Bepaal je koers met het Zelfmanagementkompas. zelf. management

Bepaal je koers met het Zelfmanagementkompas

zelf management

Bepaal je koers met het Zelfmanagementkompas Patiënten helpen zelf regie te voeren over hun gezondheid. Dat is waar zelfmanagementondersteuning om draait. In de praktijk blijkt dat niet altijd eenvoudig. Het gevalideerde Zelfmanagementkompas van Vilans geeft eerstelijns zorgverleners, teams en organisaties inzicht in de mate waarin zij zelfmanagement nu al ondersteunen en in de aspecten waarop nog ontwikkeling mogelijk is. Wat gaat al goed en wat kan nog beter? Zo helpt het Zelfmanagementkompas zorgverleners en managers van een zorggroep, gezondheidscentrum of huisartsenpraktijk een koers op zelfmanagement te bepalen. In deze handreiking lees je meer over de volgende onderwerpen: • Wat is het Zelfmanagementkompas? • Voor wie is het Zelfmanagementkompas geschikt? • Hoe werk je met het Zelfmanagementkompas? • Welke ondersteuning kan Vilans je hierbij bieden? Heb je na het lezen nog vragen? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag verder!

Zelfmanagement | Zelfmanagementkompas | © Vilans, juli 2013

2

Wat is het Zelfmanagementkompas? De basis van het Zelfmanagementkompas is een vragenlijst voor zorgverleners. Het kompas is bedoeld om in te zetten in de multidisciplinaire samenwerking. Dat kan zijn in teamverband in een gezondheidscentrum of in een huisartspraktijk met de huisarts(en), praktijkondersteuner(s) en de diëtist(en) met wie zij het meest samenwerken. Andere disciplines zoals fysiotherapeuten, psychologen of maatschappelijk werkers, die intensief betrokken zijn, kunnen eveneens meedoen. Het Zelfmanagementkompas is een zelfbeoordeling, een inventarisatie door en voor jezelf. Je stelt vast hoe je zelf zelfmanagement ondersteunt, hoe je team dit doet en wat je hierbij van je organisatie nodig hebt. Als alle betrokken zorgverleners de vragen hebben beantwoord, gaan de teamleden met elkaar in gesprek over de uitkomsten. Wat vindt iedereen van de uitkomsten? Wat gaat goed? Wat kan beter? Zijn er opmerkelijke verschillen tussen de scores van verschillende teamleden? Wat is nu de volgende stap om zelfmanagement nog beter te ondersteunen? Zo kom je samen tot een verbeterplan. Als je het Zelfmanagementkompas invult, krijg je inzicht in: • De mate waarin je zelf, je team en je organisatie op dit moment zelfmanagement ondersteunen bij patiënten met chronische aandoeningen. • De mate waarin de benodigde randvoorwaarden voor zelfmanagementondersteuning aanwezig zijn. • De punten waarop je zelfmanagementondersteuning van patiënten met chronische aandoeningen verder kunt ontwikkelen vanuit jezelf, je team en je organisatie.


3

Gevalideerd instrument Het Zelfmanagementkompas is ontwikkeld op basis van literatuuronderzoek en interviews met professionals, onderzoekers, patiëntvertegenwoordigers en zorgverzekeraars. En vervolgens getest in verschillende huisartspraktijken, gezondheidscentra en zorggroepen. Het Zelfmanagementkompas is daarmee een adequaat instrument om zelfmanagementondersteuning in beeld te brengen en te verbeteren.

Acht domeinen Het Zelfmanagementkompas omvat diverse elementen (domeinen) van zelfmanagementondersteuning: 1 | Competenties van de zorgverlener 2 | Werken met een individueel zorgplan 3 | Zelfmanagementtools 4 | Visie op zelfmanagement 5 | Organisatie van de zorg voor chronisch zieken 6 | Nieuwe ontwikkelingen in de zorg 7 | Samenwerking intern/extern 8 | Financiering

Drie niveaus Het Zelfmanagementkompas bestaat uit 80 vragen die betrekking hebben op drie niveaus: de zorgverlener, het team en de organisatie. Naast de vragen die zelfmanagementondersteuning meten, vullen de deelnemers ook ontwikkelpunten rondom zelfmanagement in op deze drie niveaus.

Gratis proefversie Op het Kennisplein Chronische Zorg vind je een gratis proefversie van het Zelfmanagementkompas. Een selectie van 9 vragen geeft je meer inzicht in het instrument. Kijk op www.kennispleinchronischezorg.nl bij het thema Zelfmanagement.


4

Voor wie is het Zelfmanagementkompas geschikt? Het Zelfmanagementkompas is een geschikt instrument voor: • Zorgverleners die zelfmanagement optimaal willen ondersteunen en hierin een volgende stap willen zetten. • Managers van een zorggroep of gezondheidscentrum die -met hun team- een koers op zelfmanagement willen bepalen. Door het Zelfmanagementkompas op meerdere momenten in te zetten (bijvoorbeeld als voor- en nameting), kun je ook vaststellen welke vorderingen je als individu of als team maakt in de ondersteuning van zelfmanagement.


