Beleidsplan
Hervormde Gemeente Zuidland 2005 – 2008
VERSIE: definitief DATUM: januari 2005
WWW.KERKENINZUIDLAND.NL
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
1 2 3
Voorwoord ......................................................................................................................................................... 2 Gemeente-zijn. .................................................................................................................................................. 3 Samen op weg .................................................................................................................................................. 4 3.1 Overzicht gezamenlijke activiteiten........................................................................................................... 5 4 Organisatie ........................................................................................................................................................ 6 4.1 De Hervormde Gemeente......................................................................................................................... 6 4.1.1 De kerkenraad ............................................................................................................................. 6 4.1.2 Overleg binnen de eigen kerkelijke gemeente............................................................................. 6 4.2 Plaatselijke regeling .................................................................................................................................. 7 4.3 Samenwerking met andere kerkelijke gemeenten .................................................................................... 7 4.4 De burgerlijke gemeente........................................................................................................................... 7 5 Diaconaat .......................................................................................................................................................... 8 5.1 Het waarom van het diaconaat ............................................................................................................ 8 5.2 Diaconaat in de praktijk ....................................................................................................................... 8 5.3 Samenwerking met de Gereformeerde Kerk ........................................................................................ 9 5.4 Toekomstige aandachtsgebieden ........................................................................................................ 9 6 Vorming en toerusting ..................................................................................................................................... 10 6.1 Het waarom van vorming en toerusting ............................................................................................. 10 6.2 Vorming en toerusting in de praktijk................................................................................................... 10 7 Jeugd- en Jongerenwerk................................................................................................................................. 11 7.1 Het Jeugd- en Jongerenwerk ............................................................................................................ 11 7.2 De Taakgroep Jongeren ................................................................................................................... 11 7.2.1 Het waarom van de Taakgroep Jongeren.................................................................................. 11 7.3 De huidige praktische invulling .......................................................................................................... 11 7.4 Organisaties en activiteiten, welke raakvlakken hebben met de Taakgroep Jongeren. ........................ 12 7.5 Jeugddiaconaat ................................................................................................................................ 13 7.6 Toekomstige aandachtsgebieden ...................................................................................................... 13 8 Pastoraat ......................................................................................................................................................... 14 8.1 Het waarom van het pastoraat .......................................................................................................... 14 8.2 Pastoraat in de praktijk...................................................................................................................... 14 8.3 Toekomstige aandachtsgebieden ...................................................................................................... 15 9 Eredienst ......................................................................................................................................................... 16 9.1 Het waarom van de eredienst............................................................................................................ 16 9.2 De huidige eredienst ......................................................................................................................... 16 9.2.1 De liturgie................................................................................................................................... 16 9.2.2 De Sacramenten: Heilige Doop en Heilig Avondmaal ............................................................... 17 9.2.3 Bijzondere diensten ................................................................................................................... 17 9.3 Toekomstige aandachtsgebieden........................................................................................................... 17 10 Commissies van bijstand................................................................................................................................. 18 10.1 Hervormde Vrouwendienst ..................................................................................................................... 18 10.1.1 Het waarom van de Hervormde Vrouwendienst ........................................................................ 18 10.1.2 De huidige praktische invulling .................................................................................................. 18 10.2 Werkgroep voor ZWO............................................................................................................................. 19 10.2.1 Het waarom van de werkgroep voor ZWO................................................................................. 19 10.2.2 De huidige praktische invulling .................................................................................................. 19 10.2.3 Fondsenwerving......................................................................................................................... 19 10.2.4 Bestemming van de gelden ....................................................................................................... 19 10.2.5 Contacten met de kerkenraden.................................................................................................. 20 10.2.6 Activiteiten.................................................................................................................................. 20 10.2.7 Toekomstige aandachtsgebieden .............................................................................................. 20 10.3 Evangelisatie- en Contactcommissie ...................................................................................................... 21 10.3.1 Het waarom van de Evangelisatie- en Contactcommissie......................................................... 21 10.3.2 De huidige praktische invulling .................................................................................................. 21 10.3.3 Toekomstige aandachtsgebieden .............................................................................................. 21 11 Beheer............................................................................................................................................................. 22 11.1 Beheer, de taak van het college van kerkrentmeesters.......................................................................... 22 11.2 College van kerkrentmeesters in de praktijk ........................................................................................... 22 11.3 Toekomstige aandachtsgebieden........................................................................................................... 23 12 Begrotingen ..................................................................................................................................................... 24 12.1 College van kerkrentmeesters ........................................................................................................... 24 12.2 Begroting college van kerkrentmeesters ............................................................................................ 24 12.3 Begroting van het college van diakenen ............................................................................................ 25
1
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
1 Voorwoord Plannen maken, plannen uitvoeren, plannen evalueren, van de evaluatie leren en verbeteringen doorvoeren. Dat zijn normale activiteiten in ons dagelijks leven maar ook voor onze kerkelijke gemeente. Voor het functioneren van de kerkelijke gemeente is het essentieel, dat zij heldere keuzes maakt over het gemeente zijn, wat zij daarvoor doet en wat zij wil gaan doen. Een beleidsplan is daarbij een goed hulpmiddel. Het lijkt soms wat overbodig. De kerkelijke gemeente is toch geen bedrijf. De gemeente is al blij dat het meest noodzakelijke werk uitgevoerd wordt. De afgelopen periode is weer gebleken, dat een beleidsplan een positieve rol speelt bij de opbouw van onze gemeente. Een beleidsplan wordt vastgesteld voor een periode van vier jaar, maar regelmatig komt de vraag aan de orde of het beleidsplan bijgesteld moet worden. Zijn de afgesproken activiteiten al uitgevoerd? Zo nee, gaan we ze dan alsnog uitvoeren of voeren we ze af van de lijst? Bij dit alles zijn we ons er steeds weer van bewust, dat wij hierin niet onze eigen koers moeten varen, maar ons oog en hart gericht moeten houden op Jezus Christus en het evangelie van Zijn Koninkrijk. Het gaat om Zijn kerk en om Zijn toekomst! De afgelopen periode is veel werk verricht door alle geledingen binnen de kerk. Veel plannen zijn voortgezet, gerealiseerd of er wordt aan gewerkt. Er is veel tijd besteed aan de inventarisatie om te komen tot een SoW- federatie met de Gereformeerde Kerk. Tenslotte, een beleidsplan is nooit compleet. Een beleidsplan is ook niet vrijblijvend. Het is een plan waarover gesproken en waarmee gewerkt moet gaan worden door de Hervormde Gemeente van Zuidland. Wij vertrouwen dat God ons wil inspireren om, gezamenlijk met ieder op zijn en haar eigen wijze, te blijven meebouwen aan de gemeente van Christus in Zuidland. Een gemeente van Christus waar jong en oud zich van harte thuis kunnen voelen.
