Benchmark eenvoudige productverpakkingen. Wijn- en cornflakesverpakkingen gewogen. Datum 16 mei 2011 Status Definitief

Benchmark eenvoudige productverpakkingen Wijn- en cornflakesverpakkingen gewogen

Datum Status

16 mei 2011 Definitief

Definitief | Benchmark eenvoudige productverpakkingen | 16 mei 2011

Colofon

VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Bodem en Afval Nationaal Nieuwe Uitleg 1 Postbus 16191 2500 BD Den Haag Deze publicatie is te downloaden via www.vrominspectie.nl Publicatienummer: VI-2011-82

Trefwoorden:

verpakkingen, gewicht verpakking, weight of packaging, wijnflessen, wine bottles, cornflakes boxes, cornflakes dozen, Besluit beheer verpakkingen en papier en karton.

Pagina 2 van 10

Definitief | Benchmark eenvoudige productverpakkingen | 16 mei 2011

Inhoud

1

Inleiding ........................................................................................................... 4

2

Bevindingen (samenvatting)................................................................................ 5

3

Conclusies en Aanbevelingen ............................................................................... 7

4

Bijlage 1 ........................................................................................................... 8

5

Bijlage 2 ........................................................................................................... 9

Pagina 3 van 10

1

Inleiding

In het Verpakkingenbesluit (Besluit beheer verpakkingen en papier en karton) staat, dat een producent of importeur van verpakkingen of verpakte producten, maatregelen moet nemen “ter bevordering van het verminderen van de gewichtshoeveelheid en de schadelijkheid voor het milieu van verpakkingen of papier en karton”. Een van die maatregelen moet in ieder geval gericht zijn op het gebruik van zo weinig mogelijk verpakkingsmateriaal. De VROM-Inspectie heeft dit aspect van de preventieverplichting onderzocht. In samenwerking met RIVM is een benchmarkonderzoek uitgevoerd, waarbij gewichten van verpakkingen van verschillende merken van gelijksoortige artikelen met elkaar zijn vergeleken. Voorafgaand aan het daadwerkelijke onderzoek is in het voorjaar van 2010 een 2-tal expertmeetings georganiseerd met vertegenwoordigers van de branche, de producentenorganisaties, wetenschappers en maatschappelijke vertegenwoordigers. Deze bijeenkomsten leverden interessante, leerzame en bruikbare informatie op. Deze input heeft er toe geleid, dat de VROM-Inspectie samen met het RIVM een benchmark heeft uitgevoerd van een 2-tal eenvoudig te vergelijken verpakkingen. Daarnaast hebben de VROM-Inspectie en het RIVM een handhavingsuitvoeringsmethode ontwikkeld, die in 2011 bij bedrijfsbezoeken toegepast zal gaan worden. Dit rapport toont de resultaten van een onderzoek naar de massa‟s van verpakkingen van wijnflessen en cornflakesverpakkingen. Bijlage I bevat het rapport “Steekproefvergelijking van de massa‟s van wijnflessen en cornflakesdozen” (RIVM briefrapport 609021109/2011). Bijlage II bevat een RIVM-berekening van de geschatte mogelijke CO2-reductie bij het gebruik van lichtere wijnflessen.

Pagina 4 van 10

2

Bevindingen (samenvatting)

Op grond van artikel 3 van het Verpakkingenbesluit moet de producent of importeur maatregelen nemen om de gewichtshoeveelheid van verpakkingen te verminderen. In artikel 13 van datzelfde Besluit staat, dat een verpakking moet voldoen aan de eisen die gesteld zijn in bijlage II van de richtlijn verpakkingen (Richtlijn 94/62/EG, gewijzigd bij Richtlijn 2004/12/EG). Eén van die zogenaamde essentiële eisen is het beperken van gewicht en volume van verpakkingen. Dit onderzoek is gericht op deze eis en daartoe zijn de massa‟s van verpakkingen van wijn en cornflakes bepaald. Onderzoek De massa‟s van in totaal 86 glazen wijnflessen van 0,75 liter zijn vergeleken. Er is een groot verschil in massa aangetoond die alleen veroorzaakt wordt door het glas. Kurken en doppen hebben weinig invloed op de totaalmassa van het product. De zwaarste fles weegt 645 gram, de lichtste fles weegt 306 gram. Er is geen verband gevonden in de massa van de fles met het land van herkomst, de streek, de wijnsoort of de kleur van het glas. De cornflakesverpakkingen bestaan vooral uit een kartonnen doos en een kunststof zak met daarin het voedingsproduct. De vergelijking van de massa‟s van de kartonnen dozen is beperkt mogelijk, omdat er minder productverpakkingen zijn verzameld en de variatie in de samenstelling van de verpakte voedingsproducten mogelijk meer van invloed is. De massa‟s van de standaard cornflakesdoos van karton met een opgegeven inhoud van 500 gram ligt bij 8 onderzochte eenheden in een bandbreedte van 81 tot 104 gram. In bijlage I is het volledige benchmarkrapport van het RIVM opgenomen.

Schatting van verminderde CO2-uitstoot Door het RIVM is een ruwe schatting gemaakt van de verminderde CO2-uitstoot als minder zware wijnflessen toegepast zouden worden. In 2010 consumeerde de gemiddelde Nederlander circa 21,8 liter wijn per jaar (PW/CBS, 2011). Hiermee brachten 16,7 miljoen Nederlanders circa 485 miljoen flessen in omloop. De verminderde CO2-uitstoot is berekend wanneer wijnflessen 100 gram lichter zouden zijn dan het gemiddelde gewicht van 468 gram, zoals dat in de benchmark is berekend. Dit gereduceerde gewicht (368 gram) ligt nog ruim boven het gewicht van de lichtste wijnfles (306 gram) zoals dat in de benchmark is aangetroffen. Uit de berekening blijkt, dat een gewichtsbesparing van 100 gram per fles een CO2reductie (op de productie en het transport van de flessen) oplevert van ruim 32.000 ton CO2, hetgeen overeenkomt met het jaarlijks elektriciteitsverbruik van circa 13.000 huishoudens. In bijlage II is de volledige RIVM-berekening van de potentiële CO2-reductie opgenomen. In onderstaand intermezzo zijn voorbeelden opgenomen van enkele berichten die de VROM-Inspectie is tegengekomen waarbij sprake is van initiatieven op het gebied van gewichtsreductie van wijnen champagneflessen.

