Gewijzigd besluit naar aanleiding van aangenomen amendement
Gewijzigd voorstel dd 8 januari 2010
Agendanummer: Begrotingswijz.:
CR1
Voorstel in te stemmen met het onderhandelingsresultaat BVO RKCOnderwerp : Waalwijk Aan de raad van de gemeente Waalwijk
0.
Waalwijk, 8 januari 2010
Samenvatting Het college heeft gesprekken gevoerd met de heren Mandemakers en Berkhof die de initiatiefnemers zijn van het reddingsplan voor het voortbestaan van RKC. De gemeente is daarin partij als verhuurder van het stadion en schuldeiser. Het onderhandelingsresultaat wordt d.m.v. dit raadsvoorstel voorgelegd aan Uw raad. Naar aanleiding van de bespreking van het oorspronkelijk voorstel van 10 november 2009 in de vergadering van de cluster Ruimte op 24 november 2009 is een aantal verduidelijkingen aangebracht. Voor zover niet terugkomend in dit gewijzigd voorstel, treft u de beantwoording van in de clustervergadering en ook nadien door raadsfracties gestelde vragen, separaat bij het voorstel aan. In financiële zin is het voorstel niet gewijzigd op een marginale aanpassing na, die wij na toetsing door de accountant van de financiële paragraaf in het voorstel, hebben aangebracht. Alle wijzigingen ten opzichte van het voorstel van 10 november 2009 zijn in de kantlijn met een verticale streep aangegeven. Het uitstel dat de raadsfracties ons gegeven hebben, heeft ons de mogelijkheid geboden om (nogmaals) in gesprek te treden met partijen waaronder de BVO RKC-Waalwijk en de initiators van het reddingsplan, hetgeen geresulteerd heeft in een concreet door alle partijen ondertekend convenant en daaruit voortvloeiende overeenkomsten. Daardoor is er ten opzichte van twee maanden geleden meer duidelijkheid en zekerheid ontstaan.
1.
Wat is de aanleiding? De BVO RKC-Waalwijk is in ernstige financiële problemen verzeild geraakt. Dat diende zich reeds aan in 2008 toen de BVO het betalen van de huur ging verzaken. De laatste maand werd duidelijk dat de opgebouwde schuld en de liquiditeitsproblemen van een dusdanige omvang waren dat voor het voortbestaan van RKC gevreesd diende te worden. De ontstane situatie laat zich als volgt kenschetsen: de inkomsten en uitgaven zijn in onbalans geraakt en de balanspositie was dusdanig dat een gezonde basis voor betaald voetbal ontbrak. Het voormalige bestuur is, met name rondom de degradatie en promotie, in onze ogen te opportunistisch te werk gegaan, transparantie intern en richting de gemeente ontbrak en de huur voor het stadion ging als sluitpost fungeren. De ontstane situatie zou ongetwijfeld tot een faillissement hebben geleid met ver strekkende gevolgen voor sponsoren en gemeente. Zonder omvangrijke financiële injecties door de heer Mandemakers zou de BVO RKCWaalwijk niet hebben kunnen voort bestaan. De heren Mandemakers en Berkhof hebben dan ook een belangrijk initiatief genomen.
2.
