BEOORDELINGSRICHTLIJNEN VOOR ARBEIDS- GESCHIKTHEID IN DE BOUWNIJVERHEID. Afstemming op de Leidraad Aanstellingskeuringen

BEOORDELINGSRICHTLIJNEN VOOR ARBEIDSGESCHIKTHEID IN DE BOUWNIJVERHEID Afstemming op de Leidraad Aanstellingskeuringen

27 september 2006 P06/402 Dr. F. (Freek) J. B. Lötters Dr. B. (Bart) C. H. de Zwart

Bureau AStri Stationsweg 26 2312 AV Leiden Tel.: Fax: E-mail: Website:

071 – 512 49 03 071 – 512 52 47 [email protected] www.astri.nl

SAMENVATTING Aanleiding Sinds de invoering van de Wet op de medische keuringen (WMK) zijn strenge eisen gesteld aan de uitvoering van aanstellingskeuringen. Als praktische hulpmiddel is door het ministerie van SZW in het voorjaar van 2005 de leidraad aanstellingskeuringen uitgebracht. Aangezien de beoordelingsrichtlijnen uit de bouwnijverheid ook betrekking hebben op aanstellingskeuringen (in de bouw genoemd: ‘intredekeuring’), bestaat vanuit de bedrijfstakorganisatie Arbouw behoefte aan het afstemmen van deze richtlijnen op de WMK en de leidraad aanstellingskeuringen. Afstemmingscriteria Een functie komt in aanmerking voor een aanstellingskeuring indien: Niet met gangbare maatregelen blootstelling aan de bijzondere functie-eisen kan worden gereduceerd. Er duidelijke criteria voor bijzondere functie-eisen en bijzondere belastbaarheideisen zijn te formuleren. Resultaat van de afstemming De afstemming van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw en de Leidraad Aanstellingskeuringen heeft op de volgende punten plaatsgevonden: Een aantal functie-eisen uit de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zijn rechtstreeks te herleiden naar bijzondere functie eisen uit de Leidraad Aanstellingskeuringen (zie tabel 2 paragraaf 3.3). De functie-eis ‘horen’ zoals beschreven in de Leidraad Aanstellingskeuringen is toegevoegd. Aan de hand van het wettelijk kader van de WMK zijn criteria geformuleerd voor zes van de acht bouwspecifieke functie-eisen die niet worden beschreven in de Leidraad Aanstellingskeuringen (zie tabel 3 paragraaf 3.4). De criteria die zijn geformuleerd op deze bouwspecifieke functie-eisen die niet in de Leidraad voorkomen, zijn toegepast bij de 84 beroepen uit de bouwnijverheid, zodat per beroepsgroep is weergegeven welke aanvullende functie-eis in aanmerking komt voor een aanstellingskeuring (zie bijlage 4). Per beroep in de bouwnijverheid, zoals beschreven in de handleiding ‘beoordelingsrichtlijnen voor arbeidsgeschiktheid’, kan nu een op de leidraad afgestemde belastings-belastbaarheidgrafiek worden opgesteld. Hierdoor is het voor de bedrijfsarts in de bouwnijverheid duidelijk welke functie-eis bij welk beroep mag worden meegenomen in een aanstellingskeuring.

INHOUDSOPGAVE

SAMENVATTING

3

1

INLEIDING 1.1 Aanleiding 1.2 Doelen van de richtlijnen 1.3 Plan van aanpak

7 7 8 10

2

VERGELIJKENDE ANALYSE 2.1 Functie-eisen versus bijzondere functie-eisen 2.1.1 Verschillen en overeenkomsten 2.2 Belastingniveaus versus criteria bijzondere functie-eisen 2.2.1 Verschillen en overeenkomsten 2.3 Belastbaarheidniveaus versus bijzondere belastbaarheideisen 2.3.1 Verschillen en overeenkomsten 2.4 Conclusies

11 11 11 13 14 15 16 17

3

AFSTEMMING 3.1 Criteria voor afstemming 3.2 Voorstel voor afstemming 3.3 Overeenkomende functie-eisen 3.4 Aanvullende criteria bouwspecifieke functie eisen

19 19 20 21 23

4

AANPASSING BEOORDELINGSRICHTLIJN ARBOUW 4.1 Belastingsgrafiek

29 29

5

CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN 5.1 De belasting-belastbaarheidgrafiek 5.2 Bouwspecifieke functie-eisen 5.3 Aanbeveling voor de praktijk

35 35 35 36

BIJLAGE 1 - VERGELIJKING VAN RICHTLIJNEN OP FUNCTIE-EISEN

41

BIJLAGE 2 - VERGELIJKING VAN RICHTLIJNEN OP CRITERIA VOOR BIJZONDER FUNCTIE-EISEN

45

BIJLAGE 3 - VERGELIJKING VAN RICHTLIJNEN OP BIJZONDERE BELASTBAARHEIDSEISEN

51

BIJLAGE 4 – BOUWSPECIFIEKE FUNCTIE EISEN IN DE 84 BEROEPEN

58

7

1

INLEIDING

1.1

Aanleiding Achtergrond In 1994 werd de ‘beoordelingsrichtlijn voor arbeidsgeschiktheid’ voor bedrijfsartsen in de bouwnijverheid geïntroduceerd. De richtlijnen zijn een hulpmiddel voor een goede en uniforme oordeelsvorming over het evenwicht tussen de mate van belasting die het werk met zich meebrengt en de belastbaarheid van de werknemer. De richtlijnen kunnen in die hoedanigheid worden toegepast in verschillende omstandigheden: bij de intredekeuring (de aanstellingskeuring), PAGO en in het kader van de sociaal-medische begeleiding. Voor 84 beroepen in de bouwnijverheid zijn belastings- en belastbaarheidprofielen opgesteld. Aanstellingskeuringen Sinds de invoering van de Wet op de medische keuringen (WMK) zijn strenge eisen gesteld aan de uitvoering van aanstellingskeuringen. Aanstellingskeuringen mogen alleen voor die functies worden uitgevoerd waar zich bijzondere functieeisen voordoen die niet met gangbare maatregelen kunnen worden gereduceerd. Deze door AStri ontwikkelde leidraad beoogt bij te dragen aan een optimale en gestandaardiseerde werkwijze rond het afnemen van aanstellingskeuringen. De Leidraad kan worden opgevat als een advies gebaseerd op de huidige wetgeving, stand van de wetenschap en heersende professionele opvattingen. Aanpassingen beoordelingsrichtlijnen Aangezien de beoordelingsrichtlijnen uit de bouwnijverheid ook betrekking hebben op aanstellingskeuringen (in de bouw genoemd: ‘intredekeuring’), bestaat vanuit de bedrijfstakorganisatie Arbouw behoefte aan het afstemmen van de richtlijnen op deze leidraad aanstellingskeuringen. Hiervoor is aan AStri opdracht verleend. De doelstellingen van het project zijn: Het afstemmen van de beoordelingsrichtlijn arbeidsgeschiktheid in de bouwnijverheid op de leidraad aanstellingskeuringen. Het aandragen van suggesties voor aanvullende verbeteringen van deze beoordelingsrichtlijn.

8

1.2

Doelen van de richtlijnen Beoordelingsrichtlijn Arbouw De Beoordelingsrichtlijn Arbouw is te beschouwen als een functiegericht onderzoek, waarbij een zorgvuldige afweging plaatsvindt van de belasting van het werk en de belastbaarheid van de werknemer. De richtlijn wordt veelvuldig toegepast binnen het PAGO en sociaal medische begeleiding wanneer er gezocht moet worden naar aangepast werk in verband met functionele beperkingen voor de huidige functie. Daarnaast is de Beoordelingsrichtlijn richtinggevend voor de intredekeuring binnen de bouwnijverheid. De CAO bouwnijverheid kent de verplichte intredekeuring op brancheniveau (bij een eventuele verandering van werkgever binnen de bedrijfstak behoeft niet opnieuw een medische keuring plaats te vinden). Deze keuring is bedoeld voor mensen die voor het eerst in de bouw gaan werken. De werknemer moet verder regelmatig uitvoerend werk op de bouwplaats gaan verrichten of in een werkplaats gaan werken waarbij hij te maken krijgt met zwaar lichamelijk werk of werk dat gevaar voor anderen met zich meebrengt. Uitkomst van een intredekeuring is het vaststellen van de arbeids(on)geschiktheid, of geschiktheid onder voorwaarden van een werknemer voor een bepaalde functie in de bouw1. De Beoordelingsrichtlijn kent 27 bouwspecifieke functie-eisen van het werk die voor 84 beroepen in de bouwnijverheid in kaart zijn gebracht. Dit is gebeurd middels een bouwspecifieke belasting-belastbaarheidsgrafiek waarin per functieeis op 4 belastbaarheidsniveaus kan worden aangegeven wat de vereisten zijn voor de betreffende functie. Wanneer er sprake is van verminderde belastbaarheid kan dit ook worden weergegeven in de belasting-belastbaarheidsgrafiek. Het bespreken van bijzondere functie-eisen in de Leidraad Aanstellingskeuring is daarentegen niet gericht op aanwezigheid van beperkingen en het daarop aanpassen van het belastbaarheidsniveau. Daar waar de Beoordelingsrichtlijn Arbouw spreekt van ‘aspecten van het werk’, spreekt de Leidraad Aanstellingskeuringen over ‘functie-eisen’. In dit rapport zal, daar waar het gaat over aspecten van het werk, worden gesproken over functieeisen.

1

In de Leidraad Aanstellingskeuringen wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘intredekeuring’, dit is een keuring na aanstelling en niet vallend onder de WMK, en ‘aanstellingskeuring’, dit is voorafgaand aan indiensttreding en vallend onder de WMK. Wanneer er in het kader van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw gesproken wordt over een Intredekeuring wordt daarmee een aanstellingskeuring conform de definitie van de Leidraad bedoeld.

9

Leidraad aanstellingskeuring De Leidraad aanstellingskeuringen beoogt bij te dragen aan een optimale en gestandaardiseerde werkwijze rond het afnemen van aanstellingskeuringen binnen arbodiensten. De Leidraad kan worden beschouwd als een advies gebaseerd op de huidige wetgeving, stand van de wetenschap en heersende professionele opvattingen. De aanstellingskeuring zelf betreft alle vragen over de gezondheidstoestand van de keurling en/ of het verrichten van medisch onderzoek in verband met het aangaan (of wijzigen) van een arbeidsverhouding. De Leidraad Aanstellingskeuringen komt voort uit, en is gebaseerd op de Wet op de Medische Keuringen (WMK) en het Besluit Aanstellingskeuringen. Twee belangrijke artikelen uit de WMK moeten in ogenschouw worden genomen bij de vergelijking met de Beoordelingsrichtlijn Arbouw, namelijk: Aanstellingskeuringen worden slechts verricht indien binnen de functie zogenaamde bijzondere functie-eisen aanwezig zijn die bijzondere eisen stellen op het punt van de medische geschiktheid van de werknemer (bijzondere belastbaarheidseisen). Dit ter bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de keurling en van derden bij de uitvoering van de desbetreffende arbeid (Art. 4. lid1 WMK). De risico´s voor de gezondheid en veiligheid van deze bijzondere functieeisen kunnen niet met gangbare maatregelen, overeenkomstig de stand der wetenschap en professionele dienstverlening, worden gereduceerd (art. 3 lid 1 Besluit Aanstellingskeuringen). In de Leidraad Aanstellingskeuring worden 7 stappen beschreven die zouden moeten worden doorlopen bij het uitvoeren van een aanstellingskeuring. De leidraad kent 19 bijzondere functie-eisen waarvoor een aanstellingskeuring zou kunnen worden uitgevoerd. Ieder van deze bijzondere functie-eisen wordt middels een informatiesheet beschreven. In deze informatie sheets wordt informatie gegeven over: criteria bijzondere functie-eis, potentiële gezondheids- en/of veiligheidsrisico’s, potentiële maatregelen voor reductie, bijzondere belastbaarheidseisen en onderzoeksvragen en -methoden. Er is in de Leidraad geen onderverdeling gemaakt in beroepsgroepen zoals in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw.