Pagina 5 van 10

Bron:www.hindustantimes.com: 2-9-2010 The robust Champagne bottle, synonymous with opulence and celebration, is undergoing a slim makeover in a bid to cut carbon emissions. Designed by the Benedictine monk Dom Pierre Pérignon in the 17th century to contain the "devil's wine", the bottle, which was created in an attempt to prevent secondary fermentation and “explosions” is set to lose its stocky shoulders and in the process shed weight, making it more environmentally friendly. Currently, the transportation of billions of gallons of bubbly around the world creates a carbon footprint of some 200,000 metric tonnes - the equivalent to the yearly emission of some 100,000 cars. The hefty bottle is by far the biggest offender in champagne's production and shipping process. "It's far too big and we had to do something about it," the Telegraph quoted a spokesman for the Interprofessional Committee of Champagne Wine, as saying. While the bottle changes are subtle, they are the result of months of work by glassmakers who needed to make sure the vessel could withstand the immense pressure of the bubbles. "The bottle retains its classic shape", said a grape grower. (Bron: www.gozuidafrika.com/nieuws 26-2-2010). Zuid-Afrikaanse wijnboeren worden alsmaar milieuvriendelijker. Met de invoering van nieuwe, lichtere wijnflessen voor rode en witte wijnen helpt de wijnindustrie met het verminderen van de uitstoot van schadelijke stoffen die het broeikasteffect veroorzaken. Door de jaren heen zijn wijnflessen steeds lichter geworden. Zo woog vier jaar geleden een 750ml fles zowat 516 gram terwijl diezelfde fles, in 2009 nog slechts 437 gram woog. De nieuwe generatie schroefdop-flessen worden nog lichter en wegen nog slechts 350 gram. Zelf bij de wijnflessen met kurk zien we een daling in gewicht. Hier komt het gewicht van 570 gram naar 460 gram.De nieuwe generatie wijnflessen worden rond april 2010 beschikbaar gesteld. Op tijd dus voor de jaarlijkse oogst op fles moet. De nieuwe wijnfles viel al meteen in de smaak tijdens de jaarlijkse uitreiking van de Gold Pack trofee georganiseerd door het Institute of Packaging South Africa in de categorie "duurzame verpakking

Pagina 6 van 10

3

Conclusies

Conclusies  Overleg met deskundigen, branches, wetenschappers, uitvoeringsorganisaties, maatschappelijke groeperingen bleek zinvol om te komen tot goede inzichten en keuzen voor toezicht en handhaving.  Het onderzoek naar de wijnflessen laat een groot verschil in de massa van de gebruikte glasfles zien. Er is geen verband gevonden in de massa van de fles met het land van herkomst, de streek, de wijnsoort of de kleur van het glas. Bandbreedte in massa: 306 tot 645 gram.  Geschat wordt, dat een gemiddelde gewichtsbesparing van 100 gram per fles gerelateerd aan de Nederlandse wijnconsumptie een reductie oplevert van ruim 32.000 ton CO2, hetgeen overeenkomt met het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van circa 13.000 huishoudens.  Het verschil in massa tussen de diverse standaard cornflakesdozen van karton is minder groot dan bij wijnflessen. Bandbreedte in massa: 81-104 gram.

Pagina 7 van 10

4

Bijlage 1

Steekproefvergelijking van de massa‟s van wijnflessen en cornflakesdozen. RIVM Briefrapport 609021109 / 2011

Pagina 8 van 10

Steekproef vergelijking van de massa's van wijnflessen en cornflakesdozen

RIVM Briefrapport 609021109/2010

RIVM Briefrapport 609021109

Colofon

© RIVM 2010 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding: 'Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de titel van de publicatie en het jaar van uitgave'.

E.M. van Putten M.H.Broekman

Contact: E.M. van Putten Centrum Inspectie-, Milieu en Gezonsdheidsadvisering (IMG) [email protected]

Dit onderzoek werd verricht in opdracht van de VROM-inspectie, in het kader van M/609021/10/AD Preventieplicht verpakkingen

Pagina 2 van 38


Inhoud

Samenvatting—5 1 1.1 1.2 1.3 1.4

Inleiding—7 Project Verpakkingen bij de VROM-Inspectie—7 Doel van de VROM-Inspectie—7 Uitgevoerde steekproef aan twee producten—8 Leeswijzer—8

2 2.1 2.2

Opzet van het onderzoek—10 Wijn—10 Cornflakes—10

3 3.1 3.2 3.3 3.4

Resultaten van de wijnflessen—13 Weging van de flessen en inhoud—13 Andere verpakkingsonderdelen—15 Resultaten per land—16 Aanwijzingen bekeken voor relaties met de massa—17

4

Resultaten cornflakesverpakkingen—19

5

Conclusie—22 Bijlage 1 Alle wegingen van de wijnflessen—25 Bijlage 2 Aantallen flessen per massa—29 Bijlage 3 Prijs versus massa—31 Bijlage 4 Gewichten (volle)flessen per winkel—32 Bijlage 5 Alle flessen—34 Bijlage 6 Voorbeeld van de diverse cornflakes—38

Pagina 3 van 38


Pagina 4 van 38


Samenvatting Om een beeld te krijgen van het gebruik van hoeveelheden verpakkingsmateriaal heeft het RIVM in een steekproef de gewichten van verschillende wijnflessen en cornflakesdozen vergeleken. De VROM-Inspectie wil hiermee zicht krijgen op de prestaties van producenten en importeurs met betrekking tot het preventief verminderen van de hoeveelheid verpakkingsmaterialen. De wijnflessen en cornflakesdozen zijn in enkele supermarkten aangekocht. Het RIVM karakteriseert deze vergelijking als een steekproef omdat de monstername niet representatief is gebeurd. De massa’s van de in de steekproef betrokken 86 wijnflessen van 0,75 liter zijn bepaald en vergeleken. De zwaarste (lege) fles in de steekproef weegt 645 gram, de lichtste fles weegt 306 gram. Dit verschil in massa wordt veroorzaakt door de hoeveelheid glas. Kurken en doppen hebben weinig invloed op de totaalmassa van de verpakking. Er is binnen deze steekproef geen verband gesignaleerd in de massa van de fles met het land van herkomst, de streek, de wijnsoort of de kleur van het glas. Ook zijn een beperkt aantal cornflakes verpakkingen gewogen en vergeleken. Omdat er meer variatie in de producten is, zijn er te weinig vergelijkbare producten om een gedegen vergelijking te maken. De massa’s van de acht, in deze steekproef betrokken cornflakesdozen voor 500 gram cornflakes ligt in een bandbreedte van 81 tot 104 gram.

Pagina 5 van 38


Pagina 6 van 38


1

Inleiding

1.1

Project Verpakkingen bij de VROM-Inspectie De VROM-Inspectie is in 2010 een project gestart voor toezicht en handhaving in de gehele keten waarin (kunststof)verpakkingen worden geproduceerd, geleverd, gebruikt, afgedankt en verwerkt. In het deelproject “preventie verpakkingen” wil de VROM-Inspectie een onderzoek verrichten naar verpakkingen om te kunnen beoordelen of producenten en importeurs maatregelen nemen ter bevordering van het verminderen van de gewichtshoeveelheid en de schadelijkheid voor het milieu van verpakkingen (of papier/karton). Deze preventie kan zich richten op: 1) zo weinig mogelijk verpakkingsmaterialen (of papier en karton) te gebruiken 2) zo weinig mogelijk schadelijke stoffen in verpakkingen toe te passen, 3) een verpakking (of papier/karton) zodanig te ontwerpen dat nuttige toepassing wordt vergemakkelijkt zoals (energie) terugwinning en hergebruik; 4) zo veel mogelijk recycleerbaar materiaal in nieuwe verpakking (of papier/karton) wordt toegepast. Deze eisen worden ook wel de essentiële eisen genoemd en staan toegelicht in bijlage II van de Europese de richtlijn 94/62/EG. Met betrekking tot de eerste twee hierboven genoemde eisen is in Nederland de NEN-EN 13428 Verpakking – Specifieke eisen voor fabricage en samenstelling – Preventie door reductie aan de bron – beschikbaar om de prestaties van productverpakkingen vast te stellen en deze te toetsen aan de essentiële eisen. Het document geeft de procedure voor het beoordelen of de massa en/of het volume van het verpakkingsmateriaal voldoende minimaal is zonder afbreuk te doen aan de functionaliteit, veiligheid, hygiëne en aanvaardbaarheid van de verpakking. Verder geeft dit document de methode en de procedure voor het bepalen van het gehalte aan zware metalen in verpakkingen en verpakkingscomponenten. Producenten en importeurs zijn in Nederland verplicht om conform het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton in een continu proces verbeteringen aan te brengen in het minimaliseren van de hoeveelheid verpakkingsmaterialen en de aanwezigheid van schadelijke stoffen in verpakkingsmaterialen, waaronder zware metalen.