Wat willen we bereiken? De gemeente heeft weliswaar nooit direct geld gestoken in RKC in de vorm van subsidies maar heeft op verzoek van het bestuur wel geld beschikbaar gesteld door het stadion aan te kopen, aanvullende voorzieningen te treffen en een geldlening beschikbaar te stellen. Deze investeringen en lening zouden volgens afspraak in de vorm van huur terug betaald worden. Daarmee heeft de gemeente wel een risico opgebouwd dat in feite bestaat uit de resterende boekwaarde ad € 8.893.133,-- per 1 januari 2010; een risico dat in belangrijke mate wordt bepaald door het voortbestaan van de BVO RKC-Waalwijk. Immers zonder BVO geen enkele aflossing meer. Voor het college gaat de discussie in dit dossier niet meer om de vraag of het verstandig is risico te lopen dat samenhangt met betaald voetbal. De besluiten daarover zijn immers door opeenvolgende gemeenteraden in het verleden genomen en gelden nu als een gegeven. De discussie gaat nu in de eerste plaats over risicovermindering en uiteraard
spelen ook maatschappelijke aspecten een rol. Daarover later in dit raadsvoorstel meer. Wat de gemeente in essentie wil bereiken is dat de BVO RKC-Waalwijk op basis van realistische begrotingen en meerjarenplanningen, rekening houdt met het aflossen van verplichtingen die richting de gemeente zijn aangegaan. Een en ander laat natuurlijk onverlet het (blijvend) streven naar een volledige ontvlechting van de BVO RKC Waalwijk en de gemeente. 3.
Wat gaan we daarvoor doen? Achtereenvolgens gaan wij hierna in op: • de investeringen/leningen, de huur en de huurschuld; • procesverloop, onderhandelingen, patstelling; • relevante overwegingen en afweging. De investeringen/leningen, de huur en de huurschuld De financiële betrokkenheid van de gemeente bij het stadion van RKC begint in 2000 met de overname van het stadion. Deze overname komt tot stand om de financiële problematiek van de BVO mee op te lossen. Het gaat dan om een bedrag van bijna € 5.500.000,-- en overeengekomen werd dat de BVO RKC-Waalwijk dat bedrag via een huur aan de gemeente in 35 jaar zou terug betalen. Dat werd zo geregeld omdat de gemeente van aanvang af duidelijk heeft gemaakt alleen de amateursport te willen subsidiëren en het niet als een overheidstaak ziet een betaald voetbalorganisatie financieel te steunen. Dus: wel de investering voorschieten maar daar tegenover het woord en de handtekening van de BVO RKC-Waalwijk dat de gemaakte schulden via de huur terugbetaald zullen worden. Op basis van dat principe, en in de loop der jaren soms noodgedwongen omdat de BVO de betaling van de huur niet als primaire opdracht aanmerkte, heeft de gemeente RKC de afgelopen negen jaren meer dan eens de helpende hand geboden. Onderstaande tabel laat de investeringen, de lening en het verloop van de huur zien. Daarbij valt op de lening van € 2.500.000,-- toen de BVO in 2003 liquiditeitsproblemen had die het voortbestaan bedreigden. De gemeente heeft er toen voor gezorgd dat de huurprijs relatief maar weinig omhoog ging. Dat is gedaan door te sleutelen aan de afschrijving, de restwaarde en het oversluiten van de lening. In feite is toen het risico van de gemeente vergroot. Jaar
Investering/lening
Bedrag
Boekwaarde 01-01-2009
2000 2001 2003 2003 2005 2006 2007 2007
Overname stadion Verbouw stadion (hoeken) Verstrekte geldlening/ herfinanciering Aanpassing stadionverlichting Vetopvangputten Aanpassing lichtinstallatie Aanpassing stadionverlichting Bussluis
€ € € € € € € € €
€ € € € € € € € €
5.445.363 1.520.164 2.572.894 35.000 13.675 192.330 40.000 35.000 9.854.425
4.939.616 1.374.577 2.434.250 31.023 11.659 188.030 27.980 46.486 9.053.622
Huur excl. BTW en incl. verzekering en belasting € 438.352 € 558.620 € 583.774 € 585.838 € 587.200 € 600.427 € 609.083 € 613.654 € 613.654
