbowet. De Arbowet geeft aan waar de werknemer zich aan moet houden wat betreft veiligheid, werktijden, eigenschappen materialen en omgang met eigen lichaam. De cameraman moet deze wet kennen en over de inhoud ook durven en kunnen communiceren richting regisseur/ opdrachtgever. Ook zijn er actuele ontwikkelingen ten aanzien van privacy en regelgeving op het internetmedium: het gaat voornamelijk om het stellen van grenzen aan uitingen op het gebied van reclame, geweld, seks en porno. Regels voor de formats waarop audio en visueel materiaal moet worden aangeleverd om tot een adequate archivering te kunnen komen, staan op de website van het Commissariaat van de Media,
CameramanVAPRO_definitief.doc
3/24
waarin tevens actuele ontwikkelingen over reclame en sponsoring en concessierechten van omroepen staan beschreven. www.cvdm.nl Privacyreglementen: bij opnames worden in geval van noodzaak van privacybescherming schriftelijke afspraken gemaakt met op te nemen personages. In zo’n schriftelijk akkoord staat voor welk programma de opname is bedoeld waarvoor de persoon opname toestemming geeft en hoe vaak dat programma mag worden uitgezonden. Het is niet zonder meer toegestaan opnames van een persoon bedoeld voor een bepaald programma voor een ander programma te gebruiken. De cameraman moet de opdrachtgever hier ook op durven wijzen, het is bijvoorbeeld mogelijk dat hij de enige is die weet welke personen herkenbaar in beeld zijn. Ook moet de cameraman kennis hebben van de Auteurswet 1912.Deze wet geeft aan dat de rechten van opnames ofwel bij de regisseur of bij de producent liggen, als de camera een van beide is dus bij de cameraman. Opbrengsten over geheven transmissie of kabelrechten worden verdeeld via de Vevam, Sekam organisatie. Zie www.cedar.nl technologische ontwikkelingen Verdere digitalisering van de cameratechnologie. Het eindproduct kan op verschillende media worden bewaard, bijvoorbeeld op een dvd. Door de digitalisering worden steeds meer functies geïntegreerd en wordt het bedienen van de camera minder complex. Het kennen en onderhouden van die geïntegreerde systemen wordt echter steeds complexer omdat ze een steeds groter scala aan mogelijkheden bieden. In opkomst is de zogenoemde Camjo: cameraman/journalist Dat is een cameraman of journalist, die verslaggever, cameraman en geluidsman tegelijk is. Door de digitalisering van apparatuur en het kleinere formaat is dat technisch mogelijk. De Camjo regisseert zelf zijn onderwerp. Hij is daarbij niet alleen operationeel verantwoordelijk, maar ook verantwoordelijk voor de techniek en inhoud. Een nieuwe ontwikkeling is cameravoering op afstand. Vanuit een bus bestuurt de cameraman de camera’s op afstand. Dit biedt een scala aan nieuwe mogelijkheden. bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen
CameramanVAPRO_definitief.doc
In de AV branche gaat het om technologische ontwikkelingen op het gebied van camera en het gebruik van ondersteunende software. Ook gaat het om bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen. Fusies van Grote Facilitaire bedrijven maken dat grote ondernemingen zoals Cinevideo groep, NOB (nu Dutchview) en United Broadcast Facilities in toenemende mate werkgever zijn voor cameramensen. Gevolgen voor het beroep zijn: Het werk in grote ondernemingen leidt tot standaardisering van handelingen en taken. De keuzes voor kadrering, lenzen en beeldcompositie, worden in veel gevallen niet door de cameraman bepaald, maar door de schakelregie. Dat wil zeggen een regie-unit, die meerdere cameraposities, coördineert. Een andere ontwikkeling blijft dat de cameraman als freelancer of voor een klein bedrijf werkt. In dat geval is zijn taken pakket gevarieerder en zijn zijn verantwoordelijkheden groter als het gaat om kadrering, lenzen en beeldcompositie.
4/24
Internationale ontwikkelingen
loopbaanmogelijkheden
In veel gevallen is de cameraman freelancer, dus eigen baas, die zijn eigen honoraria regelt, factureert en een bedrijfsadministratie met BTW voering doet. Ook moet hij eigen verzekeringen voor pensioen en ziekte- en arbeidsongeschiktheid afsluiten. Ondersteunende partijen in de onderhandelingen van de cameraman met zijn werkgever of regisseur/ opdrachtgever zijn: FNV Kiem, Nederlandse Bond van Filmmakers, Nederlandse Vereniging van Journalisten, Netherlands Society of Cinematographers NBF, federatie filmbelangen enz. De technologische ontwikkeling van apparatuur en software is internationaal georiënteerd met een belangrijke innoverende rol vanuit landen, bedrijven en/of merken in Zuid Oost Azië, de Verenigde Staten en in mindere mate het Verenigd Koninkrijk. Fusies van Facilitaire bedrijven en Post Productiebedrijven met buitenlandse partners zijn in ontwikkeling. Dit in verband met schaalvergroting, professionalisering, commercialisering en een afnemende rol van de overheid in de bedrijfstak van de omroep en de Audio-Visuele industrie. Nederland loopt in de pas met de internationale ontwikkelingen. Specifiek voor Nederland is de ingewikkelde rol van de overheid in de steunverlening aan de publieke omroep, en de afnemende bestuurlijke en financiële rol van de overheid in het Omroepbestel. Deze ontwikkeling is sterk afhankelijk van de bestuurlijke coalities in politiek Den Haag. De cameraman kan beginnen met eenvoudige registraties of bijvoorbeeld een eenvoudige --reportage. Hij kan vervolgens werken voor de Audio visuele branche waarin vooral commercials en opdrachtfilms worden gemaakt. Tenslotte kan hij werken voor de omroep en andere videoproducenten of AV bedrijven . Het beroep van zelfstandig cameraman of 1e cameraman hoort na het opdoen van de nodige ervaring en uitgebreide kennis van vormgeving tot de groeimogelijkheden van de cameraman. Een aanvullende hbo-opleiding hiervoor kan gevolgd worden aan de Nederlandse Film en TV academie. Hij zou eventueel zich kunnen specialiseren en/of uitbreiden tot film-cameraman of cameraman/ grip, of cameraman/belichter of cameraman/journalist.