1.2

Doel van de VROM-Inspectie De VROM-Inspectie wil een vergelijkend onderzoek uitvoeren aan verpakkingen en verpakte producten om een beeld te krijgen van de onderlinge prestaties van producenten en importeurs. De inspectie denkt hierbij aan een benchmark van verpakkingen van gelijksoortige verpakkingen of verpakte producten door vergelijking van relevante indicatoren. De uitkomsten van de benchmark geven de inspectie feitelijke informatie, waarbij (relatief) slecht presterende producenten en importeurs om uitleg kan worden gevraagd bij controlebezoeken.

Pagina 7 van 38


1.3

Uitgevoerde steekproef aan twee producten De VROM-Inspectie heeft het RIVM gevraagd om onderzoek te doen met het bovenvermelde doel. In overleg tussen de VROM-Inspectie en het RIVM is besloten een eerste oriënterende steekproef te doen naar “eenvoudige” producten met een grote omzet. Van de verschillende essentiële eisen is de hoeveelheid gebruikte verpakking één van de best meetbare indicatoren. Bij vergelijkbare verpakkingen kan immers eenvoudig het gewicht worden bepaald en vergeleken. In deze steekproef is gekozen om enkelvoudige verpakkingen te selecteren. De keuze is hierbij gevallen voor een vergelijking van (de gewichten van) wijnflessen en (kartonnen) cornflakes doosverpakkingen. Voor deze twee producten zijn wijnflessen en cornflakesdozen in enkele supermarkten gekocht. Dit is op een wijze gebeurd die het RIVM classificeert als een steekproef. De producten die in de steekproef zijn betrokken, zijn in een beperkt aantal supermarkten in een kort tijdsbestek ingekocht. Bij enkele supermarkten betrof het drie exemplaren van elk type dat verkocht werd, bij enkele supermarkten met een groter assortiment betrof het een niet representatieve selectie van het assortiment. De monstername is daarmee niet representatief uitgevoerd voor de producten die in die supermarkten of in Nederland worden verhandeld. In deze steekproef is overigens alleen gekeken naar de productverpakking, zoals de wijnfles en de cornflakesdoos. De verpakkingen waarmee deze producten van de distributiecentra naar de supermarkten worden getransporteerd, zijn niet in het onderzoek betrokken. Deze categorie (transport)verpakkingen valt buiten het blikveld van dit onderzoek.

1.4

Leeswijzer In hoofdstuk 2 is de proefopzet nader beschreven. In hoofdstuk 3 zijn de resultaten gegeven voor de wijnflessen en in hoofdstuk 4 voor de cornflakesverpakkingen. In hoofdstuk 5 zijn de conclusies vermeld.

Pagina 8 van 38


Pagina 9 van 38


2

Opzet van het onderzoek

2.1

Wijn In de steekproef zijn alleen (niet mousserende) wijnflessen met een inhoud van 750 ml betrokken. Deze producten zijn in vier supermarkten aangekocht. De ALDI en de Lidl hebben een beperkt overzichtelijk assortiment. In deze winkels zijn drie exemplaren van alle soorten, niet mousserende 750 ml wijnflessen aangekocht. Bij de AH en de Jumbo zijn ook drie exemplaren per soort aangekocht maar het assortiment bleek daar groter. Daarom is besloten een selectie te maken. Deze selectie is niet representatief voor het hele assortiment. De volgende criteria zijn gehanteerd: − Variatie in massa van de fles (gewicht handmatig bepaald) − Variatie in kleur van de wijn (wit/rood/rose) − Variatie in land van herkomst − vormgeving van de flessen − prijsklasse (goedkope segment). De massa’s van de volgende items zijn bepaald: 1 de totale fles inclusief wijn en afsluiting 2 de fles, zonder wijn en zonder dop of capsule maar met het etiket 3 de capsule 4 de wijn 5 de dop of kurk. Alle wijnflessen zijn met inhoud gewogen. In het vervolgtraject van de benchmark is per wijnproduct één fles geselecteerd en zijn de verschillende onderdelen van die fles apart gewogen. De flessen met inhoud zijn gewogen op een Mettler Toledo BBA 442-35LA. Deze kan massa’s tot 10 kg aan en heeft een nauwkeurigheid van 5 gram. De wegingen van de lege flessen en de lichtere componenten zijn uitgevoerd op een Mettler Toledo PB602-S met een nauwkeurigheid van 0,01 gram. Het apparaat heeft een maximaal bereik van 600 gram. De inhoud van de wijnflessen is in een maatkolf gegoten en deze zijn op de Mettler Toledo BBA 442-35LA gewogen. Drie lege flessen die boven de 600 gram kwamen zijn gewogen op een Mettler Toledo BBA 442-35LA De etiketten zijn niet van de fles gehaald en niet apart gewogen. De afmetingen zijn klein en de massa heeft geen substantiële bijdrage.

2.2

Cornflakes De selectie en aankoop van de cornflakes met doosverpakkingen is in eerste instantie door de VROM-Inspectie tegelijk met de wijnflessen gedaan. Dit is evenals bij de wijnflessen bij de Aldi , Lidl, Jumbo en de AH gebeurt. Constatering daarna was dat er veel variatie was in de voedingsproducten binnen dit productsegment. De steekproef per productsoort werd daardoor klein van omvang, Daarom zijn nog zeven winkels (zie tabel 1) bezocht om de standaard maïs cornflakes verpakking en de “rijstflakes rode vruchten” verpakkingen in te kopen. De originele cornflakes zijn vlokken die bestaan uit ongeveer 92% maïs. Er zijn allerlei variaties van samenstellingen van voedingsbestanddelen van het product Pagina 10 van 38


op de verpakking aangetroffen. Denk bijvoorbeeld aan het suikergehalte. Hiermee verandert het te verpakken product nog niet veel. Anders wordt het bij bijvoorbeeld rijstflakes en chocopuffs . Deze producten zijn mogelijk minder breekbaar, waardoor er mogelijk consequenties ontstaan voor de wijze van verpakking. Tabel 1; Overzicht van bezochte winkels

Aldi AH Jumbo Lidl

C1000 Super de Boer Plus Spar

Hoogvliet Dirk vd Broek Boni

De cornflakes verpakkingen zijn ook als relatief eenvoudig te classificeren, omdat het product in kartonnen dozen is verpakt die uit één materiaal (karton) bestaan. Het voedingsproduct is meestal nog verpakt in een kunststof binnenzak. De belangrijkste functie hiervan is bescherming van het product tegen vocht, breuk en smaak beïnvloeding. Bijna alle dozen bevatten vrij veel lucht. Deze lucht vormt een bescherming van dit breekbare product. In het segment ontbijtgranen zijn er enkele muesliverpakkingen die zonder doos verkocht worden. Cornflakes daarentegen zijn vrijwel altijd verpakt in een extra doos. In 1 2 3 4

het onderzoek zijn de volgende massa’s bepaald: totale verpakking inclusief cornflakes doos leeg zak met cornflakes zak zonder cornflakes 5 cornflakes.

