Bellen blazen COMFORT SERVICE: EXTRA S VAN BRONOVO. Waarom krijg ik kippenvel? TEGEN DE PIJN. Nieuwe kruisband skifanaat Isabella

Sara Publieksmagazine Bronovo

Hoffelijke zorg

Jaargang 12 | nr. 3 | September 2014

Bellen blazen TEGEN DE PIJN

Waarom krijg ik kippenvel? Nieuwe kruisband skifanaat Isabella

COMFORT SERVICE: EXTRA’S VAN BRONOVO AG! • ME M

AG! • ME M

EMEN EN

EMEN EN

Colofon

Sara is het magazine voor patiënten, bezoekers en omwonenden van Bronovo. Het verschijnt vier keer per jaar, waarvan twee keer ook huis aan huis. ‘Sara’ verwijst naar de jonkvrouw die de eerste ‘besturend zuster’ was van het ziekenhuis. Sara Katharina de Bronovo (1817-1887) nam in 1865 het initiatief tot een opleidingsinstituut voor diaconessen: verpleegkundigen die hun werk verrichtten vanuit hun christelijk-protestantse overtuiging. Het bevond zich aanvankelijk achter het Lange Voorhout, in de Kazernestraat. De naam van het huidige ziekenhuis is nog altijd ontleend aan Sara’s familienaam.

Bezoekadres Bronovolaan 5, Den Haag Postbus 96900, 2509 JH Den Haag Tel: 070 - 312 41 41 Fax: 070 - 312 44 25 Internet www.bronovo.nl Redactie Majella de Spaey, hoofdredactie Gerben Stolk, (eind)redactie Karin de Vries, coördinatie Francine van der Wiel, redactie Bianca van Beek, redactie Christine Le Roy, redactie E-mail redactie: [email protected]

Het goede van toen

het beste van nu

Fotografie: Frank van der Burg Fotografie Vormgeving: thielenpeters, Amsterdam Druk: Bink Oplage: 5.000 exemplaren Auteursrecht Artikelen uit dit blad mogen worden overgenomen na toestemming van de redactie. Bronvermelding is verplicht. Volgende nummer: Nummer 4 komt uit op 16 december

Bronovolaan 5, 2597 AX Den Haag, tel.: 070 - 312 41 41, mail: [email protected], www.bronovo.nl Hoffelijke zorg

@Bronovo www.facebook.com/Bronovo www.youtube.com/Bronovo

Sara Katharina de Bronovo (1817-1887)

IN DE GEEST VAN

Sara

Kwalitatief goede zorg. Menselijke zorg. Toegankelijke zorg. Dat is wat u verlangt van een ziekenhuis. In Bronovo bent u op de goede plaats. Van harte welkom. Wij verlenen nog altijd zorg in de geest van Sara Katharina de Bronovo, die bijna 150 jaar geleden de aanzet gaf tot de organisatie die nu haar naam draagt. In uw handen heeft u het publieksmagazine van Bronovo. Het blad past bij ons streven patiënten, hun naasten en onze omgeving op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen. Onlangs zijn wij samengegaan met Medisch Centrum Haaglanden (MCH). Daarom zult u voortaan ook kunnen lezen over nieuwe ontwikkelingen vanuit MCH Westeinde en MCH Antoniushove. Want met meer deskundigheid in huis zijn wij in staat u nog beter te helpen volgens de nieuwste kwaliteitseisen. Wij realiseren ons dat open en duidelijke communicatie bijdraagt aan het welbevinden van patiënten en aan beter begrip bij buurtbewoners en onze relaties. Die communicatie werkt twee kanten op. Wij trachten u bijvoorbeeld zo goed mogelijk op de hoogte te brengen over een ziekte en behandeling. Maar graag nodigen we u uit ook van zich te laten horen. Is er iets onduidelijk? Is er misschien iets dat u liever anders had zien lopen? Of bent u tevreden en wilt u dat met ons delen? U kunt het onder meer laten weten via [email protected]. Want goede zorg, dat is een kwestie van samenspel. Niet alleen tussen zorgverleners, maar ook tussen professionals en degene om wie het allemaal begonnen is: u.

Paul Doop, Renée Barge en Joop Hendriks Raad van Bestuur Bronovo en MCH

SARA DE BRONOVO • 3

Ontspannen Bellen blazen in een ziekenhuis? Dat is niet zo opmerkelijk als het misschien lijkt. Wanneer een kind bellen blaast, ervaart het minder pijn en stress tijdens een medische handeling, zo is gebleken uit onderzoek. Door langzaam, diep en ritmisch bellen te blazen, gaan patiëntjes rustiger ademhalen en raken ze meer ontspannen en afgeleid. Tijdens de medische handeling kan de pedagogisch medewerker, kinderverpleegkundige of een ouder bellen blazen met het kind. Dit wordt gedaan op de kinderafdeling Willem-Alexander. Bellenblazen vormt een onderdeel van ziekenhuis-breed beleid. Bronovo streeft ernaar patiënten - en dus ook jonge patiënten zoveel mogelijk pijnvrij te houden.

4 • SARA DE BRONOVO


inhoudsopgave Mensen

26 Nieuwe kruisband Isabella 43 Tevreden tachtiger

10 43

Medisch

14 Weetjes over het oog 34 Spoedeisende Hulp in vogelvlucht 39 Verklaard: kippenvel 40 Effectievere afweer met maden Lifestyle

10 Afspraak op afstand met internist 18 Extra zorg binnen en buiten Bronovo

24 34

En verder

22 Receptie en inschrijfbalie toegankelijker 30 Sneltekenaar op kinderafdeling 42 Kan ik mijn medische gegevens inzien? 46 Gespecialiseerde chirurgische zorg 49 Service voor expats Algemeen

26

51 Service & Informatie 57 Alle medisch specialisten

22 14 SARA DE BRONOVO • 7

FUSIE BRONOVO EN MCH AKKOORD

AANGENAAM

GIJS WILLEMSEN, INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE Nederlanders worden gemiddeld steeds ouder. Het is een uitdaging voor de gezondheidszorg dat we dat doen op een gezonde manier. Gijs Willemsen draagt er graag aan bij. Sinds 1 juli is hij internist ouderengeneeskunde in Bronovo. beeld: medisch-inhoudelijk is veel mogelijk, maar vindt een patiënt het zinvol een bepaalde ingrijpende therapie te ondergaan? Het gaat om zijn belevingswereld.” Willemsen studeerde geneeskunde aan het LUMC in Leiden, rondde er ook zijn opleiding tot internist af en bekwaamde zich in het UMC Groningen tot internist met het aandachtsgebied ouderengeneeskunde. In 2004 zette hij een vakgroep ouderengeneeskunde op in het Diaconessenhuis in Leiden.

KORT NIEUWS ROZE LINTJE BRONOVO EN MCH

Vrouwen met borstkanker krijgen in Bronovo en Medisch Centrum Haaglanden (MCH) uitstekende zorg en aandacht. Borstkankervereniging Nederland (BVN) onderstreepte dat in september door Bronovo en MCH het zogeheten roze lintje toe te kennen. Met het kwaliteitskeurmerk voldoet Bronovo voor het vijfde jaar op rij aan de normen die BVN stelt voor patiëntgerichte borstkankerzorg.


WAARDERING VOOR GASTVRIJHEID Wie Bronovo betreedt, komt terecht in een ziekenhuis waar gastvrijheid hoog in het vaandel staat. Tot die conclusie komt het landelijke initiatief Gastvrijheidszorg met Sterren. Bronovo is ook dit jaar weer het enige ziekenhuis in Haag dat drie sterren kreeg toebedeeld. Het wordt onder meer op prijs gesteld dat patiënten weer maaltijden kunnen eten die deels in Bronovo zijn gekookt. Dat verhoogt de kwaliteit van het eten. Verder is er lof voor het predicaat ’seniorvriendelijk ziekenhuis’ dat Bronovo vorig jaar ontving. ‘Duurzaamheid’ en ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ vallen eveneens in de smaak, Over de maaltijden wordt bijvoorbeeld gezegd: “Er wordt goed gelet op de herkomst van de ingrediënten. Plofkippen worden niet verwerkt.”

Gastvrijheidszorg met Sterren is een initiatief van LOC Zeggenschap in zorg (landelijke cliëntenorganisatie), Koksgilde Nederland en Vakmedianet, uitgever van onder meer vakbladen in de zorg. Het wordt ondersteund door organisaties als Actiz (brancheorganisatie voor zorgondernemers), Zorgverzekeraars Nederland en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Dit jaar deden 230 zorgaanbieders mee. Zeven kregen het maximumaantal sterren: vijf.

“Alles wat wij doen is gericht op een betere levenskwaliteit van de oudere patiënt”, zegt Willemsen. “Daarbij hechten we aan gelijkwaardigheid tussen arts en patiënt. Sámen nemen we beslissingen, sámen komen we tot de behandeling die het best aansluit op de behoeften van een patiënt. Een voor-

Bronovo is sinds vorig jaar Seniorvriendelijk Ziekenhuis. Dat is een ziekenhuis dat zijn beleid heeft aangepast aan de wensen en behoeften van ouderen. Willemsen: “In de komende jaren worden de eisen verscherpt om het predicaat ’seniorvriendelijk Ziekenhuis’ te voeren. Het is een uitdaging daaraan te voldoen en de zorg voor onze oudere patiënten verder te verbeteren.”

Bronovo en Medisch Centrum Haaglanden (MCH) zijn per vrijdag 15 augustus gefuseerd. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gaf hiervoor groen licht. Wat merkt u daarvan? Het belangrijkst is dat de ziekenhuizen hun zorgkwaliteit voor patiënten in de Haagse regio kunnen blijven garanderen vanuit hun vertrouwde locaties: Bronovo, Nebo, MCH Westeinde en MCH Antoniushove. De instellingen kunnen met hun samensmelting beter inspelen op kwaliteitsnormen van wetenschappelijke verenigingen, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en zorgverzekeraars. Daardoor wordt het voor steeds meer specialismen mogelijk intensiever met elkaar samen te werken. Voorbeelden zijn chirurgie, gynaecologie en neurologie. De bestuurlijke fusie betekent dat de stichting MCH en stichting Bronovo-Nebo worden ondergebracht in een holding met één raad van toezicht en één raad van bestuur.

NUTTIG BIJ ZWANGERSCHAP Wat staat mij precies te wachten wanneer ik binnenkort beval in Bronovo? Maandelijks laten moeders - én hun partner - zich hierover bijpraten tijdens een informatieavond in het ziekenhuis. Dit zijn de volgende data: • Maandag 6 oktober (in het Engels) • Maandag 3 november • Maandag 1 december

Oók het bezoeken waard: de informatieavond ’schildklier en zwangerschap’ op dinsdag 11 november. De schildklier speelt een belangrijke rol rondom en gedurende de zwangerschap. Een eventuele schildklieraandoening kan dan grote invloed hebben. Niet alleen op het verloop van de zwangerschap, maar ook op de ontwikkeling van het kind. U wordt bijgepraat door onder meer internist Sharita Ramautar. Een avond bijwonen? U kunt zich opgeven via 070 - 312 43 43 (dagelijks van 10.00 tot 16.00 uur) en [email protected].


VideoConsult: handige nieuwe service patiënt

PATIËNT PROFESSIONAL

AFSPRAAK OP AFSTAND Oog in oog met uw specialist, zonder de deur uit te hoeven? Bij Bronovo kan het. Paul Palstra heeft inmiddels ervaring opgedaan met VideoConsult op het spreekuur van internist Yvo Sijpkens. “Het scheelt mij tijd.”



‘ EEN UITKOMST VOOR IEMAND DIE SLECHT TER BEEN IS’ Van zijn huis naar Bronovo, dat is op de fiets al gauw een minuut of vijftig, met het openbaar vervoer idem dito. Lang hoefde Paul Palstra (56) dan ook niet na te denken over de vraag of hij wilde deelnemen aan de proef met VideoConsult. Als een van de eersten had hij, thuis achter de pc, een ‘afspraak op afstand’ met internist Yvo Sijpkens.

Palstra is werkzaam bij het ministerie van Economische Zaken en behandelt daar ingekomen klachten voor het Veterinair Tuchtcollege, bijvoorbeeld over verboden gebruik van antibiotica. Met de nuchtere en kritische blik die bij zijn functie hoort, benaderde hij ook zijn hypertensieklachten. De hoge bloeddruk werd ontdekt tijdens een controle bij de Bloedbank,

waar hij regelmatig bloed geeft. “Ik wilde niet volstaan met pilletjes innemen, ik wilde weten waar het vandaan kwam. Na een rondgang langs onder andere huisarts en cardioloog in Bronovo kwam ik op de hypertensiepoli van Bronovo terecht, waar we de zaak weer van nul af aan zijn gaan uitzoeken. Daar vroeg Sijpkens of ik wilde meewerken aan VideoConsult.” Geschikt Het gebruik van VideoConsult is volledig vrijwillig, zegt Sijpkens: “We vragen gewoon aan iemand of hij ervoor voelt. Het is vooral geschikt voor controles bij patiënten die actief betrokken zijn bij hun behandeling en thuis hun bloeddruk meten. VideoConstult is ook een uitkomst voor mensen die van ver moeten komen of voor wie de gang naar het ziekenhuis lastig is, bijvoorbeeld omdat ze slecht ter been zijn of niet elke keer vervoer kunnen regelen.” Zelf ervoer hij de voordelen al bij zijn allereerste VideoConsult: “Die patiënt bevond zich in Oman voor een zakenreis, dus VideoConsult was een uitkomst. We hebben op 5.500 kilometer van elkaar zijn thuisbloeddruk besproken, waarna ik een aanpassing van de medicatie heb geadviseerd.” Installatie Palstra’s laptop staat (meestal) in een hoek van de woonkamer. “Van daaruit houd ik contact met de samenleving”, lacht hij. Voor zijn eerste VideoConsultafspraak moest de nodige software op de computer zijn geïnstalleerd, die overigens heel gangbaar is op pc’s waarop met beeld en geluid wordt gewerkt (met Skype, bijvoorbeeld). Zijn pc werd op afstand gescand om na te gaan of zijn configuratie geschikt was voor VideoConsult. “Dat zal voor sommigen best even slikken zijn; je computer wordt tijdelijk overgenomen door het programma achter VideoConsult. Sommige mensen willen zelf alle controle houden.”


