[BELANGRIJK: Dit is een concept en moet nog worden aangescherpt i.s.m. de gemeente bij het opstellen van de prestatieafspraken]

BWI WOENSDRECHT

BWI Woensdrecht Sport Gezond aanbod 2013

[BELANGRIJK: Dit is een concept en moet nog worden aangescherpt i.s.m. de gemeente bij het opstellen van de prestatieafspraken] [Kies de datum]

[Geef hier de samenvatting van het document op. De samenvatting is een korte beschrijving van de inhoud van het document. Geef hier de samenvatting van het document op. De samenvatting is een korte beschrijving van de inhoud van het document.]

Inhoud 1.

Inleiding ..................................................................................................................................... 2

2.

Buurtsportcoaches/docent Sport ............................................................................................... 2

3.

Het netwerk als uitgangspunt..................................................................................................... 3

4.

Ondersteuningsvragen vanuit verenigingen ............................................................................... 3

5.

Aanbod 2013.............................................................................................................................. 3

6.

SportAdvies aanbod 2013.......................................................................................................... 5

7.

SportWerkt! aanbod 2013 ......................................................................................................... 7

9.

SportLeert aanbod 2013 ...........................................................................................................10

10. Activiteitenplan 2013 ...............................................................................................................15 11. Co-financiering Buurtsportcoach .............................................................................................121 12. Tijdsplanning: ............................................................................................................................21

1

BWI Woensdrecht Sport Gezond aanbod 2013 1. Inleiding Brede impuls combinatiefuncties (buurtcoaches). Sinds 2011 neemt de gemeente Woensdrecht deel aan de impuls brede scholen, sport en cultuur. Om dit te realiseren zijn 1,7 fte combinatiefunctionarissen aangesteld, die werken vanuit de BWI. Deze combinatiefunctionarissen zijn werkzaam op de terreinen onderwijs en sport of onderwijs en cultuur. Vanaf 1 januari 2012 is de bestaande Impuls brede scholen, sport en cultuur uitgebreid en heet voortaan Brede impuls combinatiefuncties. De bekende combinatiefunctionarissen zullen mogelijk vanaf 2013 buurtcoaches gaan heten. De gemeente Woensdrecht heeft de intentie deel te gaan nemen aan deze Brede impuls combinatiefuncties met 2,9 fte. Voorheen waren uitsluitende de combinaties onderwijs en sport of onderwijs en cultuur mogelijk. De uitbreiding van de Brede impuls combinatiefuncties verbreed de inzet van de buurtsportcoaches met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2012. Nu kan de combinatie worden gemaakt met het sporten beweegaanbod enerzijds en met onderwijs, cultuur, welzijn, gezondheid en BSO/kinderopvang anderzijds. De BWI heeft in 2011-2012 activiteiten uitgevoerd om het sportbeleid van de gemeente Woensdrecht te realiseren (sportprojectplan: “DOE MEE”; welke specifiek gericht is op sportstimulering van de jeugd). De hoofdopdracht voor de BWI is om vanuit de Impuls Brede scholen, sport en Cultuur het dagelijkse sporten beweegaanbod op en rond de basisscholen voor alle leerlingen te stimuleren.

2. Buurtsportcoaches/docent Sport De Buurtsportcoach/docent sport realiseert een passend en stimulerend sportaanbod voor kinderen en jongeren in samenspraak met onderwijs, kinderopvang en sportverenigingen in de gemeente Woensdrecht. Dit gebeurt met gerichte aandacht voor alle kernen, waarbij direct ingespeeld wordt op de lokale vraag of behoefte. Hierbij is extra aandacht voor Woensdrecht, Huijbergen, Ossendrecht en Putte. De Buurtsportcoach/docent zet sport in als doel en als middel, binnen en buiten de school. Dit vergt een pedagogische benadering die leidt tot intrinsieke ontwikkeling van gedrag bij het kind. Het kind verwerft een sportreferentiekader en de motivatie om deel te nemen aan sport en spel. Op deze wijze wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een realistisch zelfbeeld, het verwerven van sociale en emotionele vaardigheden en competenties als zelfreflectie, coachen, samenwerken, organiseren en leiding geven en nemen. Vanzelfsprekend is hierbij de koppeling tussen de schoolomgeving en die van buitenschoolse activiteiten een voorwaarde. Gezamenlijk wordt een pedagogisch plan ontwikkeld en raken (binnen)schoolse activiteiten aan buitenschoolse activiteiten. Hierdoor ontstaat gaandeweg een koppeling, die ook de beoordeling en/of waardering van buitenschoolse prestaties binnen school beïnvloedt.

2

3. Het netwerk als uitgangspunt De afgelopen drie jaren is er een netwerk ontstaan waaraan het onderwijs, buitenschoolse- en kinderopvang en plaatselijke verenigingen binnen de Brede Schoolontwikkeling deel nemen. Dit vormt de basis om het sportaanbod voor kinderen van 4 tot 12 jaar te vergroten en te verbeteren. Deelname van de gemeente Woensdrecht aan de Impuls Brede scholen, Sport en Cultuur ondersteunt de Buurtsportcoach/docent in samenwerking met de coördinerende Buurtsportcoach/docent bij: • het stimuleren van een dagelijks sporten beweegaanbod op en rond de basisscholen voor alle leerlingen.

• de versterking van sportverenigingen met oog op hun maatschappelijke functie en de inzet van sportverenigingen voor het onderwijs, de naschoolse opvang en de wijk;

4. Ondersteuningsvragen vanuit verenigingen Tijdens de bijeenkomsten voor het maatschappelijk middenveld in mei en juni 2011 is nadrukkelijk gemeld aan de lokale verenigingen dat zij zich met bepaalde vragen konden wenden tot de combinatiefunctionarissen/ Buurtsportcoach/docent en de vrijwilligersmakelaar. In het plan van aanpak is ruimte gemaakt voor ondersteuningsvragen afkomstig van de plaatselijke sportverenigingen. De combinatiefunctionarissen/ Buurtsportcoach/docent informeren de verenigingen actief over deze mogelijkheid en vervolgens wordt elke vraag om ondersteuning bekeken en waar mogelijk ingepast in het programma.

5. Aanbod 2013 Als gevolg van de behaalde resultaten, de nog te houden evaluatie en de diverse ontwikkelingen en trends, wil de BWI haar toekomststrategie uitzetten. Vanuit haar visie en expertise en vooral gericht op aanpassing van de structuur, namelijk door de vorming van 3 units t.w. SportAdvies, SportWerkt! en SportLeert. Schematische weergave BWI Sport

SportWerkt!

SportLeert

unit

unit

SportAdvies unit

3

SportAdvies gaat verder met de resultaten van “ Praktische Verenigingsondersteuning” met als basis, het netwerk van alle verenigingen en sportaanbieders in Woensdrecht. SportAdvies vormt voor de BWI de basis om de activiteiten van de andere units te stimuleren en te ondersteunen. Het schept een infrastructuur om alle sport-relaties te informeren, haar diensten af te stemmen en aan te bieden. Vooral de georganiseerde sport wordt door SportAdvies ondersteund in praktisch organisatorisch opzicht. SportWerkt! gaat een vervolg geven aan de resultaten van het Steunpunt Aangepast Sporten het project Sportcoach dat in de gemeente Woensdrecht van 2006 tot 2009 met succes heeft gedraaid. Er is een netwerk gevormd van enerzijds cliënten, verwijzers in praktijken en residentiële instellingen, en van alle sportaanbieders voor de doelgroepen/ burgers waar nog geen sportaanbod voor was of is. Op basis van deze resultaten (vooral wegens de kwaliteit, effectiviteit en efficiëntie) komen sportvragen naar de BWI Sport toe en kan SportWerkt! hier vervolg aan geven met een passend aanbod, inclusief de deskundigheid die de (nieuwe) sportaanbieder nodig heeft. Daarnaast richt SportWerkt! zich op sportstimulering 50+ en heeft een sportstimuleringsplan specifiek voor de dorpen Woensdrecht, Hoogerheide, Huijbergen, Ossendrecht en Putten. Waar de nieuwe functie buurtsportcoach een hele centrale en bindende rol heeft in de verschillende dorpen. SportLeert continueert met het sportaanbod op scholen en na schooltijd, dat de basis heeft gehad in het projectplan “DOE MEE”. De acties en activiteiten van het afgelopen jaar hebben kennis (en kennissen) opgeleverd bij scholen, BSO, verenigingen en partners en veel ervaring op het gebied van samenwerking. De resultaten zijn o.a.: Realisatie van bewegingsonderwijs/ sportclinics voor de groepen 5 t/m 8 op alle basisscholen in de gemeente Woensdrecht; BWI Sport voert een onderzoek uit in het kader van een project betreffende overgewicht bij kinderen geïnitieerd door GGD; Ondersteuning bij deelname van basisscholen aan buitenschoolse sportactiviteiten b.v. schoolvoetbaltoernooi en een eigen sportdag); Het organiseren van naschoolse sportactiviteiten in de dorpen, Woensdrecht, Ossendrecht, Putte en Huijbergen. Dit in samenwerking met verschillende (sport) verenigingen en de BSO. Incidentele samenwerkingsverbanden met het onderwijs o.a. het Mollerlyceum Ossendrecht, het voortgezet praktisch speciaal onderwijs het Kwadrant Bergen op Zoom en het speciaal basisonderwijs de Kornalijn Bergen op Zoom. Om doelbewust sportstimulering activiteiten op te zetten voor de leerlingen die woonachtig zijn in de gemeente Woensdrecht. Onder ander door het project Buurtsportcoach voor kinderen/jongeren met een beperking zie bijlage 2.

4

6. SportAdvies aanbod 2013 De unit SportAdvies vormt de basis van de sportinfrastructuur voor de gemeente Woensdrecht. Hierbij voert ze verschillende taken uit: 1. De loketfunctie en de rol van informatieverstrekker; 2. Verenigingen helpen bij vragen op het gebied van praktische strategie, nieuw aanbod, sport stimulering of evenementen; 3. Inrichten van werkgeverschap voor sportmedewerkers en -personeel en deskundigheidsbevordering Ad 1. Loketfunctie en informatieverstrekker De BWI is als ambassadeur en makelaar van de sport in Woensdrecht het loket voor alles wat gerelateerd is aan “sport” binnen de gemeente. Dit omvat: Sport als doel, sport als middel, sport & bewegen, sport & gezondheid, praktische organisatie, ontwikkeling. Vanaf 2011 zijn er per jaar tussen de 100 en 250 hulpvragen gesteld aan BWI Sport. Daarvan is 20 % door te verwijzen, 45 % direct te beantwoorden en geeft 35 % reden tot ondersteuning. Binnen het loket wordt zowel vraaggericht als proactief gewerkt. 1. Vraaggericht: personen en organisaties stellen sport, beweeg- en gezondheidsvragen. Via bezoek aan kantoor BWI op de kromstraat 4 in Hoogerheide, in de dorpen, in de wijken, bij evenementen. Via telefoon, website en e-mail en sociale media 2.

Proactief: aan de hand passende en actuele thema’s benadert BWI de doelgroepen en informeert hen op passende wijze. Bezoeken Nieuwsbrieven Website Aanhaken of doorzetten (door andere opgezette en veelal landelijke?)campagnes

Sport Advies verricht haar werkzaamheden voor verschillende doelgroepen: Burgers Sportverenigingen Gemeente Woensdrecht Onderwijs Andere sportaanbieders Bedrijven en instellingen In 2013 gaan we door middel van diverse acties ons aanbod verduidelijken en zullen de vragen waarschijnlijk nog toenemen. De nieuw in te richten website van de BWI biedt de mogelijkheid om antwoorden deels direct te vinden en te beantwoorden. (Hulp)Vragen die daarna nog het loket bereiken zijn complexe of nieuwe vragen. Om deze goed te kunnen behandelen is bereikbaarheid van het loket noodzakelijk, zowel telefonisch, via email als in persoon op kantoor. Ad 2. Verenigingen helpen bij vragen op het gebied van praktische strategie, nieuw aanbod, sport stimulering of evenementen; De doelgroepen voor deze dienst zijn: - Erkende sportverenigingen binnen de gemeente Woensdrecht. - Binnen de gemeente Woensdrecht zijn er ruim 93 verenigingen die voldoen aan de criteria.

5

In 2013 worden er minimaal tien en maximaal vijftien verenigingen bezocht en geïnformeerd over ons aanbod. Minimaal drie verenigingen hiervan worden begeleid bij het maken van praktische strategische keuzes of tot het maken van een nieuw vraaggericht aanbod of sportstimuleringsevenement. Strategiesessies zijn een zeer dynamisch proces. In hoofdlijnen is een strategiesessie als volgt ingedeeld: o o o

Informatieoverdracht naar betrokken partijen Ontwikkeling van zelfbeeld m.b.v. benaderingsstrategie door SportAdvies Ontwikkeling van strategische beleidskeuzes 1

Indien er voldoende aanknopingspunten en draagkracht aanwezig zijn wordt een vervolg ingezet: o Opstellen van een gezamenlijk projectplan om te komen tot een sportieve onderneming waar de kwetsbaarheid van de traditionele vereniging minder wordt o Ondersteunen bij de uitvoering o Ondersteunen bij het zorgen voor structurele borging van sleutelposities: beleidsmatig, organisatorisch, financieel Ad 3. Inrichten van werkgeverschap voor sportmedewerkers en -personeel en deskundigheidsbevordering Een groot probleem van de sportinfrastructuur binnen Nederland is de kaderproblematiek. Meer dan 70% van het ledenverloop is te wijten aan onvoldoende (kwantitatief) en/of onvoldoende gekwalificeerd sportkader. Een tweede probleem is de kwetsbaarheid van de organiseerde (breedte) sport, veroorzaakt door dat vrijwilligers de basis vormen. Binnen het onderwijs ontbreekt het aan kwalitatief sportpersoneel waardoor vanuit de scholen te weinig stimulans tot sport en bewegen wordt aangeboden aan leerlingen. ·

Vanaf 2011 realiseert de lokale overheid met de Impuls Brede School, Sport en Cultuur de structurele verbetering en uitbreiding van kader binnen de Nederlandse Sportinfrastructuur. In 2014 zijn er 2500 full time combinatiefuncties/buurtsportcoaches in Nederland. De gemeente Woensdrecht gebruikt 2012 als voorbereidingsjaar om ervoor te zorgen dat haar deel er in 2013 staat: 2,9 combinatiefuncties/ Buurtsportcoaches. Deze uitbreiding van de vraag naar sportpersoneel wordt niet zonder inspanningen opgevangen door de huidige sportverenigingen en onderwijsinstituten. Vandaar dat de BWI als makelaar 2013 wil benutten voor kwalitatieve en kwantitatieve versterking van het kader bij verenigingen en voor intensivering van de samenwerking tussen scholen en verenigingen. Deze dienst wordt aangeboden aan de volgende doelgroepen: - Burgers van de gemeente Woensdrecht. - Sportaanbieders van de gemeente Woensdrecht - Huidig sportkader bij verenigingen - Studenten en leerlingen op sportgerelateerde onderwijsopleidingen - Medewerkers van BWI - Co-financierders van de buurtsportcoaches tevens opdrachtgever - Nieuwe partners. Het belangrijkste doel dat we hierbij willen bereiken is: Het arbeidsklimaat en de arbeidsomstandigheden voor sportpersoneel waarborgen.

1

De samenwerking tussen verenigingen die dezelfde tak van sport uitoefenen wordt nadrukkelijk nagestreefd waarbij het gaat om kwaliteit verbetering huidig en gezamenlijk aanbod; dit ook i.v.m. de ontwikkeling binnen de Impuls Brede School, Sport en Cultuur, in de vorm van de combinatiefuncties/buurtsportcoaches.

