BELTUG Position
Onzekerheid over Brusselse stralingsnorm leidt tot economisch verlies Bedrijven en overheidsinstellingen ongerust over de performantie van de mobiele netwerken in Brussel
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 1
April 2013
Onzekerheid over Brusselse stralingsnorm leidt tot economisch verlies
Bedrijven en overheidsinstellingen ongerust over de performantie van de mobiele netwerken in Brussel
1
DE CONTEXT: DE STRENGE STRALINGSNORMEN IN HET BRUSSELS GEWEST
“Elk gewest heeft zijn eigen regelgeving wat betreft de maximale blootstellingsniveaus aan stralingen. De Brusselse normen die bestaan uit een ordonnantie en een uitvoeringsbesluit zijn bijzonder streng in verhouding tot de norm in de twee andere gewesten en in andere landen. De Brusselse norm is dermate streng dat hij voor aanzienlijke problemen zorgt voor operatoren bij de uitbouw van hun netwerken.” (Bron BIPT – Mededeling van de Raad van het BIPT van 15 februari 2013 met betrekking tot de stralingsnormen in het Brussels hoofdstedelijk gewest) De Brusselse norm is in termen van watt per vierkante meter bijna 200 maal strenger dan de aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie. Bovendien is het een cumulatieve norm die een blootstelling van ten hoogste 3V/m oplegt in alle publieke plaatsen. De mobiele operatoren (bestaande maar ook nieuwe operatoren), B-Lite, veiligheids- en vervoerdiensten (politie, elektriciteits- en gasverdeler, waternetwerk, openbaar vervoer en andere) krijgen elk 25% ervan. Dit betekent dat elke operator onder 1,5 V/m moet blijven. 2
VLOTTE MOBIELE COMMUNICATIE IS EEN MUST
Het belang van mobiele telecommunicatie moet niet meer worden uitgelegd. Mobiel bellen is al lang ingeburgerd, mobiel internet wint erg snel aan belang. Uit de rondvraag in maart 2013 om de BELTUG Mobile Data Index te bouwen , blijkt dat de bedrijven en overheidsinstellingen in België voor de komende zes maanden een stijging van het volume van het mobiel dataverkeer met 27% verwachten. Dit Belgisch resultaat ligt volledig in de lijn van de Cisco Visual Networking Index die voor mobiele data een volumegroei van 66% per jaar voorziet voor de periode 2012 tot 2017.
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 2
Web, e-mail, afstandwerken, internettelefonie, videogesprekken en, niet te vergeten, meer en meer locatiegebonden diensten (combinatie van gps en mobiele data) en machine-naar-machine communicatie: die diensten worden meer en meer mobiel gebruikt, zowel via smartphones, tablets als laptops. 3
ONGERUSTHEID OVER DE MOBIELE NETWERKEN IN BRUSSEL
Bedrijven en overheidsinstellingen zijn zeer ongerust over de toestand en de verwachtingen voor de mobiele communicatie in Brussel. Verschillende elementen dragen hiertoe bij: . BELTUG krijgt steeds meer reacties van ondernemingen en overheidsinstellingen over moeilijkheden met de bestaande netwerken, zoals . een toename van het aantal onderbroken oproepen; . het mobiel internet dat van het snelle hsdpa of umts terugvalt op het veel tragere Edge (de zgn. 2,5G); . batterijen van smartphones en tablets die in Brussel sneller leeg raken, omdat de toestellen meer vermogen nodig hebben om met de mast te communiceren; . De degradatie van de bestaande 2G en 3G-netwerken laat zich nu al voelen. De combinatie van de lagere norm, en de moeilijkheden om sites te vinden op de juiste locaties, leidt tot een patstelling. De operatoren rekenen voor dat ze ongeveer 350 sites nodig hebben om de bestaande 2G en 3G-netwerken op peil te houden als de norm ingaat; . Wat zal er gebeuren in de herfst van 2013, als de straling van de antennes daadwerkelijk naar beneden wordt gebracht? BELTUG vreest dat de situatie nog in belangrijke mate zal verslechteren als de operatoren zich aan hun quota van 1,5V/m moeten houden. . De moeilijkheden van de mobiele operatoren om 4G in Brussel uit te rollen. . Wat als de vierde en vijfde operatoren die een licentie behaalden operationeel worden? Wordt het toegestane vermogen/operator dan opnieuw verlaagd, met alle bijkomende moeilijkheden en investeringen die daarmee gepaard gaan? . De dekking van de netwerken binnen bedrijfsgebouwen (indoor coverage) is een groeiend probleem. In de toekomst wordt dit nog versterkt door strengere isolatienormen;
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 3
.
.