Namens de kerkenraad ds. A.J. de Kieviet, preses
M.A.S.Mourik- Biesta, scriba
Zuidland, maart 2005
2
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
2 Gemeente-zijn De Hervormde Gemeente Zuidland wil proberen gemeente van Christus te zijn in deze tijd en wereld. Gemeente-zijn betekent in de allereerste plaats een geloofsgemeenschap van mensen zijn rondom haar Heer en Heiland Jezus Christus. Het is een gemeenschap van mensen die door Jezus Christus aan elkaar geschonken zijn en worden, om één te zijn in getuigen en belijden, vieren, dienen en delen. Het is een geloofsgemeenschap waar mensen van harte bij mogen horen; waar mensen elkaar de ruimte en het respect geven om op een eigen wijze het geloof in Jezus Christus vorm te geven; waar mensen zich voor elkaar en anderen willen inzetten. In deze geloofsgemeenschap wordt het geloof in Jezus Christus gevierd, wordt geleerd, gediend en gedeeld zoals Jezus dat heeft doorgegeven. Centrale betekenis voor het gemeente-zijn heeft de dienst van Woord en Sacrament, de eredienst. Als brandpunt van haar gemeente-zijn wil de eredienst ook een plek zijn waar jong en oud zich thuis kunnen voelen, waar mensen zich gerespecteerd en gestimuleerd weten in hun meevieren temidden van de gemeente. Vanuit deze visie moet ook steeds gezocht worden naar verrijkende variaties in vormen en rituelen, passend bij de belijdenis dat Jezus Heer is. Gemeente van Christus zijn is niet een in zichzelf gekeerde beweging, maar is vanuit het hart van haar geloof betrokken op de hele wereld. Juist hier zal het heil van Christus en de verkondiging van Zijn evangelie gestalte moeten krijgen. Onlosmakelijk voortkomend uit de eredienst is daarom de dienst aan en in de wereld wezenlijk onderdeel van gemeente-zijn. Reden waarom de Gemeente o.a. contact heeft met de reformatorische zustergemeente te Braşov. Door het geloof in Jezus Christus zijn alle leden van zijn - wereldwijde - gemeente met elkaar verbonden. Vanuit deze visie wordt van de gemeente het respectvolle geloofsgesprek met andere christenen gevraagd, om hierin te zoeken wat bindt, samenbrengt en verrijkt. In dit licht moet ook het Samen op Weg- proces worden gezien. Als Hervormde Gemeente te Zuidland willen we komen tot een verregaande samenwerking met de Gereformeerde Kerk te Zuidland. Door het pastoraat willen we aan ons geloof bouwen en het versterken. Vanuit onze geloofsverbondenheid volgt ook de opdracht tot zorg, aandacht en meeleven voor en met elkaar. Dit is in wezen een roeping die naar ieder gemeentelid uitgaat. In vasthoudend gebed en daadwerkelijk omzien naar elkaar moeten gemeenteleden op elkaar betrokken zijn. In het diaconaat willen we uit liefde de Here onze God dienen door het dienen van onze naaste, dichtbij en ver weg. Niet als een vrijblijvende opdracht, maar als een wezenlijke taak voor de hele gemeente om de nood en het lijden van mensen te verlichten, gedreven door de liefde van Christus die in het dienen voorgaat. Overeenkomstig het zendingsbevel heeft de hele christelijke gemeente de opdracht om het evangelie in woord en daad aan alle mensen bekend te maken. De gezamenlijke Werkgroep voor ZWO en de Evangelisatie- en Contactcommissie willen de gemeente bewust maken van deze opdracht en haar stimuleren deze opdracht te vervullen. In het jeugd- en jongerenwerk willen we als kerk en gemeente met de ouders een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen voor alle jeugd en jongeren, door mee te werken aan de vorming van de jeugd om haar te brengen tot haar plaats in de gemeente en de weg te wijzen in de wereld. In dit alles mogen we bidden en geloven dat God ons hiertoe de kracht zal geven en dat door de genade van Jezus Christus en door de leiding van de heilige Geest wij gemeente kunnen zijn zoals dat van ons verlangd wordt, levend in de voortdurende verwachting van Gods Koninkrijk van Vrede en Gerechtigheid. 3
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
3 Samen op weg Sinds 1 mei 2004 maken we als Hervormde Gemeente van Zuidland deel uit van de Protestantse Kerk in Nederland net als de Gereformeerde Kerk in Zuidland. De samenwerking tussen de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk in Zuidland is de laatste jaren steeds verder gegroeid en geïntensiveerd. Geïnspireerd door de liefde van Christus vinden we elkaar meer en meer in ons geloof en ons kerkelijk leven. Zoals vastgelegd in het beleidsplan 1999 – 2004 heeft de kerkenraad in de afgelopen periode voorbereidingen getroffen om een weloverwogen keuze te kunnen maken bij de vraag of de verdergaande samenwerking met de Gereformeerde Kerk omgezet kan gaan worden in een definitief samengaan. Samen op Weg moet het verhaal zijn van bondgenoten en niet van lotgenoten met als uitdaging: Waar kunnen we, in geloof en geloofszaken, elkaar versterken en aanvullen. Samen op Weg zegt het al, het is: samen praten over het geloof en het beleven van ons geloof. We hebben ieder voor zich al zoveel opgebouwd, laten we profiteren van elkaars rijkdommen. Het kan niet zo zijn dat wij in vrijblijvendheid maar wat blijven samenwerken. Door beide kerkenraden is in 2000 een Samen op Weg (SoW)- commissie benoemd. De taakstelling voor de SoW-commissie was: het inventariseren van overeenkomsten en knelpunten en voorstellen doen naar de kerkenraden over de te nemen stappen. Deze SoW-commissie is ongeveer 40 keer bijeengeweest. Daarbij zijn veel zaken besproken, behandeld en van advies voorzien. Conclusie: Inhoudelijk bestaat er geen verschil van inzicht over de geloofsbeleving. Beide kerken kennen een pluriforme samenstelling. Veel praktische zaken zijn inmiddels geregeld en wordt er intensief samengewerkt op veel terreinen. “Echte” knelpunten zijn er niet meer. Een aantal praktische zaken moeten nog geregeld worden, zoals b.v. de formele organisatie en verantwoordelijkheden bij een definitief samengaan. De kerkenraad wil in de komende periode komen tot een federatie met de Gereformeerde Kerk een en ander volgens een nader te bepalen tijdspad. Om het proces van federeren in goede banen te leiden zal namens beide kerkenraden een gezamenlijk besluitvoorbereidend orgaan worden ingesteld om formele voorstellen uit te werken. Vervolgens zullen de beide kerkenraden eerst binnen eigen kerk de besluitvorming afronden om daarna gezamenlijk het besluitvormende proces, indien mogelijk in de komende twee jaar af te ronden. We staan dus aan het begin van een nieuwe periode in het leven van onze kerk. Wat wij ontmoeten zullen is onbekend. Vreugde en zorgen liggen dicht bijeen. Onze geloofsgemeenschap met God zal de basis zijn voor de toekomst van onze kerk.
4
Beleidsplan 2005 – 2008
3.1
Hervormde Gemeente Zuidland
Overzicht gezamenlijke activiteiten
Ter informatie een (waarschijnlijk niet compleet) overzicht van waar we al bondgenoot zijn: • Gezamenlijk kerkblad “kerk -en -nieuws” en een web site. • Wederzijdse (adviserende) deelname in de beroepingscommissies. • Wederzijdse ondersteuning in vacaturetijd en vervanging bij ziekte van een van de predikanten. • Gezamenlijke moderaminaplusvergaderingen 4 x per jaar. • Kanselruil in de morgendienst 4 x per jaar. • Gezamenlijke Avondmaalsvieringen in Bernissesteyn. Via de kerktelefoon verbonden met, om de beurt de Gereformeerde of Hervormde kerk. Eén van de eigen predikanten is aanwezig. Deze breekt het brood en schenkt de wijn. • Gezamenlijke middag-/ avonddiensten. • Gezamenlijke Avondmaalsvieringen in de middag-/ avonddiensten. • Gezamenlijke belijdenisdienst op Palmpasen (openbare geloofsbelijdenis). • Gezamenlijke jeugddienstcommissie en dus gezamenlijke jeugddiensten 10 x per jaar. • Gezamenlijke startweek. • Gezamenlijke welkomstcommissie (ook met de RK gemeenschap). • Gezamenlijke straatzang op paasmorgen. • Gezamenlijke Hemelvaartsdienst. • Gezamenlijke catechisatie. • Gezamenlijke scholendienst met schoenendoos- actie. Op deze manier wordt geprobeerd de samenhang tussen kerk, school en gezin zichtbaar te maken. • Platform kerk, school en gezin. • Afgestemd collecterooster. • Overleg tussen de Evangelisatiewerkgroep en de Evangelisatie- en Contactcommissie. • Organisatie en verantwoordelijkheid voor godsdienstonderwijs op de openbare basisschool. • Kerkmunten met eenzelfde waarde. • Gezamenlijke Werkgroep voor ZWO: zending, werelddiaconaat en ontwikkelingssamenwerking met o.a. Oikocredit. • Een aantal gezamenlijke diaconievergaderingen per jaar met een gezamenlijke aanpak van kerstattentie ouderen, Dorcas kledingactie, de Hartelborgt. • Kerktelefoon gezamenlijk nieuwe opzet uitgewerkt. • Een aantal gezamenlijke vergaderingen per jaar tussen de Taakgroep Jongeren • Orden van dienst en formulieren voor Heilige Doop en Heilig Avondmaal, voor gebruik bij kanselruil en in de gezamenlijke middag- avonddiensten zijn afgestemd. • Gezamenlijke kerkenraadsvergaderingen. Op 16 september 2003 voor de eerste keer.