6

SportAdvies wil hierbij zorg dragen voor goed werkgeverschap t.b.v. sportmedewerkers: In 2013 voor de buurtsportcoaches met wie de Buurtsportcoaches/-impuls uitgevoerd wordt. Het jaar 2013 gebruiken als startjaar om de overgang van combinatiefunctionaris Sport naar buurtsportcoaches zorgvuldig uit te voeren. Dit doen we door hun deskundigheid te bevorderen bv. met aanbod van om- of bijscholing, cursussen en/of seminars e.d. 2 In de toekomst willen wij een medewerkerspool van sportpersoneel opzetten /aanbieden : het matchen van de vraag naar ervaren, deskundig sportpersoneel. Als BWI ondersteunen van vraag en aanbod van gekwalificeerd sportpersoneel in de gemeente Woensdrecht bij de diverse sportaanbieders. 3 Deskundigheidsbevordering (vraaggericht) van vrijwilligers

7. SportWerkt! aanbod 2013 In de unit SportWerkt! Wordt de verbreding van de Impuls voor sport en cultuur duidelijk zichtbaar. SportWerkt! Wil het sport en beweeggedrag stimuleren en verbeteren en dat in combinatie met een gezonde leefstijl bij de burgers van de gemeente Woensdrecht. Naast kinderen die gebruik maken van de Brede school betreft dit vooral die doelgroepen waarvoor extra en/of specifieke aandacht gewenst dan wel noodzakelijk is, namelijk: - Mensen met een chronische aandoening en/of beperking - Niet actieven in de leeftijd van tussen 30-, 50 jaar en ouder - Kinderen/jongeren met een chronische aandoening en/of beperking Om dit te realiseren zullen de volgende taken worden uitgevoerd: 1. Steunpunt Aangepast sporten 2. BOCCIA 3. Mix-sport voor mensen met een chronische beperking 4. Sport 50+ 4

Integrale Dorps Sport Sportstimulering in de dorpen wordt vorm gegeven in een programma “Samen Sporten”. In dit programma heeft de buurtsportcoach een hele centrale rol om voor sportstimulering te zorgen voor alle dorpsbewoners. Maar ook een verbinding te leggen tussen jong en oud zodat er meer sociale cohesie ontstaat in de dorpen. In deze zal sport als middel heel duidelijk worden ingezet.

Ad 1. Steunpunt Aangepast sporten Het Steunpunt Aangepaste sporten wil een informatiepunt en een belangenbehartiger zijn voor mensen met een beperking in de gemeente Woensdrecht en voor verenigingen die activiteiten willen aanbieden voor deze doelgroep. Dit wil ze doen door:

2

De BWI is formeel werkgever en sluit de arbeidsovereenkomsten af op basis van CAO-Welzijn. Medewerkers organiseren activiteiten naar de intentie en doelen van de Impuls Brede School, Sport en Cultuur op scholen, verenigingen en na schooltijd. Het aantal medewerkers fungeert als “pool” voor de betrokken organisaties en partners. 3 Het vinden en binden van vrijwilligers bij sportverenigingen wordt met behulp van de vrijwilligersmakelaar van de BWI gerealiseerd. SportAdvies ondersteunt de verenigingen hierbij vanuit een professionele omgeving. 4 Zie bijlage 3 Dorpssport Samen Sporten 2013

7

5

De sportinfrastructuur te verbeteren voor mensen met een beperking in de gemeenten Woensdrecht . Deskundigheidsbevordering en begeleiding van de vereniging waar de buursportcoach voor mensen 6 met een beperking de match maakt voor de sporter met beperking . Twee (digitale) nieuwsbrieven per jaar uitgeven naar verenigingen, relaties, instellingen met productinformatie, lokale, provinciale en landelijke ontwikkelingen, wet- en regelgeving over de specifieke kwesties met betrekking tot sporten en bewegen voor mensen met beperkingen. Extra aandacht genereren door een thematisch congres te organiseren in samenwerking met partners uit de provincie Brabant en Zeeland met en voor betrokkenen, verenigingen en residentiële instellingen.

Ad 2 BOCCIA Het Steunpunt Aangepast Sporten (SAS) organiseert voor volwassen mensen met een ernstige lichamelijke/ verstandelijk handicap Boccia. Door deze ernstige handicap kunnen mensen niet meer deelnemen aan de valide en aangepaste sportactiviteiten, maar wel aan de sport Boccia. De sport BOCCIA wordt georganiseerd en gecoördineerd door het SAS. In eerste instantie in Huijbergen. Korte uitleg de sport Boccia: Boccia is een officiële para-olympische sport (voor meer informatie zie www.boccia.nl) Boccia wordt gespeeld door twee partijen. Elke partij heeft de beschikking over zes ballen. Met deze ballen proberen beide partijen zo dicht mogelijk bij de witte bal te gooien. Door middel van een toss wordt bepaald wie als eerste de witte bal mag spelen en in welk vak je moet zitten. De witte bal wordt in het veld geworpen of gerold en dezelfde speler probeert zijn gekleurde bal zo dicht mogelijk bij de witte bal te spelen. Daarna is de tegenpartij aan de beurt. Vervolgens moet de partij gooien die het verst bij de witte bal vandaan ligt. Deze partij moet net zolang gooien tot het lukt één van zijn ballen dichter bij de witte bal te spelen dan de tegenpartij. Het spel wordt doorgespeeld tot alle gekleurde ballen, dus zes van elke partij, zijn gespeeld. Dit is een complete ronde, waarna de score kan worden opgemaakt Organisatie Vertrouwd raken met je beperking in relatie tot sport en beweging is een langdurig proces voor mensen met een ernstige beperking. Om dit vertrouwen stap gewei op te bouwen worden er een aantal fasen doorlopen: 1. Benadering doelgroep door in de vertrouwde thuissituatie van de potentiele sporter een uitgebreide intake te houden. Waardoor de Buurtsportcoach meteen in inzichtelijk heeft of er eventueel medische financiële en vervoersproblemen zijn. 2. Buurtsportcoach maakt een bewegingsplan afgestemd op de vraag van de potentiele sporter zodat de sporter kan instromen bij de BOCCIA. 3. Na een aantal lessen maakt de buurtsportcoach een evaluatie in samenspraak met de trainer en sporter. 4. Continuering van de sport BOCCIA door de potentiële sporter Voor de begeleiding tijdens de activiteiten is er een aangepast sport instructeur. Degenen die niet zelfstandig of met deeltaxi naar de BOCCIA kunnen komen worden door de buurtportcoach aangepast sporten/vrijwilligers opgehaald voor de activiteit en nadien thuis worden gebracht: dit neemt de belemmering om “mee te doen” weg.

5 6

Zie bijlage 1 projectplan steunpunt aangepast sporten voor mensen met een beperking Zie bijlage 2 van project Buurtsportcoach voor mensen met een beperking

8

De doelgroep bestaat uit mensen met een ernstige lichamelijk- en of verstandelijke handicap. Hierdoor zijn zij niet in staat om aan andere sporten en bewegingsvormen deel te nemen. Te denken valt aan mensen met een spasme, een halfzijdige of dwarsverlamming hebben, lijden aan ernstige hartproblemen enz. Opzet In oktober 2013 start BOCCIA: wekelijks op donderdag van 11.30 tot 12.30 uur. De activiteit vindt plaats in de gymzaal van de Kloek, mede door de rolstoeltoegankelijkheid en samenstelling groep. Adres: De Kloek Prior Borrekensstraat 1 Huijbergen Materiaal Een set BOCCIA-ballen is nodig. Afhankelijk van de handicap kunnen er aanvullende hulpmiddelen worden gemaakt door de WVS in Breda die gespecialiseerd zijn in het maken van aangepaste sportmaterialen. Ad 3 Mix-sport voor mensen met een chronische beperking In 2012 signaleerde de coördinator/combinatiefunctionaris Sport van de BWI Sport dat mensen met een chronische aandoening die na de revalidatieperiode verder willen gaan met sporten en bewegen, zeer veel moeite hebben met het vinden van gepast en kwalitatief goed aanbod. Ook Het Franciscus ziekenhuis in Roosendaal en het Revalidatiecentrum Goes erkennen en bevestigen deze signalen en ervaringen.

Doel Steunpunt Aangepast Sporten wil voor mensen met een chronische beperking sportactiviteiten organiseren. Hierbij willen we de mensen de mogelijkheid bieden om kennis te maken met de verschillende sportmogelijkheden in de gemeente Woensdrecht die gerelateerd zijn aan hun beperking. Vervolgens zal de buurtsportcoach in actie komen. Hij zal de begeleiding naar de mix-sport vergemakkelijken. Ook is het mogelijk om deze groep in een later stadium onder te brengen bij een reguliere sportvereniging om van hieruit het gevarieerd aanbod van de Mix-Sport te continueren. Organisatie De Mix-Sport wordt in 2013 georganiseerd en gecoördineerd door SportWerkt! Voor de begeleiding tijdens de activiteiten is er één (ervaren) instructeur in dienst. Daar waar mogelijk worden ook verenigingen ingeschakeld die al te maken hebben met de doelgroep en de sport. Doelgroep Er is gekozen voor een doelgroep: Volwassen mensen met een chronische beperking. Dit is gedaan omdat er veel vraag is naar activiteiten voor mensen met een chronische beperking en die vraag heel breed is wat leeftijd betreft. Het ziekenhuis in Roosendaal/Bergen op Zoom en revalidatie Centrum Goes heeft ons gevraagd om deze activiteit voort te zetten omdat de mensen die bij hun zijn uit gerevalideerd nergens verantwoordelijk terecht kunnen. Om aan spel aan sportactiviteiten deel te nemen. Daarom bieden wij iedereen de kans om te komen sporten en kunnen we na een aantal weken kijken of we de groep kunnen opsplitsen rekening houdend; beperking, belastbaarheid en mogelijkheden.

In oktober 2013 starten we met het aanbieden van verschillende sporten in blokken van 12 weken. Iedere week komt er een andere sport/bewegingsactiviteit aan bod. De activiteit duur per keer één uur. De activiteit vindt plaats in de gymzaal Kloosterhof. Adres: Huijbergseweg 3b. 4631 GC Hoogerheide. De sporten die aangeboden worden: Boccia Handbiken Nordic Walking

9

Handboogschieten Gym Tai Chi Therapie zwemmen Yoga Yoga Aerobic Verschillende aangepaste spel en sporten

….en uiteraard de eigen wensen van de cliënt. De eerste twee weken zal er bij de activiteit een medisch trainer van de BWI aanwezig zijn. Deze medische trainer kijkt mee naar de activiteit en geeft de deelnemers advies. Waar nodig geeft de medische trainer ook aanwijzingen en advies aan de lesgever, zodat die op een vertrouwde manier Mix-sport kan aanbieden. Ad 4 Sport 50+: Galm GALM staat voor Groningen Actief Leven Model en is bedacht en opgezet door de Rijksuniversiteit Groningen. Het GALM programma is een beweeginterventie voor inactieve ouderen tussen de 50-65 jaar. De afgelopen 12 jaar zijn bijna 60.000 senioren blijvend in beweging gekomen door het GALM projecten. GALM onderscheid zich van andere beweging stimulering strategie door: • Zich specifiek te richten op sportief niet actieve senioren (50-65 jaar). • Aan te haken bij de specifieke wensen van de doelgroep. • De deelnemers langdurig te begeleiden en te stimuleren. • Het (her) winnen van plezier in sportieve activiteiten centraal te stellen. De reden dat de Rijksuniversiteit Groningen het project Galm heeft ontwikkeld is; het betreft de omvang van de bewegingsarmoede onder senioren, de toename van het aantal senioren in onze samenleving, sportieve activiteiten in relatie tot fitheid en gezondheid, motorische fitheid en veroudering en de constatering dat het veranderen van gedrag een langdurig en moeizaam proces is. In 2013 opzetten van nieuwe GALM groepen voor de doelgroep 50 plus Jaarlijkse galm/fit-test organiseren m.m.v. huisarts, galmdeskundige, verenigingen, zorgverleners en ondernemers; doel is monitoren van effecten voor fit- en gezondheid en stimuleren van gezonde leefstijl onder de doelgroep 50Plus. Na opname van deze doelgroep worden de verenigingen gedurende 2013 jaar in frequentie en omvang ondersteund: doel is continuering bewaken en mede zorg dragen voor uitbreiding. Verenigingen ondersteunen bij organisatie van het jaarlijkse evenement TRiatFit; doel is een leuke sportieve dag aanbieden en stimuleren van actieve leefstijl voor 50 plus mensen Zie bijlage 4 Project Galm

9. SportLeert aanbod

2013

Definitie van SportLeert SportLeert realiseert een passend sportaanbod, binnen en buiten het basisonderwijs/voortgezet (speciaal) Onderwijs met gebruikmaking van de sportinfrastructuur in de gemeente Woensdrecht.

10

Schematische weergave deelproject

1.Binnenschools sportaanbod basisonderwijs SportLeert 2.Buitenschools sportaanbod basisonderwijs

Buurtsportcoaches/ docenten in. Deze Buurtsportcoaches/ docenten worden gekoppeld aan de buitenschoolse sportactiviteiten, zodat deze aansluiten bij de pedagogische en methodische aanpak van het sportaanbod binnen de school. Een belangrijk doel van deze koppeling op langere termijn is dat dezelfde Buurtsportcoaches/docenten beide activiteiten realiseert, de gymlessen en buitenschoolse sportactiviteiten. De Buurtsportcoaches/docenten bewegingsonderwijs zijn in school en sport actief in een gecombineerde functie, zodat een vertrouwensband ontstaat met de leerling/ potentiele sporter. Hierdoor ontstaat een toename/ stimulans van sportactiviteiten van de leerlingen. Uitgangspunt is dat er een gekwalificeerde (minimaal afgeronde ALO opleiding met minimaal twee jaar ervaring en bij voorkeur iemand uit de gemeente Woensdrecht) sportdocent voor de groep van gemiddeld 25 kinderen, staat zodat de kwaliteit gewaarborgd blijft. 7

Activiteiten daarbij zijn : 1. Schoolsport mix 2. Schoolbasketbal 3. Sportmix 4. Go4Sport 5. Outdoor Challenge 6. Sport- en spelinstuif voor kinderen/jongeren met een beperking

Ad 1.

Schoolsport mix:

Door de BWI worden afspraken gemaakt met de Lowys Porquinstichting en SOM (Samen Onderwijs Maken) over de inhoud van het programma en de duur. Ook over de randvoorwaarden bv. het wel of niet vervangen van docenten in de toekomst bij voldoende behoefte en of men garant wil staan voor de zaalhuur. Per school zal 2 uur per week besteedt worden om Schoolsportmix te geven. Per week nemen gemiddeld 350 kinderen deel. Doelen hierbij zijn: meer jongeren actief laten sporten jongeren grenzen laten verleggen door een spannende activiteit jongeren bekend maken met teambuilding. Jongeren stimuleren tot samenwerken gericht op groepscohesie

7

Flankerend beleid: preventie en gezondheid

11

8

Uitgangspunt is dat er een gekwalificeerde sportdocent/ leider voor de groep staat zodat de kwaliteit gewaarborgd blijft. De bewegingsvormen die mogelijk door de kinderen worden gedaan:

paintball Croak: de meest trendy sport in opkomst in Nederland. Frisbee Mountainbike parcours Hockey Handboog schieten Mountainbike Free running Enz. Ad 2.