Pagina 11 van 38


Pagina 12 van 38


3

Resultaten van de wijnflessen

3.1

Weging van de flessen en inhoud In tabel 2 staat een overzicht van de bezochte winkels en de aantallen ingekochte wijnsoorten. Van elke soort zijn drie wijnflessen gekocht. Tabel 2; Aantal wijnsoorten per winkel Winkel Aldi Lidla Jumbo AH Totaal

Aantal 25 22 20 19 86

a) Twee wijnsoorten van de Lidl bleken in 1000 ml wijnflessen te zitten en zijn verder buiten beschouwing gelaten.

In bijlage 1 is een overzicht gegeven van de massa’s van alle flessen. Uit de metingen blijkt het volgende: 1. De onderlinge verschillen tussen één product zijn te verwaarlozen. Voor 36 sets is het verschil tussen de gevulde wijnflessen minder dan 5 gram . Voor 41 sets is het verschil van één van de gevulde flessen 5 gram. Bij 9 negen sets is er maximaal 10 gram verschil. 2. De lichtste fles weegt 306 gram, de zwaarste fles 645 gram. Het gemiddelde bedraagt 468 gram. 3. De vulling van flessen varieert van 735 tot 765 gram (alle flessen bevatten wel minstens 750 ml). Bij visuele beschouwing van de lichtere en zwaardere flessen lijkt het verschil vooral samen te hangen met de dikte van de bodem en de aan- of afwezigheid van een ziel in de fles. In tabel 3 en 4 staan de tien zwaarste en de tien lichtste flessen. Hieruit blijkt dat er vier flessen zijn die meer dan 25% lichter zijn dan het gemiddelde en zeven meer dan 25% zwaardere dan het gemiddelde.

Pagina 13 van 38


Tabel 3; Top tien van de lichtste flessen waarvan de massa’s zijn uitgedrukt in grammen Wijn

Land

Winkel

Prijs Euro’s

massa fles

Vieux Remparts (Corbieres) 2009

Frankrijk

Jumbo

1,95

306

Corbieres 2008

Frankrijk

Lidl

1,95

306

Cotes de Bergerac

Frankrijk

Jumbo

2,99

307

Cotes du Rhone cave de Louziere

Frankrijk

Lidl

2,39

314

Spanje

Jumbo

2,19

348

Zuid-Afrika

AH

1,99

361

Australië

Aldi

2,39

368

Spanje

AH

4,99

370

EU

AH

2,69

374

Australie

Aldi

2,89

375

Aldea 2009 Valencia Mooi Kaap Droe Rooi 2009 Southern Creek Australian Chardonnay Berberana Red Dragon 2007 Selection Clemence Southern Creek Australian Shiraz

Tabel 4; Top tien van de zwaarste flessen waarvan de massa’s zijn uitgedrukt in grammen Wijn

Land

Winkel

Prijs Euro’s

massa fles

Chardonnay Chavalier de Fauvert

Frankrijk

Lidl

2,89

569

Merlot Chavalier de Fauvert 2009

Frankrijk

Lidl

2,09

569

Chablis AOC Premier Cru Florine de Feussac 2008 Tilia Cabernet Sauvignon Merlot 2009

Frankrijk

Lidl

12,99

569

Argentinië

AH

5,99

585

Messias beiras rose

Portugal

Jumbo

2,99

585

Yellow Tail rose 2008, Casella Wines

Australië

Jumbo

4,99

593

JP Chenet Cabernet Syrah

Frankrijk

Jumbo

3,19

595

Italië

AH

4,99

610

Frankrijk

Lidl

13,99

640

Zuid-Afrika

AH

7,99

645

Farnese, primitivo puglia 2009 Chateau neuf du Pape AOC2008 Jonquieres Vauluse Vondeling

Pagina 14 van 38


3.2

Andere verpakkingsonderdelen De verpakkingcomponenten van de wijnflessen bestaan uit een glazen fles, een etiket en een afsluiting. De afsluiting is in zes varianten aangetroffen: − metalen capsule die direct overgaat in een schroefdop (32 stuks) − metalen capsule over een kurk (4) − metalen capsule over een kunststof kurk (4) − kunststof capsule over een kurk (13) − kunststof capsule over een kunststof kurk (30) − kunststof capsule over een metalen schroefdop (3) De zwaarste capsule is van metaal en weegt 3,0 gram. De zwaarste afsluiting is van kurk en weegt 9,3 gram. Dit is maximaal 2% van het gewicht van de (gemiddelde) wijnfles.

Figuur 1 Metalen capsule met kunststof kurk schroefdop

Figuur 2 Metalen capsule die overgaat in een

Figuur 3 kunststof capsule met kunststof kurk echte kurk

Figuur 4 Kunststof capsule met

Pagina 15 van 38


Figuur 5 Metalen capsule met echte kurk metalen dop

3.3

Figuur 6 Kunststof capsule op

Resultaten per land Er is gekeken of er aanwijzingen zijn voor een verband tussen de massa’s van de lege flessen en het land van herkomst is. In tabel 5 is een overzicht gegeven van de flessen per land. De informatie over de herkomst, productie en verpakkingslocatie is van de etiketten afgelezen. Van 22 flessen is aangegeven dat ze in Duitsland gebotteld zijn, maar dat de wijn niet in Duitsland is geproduceerd. Van enkele flessen is het niet duidelijk waar ze gebotteld zijn. Eén fles is in Nederland gevuld en één fles is in het Verenigd Koninkrijk gevuld. Alle andere flessen lijken geproduceerd en gebotteld in het land van herkomst van de wijn. Onderaan in de tabel staan de statistische grootheden zoals het gemiddelde en de spreiding rond dit gemiddelde van alle gewogen lege flessen. In de statistische uitwerking van de gegevens is er van uit gegaan dat er een normaal verdeling is in de variatie van de massa per productverpakking.