Kerntaken van het beroep 1. Bereidt camerawerk voor 2. Bouwt camera-apparatuur op 3. Registreert beeld (en geluid) 4. Rondt camerawerkzaamheden af
Kernopgaven van het beroep 1. Samenwerking regisseur en cameraman 2. Veilig werken 3. Kwalitatief goede vormgeving leveren
CameramanVAPRO_definitief.doc
5/24
Kerntaak 1. Bereidt camerawerk voor Proces
De cameraman volgt nieuwe ontwikkelingen in de techniek en de vormgeving. Hij bezoekt beurzen, leest vaktijdschriften, doet nieuwe inzichten op bij leveranciers van apparatuur en bij collega’s en is lid van brancheorganisaties. Als freelancer is het voor de cameraman van belang ook de ontwikkelingen bij te houden op het niveau van de bedrijfsvoering. In het geval dat de cameraman als freelancer opereert, spreekt hij zijn eigen honoraria af, factureert en voert een bedrijfsadministratie met BTW. Ook sluit hij eigen verzekeringen voor pensioen en ziekte- en arbeidsongeschiktheid af. Wanneer hij voor een klein bedrijf werkt kan het zijn dat hij meedenkt over de ontwikkelingen voor de bedrijfsvoering. Een camera voorzien van de nieuwste snufjes is waarschijnlijk een grote investering, maar de cameraman kan wijzen op de bijkomende voordelen van een dergelijke aanschaf. Dit kan een proces versnellen, waardoor de kwaliteit gewaarborgd blijft, maar de kosten lager zullen uitpakken. De cameraman moet goed in staat zijn de behoeftes van de regisseur/ opdrachtgever te analyseren en op basis daarvan een passend advies te geven. Omdat de opdrachtgever vaak weinig kennis heeft van de technische mogelijkheden en onmogelijkheden op het gebied van cameravoering, moet de cameraman hem daarover duidelijk kunnen informeren. Gezamenlijk bepalen zij de kwaliteitsstandaard waaraan het product moet voldoen. De cameraman moet een bijdrage kunnen leveren bij de presentatie van het product dat hij levert (inclusief het financiële plaatje) aan de opdrachtgever. De cameraman kan ondersteunen bij het maken van eventuele demo’s of digitale presentaties. Hij moet zijn portfolio presenteren om opdrachten binnen te halen. De cameraman bezoekt alleen of samen met de researcher de locatie waar hij zijn werk moet doen en doet een kort onderzoek met behulp van een checklist. De checklist bevat onderwerpen als: - hoe is de lichtvoorziening; - hoe is de stroomvoorziening; - welke camera-apparatuur is nodig; - welke kabels zijn er nodig; - welke veiligheidsmaatregelen moeten er genomen worden; - wat zijn de bijgeluiden; - wat is de ambiance van de locatie? Met de kennis die hij tijdens dit onderzoek heeft opgedaan werkt hij, in samenspraak met de regisseur/ opdrachtgever/regisseur, een beeldplan uit. Vervolgens gaat hij apparatuur inzetten zoals camera, statief, lenzen, licht en grip waarbij hij deze onderwerpt aan een kritische kwaliteitstoets. Deze apparatuur heeft de cameraman ofwel in eigen beheer of hij huurt ze in bij facilitaire of verhuurbedrijven in de audiovisuele sector.
CameramanVAPRO_definitief.doc
6/24
Hij besteedt aandacht aan de gebruiksrechten; de verantwoordelijkheid ligt bij de producent of opdrachtgever. Hij zorgt dat hij niet financieel in de knoop komt door budgetoverstijging voor de huur van bepaalde apparatuur. Bij alle werkzaamheden wordt rekening gehouden met de daarvoor geldende vgwm-regels 1
1
Vgwm veiligheid, gezondheid, welzijn, milieu
CameramanVAPRO_definitief.doc
7/24
Rol/verantwoordelijkheden
Complexiteit
De cameraman geeft deskundig advies aan de opdrachtgever/regisseur over de technische realiseerbaarheid van de ideeën. De cameraman bepaalt zelf de kwaliteit van de locatie of adviseert de researcher/regisseur in dezen. Verder wordt van de cameraman verwacht dat hij een weloverwogen keuze maakt van de juiste professionele opnameapparatuur. Hij is hier dan ook verantwoordelijk voor. Binnen zijn vakgebied zorgt hij voor een goede voorbereiding, zodat het opnameplan goed uitgevoerd kan worden. De cameraman signaleert en volgt zelfstandig de trends. Hij is op de hoogte van de nieuwste technologieën en de laatste ontwikkelingen, zodat hij die in zijn diensten kan aanbieden. Het realiseren van een opnameplan: een script of draaiboek moet worden omgezet in een opnameplan dat bestaat uit een beschrijving van shots in een shotlist en een beschrijving van scènes in sequenties van shots. Complex is dat het geschrevene in een verbeelding van de op te nemen locatie moet worden omgezet. De cameraman moet er voor zorgen dat alle apparatuur volledig aanwezig is. Een brede deskundigheid op het gebied van (rand)apparatuur garandeert de juiste keuze voor de inzet van middelen. Een checklistcontrole garandeert deze compleetheid. Dit laatste is een routinematige handeling. De opdrachtgever heeft soms onduidelijke ideeën en weinig kennis op technisch gebied. De cameraman moet helder krijgen wat de wensen, voorwaarden en randvoorwaarden van de opdrachtgever zijn. Bovendien moet hij goed onder woorden kunnen brengen wat de technische mogelijkheden zijn. Soms kunnen de wensen van de opdrachtgever in combinatie met de randvoorwaarden leiden tot slechte kwaliteit. De cameraman moet de opdrachtgever hier dan helder over kunnen informeren. Hij moet hierbij rekening houden met de verschillende kennisniveaus van de verschillende opdrachtgevers (omroepen, producenten en productieleiders).
Betrokkenen
Vervolgens werkt hij bovengenoemde informatie uit in een plan waarbij hij optimaal gebruik maakt van de nieuwste ontwikkelingen en trends. Opdrachtgever: Producent, AV bedrijf, regisseur, andere klanten. Leveranciers van hardware: camera, statief, lenzen, licht. leveranciers van software, tapes of filmrollen. Hij kan werken in een ENG-camera situatie of in een meer camera situatie. Bij het nieuws bijvoorbeeld is er vaak sprake van een ENG-camera situatie.