5
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
4 Organisatie 4.1 De Hervormde Gemeente De Hervormde Gemeente van Zuidland, behorende tot de classis Brielle, bestaat uit 1221 leden, onderverdeeld in 290 belijdende leden, 659 doopleden en 272 geboorteleden (stand 1 januari 2004). De opbouw van de gemeente naar leeftijd is als volgt samengesteld: Leeftijdscategorie Totaal 0 - 19 20 - 39 40 - 64 65 en ouder 263 Totaal
Lidmaat 218 265 475 115 -----1221
Dooplid 0 13 162 115 ----290
Geboortelid 141 77 160 92 243 70 33 --------659 272
We constateren, dat slechts een minderheid (25 %) tot de min of meer meelevende/ actieve gelovigen behoort. De gemeente is pluriform van samenstelling en wil in het midden van de Protestantse Kerk in Nederland staan. De Hervormde Gemeente heeft 1 predikantsplaats.
4.1.1 De kerkenraad De kerkenraad bestaat uit 16 leden (m/v) 1 predikant 8 ouderlingen( van wie 1 ouderling voor scribaat en 2 jeugdouderlingen) 3 ouderlingen kerkrentmeesters 4 diakenen ( van wie 1 jeugddiaken)
4.1.2 Overleg binnen de eigen kerkelijke gemeente Het overleg tussen gemeenteleden en kerkenraad geschiedt via gemeenteavonden. Bovendien kan men altijd contact opnemen met de predikant en/of wijkouderling c.q. wijk pastoraal medewerker. De coördinatie van het werk in de gemeente geschiedt door de kerkenraad bijgestaan door de organen van bijstand o.a. de Taakgroep Jongeren, zie hoofdstuk 7 en de overige organen van bijstand, zie hoofdstuk 10. Het onderlinge contact tussen kerkenraad en organen van bijstand is gegarandeerd door de afgevaardigden van de kerkenraad in de organen van bijstand en verloopt naar tevredenheid. Tevens wordt de gemeente (www.kerkeninzuidland.nl).
geïnformeerd
6
via
Kerk-en-nieuws
en
de
web-site
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
4.2 Plaatselijke regeling Op basis van de kerkorde en de bijbehorende ordinanties van de PKN zijn voor de plaatselijke omstandigheden aanvullende zaken vastgelegd in de plaatselijke regeling.
4.3 Samenwerking met andere kerkelijke gemeenten Samenwerking met andere Gemeenten binnen de Protestantse Kerk in Nederland gebeurt in beperkte mate o.a. in de Werkgroep Gemeentecontact Bernisse e.o. – Braşov (Roemenië) en in de diensten met en voor verstandelijk gehandicapten.
4.4 De burgerlijke gemeente De kern Zuidland, deel uitmakende van de gemeente Bernisse, heeft een inwonertal van ca. 5200. De bevolking is voor het merendeel werkzaam buiten de gemeente in diverse beroepen. De Zuidlandse bevolking is overwegend protestants-christelijk (hervormd, gereformeerd, christelijkgereformeerd), met daarnaast een kleine rooms-katholieke gemeenschap.
7
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
5 Diaconaat 5.1 Het waarom van het diaconaat In het diaconaat dienen we uit liefde de Here onze God door het dienen van onze naaste. Het diaconaat is zeker niet vrijblijvend en dwingt ons tot stellingname. Hierbij mogen we ons laten leiden door wat de naaste van ons vraagt en ons steeds afvragen: voor wie kan ik een naaste zijn? Het diaconaat is een roeping van de gemeente in al haar leden, niet alleen van de diakenen. De diakenen leiden en stimuleren de gemeente bij het uitoefenen van de gemeenschappelijke diaconale taak.
5.2
Diaconaat in de praktijk
In de praktijk wordt aan de diaconale opdracht –de dienst aan onze naaste- op verschillende manieren gestalte gegeven. Het gebeurt door persoonlijk gebed, door persoonlijke inzet en door onderlinge hulp. De diaconale activiteiten, welke worden uitgevoerd of waaraan wordt deelgenomen door diakenen en/of gemeenteleden, zijn onder meer: • Het beschikbaar stellen van de kerktelefoon via abonnement aan hen die niet meer in staat zijn om naar de kerk te komen. • Het beschikbaar stellen van een bandopname van de morgendienst. • Het verlenen, waar nodig en waar mogelijk, van individuele (financiële) hulp; de contacten hierover worden veelal via predikant en ouderlingen, c.q. pastorale medewerkers gelegd. • Het rondbrengen van een kerstgroet aan ouderen boven 70 jaar, alleenstaanden, langdurig zieken en vluchtelingen, in samenwerking met de diaconie van de Gereformeerde Kerk. • Het beschikbaar stellen van een bloemenattentie bij huwelijksjubilea (40, 45, 50 enz.) en ouderen vanaf 80 jaar, iedere vijf jaar en vanaf 100 jaar, ieder jaar. • Het bemiddelen bij het vinden van vakantiemogelijkheden voor mensen die speciale zorg behoeven of met een handicap. • Het versturen van paasgroeten aan mensen in diverse landen, die om geloofsovertuiging of politieke redenen, gevangen worden gehouden. Dit in samenwerking met de Werkgroep voor ZWO. • De ondersteuning van onze zustergemeente Braşov (Roemenië) in het kader van het gemeentecontact. • De publicaties in het kerkblad/ website, waarin regelmatig informatie wordt gegeven aan de gemeente over de noden van onze naaste, de mogelijkheden die er zijn om te helpen en de manier waarop de bijeengebrachte middelen worden besteed. • Het beheer van een aantal percelen; één perceel wordt als volkstuin verhuurd. • De regionale samenwerking in het Diaconaal Platform Classis Brielle. • De ondersteuning, de vorming en toerusting vanuit de Provinciale Diaconale Commissie. • Het richting geven aan het binnenlands diaconaat en werelddiaconaat, met ondersteuning van het Protestants Landelijk Dienstencentrum – Kerkinactie. Allerlei diaconale activiteiten worden uitgevoerd door de Hervormde Vrouwendienst; zie hoofdstuk 10.1 – Hervormde Vrouwendienst. De activiteiten voor het jeugddiaconaat zijn te vinden in hoofdstuk 7 – Jeugd- en Jongerenwerk. In iedere kerkdienst is er eerst een collecte voor diaconale doeleinden en daarna voor de kerk. Zo delen we iedere keer de liefdegaven met onze naaste. 8
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
De financiële diaconale gaven van de gemeente dienen op verantwoorde wijze hun bestemming te vinden. De diakenen staan voor de taak te zorgen dat het ten goede komt aan hen voor wie het bijeen gebracht is. Uitgangspunt is en blijft er jaarlijks voor te zorgen dat al het geld dat binnenkomt (collecten, giften, pacht en rente) ook weer wordt uitgegeven aan diaconale bestemmingen. Dit gebeurt grotendeels door tussenkomst van Kerkinactie. Daartoe wordt jaarlijks, op basis van ervaringscijfers, een toezegging gedaan voor het diaconaal aandeel binnen- en buitenland. Als gemeente hebben we een inspanningsverplichting om de toegezegde bedragen ook daadwerkelijk te concretiseren. Ons beleid voor de komende jaren zal dan ook zijn, dat een heel belangrijk deel van de beschikbare diaconale middelen zijn bestemming vindt via het diaconaal aandeel binnen- en buitenland. Daarbij zullen we alert moeten blijven, dat niet lichtvaardig bijv. door grotere druk op het collecterooster, de bijdragen voor onze naasten in nood naar beneden worden bijgesteld. Via kerk-ennieuws en de website zullen de extra collecten voor dit doel onder de aandacht van de gemeente worden gebracht. Ook wordt twee procent van de diaconale inkomsten bestemd voor ontwikkelingssamenwerking. Door tussenkomst van het oecumenisch ontwikkelingsfonds, beheerd vanuit de Wereldraad van Kerken, in meerderheid afkomstig uit ontwikkelingslanden, vinden deze gelden hun bestemming. Dit is een principiële keuze. De ontvangers beslissen zelf over de besteding van deze gelden.