Een paar dagen voor zijn afspraak heeft hij een e-mail toegestuurd gekregen met een link. Daarmee krijgt hij toegang tot de omgeving van VideoConsult. Op het afgesproken tijdstip zit Sijpkens aan de andere kant van de ‘lijn’ ook achter zijn computer. Vanuit een hoek in het beeldscherm in Palstra’s huiskamer kijkt hij zijn patiënt aan, de rest van het beeld wordt in beslag genomen door het medisch dossier van Palstra. Die combinatie onderscheidt VideoConsult van Skype, het programma dat tegenwoordig veel wordt gebruikt voor gratis ‘beeldbellen’. Palstra: “Je kunt precies volgen wat de arts wijzigt en toevoegt in het dossier. En je ziet of hij zorgelijk kijkt, aandachtig is.” Lachend: “Dat hij ondertussen geen vliegtuigjes zit te vouwen!” Beter dan telefoon Sijpkens ervaart de meerwaarde van VideoConsult boven een telefonische afspraak. Niet alleen is hij zichtbaar voor de patiënt, de patiënt is ook in zíjn beeldscherm ‘aanwezig’. “Non-verbale communicatie is zo essentieel. Daarop kun je nu reageren: ‘Ik zie dat u zich zorgen maakt, of ontevreden bent... Wat kunnen we doen om dat op te lossen?’ Ik hoeft mijn blik niet meer van de patiënt af te wenden om iets in de computer in te voeren; alles wat je nodig hebt, staat in het beeldscherm. Dat is een enorm voordeel. En een telefonisch consult doe je vaak even tussendoor, terwijl voor een VideoConsult een kwartier wordt uitgetrokken. Hetzelfde als op een gewoon spreekuur.”

Wat Sijpkens ook bevalt, is dat zijn gesprekspartner direct inzage heeft in zijn eigen medische gegevens, nieuwe laboratoriumuitslagen en andere wijzigingen. De patiënt kan meekijken met wat Sijpkens in de brief aan zijn huisarts schrijft. “Dat is transparantie. Het medisch dossier wordt meer van de patiënt zelf.” Rechttoe-rechtaan Al met al is het oordeel van Palstra eveneens positief. “Het evenaart natuurlijk nooit helemaal de kwaliteit van een echte afspraak. Maar wie tijdens een persoonlijke afspraak goed weet te communiceren met zijn specialist, kan dat ook via VideoConsult. Voor een kennismakingsgesprek lijkt het me niet geschikt, maar wel voor rechttoe-rechtaan-gesprekken en vervolgafspraken.” Palstra moet voor een VideoConsultafspraak nog net als vroeger vrijaf

nemen. Dergelijke privézaken doe je nu eenmaal niet op je werk. “Maar het scheelt toch tijd, mij althans wel.” Voor mensen die ook thuis (kunnen) werken, is dat des te meer het geval. Palstra: “Het is een mooie toevoeging aan het repertoire van de specialist. Een extra service.”

‘PATIËNT ZIET THUIS OP BEELDSCHERM ZOWEL DE SPECIALIST ALS ZIJN MEDISCHE GEGEVENS’

Ook op andere afdelingen De proef met VideoConsult wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Vrienden van Bronovo (zie ook pagina 43 en 50). Tot nu tot hebben alleen patiënten van de hypertensiepoli kunnen profiteren van de voordelen van VideoConsult, maar in het najaar komen ook mensen in aanmerking die onder controle staan bij andere afdelingen. Donaties hiervoor zijn van harte welkom. Internist Yvo Sijpkens: “Het streven is deze moderne manier van werken ook bij disciplines als cardiologie of neurologie te introduceren. Alle specialismen waarbij niet gedurende elk bezoek specialistisch of lichamelijk onderzoek nodig is, komen in aanmerking.”


Wat zien ik?

De ogen de spiegel van de ziel? Daar

valt medisch wel wat op af te dingen. Optometrist Irma den Toom van

Bronovo vertelt wat het oog allemaal wél is en doet.

Ingebouwde camera Een oog werkt ongeveer als een fototoestel. De pupil fungeert als diafragma en bepaalt de scherptediepte. Hoe kleiner de pupil, hoe beter de scherptediepte. De combinatie van pupil, lens en hoornvlies moet ervoor zorgen dat het beeld op het netvlies valt. Het netvlies (retina) is ‘de gevoelige plaat’ achterin het oog waarop het beeld, gespiegeld en ondersteboven, wordt geprojecteerd. Tel hierbij 120 miljoen lichtgevoelige cellen op, en u heeft het plaatje compleet. De lichtgevoelige cellen geven via zenuwvezels de prikkels door aan het ‘zien-centrum’ in het achterhoofd, waar het echte ‘zien’ plaatsvindt.

Marionetten Strabisme (scheelzien) komt voor bij 2 tot 5% van de kinderen, maar ook ouderen hebben er weleens last van . “Bij vermoeidheid bijvoorbeeld”, zegt optometrist Den Toom. “Ogen zijn net marionettenpoppetjes. Zes spieren houden het oog op zijn plaats, maar als de trekkracht niet evenredig is, raakt het oog in een afwijkende stand. De ogen zijn dan niet langer op hetzelfde punt gericht. Alleen in extreme gevallen van strabisme is een operatie noodzakelijk.”

Groenten zijn goed Worteltjes zijn goed voor de ogen. Is dat echt zo? Optometrist Den Toom: “Onderzoeken geven aan dat bepaalde antioxidanten - zeaxanthine en luteïne - goed zijn voor je ogen. Verse groene bladgroenten bevatten veel antioxidanten, dus daar heb je wel wat aan. Maculadegeneratie, een aandoening van het netvlies die vaak op latere leeftijd optreedt, lijkt erdoor geremd te worden.” Zij vervolgt: “Het caroteen in worteltjes doet zeker wat, maar de oranje paprika bevat veel meer antioxidanten. Toch is het moeilijk te meten: hoe weet je hoe het zou zijn gegaan bij een ander dieet? De voedingssupplementen die bij maculadegeneratie worden voorgeschreven, lijken een gunstig effect te hebben en het proces te remmen, maar hebben geen genezende werking.”

Spiegel van de ziel? “Nou, nee’ eerder de spiegel van het lichaam, zegt optometrist Den Toom. “Want het oog kan wel iets laten zien van wat er in het lichaam gaande is. Al is het maar omdat de lens doffer wordt bij pijn. Maar ook een hoge bloeddruk , diabetes of hoog cholesterolgehalte kan sporen nalaten in het oog. In die zin is het oog een venstertje.”

Twee zien meer dan één Die twéé ogen, vertelt optometrist Irma den Toom, heeft u nodig om diepte te kunnen zien. “Mensen die plots blind worden aan een oog, merken het verschil als ze bijvoorbeeld iets moeten inschenken. Of als ze moeten inparkeren. Een kwestie van wennen. Je mag met één oog overigens wel blijven autorijden.”

Knipperen is gezond Per minuut knippert een mens ongeveer vijftien tot twintig keer. Dat is bijna 22.000 maal per etmaal. Grofweg zitten we, klaarwakker, tien procent van de tijd met onze ogen dicht. Bij lang achter de pc zitten of televisiekijken neemt de knipperfrequentie af, worden de ogen droog en verslechtert het zicht.


ORGAAN CENTRAAL

Blauw Optometrist Den Toom: “De kleur van het oog wordt genetisch bepaald door de hoeveelheid pigment in de iris. In het algemeen zijn lichtere ogen (blauwe ogen) gevoeliger voor licht dan donkere ogen”

Traantje wegpinken

Oogheelkunde in Bronovo

Traanvocht spoelt minuscule deeltjes van het hoornvlies en houdt het oog vochtig. De traanklier bevindt zich boven de oogbal, net boven de buitenste rand. Per minuut produceert een gezond mens plusminus 1 microliter. Veel meer waterlanders wellen op door stof en zand, chemische stoffen (traangas of, onschuldiger, uien), allergieën en emoties. Optometrist Den Toom: “Bepaalde ziekten, onder andere reuma-gerelateerde aandoeningen, kunnen de kwaliteit van het traanvocht aantasten. Oogdruppels kunnen dan helpen.”

Voor vrijwel alle specialismen op oogheelkundig gebied kunt u terecht in Bronovo. Van kinderoogheelkunde tot en met ooglidcorrecties. In de operatiekamer op de poli worden staaroperaties uitgevoerd. Henny Westerduin, unithoofd van de polikliniek oogheelkunde: “Daarmee onderscheiden we ons. De operatiekamer is vorig jaar gebouwd, we hebben het modernste van het modernste. U wordt geholpen door de mensen die u al kent van vorige afspraken, in de omgeving die u kent. Dat geeft vertrouwen. En opereren op de poli is sneller. In de behandelstoel wordt u voorbereid, geopereerd en krijgt u de nazorg. Binnen tweeënhalf uur kunt u alweer naar huis.”


Met de ziel van toen

voor het hart van nu

Hoffelijke zorg

Extra’s van Bronovo

À la carte eten

U wilt in Bronovo graag medische én persoonlijke aandacht krijgen. Hierin voor-

Iedere patiënt krijgt in Bronovo een gevarieerd dagmenu. Heeft u een keer zin in meer luxe? Dan kan dat via Comfort Service.

zien wij met onze standaardzorg. Sinds kort kunt u daarnaast kiezen voor extra’s. Met Comfort Service gebruikt u tegen betaling diensten die uw verblijf en thuis-

U bestelt dan bijvoorbeeld een croissantje, gekookt eitje en verse jus d’orange bij het ontbijt. Of u kiest voor een luxe vis- of vleesgerecht, vers fruit, tiramisu en een glaasje wijn in de avond. Het is ook mogelijk uw lunch met een extra gerecht aan te vullen.

komst prettiger maken. Op deze pagina’s komt u een aantal voorbeelden tegen. Die zijn nog gedetailleerder terug te lezen op de vernieuwde website Bronovo.nl.

Thuisbrengen

Persoonlijk begeleider U staat er niet alleen voor in Bronovo. Tijdens, voor of na uw opname kan een persoonlijk begeleider langskomen en bijvoorbeeld meebrengen wat u nog miste. Het is ook mogelijk dat de begeleider samen met u de uitleg van de medisch specialist beluistert, zodat u de informatie niet allemaal alleen hoeft te onthouden. Heeft u een hulpbehoevende partner? Ook dan kunt u rekenen op de aandacht van de begeleider. De begeleider kan koken en/of mee-eten en verzorgt desgewenst tijdelijk uw planten of huisdieren. Al voor uw opname in Bronovo kunt u bespreken wat u denkt nodig te hebben. Bronovo biedt deze service in nauwe samenwerking met Senior Service van Jeeves. Alle persoonlijk begeleiders zijn zorgvuldig geselecteerd en goed getraind op taak en verantwoordelijkheid. Zij zijn vaak van middelbare leeftijd.


Bronovo vindt een prettige thuiskomst van belang. Bent u met de auto naar het ziekenhuis gekomen, maar mag u na de behandeling niet rijden? Schakel dan onze chauffeur in. Hebt u geen eigen vervoer, dan kan hij u ook in een gehuurde auto thuisbrengen of met u meegaan in het openbaar vervoer. Bronovo biedt ook deze service in nauwe samenwerking met Jeeves, een organisatie met ervaren en getrainde persoonlijk begeleiders.

Beauty & Wellness Deskundige medische verzorging en begeleiding. Dat is de hoofdzaak waarvoor u in Bronovo bent. Maar juist in het ziekenhuis kunt u misschien wel een opkikkertje gebruiken. Kappers, een schoonheidsspecialiste, masseurs en pedicures staan voor u klaar via Comfort Service. Zij zijn gediplomeerd en hebben ruime ervaring met behandelingen tijdens opname. U verzilvert Beauty & wellness-behandelingen via vouchers. Die bestelt u via de webshop. Vraag vooraf wel even aan uw arts of de verpleging of de beoogde behandeling medisch verantwoord is.


Privacy & rust De meeste patiënten willen in een ziekenhuis graag verblijven in een eigen ruimte. In de komende jaren wordt het dankzij nieuwbouw en verbouwingen steeds vaker mogelijk een eenpersoonskamer te gebruiken en zo de gewenste privacy en rust te hebben in Bronovo*. Tot het zover is, kunt u tegen betaling een een- of tweepersoons Comfortkamer reserveren. Geef vóór de ziekenhuisopname door of u hiervan wilt gebruikmaken. Kort voor opname wordt bekend of de aangevraagde kamer beschikbaar is. *

Iedere patiënt op de kraamafdeling verblijft al in een eenpersoonskamer

Webshop vol cadeaus Verras uw familielid, vriend, kennis of collega in Bronovo. Of trakteer als patiënt zelf. Zoek een cadeau uit in de Comfort Service-webshop en laat dit bezorgen aan bed. Voorbeelden van verwennerij? Ontvang uw familie met champagne na de geboorte van uw baby. Laat een boeket verse bloemen of een luxe fruitmand aan bed bezorgen bij uw collega. Of verblijd uw dierbare met chocola, een favoriete krant of magazines. Ook attent: regel via de shop dat de patiënt in het ziekenhuis bijvoorbeeld bijzondere babyverzorgingsproducten ontvangt. Onderaan de pagina ‘Comfort Service’ op Bronovo.nl kunt u doorklikken naar de Comfort Service-webshop van Bronovo.

Slapen bij baby of kind

Parkeerservice Bronovo maakt het u graag gemakkelijk. Als u snel naar uw afspraak wilt, zit u niet op parkeervertraging te wachten. Daarom bieden we elke weekdag ‘valet parking’ aan. U rijdt uw auto naar de entree, geeft bij de receptie uw sleutels af en wij parkeren uw auto. Zodra u Bronovo verlaat, haalt de medewerker uw auto weer op. Meer weten? Op de pagina ‘Comfort Service’ op Bronovo.nl klikt u ‘Vervoersgemak’ aan.


Veel patiënten geven er de voorkeur aan ook in het ziekenhuis dichtbij familieleden te zijn. Vaak kunt u daarom via Comfort Service kiezen voor ‘rooming in’. Dat betekent dat uw partner en/of baby dag en nacht bij u kunnen blijven. Er staat een comfortabel (uitklap)bed klaar. Uw partner kan ook rekenen op een ontbijt, lunch of een warme maaltijd. Op de kraamafdeling Amalia betaalt u voor deze dienst. Binnen de kinderafdeling Willem Alexander kan een van de ouders gratis overnachten op dezelfde kamer als het kind. Hetzelfde geldt voor een familielid van patiënten op de verpleegafdeling Wilhelmina. Patiënten verblijven hier voor een intern-oncologische of neurologische behandeling.