10

1.3

Plan van aanpak Fasering Het in dit rapport beschreven project is gefaseerd uitgevoerd, waarbij we de volgende stappen hebben doorlopen: Uitvoering van een vergelijkende analyse. Benoemen van afstemmingscriteria. Opstellen van aanvullende criteria voor bouwspecifieke functie-eisen. Formuleren van een voorstel voor aanpassing. Vergelijkende analyse Alvorens de Beoordelingsrichtlijn te kunnen afstemmen op de Leidraad Aanstellingskeuringen worden de verschillen en overeenkomsten in kaart gebracht. De beide richtlijnen zijn vergeleken op 3 onderdelen, namelijk: Functie-eisen (Arbouw) versus bijzondere functie-eisen (Leidraad). Belastingsniveaus (Arbouw) versus criteria bijzondere functie-eisen (Leidraad). Belastbaarheidniveaus (Arbouw) versus bijzondere belastbaarheidseisen (Leidraad). Van ieder onderdeel is een overzichtsmatrix gemaakt (zie bijlage 1) waarin de beschrijving en criteria van beide richtlijnen naast elkaar zijn gezet. In hoofdstuk 2 zullen de gevonden overeenkomsten en verschillen nader worden toegelicht. Benoemen van afstemmingscriteria Voorts hebben wij criteria opgesteld voor interpretatie van de verschillen en voor een adequate afstemming van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw op de Leidraad Aanstellingskeuringen. Dit zal worden besproken in hoofdstuk 3. Bouwspecifieke functie-eisen Na de vergelijkende analyse en benoeming van de afstemmingscriteria zullen we die functie-eisen bespreken die niet in de Leidraad worden benoemd, maar een dermate bouwspecifieke belasting met zich meebrengen dat aanvullende criteria gewenst zijn. Hierbij zal worden gekeken naar de 84 beroepen in de bouwnijverheid zoals beschreven in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw. Voorstel voor aanpassing Tot slot zullen we de informatie integreren en een aanbeveling doen voor aanpassing van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw in relatie tot het gebruik daarvan bij aanstellingskeuringen.

11

2

2.1 2.1.1

VERGELIJKENDE ANALYSE

Functie-eisen versus bijzondere functie-eisen Verschillen en overeenkomsten De Beoordelingsrichtlijn Arbouw kent 27 functie-eisen en de Leidraad Aanstellingskeuringen kent 19 bijzondere functie-eisen (deze zijn weergegeven in tabel 1 in bijlage 1). Er zijn 16 overeenkomende functie-eisen. In deze paragraaf zal voornamelijk aandacht worden gegeven aan de verschillen. Voor een aantal overeenkomende functie-eisen worden in beide richtlijnen andere benamingen gebruikt, bijvoorbeeld ‘armbelasting’ in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw versus ‘werken met armen boven schouderhoogte’ in de Leidraad Aanstellingskeuringen (deze verschillen worden weergegeven in tabel 1 in bijlage 1). De functie-eisen die wel in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw maar niet in de Leidraad Aanstellingskeuringen staan zijn: Staan. Traplopen/ omhooglopen. Zitten. Werken met voetschakelaar / pedalen. Lawaai (schadelijk geluid). Buitenklimaat. Werken op hoogte. Werken met sterkstroom / hoogspanning. Werken met ovens / ketels / branders. Werken met draaiende machines. Werken bij verkeer. Piekbelasting. Overwerk – werken in tarief. De functie-eisen die wel in de Leidraad Aanstellingskeuringen voorkomen maar niet in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zijn: Horen (waarnemen en interpreteren van geluid). Contact van afscheidingsproducten of lichaamsvloeistoffen van werknemer met voedingsstoffen, producten of andere personen. Ioniserende straling. Verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming.

12

Verklaringen Allereerst zal een verklaring worden gegeven waarom een aantal functie-eisen wel in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zijn opgenomen, maar niet in de Leidraad Aanstellingskeuringen. Hiervoor is een tweetal redenen aan te voeren die deels voortkomen uit de eerder genoemde artikelen uit de Wet WMK. Uitgangspunten hierbij waren dat: 1) De blootstelling aan (bijzondere) functie-eisen kan met gangbare maatregelen gereduceerd worden. 2) Geen bijzondere belastbaarheideisen kunnen worden geformuleerd waarop iemand kan worden gekeurd. In tabel 1 wordt een overzicht gegeven voor welke functie-eisen uit de beoordelingsrichtlijn dit geldt. Tabel 1:

Redenen voor het niet opnemen van functie-eisen in de Leidraad Aanstellingskeuringen

Functie-eisen

Blootstelling

Geen bijzondere be-

reduceerbaar

lastbaarheidseisen

Staan

X

Traplopen/ omhooglopen

X

Zitten

X

Werken met voetschakelaar /pedalen

X

X

Lawaai (schadelijk geluid)

X

X

Buitenklimaat

X

X

Werken op hoogte

Werken met sterkstroom / hoogspanning

Werken met ovens / ketels / branders

Werken met draaiende machines

Werken bij verkeer

Piekbelasting

X

X

Overwerk – werken in tarief

X

X

13

De items ‘Werken op hoogte’, ‘werken met sterkstroom / ovens / draaiende machines’ en ‘werken bij verkeer’ zouden kunnen worden samengevat in de functieeis ‘verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming’ zoals beschreven in de Leidraad Aanstellingskeuringen. Vanuit deze optiek zou er voor deze functie-eisen wel een aanstellingskeuring kunnen worden uitgevoerd. Voor alle andere functie-eisen genoemd in tabel 1 geldt in zijn algemeenheid dat de in de meeste werksituaties gezondheidsrisico’s ervan met gangbare maatregelen voorkomen kunnen worden. Er is hier dus geen sprake van bijzondere functieeisen conform de WMK en een aanstellingskeuring is hier dus niet gerechtvaardigd. Voor een aantal functie eisen is het in beginsel ook moeilijk om valide bijzondere belastbaarheideisen te formuleren, zoals bijvoorbeeld voor lawaai. Ook hier dus geen sprake van bijzondere functie-eisen conform de WMK en een aanstellingskeuring is hier dus niet gerechtvaardigd. Bouwspecificiteit De wet WMK stelt voorwaarden aan welke functie-eisen in aanmerking komen om te worden meegenomen in een aanstellingskeuring. De Leidraad die hierop is ontwikkeld is een interpretatie van de wet en geeft het wettelijke kader aan voor het uitvoeren van een aanstellingskeuring. Hiermee is echter niet gezegd dat er niet mag worden afgeweken van de Leidraad. Met een goede argumentatie kan een specifieke functie-eis worden meegenomen in een aanstellingskeuring. De items die niet in de algemene Leidraad Aanstellingskeuringen worden genoemd zouden dus, mits kan worden bewezen dat aan de eisen van de WMK wordt voldaan, binnen een aanstellingskeuring voor de bouwnijverheid wel als bijzondere functie-eisen kunnen worden gewaarmerkt. Hierop zal worden ingegaan in paragraaf 3.4 waarin de bouwspecifieke functie-eisen zullen worden besproken en afgezet tegen de eisen die de wet WMK stelt.

2.2

Belastingniveaus versus criteria bijzondere functie-eisen Uitgangspunten Beoordelingsrichtlijn Arbouw Binnen de beoordelingsrichtlijn Arbouw worden vier belastingsniveaus gedefinieerd: 1. Werk dat ergonomisch en arbeidshygiënisch zodanige eisen stelt, dat dit alleen verantwoord is wanneer de betrokkene een bijzonder goede gezondheidstoestand heeft of wanneer bijzondere voorzieningen getroffen worden zoals het dragen van beschermingsmiddelen.

14

2. Werk dat ergonomisch en arbeidshygiënisch verantwoord is voor een gezond individu tussen 18 en 55 jaar, die geen speciale training heeft gehad of geen buitengewone eigenschappen bezit in verband met de betreffende functie-eis. 3. Werk dat ergonomisch en arbeidshygiënisch verantwoord is voor individuen die in verband met de betreffende functie-eis van het werk een geringe beperking hebben. De belasting die bij het werken met een dergelijke beperking is toegestaan, is per functie-eis aangegeven. 4. Werk dat ergonomisch en arbeidshygiënisch verantwoord is voor individuen die in verband met de betreffende functie-eis een beperking hebben, die groter is dan de bij niveau 3 behorende beperking. De belasting die bij het werken met een dergelijke beperking is toegestaan, is per functie-eis aangegeven. Uitgangspunten Leidraad Aanstellingskeuringen De Leidraad Aanstellingskeuringen spreekt van ’Criteria bijzondere functie-eisen’. Alle kenmerken van een functie die een beroep doen op de belastbaarheid / het verwerkingsvermogen van de werknemer en bij een ongunstige balans tussen belasting en belastbaarheid een kans met zich meebrengen op aantasting van de gezondheid en/of veiligheid van de werknemer en/of derden, welke kans niet met gangbare maatregelen, overeenkomstig de stand der wetenschap en professionele dienstverlening, kan worden gereduceerd. De kans op aantasting van de gezondheid of veiligheid, kan zich op vier verschillende manieren openbaren: 1. Wanneer een werknemer verminderde belastbaarheid heeft kan dit zijn eigen gezondheid aantasten. 2. Wanneer een werknemer niet voldoet aan een specifieke functie-eis (bijvoorbeeld ten aanzien van gehoorcapaciteit) brengt hij zijn eigen veiligheid in gevaar. 3. Wanneer een werknemer niet voldoet aan een specifieke functie-eis (bijvoorbeeld op afstand scherp zien) brengt hij de veiligheid van derden in gevaar. 4. Wanneer een werknemer een asymptomatische drager is van een ziekteverwekker kan hij de gezondheid van derden schaden.

2.2.1

Verschillen en overeenkomsten De criteria bijzonder functie-eisen uit de Leidraad Aanstellingskeuringen komen overeen met belastingsniveau 1 en belastingsniveau 2 uit de Beoordelingsrichtlijn Arbouw2. In tabel 2 in bijlage 1 wordt een uitgebreid overzicht gegeven van overeenkomsten en verschillen tussen beide richtlijnen.

2

Hierbij dient te worden opgemerkt, dat wanneer er passende maatregelen kunnen worden genomen ten aanzien van een bepaalde functie eis deze niet in aanmerking komt voor een aanstellingskeuring volgens de Leidraad Aanstellingskeuringen.