5.3 Samenwerking met de Gereformeerde Kerk Samenwerking met de diaconie van de Gereformeerde Kerk vindt plaats v.w.b.: • Viering Heilig Avondmaal in Bernissesteyn en in de gezamenlijke middag-/ avonddiensten. • Kerktelefoon, waarbij een geheel nieuw systeem gezamenlijk zal worden opgestart. • Kerstattentie ouderen, zieken en alleenstaanden. • Operatie Schoenendoos. • Opstellen collecterooster. • Dorcas kledingactie. • Oikocredit. Verwacht wordt dat op termijn een federatie met de Gereformeerde Kerk tot stand zal komen. Dit heeft waarschijnlijk ook tot gevolg dat er een gezamenlijk college van diakenen zal worden gevormd. De activiteiten m.b.t. alle materiële zaken zullen dan mogelijk gezamenlijk worden verricht.
5.4
Toekomstige aandachtsgebieden
Oikocredit. Het Oikocredit Nederland Fonds, het grootste Nederlandse Fonds voor (micro) kredietverlening in ontwikkelingslanden (eind 2003 ruim 24 miljoen euro) heeft in 2004 definitief erkenning gekregen als sociaal-ethisch beleggingsfonds. Dit maakt het voor particulieren nog aantrekkelijker om in dit fonds te beleggen. Oikocredit verstrekt op basis van het belegde kapitaal leningen aan kleine ondernemers in ontwikkelingslanden, waardoor zij in staat zijn op een goede manier in hun levensonderhoud te voorzien. In de komende jaren zal de diaconie regelmatig het Oikocredit Nederland Fonds onder de aandacht van de gemeente brengen.
9
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
6 Vorming en toerusting 6.1
Het waarom van vorming en toerusting
Een van de taken van de kerkenraad is te zorgen voor vorming en toerusting van zowel gemeenteleden als ambtsdragers voor hun taken in de gemeente.
6.2 Vorming en toerusting in de praktijk Naast de prediking zijn er voor gemeenteleden verschillende mogelijkheden van vorming dan wel toerusting. De vorming van de jeugd wordt omschreven in hoofdstuk 7- Jeugd- en Jongerenwerk. Een bijbelkring wordt gezamenlijk met de Gereformeerde Kerk gehouden in de wintermaanden onder leiding van de predikant. De ouderenmiddag, welke door de HVD wordt georganiseerd, vindt éénmaal per maand op dinsdagmiddag plaats. Deze middagen worden ook bezocht door ouderen van de Gereformeerde Kerk. De vorming en toerusting, evenals de gesprekskringen worden gezamenlijk met de Gereformeerde Kerk gehouden. Voor toerusting van leden van de kerkenraad en andere commissies draagt de kerkenraad zorg met behulp van het Protestants Diensten Centrum. Op consistorievergaderingen vindt toerusting plaats voor ouderlingen. Ook hier geldt dat specifieke (pastorale) cursussen een welkome verrijking zijn voor de pastorale praktijk. Rondom de heilige Doop van kinderen uit de gemeente vindt de voorbereiding en toerusting tot de Doop plaats in het vast terugkerend doopgesprek met de ouders die hun kind ten Doop wensen te houden. Tevens vindt kort na de doopbediening een evaluerend gesprek plaats, waarbij ook een boekje gegeven wordt dat daarmee te maken heeft. Een vorm van scheppen van saamhorigheid is de jaarlijkse bazaar en rommelmarkt. Eén keer per jaar wordt in samenwerking met de Evangelisatie- en Contactcommissie een gemeentezondag gehouden om de onderlinge contacten tot opbouw van de gemeente te verstevigen. Het godsdienstonderwijs op de o.b.s. “De Wissel” wordt verzorgd door een godsdienstdocent, welke gezamenlijk met de Gereformeerde Kerk is aangesteld en wordt bekostigd. Eens in de tweejaar is er een evaluatiegesprek met de godsdienstdocent(e) tijdens de moderaminaplus vergadering.
10
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
7 Jeugd- en Jongerenwerk 7.1
Het Jeugd- en Jongerenwerk
De verantwoordelijkheid voor het jeugd- en jongerenwerk ligt bij heel de kerkelijke gemeente, terwijl de ouders de hoofdverantwoordelijken blijven voor de geloofsopvoeding. Het jeugd- en jongerenwerk wordt gecoördineerd door de Taakgroep Jongeren.
7.2
De Taakgroep Jongeren
7.2.1 Het waarom van de Taakgroep Jongeren De Taakgroep Jongeren is een overkoepelend orgaan over het totale jeugdwerk en heeft als doel, zoals vermeld in de statuten, kinderen en jongeren in aanraking te brengen met het evangelie van Jezus Christus, als leidraad voor hun leven, ze betrekken bij de kerk, christelijk werk onder de jongeren in Zuidland te stimuleren en initiëren, de samenwerking tussen de aangesloten jeugdverenigingen en commissies en de kerkenraad te bevorderen, evenals het SoW-proces op het gebied van het jeugdwerk.
7.3 De huidige praktische invulling Oppasdienst: Elke zondag is er oppas voor kinderen tot 4 jaar in het koor van de kerk. De kinderen komen voor de zegen de kerk in. Kindernevendienst: De kindernevendienst is een onderdeel van de eredienst, waar de kinderen de verhalen uit de Bijbel op eigen niveau aangeboden krijgen. De eredienst wordt gezamenlijk begonnen en afgesloten. De kindernevendienst is bedoeld voor kinderen in de basisschoolleeftijd, waarmee in twee groepen ongeveer een half uur, gewerkt wordt. Er zijn één à twee leid(st)ers per groep. Voor een uitgebreid beleidsplan verwijzen we naar het Beleidsplan Kindernevendienst. Tienerdienst (H/G): De tienerdiensten worden gehouden op de 1e zondag van de maanden september t/m april voor jongeren van 12 t/m 16 jaar. Deze diensten worden door de tienerdienstcommissie georganiseerd en vinden plaats in de Kerkhoeck van 11.15 tot 12.00 uur. Bij elke dienst is een predikant aanwezig. Catechisaties (H/G): De zorg voor de catechese ligt bij de kerkenraden. Catechisatie wordt gegeven aan de jeugd in de leeftijdsgroepen van 12 t/m 13 jaar (predikant), 14 t/m 16 jaar (huiscatechese), 17 t/m 21 jaar (predikant). Tevens geeft de predikant belijdeniscatechisatie en ondersteuning en toerusting aan de leidinggevenden van de huiscatechese. Jeugddienst (H/G): Ongeveer tien keer per jaar is er ’s middags/ ’s avonds een jeugddienst, welke wordt georganiseerd door de jeugddienstcommissie. Ook de startdienst valt onder hun verantwoordelijkheid. Bij de evaluatievergaderingen zijn jeugdouderlingen van beide kerken aanwezig. De eindverantwoordelijkheid ligt bij de kerkenraden. Platform School-Kerk-Gezin: Dit is een gezamenlijke activiteit van beide kerken en de plaatselijke Christelijke basis scholen. Eenmaal per jaar wordt een z.g.n. scholendienst gehouden, meestal in het najaar
11
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
Jongerengesprekskring 16+ (H/G): Eén keer in de maand op zondagavond (behalve in de zomermaanden) is er een jongerengesprekskring voor jongeren van 16 jaar en ouder. Deze kring wordt gehouden bij een gemeentelid thuis. De kring heeft een open karakter; iedereen is van harte welkom, ongeacht de kerkelijke afkomst. De onderwerpen worden gekozen aan de hand van wat er bij de jongeren leeft en worden besproken aan de hand van de Bijbel. Sinds het seizoen 2004-2005 werkt de jongerengesprekskring samen met CJV SiGn Christelijke Jongeren Vereniging “De Ark”: De Christelijke Jongeren Vereniging (CJV) is een zelfstandige vereniging, aangesloten bij de YMCA, maar heeft een bijzondere verbondenheid met de Hervormde Gemeente. Zij verzorgt het clubwerk binnen onze gemeente. Kosten voor het Jeugd- en Jongerenwerk: Voor het bestrijden van de kosten, samenhangende met het jeugdwerk, wordt een budget beschikbaar gesteld door het College van Kerkrentmeesters en de Diaconie, de opbrengst van de extra collecten voor het jeugd- en jongerenwerk en het Fonds jeugdwerk- plus.