Pagina 16 van 38


Tabel 5; Massa van glazen flessen opgegeven in grammen, uitgesplitst naar land van herkomst van de wijn en land van vulling Land

Massa gemiddeld

aantal

EU

374

1

1

Griekenland

418

2

0

Chili

441

6

1

538

422

Spanje

456

10

1

495

452

Duitsland

461

7

0

Frankrijk

469

31

6

506

421

USA Californië

482

6

4

484

477

Australië

484

6

3

522

445

Zuid-Afrika

488

9

4

448

525

Italië

491

5

2

475

502

Portugal

509

2

0

Argentinië

585

1

0

86

22

Totaal

Massa gebotteld in Duitsland

Massa gebotteld in land van herkomst

374

Gemiddeld

468

480

463

Spreiding

74

-

-

15,8

-

-

Relatieve spreiding

3.4

Aantal gebotteld in Duitsland

Aanwijzingen bekeken voor relaties met de massa In bijlage 3 is het verband tussen de prijs van het product en de massa van de lege fles van de in deze steekproef beschouwde exemplaren grafisch weergegeven. Hieruit komen geen aanwijzingen dat er een lineair verband of correlatie is. Ook is bekeken of er aanwijzingen zijn voor een verband tussen de massa van de lege flessen en de winkels waar de producten zijn ingekocht. In bijlage 4 staan in 4 grafieken de gewichten per winkel voor de volle flessen. Hierbij valt op dat bij Aldi een kleine spreiding in massa’s is aangetroffen en dat de flessen bij de Aldi rond het gemiddelde liggen. Voor het overige zijn er geen opvallende bevindingen. In tabel 6 staan de massa’s van de lege flessen gerangschikt naar de kleur van het glas. Er is slechts één blauwe fles betrokken. Dit was een Italiaanse Prosecco met een gemiddelde massa. De twee bruingroene flessen zijn allebei zwaarder dan het gemiddelde. Voor het overige zijn geen vermeldenswaardige uitkomsten gevonden. Pagina 17 van 38


Tabel 6; Verband tussen massa uitgedrukt in grammen en glaskleur

Kleur

aantal 1

Massa gemiddeld 482

Massa spreiding --

blauw bruin

13

504

64

bruinig groen

2

606

55

fel groen

8

438

52

34

455

79

9

494

50

21

455

69

groen licht groen wit

Pagina 18 van 38


4

Resultaten cornflakesverpakkingen

De selectie van gelijkwaardige verpakkingen voor vergelijkbare producten is bij cornflakes niet eenvoudig gebleken. Dit heeft onder andere te maken met de grote diversiteit van de samenstelling van de voedingsproducten binnen het segment van cornflakes. De standaard cornflakes bevatten ongeveer 92% maïs. Er zijn allerlei producten op de markt die hierop lijken, maar die op verschillende aspecten afwijken van “standaard cornflakes”. In tabel 7 is een overzicht gegeven van de massa’s van de kartonnen dozen van de “standaard” cornflakes productverpakkingen. De cornflakes zijn allen verpakt in dozen met een inhoud 500 gram. De Linessa ‘Light flakes’ wijkt met een maïsgehalte van 72% iets af van de standaard cornflakes. De cornflakes die in andere hoeveelheden dan 500 g verpakt zijn, staan in tabel 9 “ overige producten”. Tabel 7; Massa’s van Cornflakes 500 gram verpakkingen en de componenten hiervan uitgedrukt in grammen productverpakking Euroshopper Corn Flakes Perfekt cornflakes 1 DB Cornflakes Jumbo Cornflakes Plus cornflakes Cornflakes Spar Kellogg's Cornflakes Linessa Light Flakes Sugar Gemiddelde Spreiding Relatieve spreiding (%)

Totaal product 625

Kartonnen doos 104

kunststof zak 11.2

cornflakes 507

620 620 620 620 605 609 600

101 104 101 104 92 94 81

10.4 10.2 10.5 11.3 8.7 8.8 11.5

513 508 510 507 508 511 512

615 8,9 1,4

98 8,1 8,3

10.3 1,1 10,5

509 2,3 0,5

Het gemiddelde van de acht beschouwde kartonnen dozen komt uit op 98 gram met een relatieve spreiding van 8,3 procent. De Rijstflakes met rode vruchten zijn een specialisatie in ontbijtgranen die veel voorkomt. De samenstelling kan nog behoorlijk variëren maar het lijkt wel bedoeld te zijn als het zelfde product. In tabel 8 staan de gewogen massa’s van vijf rijstflakes met rode vruchten verpakkingen van 300 gram. De producten met chocolade en bananen zijn opgenomen in tabel 9 “ overige producten” . Voor deze producten geldt, dat de samenstelling van het voedingsproduct afwijkend is. Dit kan gevolgen hebben voor afwijkende prestaties van de productverpakkingen.

Pagina 19 van 38


Tabel 8; Massa’s van Rijstflakes met rode vruchten 300 gram verpakkingen en de componenten hiervan uitgedrukt in grammen productverpakking

Totaal product

Form Vitality vrucht Kellogg's Special rode vruchten Rice & flakes Top Vit Special flakes rode vruchten SdB Special Flakes rode vruchten AH Gemiddelde Spreiding Relatieve spreiding (%)

Kartonnen doos

kunststof zak

372 388

62 59

5,8 5,6

305 316

381 374

69 63

9,2 9,3

303 303

367

57

7,4

307

376 8,2 2,2

62 4,3 6,9

7,5 1,8 23,6

307 5,1 1,7

De gemiddelde massa van de vijf in de steekproef betrokken kartonnen dozen is 62 gram met een relatieve spreiding van 6,9 procent. Deze spreiding is vergelijkbaar met die bij de 500 gram cornflakes verpakkingen. In tabel 9 zijn alle overige producten opgenomen. Deze producten zijn verschillend in inhoud en in verpakte voedingsproducten. Tabel 9; Massa’s van overige productverpakkingen en hun componenten uitgedrukt in grammen. Overig productverpakkingen

inhoud

gehele product

doos

kunststof zak

corn flakes

Kellogg's Frosties Hahne Cornflakes Cornflakes C1000 Cornflakes Super de Boer Gemiddelde Spreading Relatieve spreiding

375 375 375 375

441 451 462 458

60 69 69 72

5,7 6,8 7,1 7,8

378 378 387 380

453 30,5 6,7

67 5,4 8,1

6,9 1,5 22,9

381 23,8 6,2

Crownfield choco-puffs a la banane Crownfield Bran Flakes Euroshopper Gepofte tarwe honing Crownfield Cornflakes 750 gram Frosted Flakes Golden Bridge

425

519

78

9,9

433

500 500

592 630

77 104

9,9 10,8

506 508

750

885

107

14,8

386

750

865

100

10,9

382

Van de vier onderzochte productverpakkingen van 375 gram inhoud is de gemiddelde massa van de kartonnen dozen berekend op 67 gram. De relatieve spreiding bedraagt 8,1 procent. Opnieuw is de spreiding niet afwijkend van die van de andere doosverpakkingen. De overige productverpakkingen van 500 gram en 750 gram zijn niet gemiddeld. In deze steekproef is er een verschil van Pagina 20 van 38

cornflake s


27 gram in de twee 500 gram kartonnen dozen. Dit (relatief) grote verschil is niet terug te zien bij de twee 750 gram dozen. Daar is het verschil met 7 gram aanzienlijk kleiner.