15

De verschillen zullen per functie-eis worden beschreven. Lopen Lopen wordt in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw besproken op niveau 2 (gezond individu; zonder specifiek aanvullende eisen) terwijl in de Leidraad Aanstellingskeuringen ‘lopen’ als een bijzondere functie-eis wordt gezien. Visus In de Leidraad Aanstellingskeuringen wordt een onderscheid gemaakt in ‘waarnemen op afstand’ en ‘waarnemen dichtbij’. In de Beoordelingsrichtlijn Arbouw wordt deze onderverdeling niet gemaakt. De beschrijving van het hoogste belastingsniveau verschilt van de criteria bijzondere functie-eisen in de Leidraad Aanstellingskeuringen. In de Beoordelingsrichtlijn Arbouw worden al min of meer criteria voor de belastbaarheid gegeven, door in te gaan op (minimaal) vereiste sterkte. Huidbelasting In de Beoordelingsrichtlijn Arbouw wordt een onderscheid gemaakt in blootstelling aan gevaarlijke stoffen / mechanische beschadigingen en werken in natte werkomgeving/- werk proces waardoor een huidpathologie zou kunnen ontstaan. De Leidraad aanstellingskeuringen beschrijft blootstelling aan vaste en vloeibare stoffen (waaronder water). Tevens wordt in de Leidraad het gezondheidsrisico voor derden beschreven bij contact van de huid van de werknemer met voedingsstoffen, producten of personen. Verhoogde waakzaamheid Zoals beschreven in tabel 1 vallen een aantal functie-eisen uit de Beoordelingsrichtlijn Arbouw onder de functie-eis ‘verhoogde waakzaamheid‘ uit de Leidraad Aanstellingskeuringen. Deze functie-eisen worden beschreven op niveau 2 in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw terwijl hiervoor in de Leidraad Aanstellingskeuringen criteria voor bijzondere functie-eisen zijn geformuleerd.

2.3

Belastbaarheidniveaus versus bijzondere belastbaarheideisen Uitgangspunten Beoordelingsrichtlijn Arbouw In de Beoordelingsrichtlijn Arbouw worden vier belastbaarheidniveaus onderscheiden: 1. Niveau 1 wordt slechts ingevuld wanneer niveau 1 voor de functie vereist is en wanneer de betrokkene voldoet aan de eisen behorend bij niveau 1.

16

2.

3. 4.

Niveau 2 wordt aangegeven wanneer er sprake is van een belastbaarheid die geldt voor een gezond individu van 18 tot 55 jaar. Voor jongeren en ouderen kan gelden dat de belastbaarheid, ook bij goede gezondheid, minder is. Dit kan aangegeven worden door niveau 3 of 4. Bij jongeren moet dit niveau weer aangepast worden, wanneer ze volgroeid zijn. Niveau 3 geeft in het algemeen een matig verminderde belastbaarheid aan. Niveau 4 geeft een ernstiger verminderde belasting aan.

Uitgangspunten Leidraad Aanstellingskeuringen De Leidraad Aanstellingskeuringen spreekt van ’Bijzondere belastbaarheidseisen’. Eisen die worden gesteld aan de belastbaarheid / het verwerkingsvermogen van de werknemer bij blootstelling aan een bijzondere functie-eis, ter bescherming van de gezondheid en/ of veiligheid van de werknemer en / of derden. De wetgeving spreekt hierbij van bijzondere eisen aan de medische geschiktheid van de werknemer. Het gaat hierbij om eisen (normwaarden) die worden gesteld aan de fysieke en/of psychische capaciteiten/vermogens van de werknemer. Dit kan per functie verschillen.

2.3.1

Verschillen en overeenkomsten Bij de functie-eisen die zowel in de Beoordelingsrichtlijn en de Leidraad Aanstellingskeuringen overeenkomen valt op dat de bijzondere belastbaarheidseisen die daarbij horen in de Leidraad Aanstellingskeuringen meer kwantitatief worden beschreven. Dit heeft te maken met het feit dat in de Leidraad belastbaarheideisen daar waar mogelijk zijn gebaseerd op beschikbaar bewijs en daarom zoveel mogelijk meetbaar moeten zijn en moeten kunnen worden afgezet tegen de huidige normering. Een nadeel van vergaande normering kan echter zijn dat dit de praktische toepasbaarheid van een richtlijn zoals gebruikt binnen Arbouw niet ten goede komt (bijvoorbeeld de uitgebreide beschrijving van fysiologische criteria bij ‘klimmen en klauteren’ zijn voor praktisch gebruik van de Beoordelingsrichtlijn binnen een sociaal-medisch consult niet bruikbaar). Een aantal functie-eisen in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw worden beschreven op niveau 2 terwijl voor dezelfde functie-eisen in de Leidraad bijzondere belastbaarheideisen zijn geformuleerd. Het betreft de functie-eisen: Lopen. Visus. Huidbelasting. Verhoogde waakzaamheid (~Werken op hoogte, werken met sterkstroom / hoogspanning, werken met ovens / ketels / branders, werken met draaiende machines en werken bij verkeer in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw).

17

Voor de functie-eis ‘huidbelasting’ worden in de Leidraad Aanstellingskeuringen een tweetal bijzondere belastbaarheideisen genoemd, namelijk: 1. Geen bacteriële virale of mycotische infecties aan huid en slijmvliezen (i.v.m. gezondheidsrisico derden - zie vorige paragraaf). 2. Goede barrière functie van de huid. De Beoordelingsrichtlijn Arbouw beschrijft ‘huidbelasting’ en ‘werken in natte werkomgeving / werk proces’ alleen conform de tweede bijzondere belastbaarheideis uit de Leidraad.

2.4

Conclusies Vanuit de vergelijkende analyse kan worden geconcludeerd dat de Beoordelingsrichtlijn Arbouw, als richtinggevend instrument bij een intredekeuring, niet volledig voldoet aan de Leidraad Aanstellingskeuringen. Niet alle functie-eisen in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zijn te gebruiken ten behoeve van een aanstellingskeuring, zonder dat daarvoor aanvullende argumenten zijn geformuleerd die in overeenstemming zijn met de wet WMK. Wanneer de Beoordelingsrichtlijn Arbouw wordt gebruikt voor de intredekeuring, dan is afstemming op de Leidraad Aanstellingskeuringen noodzakelijk om aan het wettelijk kader van een aanstellingskeuring te voldoen.

18

19

3

AFSTEMMING

Voor een onderbouwde afstemming van beide richtlijnen is het noodzakelijk om criteria vast te leggen waarop deze afstemming is gebaseerd. Zodoende ontstaat een helder kader waarop de aanbevelingen voor aanpassing van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zijn gebaseerd.

3.1

Criteria voor afstemming De Leidraad Aanstellingskeuringen is gericht op een praktische invulling van de wet op de Medische Keuringen en het Besluit Aanstellingskeuringen. Het is gebaseerd op de huidige wetgeving, stand van de wetenschap en heersende professionele opvattingen. Een functie komt in aanmerking voor een aanstellingskeuring indien: niet met gangbare maatregelen blootstelling aan de bijzondere functie-eisen kan worden gereduceerd; er duidelijke criteria voor bijzondere functie-eisen en bijzondere belastbaarheideisen zijn te formuleren; de belastbaarheideisen duidelijk zijn te kwantificeren en dus zijn te beoordelen ten opzichte van normwaarden. Deze criteria zullen leidend zijn bij het afstemmingsproces. De bouwspecifieke formuleringen van de functie-eisen zullen daarnaast zoveel mogelijk worden gehanteerd. De bestaande functionaliteit van de Beoordelingsrichtlijn voor het PAGO zal zoveel mogelijk worden gewaarborgd. Daar de Leidraad het meest recent is en daar waar mogelijk gebaseerd is op de huidige stand van de wetenschap zullen de kwantitatieve criteria uit de Leidraad worden gebruikt voor beschrijving van de (bijzondere) functie-eisen. Er zal voornamelijk worden bekeken in hoeverre de beschreven functie-eisen in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw meegenomen kunnen worden in een aanstellingskeuring. Hierbij wordt gekeken naar de beschrijving van de functie-eisen op niveau 1 en niveau 2 (bij zowel belasting en belastbaarheid), waarbij geen gebruik wordt gemaakt van beschermingsmiddelen, of waar beschermingsmiddelen ontoereikend zijn. Op basis van de bovengenoemde criteria zullen wij een aantal aanbevelingen doen om de Beoordelingsrichtlijn Arbouw beter te laten aansluiten op de Leidraad Aanstellingskeuringen. Wij zullen dit beschrijven per functie-eis dat ons inziens aandacht behoeft.

20

3.2

Voorstel voor afstemming Traplopen / Omhooglopen Accent van deze functie-eis ligt op verplaatsing over moeilijk begaanbare ondergrond al dan niet gecombineerd met hanteren van lasten. De functie eis onderscheidt zich van ‘klimmen / klauteren’, waarbij een goede belastbaarheid wordt gevraagd van zowel onderste als bovenste extremiteiten, terwijl bij traplopen/ omhooglopen een goede belastbaarheid wordt gevraagd van alleen de onderste extremiteiten. Gebruikmakend van de beschrijving van de criteria bijzondere functie-eisen en bijzondere belastbaarheideisen die gelden voor de functie-eis ‘lopen’ zou ‘traplopen/omhooglopen’ op niveau 1 van de beoordelingsrichtlijn Arbouw beschreven kunnen worden. Verhoogde waakzaamheid Onder ‘Verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming’ uit de Leidraad Aanstellingskeuringen zouden de volgende functie-eisen uit de Beoordelingsrichtlijn Arbouw kunnen vallen: werken op hoogte (aangevuld met werken bij hoogte verschillen, zoals bij een (diepe) bouwput); werken met sterkstroom / hoogspanning; werken met ovens / ketels / branders; werken met draaiende machines; werken bij verkeer. Kijkend naar de beschrijving van deze functie-eisen in het achtergrond en onderbouwingdocument3, dan past de beschrijving van deze functie-eisen goed bij ‘verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming’. Gebruikmakend van de beschrijving van de criteria bijzondere functie-eisen en bijzondere belastbaarheideisen zouden deze functie-eisen ook op niveau 1 van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw beschreven kunnen worden. Horen De functie-eis ‘Horen’ in de zin van waarnemen en interpreteren van geluid komt niet in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw voor. Kijkend naar de beschrijving van deze functie-eis in de Leidraad Aanstellingskeuringen en in ogenschouw nemende de werkzaamheden die in de sector bouwnijverheid worden uitgevoerd zou deze functie-eis goed opgenomen kunnen worden in de Beoordelingsrichtlijn

3

Bloemhoff, A., D.J. van Putten & J.C. van Duivenbooden (1997). Beoordelingsrichtlijnen voor arbeidsgeschiktheid. Achtergrond en onderbouwing van de functie-eisen en belastbaarheidbeperkingen voor 67 beroepen in de bouwnijverheid.