Schoolbasketbal:

Organiseren van een school basketbaltoernooi. Leerlingen van het basisonderwijs laten kennismaken met de sport basketbal en een leuke uitdagende activiteit organiseren voor de leerlingen van het basisonderwijs waarbij kinderen leren omgaan met winst en verlies. Vandaaruit kan er een Pilot groep basketbal ontstaan in de gemeente Woensdrecht De pilot groep basketbal wordt in samenspraak met de Giants (Bergen op Zoom) opgezet, zodat er een dependance club kan ontstaan in de gemeente Woensdrecht. Binnen de gemeente Woensdrecht wordt twee keer getraind. De wedstrijden vinden echter plaats in Bergen op Zoom e.o. Omdat een sport 15 minuten van het woonhuis van de sporter moet liggen (anders zullen jongeren er niet aan deelnemen) is dit is een goede oplossing. Op 2 woensdagmiddagen in oktober zal het toernooi plaats vinden voor alle acht basisscholen binnen de gemeente Woensdrecht. Iedere ploeg bestaat uit 10 kinderen dus in totaal doen 200 kinderen mee aan dit toernooi. Na het toernooi vragen we de kinderen of ze zin hebben om lid te worden van een basketbalclub. En mocht dat zo zijn dan brengen we deze ploeg onder bij de Giants. Op deze manier willen wij nieuw sportaanbod creëren voor de jeugd in de gemeente Woensdrecht. Op dezelfde wijze zetten wij op dit moment een freerunning club voor jong en oud, wat uiteindelijk wordt ondergebracht bij Jeveo. Ad 3.

Sportmix:

Kinderen/jongeren van zes tot twaalf jaarbekend maken met de verschillende sporten en bewegingsvormen. Het organiseren van sportactiviteiten in en rond Huijbergen. Het gaat hier om de "oude gymles" van het jeugdwerk Huijbergen, die door de BWI in een nieuw jasje is gestoken. Er worden verschillende sporten aan geboden. Zo doende leren kinderen de basis vaardigheden van de verschillende sporten. De kinderen mogen zelf kiezen met welke sporten ze kennis willen maken. De activiteit duurt per keer 1 uur. De activiteit vindt plaats op maandag, van 16.15 t/m 17.15 uur, wekelijks 40 weken per jaar. Een gemiddelde van 14 kinderen nemen deel aan deze activiteit. Inmiddels is deze activiteit volledig onder gebracht bij jeugdwerk Huijbergen. We zijn nu bezig met de afronding: een CIOS docent vinden die deze activiteit van ons kan overnemen. Ook kan het tot de

8

Minimaal met een afgeronde CIOS opleiding met minimaal twee jaar ervaring met als aantekening/ specialisatie outdoor activiteiten en bij voorkeur iemand uit de gemeente Woensdrecht.

12

mogelijkheden behoren dat Jeugdwerk een buurtsportcoach inhuurt waardoor een gedeelte cofinanciering door de vereniging is gewaarborgd. Ad 4.

Go4Sport:

Deze buitenschoolse sportactiviteit biedt de mogelijkheid om jongeren kennis te laten maken met verschillende sporten en bewegingsvormen. De sportactiviteit Go4sport staat in dienst van verenigingen. Gebaseerd op de wensen van de kinderen geven wij sportclinics. Zij doen sportervaringen op en ontdekken welke sport ze leuk genoeg vinden om bij een vereniging uit te oefenen. Vanuit deze clinic begeleiden wij kinderen naar de verenigingen of wordt er een nieuw aanbod gecreëerd vanuit de genoemde behoefte van de kinderen. Meerwaarde voor verenigingen zit in de toelevering van nieuwe leden of het creëren van nieuw aanbod waar bewezen behoefte aan is. Daarnaast kan het zijn dat een activiteit zo goed bevalt bij de kinderen dat een voorstel wordt gedaan om een nieuwe activiteit op te starten. Dit is gebeurd bij bv. Free running, de Outdoor challenge en Basketbal. Deze activiteit starten we eerst als pilot en bij voldoende animo brengen we deze uiteindelijk onder bij Jeveo. De sporten/ bewegingsvormen die de kinderen kunnen kiezen zijn:

Basketbal Gym/free running Badminton Volleybal Hockey Easy-tennis Judo Indoor handboogschieten Mountainbike

Enz. In samenwerking met de buitenschoolse kinderopvangorganisaties Spetter en Ons Marieke wil de Buurtsportcoach/ docent voor kinderen en jongeren in Woensdrecht, Ossendrecht en Putte Buitenschoolse sportactiviteiten organiseren. Doelstellingen hierbij zijn: Meer kinderen actief laten sporten. Kinderen kennis laten maken met diverse sporten en bewegingsvormen. Het sportaanbod binnen de gemeente verbreden. In samenwerking met de GGD wordt de motorische ontwikkeling van het overgewicht bij kinderen gemonitord. De GGD heeft ons een compleet onderzoek/ testprogramma gegeven. De BWI volgt hierbij drie jaar lang groep vijf van de Openhof. Omdat bleek uit eerder onderzoek van de GGD dat in deze groep het overgewicht het hoogst was. De hypothese is dat het Doe Mee- project invloed heeft op de verbetering van de gezondheid en het terug brengen van overgewicht bij de kinderen in deze groep. Ad 5. Outdoor Challenge: Deze buitenschoolse outdooractiviteit biedt de mogelijkheid om jongeren kennis te laten maken met outdoor en teambuilding activiteiten. Hierbij wordt kinderen de mogelijkheid geboden om kennis te maken met de verschillende outdoor/ teambuildings activiteiten. Gericht om de groepscohesie en het plezier om samen op een recreatieve manier bezig te zijn in de natuur te versterken. Deze outdooractiviteit blijft te allen tijde vallen onder de verantwoordelijkheid van de BWI, maar komt zoveel mogelijk tot stand vanuit de wensen en behoefte van de jongeren en in samenwerking met genoemde organisaties. Vijf van de zeven basisscholen, de

13

buitenschoolse opvang organisaties, Jeveo jeugdwerk Huijbergen en de BWI sportmakelaar willen een Outdoor Challege organiseren.

Ad 6.

Sport- en spelinstuif voor kinderen/jongeren met een beperking:

Kinderen/ jongeren met een beperking de mogelijkheid bieden om kennis te maken met verschillende sporten en bewegingsvormen samen met diverse partners (Speciaal onderwijs, MEE west Brabant en semi residentiële instellingen) 30 weken lang 1x per week 1 uur. De groep kinderen bestaat uit 12 kinderen met diverse beperkingen. Om dit aantal te bestendigen zal ongeveer 2 jaar nodig zijn. Dit is gebleken uit eerdere ervaringen uit Roosendaal en bij collega instellingen. Deze activiteit is de follow-up van een project dat onderdeel uit maakte van het project ‘Steunpunt aangepast sporten West- Brabant’ (viel in het verleden onder Het sportbureau Roosendaal). Doelstellingen hierbij zijn:

Meer kinderen met een beperking actief laten sporten. Het bevorderen van de gezondheid door bewegen. het verbeteren van het zelfvertrouwen d.m.v. aanbieden van diverse sport en spel activiteiten. Waar mogelijk het sportaanbod voor deze doelgroep verbreden Door eerst de sportactiviteit net als mix-sport op te zetten. En deze wanneer de activiteit volledig draait, met expertise, onder te brengen bij een vereniging, net zoals bv. mix-sport en free running.

14

10. Activiteitenplan 2013 SportAdvies 9

Producten

Prestaties

Beoogd gemeentelijk beleidsdoel

1. Sportloket

A. vijf vaste dagdelen bereikbaar zijn om hulpvragen te beantwoorden

Vraaggericht oplossen van verenigingsknelpunten

b. 2 nieuwsbrieven speciaal voor verenigingen en 2 algemene nieuwsbrieven uitbrengen c. beheer interactieve website met poll en forum

2. verenigingen bezoeken en praktische strategiesessies houden; vervolgens ondersteunen bij uitwerking van de resultaten

Onder product 1 a. b. en c beschreven Prestaties nemen in totaal 8 uur per week in beslag

A. bezoek 10 verenigingen: kennismaking, inventarisatie hulpvragen c.q. aanbod.

B. Strategiesessies bij 3 verenigingen: gericht op sportieve onderneming (in kader van nieuw, breed sportaanbod en de 2 andere units)

3. Goed werkgeverschap t.b.v. sportwerkers, m.n. voor voortzetting en borging beleidsuitvoering

9

C. borgen van doelgroepgerichte activiteiten bij verenigingen: link met SportWerkt 1A, 4 en 5F


A. Formeel werkgeverschap organiseren, pool formeren en aanbieden.

Professionalisering van de sportvereniging op bestuurlijk en organisatorisch niveau.

Is door beleidsambtenaar aangegeven

15

B. Deskundigheid bevorderen door aanbod van cursussen/ seminars. C. Verenigingen ondersteunen bij vinden en binden van vrijwilligers


Opmerkingen bij schema SportAdvies:

1.B

in 2013 worden er 1 of 2 nieuwsbrieven uitgegeven specifiek voor verenigingen met focus op bepaalde thema ‘s of actuele ontwikkelingen op landelijk, provinciaal en lokaal niveau In 2013 worden er 1 of 2 algemene nieuwsbrieven uitgegeven voor alle betrokken en relevante partijen die tot de doelgroepen behoren

1.D

Op de website van de BWI wordt op interactieve wijze bezoekers getriggerd met een poll en een forum om hun mening te geven over diverse onderwerpen in het kader van sport, bewegen, gezondheid en maatschappij.

2.A

Per jaar zullen tussen de 10 en 15 verenigingen een bezoek krijgen van de buurtsportcoach/adviseur van SportAdvies. Dit is een kennismakingsgesprek voor beiden en een inventarisatie van hulpvragen en aanbod voor advies.

2.B

N.a.v. deze verenigingsbezoeken worden er met 3 verenigingen strategiesessies gehouden:

3.B

Deskundigheidsbevordering van de vrijwilligers van de sportverenigingen op diverse gebieden wordt aangeboden n.a.v. de bezoeken. BWI bemiddelt in deze naar de diensten en producten van anderen. Alleen heel specifieke deskundigheidsbevordering zal door medewerkers zelf aangeboden worden.

SportWerkt Producten

Prestaties *

Beoogd gemeentelijk beleidsdoel = door beleidsambtenaar aangegeven

1.Steunpunt Aangepast Sporten = Buurtsportcoach voor mensen met een beperking

a. 20 bemiddelingen met 10 gegarandeerde matches naar vereniging of andere sportaanbieder

* betreft hier verzorgingsgebied Woensdrecht

b. Deskundigheid bevorderen van verenigingen

In het kader van de WMO: het stimuleren en afstemmen van activiteiten voor doelgroepen van mensen waarbij specifieke aandacht wenselijk wordt gemaakt.

c. -2 nieuwsbrieven uitgeven

16

- digitale beweegwijzer. Info breed opgezet.

Onder product a. b.c. en d beschreven Prestaties nemen in totaal 16 uur per week in beslag

d. -Organiseren congres voor en met residentiële instellingen 2.BOCCIA

aanbieden om één groep te starten in 2013

3.SportMix

aanbieden om één groep te starten in 2013

4.Sport 50+

a. opzetten Galmgroepen b. ondersteunen van de verenigingen met deze doelgroep tot uitbreiding c. jaarlijkse fittest uitvoeren m.m.v. sportaanbieders. In samenwerking met Sportservice Noordbrabant. d. verenigingen ondersteunen bij organisatie van de jaarlijkse TRiatfit

Dorpsport zie bijlage 3 Samen sporten

SportLeert Producten

Zal in 2013 tot stand komen door de buurtsportcoach. Na 1 jaar zal er een reële inschatting worden gemaakt. Aan de hand van de resultaten.

Onder product 2.3.4. beschreven Prestaties nemen in totaal 20 uur per week in beslag

Prestaties *

Beoogd gemeentelijk beleidsdoel = door beleidsambtenaar aangegeven

1.Schoolsport mix: Flankerend beleid: preventie en gezondheid

Kinderen stimuleren meer te bewegen. Doormiddel van 200 sportclinics op minimaal 6 basisscholen

Het stimuleren van kinderen om te sporten, waarbij kinderen kunnen kiezen welke sport ze willen doen.

Door de BWI worden afspraken gemaakt met de Lowys Porquinstichting en SOM (Samen Onderwijs Maken) over de inhoud van het programma en de duur. Ook over de randvoorwaarden bv. het wel of niet vervangen van docenten in de toekomst bij voldoende behoefte en of men garant wil staan voor de zaalhuur. Per school zal 2 uur per week besteed worden om Schoolsportmix te geven. Per week nemen gemiddeld 350 kinderen deel.

2.Schoolbasketbal:

Leerlingen van het basisonderwijs laten

17

Flankerend beleid: preventie en gezondheid Organiseren van een school basketbaltoernooi.

kennismaken met de sport basketbal. een leuke uitdagende activiteit organiseren voor de leerlingen van het basisonderwijs. Een toernooi organiseren waarbij kinderen leren omgaan met winst en verlies. Bekijken of de pilot groep basketbal onder de Giants (Bergen op Zoom) kan worden opgezet, zodat er een dependance club kan ontstaan in de gemeente Woensdrecht. Binnen de gemeente Woensdrecht wordt twee keer getraind. De wedstrijden vinden echter plaats in Bergen op Zoom eo. Omdat een sport 15 minuten van het woonhuis van de sporter moet liggen (anders zullen jongeren er niet aan deelnemen) is dit is een goede oplossing

3. Go4Sport: Flankerend beleid: preventie en gezondheid Deze buitenschoolse sportactiviteit biedt de mogelijkheid om jongeren kennis te laten maken met verschillende sporten en bewegingsvormen. Vanuit wensen en behoeften van kinderen/jongeren wordt deze activiteit ingevuld. In samenwerking met de buitenschoolse kinderopvangorganisaties Spetter en Ons Marieke wil de Buurtsportcoach/docent voor kinderen en jongeren in Woensdrecht, Ossendrecht en Putte Buitenschoolse sportactiviteiten organiseren.

De sportactiviteit Go4sport staat in dienst van verenigingen. Gebaseerd op de wensen van de kinderen geven wij sportclinics. Zij doen sportervaringen op en ontdekken welke sport ze leuk genoeg vinden om bij een vereniging uit te oefenen. Vanuit deze clinic begeleiden wij kinderen naar de verenigingen Of er wordt een nieuw aanbod gecreëerd vanuit de genoemde behoefte van de kinderen. Meerwaarde voor verenigingen zit in de toelevering van nieuwe leden of het creëren van nieuw aanbod waar bewezen behoefte aan is. Uitgangspunt is dat er een gekwalificeerde (minimaal afgeronde CIOS opleiding met minimaal twee jaar ervaring en bij voorkeur iemand uit de gemeente Woensdrecht) sportdocent/

18

leider voor de groep van gemiddeld 25 kinderen, staat zodat de kwaliteit gewaarborgd blijft. De sporten/ bewegingsvormen die de kinderen kunnen kiezen zijn: Basketbal Gym/free running Badminton Volleybal Hockey Easy-tennis judo Indoor handboogschieten Mountainbike Enz. Daarnaast kan het zijn dat een activiteit zo goed bevalt bij de kinderen dat een voorstel wordt gedaan om een nieuwe activiteit op te starten. Dit is gebeurt bij bv. Free running , de Outdoor challenge en Basketbal. Deze activiteit starten we eerst als pilot en bij voldoende animo brengen we deze uiteindelijk 4.Outdoor Challenge: Flankerend beleid: preventie en gezondheid Deze buitenschoolse outdooractiviteit biedt de mogelijkheid om jongeren kennis te laten maken met outdoor en teambuilding activiteiten.

meer jongeren actief laten sporten jongeren grenzen laten verleggen door een spannende activiteit jongeren bekend maken met teambuilding. Jongeren stimuleren tot samenwerken gericht op groepscohesie

Vijf van de zeven basisscholen, de buitenschoolse opvang organisaties, Jeveo jeugdwerk Huijbergen en de BWI sportmakelaar willen een Outdoor Challege organiseren.