(hulp-)middelen
CameramanVAPRO_definitief.doc
De branche of vereniging waarvan de cameraman lid is, kan hem op de hoogte houden van de nieuwste ontwikkelingen door het organiseren van seminars of workshops. Andere bronnen zijn professionele netwerken. Verder kunnen collega´s elkaar op de hoogte houden van de nieuwste technische ontwikkelingen. Plattegrond, opnameplan, werktekeningen, werkplanning, draaiboek,beelddragers zoals tapes of film, statieven,
8/24
Kwaliteit van proces en resultaat
reflectieschermen, licht-meter, diafragma, digitale en visuele presentaties, (vak)bladen, netwerken, beurzen, cursussen. Een optimale voorbereiding van de opname door: overleg met de opdrachtgever, locatieonderzoek, het hanteren van een checklist, juiste en vereiste apparatuur verzamelen, een opnameplan en goede aansturing van assistenten. De voorbereidingen voor het project zijn zo getroffen dat iedere betrokkene weet waar hij of zij aan toe is. Zo kan een optimale en werkbare omgeving gegarandeerd worden en een optimaal resultaat worden gerealiseerd. Een goede en open communicatie, waarin de cameraman zich altijd verstaanbaar maakt en de wensen van de opdrachtgever zo goed mogelijk zal verwezenlijken. Het resultaat zal dan een tevreden opdrachtgever zijn met een goed eindproduct. Toepassing van nieuwe technologie, leidt tot verbetering van de kwaliteit van het product.
Keuze en dilemma’s De dilemma’s en keuzes die zich voordoen bij het voorbereiden en het organiseren van het werk zijn: • De opdrachtgever wil iets dat technisch, financieel of qua locatie of externe omstandigheden (bijvoorbeeld het weer) niet haalbaar is. De cameraman moet dan zorgen dat hij datgene aanbiedt dat maximaal mogelijk is gezien de omstandigheden. • Waar tijdens het samenwerken klachten of ontevredenheden ontstaan van de opdrachtgever ten opzichte van de cameraman, moet de cameraman deze kunnen afhandelen of wegnemen.
CameramanVAPRO_definitief.doc
9/24
Kerntaak 2. Bouwt camera-apparatuur op Proces De cameraman moet het opnameplan ten uitvoer kunnen brengen. Hij legt op een veilige manier de apparatuur en bekabeling van de camera aan. Zodra hij de camera-apparatuur heeft opgezet, test en repeteert hij het opnameplan. Waar zich eenvoudige storingen voordoen, lost hij ze op. Een cameraman is bovendien ervaren in het oplossen van technische en operationele tegenslagen op een locatie. Hij kan zelf kleine noodreparaties verrichten. De cameraman kiest (met name bij grote projecten) zijn eventuele camera-assistenten uit en stuurt ze zo aan dat ze zijn plan optimaal ten uitvoer brengen. In het geval dat de cameraman een assistent heeft, voert deze assistent ondersteunende taken uit zoals bijvoorbeeld het sjouwen van de kabels. Wanneer de cameraman in een kleine productie werkt of zijn opdrachtgever over een klein budget beschikt dan voert de cameraman al deze werkzaamheden zelf uit. De camera-lighting man, een cameraman met ervaring in belichtingstechnieken, kiest de lampen, stelt de lampen op, zorgt voor filtering van lenzen of lampen, maakt gebruik van diafragma’s, zodat de gewenste kwaliteit van het shot kan worden verkregen. In hoofdzaak bestaat er buitenlicht en kunstlicht. In een studio of binnenruimte moet de cameraman het onderwerp belichten, al dan niet met behulp van een belichter. Hij moet in staat zijn op de set lichtintensiteiten en kleuren te meten. Bij kleine producties komt een aparte belichter eigenlijk zelden voor (soms wel bij documentaires). De cameraman werkt met zijn eigen apparatuur, óf van zijn baas, of met apparatuur die gehuurd wordt. In de eerste twee gevallen verricht hij zelfstandig eenvoudig onderhoudswerk aan die apparatuur. Hij installeert en onderhoudt de nodige hard- en software zodanig dat hij een optimale systeemperformance kan garanderen. Bij gehuurd materiaal is het onderhoud de verantwoordelijkheid van de verhuurder. De cameraman moet gehuurd materiaal van tevoren altijd eerst even testen.
Rol/verantwoordelijkheden
Bij alle werkzaamheden wordt rekening gehouden met de daarvoor geldende vgwm-regels De cameraman is verantwoordelijk voor een optimaal functioneren van de cameratechniek. Hij moet daarvoor goed bekend zijn met de software en apparatuur waarmee hij werkt en waar nodig klein onderhoud hieraan kunnen uitvoeren. De werking van de hulpmiddelen voor beeldregistratie (zoals de camerabody, de lens, de viewfinder) behoort tot zijn verantwoordelijkheid. Wanneer de cameraman over een assistent beschikt moet hij deze assistent op de juiste wijze aansturen. De cameraman is verantwoordelijk voor de opgebouwde camera- en randapparatuur. Hij moet kunnen delegeren maar ook zijn verantwoordelijkheid nemen. De cameraman is, bij afwezigheid van een specifieke belichter, verantwoordelijk voor het op een juiste manier uitlichten van het onderwerp. Dit doet hij in samenspraak met de regisseur of maker
CameramanVAPRO_definitief.doc
10/24
en vaak volgens een van tevoren opgesteld lichtplan. Als er wel een belichter is, werkt deze vaak in dienst van de cameraman. Complexiteit
Van de cameraman wordt vereist dat hij flexibel is, maar ook specialistisch. Hij lost storingen of problemen met de apparatuur tijdens de opbouwfase op. Belichting is een vrij specifieke discipline. Het vraagt veel van een cameraman om naast de techniek en vormgeving ook nog eens de belichting naar behoren in te vullen. Zodra hij ook deze functie op zich moet nemen, wordt zijn werk complexer.