Wenskaart Stuur snel en gemakkelijk een digitale wenskaart naar een familielid of bekende. Bronovo gebruikt hiervoor de online service van Cards to Care. Met het bedrag voor de kaart - 2,70 euro steunt u bovendien de Stichting Vrienden van Bronovo. U draagt zo bij aan specifieke projecten die het verblijf van patiënten en hun familie of vrienden in Bronovo nog aangenamer maken. Een kaart versturen? Onderaan de pagina ‘Comfort Service’ op Bronovo.nl kunt u door klikken naar ‘Cards to Care’.

Meer informatie U kunt voor uzelf of een patiënt van alles bestellen via Comfort Service. Voor meer informatie - bijvoorbeeld over prijzen - gaat u naar Bronovo. nl / Patiënt en bezoeker / Comfort Service. U plaatst een bestelling of reserveert via (070) - 312 45 67 of [email protected].


VERLAAGD DEEL BALIE OP PRIJS GESTELD DOOR ROLSTOELGEBRUIKERS

LICHTER, LAGER,

toegankelijker

U vindt de receptie en inschrijfbalie sinds kort weer op hun oude stek in de ontvangsthal, na de hoofdingang rechts. “Sinds de verbouwing in de zomer oogt de situatie toegankelijker voor de patiënten en bezoekers”, zegt Mark Spans, hoofd receptie en beveiliging van Bronovo. Dat is te danken aan de samenvoeging van beide balies tot één aaneengesloten geheel. Spans: “Voorheen was de inschrijfbalie verhoogd, nu is de hele balie lager. Er is bovendien een verlaagd deel, wat op prijs wordt gesteld door rolstoelgebruikers.” 22 • SARA DE BRONOVO

Dergelijke veranderingen verbeteren de service. Of u ook tijdwinst gaat boeken, durft Spans nog niet met zekerheid te stellen. “Maar door de introductie van de registratiezuilen in de ontvangsthal is daar wel goede kans op”, zegt hij.

“Doordat patiënten daar zelf een nieuwe patiëntenkaart kunnen maken, zal de rij bij de inschrijfbalie op termijn krimpen. U bent dan eerder aan de beurt. Als dat nodig is, wordt u bij de registratiezuilen geholpen door vrijwilligers. Uiteraard kan

iedereen te allen tijde op het baliepersoneel terugvallen als iets niet duidelijk is over de nieuwe patiëntenpas, een afspraak of de te volgen route.” In de inrichting áchter de balie, waar Spans en zijn medewerkers huizen, is niet veel veranderd. Behalve de lichtinval, want nu hal en restaurant één zijn geworden, is ook de receptie annex informatiebalie uit haar ‘donkere hoekje’ gehaald. De nieuwe situatie bevalt de meeste bezoekers. Spans: “Al tíjdens de verbouwing van de ontvangsthal in de zomer kregen we positieve reacties!” SARA DE BRONOVO • 23

KORT NIEUWS

SINTERKLAAS IN DE ZOMER Jimmy Smit bakte en verkocht samen met zijn zus Samantha 140 cup-cakes en schafte van de opbrengst cadeaus aan voor de Kinderpoli van Bronovo. Waarom? Omdat de inwoner van Den Haag dankbaar is voor de zorg die hij jarenlang lang kreeg van kinderarts Melanie Thomas.

INVLOED OP EIGEN GEZONDHEID Iedereen kan met een gezonde leefstijl zijn risico op bepaalde aandoeningen verkleinen. Wie niet rookt, reduceert bijvoorbeeld de kans op hart- en vaatziekten. Verneem hierover veel meer op zaterdag 1 november tijdens de gezondheidsmanifestatie BRAVO Wassenaar in het Adelbert College in Wassenaar.

Bloeddrukmeting door automatische meter

Een test van de longfunctie. Een bepaling van de bloedsuikerspiegel. Een kookworkshop om gezonde hapjes te bereiden. Een workshop om te stoppen met roken. Een ANWB-les voor senioren om niet te vallen op de elektrische fiets. Voedingsadviezen van een diëtiste. Colleges van hoogleraren over een gezond hart en langdurig goed functionerende hersenen.

Autootjes, leesboekjes en een theeserviesje. Dát is was Jimmy afgelopen zomer schonk aan Bronovo. Dokter Thomas: “Wij waarderen deze geschenken zeer. Jimmy

kent onze poli goed. Nu bezorgt hij met zijn cadeaus andere kinderen afleiding.”

hij over zijn longproblematiek is heen gegroeid.

Negen weken nadat Jimmy in Bronovo was geboren, keerde hij er zeventien jaar geleden al terug. Infecties aan de luchtwegen maakten regelmatige bezoeken aan de Kinderpoli noodzakelijk. Minstens een keer per kwartaal meldden hij en zijn moeder zich jarenlang bij dokter Thomas. Tot medio 2013. Sindsdien lijken inhalatietherapie en antibiotica niet meer nodig te zijn en is de hoop dat

Toch heeft Jimmy zijn kinderarts niet vergeten, zo bleek dus. Hij zegt: “Ik zat te denken hoe ik mijn dankbaarheid voor die jarenlange zorg kon tonen. Toen kreeg ik het idee speelgoed te kopen. Dat is leuk voor jongens en meisjes op de Kinderpoli. Ik woon in de wijk Wateringse Veld. Veel mensen waren enthousiast over mijn plan: tijdens een straatspeeldag hebben bewoners alle 140 cup-cakes gekocht.”

Het is een greep uit het programma van BRAVO Wassenaar. De afkorting staat voor: Bewegen, Roken (niet), Alcohol (niet of minder), Voeding, Ontspanning. U komt er in contact met vele zorgprofessionals, zoals cardiologen van Bronovo. Bij hen kunt u bijvoorbeeld een elektrocardiogram - hartfilmpje - laten maken en krijgt u ook te zien wat de invloed van roken is op de bloedvaten. Bronovo is een van de sponsors van BRAVO Wassenaar.

FOTOGRAFIE: Werner Haas

U kunt terecht van 10.00 tot 14.00 uur. Toegang is gratis. Uitgangspunt van de meeste programmapunten: wat kan ik er zelf aan doen om gezond te blijven en bijvoorbeeld de kans op diabetes of hart- en vaatziekten te verkleinen? BRAVO Wassenaar is een initiatief van huisarts Ida Spelt uit deze gemeente.


Meer informatie: www.wassenaarbravo.nl.


Als nieuw! Andere voorste kruisband skifanaat Isabella

Als alles goed blijft gaan, staat Isabella Borbiconi

na een val in januari nog dit jaar weer op de ski’s. Zonder angst, en met de nieuwe kruisband die in Bronovo werd gereconstrueerd uit haar hamstring.

Als een ballerina draaide zij een pirouette op haar ski, zeiden de omstanders. Maar Isabella Borbiconi (24) voelde meteen dat er iets helemaal verkeerd ging in haar knie. Als in een slow-motion beleefde zij de val die zij eerder dit jaar maakte tijdens haar wintersportvakantie in Tirol. “Voor ik op de grond lag wist ik het al. Pure pech, want ik ging helemaal niet snel, hooguit vijf kilometer per uur. Ik moest juist weer op gang komen.” Pure pech Pure pech - zo gaat het vaak bij ski-ongevallen. De Deense Isabella (haar achternaam dankt zij aan een Italiaanse grootvader, de liefde bracht haar naar Nederland) weet het maar al te goed. Veel mensen in haar omgeving hebben ooit hetzelfde knietrauma opgelopen als zij: een afgescheurde voorste kruisband. In Bronovo kreeg de vers afgestudeerd juriste internationaal recht een nieuw exemplaar, gereconstrueerd uit pezen van haar hamstring. Skiën, zegt Isabella, is haar adrenalinekick. Al sinds haar tweede staat ze op de latten. “Eigenlijk ben ik nooit een beginner 26 • SARA DE BRONOVO

geweest. Ik heb altijd op hoog niveau geskied.” Zo hoog, dat ze op haar zestiende werd gevraagd als ski-instructeur in het Oostenrijkse dorp waar ze elk jaar drie weken skivakantie vierde met haar ouders. Aan haar techniek heeft het dus niet gelegen, die val. Maar wel aan het materiaal dat zij op dat moment als ‘hoog-niveau-skiester’ gebruikte. Gewone ski’s klikken ook bij geringe impact open, zodat been en voet ongehinderd met het lichaam mee kunnen bewegen. Raceski’s klikken pas open als sprake is van een forse smak. Zo kon een kleine duikeling grote gevolgen krijgen. Losse knie Begeleid door haar Nederlandse vriend werd Isabella met sneeuwscooter, gondellift en ambulance naar het dorp teruggebracht, waar ze door de plaatselijke dokter werd onderzocht. Zij zegt: “Hij voelde al dat de knie te los zat, doordat hij hem verder kon bewegen dan normaal is. Met een brace, krukken en pijnstillers heeft hij mij naar huis gestuurd, met het advies in Nederland een MRI te laten maken.”


Gelukkig was het de laatste dag van haar vakantie. Dat komt vaak voor, weet Isabella. “Dat heb ik als instructeur wel gezien, ja. Mensen zijn op de laatste dag vaak net iets roekelozer: nog éven lekker snel naar beneden.” Haar huisarts in Nederland pakte meteen de telefoon en maakte voor Isabella een afspraak in Bronovo. Een paar dagen later zat zij op het spreekuur van orthopedisch chirurg Axel Deenik. Weer vijf dagen daarna werd de MRI gemaakt om de precieze aard van haar knieletsel vast te stellen. “Ze zagen dat ik ook een botkneuzing had. Die moest eerst helen, daarom werd de operatie voor vijf weken later ingepland. Maar dan nog: ik was aangenaam verrast over de snelheid waarmee alles geregeld kon worden.” In de tussentijd kreeg Isabella fysiotherapie, ook in Bronovo. “Alles werd heel goed uitgelegd en dokter Deenik vertelde dat hoe flexibeler de knie vóór de operatie is, des te makkelijker de revalidatie erna zou zijn.” Operatie meekijken Isabella onderging onder plaatselijke ver-

‘HET LAATSTE DEEL VAN DE FYSIOTHERAPIE FOCUSSEN WE OP SKIËN’ doving (een ruggenprik) haar operatie. Tijdens het eerste deel luisterde ze via een koptelefoon naar muziek. Op uitnodiging van Deenik keek ze gedurende het laatste deel mee op een beeldscherm. “Reuze interessant. En niet zo weerzinwekkend als ik had gedacht!” Één nachtje verbleef zij in Bronovo, de volgende ochtend mocht ze weer naar huis. Terugkijkend zegt ze dat de hele procedure haar is meegevallen. Natuurlijk deden de spieren in haar behandelde been pijn, maar veel pijnstillers heeft zij niet geslikt. Binnen een week na de operatie begon de fysiotherapie bij de gespecialiseerde sportfysiotherapeuten van Devilee &

Devilee, gevestigd op het terrein van Bronovo (Gezondheidscentrum Hubertusduin). Eerst voorzichtige buigbewegingen, langzaam overgaand naar zwaardere oefeningen. Na een maand kon zij haar krukken aan de wilgen hangen. In juli begon ze heel rustig met hardlopen. Kracht en conditie moeten worden opgevoerd, want er staat weer een skivakantie in de agenda! Eind december vertrekt Isabella naar Canada. Ze heeft goede verhalen over Canada als wintersportbestemming gehoord en verheugt zich nu al. Haar knie is weer zeer stabiel, vertelde Deenik haar. “En de buigzaamheid zal nog verbeteren. Hij denkt dat ik straks wel weer kan skiën. Daar gaan we het laatste deel van de fysiotherapie op focussen.”

Maatwerk sportblessures Met welke kwetsuren melden sporters zich het meest in Bronovo? “Met blessures aan de schouder, meniscus en de kruisbanden”, zegt chirurg en specialist orthopedische geneeskunde Axel Deenik. “Maar deze letsels kunnen natuurlijk ook voorkomen bij niet-sporters.” Stel, u heeft een dergelijke blessure. Dan wordt in Bronovo de aanpak gekozen die het best bij u past. Deenik: “Training en fysiotherapie kunnen volstaan om weer een stabiel gewricht te krijgen. Je bouwt daarmee spiermassa op die de verminderde functie van het gewricht compenseert. Lang niet iedereen hoeft bijvoorbeeld te worden geopereerd.”

Beetje nerveus Ze verwacht niet dat ze straks angstig op de ski’s zal staan, hooguit een beetje nerveus voor de eerste run. Ze houdt nog evenveel van skiën en kent haar techniek. Bovendien zal haar vriend, ook ski-instructeur, erbij zijn. “Ach, ik ken in Denemarken zoveel mensen die het ook hebben gehad. Allemaal skiën ze weer.”

In Bronovo werken de orthopedisch chirurg, sportfysiotherapeut en sportarts samen in een behandelteam dat streeft naar maatwerk. Deenik: “Wij stellen de vraag: wie heeft een blessure opgelopen en waarmee stelt hij zich tevreden? Je kunt je voorstellen dat een amateurvoetballer van twintig jaar 100% wil herstellen om weer wedstrijden te kunnen spelen, terwijl een senior van zeventig content is als hij pijnloos kan wandelen en traplopen. Bij de twintiger zal normaal gesproken eerder tot de meest intensieve behandeling worden besloten: een operatie. Maar bij de senior is de kans groot dat training en fysiotherapie het gewenste resultaat opleveren.”

Weer sporten Als chirurg en specialist orthopedische sportgeneeskunde van Bronovo verricht

Axel Deenik elke week wel een kruisbandreconstructie, in totaal ongeveer vijftig per jaar. De ‘pieken’ doen zich voor zo rond het begin van het voetbalseizoen en in de wintermaanden. In principe wordt een afgescheurde kruisband in eerste instantie niet-operatief behandeld. De stabiliteit moet dan vanuit overige structuren en spieren in de knie worden gecompenseerd. Is de knie onvoldoende stabiel, dan volgt een arthroscopische (‘kijk-’) operatie. Deenik: “We maken dan een klein sneetje in het onderbeen, bij de aanhechting van


de hamstringpezen. Daar gebruiken we pezen waarmee we een nieuwe kruisband maken. In de knie worden tunnels gemaakt, waarbij onder geleide van een camera de optimale positie wordt gezocht om de kruisband te plaatsen. De pezen worden door de boortunnels binnengebracht, in de juiste positie gelegd, aan een kant vastgezet, op spanning gebracht en tot slot aan de andere kant vastgezet.” Na negen maanden intensieve fysiotherapie is de nieuwe band in principe stevig genoeg ingegroeid en de coördinatie voldoende om weer te kunnen sporten.