Hierbij wordt kinderen de mogelijkheid geboden om kennis te maken met de verschillende outdoor/ teambuildings

19

activiteiten. gericht om de groepscohesie en het plezier om samen op een recreatieve manier bezig te zijn in de natuur te versterken.

5.Sport- en spelinstuif voor kinderen/jongeren met een beperking:

Flankerend beleid: preventie en gezondheid

Kinderen / jongeren met een beperking de mogelijkheid bieden om kennis te maken met verschillende sporten en bewegingsvormen.

Deze activiteit is de follow-up van een project dat onderdeel uit maakte van het project ‘Steunpunt aangepast sporten West- Brabant’ dat in het verleden viel onder Het sportbureau Roosendaal.

Meer kinderen met een beperking actief laten sporten.

Onder producten 1.2.3.4.5. beschreven Prestaties nemen in totaal 52 uur per week in beslag. Dit weet de BWI uit ervaring van afgelopen jaar 2011/2012.

Het bevorderen van de gezondheid door bewegen.

het verbeteren van het zelfvertrouwen d.m.v. aanbieden van diverse sport en spel activiteiten.

Waar mogelijk het sportaanbod voor deze doelgroep verbreden Door eerst de sportactiviteit net als freerunning zelf op te zetten. En deze wanneer de activiteit volledig draait, met expertise, onder te brengen bij een vereniging.

20

11.

Co-financiering Buurtsportcoach

Vanaf 1 januari 2012 wordt de bestaande Impuls brede scholen, sport en cultuur uitgebreid en heet voortaan Brede impuls combinatiefuncties. De bekende combinatiefunctionarissen zullen mogelijk vanaf 2013 buurtsportcoaches gaan heten. Om de ondersteuning en activiteiten, verzorgd door de bestaande combinatiefunctionarissen, een structureel karakter te geven is de gemeente Woensdrecht op zoek naar cofinanciering. De combinatiefunctionarissen zijn momenteel in dienst van de BWI. 40% van de loonkosten worden via de Impuls door het rijk gefinancierd. 60% dient door gemeenten en derde partijen bijgedragen te worden om de buurtsportcoaches in te bedden voor de toekomst. In het verleden is gebleken dat zodra er om cofinanciering werd gevraagd wordt partijen afhaken m.n. basisonderwijs, BSO en residentiele instellingen, ook al waren jaren zeer tevreden over de geleverde diensten. In samenspraak met scholen, organisaties voor BSO en residentiele instellingen ontwikkelt de BWI, extra aanbod dat tegen kostprijs wordt aangeboden. Dit heeft alles te maken met de waarde van Sport in Nederland. Wil sport in onze samenleving inbedding en waarden krijgen dan ontkomen onderwijs, BSO, residentiële instellingen en verenigingen er niet aan om hiervoor een reële financiële bijdrage te leveren voor kwalitatieve goede diensten in dit geval op maat geleverd door de BWI. De BWI wil het voor organisaties aantrekkelijk maken om deel te nemen aan cofinanciering. Onze inzien kan dat door vraaggerichte en kwalitatieve sportdiensten te laten verzorgen door een buurtsportcoach.

12.

Tijdsplanning:

• Uitwerken Projectvoorstel Sport Woensdrecht Gezond 1 augustus t/m 1 september • Inventariseren van steun bijstelling projectvoorstel bij de gemeente Woensdrecht en eventueel bij potentiele partners Onderwijs, BSO, residentiele instellingen en bedrijfsleven 1 september t/m 30 september • Maken van definitief voorstel indienen projectvoorstel 30 september t/m 30 oktober • Start project 1 januari 2013 Eerste uitvoeringsfase 1. Voorbereiding van de komst van de drie nieuwe Units Sportadvies, Sportwerkt! en Sportleert (interne organisatie). 2. Starten van sollicitatieprocedure voor aanstelling buurtsportcoaches voor de verschillende Units 3. Concretisering projectplan i.s.m. betrokken partijen en komen tot een samenwerkingsovereenkomst/intentieverklaring tussen de betrokken partijen en de BWI 4. Op maat maken van sponsor pakketten voor Onderwijs, BSO, residentiele instellingen en bedrijfsleven 5. Inventarisatie van organisaties en instellingen die betrekking hebben op het gebied van sport en bewegen in de gemeente Woensdrecht (deze kunnen ook een samenwerkingsovereenkomst aangaan met de BWI). 6. Inventarisatie van huidig sportaanbod binnen de gemeente Woensdrecht. 7. Inventarisatie huidige sportvraag bij diverse betrokken partijen. 8. Eventueel ondersteuning voor sportvrager of sportaanbieder uitvoeren

21

Tweede uitvoeringsfase 1. Opzetten database van sportaanbieders 2. Samenwerkingsovereenkomsten formaliseren 3. Pr en communicatieplan opstellen 4. Uitvoering van pr en communicatieplan met als eerste doelstelling informatieoverdracht totale projectplan Sport Woensdrecht Gezond. 5. Opzetten beleidsprioriteitenlijst met partners Derde Uitvoeringsfase 1. Praktische uitvoering van het projectplan Sport Woensdrecht Gezond door de Buurtsportcoaches

Opmerking [IS1]: Nog nader te specificeren per unit

Aanpassen van de organisatie Het ontstaan van de units Sportadvies, SportWerkt! en SportLeert geeft het volgende beeld:

Voor de drie units is 2,9 FTE nodig: Sportadvies Unit coördinatie

8 uur

= ? FTE

Sportloket en projectmedewerker

8 uur

= ? FTE

16 uur

= ? FTE

8 uur

= ? FTE

uitvoering: projectmedewerker HBO

12 uur

= ? FTE

Uitvoering: projectmedewerker MBO

16 uur

= ? FTE

36 uur

= ? FTE

Totaal

SportWerkt! Unit coördinatie

Totaal

SportLeert Unit coördinatie

16 uur

Docenten LO in gecombineerde functie Totaal

= ? FTE

36 uur

= ? FTE

52 uur

= ? FT

Totaal uren Sport Woensdrecht gezond 104 uur

=2,9 FTE

22

Aantal professionele aanvullende uren nodig: Staffunctie P,O&O

? uur

= ? FTE

Staffunctie Financiën

? uur

=

Staffunctie PR/communicatie

? uur

Totaal

? FTE

= ? FTE

? uur

= ? FTE

23

Inhoudsopgave 1.

Inleiding

1

2.

Doelstelling en doelgroepomschrijving 2.1 Doelstelling 2.2 Doelgroepomschrijving

2

3.

Diensten en producten 4.1 Welke diensten en producten biedt het Steunpunt Aangepast Sporten.

3

4.

Organisatie 3.1 De coördinator 3.2 De buurtsportcoach voor mensen met een beperking 3.3 Overige medewerkers

4

1.

Inleiding

Sport heeft een belangrijke plaats in onze samenleving. Een groot deel van de bevolking is wekelijks met sport bezig, actief als beoefenaar, als vrijwilliger, als beroepskracht of als supporter. Sport geeft plezier en persoonlijke voldoening, bevordert de gezondheid, is een leer plek voor allerlei vaardigheden en kan een uitstekend middel tot integratie zijn. Ook voor mensen met een beperking is sport van belang. Door samen te sporten worden sociale contacten gerealiseerd (of weer opnieuw gerealiseerd). Zo is sporten een prima vorm van vrije tijdsbesteding. Steeds meer reguliere sportverenigingen stellen zich open voor deze doelgroep. Desondanks loopt het aanbod nog ver achter op die voor de valide sporter. Uitgangspunt in de uitbreiding van nieuw aanbod voor deze groep aspirant-sporters is de geografische spreiding. Aangepast sporten heeft per definitie een regionaal karakter, omdat er relatief minder potentieel aan deelnemers per gemeente is. Van belang is op te merken waar en welke uitbreiding gewenst is en hierop in te spelen. Daarmee wordt een gevarieerd en evenwichtig aanbod gecreëerd. Voor alle partijen is het duidelijk dat er verder gekeken wordt dan de gemeentegrens. In januari 2013 wil de BWI Sport een herstart maken van het Steunpunt Aangepast Sporten voor mensen met een beperking.

2.

Doelstelling en doelgroepomschrijving

2.1 Doelstelling Het Steunpunt Aangepast Sporten van de BWI Sport stelt als doel dat iedereen, die een beperking heeft, deelneemt aan sport binnen de reguliere verenigingen, instellingen en faciliteiten. “Gewoon als het kan, speciaal als het moet!” Om dit doel te bereiken hebben we de volgende uitgangspunten geformuleerd: • •

Door het Steunpunt Aangepast Sporten worden sportvragers en sportaanbieders geïnformeerd over de mogelijkheden van aangepast sporten betreffende sportaanbod, faciliteiten en randvoorwaarden. Het Steunpunt Aangepast Sporten wil komen tot een sportaanbod aangepast sporten dat in balans is met de sportvraag en organisatiecapaciteit (arbeid, financiën, vervoer, accommodatie, etc) binnen de gemeente Woensdrecht en de regio West-Brabant.

• • • • • •

2.2

Het sportaanbod is dusdanig afgestemd op mensen met een beperking dat zij, naar verwachting en behoefte, kunnen sporten met leeftijdsgenoten, valide sporters en mensen met dezelfde beperking of andere beperkingen. Het Steunpunt Aangepast Sporten wil bevorderen dat er maatregelen worden getroffen (aanpassing faciliteiten, aanschaf materialen) die het sporten voor mensen met een beperking niet belemmeren. Uitgangspunt is dat sport voor iedereen met een beperking, in gelijke mate als voor valide sporters, bereikbaar en betaalbaar is. Het Steunpunt Aangepast Sporten maakt zich hard voor de promotie en stimulering van een gezonde en actieve leefstijl bij mensen met een beperking. Het Steunpunt Aangepast Sporten zorgt voor een regionaal sportmaterialendepot c.q. sportuitleen, zodat sporters tijdelijk materialen kunnen lenen/uitproberen wanneer ze een nieuwe sport uitproberen. Ook verenigingen kunnen hiervan gebruik maken voor hun sporters die een beperking hebben. Het Steunpunt is geen Leun punt en zorgt ervoor dat de speciale activiteiten, bij gebleken succes, door een sportaanbieder overgenomen wordt. Doelgroepomschrijving

Het Steunpunt Aangepast Sporten zet zich in voor alle mensen (kinderen, jongeren, volwassenen, ouderen) met een beperking in de gemeente Woensdrecht. De doelgroep kan verdeeld worden in de volgende categorieën: • Mensen met een lichamelijke functiebeperking • Mensen met een verstandelijke beperking • Mensen met een auditieve beperking • Mensen met een visuele beperking • Mensen met een chronische aandoening • Mensen met een psychische aandoening

Tevens wil het Steunpunt ondersteuning, begeleiding en advies bieden aan: • sportaanbieders, zoals verenigingen en instellingen, die aangepast sport (willen) verzorgen of initiatiefnemers die iets willen betekenen op het gebied van sport. • zorginstellingen, die hun bewoners/cliënten willen laten integreren in de reguliere sportverenigingen • gemeenten, scholen, bedrijfsleven • sociale omgeving zoals ouders, echtgenoten of kinderen, van de sporter • trainers, sportinstructeurs, vrijwilligers die (gaan) werken met mensen met een beperking. 3.

Diensten en producten van het Steunpunt Aangepast Sporten

Voor alle belanghebbenden biedt het steunpunt: matching van vrager en aanbieder matching van vraag en aanbod advies over kansen en mogelijkheden, materiaal, aanpassingen, financiën deskundigheidsbevordering begeleiding evenementorganisatie projectplanning en -begeleiding 3.1 • • • • •

T.a.v. de sporter Matchen van de sportvraag en het aanbod d.m.v. het project buurtsportcoach voor mensen met een beperking.. Coördineren van Sportmaterialen-depot en rolstoelvaardigheidstrainingen. Kijk en doe mee dagen organiseren “SporTry” evenementen DE NEES Jeugdsportweekend Fondswerving Advisering t.a.v. hulpmiddelen en aanpassingen m.b.t. het uitvoeren van de sport.

• •

3.2 • • • • • • • • • •

3.3 • • • • 3.4 • • 4.

Advisering op het gebied van subsidies t.a.v. aangepast sporten en vervoer. Opzetten van verschillende sportactiviteiten die wekelijks worden aangeboden afgestemd op de vraag van de sporter b.v. club Plus voor kinderen met een motorische achterstand, spel en sportinstuif voor kinderen met een handicap, mix-sport voor volwassen mensen met een beperking, zwem-mix voor mensen met een beperking, Boccia voor mensen met een ernstige handicap enz.

T.a.v. verenigingen/faciliteiten Advisering t.a.v. het toegankelijk maken van de vereniging/faciliteiten, zodat mensen met een beperking aangepast kunnen sporten. Organiseren van bijscholing op het gebied van deskundigheidsbevordering m.b.t. het aanbieden van aangepast sporten. Advisering t.a.v. spelmaterialen en aanpassingen van spelregels. Conferentie organiseren voor uitwisselen van ervaringen m.b.t. aangepast sporten binnen reguliere verenigingen/instellingen. Verzorgen van trainingen/workshops voor trainers, instructeurs, vrijwilligers op het gebied van begeleiden van aangepast sporten. Advisering op het gebied van subsidies, die van toepassing zijn op het moment dat verenigingen/instellingen aangepast sporten aanbieden. Opzetten van projecten “Samen Sporten” gericht op het samen sporten van mensen met een beperking en valide mensen. (b.v. samen rolstoelbasketbal spelen) Opzetten van een professionele pool met trainers/instructeurs die als specialisatie hebben mensen met een beperking te begeleiden tijdens het sporten. Advies t.a.v. ledenwerving PR en communicatie

T.a.v. zorginstellingen Matchen van bewoners/cliënten naar reguliere verenigingen d.m.v. de buurtsportcoach. Verzorgen van trainingen voor groepsleiding van zorginstellingen gericht op recreatief sporten met hun bewoners. Verzorgen van op maat gemaakte sportprojecten in de vorm van vaste pakketten (sportmiddag, gezond bewegen, organiseren van een sportdag etc.) Aanbieden van spelen sportlessen T.a.v. gemeenten Wederzijdse informatie uitwisseling over de mogelijkheden op het gebied van bijv. subsidie t.a.v. de sporter en verenigingen. Gemeenten kunnen de diensten en producten van het Steunpunt Aangepast Sporten afnemen. Organisatie

De Werkwijze Het Steunpunt Aangepast Sporten is onderdeel van de BWI. Uit ervaringen van de afgelopen drie jaar is gebleken dat voor het steunpunt twee functies nodig zijn: de coördinator en de coach. De kwalificatie van deze functies is bewegingsagoog of sportinstructeurs, met specialisme aangepast sporten. Het steunpunt zal tijdens kantooruren bereikbaar zijn en de diensten en producten zullen zowel overdag, ‘s avonds als in het weekend afneembaar zijn.

4.1

De coördinator

De functie van de coördinator omvat o.a. de volgende taken: • Het verder opzetten, vormgeven en coördineren van het Steunpunt Aangepast Sporten. • Het ontwikkelen en onderhouden van een netwerk van organisaties op het gebied van sport en mensen met een beperking. • Het initiëren, stimuleren, coördineren en uitvoeren van sporten bewegingsprojecten voor de doelgroep. • De kwalificatie is HBO – niveau 4.2

De sportcoach

De functie van buurtsportcoach voor mensen met een beperking omvat o.a. de volgende taken: • Het doorverwijzen, begeleiden en monitoren van sporters naar sportaanbieders binnen het werkgebied. • Het inventariseren van de sportvraag van sporters en het geven van gericht sportadvies. • Het onderhouden van contacten met sportaanbieders en het bieden van ondersteuning bij de opvang van nieuwe leden • De kwalificatie is HBO - niveau

4.3

Overige medewerkers:

Administratief

Voor back-office ondersteuning zoals werving, communicatie en pr, fondsenwerving voor evenementen en activiteiten wordt gebruik gemaakt van kantoormedewerkers van de BWI.