Betrokkenen
(hulp-)middelen
Kwaliteit van proces en resultaat
De cameraman werkt met een regisseur/opdrachtgever. De cameraman werkt meestal in teamverband. Collega’s zijn: camera-assistenten, belichter, floormanager (in een studio), geluidsman, beeldtechnicus en lichtassistenten. Leveranciers van hardware: lenzen, lampen, lichtschermen, filters e.d. Eenvoudig onderhoud doet de cameraman zelfstandig waar nodig in overleg met de leverancier. Software en hardware camera(hulpmiddelen) en tapes of filmrollen. Statieven, pluggen, kabels, snoeren Dolly’s, cranes, rails: middelen om de camera voort te bewegen. Lampen, lichtfilters, reflectieschermen, lensdoeken. Alle hardware- en software, al dan niet gehuurd, is aangesloten, werkt naar behoren en levert een optimaal functioneren van het systeem. De (rand)apparatuur is opgebouwd conform de veiligheidsnormen. Er is vooraf een kwaliteitsstandaard vastgesteld. De kwaliteitsstandaard is aangepast aan de omstandigheden. Het beeld voldoet aan de kwaliteitsstandaard. Het geluid voldoet aan de kwaliteitsstandaard.
Keuze en dilemma’s De dilemma’s en keuzes die zich voordoen bij het opbouwen van camera-apparatuur: • Omdat veilig werken ten alle tijden voorop staat, kan de cameraman soms in zijn mogelijkheden worden beperkt. • Wanneer een cameraman een technisch of operationeel mankement ontdekt op de opnamelocatie moet hij beslissen of hij het zelf kan verhelpen of derden moet inschakelen.
CameramanVAPRO_definitief.doc
11/24
Kerntaak 3. Registreert beeld (en geluid) Proces De cameraman bedient verschillende camerasystemen, zowel analoog als digitaal. De cameraman is verantwoordelijk voor de technische kant van het opnameproces. Hij zorgt ervoor dat de bediening van de apparatuur vakkundig en volgens het draaiboek gebeurt en gebruikt hierbij zijn kennis op het gebied van beeldregistratie en geluid. Hij test zijn apparatuur alvorens aan de opnames te beginnen. Wanneer er een storing optreedt bij de opnameapparatuur of in het beeld, is de cameraman in staat deze op te lossen of treft de juiste maatregelen om dit te verhelpen. Daarbij is het van belang dat de veiligheid ten alle tijden gewaarborgd blijft. De cameraman maakt beelden. Dat doet hij zelfstandig of op aanwijzing van de regisseur, met behulp van inhoudelijke vormgevingsinzichten. De cameraman communiceert met de maker van het programma in een studio of op locatie over de shotkeuze. Hierbij zijn de volgende elementen van belang: - Camerapositie - Camerabeweging - Lenskeuze - Scherpte - Belichting/Diafragma - Beeldkader en compositie Hij interpreteert het draaiboek en zorgt voor de juiste sfeer en stijl. De cameraman zorgt ervoor dat de opnames zodanig worden gemaakt dat de boodschap overkomt. De keuze van de diverse shots is ingegeven door het verkrijgen van mogelijkheden om een sequentie van shots tot een scène te monteren. Regisseur en cameraman moeten dezelfde beeldtaal spreken. De cameraman moet openstaan voor wijzigingen in zijn filmstijl en aanpak. Hij moet ook zelf inhoudelijke beslissingen durven nemen over bijvoorbeeld camerabewegingen. De cameraman moet rekening houden met de regisseur, de geluidsman, de belichter en met het onderwerp en de mensen die voor zijn camera staan. Hij moet luisteren naar de ideeën van de regisseur en aangeven in hoeverre die ideeën technisch realiseerbaar zijn. Wanneer noodzakelijk moet de cameraman ook tijdens de opnames overleg kunnen plegen met de regisseur/ opdrachtgever. De cameraman is er voor verantwoordelijk dat de opdrachtgever tevreden is met het eindresultaat. Daarom houdt hij ten alle tijden diens wensen in gedachten. De cameraman is, bij afwezigheid van een specifieke belichter, verantwoordelijk voor het op een juiste manier belichten van het onderwerp. Dit doet hij in samenspraak met de regisseur of maker en vaak volgens een van tevoren opgesteld lichtplan. In het geval dat de cameraman een assistent heeft, voert deze assistent ondersteunende taken uit zoals bijvoorbeeld het verwisselen van de lenzen of filters, het opstellen van de statieven, het regelen van het licht, het draaiboek in de gaten houden. Wanneer de cameraman in een kleine productie werkt of zijn
CameramanVAPRO_definitief.doc
12/24
opdrachtgever over een klein budget beschikt dan voert de cameraman al deze werkzaamheden zelf uit. Er kan sprake zijn van één cameraman (ENG) of meerdere cameramannen. De ENG cameraman is vaak een freelancer. De meercameraman is vaak in vaste dienst. De ENG cameraman moet bij het maken van de opnames alvast rekening houden met het editen. Hij moet zodanig opnemen dat de gemaakte opnames bij het editen zo weinig mogelijk werk opleveren. Het ENG camerawerk vraagt dus om hogere kwaliteit van opnames. In de situatie van meer cameramannen is er sprake van andere technieken dan bij de ENGcamera. Bij alle werkzaamheden wordt rekening gehouden met de daarvoor geldende vgwm-regels.
CameramanVAPRO_definitief.doc
13/24
Rol/verantwoordelijkheden
De cameraman is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de vormgeving van het opnameproces. In een documentaire of reportage kan dat improviserend zijn, in een speelfilm gebeurt dat op basis van een draaiboek of een shotlist, dat door de regisseur vooraf samen met de cameraman is gemaakt. Hij vertaalt de ideeën van de regisseur in beelden. Dat wat de regisseur in zijn hoofd heeft moet de cameraman door middel van de mogelijkheden met betrekking tot vormgeving tot uiting kunnen brengen. Daarnaast is de cameraman verantwoordelijk voor de technische kant van het opnameproces. Hij draagt zorg voor de volgens het draaiboek vakkundige bediening van de apparatuur. In het geval van storingen bij opnameapparatuur of in het beeld is de cameraman er verantwoordelijk voor dat de juiste maatregelen getroffen worden. Hierbij draagt hij zorg voor de veiligheid. Kortom: de cameraman moet zich flexibel opstellen en is verantwoordelijk voor een artistiek en technisch bekwame en realiseerbare cameravoering. Wanneer de cameraman over een assistent beschikt moet hij deze assistent op de juiste wijze aansturen. De cameraman is verantwoordelijk voor het geheel van de kwaliteit van de opname. Hij moet kunnen delegeren maar ook zijn verantwoordelijkheid nemen.