EIGEN HAMSTRING GEBRUIKT VOOR NIEUWE KRUISBAND

De sportarts en sportfysiotherapeut begeleiden degenen die met oefeningen trachten uit te komen. Daarbij wordt beoordeeld of de patiënt bijvoorbeeld de belasting aankan die na een kruisbandreconstructie nodig is voor een goed herstel. Blijken training en fysiotherapie onvoldoende effect te sorteren, dan kan het besluit alsnog zijn dat de patiënt wordt geholpen door de orthopedisch chirurg.


e g g u l v r Vinge

ARTIEST PLEZIER EN AFLEIDING JONGE PATIËNTJES

Patiëntjes op de kinderafdeling Willem-Alexander worden sinds kort maandelijks verrast door een vingervlugge artiest van Stichting Tekenen voor Tekenen. Die stichting staat voor sneltekenaars die plezier en afleiding geven aan jonge patiëntjes in Nederlandse ziekenhuizen. Een succesnummer zijn de kunststukjes die kind en tekenaar sámen voortbrengen. Het patiëntje geeft de eerste aanzet - bijvoorbeeld met een paar strepen op papier - en de tweede borduurt erop voort en zorgt voor een prachtig eind resultaat. De komst van de sneltekenaar is de tweede activiteit waarmee kinderen even kunnen vergeten dat ze in een ziekenhuis verblijven. CliniClowns melden zich ook regelmatig in Bronovo.



De verzorging van vroeger

met de vooruitzichten van vandaag

Hoffelijke zorg

Snel Spoedeisende Hulp

Personele bezetting

EN DESKUNDIG Momenteel wordt volop gebouwd aan de nieuwe

afdeling Spoedeisende Hulp (SEH). De opvang van patiënten gaat natuurlijk gewoon door, op een tijde-

Opvang slachtoffers Over de opvang van slachtoffers van rampen zijn regionale afspraken gemaakt. Voor elk ziekenhuis is vastgesteld hoeveel gewonden van een groot verkeersongeval, een explosie of aanslag per ambulance naar de SEH kunnen worden gebracht. Wie op eigen gelegenheid naar het ziekenhuis komt, wordt ook altijd geholpen.

lijke locatie. Deze is direct per auto te bereiken vanaf de Bronovolaan (eerste afslag vanuit de richting Alkemadelaan). Niemand hoopt het natuurlijk, maar mocht u iets overkomen, dan komt u hier terecht.

Zestien behandelruimtes In de huidige (tijdelijke) situatie telt de SEH zestien behandelruimtes. In de aparte triagekamer verneemt de patiënt de ernst van het letsel, en daarmee zijn plaats in de wachtrij. In de nieuwbouw krijgt de SEH vijftien behandelruimtes en een triagekamer. Verder zal de nieuwe gipskamer drie behandelplekken tellen.

Kleuren De patiënt wordt het eerst opgevangen in de triagekamer. Daar bepaalt een verpleegkundige de mate van spoed. Die wordt met vijf kleuren aangegeven, verglijdend van blauw naar rood. Blauw betekent geringe spoed, rood vereist onmiddellijke actie. Zo zorgen wij ervoor dat de patiënt met het ernstigste letsel zo snel mogelijk wordt geholpen. Soms bent u daardoor later aan de beurt dan iemand die ná u is binnengebracht. Wij vragen hiervoor uw begrip.


Gauw naar huis

Wie overdag, ’s avonds en ’s nachts de SEH betreedt, weet dat er in elk geval drie verpleegkundigen rondlopen. Gedurende een deel van de dag is ook een ‘triagist’ aanwezig. Overdag zijn er drie poortartsen. Een poortarts geeft in zo kort mogelijke tijd de diagnose en benodigde medische behandeling. ’s Avonds en ’s nachts blijft een poortarts van de partij. Verder zijn er 24 uur per dag arts-assistenten van interne geneeskunde en heelkunde beschikbaar om bij te springen op de SEH. Dat kan bijvoorbeeld nodig zijn wanneer het ambulancepersoneel de komst van een ernstig gewonde patiënt aankondigt. Of wanneer een erg zieke patiënt op de SEH komt. In ernstige gevallen kan ook het SIT (spoed interventie team) vanuit de Intensive Care worden gebeld voor ondersteuning. Vanaf 2015 zijn ook SEHartsen werkzaam op de Spoedeisende Hulp.

Jaarlijks melden zich 22.000 mensen voor hulp bij de SEH van Bronovo. Ongeveer drie op de vier kunnen na behandeling weer naar huis, de anderen worden opgenomen in het ziekenhuis. Op jaarbasis worden ongeveer 5.000 ouderen van boven de zeventig jaar en 3.200 kinderen behandeld op de SEH.

Vitaal

Heupbreuken Bronovo is in de regio Haaglanden aangewezen als eerste opvang voor heupbreuken. Jaarlijks komen er ruim 300 patiënten met een gebroken heup op de SEH binnen. Zij worden binnen 24 uur geopereerd.

In de artsenkamer kunnen de dienstdoende poortartsen op monitors de vitale functies (hartslag, bloeddruk, ademhaling) van patiënten in de gaten houden. Op andere schermen zien ze de lijst met namen van alle patiënten op de SEH, met de bijbehorende kleurcodes.

Röntgenapparatuur en gipskamer Vanaf volgend jaar krijgt de SEH ook de beschikking over eigen röntgenapparatuur, zodat de patiënt niet meer hoeft te worden vervoerd naar een andere afdeling. Vlak naast de nieuwe SEH wordt de, eveneens nieuwe, gipskamer gebouwd. Wie ‘in het gips moet’, hoeft dus niet meer naar de eerste etage.


Stabiliseren nek Zodra er vermoedens zijn van schade aan nekwervels, worden deze gestabiliseerd door middel van zogenaamde head blocks en een starre nekkraag. Deze houden hoofd en nek op hun plaats, zodat eventuele verdere schade (in het ergste geval: verlamming) kan worden voorkomen.

ACUTE KAMER Beademingsapparatuur Een beademingsmachine, herkenbaar aan beademingsballon en -masker, is ook aanwezig in de acute kamer. Deze apparatuur wordt gebruikt bij patiënten die niet in staat zijn goed zelfstandig te ademen. De machine kan aan het bed van de patiënt worden bevestigd tijdens transport naar bijvoorbeeld de Intensive Care.

Isolatiekamer Wie is besmet met chemische, biologische, radioactieve of nucleaire stoffen, wordt opgevangen in de isolatiekamer (niet op deze foto). Ook patiënten die mogelijk een resistente ziekenhuisbacterie bij zich dragen, worden preventief geïsoleerd opgevangen.

Crash car

De sluis voor deze kamer heeft aparte drukregeling en zorgt zo voor een buffer tussen de kamer en de rest van de SEH. De besmetting kan dan niet op anderen worden overgedragen.

Reanimatiebord Een apparaat dat de taak kan overnemen van de arts of verpleegkundige die hartmassage verleent. Een groot voordeel van dit zogeheten reanimatiebord is dat het gelijkmatig druk uitoefent op de borstkas en nooit vermoeid raakt. Bronovo was, met het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam, een van de eerste ziekenhuizen in Nederland met een reanimatiebord.


De acute kamer is voor patiënten die met spoed moeten worden behandeld. Het spreekt voor zich dat een patiënt met een hartstilstand sneller hulp nodig heeft dan een patiënt met een verstuikte enkel. In de acute kamer staat de zogenaamde ‘crash car’ met alle apparatuur en spoedmedicatie om patiënten met een levensbedreigende aandoening te behandelen, bijvoorbeeld een hartstilstand. Daarvoor wordt de defibrillator gebruikt. Hiermee kan, met behulp van paddles, een stroomstoot aan het hart toegediend worden.


MEDISCH VRAAGJE

Martha Flora De dementiezorg die u zoekt als thuis wonen niet meer gaat.

KIPPENVEL

VERKLAARD: Alle evolutionaire ontwikkeling ten spijt, we blijven gewoon zoogdieren, met bijbehorende reflexen. In sommige situaties merken we dat. Bijvoorbeeld als we het koud hebben, als we schrikken of een mooie melodie horen. Kippenvel! Waarom eigenlijk?

In bijna alle talen wordt het verschijnsel cutis anserina (Latijn voor ganzenhuid) geassocieerd met het kaalgeplukte vel van kippen of ganzen: goose bumps, piel de gallina, Gänsehaut, chair de poule. Hoe dan ook, als we kippenvel krijgen, trekken de spiertjes in onze huid samen, waardoor de haren overeind gaan staan. Het is een proces dat door het autonome zenuwstelsel wordt aangestuurd. We hebben er geen controle over.

Kom naar ons open huis op 11 & 12 oktober en 8 & 9 november tussen 14.00 en 16.00 uur op de Badhuisweg 165-167 in Den Haag. Wilt u meer informatie neem dan contact op met onze locatiemanager Ellen van Spronsen via 06 101 222 36 of www.marthaﬂora.nl

De dementiezorg die u zoekt

Weinig nut Dus bittere kou, felle angst? Kippenvel. Voor de mens, die in de loop der millennia steeds haarlozer is geworden, heeft die reactie nog maar weinig nut. Een van de functies van kippenvel is namelijk een isolerend luchtlaagje boven de huid te vormen, als bescherming tegen de kou. De bescheiden ‘vacht’ van de mens biedt dan weinig soelaas. Ook niet in gevaarlijke situaties. Katten lijken soms wel twee keer zo groot met de haren overeind. Goede kans dat een vijand zich daardoor laat afschrikken. Maar van menselijk kippenvel zal niemand op de vlucht slaan. Emoties Het gebied in de hersenen waar het kippenvelproces wordt aangestuurd, is ongeveer een halve vierkante millimeter in doorsnede en bevindt zich onderin de hersenstam. Daar regelen zogeheten raphe-neuronen de temperatuur van de huid door signalen naar het lichaam te sturen. Ook de reactie op emoties of muziek komt uit dit gebied van de hersenen.

ISOLEREND LUCHTLAAGJE BOVEN DE HUID

Operazangers Nico Weerkamp, neuroloog uit Bronovo: “Ook adrenaline, het hormoon dat vrijkomt bij onder andere angst en stress, kan kippenvel opwekken als iemand naar muziek luistert.” Hij vervolgt: “De soort muziek maakt niet uit, het zijn de veranderingen in de muziek die de kippenvelrespons triggeren: veranderingen in tempo of volume, onverwachte wendingen. Zulke dingen veroorzaken een zekere onvoorspelbaarheid. Onze hersenen ervaren dit als een mogelijke dreiging; ze houden namelijk van voorspelbare gebeurtenissen. Het angstcentrum van de hersenen (de amygdala) geeft het signaal adrenaline te produceren, wat kippenvel veroorzaakt. Grappig detail is dat het stemgeluid van operazangers volgens onze hersenen overeenkomt met een menselijke schreeuw. En die kan duiden op gevaar, waardoor sommige mensen - ongeveer 50 procent, en vrouwen vaker dan mannen - reageren door adrenaline aan te maken.” Heeft u ook een vraag voor deze rubriek? Geef het door via [email protected]. In elk nummer gaat een medisch specialist uit Bronovo in op een lezerskwestie.


BRONOVO RESEARCH FONDS SUBSIDIEERT ONDERZOEK

maden

Nuttig bij wondinfecties

Effectievere afweer met Tegenwoordig kennen we maden vooral van enge televisieseries of onsmakelijke horrorfilms. Maar de larve van de groene vleesvlieg is een geweldige wondgenezer, vindt dr. Gwendolyn Cazander, vaatchirurg in opleiding. Zij doet onderzoek naar madentherapie.

Is madentherapie iets nieuws? Cazander: “Nee. Maya-stammen in Peru en Aboriginals in Australië ontdekten lang geleden al dat larven wondgenezing bevorderen. En in de wereldoorlogen beschreven chirurgen dat wonden met larven er opvallend schoon en goed doorbloed uitzagen. In de jaren dertig van de vorige eeuw werden maden in Amerikaanse ziekenhuizen als therapie gebruikt om bepaalde botinfecties te behandelen. Larven waren dus succesvol, maar niemand wist nog waarom. Door de ontdekking en officiële 40 • SARA DE BRONOVO

beeld worden gebruikt bij geïnfecteerde wonden waar ook het bot is aangedaan of bij brandwonden. Jaarlijks worden in Europa ongeveer 15.000 patiënten met maden behandeld. In Bronovo wordt de therapie ook toegepast, op de afdeling Chirurgie.” Hoe werkt de therapie? “Eerst een geruststelling: bij madentherapie worden geen maden losgelaten in de wond. De steriel gekweekte maden van groene vleesvliegen zitten in keurige ‘theezakjes’ van vloeistof doorlatend materiaal die op de wond worden gelegd. Het is een misvatting dat de maden de bacteriën in de wond opeten. Het zijn grotendeels de uitscheidingsproducten van maden die het werk doen: die breken de slijmlaag (biofilm) af die de bacterie om zich kan opbouwen. Dankzij die slijmlaag was de bacterie niet meer vatbaar voor antibiotica of onze eigen afweer. Is de slijmlaag afgebroken, dan krijgen antibiotica en afweer weer een kans. Tijdens madentherapie gebeurt er nog iets met ons afweersysteem. Dat is overactief tijdens een chronische ontsteking. De hevige ontstekingsreactie leidt tot schade van de weefsels in plaats van herstel. De uitscheidingsproducten van maden bevatten stoffen die zowel de (contraproductieve) afweer als (chronische) ontsteking remmen. Zo kunnen ze zorgen voor minder ontsteking en dus minder weefselbeschadiging.” Wat zijn andere voordelen? “Maden veroorzaken geen ernstige bijwerkingen of allergieën. Sinds de toenemende antibiotica-resistentie vanaf de jaren tachtig zijn ze uitgegroeid tot een belangrijke reguliere wondbehandeling. De patiënt kan de therapie probleemloos poliklinisch ondergaan; de volgroeide maden hoeven maar twee maal per week door nieuwe te worden vervangen. Daarbij heeft madentherapie een succespercentage van ongeveer tachtig procent!”

introductie, in 1944, van penicilline, raakten de maden in de vergetelheid.” Wanneer wordt madentherapie ingezet? “Bij zowel acute als chronische wondinfecties. De behandeling is vooral geschikt voor wonden die het gevolg zijn van een slechte doorbloeding van de benen of enkels. Maar ook voor wonden die zijn ontstaan vanwege druk (doorligplekken of decubitus) en voor wonden bij suikerpatiënten. Verder kunnen larven bijvoor-

Heeft madentherapie de toekomst? “Natuurlijk zou het wel zo simpel en patiëntvriendelijk zijn alleen de uitscheidingsproducten van de larven te gebruiken in plaats van de levende beestjes”, erkent Cazander. Dankzij een subsidie van het Bronovo Research Fonds verricht zij met onder anderen dr. Peter Nibbering, medisch microbioloog van het LUMC, al enige jaren onderzoek naar de effectiviteit van deze methode. Deze aanpak zal worden vergeleken met de ‘klassieke theezakjesmethode’. En er is meer. “De werkzame stoffen in de maden zouden ook een nieuwe behandeling kunnen betekenen tegen andere infectie- en afweerziekten”, vermoedt Cazander. “Toekomstig onderzoek zal dan ook gericht zijn op de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die zijn geïsoleerd uit de maden van de groene vleesvlieg.”