Uitvoerend

Voor de uitvoering en begeleiding van de activiteiten zelf worden deskundige en (zo mogelijk) ervaren medewerkers door de sportaanbieder aangenomen. De formele werkgeverstaak ligt bij de BWI.

Inhoudsopgave 1.

Inleiding

2.

Project BuurSportcoach voormensen met een beperking

2

3 3.

Werkwijze

3

4.

Match

4

5.

Monitoring

4

6.

Profiel van de Buurtsportcoach

4

7.

Tijdsinvestering

5

8.

Resultaten

5

9.

Pr en voorlichting 9.1 De cliënten 9.2 De sportverenigingen/sportaanbieders 9.3 Overige betrokkenen en publiciteit

6 6 6 6

Bijlagen Bijlage 1 Intakeformulier sportvraag Bijlage 2 Afsprakenformulier vereniging/club Bijlage 3 Matching formulier Bijlage 4 Follow up formulier

8 11 13 15

1.

Inleiding

Sport heeft een belangrijke plaats in onze samenleving. En een groot deel van de bevolking is wekelijks met sport bezig; actief als beoefenaar of als vrijwilliger. Sport geeft plezier en persoonlijke voldoening, bevordert de gezondheid en kan een uitstekend middel tot integratie zijn. Ook voor mensen met een beperking is sport van belang. Door samen te sporten worden sociale contacten gerealiseerd of weer opnieuw gerealiseerd. Maar ook al ontdekken steeds meer mensen met een beperking sport en bewegen als vorm van vrijetijdsbesteding loopt de sportparticipatie van mensen met een beperking nog ver achter op die van de rest van de bevolking. Steeds meer reguliere sportverenigingen stellen zich open voor deze doelgroep. Desondanks loopt het aanbod nog ver achter op die van de valide sporter. Uitgangspunt in de uitbreiding van nieuw aanbod is de geografische spreiding; aangepast sporten heeft per definitie een regionaal karakter, omdat er te weinig deelnemers per gemeente zijn. Van belang is te onderzoeken waar en welke uitbreiding gewenst is. Hiermee werk je aan vraaggestuurde diensten, maar voorkom je tevens dat je met het creëren van het ene aanbod het andere ter ziele gaat. In de werving van deelnemers dient rekening gehouden te worden dat er verder gekeken wordt dan de gemeentegrens. De dienst Buurtsportcoach voor mensen met een beperking is een bestaande dienst. Die in het verleden met succes is uitgevoerd binnen de Gemeente Woensdrecht. Het is ontwikkeld door het Bureau Ondersteuning Tilburgse Sport in nauwe samenwerking met de in Tilburg gevestigde zorginstellingen. De Buurtsportcoach voor mensen met een beperking is een begeleider die vanuit zijn affiniteit met mensen met een beperking in staat is een match te maken tussen vraag en aanbod, welke door inventarisatie aan het licht zijn gebracht.

Steunpunt Aangepast Sporten voor mensen met een beperking biedt de dienst “Buurtsportcoach voor mensen met een beperking” aan in de gemeente Woensdrecht:

2.

Project Buurtsportcoach voor mensen met een beperking

De Buurtsportcoach voor mensen met een beperking is een professional die de brug tussen vraag en aanbod kan verkleinen. Professionele begeleiding, welke voor mensen met een beperking wordt gegeven vanuit een door de cliënt aangegeven behoefte aan vrijetijdsbesteding in het algemeen en sporten bewegingsactiviteiten in het bijzonder. Uitgangspunten bij deze vorm van begeleiding zijn: • De cliënt met zijn vraag staat centraal; • De vrijetijdsbesteding dient te zijn “gewoon als het kan, speciaal als het moet”. • De activiteiten dienen bij voorkeur dicht bij huis plaats te vinden. • Er dient een informatievoorziening aanwezig te zijn waar mensen zelf op zoek kunnen gaan naar sport-en bewegingsmogelijkheden in regio West-Brabant. • Er dient ondersteuning te zijn voor sporten bewegingsactiviteiten. Dit geldt specifiek voor de non-profit instellingen zoals sportverenigingen en stichtingen.

3.

Werkwijze

Een potentiële sporter meldt zich aan bij de Buurtsportcoach. Tijdens een persoonlijk gesprek wordt door middel van een interview, vragenlijst of anderszins indien noodzakelijk de vraag naar een sportactiviteit geconcretiseerd. Tijdens het gesprek wordt nagegaan wat de mogelijkheden en wensen zijn van de cliënt. Als de vraag van de sporter en het antwoord(=aanbod) op elkaar aansluiten, dan spreekt men van een match. Het belang dat ondersteuning op maat wordt geleverd, dient hierbij onderstreept te worden. In de eerste opzet van dit project zullen met name vragen worden behandeld van mensen die in hun behoefte aan sport een minimale persoonlijke begeleiding nodig hebben door de hoge mate van zelfstandigheid op motorisch en relationeel vlak. In deze gevallen wordt een sportmogelijkheid gezocht waar het individu kan sporten en mensen kan ontmoeten waarbij, indien gewenst, de Buurtsportcoach gezamenlijk met het individu een aantal keren de club zal bezoeken. Dit aantal is afhankelijk van de behoefte van de cliënt; ervaring vanuit leert dat dit maximaal 3 bezoeken zal zijn. Nadat de concrete vraag van de cliënt is geformuleerd gaat de Buurtsportcoach op zoek naar een passend aanbod. Hierbij maakt hij/zij gebruik van het netwerk Steunpunt Aangepast Sporten, Sportwijzer van Sportservice Noord-Brabant en MEE. Deze netwerken bestaan naast sportverenigingen uit sporten bewegingsgroepen bij ziekenhuizen, revalidatiecentra, GGD enz. Dit netwerk zal de Buurtsportcoach zelf uitbreiden naar aanleiding van de vraag van de cliënt. Samen met de cliënt wordt een afspraak gemaakt om de activiteiten een aantal keren te bezoeken. De sportcoach leert de cliënt als het ware hoe van de eigen voordeur tot aan de deur van de sportaccommodatie te komen. Dit kan op eigen gelegenheid, (te voet, met de fiets), met openbaar vervoer, maar ook met behulp van een deeltaxi of meerijden met een andere sporter. De Buurtsportcoach zoekt, eventueel samen met de cliënt, uit wat de beste manier is om naar de sportaccommodatie te gaan, aangezien vervoer van mensen met een beperking vaak moeilijk te realiseren is. Met de sportaanbieder wordt afgesproken dat een vaste contactpersoon de cliënt op een vooraf afgesproken ontmoetingsplaats op de sportaccommodatie opvangt. De cliënt komt niet alleen maar samen met de sportcoach. Samen leren ze nieuwe mensen kennen binnen de sportaanbieders zoals de vaste contactpersoon, de trainer en niet te vergeten de mede-sporters. 4.

Match

Er wordt gesproken van een match als zowel de cliënt als de sportaanbieder samen verder willen gaan, met andere woorden de cliënt meldt zich als volwaardig lid bij de sportaanbieder aan. De Buurtsportcoach maakt een overzicht van de belangrijkste informatie voor zowel de cliënt en zijn contact persoon bij de sportaanbieder.

Thuissituatie ontvangt informatie over: • Activiteiten • Locatie, dag en tijdstip • Voorwaarde van lidmaatschap • Algemene informatie over de sportorganisatie • Vervoer (plan) De sportorganisatie ontvangt informatie over: • Naam, adres en woonplaats van de sporter • Contactpersoon thuissituatie • Relevante informatie over de cliënt. Vervolgens zal de Buurtsportcoach zich voorlopig terugtrekken.

5.

Monitoring

De Buurtsportcoach houdt gedurende het jaar nadat de cliënt zich heeft aangesloten bij de sportaanbieder regelmatig (3, 6 en 12 maanden) contact met zowel de cliënt als de begeleiders binnen de vereniging om te vragen of alles naar wens en verwachting verloopt. Samenvattend bestaat het takenpakket van de sportcoach uit de volgende taken en werkzaamheden: • Voeren van persoonlijke gesprekken met (potentiële) cliënten. • Inzichtelijk maken van de vraagstelling van cliënt • In kaart brengen van het sporten bewegingsaanbod in zijn/haar woonplaats of regio West-Brabant. • Begeleiden van sportorganisaties in het aanbieden van het sportaanbod van aangepast sporten. • Zoeken naar juist aanbod voor de cliënt. • Begeleiden van de cliënt naar het aanbod. • Monitoring van de cliënt.

6. • • • • • • • •

Profiel van de Buurtsportcoach Werk- denkniveau Hbo-niveau aangepast sporten/SPH affiniteit met sport Projectmatig kunnen werken Kennis van de doelgroep Beschikken over goede sociale en communicatieve vaardigheden. Kennis van de sportwereld in het algemeen en specifiek van regio West Brabant. Kennis van verenigingsstructuren Zelfstandig Resultaatgericht

1.

Samen Sporten 1.1. Omschrijving “Samen Sporten” 1.2. Steunlocatie in de dorpen 1.3. Schoolsport (bewegingsonderwijs) 1.4. Sportintro 1.4.1 Verenigingsactiviteiten in de wijk 1.5. Sportplein 1.6. Sport & gezondheid 1.7. Sport – o –Theek 1.8. Deskundigheid in de wijk 1.9. Koppeling met welzijn. 1.10. Financiën Samen Sporten??.

Omschrijving “Samen Sporten!” “Samen Sporten” is de naam van het dorps gericht sportprogramma dat door de BWI sport is ontwikkeld en is een aanvulling op de Unit Sportadvies, Sportwerkt! en Sportleert. Het programma geeft invulling aan het gemeentelijk (sport)beleid zoals verwoord in de inleiding van BWI sportief Woensdrechts aanbod. Het “Samen Sporten!” programma kent niet alleen een methodische opbouw in activiteitenaanbod, maar is ook gefundeerd op een pedagogische visie en gebruikt de sport als doel, middel en bindmiddel. Sportstimulering is één van de doelstellingen van het “Samen Sporten!” programma. Versterken van de lokale sportinfrastructuur, informatieoverdracht, participatie van de dorpsbewoners, sociale cohesie vergroten, waar mogelijk kwaliteitsverbetering in de sport, arbeidsgelegenheid in de sport en bewustwording van een actieve en gezonde leefstijl zijn voorbeelden van andere aandachtsgebieden. Het “Samen Sporten” programma staat er niet alleen voor binnen de BWI. Door de samenwerking met b.v. Unit sportadvies, Sportwerkt!, Sportleert en advies onderzoek en ontwikkeling vanuit de BWI worden kansen gesignaleerd en opgepakt, waardoor het ontstaan van creatieve concepten en een integraal opgezette sportinfrastructuur tot de mogelijkheden behoort. Onderwerpen en structuur bij deze omschrijving is als volgt; 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Inleiding Doelgroep Doelstellingen betreffende onderdeel Activiteit/inhoud Partners en mogelijke rolverdeling Monitoring en evaluatie

Steunlocatie in het Dorp Inleiding Steunlocatie in het Dorp is een onderdeel van het programma “Samen Sporten” en maakt deel uit van het totale plan BWI sportief Woensdrechts aanbod. De steunlocatie is een voorwaarde om naar verwachting te kunnen functioneren betreffende het programma van “Samen Sporten”.

Doelstelling steunlocatie in het Dorp: a. b. c. d. e. f.

regierol om Dorps gecoördineerd sporten mogelijk te maken. Sport in Dorpen, doelstelling sportnota “Brede impuls combinatiefuncties.”, tot uitvoering brengen. Betrokkenheid van deelnemers van “Samen Sporten” vergroten door soort van clubgebouw. Zoveel mogelijk vandalisme en overlast proberen te beperken. Vereenvoudigen van logistieke processen. Directe contacten met andere partijen het dorp, in het bijzonder de dorpsplatvorm en Jongerenwerker BWI.

Activiteiten/inhoud: a.

Binnensportaccommodatie: “Samen Sporten” organiseert behoorlijk wat activiteiten voor diverse doelgroepen in het dorp. Deze activiteiten worden gedurende het gehele jaar gerealiseerd. Gezien het gemiddelde weerbeeld in Nederland is een binnensportaccommodatie noodzakelijk om de deelnemers aan de activiteiten een positieve sportervaring te laten beleven. Bovendien kent een binnensportaccommodatie bepaalde capaciteiten en mogelijkheden die je op andere “sport”accommodaties niet kunt terugvinden (b.v. matten, douches, regen vrij, etc) Gezien de kracht en de wens van het in het dorp sporten, acht de BWI Sport het noodzakelijk dat een binnensportaccommodatie een onderdeel is van het basispakket. Van belang is het wel dat de binnensportaccommodatie een wettelijk erkende sportvoorziening is. Dit laatste vanwege de verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid en kwaliteit van het sportaanbod. Buitensportaccommodatie: Indien weer, de activiteit en omgeving het toelaten gaat de voorkeur uit naar het sporten in de open lucht. Naast de gezondere lucht heeft men meer het gevoel dat men in het dorp aan het sporten is wat weer een positieve bijdrage levert aan de betrokkenheid in het dorp. Daarnaast biedt het een voordeel dat tijdens de activiteiten van “Samen Sporten” begeleiding aanwezig is die de deelnemers leert hoe te sporten met zo weinig mogelijk overlast voor de omgeving. Dit leerproces moet ervoor zorgen dat deelnemers ook zonder begeleiding hun vrije tijd kunnen besteden met een beperking van de overlast. De buitensportaccommodaties geven in sommige gevallen oplossingen voor de beperkingen van de binnensportaccommodatie. Met de buursportcoach kan gebruik worden gemaakt van de sportaccommodaties van sportverenigingen. Hierbij dienen goede afspraken te worden gemaakt met de desbetreffende verenigingen en zal ook de vereniging een meerwaarde moeten kunnen halen uit het verhuren van de sportaccommodatie. Zo valt te denken aan huurinkomsten, ter beschikking stellen van kader aan de vereniging vanuit “Sportwerkt!” ( opgeleide assistent recreatiesportleider), stagiaires) of het verschuiven van verenigingsactiviteiten naar de middag. Daarnaast kan er ook heel goed gebruikt worden van de voetbalkooien die in sommige dorpen zijn gerealiseerd door de gemeente Woensdrecht. Of op de kunstgrasvelden van de verenigingen. Kantoor en sport en spel-uitleen in het Dorp: De buurtsportcoach zal actief en aanwezig zijn in het dorp. Vandaar dat er de buurtsportcoach een kantoor aanwezig dient te zijn. In eerste instantie kan bij de volgende instanties gekeken worden naar een ruimte: • Buurthuis • Onderwijs • Vereniging • Sporthal Bovendien zal er ruimte beschikbaar moeten zijn voor materiaalopslag (voor eigen activiteiten en sport en speluitleen.) Uitgaande van een buurtsportcoach, de jongerenwerker, opgeleide assistent recreatiesportleider en stagiaires. Voor een verdere omschrijving van sport en spel-uitleen wordt verwezen naar de beschrijving van het desbetreffende onderdeel van de sport-o-theek.