21

Arbouw. De criteria bijzondere functie-eisen en beschrijving van de bijzondere belastbaarheideisen kunnen hierbij worden overgenomen voor een beschrijving op niveau 1. Visus In de Leidraad wordt onderscheidt gemaakt in ’waarnemen dichtbij’ en ‘waarnemen op afstand’. Wij stellen voor om deze onderverdeling over te nemen in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw. Gebruik makend van de beschrijving uit de Leidraad zou deze in de Beoordelingsrichtlijn op niveau 1 kunnen worden beschreven (Visus wordt nu op niveau 2 beschreven bij belastings- en belastbaarheidniveaus). Huidbelasting In de Beoordelingsrichtlijn Arbouw wordt onderscheidt gemaakt in huidbelasting en werken in ‘natte werkomgeving / werkprocessen’. Deze laatste functie-eis is bij nader beschouwing voornamelijk gericht op huidbelasting/ huidpathologie. Er zou dan ook voor gekozen kunnen worden om ‘natte werkomgeving/werkproces’ toe te voegen aan ‘huidbelasting’. Met de criteria uit de Leidraad Aanstellingskeuringen kan dit functie-eis worden beschreven op belastbaarheidniveau 1. Overigen In de Leidraad Aanstellingskeuringen worden nog enkele functie-eisen beschreven die voor de bouwnijverheid niet direct van toepassing lijken te zijn. Het betreft: Ioniserende straling. Contact van afscheidingsproducten of lichaamsvloeistoffen van werknemer met voedingsstoffen, producten of andere personen, waarbij sprake is van gezondheidsrisico voor derden. Er lijkt geen directe noodzaak om deze functie-eisen mee te nemen in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw.

3.3

Overeenkomende functie-eisen In ogenschouw nemende de criteria voor afstemming en de in hoofdstuk 3 beschreven aanbevelingen kan een overzicht gemaakt worden van functie-eisen die in aanmerking komen voor een aanstellingskeuring in de bouwnijverheid. In tabel 2 worden deze functie-eisen weergegeven.

22

Tabel 2: Functie-eisen uit de Beoordelingsrichtlijn Arbouw die in aanmerking komen voor een aanstellingskeuring in de bouwnijverheid 1. lopen* 2. werken in gebogen houding 3. knielen / kruipen/ hurken 4. klimmen / klauteren (inclusief traplopen) 5. tillen 6. armbelasting 7. lichamelijke belasting 8. horen (waarnemen en interpreteren van geluid) (nieuw toegevoegd)* 9. lichaamstrillingen 10. trillingen armen / handen 11. belasting ademhalingswegen 12. belasting huid (inclusief natte werkomgeving / werkproces) 13. werken op hoogte of bij hoogte verschillen$* 14. werken met sterkstroom / hoogspanning$* 15. werken met ovens / ketels / branders$* 16. werken met draaiende machines$* 17. werken bij verkeer$* 18. visus (eventueel onderverdeeld in zicht op afstand, zicht dichtbij)* 19. kleuren zien $

deze functie eisen vallen onder ‘verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming’

* kunnen op niveau 1 worden beschreven met behulp van de criteria geformuleerd in de Leidraad Aanstellingskeuringen (zie bijlage)

Van de bouwspecifieke functie-eisen die niet in de Leidraad Aanstellingskeuring voorkomen, zullen we kijken of er criteria kunnen worden geformuleerd conform de hiervoor genoemde afstemmingscriteria zodat deze toch kunnen worden meegenomen in een aanstellingskeuring.

23

3.4

Aanvullende criteria bouwspecifieke functie eisen Wettelijk kader van een aanstellingskeuring De wet WMK stelt voorwaarden aan welke functie-eisen in aanmerking komen om te worden meegenomen in een aanstellingskeuring. De Leidraad die hierop is ontwikkeld is een interpretatie van de wet en geeft het wettelijke kader aan voor het uitvoeren van een aanstellingskeuring. Hiermee is echter niet gezegd dat er niet mag worden afgeweken van de Leidraad. Met een goede argumentatie kan een specifieke functie-eis worden meegenomen in een aanstellingskeuring. Bij iedere te beoordelen functie-eis zullen dan de volgende vier vragen moeten worden gesteld, om te voldoen aan de eisen die de Wet WMK stelt aan het uitvoeren van een aanstellingskeuring, namelijk4; 1. Is het redelijkerwijze aan te nemen dat er een gezondheidsrisico dan wel veiligheidsrisico is voor de werknemer of voor derden bij blootstelling aan de functie eis? 2. Zijn er gangbare (redelijkerwijs uit te voeren) maatregelen die deze blootstelling tot een aanvaardbaar niveau kunnen reduceren? 3. Zijn er (medische) toetsingscriteria voor de bouwspecifieke functie eis? 4. Zijn de gebruikte onderzoeksmethoden valide genoeg om een gedefinieerd risico ook daadwerkelijk op te sporen. Aan de hand van de antwoorden op deze vragen kan worden gekeken of de functie-eis voldoet aan de eisen die de Wet WMK stelt aan het uitvoeren van een aanstellingskeuring5. Er zullen dus duidelijke argumenten moeten worden geformuleerd voor het opnemen van de betreffende functie-eis in een aanstellingskeuring bij een bepaald beroep in de bouwnijverheid. Bouwspecifieke functie-eisen Bij de vergelijking van de functie-eisen van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw en de Leidraad aanstellingskeuringen kwam een achttal functie-eisen naar voren die wel gebruikt worden in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw maar niet in de Leidraad Aanstellingskeuringen. Het betreft de volgende functie-eisen: − Staan − Traplopen/ omhooglopen − Werken met pedalen − Lawaai (schadelijk geluid) − Buitenklimaat 4 5

Commissie Klachtenbehandeling aanstellingskeuringen. Jaarverslag 2005. Een goed en helder overzicht over de wetgeving en aanstellingskeuringen is te vinden in: CWG, Rayer, Asscher-Vonk, IP. Monografieën Sociaal Recht: Aanstellingskeuringen. Kluwer Deventer, 2004.

24

− −

Piekbelasting Overwerk / werken in tarief

Om aanvullende belastbaarheideisen te kunnen formuleren zullen deze functie eisen worden bekeken op minimaal belastbaarheidniveau 2 (gezond individu tussen 18 en 55 jaar). Dit impliceert dat voor deze functie eisen minimaal een goede gezondheid nodig is om dit te kunnen uitvoeren zonder gezondheids- of veiligheidsrisico voor zich zelf of voor derden. Voor belastingsniveau 1 geldt al dat er in de Beoordelingsrichtlijn aanvullende criteria zijn geformuleerd om gezondheids- en veiligheidsrisico te voorkomen. Dit betekent dat er binnen de Beoordelingsrichtlijn Arbouw voor bepaalde beroepen in de bouwnijverheid aanvullende belastbaarheideisen kunnen gelden ten aanzien van de acht bouwspecifieke functie-eisen die niet in de Leidraad voorkomen. Voor deze functie-eisen zouden dan hiervoor conform bovengenoemde criteria extra argumentatie moeten worden geformuleerd om ze te kunnen gebruiken in een aanstellingskeuring. In tabel 5 wordt een aanzet gegeven voor het formuleren van bouwspecifieke belasting die het noodzakelijk maken om aanvullende belastbaarheideisen te formuleren. Het gaat dan om bouwspecifieke belasting die kan leiden tot gezondheidsschade en/of een veiligheidsrisico vormt en redelijkerwijze niet met gangbare maatregelen is te reduceren. Ondanks het feit dat de belasting hoog kan zijn, zijn voor ‘lawaai/ schadelijk geluid’ en ‘werken in tarief /overwerk’ geen valide aanvullende belastbaarheideisen te formuleren. Echter, voor ‘lawaai / schadelijk geluid’ kan nog wel worden gescreend op een verhoogde gevoeligheid voor gehoorschade middels otoacoustic emission (OAE)6. Functie eisen in 84 beroepen in de bouwnijverheid Om de bouwspecifieke belastbaarheideisen voor deze acht functie-eisen beter in kaart te brengen hebben we bij de 84 beroepsgroepen die staan vermeld in de beoordelingsrichtlijn gekeken welk van deze functie-eisen worden beschreven op belastingsniveau 1 en belastingsniveau 2 zoals beschreven in de belastingsgrafiek behorende bij het specifieke beroep. In bijlage 4 wordt in alfabetische volgorde een opsomming gegeven van de functie-eisen voor 84 beroepen in de bouwnijverheid zoals beschreven in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw.

6

Seixas NS et al. Prospective noise induced changes to hearing among construction industry apprentices. Occup Environ Med 2005, 62(5):309-317

25

Per functie-eis wordt aangegeven wanneer deze op belastingsniveau 1 of belastingsniveau 2 wordt beschreven. Daar waar middels de criteria beschreven in tabel 5 sprake is van aanvullende belastbaarheideisen is het hokje grijs weergegeven en kan deze functie eis bij dat specifieke beroep worden meegenomen in een aanstellingskeuring.

26

27

Tabel 3: Aanvullende criteria op bouwspecifieke functie-eisen Functie-eisen

Bouwspecifieke belasting resulterend in gezond-

Beperkende factoren voor belasting reductie

(Aanvullende) Belastbaarheideisen

langdurig staan op instabiele ondergrond

−

geen stasteun mogelijk

−

langdurig staan op ongelijke ondergrond

−

mobiele bouwplaats b.v. steigers

langdurig staan in beperkte ruimte

−

heidsrisico en / of veiligheidsrisico Staan

− −

weinig regelmogelijkheden om langdurige

geen klachten bij het staan en geen functionele beperkingen van de onderste extremiteiten

−

geen bewustzijnsdalingen of klachten hiervan

−

geen klachten bij het lopen en geen functionele

blootstelling tegen te gaan

Traplopen / omhooglopen (in

−

geen taakroulatie mogelijk

>1 uur per dag in totaal lopen over moeilijk

−

mobiele bouwplaats

begaanbaar terrein

−

geen vaste trap of (personen) lift mogelijk

−

omhoog/traplopen zonder vaste trap of

−

ontbreken van trapleuningen

(personen)lift

−


−

tillen of dragen van lasten tijdens traplopen/

−

moeilijke omstandigheden)

beperkingen van de onderste extremiteiten −

een normale cardiorespiratoire belastbaarheid

−

gedurende de laatste vijf jaar geen langdurige


omhooglopen Zitten

−

langdurig (moeten) zitten in een cabine (bv

−

zie lichaamstrillingen

kraanmachinist)

−

machines worden meestal ingehuurd en zijn

rugklachten (meer dan drie maanden) of fre-

−

verder alleen in combinatie met rijden op

kapitaal intensief

quent voorkomende rugklachten

voertuigen en dus lichaamstrillingen

−

aanpassingen van machines op individueel

−

niveau niet mogelijk −

weinig regelmogelijkheden om langdurig

bij aanwezigheid van rugklachten : geen hernia nucleus pulposis

−

zitten tegen te gaan (bv bij kraanmachinist)

geen verstijving van de wervelkolom (zoals na spondylodese

−

geen verhoogde kans op trombose

−

geen problemen met inwendige organen

28

Functie-eisen

Bouwspecifieke belasting resulterend in gezond-

Beperkende factoren voor belasting reductie

(Aanvullende) Belastbaarheideisen

−

−

heidsrisico en / of veiligheidsrisico Werken met pedalen

−

foutief hanteren van voetpedalen in met name de GWW sector kan veiligheidsrisico voor derden met zich meebrengen

machines worden meestal ingehuurd en zijn kapitaal intensief

−

aanpassingen van machines op individueel

extremiteiten −

niveau niet mogelijk

Buitenklimaat

−

langdurig werken (bv. ≥ 4 uur per dag) in

−

‘open veld’ met hoge blootstelling aan

−

wind/regen/kou/hitte −

het niet wind en waterdicht zijn van een

−

instrumenteren van gereedschap bij (extre-

−

geen perifeer arterieel vaatlijden (PAV, claudicatio intermittens)

−

geen bewustzijnsdalingen of klachten hiervan

−

geen extreme gevoeligheid voor wisselende

−

geen perifeer vaatlijden aan de bovenste ex-

beschermende voorzieningen (bv. de keet) niet altijd aanwezig

werkplek (bv in de ruwbouw) −

(isolerende) kleding niet aanwezig

geen functionele beperkingen van de onderste

weerinvloeden


tremiteit (bijvoorbeeld: m. Reynaud of M. Bür-


ger)

CAO regeling gevoelstemperatuur

me) kou (laten vallen van gereedschap – veiligheidsrisico) Schadelijk geluid

−

veelvuldige/ langdurige blootstelling aan een − geluidsniveau >85 dB(A)

−

−

frequent geluidsniveau met pieken ver boven de >85 dB(A)

bescherming niet toereikend

blootstelling tegen te gaan −

−


stand der techniek niet toereikend

voor deze functie-eis zijn geen valide aanvullende belastbaarheideisen te formuleren

−

wel kan er middels de AOE techniek worden gescreend of iemand verhoog gevoelig is voor geluid en dus eerder gehoorschade zal oplopen

Werken in tarief / overwerk

−

(niet reguleerbare) tijdsdruk

−

weinig regelmogelijkheden om werkwijze/

voor deze functie-eis zijn geen valide aanvullende

organisatie aan te passen

belastbaarheideisen te formuleren en kan dus niet worden gebruikt in een aanstellingskeuring.