Feestje Madentherapie. Toen Gwendolyn Cazander er in 2005 - op een feestje, waar anders? - over hoorde, was het een vreemd onderwerp voor haar. Maar dat vond zij juist leuk. “Omdat het niet zo’n uitgekauwd onderwerp is”, zegt ze. “En ook omdat het zo dicht bij de natuur staat, echt de basis van de geneeskunde.” Cazander maakt deel uit van een select groepje klinisch medici die ook onderzoek doen naar madentherapie. Wereldwijd zijn het er misschien tien. “Het onderzoek loopt sinds 2002. Ik vind het interessant de ontwikkelingen vanaf het begin mee te maken.”

Bronovo Research Fonds Het Bronovo Research Fonds stimuleert en ondersteunt medisch-wetenschappelijk onderzoek dat wordt verricht binnen Bronovo. Dat is mogelijk dankzij donaties van bijvoorbeeld particulieren en bedrijven. Wilt u een donatie doen aan het researchfonds? U kunt dan een bedrag overmaken op bankrekeningnummer IBAN NL44 INGB0002875666 t.n.v. Researchfonds Bronovo Den Haag. Meer informatie: www.vriendenvanbronovo/projecten/ onderzoek


GOEIE VRAAG

Kan ik mijn medische gegevens inzien? Maar liefst 41% van de Nederlandse ziekenhuisbezoekers vindt het wenselijk online eigen medische gegevens in te zien. Toch komt slechts 3% van de ziekenhuizen aan deze behoefte tegemoet, zo is uit onderzoek* gebleken. Patiënten in Bronovo krijgen de service in elk geval wél aangeboden. Betere voorbereiding Via Medischegegevens.nl kunt u altijd en overal kosteloos een blik werpen op de verlangde informatie. Denk aan medische brieven, röntgenfoto’s, laboratoriumuitslagen en operatieen pathologieverslagen. Dit helpt u bijvoorbeeld een consult in het ziekenhuis beter voor te bereiden. Tijdens het gesprek met de arts bent u daardoor onder andere in staat meer gerichte vragen te stellen. Mobiele telefoon Alles wat u nodig heeft, zijn een mobiele telefoon en een burger-servicenummer,

te vinden op uw identiteitsbewijzen. Hoe het verder werkt? Vul een aanmeldformulier in bij de inschrijfbalie in de Ontvangsthal van Bronovo. Daarmee geeft u toestemming aan Medischegegevens.nl dat uw gegevens met een beveiligde verbinding van Bronovo naar Medischegegevens.nl worden verstuurd. Medischegegevens.nl is een samenwerkingspartner van Bronovo. Uw privacy is belangrijk, dus legitimeert u zich tijdens de aanmelding met een identiteitsbewijs. In opdracht van u verzoekt Medischegegevens.nl vervolgens aan Bronovo uw gegevens online ter beschikking te stellen.

Altijd actueel Na deze formaliteiten kunt u uw medische gegevens bekijken. U doet dat via een beveiligde verbinding plus een smscode op uw mobiele telefoon. Het systeem wordt elke 24 uur geactualiseerd, dus de informatie is altijd actueel. De ICT-afdeling van Bronovo ziet toe op de veiligheid van het proces. Uw privacy is gewaarborgd, niemand anders dan u en de zorgprofessionals in Bronovo hebben zicht op de gegevens.

TEVREDEN TACHTIGER Ongeveer 150 particulieren zijn al Vriend van Bronovo. Zij maken extra zorg en service mogelijk voor patiënten. Ook bedrijven en vermogensfondsen steunen projecten. In deze rubriek motiveert een donateur zijn of haar vriendschap. Deze keer: Hannie van Voorst (88) uit Benoordenhout.

Meer informatie: medischegegevens.nl

Heeft u ook een vraag voor deze rubriek? Geef het door via [email protected].

* Onderzoek van Nictiz, kenniscentrum op het gebied van ICT in de zorg.

Ik zou graag medische gegevens willen bekijken die bijvoorbeeld artsen in Bronovo over me bijhouden. Kan dat? Het antwoord: jazeker, via Medischegegevens.nl.


Vriend van Bronovo

Klein gebaar, groot verschil

“Vorig jaar heb ik een nieuwe heup gekregen in Bronovo. De verpleegkundigen verbaasden zich erover dat ik als tachtiger een iPad bij me had. Ik vind dat heel normaal. Het is toch handig om op die manier in je bed het nieuws bij te houden,

‘GOEDE ZORG IS MÉÉR DAN MEDISCHINHOUDELIJK GOEDE PRESTATIES’

e-mails te sturen en spelletjes te doen? Hoe dan ook, ik was weer tevreden over de zorg. Sinds 1976 heb ik zes keer een orthopedisch-chirurgische operatie ondergaan in Bronovo. Nieuwe knieën, nieuwe schouders, een nieuwe heup. Al na de eerste keer dacht ik: ik zou graag iets willen terugdoen. Maar ja, zoiets als een fooienpot had je er niet. Daarom was ik blij toen ik een paar jaar geleden in het patiëntenblad las over de Stichting Vrienden van Bronovo. Sinds dat moment doneer ik jaarlijks. Menselijke maat Ik waardeer het dat Bronovo oog heeft voor de menselijke maat, zoals dat tegenwoordig heet. Goede zorg is méér dan

medisch-inhoudelijk goede prestaties. Als patiënt wil je ook graag vriendelijk en met interesse worden bejegend en goed worden voorgelicht over wat je te wachten staat. Nog een voorbeeld: voordat ik het ziekenhuis zou verlaten, werd geïnformeerd naar mijn situatie thuis. Kreeg ik daar hulp? Was er aanvulling nodig? Tevreden Ik ben zelf arts. Ooit werkte ik in de Ursula Kliniek in Wassenaar als zenuwarts, een combinatie van neuroloog en psychiater. Vanuit die achtergrond heb ik gezien dat andere patiënten ook tevreden zijn over de sfeer en bejegening in Bronovo. Ik draag dan ook graag bij aan extraatjes die het ziekenhuis zijn patiënten wil bieden.” Extra zorg Uw steun aan de Stichting Vrienden van Bronovo maakt extra zorg voor patiënten en door medewerkers in Bronovo mogelijk. Wist u overigens dat uw gift onder bepaalde voorwaarden fiscaal aftrekbaar is? Vrienden van Bronovo Bronovolaan 5 2597 AX Den Haag www.vriendenvanbronovo.nl Vragen over de stichting en projecten waaraan u een bijdrage kunt leveren? Zoek contact met fondsenwerver Marjolein de Boo: (070) 310 58 75 en [email protected]. Op de website ziet u ook wat Bronovo dankzij donaties al heeft bereikt en nog wil bereiken. Rekeningnummer: NL42FVLB0699811872, ten name van Stichting Vrienden van Bronovo Den Haag.


KORT NIEUWS DRAADLOOS INTERNET Wie het Bronovo Gezondheidscentrum Wassenaar bezoekt, kan hier sinds kort draadloos het internet op. De wifi-service is te danken aan een gift van de Stichting SNL. Deze stichting financierde eveneens de fraaie wandfoto’s van Wassenaar en Wassenaarse landgoederen. Bezoekers doen inmiddels ook hun voordeel met een donatie van de Stichting Gezondheidscentrum Wassenaar. Via narrow casting op negen beeldschermen worden zij op de hoogte gebracht van allerhande zaken: van de aankondiging van de griepprik tot gezondheidstips voor tijdens de zomervakantie. Vier monitoren brengen nieuws van huisartsen en drie bieden boodschappen van medisch specialisten uit Bronovo. De Stichting Gezondheidscentrum Wassenaar droeg eerder al zorg voor de inrichting van de wachtkamers en voor voorzieningen in de radiologiekamer.


Van links naar rechts: wethouder Inge Zweerts de Jong, burgemeester Jan Hoekema, lid Raad van Bestuur Bronovo-Nebo Joop Hendriks en Arnoud van der Meulen en Carine van Schoonderwoerd den Bezemer namens Stichting Duinbehoud.

ZORG DICHTBIJ HUIS IN WASSENAAR Prima zorg dichtbij huis. Dat is waarop inwoners van Wassenaar en omstreken kunnen rekenen in Bronovo Gezondheidscentrum Wassenaar aan de Hofcampweg 65. Dankzij het vernieuwde centrum, officieel geopend op vrijdag 27 juni, is het vaak niet nodig de hoofdlocatie van Bronovo in Den Haag te bezoeken. In Bronovo Gezondheidscentrum Wassenaar kunt u terecht voor zorg van medisch specialisten van Bronovo, zoals radiologen en kaakchirurgen. Maar ook zijn er huisartsen, fysiotherapeuten, psychologen, een tandarts, diëtiste en podotherapeut. Bovendien houden zogeheten casemanagers een geheugenspreekuur. Verder zijn dagelijks een balie van de apotheek en een servicepunt voor bloedafname geopend. Tot eind 2013 was het gezondheidscentrum drie jaar lang tijdelijk gevestigd aan

de Rijksstraatweg in Wassenaar, maar nu is het terug aan de Hofcampweg. Daar is een gloednieuw gebouw betrokken, met een prachtige inrichting en warme uitstraling. Joop Hendriks is lid van de Raad van Bestuur in Bronovo. Hij zegt: “Het nieuwe gezondheidscentrum is een ontmoetingsplaats van huisartsen, specialisten en andere zorgverleners die elkaar bevragen op betere zorg. De inwoners van Wassenaar profiteren van deze kwaliteit.”

AMERIKAANSE INTERESSE Veertien Amerikaanse studenten over de vloer. Het overkomt Bronovo niet dagelijks. Het ziekenhuis was in de zomer dan ook trots twee dagen lang gastheer te zijn van deze geïnteresseerde verpleegkundigen in de dop. Jongeren die de oceaan overvliegen en kosten maken om zich te verdiepen in

de Nederlandse gezondheidszorg. Zóveel enthousiasme moest worden beloond met een leerzaam en boeiend programma, zo stelde Bronovo. En dus kregen de studenten van de Faculty of Health Sciences van het Union College in New York een rijke maaltijd voorgeschoteld. Die bestond onder meer uit een bezoek aan de Spoedeisende Hulp, de afdeling Radiologie, de

kinderafdeling en Bronovo Gezondheidscentrum Wassenaar. Oncologisch chirurg Onno Guicherit ging in op de Nederlandse gezondheidszorg. Waarover de studenten het meest verrast waren? De kosten om een medische opleiding te volgen. Die liggen aanmerkelijk hoger in Amerika.

ROKEN ALLEEN NOG OP TERRAS Wie wil roken op het Bronovo-terrein, mag dat sinds de zomer alleen doen op een daarvoor aangewezen plek - een rook-abri - op het terras bij het restaurant. Sinds januari is het niet toegestaan te roken in de gebouwen van Bronovo en

op het ziekenhuisterrein van Bronovo. Vanaf dat moment mocht aanvankelijk alleen nog een sigaret worden opgestoken in een rook-abri aan de voorzijde, op ongeveer zestig meter van de hoofdingang, maar nu is de abri verplaatst naar het terras aan de achterkant.

Dat is handiger voor patiënten en bezoekers, omdat het terras sinds kort behalve voor medewerkers ook voor hen toegankelijk is. Zij kunnen dan desgewenst roken in de nabijheid. Als gezondheidsinstelling adviseert Bronovo overigens iedereen af te zien van roken. SARA DE BRONOVO • 45

NIEUW:

gespecialiseerde chirurgische zorg op één locatie

Liesbreuk

Galblaas

Wat is er veranderd? In het Liesbreukcentrum van Bronovo worden patiënten sinds kort behandeld door een van de zeven chirurgen uit Bronovo of MCH die samen een vast team vormen. Voorheen waren er zeventien chirurgen die de operaties uitvoerden.

Wat is er veranderd? Moet u een geplande, ongecompliceerde galblaasoperatie ondergaan? U wordt in Bronovo behandeld tijdens operatiedagen die volledig in het teken staan van dit type ingreep. Ervaren Bronovo- en MCH-chirurgen en hun team van OK-medewerkers en verpleegkundigen kunnen daardoor routinematiger werken. U krijgt zorg met meer efficiëntie, effectiviteit en kwaliteit.

Wat is het voordeel? U treft altijd een ervaren chirurg, want de behandeling is in een klein aantal handen gelegd.

De overeenkomst tussen behandelingen van een liesbreuk, de galblaas, spataderen of bloedverlies en pijn bij de anus? Ze worden snel en vakkundig verricht door een gespecialiseerd chirurgenteam van Bronovo en Medisch Centrum Haaglanden (MCH). Als het kan, gebeurt dat tijdens een enkel patiëntbezoek. Voorheen voerden chirurgen deze operaties uit in zowel Bronovo als MCH, maar sinds kort zijn ze geconcentreerd in eerstgenoemd ziekenhuis. Natuurlijk bent u ook van harte welkom als u buiten de verzorgingsgebieden van de ziekenhuizen woont.