Pagina 21 van 38


5

Conclusie

In deze steekproef van 86 lege wijnflessen is een verschil van ongeveer 340 gram aangetroffen tussen de zwaarste en de lichtste wijnfles bij een gemiddeld gewicht van 468 gram. De lichtste fles bedroeg 306 gram en de zwaarste fles 645 gram. De relatieve spreiding rond dit gemiddelde bedraagt 16 procent. De massa van de fles lijkt vooral af te hangen van de dikte van de bodem en de aan- of afwezigheid van een ziel in de bodem. De lichtste flessen hebben geen ziel in de bodem. Er zijn geen aanwijzingen gevonden voor een verband tussen de massa van de fles en het land van herkomst, de streek, de wijnsoort of de kleur van het glas. De hoeveelheid glas lijkt op al deze aspecten geen kritische factor. In het productsegment cornflakes zijn 22 doosverpakkingen aangekocht waarbij dozen met gelijke hoeveelheden product en vergelijkbare producten zijn vergeleken. Door de grote variatie in de productsoorten en de hoeveelheden verpakt product ontstaan kleine groepen van vergelijkbare productsoorten. De massa’s van acht in deze steekproef betrokken, kartonnen cornflakesdozen met een opgegeven inhoud van 500 gram liggen in een bandbreedte van 81 tot 104 gram. De gemiddelde massa is berekend op 98 gram met een relatieve spreiding van 8 %. De massa’s van vijf, in deze steekproef betrokken kartonnen dozen van rijstflakes met rode vruchten met inhoud van 300 gram ligt tussen 57 en 69 gram (gemiddeld 62 gram, relatieve spreiding 7 %).

Pagina 22 van 38


Pagina 23 van 38


Bijlage 1 Alle wegingen van de wijnflessen

Massa fles 1

Massa fles 2

Massa fles 3

Kleur fles

massa lege fles

Wijn

land

Wijnstreek

1

Vieux Remparts (Corbieres) 2009

Frankrijk

Corbieres

1.055

1.060

1.055

groen

306

2

Corbieres 2008

Frankrijk

Corbieres

1.055

1.055

1.045

groen

306

3

Cotes de Bergerac

Frankrijk

Bergerac

1.060

1.060

1.060

wit

307

4

Cotes du Rhone cave de Louziere 2008(generique)

Frankrijk

Rhone

1.060

1.050

1.060

groen

314

5

Aldea 2009 Valencia

Spanje

Valencia

1.090

1.090

1.090

groen

348

6

Mooi Kaap Droe Rooi 2009

Zuid-Afrika

Westkaap

1.110

1.110

1.110

fel groen

361

7

Southern Creek Australian Chardonnay 2008

Australie

South eastern

1.110

1.110

1.110

groen

367

8

Berberana Red Dragon 2007

Spanje

Rioja, Castillon

1.115

1.115

1.115

groen

370

9

Selection Clemence

EU

1.125

1.125

1.125

wit

374

10

Southern Creek Australian Shiraz

Australie

South eastern

1.125

1.125

1.125

groen

375

11

La Fuente Red

Chili

Central Valley

1.125

1.125

1.125

fel groen

380

12

Chais Grands de cardival 2009(VDP du comte Tolosan)

Frankrijk

Sud-Ouest

1.150

1.150

1.150

wit

395

13

Alameda sauvignon blanc 2009

Chili

Central Valley

1.140

1.140

1.140

wit

398

14

Alameda merlot 2009

Chili

Central Valley

1.140

1.135

1.140

groen

398

15

Cotes du Roussillon AOC 2007

Frankrijk

Roussillon

1.145

1.145

1.145

groen

403

16

Imiglykos wit golden

Griekenland

1.160

1.160

1.155

fel groen

405

17

AH Gluhwein

Duitsland bottling

--

1.175

1.180

1.180

licht groen

409

18

Orvieto Classico Cecchi

Italie

Umbrie

1.155

1.160

1.155

wit

412

19

Spatlese Nahe 2009

Duitsland

Nahe

1.185

1.185

1.190

bruin

420

20

Welmoed

Zuid-Afrika

Westkaap

1.170

1.170

1.170

groen

423

Pagina 25 van 38


Wijn

land

Wijnstreek

21

Spatlese Rheinhessen suss 2009

Duitsland

Rheinhessen

22

Retsina Witte Griekse tafelwijn

Griekenland

23

Porca de Murca Douro 2009

Portugal

24

Kaapse Pracht wit

25

Concha y Toro Frontera Sauvignon /Merlot

26

Massa fles 1

Massa fles 2

Massa fles 3

Kleur fles

massa lege fles

1.190

1.190

1.195

bruin

429

1.175

1.175

1.175

wit

431

Douro

1.175

1.175

1.175

bruin

432

Zuid-Afrika

Westkaap

1.180

1.180

1.180

wit

433

Chili

Central Valley

1.195

1.180

1.185

groen

438

Merlot vin de pays d'oc charette

Frankrijk

Pays d'oc

1.215

1.210

1.210

wit

441

27

Merlot rose charette 2009

Frankrijk

Pays d'oc

1.185

1.190

1.185

wit

441

28

Pinot Grigio dello Veneto 2009

Italie

Veneto

1.185

1.185

1.185

wit

442

29

Barcelino Criado en barrica catalunya

Spanje

Catalunya

1.185

1.185

1.185

groen

442

30

Alsace Riesling , Cave de Beblenheim 2008

Frankrijk

Alsace

1.185

1.185

1.190

fel groen

444

31

Helfrich Pinot Blanc Vin d"Alsace 2009

Frankrijk

Alsace

1.195

1.195

1.190

bruin

444

32

Ruby cabernet Green Bridge

USA Californie

California

1.200

1.200

1.195

fel groen

447

33

Marquesa de Atiza Carinena, tinto 2009

Spanje

Carinena

1.200

1.200

1.200

groen

452

34

Montecielo rioja Joven 2009

Spanje

Rioja

1.200

1.200

1.200

groen

456

35

French Rebel, Merlot Bordeaux

Frankrijk

Bordeaux

1.200

1.205

1.210

groen

457

36

Romancero Rioja rosado 2009

Spanje

Rioja

1.200

1.205

1.200

wit

458

37

Marquis de Balmont, Bordeaux 2007

Frankrijk

Bordeaux

1.210

1.210

1.205

groen

459

38

Campoherido 2002 (valdepenas reserva)