Partners en mogelijke rolverdeling a.

b.

c. d.

gemeente Woensdrecht 1. begeleiding bij realisatie sportplein 2. eisen en criteria aangeven betreffende sport, spel en speelvoorzieningen. 3. controle binnen - en buitensportaccommodaties op veiligheid. bestuur buurthuis 1. kantoorruimte team “buurtsportcoaches” 2. opslagruimte sport - en spelmaterialen 3. samen met buurthuis, dorpsplatvorm zorgen voor een ontmoetingsplek voor buurtbewoners directeur basisscholen eigenaar/huurder binnensportaccommodatie

e.

f. g.

1. verhuur van sportruimte aan BWI 2. controle binnen accommodaties op veiligheid. eigenaar buitensportaccommodatie 1. verhuur van buitensportaccommodatie aan BWI 2. controle buitensportaccommodaties op veiligheid. Contacten leggen met diverse partijen in het Dorp/promotie programma aanbod bij partners BWI

Sportintro Inleiding Bij de schoolsport (bewegingsonderwijs) staat vooral de persoonlijke ontwikkeling van de 5 dimensies centraal. In de sportintro gaat het, naast sport gerelateerde doelstellingen (sport als doel) vooral om de leefgebieden aan elkaar te verbinden en het sport als middel te gebruiken. De leefgebieden zijn als volgt in te delen; • schoolsituatie • thuissituatie • dorpssituatie Binnen de schoolsituatie is “sportleert” actief m.b.t. de schoolsport ( bewegingsonderwijs) maar heeft daarbinnen ook een signalerende functie voor achterstanden bij leerlingen. Door samenwerking met de school en andere aanbieders in het dorp (sport, welzijn en zorg) zal getracht worden in de andere leefgebieden een keten van begeleiding te organiseren voor de desbetreffende leerlingen. Hierbij valt te denken aan motorical remadial teaching, huiswerkbegeleiding, opvoedingsondersteuning, jeugdzorg,etc. Elk leefgebied bestaat uit een aantal invloed componenten. Het is de kunst om door de keten van activiteiten de invloed componenten bij dit proces te betrekken. De belangrijkste componenten zijn; a. ouders b. andere familieleden c. vrienden en vriendinnen d. groepsleerkrachten e. geloofsovertuiging f. groeperingen (politiek) g. verenigingen (sport, muziek, theater) h. cultuur i. media Deze invloed componenten zijn niet vanuit één sector te benaderen en zeker niet te beïnvloeden. Vandaar dat een integraal opgezet dorps programma van wezenlijk belang is. Sport heeft zich bewezen als niet alleen een doel op zich maar ook als middel voor .. en als goed bindmiddel voor jong en oud. Doelgroep sportintro a. b. c. d. e.

jeugd in de leeftijd van 8 t/m 19 jaar onderverdeling in deze doelgroep: 8-12 jaar 12-15 jaar 16-19 jaar

Doelstellingen sportintro a. b. c. d.

Bijdrage leveren aan de persoonlijke ontwikkeling van de deelnemers. Opvangen van periode tussen school- en thuissituatie. Koppeling van school-,thuis- en wijksituatie. Verbeteren van welzijnsgevoel bij de deelnemers.

e. f. g.

Koppeling van sportstimulering, verenigingsactiviteiten in het dorp en verenigingsondersteuning/advies van de BWI. Bijdrage leveren aan het integratieproces binnen de leefgebieden. Bijdrage leveren aan de ketenbenadering van activiteiten in het dorp.

Activiteit/inhoud sportintro

a.

b.

c.

Sportintro bestaat uit 8 activiteitenseries per jaar. Deze series bestaan uit 4 activiteiten die worden vorm gegeven door verenigingen o.l.v. buurtsportcoach van “Samen Sporten”. Elke activiteitenseries wordt gekenmerkt door 1 bepaalde sport. 3 weken worden er trainingen (clinics) gegeven in het Dorp. De vierde week zal er een uitstapje naar de betreffende verenigingen worden georganiseerd. Deze kan zowel binnen als buiten het dorp plaatsvinden. In totaal zijn er 32 activiteiten per jaar. Om die activiteiten te kunnen aanpassen aan persoonlijke ontwikkeling en de belevingswereld van de deelnemers is de onderverdeling gemaakt zoals beschreven bij “doelgroep sportintro”. De BWI sport heeft een begeleidingstraject opgezet voor de verenigingen die medewerking verlenen aan deze sportintro. Deze activiteit loopt via de unit Sportadvies van de BWI Sport.


gemeente Woensdrecht a. regierol voor dorpsgericht werken b. verenigingen vanuit de gemeente Woensdrecht a. uitvoering van clinics in de dorpen b. verzorgen van uitje deelnemers naar vereniging c. BWI a. versterken ketenbenadering in de dorpen en leefgebieden d. basisscholen in de dorpen a. versterken van ketenbenadering in de dorpen en leefgebieden e. middelbare scholen in de dorpen a. promotie bij leerlingen betreffende sportintro f. BWI a. coördinatie en uitvoering sportintro b. versterken van ketenbenadering in de dorpen en leefgebieden g. sportbonden a. levering van clinics b. ondersteuning van verenigingen c. zorgdragen voor leuke schoolsportprojecten Monitoring en evaluatie

Procesevaluatie: a.

b. c. Productevaluatie

Elke activiteit(serie) wordt geëvalueerd door de buurtsportcoach, de jongerenewerker en de vereniging. Een algemene weergave hiervan en de gevolgde bijsturingen n.a.v. deze evaluatie zullen in de tussenevaluatie en het jaarlijks inhoudelijke verslag richting de gemeente Woensdrecht worden meegenomen. Door de overlegsituaties in de dorpen met andere instellingen, worden personen en groeperingen via de ketenbenadering besproken en geëvalueerd. Onderzoek naar tevredenheid bij deelnemers en partners

a. b.

Feitelijke gegevens over aantal deelnemers en aantal activiteiten. Omschrijving en beschrijving van indirect meetbare gegevens, zoals schoolprestaties, deelname aan andere activiteiten, individuele begeleidingstrajecten.

Bovenstaande gegevens worden weergegeven in jaarlijks in te leveren inhoudelijk jaarverslag.

Verenigingsactiviteiten in de dorpen Binnen de Nederlandse sportinfrastructuur is de sportvereniging nog steeds een bepalende factor en sportaanbieder. Ondanks de vele problemen en moeilijkheden die de verenigingen op dit moment hebben, heeft de Nederlandse regering en de belangrijkste beleidsbepalende organisatie NOC*NSF bepaald dat deze rol de komende jaren gehandhaafd blijft. Het sportadvies heeft de afgelopen periode diverse impulsen mogen begroeten. Over de rol van de vereniging is ook veel gesproken. De vereniging moet worden geprofessionaliseerd, moet maatschappelijk verantwoord gaan ondernemen en doet er goed aan om het productaanbod te verbeteren en uit te breiden. Een kritische vraag is of het dan ook over de verenigingen gaat, die zoveel problemen hebben i.v.m. kader tekorten, vrijwilligerscapaciteit, financiën, etc.. De BWI is zich bewust van deze dubbele verwachting en realiteit. Toch is de rol van de vereniging voorlopig nog niet uitgespeeld en zijn de bovenstaande ambities nog realiseerbaar. De BWI heeft daarom binnen sportadvies en het programma “Samen Sporten” rekening gehouden met deze moeilijke en complexe opdracht. Binnen de Sportadvies wordt vooral aandacht besteedt aan de praktische organisatorische kant van het vereniging zijn (verenigingsanalyse, kadertekort, vrijwilligersbeleid, professionalisering, pr + communicatie, etc). Binnen “Samen Sporten” wordt het maatschappelijk verantwoord ondernemen onder de loep genomen (buitenschoolse opvang, buurtsport, Meer bewegen voor ouderen, etc..). Natuurlijk staan deze twee onderdelen in verbinding met elkaar en wordt via de buurtsportcoördinator en de verschillende buurtsportcoaches van de BWI afstemming gevonden. Hiervoor heeft de BWI een begeleidingstraject voor verenigingen ontwikkeld en worden, ter bescherming van alle betrokken partijen, criteria gesteld aan deelname van verenigingen aan “Samen Sporten”. Daartegenover staat dat het maatschappelijk verantwoord ondernemen ook kansen moet creëren voor de vereniging. Kansen die verder gaan dan het winnen van leden. Want bij meer leden moet ook meer kader beschikbaar zijn en dat is bij de meeste verenigingen nu al vaak een probleem. Vandaar dat in samenspraak met de vereniging en de BWI gekeken kan worden naar een tegenprestatie vanuit de BWI waar de vereniging bij wint. Samenwerkingsverbanden met andere organisaties en instellingen ( scholen, buurthuis, bedrijven, sportbonden) kunnen deuren voor verenigingen openen. De BWI ziet de vereniging als belangrijkste sportaanbieder binnen de gemeente. De BWI wil dan ook geen concurrent zijn van de vereniging en daar waar de vereniging invulling kan geven aan activiteiten van de BWI zal die kans gegeven worden. Wel is de BWI van mening dat de invulling van de activiteiten moet voldoen aan kwaliteitsnormen. Deze kwaliteitsnormen zijn noodzakelijk om te kunnen spreken van sportstimulering. Bovendien zou een slechte activiteit de vereniging alleen maar schade toe brengen in naam en betrokkenheid van vrijwilligers en kaderleden. Uitgangspunten: a. b. c. d. e. f.

g.

In het onderdeel sportintro is er sprake van een activiteit die mede gericht is op sportstimulering. In het onderdeel sportintro is er sprake van een activiteit die mede gericht is op het gebruiken van de intrinsieke waarde van sport. Om de bovenstaande uitgangspunten te kunnen realiseren is een positieve sportervaring noodzakelijk. (kwaliteit) Vereniging krijgt een waardige beloning voor inspanning binnen “Samen Sporten” Verenigingsbeloning moet een concrete bijdrage leveren aan de oplossing van problemen van de vereniging Met de vereniging wordt een overeenkomst gesloten betreffende verenigingsondersteuning vanuit Sportadvies , “Samen Sporten” en eventuele andere samenwerkingsverbanden. Heldere en transparante koppeling van verenigingsondersteuning en “Samen Sporten”

h. i. j.

Clinics van verenigingen moeten voldoen aan criteria. Criteria zijn gericht op uitvoering van activiteit en organisatieniveau vereniging. Dit om op lange termijn sportstimulering te laten slagen. BWI biedt een begeleidingstraject aan bij het invullen van het totale traject en uitvoering van de clinics.

Criteria voor uitvoering activiteit: a.

b. c. d. e. f.

Bij toezegging van deelname door de vereniging (meerderheid van het bestuur) aan sportintro doet men dit voor een volledige activiteitenserie voor de desbetreffende sport in 1 dorp (meerdere dorpen is natuurlijk wel mogelijk) voor de drie leeftijdscategorieën en een bezoekje aan de vereniging. De activiteitenserie moet een duidelijke methodische opbouw kennen waarbij de deelnemers inzicht krijgen en ervaring opdoen die sport specifiek zijn. De activiteitenbegeleider vanuit de vereniging heeft een mate van deskundigheid die minimaal gelijk is aan een opgeleide assistent recreatiesportleider BWI). Er wordt gebruik gemaakt van kwalitatief goed materiaal, dat afkomstig kan zijn van de vereniging of van “Samen Sporten”. De activiteiten zijn aangepast aan de situatie in het dorp (deelnemers, ruimte, tijd) De buurtsportcoördinator dan wel de buurtsportcoach houden het recht op de activiteiten te interveniëren.

Criteria voor organisatieniveau vereniging: a. b. c. d.

Vereniging scoort voldoende op de verenigingsanalyse d.m.v. IKSport instrument, uitgevoerd door sportbond of BWI. Vereniging scoort niet voldoende op IKSport - instrument, maar is een vereniging ondersteuningstraject aangegaan met de BWI onderdeel sportadvies. Vereniging heeft voldoende (potentieel) kader voor het opvangen van eventuele nieuwe leden. Vereniging en de BWI hebben keuze gemaakt in het gebruiken van bijbehorende vergoeding tijdens de voorbesprekingen tussen de verenigingsondersteuner van Sportadvies en de contactpersoon van de vereniging die mandaat heeft om het bestuur in deze te vertegenwoordigen.

Vergoedingsmethodiek betreffende verenigingen en sportintro: a.

b. c. d. e.

gezien de problematiek van verenigingen en het maatschappelijk verantwoord ondernemen zal er voor de vereniging een beloning moeten zijn die verder gaat dan het winnen van leden en positieve PR. De vergoeding moet een positieve bijdrage leveren aan het oplossen van de problemen van de desbetreffende vereniging. Besteding van de vergoeding wordt bij de jaarlijkse overeenkomst bepaald. Vergoeding per activiteit ligt rond de € 50,Andere ideeën vanuit vereniging


b.

Gemeente Woensdrecht • Draagkracht voorstel • Regierol stedelijk en binnen de Dorpen BWI Sportadvies • Deskundigheidsbevordering en eventuele subsidiebegeleiding

c.

BWI

g.

• Diensten vanuit de vrijwilligersmakelaar binnen de dorpen CIOS Goes • Eventuele levering van sportleiders/trainers Verenigingen BWI • Coördinatie • Uitvoering • Bewaken CJG

a. b.

Voor opleidingskosten zie deskundigheid in de Dorpen. Personeelskosten betreffende sportleiders en assistent recreatie sportleiders

a.

Op dit moment wordt gekeken naar de meest aantrekkelijke vorm voor het regelen van werkgeverschap. Hierbij is het niet ondenkbaar dat de BWI hierin een rol gaat spelen.

d. e. f.

Bijzonderheden

Sportplein

Inleiding Sportplein refereert aan de ontwikkeling binnen de gemeente Woensdrecht betreffende de openbare, kwalitatieve sportvoorzieningen in de dorpen zoals in eerste instantie in Putten. Het gaat dus om een steunlocatie in de dorpen (buitenaccommodatie) die plaats kan bieden aan georganiseerde, ongeorganiseerde, structurele sportactiviteiten. De incidentele en impulsieve sportactiviteiten (vraaggericht) kunnen ondergebracht worden in de sport-o-theek. Sportplein is naast sportaccommodatie ook een ontmoetingsplaats voor buurtbewoners, jong en oud. Het sportplein wordt gezien als een fysieke plek, maar ook een begrip dat kan fungeren als hart van het dorp waar actieve-, passieve sportbeoefening en dorpsactiviteiten verbonden worden. Activiteiten in het kader van het sportplein zijn vooral “vraag-gericht” en participatie vanuit de buurtbewoners wordt gestimuleerd en op waarde geschat. Doelgroep a. b. c. d. e. f.

Leeftijd 4 t/m 8 jaar leeftijd 8 t/m 19 (exclusief bewegingsonderwijs, ondersteuningstraject en sportintro) aangepast sporten leeftijd 16 t/m 23 leeftijd 23 t/m 55+ leeftijd 50+ en ouder

Doelstelling a.

b. c. d.

Het organiseren en realiseren van sportactiviteiten waardoor elke burger in het dorp in staat is naar eigen keuze en verantwoord te sporten of bij sport betrokken kan zijn. Hierbij is het sportplein een vangnet voor alle andere sportactiviteiten binnen de dorpen. Het vinden van afstemming op vraag en aanbod betreffende sportactiviteiten. Ontwikkelen, verbeteren en/of onderhouden van fysieke, fysiologische en anatomische aspecten van de persoon. Ontwikkelen, verbeteren en/of onderhouden van de sociale leefbaarheid in de dorpen en van/tussen de dorp bewoners.

e. f.

Verhogen van participatiegraad dorp bewoners bij actieve en passieve sportbeoefening. Gebruik van sport als middel. 1. Integratie 2. Zelfredzaamheid 3. Intrinsieke gedragsverandering

g.