Wat is nog meer nieuw? Dankzij de concentratie van liesbreukoperaties zijn er meer behandelmogelijkheden voor de patiënt. Het gaat om de Lichtenstein-techniek (een open operatie via een sneetje in de lies) en de kijkoperatie (via een paar gaatjes in de buikwand). Op het vlak van anesthesie heeft de patiënt ook meer keuzemogelijkheden: ruggenprik of plaatselijke verdoving. Hoe verloopt het zorgproces? Een week na de verwijzing door de huisarts kunt u terecht in het Liesbreukcentrum. De chirurg bekijkt dan de liesbreuk en licht u voor. Samen met de chirurg beslist u welke behandeling u krijgt. Aansluitend heeft u een afspraak met de anesthesioloog. Binnen drie weken na het poliklinische consult wordt u geopereerd. Meer informatie: www.bronovo.nl. Een afspraak maken bij het Liesbreukcentrum? Dat doet u na verwijzing door uw huisarts op werkdagen van 09.00 - 16.00 uur via de polikliniek Chirurgie/Heelkunde: 070-312 4548. Of maak een afspraak via www.bronovo.nl.

Wat zijn andere voordelen? Dankzij de betere planning zijn de wachttijden voor een geplande galblaasoperatie korter. Twee weken na de diagnose kunt u al worden geholpen. Hoe zit het met acute operaties? Acute operaties aan de galblaas blijven op alle drie de locaties mogelijk: MCH Westeinde, MCH Antoniushove en Bronovo. Bent u een niet-acute patiënt met gecompliceerde galsteenproblematiek? Dan wordt u behandeld op locatie MCH Antoniushove. Dit centrum is gespecialiseerd in complexe buikchirurgie, zodat u na een uitgebreidere behandeling betere nazorg krijgt. Hoe verloopt het zorgproces? Als uw huisarts u naar Bronovo heeft verwezen, moet via de poli Heelkunde (070 - 312 43 59) een afspraak worden gemaakt op de polikliniek chirurgie. Dat doet uw huisarts, maar u kunt zelf ook contact zoeken. Op de polikliniek chirurgie hoort u van uw chirurg of u in aanmerking komt voor een geplande operatie. Zo ja, dan wordt direct een afspraak gemaakt voor de behandeling. Na de operatie blijft u in principe één nacht in het ziekenhuis, maar soms kan een patiënt zelfs al dezelfde dag al naar huis. Ga naar www.bronovo.nl voor meer informatie over de behandeling van gal(weg)stenen en galblaasverwijdering (via een kijkoperatie of een open (conventionele) operatie).


Antwoorden op al uw vragen Een afspraak maken voor de Proctologiepoli? Dat doet u na verwijzing door uw huisarts op werkdagen van 09.00 - 16.00 uur via de polikliniek Chirurgie/Heelkunde: 070-312 4548. Of maak een afspraak via www.bronovo.nl.

Service voor expats Hoe werkt de Nederlandse gezondheidszorg? Hoe vergoedt de verzekeraar mijn behandeling? Begrijpelijkerwijs stellen expats dit soort vragen. Bent of kent u een expat? Bronovo heeft de antwoorden paraat.

Spataderen Wat is er veranderd? Patiënten volstaan met een enkel bezoek aan de Spataderpoli in Bronovo om van een van de vier vaatchirurgen uit de ziekenhuizen te vernemen wat de diagnose én de meest geschikte behandeling is. Een groot voordeel is dus de snelheid? Ja. De oorzaken van spataderen en de klachten die daarmee gepaard gaan, verschillen per persoon en bepalen mede de behandeling. Als u voorheen spataderen had, waren soms verschillende bezoeken aan de poli in MCH of Bronovo nodig om tot de juiste diagnose en behandeling te komen.

Bloedverlies en pijn bij de anus Wat is er veranderd? Patiënten met aambeien en uitgezakt slijmvlies bij de anus konden tot voor kort een ingreep ondergaan op drie locaties: Bronovo, MCH Westeinde en MCH Antoniushove. Nu is de behandeling geconcentreerd in de Proctologiepoli van Bronovo. Het team bestaat uit vijf chirurgen van het 17-koppige team van de maatschap Haagse Chirurgen. Wat is het voordeel? Al binnen een week kunt u poliklinisch worden geholpen. De meeste patiënten ondergaan direct een behandeling tijdens het eerste bezoek. U kunt zich bijna dagelijks melden bij de Proctologiepoli van Bronovo. Is de behandeling hetzelfde gebleven? In principe wel. Maar het chirurgenteam kan nu nog beter bepalen of uw aandoening thuishoort op de Proctologiepoli of dat u een uitgebreider darmonderzoek nodig hebt. Zo kan iedereen rekenen op de benadering en behandeling die het best bij hem passen. Hoe verloopt het zorgproces? U wordt door uw huisarts verwezen naar de Proctologiepoli. Als u in aanmerking komt voor een poliklinische behandeling van aambeien of uitgezakt slijmvlies, wordt u al geholpen tijdens het eerste polibezoek. Meestal is de behandeling eenmalig en heeft u geen nacontrole nodig. Meer informatie: www.bronovo.nl.


Welke behandelingen zijn er? U bent op de Spataderpoli welkom voor elke behandeling van spataderen. De behandeling bestaat tegenwoordig bijna altijd uit een poliklinische ingreep. Het gaat om een laserbehandeling (EVLT), het inspuiten van spataderen of het verwijderen van spataderen via mini-insnijdingen. Is uw situatie wat ingewikkelder? Dan kan een ingreep op de operatiekamer nodig zijn. In dat geval krijgt u doorgaans een dagbehandeling. Hoe verloopt het zorgproces? Al binnen een week na de verwijzing door de huisarts meldt u zich voor het diagnosegesprek op de Spataderpoli. U kunt rekenen op uitstekende zorg en service van een vast team van chirurgen, physician assistant en gespecialiseerde OK-medewerkers en verpleegkundigen. Ga naar www.bronovo.nl voor meer informatie over behandelingen van spataderen. Wordt de behandeling vergoed? De zorg rondom de eerste diagnostiek wordt vergoed door uw verzekeraar. Afhankelijk van de ernst van de spataderen bekostigt uw verzekeraar ook de behandeling. Een afspraak maken voor de Spataderpoli? Dat doet u na verwijzing door uw huisarts op werkdagen van 09.00 - 16.00 uur via de polikliniek Chirurgie/Heelkunde: 070-312 4548. Of maak een afspraak via www.bronovo.nl.

Wegwijs

Verzekeringen

Informatiebijeenkomsten

Naam: Anneke van Kooten-Kastelein Functie: Medewerker Expat Service Desk Waarmee ben je expats van dienst? “Wie Nederland nog niet goed kent, weet bijvoorbeeld niet hoe het systeem van de gezondheidszorg is ingericht of wat Bronovo te bieden heeft. Samen met twee collega’s beantwoord ik vragen en attendeer ik voor verdere informatie op deskundigen, zoals medisch specialisten.” Wat mogen expats van jou verwachten? “Dat ik hen wegwijs maak. Ik vertel bijvoorbeeld dat je in Nederland bij een griep of migraineaanval in principe niet naar een ziekenhuis gaat, maar naar je huisarts. De huisarts verwijst vervolgens eventueel naar een medisch specialist in het ziekenhuis. Ik help expats ook een huisarts te vinden bij hen in de buurt. Een veelvoorkomende vraag: kan ik bevallen in Bronovo? Het antwoord: jazeker, daarmee heeft het ziekenhuis veel ervaring.” Bereikbaar: op doordeweekse dagen van 8.00 tot 16.30 uur via +31 (0)70 312 40 16 en [email protected] (niet voor medische afspraken).

Naam: Deborah Warmenhoven-Walmsley Functie: “Administratief medewerker Zorgadministratie. Ik help vooral expats. Van oorsprong ben ik Engels, dus ik spreek de taal perfect.” Waarmee ben je expats van dienst? “Ik help vooral expats en buitenlandse patiënten bij vragen over nota’s, verzekeringen en declaraties.” Wat mogen expats van jou verwachten? “Iedereen die een behandeling ondergaat of heeft ondergaan, wil graag dat alles goed is geregeld tussen verzekeraar en ziekenhuis. Daarom overleg ik regelmatig telefonisch met buitenlandse verzekeringsmaatschappijen over de zaken die hun cliënten en onze patiënten aangaan. Hebt u vragen over uw nota of wilt u een specificatie of vertaling? Dan kunt u bij mij terecht.” Bereikbaar: maandag, woensdag en vrijdag 8.30-16.00 uur via +31 (0)70 312 41 80 en [email protected].

Naam: Nanda Jagusiak-Monteiro Functie: Expat Coördinator Bronovo Waarmee ben jij expats van dienst? “Ik breng Bronovo onder de aandacht van expats in Den Haag en omgeving. Daartoe organiseer ik informatiebijeenkomsten, bijvoorbeeld voor ambassades en expats in Bronovo of bij de internationale organisaties, scholen, clubs of bedrijven. Expats vernemen onder meer over het Nederlandse gezondheidssysteem. Medisch specialisten, zoals een gynaecoloog en kinderarts, vertellen over hun afdeling.” Wat mogen expats van jou verwachten? “Zij kunnen mij benaderen voor al hun vragen over het Nederlandse gezondheidssysteem. Ik verwijs ook naar de gewenste personen in het ziekenhuis, zoals medewerkers van de Expat Service Desk en Zorgadministratie of medisch specialisten. Bereikbaar: [email protected]


Vrienden voor het leven

SERVICE & INFORMATIE Bronovo

Verhinderd?

Bereikbaarheid

Bronovo is een algemeen ziekenhuis voor inwoners van Den Haag en omgeving. Het biedt medische zorg onder verantwoordelijkheid van een breed team van medisch specialisten en andere zorgverleners.

Wilt u uw afspraak voor een bezoek aan een polikliniek of voor een ziekenhuisopname veranderen of annuleren? Laat dit alstublieft uiterlijk 24 uur van tevoren weten. U kunt van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 12.00 uur en tussen 13.00 en 16.00 uur telefonisch uw afspraak afzeggen via de polikliniek. Wie dat niet tijdig doet, kan het wegblijftarief (€ 43,30) in rekening gebracht krijgen.

U vindt Bronovo aan de Bronovolaan 5 in Den Haag.

Samen met Verpleeghuis Nebo vormt Bronovo de Stichting Bronovo-Nebo. Bovendien beheert het ziekenhuis Gezondheidscentrum Wassenaar. Bronovo heeft een strategische alliantie met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en vormt samen met Medisch Centrum Haaglanden in Den Haag en het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda de A12-Coöperatie. Verwijsbrief mee! U heeft voor de eerste afspraak in het ziekenhuis een brief van een verwijzer nodig. Een verwijzer is bijvoorbeeld een huisarts, verloskundige of medisch specialist. De verwijsbrief is wettelijk bepaald. Als de behandeling in het ziekenhuis van start gaat zonder verwijzing, bestaat de kans dat de zorgverzekeraar die niet betaalt en de patiënt na afloop een factuur krijgt thuisgestuurd. Persoonlijke aandacht, dienstbaarheid en service, zijn voor

steunt u speciale projecten (zie www.vriendenvanbronovo.nl).

Bronovo minstens zo belangrijk als medische aandacht. Als

Zo willen we bijvoorbeeld heel graag specifiek informatie-

meest patiëntgerichte ziekenhuis van Nederland (Elsevier

materiaal ontwikkelen om kinderen nog beter voor te kunnen

onderzoek 2013) investeren we dan ook bewust in gastvrij-

bereiden op hun verblijf in ons ziekenhuis. En daarvoor

heid, seniorvriendelijkheid en voorlichting. Maar niet alles

hebben wij uw hulp hard nodig. Want voor dit unieke plan

kan binnen het bestaande zorgbudget gerealiseerd worden.

moeten wij het echt van onze vrienden hebben. Mogen we

Daarom doen we een beroep op u. Als Vriend van Bronovo

ook op u rekenen? Alvast hartelijk dank!

Klein gebaar, groot verschil

Stichting Vrienden van Bronovo, Postbus 96900, 2509 JH Den Haag, KvK-nummer: 40409307, rekeningnummer: NL42FVLB0699811872, www.vriendenvanbronovo.nl Voor meer informatie kunt u mailen naar Marjolein de Boo: [email protected]. Zij vertelt u graag meer over uw donatiemogelijkheden en het persoonlijk of zakelijk steunen van bepaalde projecten.

Uitzonderingen • Voor acute zorg of zorg via de Spoedeisende Hulp heeft u geen verwijsbrief nodig. Deze zorg wordt altijd vergoed door de zorgverzekeraar. • Voor patiënten met een buitenlandse zorgverzekering gelden andere regels.

Bent u vanwege ziekte of een andere dringende reden verhinderd om in het ziekenhuis te worden opgenomen? Belt u dan tijdens kantooruren uw behandelend specialist. Dat geeft Bronovo de kans een andere patiënt in uw plaats op te nemen. Dat verkort de eventuele wachtlijst.

Veiligheid Bronovo hecht de grootste waarde aan veiligheid van de patiënten. Het ziekenhuis wil bijvoorbeeld Bijzonder Resistente Micro-Organismen (BRMO) geen kans geven. Wie BRMO bij zich draagt, kan het risico lopen dat een behandeling met antibiotica geen resultaat oplevert. Eén tot vijf procent van de bevolking draagt BRMO bij zich, vaak zonder het te weten. Tegelijkertijd zijn BRMO besmettelijk. Daarom krijgt iedere patiënt aan het begin van de opname in Bronovo vragen voorgelegd om na te gaan of hij wellicht BRMO heeft. Zo ja, dan achterhalen zorgverleners welke antibiotica wél zouden kunnen aanslaan en treffen zij maatregelen om besmetting van andere patiënten te voorkomen. Wij rekenen op uw begrip voor deze voorzorgsmaatregel.