Complexiteit
In het geval van gehuurd materiaal is de cameraman verantwoordelijk voor een juist gebruik van de apparatuur. Hij is op de hoogte van de verhuurvoorwaarden. De cameraman moet goed in staat zijn te communiceren met de regisseur, dan wel de collega´s met wie hij werkt, om de ideeën ten aanzien van vormgeving uit te kunnen voeren. Hij moet de ideeën van de maker kunnen vertalen en daarover voortdurend overleggen. Bovendien moet hij waar nodig instructies geven en in kunnen spelen op omstandigheden en gebeurtenissen. Daarom moet hij flexibel van aard zijn en specialistisch. Een complexiteit die voorkomt bij de feitelijke opname is dat de cameraman erop let dat de opname leidt tot een verzameling van shots of sequenties, die voor de montage bruikbaar zijn. De cameraman moet zijn hoofd erbij houden. Omdat hij verantwoordelijk is voor de scherpte en de kadrering van het beeld moet hij geconcentreerd zijn. Daarnaast is het van belang dat de cameraman over een vaste hand beschikt onder fysiek zware omstandigheden. De ideeën ten aanzien van vormgeving moeten vertaald worden in praktische mogelijkheden. Belichting is een vrij specifieke discipline. Het vraagt veel van een cameraman om naast de techniek en vormgeving ook nog eens de belichting naar behoren in te vullen. Zodra hij ook deze functie op zich moet nemen, wordt zijn werk complexer. Belangrijk is dat hij basiskennis heeft van de belichting en met de belichter kan communiceren.
CameramanVAPRO_definitief.doc
14/24
Betrokkenen
(hulp-)middelen
Kwaliteit van proces en resultaat
De cameraman zal (mede) voor storingen of falende apparatuur tijdens het opnameproces een oplossing moeten vinden. Achter de camera: regisseur, opnameleider, belichter, cameraassistent, geluidsman, floormanager verslaggever Voor de camera: personages en acteurs en eventueel verslaggever Leveranciers van hardware,camera’s, statieven, lenzen en licht. Software en hardware,camera(hulpmiddelen) en tapes of filmrollen, lenzen, filters, lensdoeken, statieven, pluggen, kabels, snoeren, lampen, lichtfilters, reflectieschermen, lensdoeken. Middelen om de camera voort te bewegen: dolly’s, cranes, rails. Door een goede communicatie met de regisseur en de andere collega´s zijn de ideeën ten aanzien van vormgeving duidelijk en uitvoerbaar. De cameraman heeft de ideeën van de regisseur naar diens tevredenheid uitgevoerd. De assistenten hebben, dankzij de juiste aanwijzingen van de cameraman een goede bijdrage kunnen leveren aan de opnames. Er is sprake van optimale registratie van het opgenomen beeld op de beelddrager. Optimaal in de zin van: totaal van de vormgeving volgens de wens van de maker. Het opnameplan is op de juiste manier uitgevoerd en resulteert in een optimale registratie van het opgenomen beeld op de beelddrager, de video tape of filmrol. Optimaal in de zin van: technisch in orde en in de zin van monteerbaar of dupliceerbaar.
Keuze en dilemma’s De dilemma’s en keuzes die zich voordoen bij het registreren van beeld: • Het botsen van ideeën van cameraman en regisseur over vormgeving kan tot een moeilijke werksituatie leiden waarin de cameraman zich schikt naar de ideeën van de regisseur. • Als bepaalde ideeën van de regisseur of maker op locatie niet realiseerbaar blijken te zijn, moet er gekozen worden voor praktische oplossingen. • De cameraman moet zijn aandacht kunnen verdelen tussen zijn eigen cameravoering en het geven van instructies aan derden. • De cameraman moet van het draaiboek af kunnen stappen en zodra het proces er om vraagt improviserend te werk kunnen gaan.
CameramanVAPRO_definitief.doc
15/24
Kerntaak 4. Rondt camerawerk af Proces
De cameraman draagt er zorg voor dat alle camera-apparatuur na afloop van de opname weer wordt afgebroken (gedemonteerd) en opgeborgen. Bovendien zorgt hij ervoor dat, als de cameraapparatuur vervoerd wordt, dit efficiënt en verantwoord gebeurd. Hij maakt hiervoor een laadplan, maakt de apparatuur transportklaar, laadt alles in en zorgt dat het, conform de gestelde kwaliteitseisen, weer op de juiste tijd op de juiste plaats aankomt. De cameraman verzamelt aan het einde van de opnameperiode de materialen en levert ze af bij de verantwoordelijke voor de montage. Hij noteert op elke opnamebron (tape of filmrol) wat er op staat en documenteert dit. Tevens maakt hij het materiaal geschikt voor montage. Eventueel zet hij het ene opnameformaat over naar het andere.
Rol/verantwoordelijkheden
Bij alle werkzaamheden wordt rekening gehouden met de daarvoor geldende vgwm-regels. De cameraman draagt er zorg voor dat er zorgvuldig met veelal dure apparatuur wordt omgegaan. Bovendien laat hij de opname/productie soepel verlopen door de apparatuur op de juiste tijd op de juiste plaats te brengen. Hij is immers verantwoordelijk voor een juist vervoer van de apparatuur. Wanneer de apparatuur weer gedemonteerd moet worden is de cameraman verantwoordelijk voor de apparatuur.
Betrokkenen
De cameraman moet ervoor zorgdragen dat er een technisch geschikt eindproduct bij de montagestudio terecht komt. De cameraman moet zorg dragen voor veiligheid van omgeving en apparatuur. Bij ongeluk kan sprake zijn van aansprakelijkheid voor de cameraman. Technische medewerkers cq. Transportmedewerkers.
(hulp-)middelen
Laadplan, transportmiddelen en verpakkingsmiddelen.
Kwaliteit van proces en resultaat
Er wordt zorgvuldig omgegaan met de apparatuur. Zowel apparatuur als het eindproduct is op de juiste tijd op de juiste plaats aangeleverd. De montagestudio ontvangt goed verwerkbaar en georganiseerd materiaal.