7.4 Organisaties en activiteiten, welke raakvlakken hebben met de Taakgroep Jongeren. CJV-SiGn (H/G): CJV “Samen in Gods naam” is een vereniging voor jongeren die God willen leren kennen. Jongeren mogen zelf de onderwerpen voorbereiden. Op die manier kunnen ze zelf, samen met de andere leden van CJV-SiGn (of een andere CJV van Voorne-Putten), God ontdekken. Naast de zondagavonden in zaal 2 van de Gereformeerde kerk van Zuidland organiseert CJV-SiGn ook allerlei activiteiten voor de jongeren. Meer informatie is te vinden op de website. Sinds het seizoen 2004-2005 werkt CJV SiGn samen met de jongerengesprekskring Youth Alpha: Youth Alpha is een kennismakingscursus met het christelijk geloof voor jongeren. Tijdens elf avonden en een weekeinde is een groep bezig met allerlei vragen over het geloof, over Jezus of de Heilige Geest. Een Youth Alpha- avond begint altijd met een gezamenlijke maaltijd. Vervolgens wordt het thema geïntroduceerd en is er gelegenheid om daarover in kleine groepen van gedachten te wisselen. Daarna is er meestal nog tijd om wat te drinken. Youth Alpha is bedoeld voor jongeren in de leeftijd van ongeveer zestien tot twintig jaar. Jeugdkerk (H/G): Elke 3e zondagavond in de maand is er een jeugdkerkdienst gericht op jongeren tussen (ongeveer) 16 en 25 jaar. Een op de Bijbel gebaseerde, interkerkelijke jongerenontmoetingsplek, met een evangeliserend karakter, waarin discipelschap wordt gestimuleerd. Doelstelling is jongeren opbouwen en stimuleren hun talenten te ontwikkelen. Jongeren een eigen vorm bieden om diensten te beleven en jongeren te bereiken met het evangelie van Jezus Christus.
12
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
7.5 Jeugddiaconaat De jeugddiaken is benoemd om het diaconale werk vóór en dóór jongeren vorm te geven. Vanuit bestaande jeugdactiviteiten wordt gekeken naar het jeugddiaconale gehalte. De volgende activiteiten worden door het jeugddiaconaat (mede) verzorgd. • • • • • • • •
7.6 • • • •
Contacten met de Geestelijke Verzorging in de jeugdgevangenis de Hartelborgt. Indien gewenst, het aandragen van diaconale bestemmingen voor collectegelden van diverse geledingen. Kinderen gaan mee met het rondbrengen van de kerstattenties aan ouderen, etc. Catechisanten schrijven adressen op de, door de gemeente te versturen, paasgroeten voor gevangenen. Jeugddiaken betrokken bij de voorbereiding van de zendingsjeugddienst. Operatie Schoenendoos in samenwerking met de scholen en de Gereformeerde Kerk. Diaconaal onderwerp in de startweek. Diaconaal project met jongeren, zoals bijvoorbeeld betrokkenheid bij het evangelisatie zendingsschip de Doulos.
Toekomstige aandachtsgebieden Uitbreiding van (ontspannings-) activiteiten voor de leeftijdsgroep 12 t/m 16 jaar. Kinderen en het Heilig Avondmaal. Verdergaande samenwerking met de Taakgroep Jongeren van de Gereformeerde Kerk om te komen tot één Taakgroep Jongeren voor beide kerken. Continuering van bestaande activiteiten.
13
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
8 Pastoraat 8.1 Het waarom van het pastoraat Door het geloof in Jezus Christus zijn alle gemeenteleden met elkaar verbonden. In persoonlijke contacten tussen gemeenteleden wordt deze onderlinge band verstevigd en ons geloof gebouwd en gesterkt. Uit onze geloofsverbondenheid volgt ook de opdracht tot zorg, aandacht en meeleven voor en met elkaar. Het pastoraat is daarom een taak voor alle gemeenteleden, terwijl het in het bijzonder is toevertrouwd aan de predikant, de ouderlingen en de pastorale medewerkers.
8.2 Pastoraat in de praktijk Huisbezoek: De Hervormde Gemeente is verdeeld in vier wijken van ca. 200 adressen. Gezinnen of individuen worden waar mogelijk door een ouderling of pastoraal medewerker bezocht. Een verzoek om bezoek krijgt prioriteit. Elke wijk heeft bij voorkeur een wijkouderling voor het bezoekwerk en/of één of meer pastorale medewerkers, die door de kerkenraad zijn benoemd. De predikant doet algemeen bezoekwerk in de hele gemeente. Groothuisbezoek: Eén keer in de twee jaar wordt er per wijk een groothuisbezoek georganiseerd voor alle belangstellende gemeenteleden uit de betreffende wijk. Aan de hand van een geloofsonderwerp wordt geprobeerd de gemeenteleden met elkaar in gesprek te laten gaan over geloof en geloofsbeleving. Achterliggende doelen bij het groothuisbezoek zijn: het opbouwen van de gemeenschap buiten de gewone kerkdienst om, het bevorderen van het onderlinge pastoraat (omzien naar elkaar) en het verdiepen van het geloof. Ook biedt het een mogelijkheid om mensen te bereiken die geen behoefte hebben aan individueel bezoek, maar wel willen deelnemen aan een gesprek in een groothuisbezoek. Crisispastoraat: De predikant verleent intensief pastoraat (indien nodig dagelijks) in bijzondere sociale omstandigheden, bij ziekenhuisopname, ernstige en langdurige ziekte en overlijden van gemeenteleden. In het kader van de samenwerking met de Gereformeerde Kerk nemen de predikanten van beide kerken op het gebied van pastoraat, bij ziekte of vakantie van één van hen, voor elkaar waar. Bezoekwerk: Voor de ouderen in Bernissesteyn is, ter ondersteuning van de wijkouderling, een pastoraal medewerker aangesteld. Het bezoek aan ouderen en langdurig zieken wordt mede verzorgd door de HVD. Consistorievergaderingen: Predikant en ouderlingen bespreken het bezoekwerk en bijzondere pastorale gevallen. Voor en na de zondagse kerkdiensten wordt informatie over het pastoraat uitgewisseld tussen de kerkenraadsleden. In spoedeisende pastorale situaties vindt overleg in de pastorie plaats. Tevens hebben de predikant en de ouderlingen regelmatig contact met de pastorale medewerkers. Kraambezoek: Bij de geboorte van een kind in de gemeente wordt een bezoek gebracht door de predikant en een lid van de HVD. Bloemendienst: De bloemen, die tijdens de eredienst in de kerk staan, worden als groet van de gemeente door de dienstdoende ouderling bij een gemeentelid gebracht. De bloemengroet is bedoeld voor gemeenteleden die uit het ziekenhuis thuis komen, voor ouderen of voor degenen die extra aandacht nodig hebben.
14
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
Nieuw-ingekomenen: Nieuw-ingekomenen worden bezocht door een interkerkelijke welkomstcommissie ( gereformeerd, hervormd en rooms-katholiek), die verslag uitbrengt aan de kerkenraden.
8.3 Toekomstige aandachtsgebieden Het aantal ouderlingenplaatsen is ingekrompen tot 8. Uitbreiding van het aantal ouderlingen blijft gewenst, omdat het aantal bezoekadressen per ouderling te groot is. De gemeente zal blijvend gestimuleerd moeten worden om hierin verantwoordelijkheid te dragen. Ook uitbreiding van pastorale medewerkers, die benoemd worden door de kerkenraad ter ondersteuning van de ouderlingen, is gewenst. Verder moet aandacht besteed worden aan dat deel van de gemeente dat moeilijk te bearbeiden valt. Het blijkt dat een deel van de gemeenteleden zich niet meer verbonden voelt met de Hervormde Gemeente. De Taakgroep Jongeren heeft een enquête gehouden om de mening van de leden van de Hervormde Gemeente te peilen. Teneinde de pastorale samenhang van de gemeente verder te bevorderen zullen ouderlingen en predikant zich er over bezinnen hoe zij in regelmatig terugkerende gesprekken elkaar pastoraal kunnen ondersteunen en stimuleren en tegelijk afstemming kunnen vinden over het te voeren pastoraal beleid.