Bevorderen van actieve leefstijl vanuit de persoon (intrinsieke waarde en norm)

Activiteit/inhoud

a.

b. c.

Binnen Samen Sporten zijn 3 activiteiten in de Dorpen gepland om aan dorpsbewoners tussen de 16 en 50 jaar de mogelijkheid te bieden om onder begeleiding te sporten in het kader van het sportplein . De buurtsportcoaches zal d.m.v. gerichte promotie inventariseren wat de behoefte, mogelijkheden en wensen zijn betreffende deze doelgroep. Indien meerdere uren gewenst zijn zullen de activiteiten d.m.v. eigen bijdrage gefinancierd moeten worden. De basisactiviteiten die worden aangeboden kennen ook een te bestede activiteitenbudget per jaar exclusief gebudgetteerde accommodatiehuur en begeleidingskosten ( € 750,-). Sport & spel uitleen 1. Zie onderdeel sport’o’theek Fifty fit activiteiten • Binnen de dorpen zijn er al diverse organisaties bezig (zoals b.v. buurtcomite/Jeveo) met het aanbieden van MBVO ( Meer Bewegen Voor Ouderen) activiteiten. De BWI zal binnen de dorpen inventariseren of het aanbod voldoende aansluit bij de vraag van de mensen boven de 50+. Daar waar vraag en aanbod niet aansluiten zal de BWI trachten door coördinatie of door uitvoering “ het gat” te dichten. Bovendien zal ook in de dorpen op pro actieve wijze het belang van sporten voor deze doelgroep worden gecommuniceerd (eventueel in de vorm van het GALM project). De activiteit zelf zal i.v.m. GALM en activiteiten van de BWI kostendekkend moeten zijn.

d.

Bijstandsport • Binnen de dorpen zijn mannen en vrouwen die tot de bijstand behoren. Kunnen in een sociaal isolement terecht komen wat invloed kan hebben op hun gezondheid en welzijn. Om die praktische redenen dienen deze doelgroep vaak specifiek benaderd worden. De BWI kent over het algemeen alleen maar activiteiten met een open karakter. Dit houd in dat iedere buurtbewoner, afhankelijk van leeftijd, deel kan nemen aan de activiteit. Met betrekking tot deze doelgroep is het gewenst dit open karakter voor een tijdelijke periode los te laten. De intentie zal altijd aanwezig zijn om het open karakter terug te brengen. Maar vaak schamen deze mensen zich ervoor om geen geld meer te hebben voor sport en beweging. Voor deze doelgroep wil de BWI sportactiviteiten op maat aanbieden. Voor deze activiteit is een budget van € 850,- nodig. Voor de huur van accommodatie in de verschillende dorpen.

e.

Aangepast sporten • Het aangepast sporten is op wijkniveau vaak niet te organiseren. Vandaar dat het Sportbureau Roosendaal een regionaal steunpunt aangepast sporten heeft gerealiseerd. Vanuit dit steunpunt worden vraag en aanbod bij elkaar gebracht; zie steunpunt aangepast sporten van sportbureau Roosendaal. Wel is het mogelijk dat via het “GoForSport” team een doorverwijzing van een individu of groep richting het steunpunt wordt gemaakt. • Om vraaggerichte activiteiten te realiseren is ervoor gekozen om een sportcommissie in de wijk te organiseren. Deze sportcommissie bestaat uit jongeren en volwassenen vanuit de wijk die met toegekende verantwoordelijkheden contacten legt met andere buurtbewoners, promotie voert, organiseert, etc.. Deze sportcommissie krijgt een organisatiestructuur, faciliteiten en activiteitenbudget (€ 2000,-) Voor meer informatie zie onderdeel ; “deskundigheid in de wijk”.

Partners en mogelijke rolverdeling

a. b. c. d.

Sociale zaken gemeente Woensdrecht/UWV Buurthuis BWI Andere organisatie met activiteiten in de dorpen

Monitoring en evaluatie

a.

b.

Procesevaluatie • Elke activiteit wordt geëvalueerd door de coördinator en de uitvoerders van de activiteiten. Een algemene weergave van deze evaluatie en het bijsturen van de activiteiten zullen in het jaarlijks inhoudelijke verslag worden weergegeven. • Bevindingen vanuit de diverse inventarisaties zullen schriftelijk worden gecommuniceerd met de gemeente en worden beschreven in het jaarlijks inhoudelijke verslag. • Om het jaar zal er een tevredenheidsonderzoek worden gedaan onder de betrokken doelgroepen. • Weergave en beschrijving van samenwerkingsverbanden en daaraan gekoppeld een omschrijving van initiatieven, werkzaamheden en overlegvormen. Productevaluatie • Feitelijke gegevens over aantal deelnemers en activiteiten. • Omschrijving en beschrijving van indirect meetbare gegevens zoals participatie, leefbaarheid, overlast, etc.. • Om het jaar zal er een tevredenheidsonderzoek worden gedaan onder de betrokken doelgroepen. • Gegevens vanuit de fittesten.

Sport & gezondheid Inleiding Het is een feit dat iemand die sport en genoeg beweegt, minder snel ziek wordt. Het is ook een feit dat meer dan de helft van de Nederlanders niet genoeg beweegt. Een simpele optelsom van beide feiten wijst uit dat de conditie van de Nederlandse bevolking extra aandacht behoeft. Gemeenten spelen een belangrijke rol op het terrein van de volksgezondheid, en die rol wordt de komende jaren nog belangrijker. Ilse weet mogelijke link met gezondheidsnota Gemeente Woensdrecht??? Gezondheid is voor elk individu verschillend. Het gaat er bijvoorbeeld niet alleen om of mensen gezond zijn, maar ook of ze zich gezond voelen. Bovendien is gezondheid niet alleen fysiek van aard, maar ook psychosociaal. Gezondheid is een toestand van lichamelijk, sociaal en psychisch evenwicht, en een voorwaarde voor maatschappelijk functioneren. Doelgroep Elke Dorpsbewoner, met specifieke aandacht voor de dorpsbewoners die extra risico nemen m.b.t. hun een goede gezondheid. Doelstelling sport&gezondheid a. b.

Informatieoverdracht richting de dorpsbewoners waardoor cognitieve verwerking plaatsvindt m.b.t. wat is sporten, gezond sporten, risicofactoren voor gezondheid, etc. Door pro actieve benadering gegeven informatie laten ervaren.

c. d.

Elke dorpsbewoner moet in staat zijn om op feitelijke gegevens zijn/haar gezondheid te kunnen testen en een zelfbeeld te laten ontwikkelen. Aanbieden van een persoonlijk sportadvies.

Activiteit/inhoud (onder voorbehoud i.v.m. lokaal gezondheidsbeleid) a.

b.

c.

d.

e.

informatieoverdracht in de dorpen • binnen de basisscholen en buurthuizen zal gebruikt worden gemaakt van foldermateriaal over gezondheid en sport. • Dmv een presentatie zal de buurtsportcoördinator of een externe (GGD, sportarts, fysiotherapeut) in de klas en buurthuis informatie geven over sport & gezondheid. Mogelijke onderwerpen • Betekenis van gezonde fysieke gesteldheid voor de geestelijke gesteldheid en de gevolgen voor persoon, omgeving en maatschappij. • Roken, alcoholgebruik, gebruik sportkleding, fair play, astma, overgewicht, etc.. Campagnes • Ondersteunen en uitvoering geven aan lokaal en of landelijk gestarte campagnes met relatie tot sport & gezondheid Fittest • Jaarlijkse fittest voor de leerlingen van groep 7 en 8 • Persoonlijk sportadvies • Jaarlijkse fittest voor buurtbewoners • 3 fittesten per jaar ( uitgaande van 1 of 2 basisscholen per dorp) • testen en scores worden wetenschappelijk benaderd en bepaald. • Resultaten worden gebruikt voor de persoon en voor totaalbeleid en evaluatie. a. Levert Samen Sporten informatie op betreffende het fysieke. preventie en interventieprojecten • komende vanuit het lokaal gezondheidsbeleid.

Partners en mogelijke rolverdeling: a. b.

c. d. e. f.

Gemeente Woensdrecht • regierol vanuit lokaal gezondheidsbeleid Gg&gd • gezamenlijke acties realiseren betreffende fittest en informatieoverdracht • leveren van gegevens Sportarts • persoonlijk sportadvies Basisscholen in de dorpen • ruimte geven voor fittest en informatieoverdracht Buurthuis in de wijk • ruimte geven voor fittest en informatieoverdracht BWI • algehele coördinatie en uitvoering

Monitoring en evaluatie a.

In het kader van het jaarlijks inhoudelijk verslag zal het sportbureau beschrijven; a. Feitelijke informatieoverdracht naar aantal mensen (direct) b. Onderwerpen van informatieoverdracht c. Samenwerkingsverbanden d. Gestarte campagnes vanuit landelijke – en lokale initiatieven. e. Aantal deelnemers fittesten f. Verslag van feitelijke gegevens in relatie tot uitvoeringsbeleid betreffende fittesten.

Sport – O – Theek

Inleiding

Essentieel voor een kwalitatief sportaanbod is naast deskundigheid de kwaliteit van sportmaterialen. Om het Samen Sporten aanbod te kunnen realiseren zijn er Dorps pakketten noodzakelijk. Daarnaast geeft het bewegingsonderwijs, sportintro en sportplein de ruimte voor wijkbewoners om een breed sportreferentiekader te ontwikkelen. Dit sportreferentiekader en het bevorderen en promoten van actieve dan wel passieve participatie in de dorpen kan gestalte krijgen door het sport & speluitleen te introduceren in de dorpen. De sport-o-theek! Doelgroep a. b. c. d.

4 t/m 50+ jaar. Samen Sporten-programma Basisscholen Andere incidentele sportaanbieders

Doelstelling a. b. c. d.

e. f.

Verhogen van participatiegraad van actieve en passieve “on georganiseerde ”sportbeoefening. Verhogen en versterken van sportreferentiekader Plaats bieden aan incidentele en impulsieve vraaggerichte sportactiviteiten. Het laten proberen – oefenen – toepassen van het geleerde bij andere onderdelen van Samen Sporten. • Technieken • Tactieken • Fair play • Organiseren, coachen en begeleiden • Gezond bewegen • Sociale vaardigheid • Omgang met zelfbeeld • Etc.. Het creëren van faciliteiten voor uitvoering Samen Sporten activiteiten. (logistiek) Streven naar minimaal 40 sportuitleen-activiteiten per jaar.

Activiteit/inhoud

a.

sport & speluitleen

•

b.

Vanuit de steunlocatie in de dorpen wordt er 2x per week (wanneer er geen andere activiteiten zijn vanuit Samen Sporten ) sport en spelmaterialen aan Dorpsbewoners uitgeleend. Daar waar het gaat om eenvoudige, veilige en gebruiksvriendelijke materialen kan dit zonder begeleiding gebeuren. Hiervoor is er een uitleen/borgsysteem ontwikkeld. Beheer wordt gedaan door de Buurtsportcoaches van Samen Sporten. De coördinatie is in handen van de buurtsportcoördinator. De buurtsportcoaches neemt de eventuele begeleiding in handen (geassisteerd door assistent recreatiesportleider). Begeleiding van deze activiteiten is erop gericht dat de dorpsbewoners op den duur goed omgaan met de materialen en zelf activiteiten gaan organiseren, begeleiden en coachen. Per jaar zijn er 30 uur gereserveerd voor een binnen accommodatie per Dorp. Bij gebruik van deze binnen accommodatie is er gegarandeerde begeleiding vanuit het Samen Sport team. Personen die materialen lenen vanuit de sport-o-theek zijn persoonlijk aansprakelijk voor verlies en schadeletsel aan zichzelf of een ander. Het uitleen/borgsysteem probeert op agogische wijze het systeem te hanteren. Deelnemers aan de sport&spel uitleen worden via een overeenkomst erop gewezen dat zij zelf aansprakelijk zijn voor eventuele schade aan derden of aan zichzelf. Deelnemers onder de 18 jaar hebben een éénmalige toestemming nodig van de ouders. • Deze activiteit geeft de medewerkers van ‘Samen Sporten”de kans om op een informele wijze kennis te maken met en betrokken te raken met de deelnemers uit de dorpen. Hierdoor is het een belangrijk item om de stap te kunnen nemen naar de koppeling met welzijnsactiviteiten. • Het biedt de gelegenheid om een registratie-volg-systeem te ontwikkelen (pasjes systeem Gert) voor deelnemers aan de buurtsportactiviteiten. Materialencyclus o Deze materialencyclus moet de activiteiten van “Samen Sporten” bedienen van goede sportmaterialen. Waarbij voldoende ruimte is voor een breed sportaanbod en gewerkt kan worden aan een breed sportreferentiekader. o Gebruik van materialen vanuit de BWI voor invulling te geven aan het bewegingsonderwijs, daar waar de school hier niet zelf in kan voorzien. o Incidentele uitleen aan derden i.v.m. toernooien, sportmiddagen, etc. Niet bedoeld voor regulier sportaanbod bij reguliere sportaanbieders.


Steunlocatie in de dorpen: • Opslag voor sport & spelmaterialen • Loketfunctie voor sport & speluitleen b. BWI Algemene coördinatie en uitvoering Monitoren/evaluatie a.

b.

Procesevaluatie: • Algemene beschrijving en eventuele aanpassingen zullen via de jaarlijks inhoudelijke rapportage worden beschreven. • Overzicht van bevindingen en ervaringen van het uitleen – borgsysteem. Productevaluatie: • Gegevens over aantal deelnemers • Verhuurde materialen • Aantal begeleidingsuren

Deskundigheid in de dorpen Inleiding De waarde van sport is in de loop der jaren behoorlijk gestegen. Van sport wordt veel verwacht en wordt op veel te realiseren doelstellingen ingezet. Maar om de waarde van sport te kunnen gebruiken is de kwaliteit van sport van essentieel belang. Overal waar wordt gesport, of we nu meedoen als speler, coach, official of toekijken als toeschouwer, sport raakt ons en wanneer sport ons raakt helpt het ons te vormen wie we zijn. De impact die sport op ons heeft is nooit neutraal. Sport kan ons leren wat respect en eerlijkheid is; het kan ons de waarde van verbintenis, hard werk en eerlijk resultaat laten zien. Als we het goed begrijpen, kan sport vreugde geven, sport kan onze geest laten zweven en het kan ons samenbrengen. Maar als we het niet goed begrijpen, kan sport ons teleurstellen. Het kan meedogenloos, ruw en gevoelloos zijn. Het kan onze kinderen kwetsen. Als we het niet goed begrijpen en aanbieden kan sport ons uit elkaar drijven. Vandaar dat de BWI zoveel waarde hecht aan goed opgeleide sportmedewerkers met bijzondere kwaliteiten op sociaal vlak. Naast dat een bepaalde kwaliteit nodig is om een goed sportbeleid te kunnen realiseren, biedt dit onderdeel van “Samen Sporten” ook voor de deelnemers een bepaald perspectief. Hierbij gaat het om het opleidingstraject en het toekomstperspectief voor de deelnemers, die in dit onderdeel worden beschreven. De BWI probeert de diverse sportwerkzaamheden op een doelmatige wijze te combineren zodat aan een volwaardig aanbod van arbeidscontract kan worden voldaan. Indien je in de sport werkzaam wil zijn is het altijd een kwestie van uren sprokkelen of concluderen dat het werken in de sport niet haalbaar is. De BWI wil, binnen haar vermogen, aan deze kwestie een einde maken. De BWI zou het liefst een ontwikkeling op gang willen brengen waarbij er een pool ontstaat van sportmedewerkers die werkzaamheden gaan uitvoeren binnen het onderwijs, buurtsport, verenigingen en bedrijfsleven. Doelgroep: a. b. c.