4
De verslechtering van de kwaliteit van de netwerken heeft als resultaat dat de gebruikers blootgesteld zijn aan een hogere straling van hun mobiel toestel, wat net het tegenovergestelde is van wat beöogd werd. Mobiele communicatie is een groeiend onderdeel van de ICT-uitgaven van bedrijven. De lagere norm werkt kostenverhogend voor de mobiele operatoren. De hogere investeringen moeten terugverdiend worden. Ofwel zullen ze leiden tot hogere prijzen voor de professionele en particuliere gebruikers, ofwel zullen de mobiele operatoren andere investeringen uitstellen of afblazen.
DE NIEUWE 4G MAAR OOK DE HUIDIGE 2G EN 3G NETWERKEN ZIJN BELANGRIJK
Een oplossing voor 4G alleen is niet voldoende. Het is niet omdat 4G van start is gegaan, dat de bestaande technologie in een paar jaar tijd verleden tijd wordt. Het is met de Brusselse norm echter quasi onmogelijk om 4G LTE te ontplooien zonder een bijkomende impact op de 2G/3G-netwerken. Volgens cijfers van de operatoren, speelt 88% van het verkeer zich momenteel nog altijd op 2G af. Er zijn nog nauwelijks toestellen voor 4G in omloop en de 4Gnetwerken zijn nog in opbouw. De professionele (en particuliere) gebruikers hebben de bestaande 2G- en 3Gnetwerken nog jaren nodig. 5 INDOOR COVERAGE: EEN GROEIEND PROBLEEM Goede indoor coverage wordt steeds essentiëler voor mobiel werken. Met een doorgedreven politiek van mobiel werken, waarbij medewerkers uitgerust worden met een PC, smartphone of tablet, wordt het mobiele dataverkeer een essentieel onderdeel van de workflow. Goede bereikbaarheid binnen bedrijfsgebouwen is essentieel. Als de performantie in de open lucht niet voldoende is, is ze binnen gebouwen zeker onvoldoende. Eén op vier BELTUG-leden maakt zich zorgen over indoor coverage. Dit wordt bevestigd door de mobiele operatoren die ons vertellen dat indoor bedekking steeds vaker een onderdeel is van de offerteaanvragen.
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 4
5.1 Hogere kosten voor bedrijven en overheidsinstellingen Bedrijven en overheidsorganisaties moeten zelf investeren in signaalversterking binnen hun gebouwen. Ze moeten picocellen, femtocellen of Wifi routers (een oplossing voor mobiele data, niet voor spraak) in huis halen. Met de invoering van de Brusselse norm zal dit probleem vergroten. Dit stelt bedrijven en overheidsinstellingen voor 4 problemen: . De investeringskost; . De grote afhankelijkheid van de mobiele operator: vermits de indoor coverage via de operator moet gebeuren is dit een belangrijke rem bij een verandering van operator, je moet dan immers je indoor apparatuur veranderen; . Als organisaties moeten investeren in antennes en repeaters die het signaal van de gsm-mast versterken, om de indoor coverage te verbeteren, wordt de straling verlegd. Het installeren van indoor apparatuur leidt dan ook vaak tot moeilijke discussies met de werknemers. . Ook de indoor installaties zijn meestal aan de norm onderwerpen. 5.2 Repeaters: illegaliteit wenkt Repeaters mogen alleen worden geïnstalleerd, met geschreven toestemming van de mobiele operator, aangezien de hele signaalketen zijn verantwoordelijkheid is (zie BELTUG alert voor de leden). Op internet worden ze nochtans aangeboden. Er geldt intussen een meldingsplicht voor repeaters in alle binnenruimten, dus ook voor shopping centra, metro en andere. 5.3 Brussel verstrengt isolatienormen: gsm-bereik wordt nog lager Om vanaf 1 januari 2015 een bouwvergunning te krijgen voor een kantoor in het Brussels gewest moet het gebouw passief zijn. Passief bouwen impliceert per definitie sterkere isolatie (vaak met een toplaag van aluminiumfolie) waardoor de signalen gereflecteerd worden. In reclame voor isolatiemateriaal duikt stralingsbeperking zelfs op als verkoopargument: “Dit geeft niet alleen een zeer hoge dampremming maar ook een extra isolatiewaarde. Het (product) maakt bovendien de constructie winddicht en reduceert overmatige gsm- en umts-straling.”
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 5
Daarmee loopt Brussel voorop in milieu- en energieverordeningen, maar ze zullen wel tot gevolg hebben dat de ontvangst in gebouwen nog moeilijker zal worden.. BELTUG stelt trouwens vast dat architecten en de bouwsector bij nieuwe gebouwen het belang van mobiele communicatie negeren. De problematiek is onbekend in de bouwsector. BELTUG betreurt dat blijkbaar geen enkele instantie het tot zijn taak rekent om hierover te sensibiliseren.