Openbaar vervoer Bronovo is te bereiken met bus 22 (Van Hogenhoucklaan, halte Bronovo Ziekenhuis) en bus 23 (Van Alkemadelaan, halte Bronovo Ziekenhuis). Vanaf NS-station Den Haag Centraal Bus 22 richting Duinzigt Bus 18 richting Clingendael/Benoordenhout. Op Van Alkemadelaan overstappen op bus 23. Tram 2, 3 en 6: halte Laan van N.O.I en overstappen op bus 23 richting Scheveningen Noorderstrand. Vanaf NS-station Den Haag Hollands Spoor Tram 1 of 16 naar halte Centrum. Op deze halte overstappen op bus 22 richting Duinzigt. Vanaf NS-station Laan van N.O.I. Bus 23 richting Scheveningen Noorderstrand Vanuit Rijswijk Bus 23 richting Scheveningen Noorderstrand Vanuit NS-station Voorburg Bus 23 richting Scheveningen Noorderstrand Vanuit Wassenaar Bus 90: Johan van Oldenbarneveltweg. Overstappen op Willem Witsenplein op bus 23. SARA DE BRONOVO • 51

SERVICE & INFORMATIE

Meer informatie openbaar vervoer www.9292ov.nl www.htm.net HTM Consumentenlijn: tel. 0900 - 4864636 Auto Vanuit Amsterdam, Rotterdam en Utrecht volgt u op het Prins Clausplein de A12. Aan het einde van de Utrechtsebaan gaat u rechtsaf richting H Bronovo (Wassenaar en Scheveningen). Bij het eerste stoplicht rijdt u linksaf en volgt u de borden ‘H Bronovo’.

Parkeerterrein Werkdagen Eerste 20 minuten gratis. Daarna € 0,50 per 20 minuten. Weekend Eerste 20 minuten gratis. Daarna € 0,50 per uur. Tussen 21.00 uur en 08.00 uur parkeert u gratis. Parkeerplaatsen invaliden U vindt de parkeerplaatsen voor invaliden op het parkeergedeelte aan de rechterzijde van de hoofdingang. De zeven parkeerplaatsen zijn duidelijk aangegeven. De parkeerkosten voor deze plaatsen worden ongedaan gemaakt nadat u uw invalidenkaart (of kopie) heeft laten zien bij de receptie. Valet parking Patiënten, bezoekers en/of hun begeleiders kunnen een beroep doen op de Parkeerservice van Bronovo. U stapt uit voor de deur en een chauffeur parkeert uw auto. De kosten bedragen € 5,00. Dit bedrag is ongeacht de duur van het parkeren op een dag en inclusief parkeergeld. De Parkeerservice wordt aangeboden op maandag tot en met donderdag tussen 08.15 en 17.00 uur. 52 • SARA DE BRONOVO

Avondspreekuren Enkele poliklinieken hebben op dinsdagavond spreekuur. U kunt bij het maken van een afspraak vragen of u kunt langskomen tijdens het avondspreekuur. Verder is de afdeling Bloedafname in Bronovo elke dinsdag geopend van 7.30 tot 20.30 uur.

Bezoek Algemene bezoektijden Dagelijks: 15.30 uur - 16.30 uur en 18.30 uur - 19.30 uur Zaterdag en zondag: 15.30 uur - 16.30 uur, 11.15 uur - 12.15 uur en 18.30 uur - 19.30 uur Afwijkende bezoektijden Intensive care: 11.00 uur - 12.00 uur en 16.30 uur - 19.30 uur Hartbewaking: 10.00 uur - 10.30 uur en 18.30 uur - 19.30 uur Kraamafdeling Amalia: 10.00 uur - 19.30 uur Rustmoment 13.00 - 15.00 uur Kinderafdeling Willem-Alexander: Ouders kunnen de hele dag op bezoek komen. Voor andere bezoekers gelden de algemene bezoektijden. Bezoekregels • Ontvang niet meer dan twee bezoekers tegelijk • Houd rekening met andere patiënten • Neem kinderen die in aanraking zijn geweest met besmettelijke ziekten liever niet mee. Het kan misschien geen kwaad voor de patiënt die u bezoekt, maar zijn/haar kamergenoot kan er wel gevoelig voor zijn. Overdag gaan de behandelingen en onderzoeken gewoon door, ook tijdens de bezoekuren. Uiteraard probeert Bronovo zoveel mogelijk te voorkomen dat

wordt gestoord tijdens het bezoek, maar het is niet altijd te vermijden. Wij rekenen op uw begrip.

Opleidingsziekenhuis Bronovo is een opleidingsziekenhuis. Dit betekent dat u kunt worden behandeld door een arts-assistent. Een arts-assistent is afgestudeerd als arts en wordt in dit ziekenhuis opgeleid tot medisch specialist of doet specialistische ervaring op. De arts-assistent verricht zelfstandig medische handelingen, zoals medische ingrepen, operaties en bevallingen. De arts-assistent heeft hierin een eigen verantwoordelijkheid, maar de eindverantwoordelijkheid ligt bij de medisch specialist. Als u er bezwaar tegen heeft door een arts-assistent te worden behandeld, kunt u dit voorafgaand aan de behandeling kenbaar maken.

Online medisch dossier Patiënten kunnen via Medischegegevens.nl altijd en overal online toegang krijgen tot hun gegevens. Zij bekijken de informatie wanneer het hun het best uitkomt. Of het nu gaat om een operatieverslag, brief aan de huisarts of waarden die zijn vastgesteld in het laboratorium. Bronovo biedt deze service kosteloos en veilig aan. Iedere patiënt heeft zo zicht op zijn definitieve en door medisch specialisten geaccordeerde gegevens die worden bijgehouden in het ziekenhuis. Het gaat om medische brieven, röntgenfoto’s, laboratoriumuitslagen, operatieen pathologieverslagen, radioverslagen met beeldmateriaal en - op termijn overzichten van medicatie. Iedere patiënt die inzage in zijn dossier wil, kan een aanmeldformulier invul-

len bij de balie in de centrale hal van Bronovo. Daarmee geeft de patiënt toestemming dat de gegevens met een beveiligde verbinding van Bronovo naar Medischegegevens.nl worden verstuurd. Om privacy te waarborgen, is het nodig dat de patiënt zich bij aanmelding eenmalig legitimeert met een identiteitsbewijs. Vervolgens verzoekt Medischegegevens.nl Bronovo om in opdracht van de patiënt diens gegevens online ter beschikking te stellen. Via een beveiligde verbinding plus een sms-code op de mobiele telefoon kan de patiënt overal zijn gegevens inzien. Het systeem wordt elke 24 uur geactualiseerd.

Bloedafname Heeft uw arts gezegd dat dat uw bloed moet worden onderzocht? U kunt bloed laten prikken in Bronovo, maar ook in Gezondheidscentrum Wassenaar of op andere locaties. Vergeet niet uw inschrijfkaart en het aanvraagformulier van uw arts mee te nemen.

Activiteiten Bianca van Beek, medewerker patiëntencommunicatie: “Soms heb je als patiënt of naaste behoefte aan bredere informatie over een ziekte, behandeling of Bronovo. Daarvoor kunt u terecht tijdens kosteloze informatieavonden, waar patiënten en zorgprofessionals de mogelijkheid hebben met elkaar van gedachten te wisselen.” Bevallen Voor aanstaande ouders zijn er regelmatig gratis voorlichtingsavonden in Bronovo. U krijgt informatie over de gang van zaken bij een bevalling in ons ziekenhuis. Een gynaecoloog, verloskundige en verpleegkundige praten u bij. Alvast een kijkje nemen in de verloskamers en op de kraamafdeling? U krijgt een digitale rondleiding. De eerstkomende voorlichtingsavonden zijn op maandag 1 september, maandag 6 oktober (Engelstalig) en maandag 3 november.

U vindt de afdeling Bloedafname in Bronovo op de tweede verdieping. De afdeling is geopend van maandag tot en met vrijdag van 7.30 uur tot 16.00 uur, op dinsdag tot 20.30 uur en op zaterdagmorgen van 8.00 uur tot 11.00 uur. Telefoon: 070 - 312 41 89.

Een bijeenkomst duurt van 19.00 tot 21.00 uur. U bent vanaf 18.45 uur welkom in het Auditorium op de vierde etage. Schrijf u in via [email protected].

Gezondheidscentrum Wassenaar is gevestigd aan de Hofcampweg 65. Hier kunt u van maandag tot en met vrijdag bloed laten afnemen van 8.00 uur tot 12.00 uur en van 12.30 tot 15.00 uur. Telefoon: 070 - 512 72 00.

Juiste weg bij vragen

Blinden en slechtzienden Op elke eerste maandag van de maand houdt de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden (NVBS) van 16.00 tot en met 17.15 uur inloop-spreekuur in de ruimte van Bureau Patiëntenvoorlichting in de Ontvangsthal.

Heeft u vragen over uw behandeling in Bronovo? Wij zijn u vanzelfsprekend graag van dienst, maar vanwege privacy-gevoeligheid reageren onze artsen niet per e-mail. Neemt u alstublieft via een andere weg contact op met ons. Doorgaans is dat de polikliniek waar u in behandeling bent. Heeft u algemene informatievragen over Bronovo? Dan kunt u wel mailen. Stuur een berichtje naar [email protected]. Binnen 24 uur ontvangt u een reactie van de afdeling Communicatie en Marketing. Heeft u algemene vragen over uw gezondheid? Dan adviseren wij u in eerste instantie contact te zoeken met uw huisarts.


SERVICE & INFORMATIE

Openingstijden laboratorium bloedafname LOCATIE

ADRES

TIJDEN

Röntgenfoto’s

Bronovo, polikliniek Bloedafname, 2e etage

Bronovolaan 5, Den Haag

elke werkdag 7.30 - 16.00 uur en op dinsdag tot 20.30 uur zaterdag 8.00 - 11.00 uur

Moet u een röntgenonderzoek ondergaan? Daarvoor maakt u een afspraak bij de afdeling Radiologie.

de inzet en betrokkenheid van medewerkers en vrijwilligers maken Nebo tot een plek waar bewoners graag wonen en medewerkers graag werken.

Gezondheidscentrum Hubertusduin

Bronovolaan 3, Den Haag

maandag, woensdag en vrijdag 8.00 - 10.00 uur

Gezondheidscentrum Wassenaar

Hofcampweg 65, Wassenaar

elke werkdag 8.00 - 12.00 en 12.30-15.00 uur.

Apotheek Wassenaar-Zuid

Rijksstraatweg 703, Wassenaar

dinsdag en vrijdag 9.30 - 10.30 uur

Dit is niet nodig voor long(thorax)-foto’s. Hiervoor kunt u op de afdeling Radiologie terecht van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 en 12.00 uur en tussen 14.00 en 16.30 uur. Neem uw inschrijfkaart en de aanvraag van uw arts mee.

Wijkbewoners welkom! Bewoners van Nebo, maar ook buurtbewoners ouder dan 55 jaar kunnen meedoen aan de vele activiteiten die worden georganiseerd door de activiteitenbegeleiders. Voorbeelden:

U vindt de afdeling Radiologie op de begane grond. De afdeling is telefonisch bereikbaar op genoemde tijden via 070 - 312 41 20.

• Individuele en groepsactiviteiten • Gespreksgroepen • Muziekactiviteiten • Themagerichte activiteiten • Centrale activiteiten

Verpleeghuis Mechropa

Scheveningseweg 96, Scheveningen

maandag en donderdag 9.45 - 10.00 uur

Gezondheidscentrum Badhuisweg

Badhuisweg 72-78, Den Haag

maandag, dinsdag en donderdag: 8.00 - 9.30 uur

Praktijk Huisartsen aan Zee

Badhuiskade 9, Den Haag

woensdag en vrijdag: 9.30 - 10.30 uur

Verzorgingshuis Het Uiterjoon

Vissershavenstraat 277, Scheveningen

maandag 8.45-9.30 uur woensdag 10.15-11.00 uur donderdag 8.45-9.30 uur

Huisartsenpraktijk Scheveningen

Prins Willemstraat 20, Scheveningen

maandag en donderdag: 8.15 - 9.15 uur

Huisartsenpraktijk Duindorp

Tesselseplein 6, Scheveningen

dinsdag: 8.30 - 9.30 uur

Buurthuis Het Klokhuis

Celebesstraat 4, Den Haag

dinsdag: 10.00 - 11.00 uur vrijdag: 8.45 - 9.45 uur

Gezondheidscentrum Frankenslag

Frankenslag 160, Den Haag

maandag en donderdag: 10.00 - 11.00 uur dinsdag, woensdag en vrijdag: 8.15 - 10.00 uur

Medisch Centrum Loudon

Loudonstraat 118, Den Haag

elke werkdag: 8.00 - 10.30 uur

Huisartsengroep Savalle

Savallelaan 2, Voorburg

elke werkdag: 8.00 - 10.00 uur

Huisartsenpraktijk Holst

Parkweg 296, Voorburg

dinsdag: 8.30 - 9.30 uur

Hoog Lindoduin

Westduinweg 1359, Den Haag

dinsdag: 13.00 - 14.00 uur


Kunst Bronovo besteedt veel aandacht aan kunst. Overal in het pand vindt u schilderijen, litho’s, posters en beelden. Het grootste gedeelte is onderdeel van de vaste collectie van Bronovo. Verder worden er wisselende tentoonstellingen gehouden in de gangen op de eerste en tweede etage. Het is mogelijk de kunstwerken direct van de kunstenaar te kopen. U kunt hiervoor contact opnemen met de kunstenaar (zie informatie bij de expositie). Voor meer informatie over de wisselende exposities of een mogelijkheid om zelf te exposeren kunt u terecht bij de coördinator Kunst in Bronovo. Zij is bereikbaar via [email protected]

Verpleeghuis Nebo Samen met Verpleeghuis Nebo vormt Bronovo de Stichting Bronovo-Nebo. Nebo is een verpleeghuis voor somatische en psychogeriatrische bewoners. Er is plaats voor 120 bewoners. Nebo biedt een veilige omgeving en zinvol bestaan aan kwetsbare mensen. Het is belangrijk dat bewoners in Nebo een echt thuis vinden, waar oprechte aandacht is, respect heerst en wordt gezorgd voor een zinvolle dagbesteding. Vooral

Het restaurant is eveneens bedoeld voor zowel de bewoners van Nebo als voor (oudere) wijkbewoners uit Benoordenhout. U bent welkom van maandag tot en met zaterdag van 11.45 tot 18.30 uur. En op zondag van 11.45 tot 19.30 uur. Reserveren is niet nodig. Er is al een dagmenu voor € 8,60. Nebo Floris Arntzeniusplein 65 2597 SP Den Haag Tel. 070 - 312 37 37 Fax 070 - 312 37 00 E-mail: [email protected], Website: www.verpleeghuisnebo.nl

Buitenpoli Statenkwartier Patiënten die in het Statenkwartier wonen, kunnen dichtbij huis gebruikmaken van specialistische zorg van Bronovo. Buitenpoli Statenkwartier is gevestigd in Gezondheidscentrum Statenkwartier aan de President Kennedylaan 15 (ingang Aert van der Goesstraat).