Deelnemers aan de sportactiviteiten van de BWI. Verenigingen binnen de gemeente Woensdrecht Medewerkers van de BWI

Doelstelling: a.

b. c. d. e.

Komen tot een zodanige groep van medewerkers waardoor het inhoudelijke programma van de WBI met voldoende kwaliteit kan worden uitgevoerd om dan daarmee de gestelde doelstellingen van het inhoudelijke programma te kunnen realiseren. Het bieden van een toekomstperspectief betreffende arbeidsgelegenheid in de sport voor bepaalde deelnemers aan het “Samen Sporten” programma. Bijdrage leveren aan de werkgelegenheid in de sport en het behouden van goed opgeleide sportmedewerkers door het bieden van een respectabel aanbod. Bijdrage leveren aan het verbeteren van het kadertekort bij reguliere sportaanbieders. (in combinatie met verenigingsactiviteiten in de dorpen en sportintro) Opleiden van 10 assistent recreatiesport medewerkers in 2 jaar.

f. g. h.

Opleiden van 3 buurtsportcoaches in 2 jaar. Begeleiden van stagiaires vanuit CIOS en ALO om een werkveldgerichte leerervaring mogelijk te maken. Via de deelnemers, vorming sportcommissie en opleidingstraject komen tot pool van buurtsportmedewerkers afkomstig uit gemeente Woensdrecht

Activiteit/inhoud a.

aanstellen van deskundige sportmedewerkers op niveau van functie, taken en werkzaamheden. • Buurtsportcoaches, HBO ALO en CIOS Niveau (M.B.O.) • Assistent en récréative sportleiders, stagiaires ALO en CIOS b. De BWI stelt stedelijk een opleidingstraject op waardoor deelnemers aan het programma “Samen met Sport” en andere geïnteresseerde onder bepaalde voorwaarden en criteria een deskundigheidsbevordings traject kunnen aangaan in het kader van sport. In eerste instantie gaat het hier om een (sportleiderscursus). Na het slagen als sportleider worden zij op basis van een kleine vergoeding ingezet binnen het “Samen met Sport”programma. Bij positieve ervaringen van beide partijen krijgt de sportleider een keuzemogelijkheid; • Volgen van een cursus buurtsportcoach A. • Volgen van een sport specifieke cursus. Bij het volgen van de buurtsportmedewerker A cursus, kunnen zij bij eventuele uitbreiding van het buurtsportprogramma binnen de gemeente Woensdrecht kans maken op een reguliere baan bij de BWI of worden zij d.m.v. de BWI geïntroduceerd bij andere organisaties die actief zijn op het gebied van buurtsportactiviteiten. Bij de sports pecifieke cursus kunnen de trainers/coaches worden ingezet bij sportverenigingen. Hiervoor is een apart traject opgestart zoals is te lezen bij “verenigingsactiviteiten in de Dorpen”. De assistent recreatie sportleider en de buurtsportmedewerker A cursus wordt 1x in de twee jaar georganiseerd. De sport specifieke cursus is afhankelijk van de desbetreffende sportbond. c. Door het intensieve begeleidingstraject van het Samen Sporten team en de welzijnsactiviteiten vanuit de BWI (of andere organisaties), is het mogelijk om met behulp van de sportcommissie bepaalde deskundigheden en competenties te ontwikkelen die nodig zijn bij het besturen van een organisatie/vereniging. Hierbij kan worden samengewerkt met de vrijwiligersmakelaar van de BWI in het kader van cursussen voor vrijwilligers en eventueel sportbonden. Hiermee wil de BWI bereiken dat vanuit de sportcommissie en de contacten met verenigingen ook wordt geparticipeerd door de leden van de sportcommissie bij bestaande reguliere (sport) verenigingen. Deze cursussen zullen ook worden aangeboden aan de bestuurders van verenigingen zodat er een direct contactmoment kan worden gerealiseerd tussen deelnemers vanuit de sportcommissie en de bestuurders vanuit de verenigingen. Partners en rolverdeling a. b. c.

d. e. f. g.

Bewoners uit de dorpen • Participatiebereidheid tonen Gemeente Woensdrecht • arbeidstoeleiding BWI • koppeling met welzijnsactiviteiten • koppeling met verschillende leefgebieden CIOS Goes of andere onderwijsinstituten voor cursussen assistent recreatie sportleider, Buurtsportmedewerker A Vrijwilligersinformatiepunt • Coördinatie van cursussen. Sportbonden • deskundigheidsbevordering BWI • Algemene coördinatie en uitvoering via Samen Sporten Team

•

Begeleiding van sportcommissie

Monitoring en evaluatie

Procesevaluatie: a. weergave van de gebeurtenissen en ontwikkelingen zullen worden beschreven in de tussentijdse en jaarlijkse rapportage van het sportbureau. • Op organisatieniveau • Uitvoeringsniveau • begeleidingsniveau Productevaluatie a. Aangegeven zal worden welke cursussen zijn gevolgd b. Aangegeven zal worden hoeveel deelnemers hebben deelgenomen aan dit traject. c. Aangegeven zal worden welke personen gebruik maken van de cursus in de praktijk en welke gevolgen de cursus heeft gehad betreffende de situatie waarin zij de opgedane deskundigheid gebruiken. De gevolgen zullen, zover als mogelijk, worden beschreven naar persoonlijke en organisatie niveau. Koppeling met welzijn (integrale opzet van sportprogramma “Samen Sporten”.) Inleiding Om een meerwaarde te creëren aan het sportbeleid is een koppeling met welzijnsactiviteiten gewenst. De BWI wil in haar programma dan ook de koppeling met welzijn en andere sectoren, inbedden. Vandaar dat er ruimte en capaciteit ter beschikking moeten worden gesteld om deze koppeling te waarborgen. Behalve dat het Samen Sporten programma een opsomming kent van sportactiviteiten dient het ook als een kapstok voor bestaande initiatieven en activiteiten op het gebied van sport, welzijn, integratie en preventieactiviteiten vanuit anderen organisaties en instellingen. Op dorps niveau zal er afstemming plaatsvinden tussen de diverse actieve partners in de desbetreffende dorp. Op stedelijk niveau zal de BWI op zoek gaan naar samenwerkingsverbanden die een toegevoegde waarde hebben op het totale dorps-activiteitenaanbod in relatie tot Samen Sporten en de daarbij gestelde doelstellingen en ambities. Met de overige disciplines binnen de BWI is al een behoorlijke samenwerkingsverband opgebouwd.

Doelgroep

a. b. c. d. e. f. g. h.

Buurtbewoners in de dorpen Gemeente Woensdrecht BWI GGD Onderwijsinstellingen Jeugdzorg Buurthuizen …

Doelstellingen a.

b.

Komen tot een integrale opzet van dorps gerichte activiteiten, waardoor afstemming plaatsvindt tussen de uitvoerende organisaties. Hierdoor zijn doelgroepen eenvoudiger te benaderen, kunnen gemeenschappelijke en organisatie(sector) specifieke doelen op elkaar worden afgestemd en zijn activiteiten d.m.v. samenwerking op te pakken waardoor ook een efficiency wordt bereikt in de beschikbare middelen. Ketenbenadering van activiteiten in de dorpen.

c. d.

Samenkomen van de verschillende leefgebieden en beïnvloeding momenten van de dorpsbewoners. Realisatie van sociaal structuur in de gemeente Woensdrecht.

Activiteit/inhoud a. b.

c. d.

Het Samen Sporten team werkt vanuit een steunlocatie in de dorpen. De buurtsportcoördinator en de coördinator van dorpsplatforms hebben regelmatig overleg om afstemming te vinden binnen het Samen met Sport programma om de activiteiten en/of wensen vanuit andere organisatie tegemoet te komen. (frequentie niet bekend) De buurtsportcoördinator neemt deel aan het Samen Sporten overleg op de BWI waarbij informatieuitwisseling plaatsvindt van Dorpen- naar stedelijk- en van stedelijk- naar dorpsniveau. (1x per maand) De buurtsportcoördinator neemt deel aan de teamvergaderingen van de BWI om dwarsverbanden en werkafspraken te maken betreffende andere onderdelen van de BWI. (1x per week)

e. Monitoren en evaluatie a. b. c.

De BWI zal aangeven welke initiatieven zijn genomen om te komen tot een integrale opzet van een de BWI activiteitenpakket. Hierbij gaat het voor alle duidelijkheid niet alleen om sport. Verder zal worden aangeven welke resultaten zijn behaald en welke samenwerkingsverbanden aanwezig zijn in de dorpen en stedelijk. De resultaten zullen worden beschreven in de tussentijdse en jaarlijkse evaluatie van de BWI.

Wat is GALM GALM, een sportstimuleringsstrategie voor senioren, staat voor; Groninger Actief Leven Model. GALM onderscheidt zich van andere bewegingsstimuleringsstrategieën door:

zich specifiek te richten op sportief niet actieve senioren (55-65 jaar)

aan te haken bij de specifieke wensen van de doelgroep

de deelnemers langdurig te begeleiden en te stimuleren

het (her)winnen van plezier in sportieve activiteiten centraal te stellen Waarom GALM? Een vijftal overwegingen hebben geleid tot de ontwikkeling van de GALMstrategie. Het betreft de omvang van de bewegingsarmoede onder senioren, de toename van het aantal senioren in onze samenleving, sportieve activiteiten in relatie tot fitheid en gezondheid, motorische fitheid en veroudering en de constatering dat het veranderen van gedrag een langdurig en moeizaam proces is.

Methodiek Gedragsverandering is een langdurig proces, vandaar dat uitvoering van een lokaal GALM-project een periode van anderhalf jaar bestrijkt. Binnen een GALMproject worden een aantal fasen doorlopen. 1.

Benadering van de doelgroep

2.

Fittest 1

3.

Bewegingsintroductieprogramma (12 weken)

4.

Evaluatie en advies

5.

Bewegingsvervolgprogramma (30 weken)

6.

Fittest 2

7.

Continuering van bewegen

Fase 1: Benadering van de doelgroep GALM hanteert een speciale strategie voor het benaderen van deelnemers aan het project. Potentiële deelnemers zijn senioren van 55 tot en met 65 jaar die op het moment van benaderen niet (meer) sportief actief zijn. Om in contact te komen met deze senioren wordt gewerkt met twee strategieën: een populatiestrategie en een netwerkstrategie.

De populatiestrategie Als basis voor deze strategie dient een uitdraai uit het bevolkingsregister van alle zelfstandig wonende senioren tussen de 55 en 65 jaar. Afhankelijk van het plaatselijke sportstimuleringsbeleid kan worden gekozen voor een beperking of uitbreiding van de doelgroep qua leeftijd. Ervaring leert dat ongeveer 800-1000 senioren aangeschreven moeten worden om uiteindelijk ongeveer 100 deelnemers voor het introductieprogramma over te houden. De populatiestrategie bestaat uit twee delen. In de eerste plaats het schriftelijk benaderen van de totale doelgroep door middel van een brief en een vragenlijst/aanmeldingsformulier. In de tweede plaats het huis-aan-huis ophalen van de gecombineerde vragenlijst en aanmeldingsformulier. De netwerkstrategie Parallel aan de populatiestrategie wordt een zogenaamde netwerkstrategie gehanteerd. Dit houdt in dat de reeds deelnemende senioren worden aangemoedigd om personen uit hun omgeving uit te nodigen mee te doen aan GALM. Het is namelijk gebleken dat senioren eerder sportief actief worden als ze dat samen met iemand anders (partner, kennissen, etc.) kunnen doen. Fase 2: Fittest 1 Voor het meten van de motorische fitheid wordt gebruik gemaakt van de Groninger Fitheidstest voor Ouderen (GFO). De GFO is een door het instituut voor Bewegingswetenschappen ontwikkelde test voor het meten van motorische fitheid bij zelfstandig wonende ouderen van 55 jaar en ouder. De GFO wordt in GALM tweemaal afgenomen. De eerste test vindt plaats voor het begin van het introductieprogramma. Deze test heeft drie doelen: 1.

Het geven van inzicht in de motorische fitheid van de deelnemers voorafgaand aan het introductieprogramma.

2.

Informatiebron voor het geven van bewegingsadviezen.

3.

Middel om deelnemers te motiveren tot deelname aan het introductieprogramma. Als vervolg op de fitheidstest wordt zo snel mogelijk begonnen met het introductieprogramma. Op deze manier wordt geprobeerd om de uitval tussen de fitheidstest en het begin van het introductieprogramma zo klein mogelijk te houden. Fase 3: Bewegingsintroductieprogramma (12 weken) Voor het introductieprogramma wordt uitgegaan van een maximale groepsgrootte van 20 personen. Het introductieprogramma bestaat uit een veelzijdig aanbod van sportieve activiteiten waaraan iedereen kan deelnemen. Het introductieprogramma bestaat uit twaalf wekelijkse lessen van 60 minuten. Na elke les wordt een kwartier koffie gedronken. Plezier in bewegen is het belangrijkste doel. Achterliggende gedachte is dat mensen op een speelse manier moeten leren om veelzijdig te bewegen. De verschillende lessen vergroten de vaardigheid om de motorische eigenschappen (kracht, snelheid, lenigheid, uithoudingsvermogen en coördinatievermogen) toe te passen voor het uitvoeren en volhouden van motorische handelingen (lopen, sprinten, werpen, etc.) in motorisch gedrag (sporten spelgedrag). Fase 4: Evaluatie en advies

Aan het einde van de twaalf weekse periode wordt door het kader, door de groep en op individuele basis geëvalueerd. Tevens wordt een advies voor het continueren van de activiteiten gegeven. Aangezien het beklijven van gedragsverandering meer tijd kost, wordt er een vervolgprogramma aangeboden. Fase 5: Bewegingsvervolgprogramma Het vervolgprogramma kent een looptijd van 30 weken (één sportseizoen). Evenals in het introductieprogramma staat het plezier in bewegen voorop. Het gevarieerde sportaanbod wordt eveneens gehandhaafd. Is het introductieprogramma nog voornamelijk gericht op het leren veelzijdig bewegen, in het vervolgprogramma wordt het accent verschoven naar de beïnvloeding van de conditie en het aanleren van vaardigheden. Fase 6: Fittest 2 De tweede test vindt plaats aan het einde van het GALM-project (na anderhalf jaar). Deze test geeft inzicht in de mogelijke veranderingen in motorische fitheid na deelgenomen te hebben aan sportieve activiteiten in het kader van GALM. Fase 7: Continuering Bij GALM wordt gedragsverandering opgevat als een langdurig en intensief proces. In dat kader is het van belang dat senioren die sportief actief zijn geworden hun sportief actieve leefstijl kunnen continueren. Gedurende de anderhalf jaar dat een GALM-project loopt worden dan ook maatregelen genomen voor het structureel onderbrengen van de GALM groepen. Voorbeelden van onderbrenging zijn diverse sportverenigingen, Stichting Welzijn Ouderen en omniverenigingen. Resultaten GALM 750.000 senioren in 225 gemeenten in Nederland zijn met behulp van de GALM-methode benaderd (stand 0101-'08). Er hebben 75.000 senioren deelgenomen aan de fittest en 57.000 aan het beweegprogramma. Met betrekking tot de effecten van het GALM programma is in een promotieonderzoek vastgesteld dat na deelname een aantal aspecten van motorische fitheid en gezondheid verbeteren. Provincie Brabant De volgende gemeente in Brabant hebben Galm: Breda - Best - Boxtel - Oss - Helmond - Den Bosch - Eindhoven - Oosterhout - Moerdijk - Waalwijk - Roosendaal

[BELANGRIJK: Dit is een concept en moet nog worden aangescherpt i.s.m. de gemeente bij het opstellen van de prestatieafspraken]

Recommend Documents