Complexiteit
Keuze en dilemma’s De dilemma’s en keuzes die zich voordoen bij het uitvoeren van logistieke werkzaamheden: • De cameraman moet na een lange zware draaidag zijn hoofd er bij houden en de dure apparatuur op correcte en veilige wijze demonteren en vervoeren. • Omdat de cameraman gehuurde apparatuur op tijd moet terug brengen kan tijdnood ontstaan. • Hij moet logistieke keuzes maken die de effectiviteit bevorderen, zoals rekening houden met files, omleidingen en openstaande bruggen.
CameramanVAPRO_definitief.doc
16/24
Kernopgaven van het beroep cameraman Kernopgave 1 Samenwerking regisseur en cameraman De cameraman moet beschikken over een creatieve, menselijke maar ook coöperatieve werkhouding. De rol van de cameraman is enerzijds initiërend en scheppend en anderzijds dienend. Hij moet technisch vaardig zijn, maar ook steeds in de gaten houden wat er voor en achter zijn camera gebeurt. Enerzijds is hij schepper van het beeld, anderzijds moet hij zodanig met de mensen achter de camera, de regisseur, de camera-assistent, eventueel andere cameramannen de belichter enz. samenwerken, dat ieders talent optimaal tot zijn recht komt. De basisvaardigheden coöperativiteit en creativiteit willen nog wel eens botsen. Dit kan leiden tot vermindering van de kwaliteit van het opnameproduct. Een optimale samenwerking leidt tot een hoge kwaliteit van het opnameproduct. De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de opname is een samenspel met de regisseur, die hoofdverantwoordelijk is en zakelijk en creatief leiding moet geven. Het is van belang dat de regisseur en de cameraman met elkaar kunnen lezen en schrijven. Ze moeten dezelfde beeldtaal spreken. Bovendien moet de cameraman openstaan voor wijzigingen in zijn draaistijl en aanpak. Als de visie van de opdrachtgever botst met die van de cameraman, zal de laatste zich toch naar de visie van de opdrachtgever moeten schikken. Zo niet dan zal de kans op een opdracht in de toekomst kleiner worden voor de cameraman.
Kernopgave 2 Veilig werken Opnames gebeuren vaak onder een grote druk. Het kost veel geld, er zijn veel mensen bij betrokken en alles moet snel af. Sommige opnames kunnen slechts eenmaal gemaakt worden. In dit soort omstandigheden is het extra belangrijk dat er gewerkt wordt conform de VGWM regels. Een ongeluk is dan zo gebeurd. Zeer zeker omdat er gewerkt wordt met kabels, apparatuur, enz. die ook nog regelmatig verplaatst moeten worden.
Kernopgave 3 Kwalitatief goede vormgeving leveren De cameraman communiceert met de maker van de film enz. over de shotkeuze. Van belang hierbij zijn de elementen camerapositie, camerabeweging, lenskeuze, scherpte, belichting/diafragma, beeldkader en compositie. De beoordeling van het kader van een shot (beweging, focus, belichting, compositie) gaat in overleg met de regisseur. De regisseur is verantwoordelijk maar de cameraman moet zelf ook inhoudelijke beslissingen durven nemen over bijvoorbeeld camerabewegingen. De cameraman moet bij veranderende omstandigheden de juiste keuzes kunnen maken met betrekking tot kwaliteit.
CameramanVAPRO_definitief.doc
17/24
Beroepscompetenties met succescriteria Nr. 1 Bespreekt wens opdrachtgever (freelancer/ondernemer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de behoefte van de (VM) regisseur/ opdrachtgever te analyseren en op basis daarvan een passend advies te geven. Succescriteria Proces Analyseert wens van opdrachtgever Informeert opdrachtgever over technische mogelijkheden/onmogelijkheden Kan inschatten welke kwaliteit maximaal geleverd kan worden Legt de verschillende mogelijkheden duidelijk voor Adviseert opdrachtgever op heldere wijze Stelt zich flexibel op tegenover de ideeën van de regisseur/ opdrachtgever Handelt klachten af, zodanig dat de opdrachtgever tevreden is. Resultaat Inzicht in wensen van een opdrachtgever Passend advies voor opdrachtgever Nr. 2 Draagt bij aan cameraplan Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de vraag van een (VM) opdrachtgever in een camera-/beeldplan en draagt bij aan de presentatie daarvan. Succescriteria Proces Vertaalt de wensen van de opdrachtgever ten aanzien van beeldvoering in een concept cameraplan. Bepaalt op basis van wat de opdrachtgever wil globaal welke technieken toegepast kunnen worden om de juiste stijl te verkrijgen. Kiest apparatuur Maakt werktekeningen Maakt werkplanning Maakt draaiboek voor camera Overlegt met artistiek leider/creatief maker over concept cameraplan Overlegt met projectmanagement Participeert in projectgroepen Zorgt dat boodschap overkomt Resultaat Een cameraplan met werktekeningen, planning en draaiboek, conform de wensen van de opdrachtgever. Nr. 3 Presenteert plan/product (freelancer/ondernemer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze bij te dragen aan de (SC) presentatie van een uitgewerkt plan/ product aan een opdrachtgever. Succescriteria Proces Heeft/onderhoudt contact met prospects/opdrachtgevers Hanteert presentatietechnieken naar prospects en/of opdrachtgevers Maakt digitale presentaties Maakt demo/visuele presentatie Heeft /onderhoudt contact met prospects/opdrachtgevers Presenteert eindproduct, zodanig dat hij geselecteerd wordt als cameraman Resultaat Een optimale presentatie Nr. 4 Volgt ontwikkelingen Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze nieuwe ontwikkelingen te (ON) volgen op het gebied van techniek en vormgeving en te integreren in het werkproces om zo de opdrachtgever optimale mogelijkheden te kunnen bieden.