Bronovo werkt in deze buitenpoli samen met de huisartsen van de AHOED (Apotheek Huisartsen onder een dak) Statenkwartier. Snel geholpen Buitenpoli Statenkwartier kent geen lange wachttijden. Doorgaans kunt u na verwijzing door de huisarts al binnen een week worden gezien tijdens het spreekuur van een van de medisch specialismen. De buitenpoli is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Een afspraak maken voor een bezoek aan Buitenpoli Statenkwartier? Zoek contact met de polikliniek van het betreffende specialisme op de hoofdlocatie van Bronovo.

GC Wassenaar Woont u in Wassenaar en heeft u medische zorg nodig? Bijna alle specialismen van Bronovo houden spreekuur in GC Wassenaar aan de Hofcampweg 65. Daardoor is vaak geen bezoek nodig aan de hoofdlocatie van Bronovo in Den Haag. In GC Wassenaar werken meer dan veertig zorgverleners. Het gaat niet alleen om medisch specialisten van Bronovo, maar bijvoorbeeld ook om huisartsen, fysiotherapeuten, psychologen en een tandarts. Verder heeft het laboratorium van Bronovo er een dagelijks servicepunt voor bloed prikken. Tel. 070 - 512 72 00 Website: www.gezondheidscentrumwassenaar.nl www.wassenaarhealthcentre.nl

U kunt er terecht op het spreekuur van de volgende Bronovo-specialismen: • Cardiologie • Kindergeneeskunde • Verloskunde SARA DE BRONOVO • 55

Overzicht medisch specialisten en hun specialismen (1 augustus 2014)

Spreekuren GC Wassenaar Cardioloog

dinsdag

09.00 - 12.00 uur

Dermatoloog

maandag woensdag

13.30 - 16.00 uur 13.30 - 16.00 uur

Gynaecoloog

maandag dinsdag

14.00 - 16.30 uur 09.00 - 13.00 uur

Hartfalenspreekuur

donderdag (om de week)

13.00 - 16.30 uur

Heelkunde

vrijdag

08.30 - 11.30

Internist

maandag

09.00 - 12.00 uur

Kaakchirurgie

donderdag

08.30 - 12.00 uur 12.30 - 17.00 uur

Kinderarts

dinsdag woensdag

08.45 - 12.00 uur 13.30 - 16.30 uur

KNO-arts

dinsdag woensdag donderdag

13.30 - 16.30 uur 13.30 - 16.30 uur 13.30 - 16.30 uur

Longarts

dinsdag

14.30 - 16.30 uur

Neuroloog

vrijdag

08.30 - 12.00 uur

Oogarts

maandag dinsdag

08.30 - 16.30 uur 08.30 - 13.00 uur

Optometrist

dinsdag

08.45 - 14.00 uur

Orthopeed

donderdag

08.00 - 13.00 uur

Ouderenzorg

dinsdag

09.00 - 12.00 uur

Pijnpoli

donderdag

13.00 - 16.30 uur

Plastisch chirurg

woensdag

09.00 - 10.30 uur

Radiologie

elke werkdag

08.00 - 12.30 uur, 13.00 - 16.30 uur

Reumatoloog

woensdag

09.30 - 12.00 uur

Uroloog

donderdag

13.30 - 16.00 uur

Verloskundige

dinsdag

13.30 - 16.30 uur

Laboratorium (bloedprikken e.d.)

elke werkdag

08.00 - 12.00 uur, 12.30 - 15.00 uur


Wijzigingen voorbehouden. Voor de meest actuele informatie: www.bronovo.nl. Anesthesiologie Tel.: 070 - 312 41 41 Dhr. W.G.G. Bóza (pijnspecialist) Dhr. W.J. Engelbrecht (anesthesioloog-intensivist) Dhr. R.L. van Leersum Mw. K.K. Muderlak-Groenewoud Mw. C.E. Kam-Endtz Dhr. F. Kamerling Dhr. N. van der Wilk Mw. M.C. de Jager (chef de clinique) Cardiologie Tel.: 070 - 312 43 75 Mw. A.P. van Alem Dhr. dr. P.R.M. van Dijkman Dhr. dr. J. Frederiks Mw. M.C.P. Haverkamp Mw. F.P.L. Lamers Mw. dr. S.E. Langerak Dhr. S. Somer Chirurgie/Heelkunde Tel.: 070 - 312 43 59 Dhr. dr. G.J.D. van Acker Dhr. M.W.G.A. Bronkhorst Dhr. dr. D. Eefting Dhr. dr. O.R. Guicherit Dhr. dr. J.M. Hoogendoorn Dhr. F.J. Idenburg Mw. dr. M.T.T. Knook Dhr.dr. A.W.K.S. Marinelli Dhr. dr. S.A.G. Meylaerts Dhr. dr. J.C.A de Mol van Otterloo Dhr. dr. A.H.P. Niggebrugge Dhr. dr. J.W.A. Oosterhuis Dhr. dr. S.J. Rhemrev Dhr. dr. J.R.M. van der Sijp Dhr. dr. H.J. Smeets Dhr. T.J. van der Steenhoven Dhr. dr. A.C. de Vries Mw. C.W.M. de Wit Dermatologie (huidziekten) Tel.: 070 - 312 44 03 Dhr. dr. B.W. Boom Dhr. dr. J.G. v.d. Schroeff

Gynaecologie en Verloskunde Tel.: 070 - 312 46 90 Mw. J. Berger (chef de clinique) Mw. dr. K.E. Boers Dhr. dr. C.A.G. Holleboom Mw. C.R. Lo (fertiliteitsarts) Mw. A. Kroeze (chef de Clinique) Mw. dr. H.T.C. Nagel Mw. S.E. Nienhuis (fertiliteitsarts) Dhr. H.M.P. Pelikan Dhr. dr. J.P.T. Rhemrev Mw. M.J.G.H. Smeets Dhr. dr. W.J. van Wijngaarden Mw. E. Witte Intensive care Tel.: 070 - 312 41 41 Dhr. P.J.W. Dennesen (intensivist) Mw. N.A. Dijkman (intensivist) Dhr. W.J. Engelbrecht (anesthesioloog -intensivist) Mw. P. M. Klooster (intensivist) Mw. G. van Melsen (intensivist) Mw. M. Muller(intensivist) Dhr. R. Peters (intensivist) Dhr. T.A. Ruys (intensivist) Mw. M. Slabbekoorn (intensivist) Dhr. J.P. van der Sluijs (intensivist) Dhr. dr. J.O. Streefkerk (intensivist) Dhr. D.J. Versluis (intensivist) Interne Geneeskunde Tel.: 070 - 312 43 07 Mw. dr. E.D. Beishuizen Prof. dr. G.J. Blauw Mw. S. Ramautar Dhr. dr. Y.W.J. Sijpkens Dhr. dr. L.Th. Vlasveld Dhr. dr. N.I. Weijl Mw. C.A.H.C. Welten (chef de clinique) Mw. T.J.S.H. Woei A-Jin (chef de Clinique) Dhr. dr. J.W. van ’t Wout Dhr. G. Willemsen

Keel-, neus- en oorheelkunde Tel.: 070 - 312 44 08/44 20 Dhr. M.B. Ferrier Dhr. H.A.A. Spoelstra Dhr. K. Wiggers Kindergeneeskunde Tel.: 070 - 312 41 16 Mw. I. Hofmeijer Mw. dr. H. van der Kamp Mw. J.H. Kreijen-Meinesz Mw. A.M. van Kruijssen Mw. M. Thomas Mw. H.K. van der Tooren-de Groot Mw. R. Unnik-van Treurniet Klinische chemie Tel.: 070 - 312 41 89 (niet voor uitslagen) Dhr. dr. A. Castel Dhr. dr. N. de Jonge Dhr. dr. A.P. van Rossum Klinische genetica Tel.: 070 - 312 43 75 Mw. dr. Y. Hilhorst-Hofstee Mw. dr. Q.C.M. Barge-Schaapveld Klinische pathologie Tel.: 070 - 312 40 92 (niet voor uitslagen) Mw. M.C.A. Giessen Mw. S. Loyson Mw. dr. V. Terpstra Longziekten Tel.: 070 - 312 43 76 Mw. dr. D. Annema-Schmidt Dhr. dr. H.H. Berendsen Dhr. J. van den Berg Mw. M.K. Greefhorst (chef de clinique) Mw. dr. R.M.J.L. van der Heijde


Maag-, Darm- en Leverziekten Tel.: 070 - 312 43 07 Dhr. dr. J. van Hattum Dhr. Y.I.L. Lai Dhr. dr. M. Schrijver mw. dr. H. van Soest dhr. dr. R.J. Verburg

Oogheelkunde Tel.: 070 - 312 44 42 Mw. E. Bouma Mw. dr. B. Haeseker Mw. L.S. Koetsier Mw. dr. I. Notting Mw. dr. R. Saxena

Medische microbiologie en infectiepreventie Tel.: 070 - 312 41 98 (niet voor uitslagen) Dhr. dr. M.J. Becker Mw. K.A. Heemstra Dhr. dr. J.J. Kerremans Mw. M. Leendertse Mw. dr. M.A. Leverstein-Van Hall

Orthopedie Tel.: 070 - 312 43 73/43 96 Dhr. A.R. Deenik Dhr. A.V. Steenmeyer Dhr. A.E. Witkamp

Medische psychologie Tel.: 070 - 310 58 88 Mw. I.C.M. Janssen Mw. C.K. Jurgens Mw. L. v.d. Wiel Mondziekten en Kaakeen Aangezichtschirurgie Tel.: 070 - 312 44 68/46 80 Mw. A.C. Hundepool Dhr. A.J. Kerckhaert Neurochirurgie Dhr. G.C.W. de Ruiter Neurologie Tel.: 070 - 312 44 28 Mw. M. Gerrits Mw. dr. S.M. Manschot Mw. N. Metz Dhr. M.T. Tonk Dhr. N. Weerkamp Nucleaire Geneeskunde Tel.: 070 - 312 40 70 Dhr. Ir. B. Shapiro


Ouderengeneeskunde Tel.: 070 - 312 53 86 Dhr. dr. G.J. Blauw Dhr. M. Oudshoorn Dhr. G. Willemsen Plastische chirurgie Tel.: 070 - 312 44 99 Mw.dr. J.W.J.M. Bardoel Dhr. R.E.F. Huijgen Dhr. dr. M. Larsen Dhr. L.T. Tan Psychiatrie Tel.: 070 - 312 45 20 (alleen na interne verwijzing) Mw. J.P. Tuijl Mw. dr. M.S. Vos Dhr. P.R. Walburgh Schmidt Mw. P. Zwarts Pijnpoli Tel.: 070 - 312 40 60 Dhr. W.G.G. Bóza Dhr. R.L. van Leersum

Radiologie Tel.: 070 - 312 41 20 Dhr. N.J.M. Aarts Mw. M.C. van Dorth-Rombouts Dhr. O.D.F. Henneman Dhr. dr. T.A.M. Kaandorp Dhr. dr. P.R. Kornaat Dhr. dr. T.J.A. Kuijpers Dhr. dr. S.A. Rebergen

Het gaat niet om de melodie, maar om de toon

Radiotherapie Tel.: 070 - 312 46 83 Mw. dr. T.C. Stam Mw. N.C.G.M. van der Voort van Zyp Reumatologie Tel.: 070 - 312 43 46 Mw. A.L. Huidekoper Mw. I. Speyer Mw. dr. G.M. Steup-Beekman Revalidatiegeneeskunde Tel.: 070 - 312 42 07 Mw. T.A. Veenis Sportgeneeskunde Tel.: 070 - 312 43 73 Dhr. A. de Korte

Henk Briër - 88 jaar

Tandheelkunde Tel.: 070 - 312 44 66 Dhr. R.A.P. Berrevoets Urologie Tel.: 070 - 312 41 33 Dhr. dr. I. Cordia Mw. M.T.M. Kummeling Dhr. C.H.M. Rikken Ziekenhuisapotheker Mw. A. Ledeboer Mw. T. Leenders i.o. Mw. N.J.M. Nefs-Willard Dhr. F.J. Rynja

Wanneer een gevorderd leven ingrijpend verandert, is houvast welkom en empathie op zijn plaats. In een bedding van rust en respect bieden we bij Nebo een veilige omgeving en een zinvol dagelijks bestaan voor kwetsbare mensen. Daar dragen we onder andere zorg voor met dagbestedingen die aansluiten op hun essentiële beleving zoals pianospelen in het geval van Henk Briër, voormalig dirigent en pianist: ‘Ik

speel graag quatre-mains. De mensen hier in huis vinden het ook leuk om te horen en komen er vaak allemaal omheen staan. Muziek is toch een soort universele taal. Ik vind het lekker om te doen. Ach, zo blijf je toch bezig met muziek.’ Met oog en oor voor die eigenheid treden onze medewerkers cliënten tegemoet. Bevlogen en betrokken. Want al gaat er veel verloren in de tijd, elke dag heeft waarde.

Floris Arntzeniusplein 65, 2597 SP Den Haag, tel.: 070 - 312 37 37, mail: [email protected], www.bronovo.nl Vandaag heeft waarde

Met gisteren als gids

naar de kansen van straks

Ruim 1.500 medewerkers, onder wie 120 specialisten, werken in Bronovo samen aan kwaliteit en service in de zorg, met ouderen en moeder & kind als extra aandachtsgebieden. Het beste van nu combineren we daarbij met het goede van toen. Want de historische ‘verpleging vanuit liefdewerk’, zoals in het verleden verricht door onze diaconessen, heeft bepaalde waarden fundamenteel verankerd. In Bronovo hechten we namelijk aan dienstbaarheid, service en wellevende omgangsvormen. Waarbij persoonlijke aandacht net zo belangrijk is als medische aandacht. Dát is wat we bij Bronovo bedoelen met Hoffelijke zorg.

Bronovolaan 5, 2597 AX Den Haag, tel.: 070 - 312 41 41, mail: [email protected], www.bronovo.nl Hoffelijke zorg

Bellen blazen COMFORT SERVICE: EXTRA S VAN BRONOVO. Waarom krijg ik kippenvel? TEGEN DE PIJN. Nieuwe kruisband skifanaat Isabella

Recommend Documents