6
EEN TEKORT AAN GESCHIKTE PLAATSEN VOOR GSM-MASTEN
3 Volt/meter betekent meer antennes voor eenzelfde bereik. Het is duidelijk dat de mobiele operatoren een groot probleem hebben om bijkomende antennes te plaatsen, net op die plaatsen waar dit technisch nodig is . Volgens de operatoren zijn er 350 nieuwe sites nodig om de huidige 2G- en 3Gnetwerken te laten voldoen aan de ordonnatie van 3 Volt/meter zonder te raken aan de kwaliteit van het netwerk. 7
HET ECONOMISCH BELANG VAN BRUSSEL
Enkele cijfers: . 19% van het Belgische BBP wordt in Brussel gerealiseerd (Investir à Bruxelles, guide de poche) . Brussel trekt een vijfde van de buitenlandse investeringen in België aan . Brussel heeft de hoogste economische activiteit in België, met een jaarlijkse omzet van 218 miljard euro, vóór Antwerpen met 170 miljard. 7.1 Maar Brussel begint negatief te scoren . De jongste jaren tonen officiële statistieken dat meer bedrijven Brussel verlaten dan er zich vestigen (Investir à Bruxelles, guide de poche).En toen Belgacom aankondigde 4G uit te rollen in verschillende steden, maar niet in Brussel, kwam de hoofdstad van België en Europa niet alleen in eigen land negatief in het nieuws. Ook voor Mobistar verhindert de situatie het ontwikkelen van een 4G-aanbod in Brussel.
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 6
7.2 De opportuniteiten voor de professionele markt De sterkte van 4G ligt in de snelheid en de gebruikservaring die dezelfde is als die van een vaste internetverbinding. Voor organisaties biedt dit mooie opportuniteiten. Zo kan een ziekenhuis videobeelden doorgestuurd krijgen vanuit een ambulance of de plaats van een ongeluk. Videoconferenties kunnen worden gehouden met medewerkers op locatie. Ook politie en andere hulp- en nooddiensten maken steeds meer gebruik van mobiele datatoepassingen. Met back-upsystemen via het mobiel netwerk wordt een hoger zekerheidsniveau bekomen, cruciaal voor veel organisaties. In talloze mobiele werkplekken en situaties wordt het internet beschikbaar zoals op kantoor. 7.3 Kip-en-ei situatie Bedrijven zijn sterk geïnteresseerd om mobiele datatoepassingen te ontwikkelen, maar het is moeilijk om een business case te maken in de onzekere actuele situatie. Kan men bij de keuze voor mobiele applicaties al uitgaan van performante mobiele netwerken, of is dat een risico? Kun je het risico lopen applicaties te bouwen die wel vlot werken in Wallonië en Vlaanderen, maar niet in Brussel? Omgekeerd krijgt BELTUG in discussies met de mobiele operatoren de vraag op welk tempo de professionele markt zal overschakelen naar 4G, maar daar kunnen onze leden geen antwoord op geven, omwille van de onduidelijke situatie. 7.4 Belang van goede mobiele netwerken Op basis van de cijfers van de mobiele operatoren is Brussel goed voor 25% van het mobiel verkeer in België. Goede telecomverbindingen en goede mobiele netwerken zijn een belangrijk element geworden de keuze van vestigingsplaats voor bedrijven. Door het economisch belang en zeker ook door de internationale functie van Brussel, is een performant mobiel netwerk een absolute must. Brussel heeft voor zijn internationale uitstraling en zeker voor zijn eigen economische toekomst een dringende uitrol van 4G nodig. Een studie van Deloitte in 2011 toonde de significante bijdrage van mobiel breedbandinternet aan op de Amerikaanse economische groei en concurrentiekracht (The impact of 4G technology on commercial interactions, economic growth, and U.S. competitiveness, Deloitte, August 2011).
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 7
8
EEN OPLOSSING IS NOODZAKELIJK
Er is een eenvoudige oplossing om de ongerustheid over al deze punten weg te nemen: de normen in Brussel gelijkschakelen met die in de andere gewesten. Ook die normen zijn streng; veel strenger dan de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Maar, ze hebben het voordeel van de duidelijkheid en ze maken langetermijninvesteringen mogelijk, ook in dichtbevolkte steden zoals Antwerpen of Luik. In het advies van het BIPT worden ook andere alternatieven opgesomd. Duidelijkheid op korte termijn is noodzakelijk. De aanslepende onzekerheid leidt tot economisch verlies. OVER BELTUG BELTUG is de grootste Belgische vereniging van ict-managers, met een gespecialiseerde focus op bedrijfsnetwerken, mobiele communicatie, unified communications, cloud, beveiliging en ict-aankoop. BELTUG telt meer dan 1.200 leden en vormt zo een belangrijke netwerkingorganisatie voor de ict-beslissingsnemers in ons land. BELTUG brengt bedrijven samen om ervaringen uit te wisselen, publiceert aanbevelingen en informeert. BELTUG verdedigt de belangen van de professionele ict-gebruikers bij nationale en internationale overheden. BELTUG, Knaptandstraat 123, 9100 Sint-Niklaas Tel 03 778 17 83 -
[email protected] – www.beltug.be
De performantie van de mobiele netwerken - April 2013 • 8