Spanje

Valdepenas

1.210

1.210

1.205

groen

461

39

Vijf Skepe , pinot noir

Zuid-Afrika

Westkaap

1.205

1.205

1.210

groen

462

40

Chateau Jalousie Bordeaux superieur 2008

Frankrijk

Bordeaux

1.210

1.210

1.210

groen

462

41

Cotes du Rhone , Enclave des Papes 2008

Frankrijk

Rhone

1.220

1.215

1.220

licht groen

464

42

Cote du Rhone La Griveliere 2008

Frankrijk

Rhone

1.215

1.210

1.215

licht groen

467

43

Baron du Val Merlot pays D'oc 2009

Frankrijk

Pays d'oc

1.195

1.215

1.215

groen

469

Pagina 26 van 38

2009


Massa fles 1

Massa fles 2

Massa fles 3

Kleur fles

massa lege fles

Wijn

land

Wijnstreek

44

Comte Tolosan Blanc Moelleux 2007

Frankrijk

Sud-Ouest

1.220

1.220

1.220

wit

469

45

Cotes du Rhone Cellier Beau-Soleil 2008

Frankrijk

Rhone

1.220

1.225

1.220

licht groen

469

46

Zinfandel Rose Longwood 2009

USA Californie

California

1.225

1.230

1.225

wit

472

47

Kaapse Hoop Rooi 2009

Zuid-Afrika

Westkaap

1.220

1.220

1.220

groen

472

48

Chablis AOC Vin de Bourgogne Philip de Bois

Frankrijk

Chablis

1.215

1.220

1.220

groen

473

49

Bourgogne chardonnay yves dechanet2008

Frankrijk

Bourgogne

1.220

1.225

1.225

licht groen

475

50

Baywood Ruby cabernet 2008

USA Californie

California

1.230

1.210

1.210

fel groen

480

51

Spatlese Pfalz Rembert Freiherr von Schorlemer 2008

Duitsland

Pfalz

1.250

1.250

1.250

bruin

480

52

Californische Zinfandel rose Baywood

USA Californie

California

1.235

1.240

1.235

wit

482

53

Prosecco frizzante doc

Italie

Veneto

1.235

1.230

1.235

blauw

482

54

Mosel Riesling Hochgewachs 2008

Duitsland

Mosel

1.250

1.250

1.255

groen

485

55

Geoffrey's Bay Shiraz 2008

Australie

South eastern

1.230

1.235

1.235

fel groen

487

56

Cimarosa Chile Sauvignon blanc Valle de Maule 2009

Chili

Maule Valley

1.245

1.245

1.245

groen

495

57

Gallo Family Vineyards Zinfandel Californie 2008

USA Californie

California

1.240

1.240

1.240

groen

495

58

La Mancha Mezquiriz

Spanje

Castilla La Mancha

1.245

1.250

1.245

bruin

495

59

Lindemans Western Cape Rose 2009

Zuid-Afrika

Westkaap

1.240

1.240

1.240

wit

495

60

JA Vigneau Cabernet Syrah 2008

Frankrijk

Pays d'oc

1.245

1.245

1.245

groen

499

61

Pinot blanc Pfalz

Duitsland

Pfalz

1.250

1.250

1.250

fel groen

500

62

Portugieser Weissherbst Pfalz 2009

Duitsland

Pfalz

1.260

1.255

1.260

wit

507

63

Soave classico wit 2009

Italie

Veneto

1.255

1.260

1.255

groen

509

64

Coteaux de Languedoc 2008

Frankrijk

Languedoc

1.250

1.250

1.250

bruin

509

65

Bordeaux Appellation Controle 2009

Frankrijk

Bordeaux

1.250

1.255

1.250

bruin

510

Pagina 27 van 38


Massa fles 1

Massa fles 2

Massa fles 3

Kleur fles

massa lege fles

Wijn

land

Wijnstreek

66

Costieres du Nimes rose cave du pres Beaucuire 2008

Frankrijk

Rhone

1.255

1.255

1.255

wit

513

67

California Gold Country (cabernet sauvignon)

USA Californie

California

1.270

1.270

1.270

licht groen

515

68

Torres Garnacha Vina Brava 2007

Spanje

Catalunya

1.270

1.270

1.270

groen

526

69

Rose de Loire, Louis Gewin 2008 (rose d'anjou)

Frankrijk

Loire

1.280

1.275

1.275

wit

529

70

Cimarosa Chenin blanc 2009

Zuid-Afrika

kaap

1.290

1.290

1.280

licht groen

537

71

Cimarosa Cabernet Sauvingon 2009

Chili

Central Valley

1.285

1.290

1.280

bruin

538

72

Cimarosa Shiraz 2009

Australie

--

1.285

1.290

1.290

bruin

539

73

Cimarosa chardonnay Colombard 2009

Australie

South eastern

1.290

1.285

1.290

licht groen

542

74

The Tapas Wine Collection Tempranillo 2008

Spanje

Carche Valley

1.305

1.305

1.300

bruin

551

75

Burgershof Merlot 2008

Zuid-Afrika

Robertson

1.310

1.315

1.305

groen

559 567

76

Wild Pig Merlot

Frankrijk

Pays d'oc

1.315

1.315

1.315

bruinig groen

77

Chardonnay Chavalier de Fauvert 2009

Frankrijk

Pays d'oc

1.315

1.315

1.320

groen

569

78

Merlot Chavalier de Fauvert 2009

Frankrijk

Pays d'oc

1.320

1.320

1.315

bruin

569

79

Chablis AOC Premier Cru Florine de Feussac 2008

Frankrijk

Chablis

1.315

1.320

1.315

licht groen

569

80

Tilia Cabernet Sauvignon Merlot 2009

Argentinie

mendoza

1.330

1.330

1.330

groen

585

81

Messias beiras rose

Portugal

Beiras

1.330

1.330

1.340

wit

585

82

Yellow Tail rose 2008, Casella Wines

Australie

South eastern

1.340

1.340

1.340

wit

593

83

JP Chenet Cabernet Syrah

Frankrijk

Pays d'oc

1.350

1.345

1.350

groen

595

84

Farnese, primitivo puglia 2009

Italie

Abruzzo

1.360

1.360

1.365

groen

610

85

Chateau neuf du Pape AOC2008 Jonquieres Vauluse

Frankrijk

Rhone

1.390

1.390

1.390

bruin

640

Zuid-Afrika

Paarl Voor Paardenberg

1.390

bruinig groen

645

86

Vondeling

Pagina 28 van 38

1.385

1.395


Bijlage 2 Aantallen flessen per massa

7

6

Aantal flessen

5

4

3

2

1

0

0

0

0

0

0 65

64

63

62

61

0

0

0

0

0

0

0

0

0

60

59

58

57

56

55

54

53

52

0

0

0

0

0

0

0

0

0

51

50

49

48

47

46

45

44

43

42

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0 41

40

39

38

37

36

35

34

33

32

31

30

0

0

Gewicht glazen fles

Massa van de flessen tegen het aantal flessen. De zwarte lijn bij 468 gram geeft het gemiddelde massa weer. Pagina 29 van 38

Bijlage 3 Prijs versus massa

Pagina 32 van 38 1. 04 5 1. 06 5 1. 08 5 1. 10 5 1. 12 5 1. 14 5 1. 16 5 1. 18 5 1. 20 5 1. 22 5 1. 24 5 1. 26 5 1. 28 5 1. 30 5 1. 32 5 1. 34 5 1. 36 5 1. 38 5 1. 40 5 1. 42 5

1. 04 5 1. 06 5 1. 08 5 1. 10 5 1. 12 5 1. 14 5 1. 16 5 1. 18 5 1. 20 5 1. 22 5 1. 24 5 1. 26 5 1. 28 5 1. 30 5 1. 32 5 1. 34 5 1. 36 5 1. 38 5 1. 40 5 1. 42 5

3.5

1. 04 5 1. 06 5 1. 08 5 1. 10 5 1. 12 5 1. 14 5 1. 16 5 1. 18 5 1. 20 5 1. 22 5 1. 24 5 1. 26 5 1. 28 5 1. 30 5 1. 32 5 1. 34 5 1. 36 5 1. 38 5 1. 40 5 1. 42 5

1. 04 5 1. 06 5 1. 08 5 1. 10 5 1. 12 5 1. 14 5 1. 16 5 1. 18 5 1. 20 5 1. 22 5 1. 24 5 1. 26 5 1. 28 5 1. 30 5 1. 32 5 1. 34 5 1. 36 5 1. 38 5 1. 40 5 1. 42 5