29

4

AANPASSING BEOORDELINGSRICHTLIJN ARBOUW

De afstemming van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw en de Leidraad Aanstellingskeuringen heeft op de volgende punten plaatsgevonden: Een aantal functie-eisen uit de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zijn rechtstreeks te herleiden naar bijzondere functie eisen uit de Leidraad Aanstellingskeuringen (zie tabel 2 paragraaf 3.3). De functie-eis ‘horen’ zoals beschreven in de Leidraad Aanstellingskeuringen is toegevoegd. Aan de hand van het wettelijk kader van de WMK zijn criteria geformuleerd voor zes van de acht bouwspecifieke functie-eisen die niet worden beschreven in de Leidraad Aanstellingskeuringen (zie tabel 3 paragraaf 3.4). De criteria die zijn geformuleerd op deze bouwspecifieke functie-eisen die niet in de Leidraad voorkomen, zijn toegepast bij de 84 beroepen uit de bouwnijverheid, zodat per beroepsgroep is weergegeven welke aanvullende functie-eis in aanmerking komt voor een aanstellingskeuring (zie bijlage 4). De functie eisen uit tabel 5 moeten minimaal op belastbaarheidniveau 2 (gezond individu) worden beschreven om geen gezondheidsrisico dan wel veiligheidsrisico op te leveren; bijvoorbeeld staan en traplopen/ omhooglopen op moeilijk begaanbaar terrein vragen om goed functionerende onderste extremiteiten (bijvoorbeeld ter voorkoming van valincidenten); het goed kunnen hanteren van gereedschap bij koude kan niet wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een m.Raynaud of m.Burger etc. dit zou en veiligheidsrisico voor derden kunnen opleveren (bijvoorbeeld door vallend gereedschap van een steiger). De afstemming van de Beoordelingsrichtlijn op de Leidraad Aanstellingskeuringen kan goed worden weergegeven in de belastingsgrafiek, het centrale instrument in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw.

4.1

Belastingsgrafiek In de Beoordelingsrichtlijn Arbouw vormt de belastingsgrafiek de basis voor beoordeling van belasting opgelegd door een functie in de bouw en de belastbaarheid van de werknemer betreffende deze functie. In de belastingsgrafiek worden de vier belastingsniveaus weergegeven. De bijbehorende belastbaarheidniveaus kunnen per functie eis worden weergegeven door middel van een ‘X’. Dit is in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw voor 84 specifieke beroepsgroepen in de bouwnijverheid gedaan. De bedrijfsarts vult dan met een ‘O’ de daadwerkelijke belast-

30

baarheid van het individu in. Op deze manier kan er een beeld worden verkregen van het belasting – belastbaarheidprofiel van een werknemer voor een bepaalde functie in de bouwnijverheid. In tabel 4 wordt een aangepaste versie van de algemene belastingsgrafiek weergegeven conform de aanbevelingen genoemd in Hoofdstuk 3. Als basis is de oorspronkelijke belastingsgrafiek gehanteerd. De veranderingen zoals weergegeven in tabel 4 hebben betrekking op: het invoegen van ‘natte werkomgeving/ nat werkproces’ in de functie-eis ‘belasting huid’; het invoegen van een nieuwe functie-eis ‘horen’; het onderverdelen van de functie-eis ‘visus’ in ‘visus op afstand’ en ‘visus dichtbij’; het verwijderen van de grijze hokjes uit de belastingsgrafiek (deze gaven aan dat persoonlijk beschermende maatregelen nodig waren om de functie eis te kunnen uitvoeren. Dit zou echter verwarring geven met betrekking tot de voorwaarden voor het mogen uitvoeren van een aanstellingskeuring op die specifieke functie eis; indien persoonlijke beschermingsmiddelen ontoereikend zijn mag een aanstellingskeuring worden uitgevoerd); het verwijderen van de zwarte hokjes op niveau 1 bij de functie-eis ‘lopen’ en de functie-eisen die onder ‘verhoogde waakzaamheid vallen. Bij deze functie-eisen kunnen namelijk met de criteria uit de Leidraad Aanstellingskeuringen wel aanvullende functie-eisen worden beschreven). De zwarte hokjes in de oorspronkelijke grafiek geven aan dat de betreffende functie-eis opdat niveau niet van toepassing is.

31

Tabel 4: Aangepaste bouwspecifieke belastingsgrafiek Functie eisen

Belastingsniveau 4

3

2

1

Staan Lopen Traplopen / omhooglopen Zitten Werken in gebogen houding Knielen / kruipen/ hurken Klimmen / klauteren Tillen Werken met een voetschakelaar / pedalen Armbelasting Lichamelijke belasting Schadelijk geluid Horen Trillingen: lichaam Trillingen : handen / armen Belasting ademhalingswegen Belasting huid (incl. natte werkomgeving / werkproces)$ Buitenklimaat Werken op hoogte of bij hoogte verschillen* Werken met sterkstroom / hoogspanning* Werken met ovens / ketels / branders* Werken met draaiende machines* Werken bij verkeer* Piekbelasting Overwerk / werken in tarief Visus (op afstand en dichtbij) Kleuren zien $

= Het betreft hier belasting van de huid door schadelijke stoffen, mechanische beschadigingen en/ of vocht/ vloeistof *= Het betreft hier aspecten van waakzaamheid en oordeelsvorming die gegeven de beschrijving in de Leidraad Aanstellingskeuringen wel op niveau 1 kunnen voorkomen.

32

In tabel 5 is als voorbeeld weergegeven hoe de belastingsgrafiek eruit ziet bij de beroepsgroep van steigerbouwers. De kruisjes geven de belastingsniveaus aan per functie-eis en de gearceerde delen de functie-eisen die kunnen worden meegenomen in een aanstellingskeuring. Voor het al dan niet in aanmerking komen van een functie-eis is in eerste instantie gekeken naar functie-eisen met een belastingsniveau van 2 of 1. Daarna is gekeken of de functie-eis in aanmerking komt om te worden meegenomen in een aanstellingskeuring conform de in hoofdstuk 3 besproken criteria. De belastingsgrafiek kan op dezelfde wijze worden aangepast voor de overige 83 beroepen die worden onderscheiden in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw.

33

Tabel 5:

De bouwspecifieke belastingsgrafiek voor de steigerbouwer Functie eisen

Belastingsniveau 4

3

2

Staan

X

Lopen

X

Traplopen / omhooglopen

X

Zitten

1

X

Werken in gebogen houding

X

Knielen / kruipen/ hurken

X

Klimmen / klauteren

X

Tillen

X

Werken met een voetschakelaar / pedalen

X

Armbelasting

X

Lichamelijke belasting

X

Schadelijk geluid

X

Horen

X

Trillingen: lichaam

X

Trillingen : handen / armen

X

Belasting ademhalingswegen

X

Belasting huid (incl. natte werkomgeving /

X

werkproces) Buitenklimaat

X

Werken op hoogte of bij hoogte verschillen

X


X


X


X

Werken bij verkeer

X

Piekbelasting

X

Overwerk / werken in tarief

X

Visus (op afstand en dichtbij) Kleuren zien

X X

(de gearceerde delen geven de functie eisen weer die bij een aanstellingskeuring kunnen worden meegenomen)

34

35

5

CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN

Wanneer de Beoordelingsrichtlijn Arbouw wordt toegepast bij een intredekeuring voor de bouwnijverheid dan is een afstemming op de Leidraad Aanstellingskeuringen wenselijk. Dit rapport geeft een advies hoe deze afstemming vorm gegeven kan worden zonder dat de functionaliteit van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw in het PAGO negatief wordt beïnvloed.

5.1

De belasting-belastbaarheidgrafiek De belasting-belastbaarheidgrafiek zoals die is opgenomen in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw zou middels de volgende wijzigingen kunnen worden afgestemd op de Leidraad Aanstellingskeuringen (zie tabel 5 paragraaf 4.1): Het invoegen van ‘natte werkomgeving/ nat werkproces’ in de functie-eis ‘belasting huid’. Het onderverdelen van de functie-eis ‘visus’ in ‘visus op afstand’ en ‘visus dichtbij’. Items die na afstemming op de Leidraad (zie hoofdstuk 3) in aanmerking komen voor een aanstellingskeuring binnen de belastings-belastbaarheidgrafiek gearceerd weergeven.

5.2

Bouwspecifieke functie-eisen De specifieke bouwspecifieke functie-eis die niet in de Leidraad Aanstellingskeuringen voorkomen kunnen in bepaalde gevallen toch belangrijk genoeg zijn om te worden meegenomen in aanstellingskeuring. Hiervoor geldt echter wel dat bij iedere afweging om een functie-eis mee te nemen in een aanstellingskeuring de volgende screeningvragen zullen moeten worden beantwoord: 1. Is het redelijkerwijze aan te nemen dat er een gezondheidsrisico dan wel veiligheidsrisico is voor de werknemer of voor derden bij blootstelling aan de functie-eis? 2. Zijn er gangbare (redelijkerwijs uit te voeren) maatregelen die deze blootstelling tot een aanvaardbaar niveau kunnen reduceren? 3. zijn er (medische) toetsingscriteria voor de bouwspecifieke functie-eis? 4. zijn de gebruikte onderzoeksmethoden valide genoeg om een gedefinieerd risico ook daadwerkelijk op te sporen.

36

Deze screeningvragen vormen ook de toetsingscriteria voor toelaatbaarheid van een aanstellingskeuring bij de commissie klachten behandeling aanstellingskeuringen (CKA)7. Gebruikmakend van deze screeningvragen zijn criteria geformuleerd voor de zes van de acht bouwspecifieke functie-eisen die niet in de leidraad zijn genoemd en die in de beoordelingsrichtlijn worden beschreven op niveau 1 (aanvullende eisen) of niveau 2 (gezond individu tussen 18 en 55 jaar). Het betreft: staan, trap/omhooglopen, zitten (in combinatie met lichaamstrillingen), werken met voetschakelaar/pedalen, en buitenklimaat). De criteria voor deze functie eisen kunnen worden toegepast op de 84 beroepsgroepen die worden beschreven in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw.