5

Hoe werkt het Zelfmanagementkompas? Het Zelfmanagementkompas neemt je stapsgewijs mee in zelfmanagementondersteuning:

1

2

3

4

5

Alle deelnemende zorgverleners ontvangen per e-mail vragenlijst 1 en beantwoorden individueel alle vragen. Na beantwoording van vragenlijst 1 ontvangt iedere deelnemer zijn individueel scorerapport. Ook ontvangt de deelnemer per e-mail vragenlijst 2. Daarin wordt gevraagd naar ontwikkelpunten op het gebied van zelfmanagementondersteuning voor jezelf, je team en je organisatie. Na beantwoording van vragenlijst 2 ontvangt de deelnemer een overzicht van de geformuleerde ontwikkelpunten. Als alle teamleden alle vragen hebben beantwoord, bespreken zij samen de scores en ontwikkelpunten. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de individuele uitkomsten en de uitkomsten van het team en de organisatie. Het team verkent samen de achtergronden van de scores en ontwikkelpunten. Waar zitten de overeenkomsten? Waar de verschillen? En wat betekent dit voor de wijze waarop je met je team, organisatie of keten zelfmanagement van chronisch zieken wilt ondersteunen? Het team stelt samen ontwikkelpunten vast. En maakt met elkaar een verbeterplan voor zelfmanagementondersteuning. Dit laatste is cruciaal om daadwerkelijk tot een andere werkwijze te komen. Het invullen van het Zelfmanagementkompas vraagt gemiddeld 30 minuten voor vragenlijst 1 en 10 minuten voor vragenlijst 2. Optimaal rendement wordt bereikt door na een periode van een jaar een nameting te doen. Door de uitkomsten van de eerste meting en de nameting te vergelijken, kun je vaststellen wat er in deze periode is bereikt. En op welke punten nog bijsturing nodig is om alle vastgestelde ontwikkeldoelen te bereiken.


6

Welke ondersteuning kan Vilans je hierbij bieden? Na het invullen van het Zelfmanagementkompas kun je als multidisciplinair team of zorggroep zelf een verbeterplan maken. Vilans kan je hier ook op verschillende manieren bij ondersteunen. Je kunt kiezen uit de volgende vier opties, die per stap worden uitgebreid. Bij elk van de vier opties kan Vilans ook een begeleidingstraject op maat verzorgen. In schema ziet dit er als volgt uit: Optioneel

Optie 1 Individueel

Begeleidings-

traject op maat

scorerapport

Optie 2 Individueel

scorerapport scorerapport

Optie 3 Individueel

Team

Team


Begeleidingstraject op maat

Workshop

Aanzet tot

Begeleidings-

door Vilans

verbeterplan

traject op maat

i.s.m. Vilans

Optie 4 Individueel Team

Workshop

Concretiseren Begeleidings-

door Vilans

verbeterplan


traject op maat

i.s.m. Vilans

Mogelijke bouwstenen van het verbetertraject met het Zelfmanagementkompas

Optie 1 | Individueel scorerapport Alle zorgverleners die het Zelfmanagementkompas invullen, ontvangen per e-mail een persoonlijke terugkoppeling van hun totaalscore, hun domeinscores en hun ontwikkelpunten. Het team bespreekt vervolgens zelf de uitkomsten. Waar zitten de overeenkomsten? Waar de verschillen? En wat betekent dit voor de wijze waarop het team zelfmanagement van chronisch zieken wil ondersteunen? Samen stel je de ontwikkelpunten vast en maak je een verbeterplan voor zelfmanagementondersteuning. Vilans en de opdrachtgever bespreken telefonisch de ervaringen met het Zelfmanagementkompas. Zelfmanagement | Zelfmanagementkompas | © Vilans, juli 2013

7

Optie 2 | Individueel en team scorerapport In aanvulling op optie 1 ontvangt de opdrachtgever bij optie 2 ook voor elk team een scorerapport van de totaalscores, domeinscores en ontwikkelpunten. In de rapportage zijn de scores per team en discipline weergegeven. Vilans en de opdrachtgever bespreken telefonisch de ervaringen met het Zelfmanagementkompas.

Optie 3 | Individueel en team scorerapport met workshop over scores door Vilans en een verbeterplan Bij optie 3 begeleidt Vilans (een deel van) het team bij het bespreken van de uitkomsten en ontwikkelpunten, en het maken van een eerste aanzet tot het verbeterplan tijdens een workshop.

Optie 4 | Individueel en team scorerapport met workshop over scores en begeleidingstraject-op-maat door Vilans Aanvullend op optie 3, begeleidt Vilans bij optie 4 de organisatie bij de realisatie van het verbeterplan. Dat doen wij in een begeleidingstraject op maat. Dit traject kan bijvoorbeeld bestaan uit werkbijeenkomsten, scholingsbijeenkomsten en/of begeleiding op afstand.

Investering Welke investering het werken met het Zelfmanagementkompas en de verschillende opties vragen, hangt af van diverse factoren. Bij middelgrote zorgorganisaties bedragen de kosten 4.000 tot 8.000 euro, afhankelijk van het aantal gewenste deelnemers, rapportages en workshops. Wij informeren je graag hierover.

Meer weten? Wil je meer informatie? Neem dan vrijblijvend contact op met Vilansadviseur Jeanny Engels. Zij is te bereiken per e-mail: [email protected] of telefonisch: 06 15 18 28 94.


8

Bepaal je koers met het Zelfmanagementkompas. zelf. management

Recommend Documents