15
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
9 Eredienst 9.1 Het waarom van de eredienst De kerkenraad vindt het samenkomen van de gemeente in de zondagse erediensten van groot belang. Het staat in het hart van de christelijke gemeente en dient tot opbouw van de gemeente. De eredienst is een onderdeel van de dienst aan God. In de eredienst komen we als gemeente van Jezus Christus samen in Gods huis om met elkaar • te zingen • te bidden • naar Gods Woord te luisteren • gaven te offeren • de Sacramenten te ontvangen en te vieren • Zijn zegen te ontvangen en deze ook weer uit te mogen dragen de gemeente en de wereld in. Dit alles moet er toe bijdragen, dat wij in de dienst aan Jezus Christus worden gevormd tot een levende geloofsgemeenschap met elkaar in verbondenheid met christenen over deze hele aarde.
9.2 De huidige eredienst 9.2.1 De liturgie ’s Morgens kent de eredienst op dit moment een variatie in drie verschillende patronen, welke afwisselend en naar inzicht van de eigen predikant gebruikt worden. I. Mededelingen – Stil gebed - Intochtslied – Votum en groet – Lied – Wetslezing – Lied – Gebed bij de opening van de Schriften – Gesprek met de kinderen – Schriftlezingen – Lied – Preek – Lied – Dankgebed en voorbeden – Dienst der offeranden – Lied – Zegen. II. Mededelingen – Stil gebed - Intochtslied – Votum en Groet – Klein Gloria – Gebed om ontferming – Lied – Gebed bij de opening van de Schriften – Gesprek met de kinderen – Schriftlezingen – Lied – Preek – Lied – Dankgebed en voorbeden – Dienst der offeranden – Zegen. III. Mededelingen- Stil gebed - Intochtslied – Votum en groet – Lied – Verootmoediging – Genadeverkondiging – Lied – Aanwijzingen ten leven – Gebed bij de opening van de Schriften – Gesprek met de kinderen – Schriftlezingen – Lied – Preek – Lied – Dankgebed en voorbeden – Dienst der offeranden – Lied – Zegen. Deze variatie komt in grote lijnen tegemoet aan de behoeften zoals die binnen de gemeente leven. In de diensten wordt in hoofdzaak gezongen uit het Liedboek voor de Kerken en uit de Evangelische Liedbundel, maar er is speelruimte om ook uit andere liedbundels te zingen. Doorgaans wordt gelezen uit de NBG-vertaling van 1951. Maar er is speelruimte om uit andere bijbelvertalingen te lezen. Ook dit komt tegemoet aan de wensen van gemeenteleden. Verder komt het van tijd tot tijd voor dat gemeenteleden (jong en oud) meewerken aan onderdelen in de dienst; schriftlezingen, gebeden, gedichten, collecten. De kinderen hebben in de eredienst hun eigen plek gekregen door het wekelijkse gesprek met de voorganger voor hun vertrek naar de kindernevendienst. Dat vertrek vindt plaats na de Schriftlezing(en), indien het bijbelgedeelte hetzelfde is als dat van de kindernevendienst, maar vindt plaats vóór de Schriftlezing(en) als dat niet hetzelfde is. De kinderen van de kindernevendienst, evenals ook de kinderen van de kinderoppas, komen in de kerkdienst (terug) vóór het laatste lied, zodat de hele gemeente samen is onder Gods zegen. 16
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
Van tijd tot tijd wordt ook in de eredienst plaats ingeruimd voor projecten voor de kinderen in het midden van de gemeente (Advent en Veertigdagen). In alle diensten zijn bij binnenkomst gastvrouwen / gastheren aanwezig om de kerkbezoekers welkom te heten en waar nodig te assisteren. In de middagdiensten gebeurt dit samen met de Gereformeerde Kerk. ’s Middags/ ’s avonds zijn alle erediensten gezamenlijk met de Gereformeerde Kerk. Dit zijn zgn. ‘gekleurde diensten’, wat wil zeggen: de Commissie Gekleurde Diensten zorgt voor een gevarieerd aanbod van kerkdiensten (leerdiensten, vespers, zangdiensten, met of zonder verzoekliederen en themadiensten).
9.2.2 De Sacramenten: Heilige Doop en Heilig Avondmaal Eén keer in de twee maanden wordt er gelegenheid gegeven voor het laten dopen van kinderen. Maar indien de wens leeft om op een andere zondag te laten dopen dan kan dit in overleg ook gebeuren. Vier maal per jaar wordt het Heilig Avondmaal gevierd. Eén van deze Avondmaalsdiensten wordt gehouden op Goede Vrijdag. Daarboven wordt op de tweede zondag na Pasen in de avonddienst het Heilig Avondmaal gevierd.
9.2.3 Bijzondere diensten Verspreid over het jaar worden verschillende bijzondere diensten gehouden. Deze zijn in de ochtend: zendingsdiensten, evangelisatiedienst en gezinsdiensten. In de avond zijn het de volgende: jeugddiensten, Bid- en Dankstond voor gewas en arbeid (op woensdag) en de oudejaarsdienst. In samenwerking met de Werkgroep Gemeentecontact Bernisse e.o. – Braşov (Roemenië) wordt doorgaans jaarlijks een Roemenië- zondag gehouden.
9.3 Toekomstige aandachtsgebieden In het kader van de plaatselijke samenwerking met de Gereformeerde Kerk zal moeten worden nagedacht over de vraag of en hoe elementen uit de gereformeerde liturgie in onze liturgie een plek kunnen krijgen en omgekeerd. Een liturgiecommissie zou hierin een belangrijke rol kunnen vervullen. De kerkenraad wil zich er over gaan bezinnen of de viering van het Heilig Avondmaal op Goede Vrijdag vervangen kan worden door het houden van een stille week met een Avondmaalsviering op donderdag en een sobere dienst op Goede Vrijdag. Dit alles eventueel in samenwerking met de Gereformeerde Kerk. Het onderwerp ‘Kinderen en het Heilig Avondmaal’ zal in de komende tijd aan de hand van een stappenplan in de kerkenraad en de gemeente besproken worden. Er is een tendens merkbaar dat ook niet-belijdende leden aan het Heilig Avondmaal deelnemen of het verlangen kenbaar maken daar aan te willen deelnemen zonder direct de wens te hebben belijdenis te doen. De kerkenraad zal zich erover moeten beraden hoe in de toekomst met de viering van het Heilig Avondmaal wordt omgegaan. Is het denkbaar en wenselijk dat de viering van het Heilig Avondmaal een open karakter krijgt waar iedereen welkom is die van harte de Here Jezus liefheeft? De kerkenraad zal zich bezinnen op het gebruik in de erediensten van de op 31 oktober 2004 verschenen Nieuwe Bijbel Vertaling (NBV).
17
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
10 Commissies van bijstand 10.1 Hervormde Vrouwendienst 10.1.1 Het waarom van de Hervormde Vrouwendienst In de Hervormde Vrouwendienst (HVD) voeren gemeenteleden een groot aantal taken uit om te helpen het gemeenteleven te dragen. Voor de komende jaren stelt de HVD zich ten doel bestaande activiteiten, welke momenteel in de gemeente plaatsvinden te continueren.