5.3

Aanbeveling voor de praktijk Intredekeuring Wanneer de Beoordelingsrichtlijn Arbouw wordt gebruikt ten behoeve van het uitvoeren van een intredekeuring binnen de bouwnijverheid wordt aanbevolen om: Gebruik te maken van de aangepaste belastingsgrafiek voor de betreffende beroepsgroep. Bij twijfel over toelaatbaarheid van een bouwspecifieke functie eis in een aanstellingskeuring bij een specifiek beroep het volgende te overwegen: − Wanneer er sprake is van de functie eis staan, verticale verplaatsing, zitten (in combinatie met lichaamstrillingen), werken met voetschakelaar/ pedalen en buitenklimaat kan worden gekeken of de aanvullende criteria zoals geformuleerd in tabel 3 (zie paragraaf 3.4) van toepassing zijn. − Indien deze niet van toepassing zijn of wanneer er sprake is van andere bijzondere functie-eisen, dan de screeningvragen benoemd in paragraaf 5.2 toepassen en aanvullende criteria formuleren indien mogelijk. Implementatie Daar de voorgestelde afstemming van de Beoordelingsrichtlijn Arbouw op de Leidraad Aanstellingskeuringen leidt tot een wezenlijke verandering in deze richtlijn, adviseren wij om voorgestelde veranderingen door te voeren in de ‘Handleiding Beoordelingsrichtlijnen voor arbeidsgeschiktheid‘.

7

Commissie Klachtenbehandeling aanstellingskeuringen. Jaarverslag 2005.

37

Daarnaast adviseren wij de doorgevoerde veranderingen in het handboek bekend te maken aan de gebruikers ervan middels voorlichtingsbijeenkomsten, workshops of via de gebruikelijke cursussen van de arboartsen in de bouwnijverheid, bijvoorbeeld via de NSPOH.

38

39

BIJLAGEN BEHORENDE BIJ DE RAPPORTAGE

‘BEOORDELINGSRICHTLIJNEN VOOR ARBEIDSGESCHIKTHEID IN DE BOUWNIJVERHEID’

40

41

BIJLAGE 1 - VERGELIJKING VAN RICHTLIJNEN OP FUNCTIE-EISEN Tabel 1 - Functie-eisen Functie-eisen

Arbouw

Leidraad

richtlijn

SZW

Staan

+

-

Lopen

+

+

Traplopen/ omhoog lopen

+

-

Zitten

+

-


+

+

Knielen / kruipen / hurken

+

+

Klimmen / klauteren

+

+

Tillen

+

+

Werken met voetschakelaar / peda- +

Opmerkingen

-

len Armbelasting

+

+/-

In Leidraad ‘werken met armen boven schouderhoogte’.


+

+/-

In Leidraad ‘energetische belasting’.

Lawaai

+

-

Horen

-

+

Schadelijk geluid Waarnemen en interpreteren van geluid

Trillingen: lichaam

+

+

In leidraad ‘Rijden op trillende voertuigen’.

Trillingen: handen / armen

+

+

In Leidraad ‘werkend met trillend handgereedschap’.


+

+

42

Functie-eisen

Belasting huid

Arbouw

Leidraad

richtlijn

SZW

+

+

Opmerkingen

In leidraad ‘contact met voedingsstoffen, producten of andere personen’.

- idem -

+

+

In Leidraad ‘blootstelling van huid aan vaste of vloeibare stoffen’.

Natte werkomgeving / werkproces

+

+/-

In Leidraad ‘blootstelling van huid aan vaste of vloeibare stoffen’.

Contact van afscheidingsproducten -

+

of lichaamsvloeistoffen van werknemer met voedingsstoffen, producten of andere personen. Buitenklimaat

+

-

Werken op hoogte

+

-

Werken met sterkstroom / hoog-

+

-

+

-


+

-

Werken bij verkeer

+

-

Piekbelasting

+

-


+

-

Visus

+

+

spanning Werken met ovens / ketels / branders

In Leidraad ‘scherp zien op afstand’.

- idem -

+

+

In leidraad ‘scherp zien

43

Functie-eisen

Arbouw

Leidraad

richtlijn

SZW

Opmerkingen

dichtbij’. Kleuren zien

+

+

Ioniserende straling

-

+

Verhoogde waakzaamheid en oor-

-

+

deelsvorming.

44

45

BIJLAGE 2 - VERGELIJKING VAN RICHTLIJNEN OP CRITERIA VOOR BIJZONDER FUNCTIE-EISEN Tabel 2 - Belasting Functie-eisen (zie tabel 1)

Hoogste belastingniveau Arbouw richtlijn

Criteria bijzondere functie-eisen Leidraad Aanstellingskeuringen

Staan

Niveau 1: 30-55 minuten; 5-7 uur per dag

----

Lopen

Niveau 1: >6 uur per dag of > 1 uur over zwaar terrein N.B. was niveau 2: 3-6 uur per dag.

In totaal gemiddeld meer dan 6 uur per dag lopen tijdens het werk of gemiddeld > 1 uur per dag in totaal over zwaar terrein.


Niveau 2: 3-10 keer per uur (vaak)

----

Zitten

Niveau 2: 30-55 minuten; 5-7 uur per dag.

----


Niveau 1: > 1 uur per dag

In totaal gemiddeld 25 minuten of meer per dag werken met een gebogen (60o of meer) en gedraaide rug.


Niveau 1: > 1 uur per dag

In totaal gemiddeld 15 minuten of meer per dag hurken, knielen en / of kruipen tijdens het werk.

Klimmen / klauteren

Niveau 1: 10x per uur of kans op een ongeval aanwezig

Klimmen en klauteren in arbeidstaken waarbij een veiligheidsrisico / kans op een ongeval voor de werknemer zelf aanwezig is.

46

Functie-eisen (zie tabel 1)



Tillen

Niveau 1: > 25 kg

Tijdens het werk tillen van lasten met een gewicht van meer dan 20 kilo, in een frequentie van gemiddeld 15 keer of meer per dag.

Werken met voetschakelaar / pedalen

Niveau 2: 3-10 maal per minuut

----

Armbelasting

Niveau 1: > 1 uur met schouders meer dan 60o in elevatie

In totaal gemiddeld meer dan één uur per dag met de armen op of boven schouderhoogte werken (schouders meer dan 60o in abductie).


Niveau 1: > 25 % van het HRR

Kans op periodes tijdens het werk waarin zeer zware dynamische arbeid wordt verricht; hiervan is sprake wanneer de belasting over 8 uur meer dan 30 % van de individuele maximale zuurstofopnamecapaciteit (VO2-max uitgedrukt in ml/kg/min) bedraagt, en/of de belasting over één uur of langer meer dan 50% van die waarde bedraagt; en/of de belasting over periodes van minder dan 20 minuten meer dan 70% van die waarde bedraagt.

Lawaai

Niveau 1: > 85 dB (A) Leq (bescherming vereist).

----

Horen

----

Het waarnemen en interpreteren van geluid in de vorm van menselijke spraak en/of signalen die sturend zijn ten aanzien van het al of niet uitvoeren van acties, in arbeidstaken waarbij er een veiligheidsrisico voor de werknemer zelf en/of voor derden aanwezig is.

47




Trillingen: lichaam

Niveau 1: > 1,15m/s2 (bescherming vereist)

Tijdens het werk rijden op een voertuig met een gemiddeld trillingsniveau (over een achturige werkdag) boven 0,5 m/s2, gedurende meer dan één uur per dag.


Niveau 1: > 5 m/s2 (bescherming vereist)

Het werken met trillend handgereedschap met een gemiddeld trillingsniveau boven de 5 m/s2, gedurende meer dan één uur per dag.


Niveau 1: Regelmatige blootstelling aan schadelijke stoffen/ hinderlijk stof (>MAC of andere grenswaarde, bescherming vereist)

Kans op zodanige blootstelling van de luchtwegen en longen van de werknemer aan stof, rook, gas of dampen, dat er sprake is van een reëel gezondheidsrisico voor de werknemer zelf in de vorm van klachten of aandoeningen van luchtwegen en longen.

Belasting huid

Niveau 1: Aanwezigheid van blootstelling aan schadelijke stoffen / mechanische beschadigingen (bescherming vereist)

Kans op zodanig contact van de huid van de werknemer met voedingsstoffen, producten of personen dat daarbij een gezondheidsrisico voor derden aanwezig is.

- idem -

- idem -

Kans op zodanige blootstelling van de huid van de werknemer aan vaste en vloeibare stoffen (waaronder water) dat er sprake is van een reëel gezondheidsrisico voor de werknemer in de vorm, van het optreden van huidklachten en huidafwijkingen.


Niveau 2: Grotendeels natte werkomstandigheden

- idem -

48




Contact van afscheidingsproducten of lichaamsvloeistoffen van werknemer met voedingsstoffen, producten of andere personen Buitenklimaat

----

Kans op zodanig contact van afscheidingsproducten of lichaamsvloeistoffen van de werknemer met voedingsstoffen, producten of personen dat daarbij sprake is van een gezondheidsrisico voor derden.

Niveau 1: Continue buitenwerkzaamheden (bescherming vereist).

----

Werken op hoogte

Niveau 2: aanwezig

----


Niveau 2: aanwezig

----


Niveau 2: aanwezig

----


Niveau 2: aanwezig

----

Werken bij verkeer

Niveau 2: aanwezig

----

Piekbelasting

Niveau 2: Regelmatig

----


Niveau 1: Vaak

----

49




Visus

Niveau 2: Gecorrigeerde visus beste oog ≥ 0,8 Gecorrigeerde visus slechtste oog ≥ 0,5 Ongecorrigeerde visus beide ogen ≥ 0,05

Nauwkeurig waarnemen van aard, grootte, positie en snelheid van objecten op een afstand van meer dan 60 centimeter, tot in de periferie van het gezichtsveld, in arbeidstaken waarbij er een veiligheidsrisico voor de werknemer zelf en/of voor derden aanwezig is.

- idem -

- idem -

Details waarnemen op een afstand van minder dan 60 centimeter in arbeidstaken waarbij er een veiligheidsrisico voor de werknemer zelf en/ of voor derden aanwezig is.

Kleuren zien

Niveau 1: Hardy, Rand, Rittler of en Ishara foutloos kunnen waarnemen.

Kleuren visueel waarnemen en van elkaar onderscheiden in arbeidstaken waarbij er een gezondheids- veiligheidsrisico voor de werknemer zelf en/of voor derden aanwezig is.


----

Blootstelling van de werknemer aan ioniserende straling in functies waarbij dit een gezondheidsrisico voor de werknemer met zich meebrengt. N.B. Blootstelling aan ioniserende straling brengt in principe altijd risico’s met zich mee. Het gaat hierbij alleen om de categorie A-werknemers conform het besluit stralingsbescherming (categorie A wil zeggen: kans op een effectieve dosis van groter dan 6 mSv per jaar).

50




Verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming

----

Een adequate staat van waakzaamheid, ook buiten kantoortijden, kunnen handhaven in arbeidstaken die een prompte en adequate beoordeling van en reactie op informatie vereisen, en derhalve een veiligheidsrisico voor de werknemer of voor derden met zich meebrengen.