Bijlage 4 Gewichten (volle)flessen per winkel

Lidl Aldi

3.5

3 3

2.5 2.5

2 2

1.5 1.5

1 1

0.5 0.5

0 0

Jumbo

AH

2.5

2.5

2

2

1.5

1.5

1

1

0.5

0.5

0

0


Pagina 33 van 38


Bijlage 5 Alle flessen

Pagina 34 van 38


Pagina 35 van 38


Pagina 36 van 38


Pagina 37 van 38


Bijlage 6 Voorbeeld van de diverse cornflakes

Pagina 38 van 38

5

Bijlage 2

Notitie: CO2-berekening RIVM 2011 Schatting van verminderde CO2-uitstoot door lichtere wijnflessen Het doel van deze notitie is om een indruk te geven van de verminderde CO 2uitstoot als wijnflessen minder zwaar zouden zijn. Aangezien het binnen de korte tijdspanne onmogelijk was om voldoende nauwkeurige gegevens te verzamelen, betreft het een ruwe en eventueel onvolledige schatting. De gehanteerde data zijn afkomstig van: - E.M. van Putten & M.H.Broekman (2010) “Steekproef vergelijking van de massa's van wijnflessen en cornflakesdozen” RIVM Briefrapport 609021109/2010 - G. Bergsma, A. Schwenke, B. Potjer & O. Bello (2001). “Milieu en overige effecten van een belasting op verpakkingen van dranken”. CE Rapport 01.5003.07 - SimaPro 7.0 (met de EcoInvent database) - Productschap Wijn/CSB (2011). Wijnconsumptie per capita. http://wijn.nl/site/MARKTONDERZOEK/Auto_wijnconsumptie_per_capita.php Inleiding In RIVM-Briefrapport 609021109/2010 worden de bevindingen beschreven van een vergelijking van gewichten van verschillende wijnflessen en cornflakesdozen. De steekproef gaf een beeld van het gebruik van het gewicht van verpakkingsmateriaal. De VROM-Inspectie wilde hiermee zicht krijgen op de prestaties van producenten en importeurs met betrekking tot het preventief verminderen van de hoeveelheid verpakkingsmaterialen. Na oplevering van het conceptrapport bleek de VROMInspectie behoefte te hebben aan inzicht in de daarmee gepaard gaande milieubelasting en de mogelijkheden tot vermindering daarvan. Deze notitie geeft een ruwe schatting van de verminderde uitstoot aan broeikasgassen wanneer wijnflessen 100 gr lichter zou zijn. Dat is ruim 20 % lichter dan het gewicht van de gemiddelde wijnfles. De productie en gebruik van wijnflessen in Nederland Uit de steekproef van wijnflessen gerapporteerd in RIVM Briefrapport 609021109/2010 blijkt dat het gemiddelde gewicht van een wijnfles 0,468 kg is. Dat ligt tussen de laagste en de hoogste waarde (0,308 respectievelijk 0,645 kg). Uitgaande van een normale verdeling en gegeven de spreiding in de steekproef van 0,074 kg, betekent dit dat 9 % van de wijnflessen lichter is dan 0,368 kg. In principe is het dus technisch haalbaar om het gewicht van een wijnfles met 0,1 kg te verlagen. De inhoud van de wijnfles is 0,75 L. In 2010 consumeerde de Nederlander 21.8 L wijn per jaar (PW/CBS, 2011). Hiermee brachten 16,7 miljoen Nederlanders circa 485 miljoen flessen in omloop. Gezien het gemiddelde gewicht van 0,468 kg zou dit overeenkomen met circa 227 miljoen kg glas. Tien jaar eerder rapporteerde Bergsma et al. (2001) 159 miljoen kg gekleurd glas voor wijnflessen. CO2 uitstoot door productie van gekleurd glas in 2001 Uit het rapport van Bergsma et al. (2001) kan worden afgeleid dat per kg gekleurd glas er 0,495 kg CO2 uitgestoten wordt als gevolg van de productie van de fles. Dit komt overeen met 0,232 kg CO2 per fles met een gemiddeld gewicht van 0,468 kg. Een gewichtsbesparing van 0,1 kg per fles zou een reductie geven van 0,050 kg CO2 per fles.

Pagina 9 van 10

Herkomst en transport van wijn: invloed van transport De volgende aannamen worden gedaan. De gewichtsverdeling van de flessen is onafhankelijk van de herkomst. Van overzee (Australië, Zuid Afrika, Zuid en Noord Amerika) wordt 40 % van alle wijn geïmporteerd. Met een oceaanschip worden deze flessen over een afstand van gemiddeld 14.000 km vervoerd. De overige flessen komen uit Europa (Duitsland en Zuid Europa) en worden over een afstand van gemiddeld 1.300 km getransporteerd met grote vrachtwagens (> 32 tn). In Nederland vindt transport van alle flessen plaats met kleinere vrachtwagens (3,5 16 tn) over een afstand van 100 km. De CO2 emissie door transport werd berekend op basis van de volgende emissietabel (SimaPro-EcoInvent). Transportmiddel Oceaanschip Vrachtwagen (>32 tn) Vrachtwagen (3,5-16 tn)

kg CO2 per tn∙km 0,009 0.104 0.333

Afstand (km) 14.000 1.300 100

kg CO2 per fles 0.059 0.063 0.016

Op grond van aannamen t.a.v. herkomst en transportafstanden wordt met de tabel berekend dat de CO2 emissie per fles gemiddeld 0,077 kg bedraagt dat voornamelijk bepaald wordt door lange-afstandtransport (0.061 kg CO2). Transport van een fles geeft dus 1/6 van de uitstoot als gevolg van de productie van diezelfde fles. Een gewichtsbesparing van 0,1 kg per fles zou de uitstoot als gevolg van transport met 0,017 kg CO2 per fles reduceren. Totale CO2 reductie door een lager gemiddeld gewicht van flessen De totale CO2 emissie per fles is 0,232 (fabricage) + 0,077 (transport) = 0,309 kg. Op grond van het bovenstaande levert een gewichtsbesparing van 0,1 kg per fles een reductie op van 0,067 kg CO2 per fles. Voor 485 miljoen flessen betekent dit een emissiereductie van 32.030 tn CO2 per jaar op een totaal van 150.000 tn CO2 per jaar als gevolg van productie en vervoer van „lege‟ wijnflessen. Wat betekent dit? Het opwekken van 1 MWhe (elektrische energie) in Europa gaat gepaard met de uitstoot van 0,6 tn CO2 (Nederland: 0,74 tn CO2). Een emissiereductie van 32.030 ton CO2 door 100 gram gewichtsvermindering per wijnfles is equivalent aan een energiebesparing van 53.400 MWhe. Dit komt overeen met het elektriciteitsgebruik van circa 13.000 huishoudens (o.b.v. 3.500 kWh/jaar/huishouden).

Pagina 10 van 10

Benchmark eenvoudige productverpakkingen. Wijn- en cornflakesverpakkingen gewogen. Datum 16 mei 2011 Status Definitief

Recommend Documents