10.1.2 De huidige praktische invulling Koffiedienst: Na bijzondere kerkdiensten, en tijdens gemeenteavonden wordt er voor koffie gezorgd in het koor van de kerk. Gastvrouwen / gastheren verzorgen na de middagdiensten van 17.00 uur de koffie die in de kerk opgedronken wordt, behalve na Avondmaalsdiensten, Kraambezoek: Na een geboorte wordt er namens de gemeente een bezoekje gebracht aan het gezin en overhandigt men een geschenkje. Bloemendienst: Iedere zondag wordt er voor bloemen in de kerk gezorgd. De ouderling van dienst brengt de bloemen als groet van de gemeente naar iemand die uit het ziekenhuis is thuisgekomen, naar een langdurig zieke of naar een oudere. Verjaardagsfonds: Bij de verjaardag van ieder gemeentelid wordt er namens de gemeente een verjaardagsgroet gebracht. Er kan een bijdrage worden gegeven. Ouderenmiddagen: Eén maal per maand wordt er een bijeenkomst voor ouderen georganiseerd op de dinsdagmiddag in de Kerkhoeck. Contactbezoek: Regelmatig worden ouderen en langdurig zieken bezocht namens de gemeente. Interkerkelijke welkomstcommissie: Bij ieder gezin dat in Zuidland komt wonen wordt een bezoekje gebracht. De commissie bestaat uit 6 leden, te weten twee van de Gereformeerde Kerk, twee van de Hervormde Gemeente en twee van de Rooms-katholieke Gemeenschap. Kerstkaartenactie voor Roemenië: De HVD verleent medewerking bij het maken van kerstkaarten voor Roemenië. Een diaken vertegenwoordigt de kerkenraad in de HVD- vergaderingen en rapporteert van en naar de kerkenraad. Eén maal per jaar wordt er met de sectieleidsters vergaderd, meestal in de maand januari / februari. Jaarlijks wordt er een verslag gemaakt voor de kerkenraad over de HVD- activiteiten. Tijdens een kerkenraadsvergadering wordt dit verslag, in aanwezigheid van een afvaardiging van de HVD, besproken.
18
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
10.2 Werkgroep voor ZWO Sedert 1 september 2000 zijn de Zendingscommissie van de Hervormde Gemeente en de werkgroep voor ZWO van de Gereformeerde Kerk volledig samengegaan onder de naam: Werkgroep voor zending, werelddiaconaat en ontwikkelingssamenwerking van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente te Zuidland. Alleen de financiële administratie wordt nog gescheiden gevoerd.
10.2.1 Het waarom van de werkgroep voor ZWO Aan de gemeente van Christus is de opdracht gegeven tot getuigenis, dienst en bevordering van gerechtigheid. Zending is de opdracht aan de kerken en christenen om de bijbelse boodschap door te geven en zichtbaar te maken voor alle mensen. Werelddiaconaat is een kerkelijk antwoord op de nood in de wereld. Ontwikkelingssamenwerking beoogt het aanpakken van de oorzaken die armoede en onrechtvaardige structuren in stand houden.
10.2.2 De huidige praktische invulling Zendingsdiensten. Er wordt jaarlijks in beide kerken een voorjaars- en najaarszendingsdienst gehouden, waarbij zoveel mogelijk dezelfde liturgie wordt gebruikt. In een gezamenlijke middagdienst wordt jaarlijks de zendingsjeugddienst gehouden. Dit wisselt per kerkgebouw.
10.2.3 Fondsenwerving • • • • • • • •
Geld voor de zending wordt ingezameld via de extra collecten in de zendingsdiensten of de geplande collecten op het collecterooster. Vrijwillige bijdragen van de gemeenteleden (is alleen bij de Gereformeerde Kerk). Batig saldo van activiteiten, b.v. verkoop van bladen/ zendingskalenders, organisatie fietstocht. De zendingsbussen in het kerkgebouw. Spaardoosjes-actie Bijdragen van particulieren middels het verzenden van acceptgirokaarten door Kerkinactie. In overleg met en opdracht door de kerkenraad. (is alleen bij de Hervormde Gemeente) Gelden die door de kinderen worden opgehaald met de zendingsbusjes (is alleen bij de Gereformeerde Kerk) zullen bestemd worden voor een jaarlijks te kiezen project van Kerkinactie.
10.2.4 Bestemming van de gelden • • •
Het grootste gedeelte van de gelden is bestemd voor het jaarlijks toegezegde missionair aandeel buitenland van Kerkinactie. De opbrengst van de collecte in de zendingsjeugddienst wordt voor een door de werkgroep voor ZWO vast te stellen project bestemd. Indien de exploitatie dit toelaat worden andere door de werkgroep gekozen projecten gesteund.
19
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
10.2.5 Contacten met de kerkenraden Aangezien Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking een zaak is van de hele gemeente, ligt de eindverantwoordelijkheid bij de kerkenraden. Een diaken van beide kerken vertegenwoordigt de kerkenraden bij vergaderingen van de werkgroep voor ZWO en rapporteert van en naar de kerkenraden. Jaarlijks wordt een verslag gemaakt over de activiteiten van de werkgroep. Dit wordt naar de kerkenraden gezonden en in aanwezigheid van een afvaardiging van de werkgroep tijdens een kerkenraadsvergadering besproken.
10.2.6 Activiteiten • • • • • • • • •
Geschenkabonnementen op “Vandaar” het maandblad voor de Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking voor nieuwe lidmaten, gedurende 1 jaar. Ook ontvangen de nieuwe lidmaten een pocketkruisje en een bloem. Het ondersteunen van gemeenteleden zoals Marijke Jongejan werkzaam op het evangelisatie-zendingsschip de Doulos. Verspreiden van een gebedsbrief. Schrijfacties organiseren. Paasgroeten naar gevangenen in binnen- en buitenland (in samenwerking met de diaconie) Exposities religieuze kunst. Verspreiden Vandaar, Omkeer en de Jouwkrant. Inzamelen van postzegels en prentbriefkaarten. Extra activiteiten b.v. organiseren fietstocht.
10.2.7 Toekomstige aandachtsgebieden • • • • • • • •
Gemeente zendingsbewust maken. Organiseren van een avond voor de jeugd (catechisantengroepen). Aandacht voor ZWO in de kindernevendiensten. Presentatie op startzondag, gemeentezondag. In de eredienst door een ZWO- diaken aankondiging en achtergrondinformatie van extra collecten. Eén financieel ZWO-beleid voor beide kerken. Inspraak bij het vaststellen van het collecterooster. Alert blijven dat niet door grotere druk op het collecterooster, het aandeel voor het werk van de ZWO en daardoor onze naaste in nood in het gedrang komt. Het ondersteunen van uitgezonden zendingswerkers.
20
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
10.3 Evangelisatie- en Contactcommissie 10.3.1 Het waarom van de Evangelisatie- en Contactcommissie De gehele christelijke gemeente heeft overeenkomstig het zendingsbevel (Mattheüs 28:19) de opdracht om het evangelie in woord en daad aan alle mensen bekend te maken. Evangelisatie is op de eerste plaats gericht op mensen die van het evangelie vervreemd zijn geraakt. De Evangelisatie- en Contactcommissie heeft als doel de gemeente bewust te maken en te stimuleren om deze opdracht te vervullen.
10.3.2 De huidige praktische invulling Vergaderingen: De commissie vergadert voor onderling overleg en om activiteiten voor te bereiden. Twee maal per jaar wordt er met de gereformeerde Evangelisatiewerkgroep vergaderd; aan het begin van het seizoen en in januari. Ouderendag: In het voorjaar wordt een ouderendag georganiseerd voor gemeenteleden van 65 jaar en ouder met een meditatief en een ontspannend gedeelte. Paasstraatzang: Op verschillende plaatsen in Zuidland worden op paasmorgen in het openbaar paasliederen gezongen. Aansluitend is er een paasontbijt voor de deelnemers. Dit is een gezamenlijk initiatief met de gereformeerde Evangelisatiewerkgroep. Evangelisatiedienst: Deze dienst wordt één maal per jaar gehouden en op deze dag houden we tevens onze gemeentezondag om de onderlinge contacten te verstevigen. Groothuisbezoek: Voor organisatie en uitvoering wordt samengewerkt met de wijkouderling. Contactavonden Eén maal in de twee jaar worden nieuwe inwoners in onze gemeente uitgenodigd voor een contactavond. Dit is een gezamenlijk initiatief met de gereformeerde Evangelisatiewerkgroep. De eerste gezamenlijke avond heeft plaatsgevonden in het voorjaar van 2003. Vorming en toerusting: Een aantal jaren geleden zijn vanuit de Gereformeerde Kerk GemeenteGroei- Groepen van start gegaan. Sinds 2003 is ook de Hervormde Gemeente hieraan mee gaan werken en zijn er gespreksleiders benoemd. Namens de kerkenraad heeft een kerkenraadslid zitting in de Evangelisatie- en Contactcommissie. Jaarlijks wordt er een verslag gemaakt voor de kerkenraad over de activiteiten. Tijdens een kerkenraadsvergadering wordt dit verslag, in aanwezigheid van een afvaardiging van de Evangelisatie- en contactcommissie, besproken.