51

BIJLAGE 3 - VERGELIJKING VAN RICHTLIJNEN OP BIJZONDERE BELASTBAARHEIDSEISEN Tabel 3 - Belastbaarheid Functie-eisen (zie tabel 1)

Hoogste belastbaarheidniveau Arbouw richtlijn

Bijzondere belastbaarheideisen Leidraad Aanstellingskeuringen

Staan

Niveau 1: Zeer goede conditie onderste ledematen en rug. Geen klachten bij lang staan.

----

Lopen

Niveau 2: Gezond individu van 18 tot 55 jaar.

Geen klachten bij het lopen en geen ernstige functionele beperkingen van de onderste ledematen; een normale cardiorespiratoire belastbaarheid; geen ernstige cardiale beperkingen zoals; decompenstio cordis vanaf NYHAklasse 2 (= geen klachten in rust, maar normale fysieke activiteit resulteert in vermoeidheid, hartkloppingen, dyspnoe of angineuze pijn), angina pectoris vanaf NYHA-klasse 3 (=klachten bij normale dagelijkse activiteiten), ernstige ritmestoornissen; geen perifeer arterieel vaatlijden (PAV, claudicatio intermittens) vanaf stadium II (=bij inspanning ontstaat ischemie van de benen).



----

Zitten


----


Niveau 1: Geen rug of heupklachten in de anamnese; geen duizelingen; soepele wervelkolom zonder abnormale kyfose of scoliose; goede rugspierontwikkeling

Geen ernstige beperkingen van het heupgewricht; gedurende de laatste vijf jaar geen langdurige rugklachten (langer dan drie maanden) of frequent voorkomende rugklachten.

52





Niveau 1: Zeer goede conditie onderste en bovenste ledematen, heupen, nek, schouders en rug; goede conditie; maximum leeftijd 55 jaar; geen gezondheidsklachten.

Geen ernstige klachten of beperkingen van de onderste ledematen, met name geen intra-articulaire aandoeningen van de knie: traumatisch (letsel van collaterale band, kruisband of meniscus) of ernstige gonarthrose. N.B. extra-articulaire aandoeningen zoals bursitis prepatellaris, tractus iliotibialis frictiesyndroom, patello femoraal pijnsyndroom, jumper’s knee zijn vaak self-limiting en/of goed behandelbaar; daardoor vormen zij doorgaans geen blijvende contra-indicatie voor hurken etc.); geen ernstige klachten of beperkingen van het heupgewricht.

Klimmen / klauteren

Niveau 1: Zeer goede conditie onderste en bovenste ledematen, heup, nek, schouders en rug; goed ontwikkeld spierstelsel; goede conditie; maximum leeftijd 55 jaar; geen gezondheidsklachten.

Geen beperkingen van de bovenste ledematen; geen beperkingen van de onderste ledematen; een belastbaarheid van minimaal 8 MET’s, overeenkomend met een VO2-max van tenminste 28ml/min/kg; longfunctie: FEV1 en FVC: tenminste de voorspelde waarde minus 1,6 x standaardeviatie (zijn FEV1 en FVC lager, dan is aanvullend longfunctie onderzoek nodig. Geen duidelijke cardiale beperkingen zoals: decompenstio cordis vanaf NYHA-klasse 2 (= geen klachten in rust, maar normale fysieke activiteit resulteert in vermoeidheid, hartkloppingen, dyspnoe of angineuze pijn), angina pectoris vanaf NYHA-klasse 3 (=klachten bij normale dagelijkse activiteiten), ritmestoornissen; geen bewustzijnsdalingen of evenwichtsstoornissen. De volgende specifieke eisen zijn in dit opzicht van belang: by type I diabetes: een goede instelling blijkend uit de HbA1cwaarde, zelfcontrole, ziekte-inzicht, hypoherkenning, de vaardigheid om de insulinedosering aan te passen; bij epilepsie: minimaal twee jaar aanvalsvrij; geen gebruik van psychofarmaca die het bewustzijn kunnen beïn-

53



Bijzondere belastbaarheideisen Leidraad Aanstellingskeuringen vloeden; geen syndroom of ziekte van Menière; visus met eventuele correctie, van beide ogen tezamen ≥ 0,8 D; geen hoogtevrees in de anamnese.

Tillen

Niveau 1: Geen rug, nek, schouders of heupklachten in de anamnese; goede rugspierontwikkeling; soepele wervelkolom zonder abnormale kyfose / scoliose; geen afwijkingen bovenste en onderste ledematen; geen afwijkingen tractus circulatoris of respiratoris.

Geen beperkingen in de bovenste ledematen; geen ernstige beperkingen van de onderste ledematen; gedurende de laatste vijf jaar geen langdurige rugklachten (langer dan 3 maanden) of frequent voorkomende rugklachten; een belastbaarheid van minimaal 8 MET’s, overeenkomend met een VO2 van tenminste 28 ml/min/kg.

Werken met voetschakelaar / pedalen


----

Armbelasting

Niveau 1: Zeer goede conditie nek, schouders, rug en bovenste ledematen.

Geen ernstige beperkingen van de bovenste ledematen; gedurende de laatste 5 jaar geen langdurige nekklachten.


Niveau 1: Geen gezondheidsklachten; goed ontwikkeld spierstelsel; goede conditie; maximum leeftijd 55 jaar.

Een goede functie van het cardiorespiratoir systeem (afhankelijk van de daadwerkelijk vereiste belasting betekent dit meestal een belastbaarheid van minimaal 10 MET ofwel een VO2-max van minimaal 35 ml/kg/min); afwezigheid van aandoeningen die deze functie kunnen verminderen, zoals hartfalen, sommige hartritmestoornissen, astma en COPD, overgewicht.

Lawaai

Niveau 1: Beschermingsmaatregelen vereist; minimum leeftijd 18 jaar. ----

----

Horen

Het kunnen waarnemen van geluid (menselijke spraak

54



Bijzondere belastbaarheideisen Leidraad Aanstellingskeuringen en andere vormen van geluid) dat informatie bevat die essentieel is voor een goede en veilige taakuitoefening: voor het verstaan van spraak: voor het beste oor een gehoorverlies voor spraak in ruis van minder dan 3dB (in S/N ratio); voor het horen van waarschuwingssignalen: voor het beste oor een verlies voor tonen van maximaal 40dB voor de frequenties van 500 t/m 4000 Hz, en het kunnen lokaliseren van een geluid binnen 45graden. N.B. Indien de werksituatie het gebruik van hoortoestellen toestaat, mag voor de toepassing van deze criteria gebruik worden gemaakt van één of twee hoortoestellen.

Trillingen: lichaam

Niveau 1: Beschermingsmaatregelen vereist.

Gedurende de laatste vijf jaar geen langdurige rugklachten (meer dan 3 maanden) of frequent voorkomende rugklachten; bij aanwezigheid van rugklachten: geen hernia nuclei pulposi; geen verstijving van de wervelkolom (zoals na spondylodese).


Niveau 1: Beschermingsmaatregelen vereist.

Geen perifere vaat- of zenuwafwijkingen van handen of onderarmen; geen recidiverende gewrichtsklachten van de bovenste ledematen.


Niveau 1: Beschermingsmaatregelen vereist; minimum leeftijd 18 jaar (zie lijst met specifieke stoffen Arbobesluit)

Geen aantoonbare overgevoeligheid die zich uit in luchtweg- of longklachten, voor een agens dat ook in de nieuwe functie aanwezig is ; geen astma of atopie bij blootstelling aan hoogmoleculaire allergenen in de nieuwe functie; geen astma bij niet goed te vermijden c.q. te beperken blootstelling aan luchtwegprikkelende stoffen in de nieuwe functie; een als normaal voor leeftijd en geslacht te beschouwen longfunctie: FEV1 en

55



Bijzondere belastbaarheideisen Leidraad Aanstellingskeuringen FVC moeten minstens gelijk zijn aan de voorspelde waarde minus 1,6 x standaardwaarde.

Belasting huid

Niveau 2: Gezond individu van 18 tot 55 jaar

Geen actieve bacteriële, virale of mycotische infecties aan huid en slijmvliezen, met name van handen, gelaat, mondholte, vestibulum nasi, luchtwegen.

- idem -

Niveau 2: Gezond individu van 18 tot 55 jaar

Goede barrièrefunctie van de huid; In de anamnese: geen atopische eczeem met aandoeningen van de handen, geen chronisch recidiverend handeczeem, geen aanwijzingen voor het bestaan van een contactallergie ten aanzien van stoffen die in de nieuwe functie een rol spelen.



- idem -

Contact van afscheidingsproducten of lichaamsvloeistoffen van werknemer met voedingsstoffen, producten of andere personen Buitenklimaat

----

Geen a-symptomatisch dragerschap van bacteriële of virale ziekteverwekkers.

Niveau 1: Beschermingsmiddelen vereist; geen CARA

----

Werken op hoogte


----



----

Werken met ovens / ketels /

Niveau 2:

----

56




branders

Gezond individu van 18 tot 55 jaar.



----

Werken bij verkeer


----

Piekbelasting


----


Zeer goede conditie bovenste ledematen, nek, schou- ---ders, rug; geen gezondheidsklachten; goed ontwikkeld spierstelsel; goede conditie; maximum leeftijd 55 jaar; minimum leeftijd 18 jaar.

Visus

Niveau 2: Gezond individu van 18 tot 55 jaar (zonder visusstoornis).

Ongestoorde visuele waarneming van objecten op een afstand van meer dan 60 centimeter: visus (met eventuele correctie) beste oog ≥ 0,8, slechtste oog ≥ 0,5; correctie bril tot -15 D of tot +15 D; contactlenzen elke sterkte, mits geen irritatie; gezichtsvelden: binoculair, horizontaal tot 900 temporaal beiderzijds; schemerzien.

- idem -

Niveau 2: Gezond individu van 18 tot 55 jaar (zonder visusstoornis).

Scherpe visuele waarneming van details op een afstand van minder dan 60 centimeter: visus (met eventuele correctie): beste oog ≥, slechtste oog ≥ 0,8; correctie bril tot -8D of +4D; contactlenzen elke sterkte, mits geen irritatie.

Kleuren zien

Niveau 1: HRR en Ishihare foutloos

Het kunnen onderscheiden van die kleuren die voor de functie van belang zijn: goede score op test (HRR-test).

57





----

Ondanks de wettelijke verplichting van de intredekeuring voor categorie A/werknemers bestaan er geen duidelijk omschreven belastbaarheideisen. Afhankelijk van de situatie zullen nadere eisen dienen te worden opgesteld. Hierbij kan Arbo-Informatieblad 27 ondersteuning bieden. N.B. Uitvoering van het intredeonderzoek mag alleen gebeuren door een arts die is ingeschreven in het register van stralingsartsen van het Ministerie van SZW (Art.7, eerste lid van het BSB).

