1 Behandeling van verslaving en comorbiditeit de Noord Nederlandse ervaring Gent 14 nov2014 Primaire problematiek naar voorkomen in bevolking en % in ...
Visie op verslaving Verslaving is een cluster van symptomen die hun oorsprong vinden in een ontregeling van de beoordelings- en beloningsysteem in de hersenen
Visie op verslaving • Verslaving is een ziekte die alle levensgebieden raakt. • Verslaving behoeft behandeling op alle levensgebieden. • Verslaving is zeer sterk familiair overdraagbaar (transgenerationeel) • Verslaving gaat vaak (>80%) samen met andere psychiatrische aandoeningen
Verslaving mét psychiatrische stoornis • Angststoornis 36% bij man 60% bij vrouw • Stemmingstoornis 25% • Bipolaire stoornis 20% • ADHD 40% • PTSS 70% • Persoonlijkheidsstoornis 80%
Comorbiditeit En het belang van diagnostiek Verslaving en comorbide psychiatrische aandoening beïnvloeden elkaar in Ernst van stoornis (klachten) Duur van ziekteperiode Meer opnames in psychiatrische ziekenhuizen Meer kans op suïcide Meer dakloosheid Meer geweld Meer somatiek
4
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Behandelen in VNN • Visie op verslaving – Levensgebieden – Comorbiditeit
• De ambitie om blijvend te innoveren • Groot gebied, met 2 grote steden, enkele kleinere steden en groot ruraal gebied
Behandeling bij VNN Zorgprogramma ingedeeld op doelgroep • Jeugd met verslavingsproblemen tot 23 jaar • Volwassen met verslavingsproblemen • Volwassenen met verslavingsproblemen met hierdoor aanwezige veiligheidsrisico’s (justitiële kaders)
5
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Behandeling Zorgpaden ingedeeld naar verlies van autonomie = intensiteit en hulpvraag (MATE/intake) • Verslaving • Levensgebieden • Comorbiditeit • Autonomie
=> integratie tussen onderdelen
Zorgpaden Intensiteit 1 • patiënten met een lichte verslavingsstoornis, problemen op maximaal 2 levensgebieden en zonder comorbide stoornissen. • Focus op genezing
6
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Zorgpaden Intensiteit 2 • patiënten met een matige tot ernstige verslavingsstoornis en problemen op 2-4 levensgebieden. • Patiënten met een comorbide psychiatrische stoornis , waarvoor behandeling in dit zorgpad parallel gegeven wordt. • Focus is genezing
Zorgpaden Intensiteit 3 • Patiënten met een ernstige tot zeer ernstige verslavingstoornis, met problemen op 3-5 levensgebieden. • > 80% heeft één of meer comorbide psychiatrische stoornissen die integratief behandeld worden • Veelal is een deel van behandeling klinisch en/of deeltijd • Focus op genezing.
7
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Zorgpaden Intensiteit 4 • Patiënten met een ernstige tot zeer ernstige verslavingstoornis, met problemen op praktisch alle levensgebieden. • Patiënten hebben veelal één of meer comorbide psychiatrische stoornissen, die cf MDR behandeld worden. • FACT-zorg en - behandeling zijn hier de leidende behandelprincipes, met focus op stabiliseren.
Zorgstructuur Zorgpad
verslavingsmodules
leefgebieden
comorbiditeit
Keuze modules
Afh. van zorgpad alleen ambulante behandelingen of ook klinische
Levensgebieden • Gezin/systeem o Systeemtherapie o KVO • Financiën • Wonen • Werken
9
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Comorbiditeit • Protocollaire CGT comorbiditeit o Angst o Depressie o ADHD o (PTSS) o (Persoonlijkheidsstoornis) • Farmacotherapie
Integratie • Traumabehandeling in verschillende stadia van ziekte-inzicht: o Psycho-educatie in groep o Seeking safety o Individuele psychotherapeutische traumabehandeling
• Schemagerichte groep/deeltijd/kliniek
10
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Integratie • Dubbel diagnose klinieken voor o Volwassenen o Jeugd o Gezinnen o Zwangeren
Integratie en outreach • F-ACT • ACT • Multi Dimensional Family Treatment
11
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
F-ACT Behandeling voor mensen met ernstige psychiatrische aandoening o Langdurige psychiatrische aandoening o Ernstige maatschappelijke beperking o Voortdurend risico op crisis o noodzakelijke waakzaamheid op mogelijkheden voor behandeling en of herstel.
F-ACT • • • • •
Casemanagement gecombineerd met ACT. Shared caseload F-ACT bord bespreking Behandeling ín het team Multidisciplinair
F-ACT: verslaving of GGZ Keuze? • De ernst en complexiteit van de verslaving. • De aard van de psychiatrische problematiek, die naast de verslaving aanwezig is • Ernst van manipulatief gedrag. • Het aantal opnames in de psychiatrie of in de verslavingszorg
13
VNN verslaving en comorbiditeit
14 nov 2014
Verschil in werkwijze? • Het zorgvuldig opbouwen en trager ontstaan van een vertrouwensrelatie • Het bewerken van de motivatie, daar verslaving ondermeer een stoornis is in het motivatiecentrum • Beschikbaarheid van praktische diensten