10.3.3 Toekomstige aandachtsgebieden •
Verdere samenwerking met de gereformeerde Evangelisatiewerkgroep wat betreft activiteiten en organisatie.
21
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
11 Beheer 11.1 Beheer, de taak van het college van kerkrentmeesters De zorg voor vermogensrechtelijke aangelegenheden van de gemeente berust bij de kerkenraad. De kerkenraad vertrouwt de verzorging van de vermogensrechtelijke aangelegenheden van de gemeente van niet- diaconale aard toe aan het college van kerkrentmeesters. Tot de taken van het college van kerkrentmeesters behoren onder andere: • Het scheppen en onderhouden van materiële en financiële voorwaarden voor het leven en werken van de gemeente • Het zorgdragen voor de geldwerving • Het beheer en onderhoud van de kerkelijke gebouwen • De kerkelijke gebouwen zijn: het kerkgebouw, de pastorie en de Kerkhoeck, een pand dat onder andere wordt gebruikt voor kindernevendienst en club- en kringwerk. • Het kerkgebouw en de Kerkhoeck worden onder bepaalde condities verhuurd aan derden. • Het bijhouden van de registers van de gemeente waaronder het doop-, lidmaten- en trouwboek. • Het bepalen van het algemene personeelsbeleid • Het beheren van de archieven
11.2 College van kerkrentmeesters in de praktijk Het college van kerkrentmeesters bestaat uit drie ouderlingen kerkrentmeester indien mogelijk aangevuld met 1 à 2 kerkrentmeesters. Zij verdelen onderling de taken in overeenstemming met de kerkorde. Het college wordt bijgestaan door enige gemeenteleden voor algemene taken zoals o.a. 1 gemeentelid voor de ledenadministratie, 1 gemeentelid voor de actie ‘kerkbalans’ en ‘solidariteitskas’ en 2 gemeenteleden voor het archiefbeheer. Er zijn financiële verplichtingen voor de predikant, de koster, organisten en schoonmaaksters. De kosten voor de godsdienstdocent op de openbare school, worden gezamenlijk met de Gereformeerde Kerk gedragen. Jaarlijks wordt door het college van kerkrentmeesters de begroting en jaarrekening opgesteld, welke door de kerkenraad wordt besproken en vastgesteld. De belangrijkste bronnen van inkomsten zijn de vrijwillige bijdragen, die via de jaarlijkse actie ‘kerkbalans’ worden opgehaald, de wekelijkse dienstcollecten en het verjaardagsfonds. De baten van het vermogen zorgen voor een noodzakelijke aanvulling op de exploitatie. Handhaving van het huidige vermogen is gewenst om het functioneren van de gemeente op het huidige niveau te kunnen garanderen. Een eventueel exploitatietekort gaat ten koste van het vermogen. De opbrengst van de jaarlijkse bazaar en rommelmarkt wordt toegevoegd aan het restauratiefonds en is van groot belang. In overleg met de bazaar- en rommelmarktcommissie worden deze opbrengsten bestemd voor restauratie en onderhoud van kerkelijke gebouwen. Voor begrotingsinformatie, zie hoofdstuk 12 – Begrotingen.
22
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
11.3 Toekomstige aandachtsgebieden De begroting 2005 en volgende jaren is gebaseerd op de volgende beleidspunten: a)
Groot onderhoud kerkgebouw
In 2003 zijn het leien dak van het kerkgebouw, de dakgoten en de hemelwaterafvoeren gerestaureerd / vervangen als onderdeel van het restauratieplan. In 2004 is een aanvang gemaakt met de voorbereiding om de ramen te restaureren. Deze werkzaamheden zijn ook ondergebracht in het restauratieplan waarvoor subsidie is toegekend door de Rijksdienst voor Monumentenzorg. In verband met de kostenstijging t.o.v. de originele aanvraag is aanvullende subsidie aangevraagd bij de Rijksdienst voor Monumentenzorg. Het is onduidelijk wanneer deze aanvullende subsidie zal worden toegekend. Normaliter zal dit in of na het jaar 2005 zijn. Pas nadat de beschikking binnen is kan daadwerkelijk met de uitvoering van de plannen worden begonnen. In dat geval zal op basis van de begrote cijfers een bedrag van ca € 170.000,- door de Hervormde Gemeente Zuidland zelf opgebracht moeten worden. Het college van kerkrentmeesters zal fondsen moeten werven voor een eigen bijdrage in de restauratie van het kerkgebouw. Dit betreft met name de opbrengst van de jaarlijkse bazaar en rommelmarkt. b) Meerjaren begroting Het college van kerkrentmeesters gaat vanaf de begroting 2005 ook een meerjaren (5 jaren) begroting voorstellen. c) Onderhoud overige gebouwen Het college van kerkrentmeesters streeft er naar om de integriteit van haar bezittingen in stand te houden en werkt aan een meerjaren onderhoudsplan. d) Verbetering van het rendement Het vermogen zal tegen een zo hoog mogelijk rendement zonder risico worden uitgezet. De hoogte van de pacht zal worden aangepast aan de geldende normen van de Pachtwet. e) Verhoging vrijwillige bijdrage Er zal worden getracht de vrijwillige bijdrage jaarlijks te laten groeien.
23
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
12 Begrotingen 12.1 College van kerkrentmeesters De begroting van het college van kerkrentmeesters wordt beheerst door o.a. lagere inkomsten uit de vrijwillige bijdrage en lagere rente inkomsten. Tevens zijn er de algemene kostenverhogingen die jaarlijks doorberekend worden.
12.2 Begroting college van kerkrentmeesters Begroting 2005
Raming 2006
Raming 2007
Raming 2008
6,6 34,7 0 58 0,5 2,2 102
6,7 33 0 58,6 0,5 2,2 101
6,8 29,9 0 59,2 0,5 2,2 98,6
6,9 29 0 59,8 0,5 2,2 98,4
12,2 5,8 1,7 66,1 4,4 9 2,6 2,7 0 0,9 105,4 -3,4
12,4 5,9 0 66,8 4,4 8,7 2,6 2,8 0 0,9 104,5 -3,5
12,6 6 0 67,5 4,4 8,4 2,6 2,9 0 0,9 105,3 -6,7
12,9 6,1 0 68,2 4,4 8,1 2,6 3 0 0,9 106,2 -7,8
Bedragen in duizendtallen BATEN Baten onroerende zaken Rentebaten en dividenden Opbrengsten uit rechten, deelnemingen e.d. Bijdragen levend geld Door te zenden collecten en bijdragen derden Subsidies en bijdragen Totaal baten LASTEN Lasten kerkgebouwen (ex. afschr.) Overige onroerende zaken en inventarissen (ex. afschr.) Afschrijvingen Pastoraat Kerkdienst, catechese en overige kerkactiviteiten Verplichtingen en bijdragen inz. andere org. Salarissen en vergoedingen Kosten beheer en administr. Rentelasten Overige lasten Totaal lasten Resultaat (nadelig)
24
Beleidsplan 2005 – 2008
Hervormde Gemeente Zuidland
12.3 Begroting van het college van diakenen 2005
2006
2007
2008
13.785 1.380 6.500 1.550 250 23.465
13.785 1.400 6.500 1.550 250 23.485
13.785 1.430 6.500 1.550 250 23.515
14.870 1.460 6.500 1.550 250 24.630
1.900 0 1.777 365 3.930 5.535 9.958 23.465
1.925 0 1.800 350 3.950 5.550 9.910 23.485
1.950 0 1.800 350 3.950 5.550 9.915 23.515
1.975 0 1.800 350 3.950 5.900 10.655 24.630
0
0
0
0
BATEN € Baten onroerende zaken Rentebaten en dividenden Bijdragen levend geld Door te zenden collecten Bandrecorderdienst Totaal BATEN LASTEN € Lasten onroerende zaken Lasten kerkelijke activiteiten Verplichtingen/Bijdragen andere organen Kosten beheer en administratie Diakonaal werk plaatselijk Diakonaal werk regio/prov/land Diakonaal werk wereldwijd Totaal LASTEN SALDO: voordelig / nadelig-
25