Verhoogde waakzaamheid en oordeelsvorming

----

Geen klachten over concentratievermogen: bijvoorbeeld geen chronische toxische encephalopathie (CTE, ook wel OPS genoemd) vanaf type 2; geen bewustzijnsdalingen of klachten hiervan: geen pathologische hypersomnolentie door slaapapnoesyndroom, geen narcolepsie, bij tijpe I diabetes een goede instelling blijkend uit de HbA1-waarde, zelfcontrole, ziekte-inzicht, hypoherkenning en vaardigheid om de insuline dosering aan te passen, bij epilepsie minimaal twee jaar aanvalsvrij; geen gebruik van psychofarmaca die de waakzaamheid of het oordeelsvermogen beïnvloeden; geen levensbedreigende ritmestoornissen of andere risico’s op plotseling hartfalen; psychische belastbaarheid: geen psychiatrische contra-indicaties (depressie, gestoorde waarneming, verminderde zelfkritiek, hyperventilatie), geen alcohol- of drugsverslaving.

58

BIJLAGE 4 – BOUWSPECIFIEKE FUNCTIE EISEN IN DE 84 BEROEPEN Tabel 4 - Acht bouwspecifieke functie-eisen beschreven op niveau 1 in de Beoordelingsrichtlijn Arbouw gerangschikt naar beroep (de gearceerde vakjes geven aan welke functie-eis gebruikt kan worden in een aanstellingskeuring)

2

Overwerk / werken in rtarief#

Buitenklimaat

1

Piekbelastinbg#

Lawaai (schadelijk geluid)*

Werken met pedalen

−

zitten

Traplopen / omhooglopen verplaat-

Staan

Asfaltafwerker

1

Langdurige blootstelling aan een geluidsniveau > 85 dB (A) waarbij geluidbescherming niet toereikend is.

Baggeraar

2

2

1

2

2

−

Tillen en dragen van lasten tijdens omhooglopen waarbij er geen vaste trap of lift mogelijk is.

−


Bekistingstimmerman/Betontimmerman

2

1

1

2

1

1

-

Tillen en dragen van lasten tijdens omhooglopen waarbij er geen vaste trap of lift mogelijk is.

-

Frequent geluidsniveau met pieken ver boven de >85 dB (A) waarbij geluidsbescherming niet toereikend is.

-

Langdurig werken in ‘open veld’ met hoge blootstelling aan wind/regen/kou/hitte waarbij voorzieningen of (isolerende) kleding niet aanwezig zijn.

Betonboorder (inclusief betonzager, diamantboorder) -

1

1

2

2

Langdurig staan op ongelijke ondergrond waarbij er weinig tot geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


Betonelementenmaker (betonwerker II) -

1

2

2


Betonreparateur -

2

1

2

1

2


2

59


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat


Werken met pedalen

zitten


Betonstaalvlechter (ijzervlechter, op de bouw) -


Staan

-

1

2

2

1

2


-


Betonstorter

2

2

1

1

-

Tillen of dragen van lasten tijdens trap/omhooglopen waarbij er geen vaste trap of lift mogelijk is.

-


-

Langdurig werken in ‘open veld’ met hoge blootstelling aan wind/regen/kou/hitte waarbij voorzieningen of

1

(isolerende) kleding niet aanwezig zijn.

Bitumineuze dakdekker

2

2

2

1

-

Tillen of dragen van lasten tijden trap/omhooglopen waarbij er geen vaste trap of lift mogelijk is.

-

Instrumenteren van gereedschap bij koude waarbij isolerende kleding niet aanwezig is of niet werkbaar is.

Blokkensteller - afbouw (duroxsteller, gipsblokkensteller) -

1

1

2

2

1


-

Frequent geluidsniveau met pieken ver boven de >85 dB (A) waarbij geluidsbescherming niet toereikend is

Blokkensteller – ruwbouw -

2

2

1


-


2

60

2

-


-


Bronbemaler -

2

2


Buitenklimaat

1

Piekbelastinbg#


2

Werken met pedalen


2

zitten

Staan

Bouwvakhelper

1

2

1

Langdurig staan op ongelijke/instabiele ondergrond waarbij er geen mogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


Chauffeur (chauffeur, gespecialiseerd chauffeur en chauf-

2

2

1

2

2

feur groot transport) -


Cultuurtechnisch medewerker -

2

2

2

1

1


-

Langdurig werken in ‘open veld’ met hoge blootstelling aan wind/regen/kou/hitte waarbij voorzieningen of

-


(isolerende) kleding niet aanwezig zijn.

Dakdekker leisteen (leidekker)

2

2

1

1

-


-


-

Langdurig werken in ‘open veld’ met hoge blootstelling aan wind/regen/kou/hitte waarbij voorzieningen of (isolerende) kleding niet aanwezig of werkbaar zijn.

Dakdekker riet (rietdekker) -

2

2

2

1


61


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat


Werken met pedalen

zitten


Staan

-


Directeur/Zelfstandige

2

2

Elektricien

2

2

2

Gevelmonteur (bekleder / lasser)

2

2

1

-

1

2

1

2


-


-


-


Glaszetter/Kassenbouwer -

2

2

2

1

1


-


Heier -

2

1

1

2


-


-


Huishoudelijk/kantinepersoneel

2

2

62

1


Buitenklimaat

1

Piekbelastinbg#


2

Werken met pedalen

1

zitten


-

Staan

Isoleerder (buitengevelisoleerder, spouwmuurvuller)

2


-


-


-


Isoleerder (purder, kitter)

Kabellegger, buizenlegger en grondwerker -

1

1

2

2

1

2

Langdurig staan in beperkte ruimte waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


-


Kantoorpersoneel/administratief medewerker

Kassenbouwer

2

2

2

2

1

2

-

Langdurig staan op ongelijke/instabiele ondergrond waarbij er geen mogelijkheden zijn om langdurige bloot-

-


1

stelling tegen te gaan.

Koppensneller -

1

1

1

2

Langdurig staan in beperkte ruimte waarbij er weinig regelmogelijkheden bestaan om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-

-

Langdurige blootstelling aan een geluidsniveau > 85 dB (A) waarbij geluidbescherming niet toereikend is. Langdurig werken in ‘open veld’ met hoge blootstelling aan wind/regen/kou/hitte waarbij voorzieningen of (isolerende) kleding niet aanwezig zijn.

63

1


Buitenklimaat

1

Piekbelastinbg#


2

Werken met pedalen


2

zitten

Staan

Kozijnmonteur (Kozijnensteller) -


-


-


Landmeter -

2

1


Lasser -

2

1

2

2

Maatvoerder

2

1

2

2


Machinaal houtbewerker -

2


Loodgieter

-

2

2

1

2


Machinist grond-, weg- en waterbouw

2

2

1

-

Zitten vormt veiligheidsrisico in combinatie met rijden op machine.

-

Foutief hanteren van voetpedalen is een veiligheidsrisico voor derden.

-


2

64

1


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat

2


Werken met pedalen

zitten

-


Staan

Machinist mobiele kraan en mobiele hei-stelling

2


Machinist torenkraan

2

1

2

-


-

Geen regelmogelijkheden om langdurig zitten tegen te gaan.

Magazijn/winkelpersoneel

2

Metaalbewerker/bankwerker

1

2

1

2

-

Langdurig staan met beperkte bewegingsruimte waarbij een stasteun niet mogelijk is.

-


Metselaar (nieuwbouw)

1

1

1

1

-


-


-


Metselaar (renovatie/onderhoud)

2

1

1

-


-


-


Modelmaker

2

2

2

Monteur centrale verwarming/klimaatbeheersing

2

2

2

65


Buitenklimaat

Piekbelastinbg#


Werken met pedalen

2

zitten

-


Staan

Monteur onderhoud machines

1

2

2

2


Monteur plafond

2

2

1

2

-


-


Natuursteenbewerker -

1

2

2


Opperman-metselaar -

2

2

2

1

2


-


Opperman-straatmaker -

2

1

1

1

Langdurig staan op ongelijke ondergrond waarbij er weinig tot geen regelmgelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


-


Ovenbouwer -

1

1

2

2

1

Langdurig staan met beperkte bewegingsruimte waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


Pannenlegger

2

2

1

1

2

66


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat


Werken met pedalen

zitten


Staan

-

Langdurig staan op ongelijke ondergrond waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


-


-

Instrumenteren van gereedschap bij koude waarbij (isolerende) kleding niet werkbaar is.

-

Rioolbuizenlegger (rioleerder) -

1

1

1

2

Langdurig staan in beperkte bewegingsruimte waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


-


Rioolreparateur (rioolrenovatie) -

2

2

2

2

2

Langdurig staan in beperkte bewegingsruimte waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

Rijswerker -

1

1

1

2

Langdurig staan op ongelijke / instabiele ondergrond waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan.

-


-


Schilder (constructieschilder)

2

Schilder (huisschilder)

2

Schilder (nieuwbouw)

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

67


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat


Werken met pedalen

1

zitten

-


Staan

Schilder (spuiter)

2

2


Sleuvenhakker/frezer -

2

1

2

2

2

Langdurig staan in beperkte bewegingsruimte waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige blootstelling tegen te gaan

-

Langdurige blootstelling aan een geluidsniveau > 85 dB (A) waarbij geluidbescherming .niet toereikend is.

Sloper

2

2

1

1

2

-

Langdurig staan op ongelijke / instabiele ondergrond waarbij er geen regelmogelijkheden zijn om langdurige

-


-


blootstelling tegen te gaan.

Sondeerder

2

1

1

2

-


-


Spanmonteur (voorspantechniek) -

2

1

1


-


-


Spoorlegger -

2

1

1

2

2


68


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat


Werken met pedalen

zitten


Staan

-


Stafpersoneel/leidinggevenden/bouwtechnici

Steenzetter/dijkwerker -

2

1

2

2

1

2

1


-


Steigerbouwer (bouw en industrie) -

2

2

2

1

2


-


-


-


Stelleur

2

Straatmaker

2

2

2

1

1

1

-


-


Stukadoor (mechanisch) -

1

1

2


1

69


Piekbelastinbg#

Buitenklimaat


Werken met pedalen

zitten


Stukadoor (traditioneel) -


Staan

-

1

2

2

1


Tegelzetter (wandtegels en vloertegels) -

1

2

1


Terrazzowerker -

2

2

1

2


Timmerman (nieuwbouw)

2

1

2

2

-


-


-


Timmerman (onderhoud, renovatie, restauratie)

2

1

2

2

-


-


-


Timmerman-metselaar

2

2

1

2

2

-


-


-


Uitvoerder

2

2

2

1

70

1


Buitenklimaat

1

Piekbelastinbg#


Werken met pedalen

zitten

2


Staan

Uitzetter -


-


Vakman GWW -

2

1

1

2


-


-


Vloerenlegger (gietvloer/anhydriet) -

1

2

1


Vloerenlegger (kunststofvloeren) -

2

2

2


Vloerenlegger (traditionele zand/cement-dekvloer)

Voeger (nieuwbouw en restauratie) -

1

1

2

2

1

1

2

1


-


-


71

Werken met pedalen


Buitenklimaat

Piekbelastinbg#


zitten

-

2


Staan

Wegmarkeerder

2

1

1

2

2

Veiligheidsrisico voor derden bij verkeerd gebruik van voetpedalen die niet met gangbare maatregelen zijn te voorkomen.

-


-


Werfbaas

2

2

2

* Als belastbaarheideis bij de functie eis ‘Lawaai’ geldt dat er een verhoogde gevoeligheid aanwezig is voor gehoorschade

BEOORDELINGSRICHTLIJNEN VOOR ARBEIDS- GESCHIKTHEID IN DE BOUWNIJVERHEID. Afstemming op de Leidraad Aanstellingskeuringen

Recommend Documents