CameramanVAPRO_definitief.doc
18/24
Succescriteria Proces
Resultaat
Houdt vakbladen bij Peilt behoeften, signaleert en volgt trends Bezoekt beurzen op zijn vakgebied Volgt eventueel aanvullende cursussen Beschikt over actuele kennis van ontwikkelingen binnen het vakgebied Een ‘up-to-date’ werkproces Optimale mogelijkheden regisseur en opdrachtgever
Nr. 5 Maakt operationeel plan Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze vast te stellen welke (VM) materialen en apparatuur bij een opdracht op locatie nodig zijn en hoe en waar hij deze moet opstellen. Succescriteria Proces Bezoekt locatie Voert locatieonderzoek uit met behulp van een checklist Maakt situatieschets Past cameraplan aan de locatie aan Kiest (rand)apparatuur Resultaat De geschiktheid van de locatie voor de betreffende productie wordt met redenen aangegeven Een bij de locatie passend cameraplan Een lijst van nodige materialen en apparatuur Nr. 6 Verzamelt materiaal en apparatuur Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze materialen te verzamelen en (VM) technisch te controleren voor een opdracht op locatie. Succescriteria Proces Beoordeelt aangeleverde materialen Koopt materialen in voor productie/project Huurt apparatuur Test gehuurd materiaal Beoordeelt aangeleverde materialen en apparatuur Controleert bruikbaarheid aangeleverd materiaal Resultaat Alle benodigde materialen zijn verzameld Alle verzamelde materialen en apparatuur zijn technisch goedgekeurd Nr. 7. Vervoert materialen Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze camera-apparatuur te (VM) vervoeren zodat de opname/productie op efficiënte wijze gerealiseerd wordt. Succescriteria Proces Maakt laadplan Demonteert materialen en apparatuur Maakt camera-apparatuur transportklaar Laadt kabels, apparatuur en materialen in Vervoert materialen en camera-apparatuur conform de gestelde kwaliteitseisen Levert camera-apparatuur op de juiste tijd op de juiste plaats aan Zorgt ervoor dat de camera-apparatuur vindbaar is voor degenen die ermee moeten werken Is bereid de handen vuil te maken, daar waar nodig is. Resultaat De materialen worden volgens plan vervoerd De apparatuur is op de juiste tijd op de juiste plaats vindbaar voor degenen die ermee moeten werken
CameramanVAPRO_definitief.doc
19/24
Nr. 8 Legt bekabeling aan Beroepscompetentie (VM) Succescriteria Proces
Resultaat
De cameraman is in staat om op adequate wijze de bekabeling aan te leggen. Bepaalt benodigde stroomvoorzieningen Maakt kabelplan Zorgt voor vervoer kabels met de hand of met rolwagen Legt voedingskabels aan Sluit aggregaat aan (kan ook door de geluidsman worden gedaan) Bedient aggregaat Lokaliseert storingen Heft storingen op De apparatuur is voorzien van kabels en ontvangt voldoende stroom
Nr. 9 Installeert camera-apparatuur Beroepscompetentie De cameraman is in staat op een adequate wijze camera-apparatuur te (VM) installeren. Succescriteria Proces Leest en interpreteert cameraplan (tekeningen en schema’s) Legt kabels camera-apparatuur Sluit camera-apparatuur aan Installeert camera-apparatuur Regelt camera’s in Test cameraplan /repeteert Traceert eenvoudige storingen Registreert storingen Lost eenvoudige storingen op Onderhoudt camera-apparatuur en bijbehorende materialen Werkt samen met andere technici Demonteert camera-apparatuur Bij ENG camerawerk:Maakt eigen settings Stuurt medewerkers aan Kan adviseren bij kleinschalige producties en aan amateur-gezelschappen Resultaat Geïnstalleerde en goed functionerende camera-installatie Op juiste wijze gemonteerde camera-apparatuur Een advies afgestemd op de wensen van de opdrachtgever Nr. 10 Installeert hard- en software Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de nodige hard- en (VM) software te installeren en te onderhouden. Succescriteria Proces Installeert de nodige hard- en software Onderhoudt hard- en software Resultaat Optimale installatie en onderhoud van hard- en software Nr. 11 Bedient camera-apparatuur (ENG camera) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de camera-apparatuur te (VM) bedienen gedurende de opname. Succescriteria Proces Gebruikt draaiboek bij het opstellen van de camera Kiest de juiste lenzen Maakt optimaal gebruik van de technische behuizing van de camera Bedient de camera Bedient apparatuur voor effecten
CameramanVAPRO_definitief.doc
20/24
Resultaat
Beheerst technische mogelijkheden van de camera bijvoorbeeld met betrekking tot focus, diafragma en witbalans Zorgt voor het juiste licht Houdt rekening met lichtomstandigheid Houdt rekening met geluidsaspecten Zorgt voor een juiste afstemming tussen beeld en geluid Reageert flexibel op veranderende omstandigheden Heeft creatieve oplossingen voor tegenslagen Kan met tijdsdruk omgaan Improviseert bij gebeurtenissen op set of locatie Pleegt voortdurend overleg met iedereen op de set Maakt zijn ideeën duidelijk aan alle betrokkenen Staat open voor andermans invloeden Reageert adequaat bij storingen gedurende de opname Springt adequaat in op externe omstandigheden Beheerst één-cameratechniek Maakt opnames die weinig montage vereisen Maakt opnames die goed te monteren zijn Voert noodzakelijke camerabewegingen consequent uit met behulp van o.a. statief, maar is ook in staat zonder statief stabiele shots te maken (schouderopnames of handheld-opnames). Zorgt voor juiste grip Zorgt dat opnames zo goed zijn dat minimale bewerking/correctie nodig is Optimale samenwerking op de set De opnames zijn technisch met de gewenste ‘look en feel’ gerealiseerd. Goede opnames waarin optimaal rekening is gehouden met lichtomstandigheden en afstemming beeld en geluid.
Nr. 11 Bedient camera-apparatuur (meer camerasetting) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de camera-apparatuur te (VM) bedienen gedurende de opname. Succescriteria Proces Gebruikt draaiboek bij het opstellen van de camera Kiest de juiste lenzen Maakt optimaal gebruik van de technische behuizing van de camera Bedient de camera Bedient apparatuur voor effecten Beheerst technische mogelijkheden van de camera Zorgt voor het juiste licht Houdt rekening met lichtomstandigheden Houdt rekening met geluidsaspecten Zorgt voor een juiste afstemming tussen beeld en geluid Maakt optimaal gebruik van diafragma’s Reageert flexibel op veranderende omstandigheden Heeft creatieve oplossingen voor tegenslagen Kan met tijdsdruk omgaan Improviseert bij gebeurtenissen op set of locatie Pleegt vooraf overleg met iedereen op de set Maakt zijn ideeën duidelijk aan alle betrokkenen Staat open voor andermans invloeden Reageert adequaat bij storingen gedurende de opname Zorgt voor juiste grip Resultaat Optimale samenwerking op de set De opnames zijn technisch met de gewenste ‘look en feel’ gerealiseerd. Goede opnames waarin optimaal rekening is gehouden met lichtomstandigheden en afstemming beeld en geluid.
CameramanVAPRO_definitief.doc
21/24
Nr. 12 Belicht opnames Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze belichtingstechnieken toe te (VM) passen zodat een optimale opname tot stand kan komen. Succescriteria Proces Beoordeelt lichtomstandigheden Bepaalt welke belichting nodig is Zorgt voor het juiste licht Bepaalt de opstelling van lampen Bepaalt soort lampen en filtering van lenzen of lampen Past belichtingstechnieken toe Resultaat Optimale belichting al dan niet als resultaat van samenwerking met een specifieke belichter Nr. 13 Maakt beeldcomposities Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze een compositie van het (VM) onderwerp te maken zodat de kwaliteit van de vormgeving van het product van optimale kwaliteit is en de boodschap overkomt. Succescriteria Proces Kiest kadrering van het onderwerp Kiest focus van het onderwerp Kiest belichting van het onderwerp Houdt bij de compositie rekening met edit-werkzaamheden Resultaat Opname van optimale kwaliteit ten aanzien van vormgeving Nr. 14 Maakt opname gereed voor montage Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze het eindproduct geschikt te (VM) maken voor de montagestudio. Succescriteria Proces Documenteert de banden Archiveert de banden Maakt materiaal geschikt voor montage Doet off-line montage Zet de opname van het ene naar het andere formaat om (bijvoorbeeld naar digitaal formaat) Resultaat Montagestudio ontvangt goed verwerkbaar en georganiseerd materiaal Nr. 15 Werkt volgens VGWM regels Beroepscompetenti De cameraman is in staat om op adequate wijze te werken volgens e veiligheids-, arbo- en milieuvoorschriften. (VM) Succescriteria Proces Treft veiligheidsmaatregelen Hanteert wetten, richtlijnen, regels Past milieuvoorschriften toe Voert Arboplan uit Voert veiligheidsmaatregelen uit Resultaat De werkomgeving is veilig De werkzaamheden worden veilig uitgevoerd Nr. 16 Toetst kwaliteit van het product Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de kwaliteit van het product (VM) te toetsen en bij te stellen conform de interne kwaliteitsstandaard en de eisen van de opdrachtgever. Succescriteria Proces Stelt met de opdrachtgever samen de kwaliteitsstandaard vast Stelt bij ondeskundige opdrachtgever zelf de kwaliteitsstandaard vast
CameramanVAPRO_definitief.doc
22/24
Resultaat
Test/controleert kwaliteit van gemaakt product Stelt waar nodig de kwaliteit van het product bij Beoordeelt kwaliteit van de performance of output Controleert voortdurend de kwaliteit van het licht Doet uitgangscontrole/levert product af Er is vooraf een kwaliteitsstandaard vastgesteld Kwaliteitsstandaard is aangepast aan de omstandigheden Het camerawerk voldoet aan de kwaliteitsstandaard
Nr. 17 Bewaakt voortgang project (freelancer/ondernemer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de voortgang van het (BOS) project te bewaken zodat het verloopt zoals gepland. Succescriteria Proces Participeert in projectgroepen Voert projectoverleg Overlegt intern over projectverloop Houdt urenrapportage bij Zorgt ervoor dat urenrapportage wordt bijgehouden Rapporteert Verantwoordt uren Overlegt tijdens project met opdrachtgevers en/of leveranciers Resultaat Project verloopt zoals gepland Nr. 18 Regelt gebruiksrechten rond productie (freelancer/ondernemer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze de gebruiksrechten, (BOS) medewerking door derden en aansprakelijkheid die voortvloeien uit zijn werkzaamheden te regelen. Succescriteria Proces Signaleert rond een productie zaken die juridisch gezien geregeld moeten worden zoals: medewerking instanties, copyrights, auteursrechten, licenties en aansprakelijkheid. Regelt met belanghebbenden de gebruiksrechten, toestemming en/of aansprakelijkheid. Sluit contracten af met belanghebbenden. Resultaat Gebruiksrechten rond productie zijn vastgelegd. Nr. 19 Gaat om met financiën (freelancer/ondernemer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze om te gaan met de financiën (BOS) die voor een project beschikbaar zijn. Succescriteria Proces Onderhandelt over prijs, kwaliteit, leverings- en betalingsvoorwaarden van zijn eigen werkzaamheden Berekent kostprijs van zijn eigen werkzaamheden Houdt het projectbudget in de gaten Adviseert of apparatuur ingehuurd of aangeschaft moet worden Houdt rekening met prijs/kwaliteitsbeleid Resultaat Een juist afgewogen investeringsadvies Realisatie van het project met positief saldo Nr. 20 Werkt als freelancer (freelancer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze te werken als freelancer. (BOS) Succescriteria Proces Houdt werkplanning bij Stelt zelfstandig factuur op Overlegt met opdrachtgever over werktijden en betaling
CameramanVAPRO_definitief.doc
23/24
Resultaat
Onderhoudt contacten met opdrachtgevers en collega’s Bouwt netwerk op Onderhoudt netwerk Haalt opdrachten binnen Houdt portfolio bij Presenteert goed verzorgt portfolio Een in de tijd evenwichtige werkverdeling Facturering is in orde Een goed verzorgd portfolio Een vruchtbaar netwerk dat regelmatig werk oplevert
Nr. 21 Selecteert en stuurt medewerkers aan (freelancer/ondernemer) Beroepscompetentie De cameraman is in staat om op adequate wijze interne en/of externe (BOS) medewerkers aan te sturen om zo tot een optimaal (project)resultaat te komen. Succescriteria Kennis
Stelt crew of projectteam samen Begeleidt in- en extern personeel bij de uitvoering van werkzaamheden Delegeert werkzaamheden, bevoegdheden Rapporteert aan leidinggevende Is in staat te improviseren Is secuur Kan samenwerken Is bereid hard te werken op onmogelijke tijden
Resultaat
Een vaardig team dat het werk aan kan De medewerkers/teamleden weten wat van hen wordt verwacht Een goede werksfeer
CameramanVAPRO_definitief.doc
24/24