Procesverloop, onderhandelingen, patstelling. Wij nemen als startpunt voor het procesverloop het ontstaan van de huurachterstand in 2008. • de eerste insteek was om, weliswaar met behoud van rechten op voldoening van de huurschuld over 2008, te komen tot een ontvlechting tussen RKC en de gemeente. Vanuit twee invalshoeken is daar naar gekeken: 1. realisering van een nieuw stadion op de meubelboulevard. Uitgebreid onderzoek heeft, zoals U bekend, aangetoond dat deze optie niet haalbaar is; 2. aankoop van het huidige stadion door de hoofdsponsor. Deze heeft een bod uitgebracht op het stadion van 3,8 miljoen (3,2 miljoen voor het stadion en 6 ton voor de huurschuld over 2008). Dit bod is tot en met de onderhandelingen op 29 oktober niet opwaarts bijgesteld. Voor het college bood dit onvoldoende basis om verder te gaan op deze weg. Ook voor de toekomst geldt dat er beweging
2
•
•
•
•
•
nodig is in het bod van de hoofdsponsor of een andere gegadigde om hernieuwde onderhandelingen op dit punt te openen. Deels parallel aan de ontvlechtingsdiscussie bouwt zich het traject op samenhangend met de invordering van de ontstane huurschuld over 2008. Belangrijke momenten zijn geweest de effectuering van het pandrecht en de beslaglegging op de zogenaamde mediagelden vanwege het door RKC in gebreke blijven van betaling van de huurschuld over 2008. Naarmate de tijd verstrijkt wordt ook steeds duidelijker hoe slecht de BVO er voor staat en dat, zonder aanzienlijke financiële injecties door de heer Mandemakers, RKC failliet zal gaan. De heer Mandemakers stelt een reddingsplan op dat rekening houdt met een maximale huur voor het gebruik van het gemeentelijke stadion van € 300.000,--. In de raadsvergadering van 8 oktober jl. heeft u over de toen ontstane situatie in één debatronde uw oordeel gegeven. Uw voorzitter vatte deze beraadslagingen aldus samen: in zijn controlerende functie stemt de raad in met de beslaglegging op de mediagelden; in zijn kaderstellende functie wordt door de raad de eis om de huur tot €300.000 te verlagen ‘onbespreekbaar’ geacht. Er wordt mee ingestemd dat het college openstaat voor een gesprek en probeert tot een redelijk onderhandelingsresultaat te komen. Op basis van het door uw raad gestelde kader heeft het college het huurbedrag voor het stadion onder de loep genomen met als doel richting de sponsors tot een redelijk compromis te komen. Voorkoming van een structureel nadelig effect op de gemeentebegroting is daarbij zoveel mogelijk leidraad geweest. Aan de hand van de hierna in de paragraaf “wat mag het kosten” gemaakte berekeningen, achtte het college het acceptabel om de onderhandelingen in te gaan met een uiterste huurprijs van € 450.000,-- per jaar. Woensdag 21 oktober hebben wij u in een vertrouwelijk overleg gemeld dat de besprekingen met de de heer Mandemakers in een impasse waren geraakt. Het bod van het college, onder voorbehoud van instemming door Uw raad, werd niet geaccepteerd. Er ontstond daarmee een patstelling over een onoverbrugbaar bedrag van € 150.000,-- jaarlijks. Op 29 oktober vond onder grote tijdsdruk een overleg plaats teneinde een poging te doen om tot overeenstemming te komen. Om haar licentie te behouden diende de BVO RKC-Waalwijk vóór 1 november 2009 haar financiële jaarstukken op orde te hebben. Liquiditeitsproblemen verhinderden dat de salarissen over de maand oktober uitbetaald konden worden. In de voorbereiding naar 29 oktober was voor het college uitgangspunt: hoe komen we uit deze patstelling? Of – naar analogie -: hoe vermijden we tunnelvisie? Vast staat dat de gemeente geen lagere huur accepteert dan € 450.000,-- en dat de hoofdsponsors van mening zijn dat de huur maximaal € 300.000,zou mogen bedragen. Door dit als gegevenheden te accepteren is tijdens het gesprek op 29 oktober het enig mogelijke alternatief geboren inhoudende: o de heer Mandemakers zorgt voor het directe voortbestaan van RKC door middel van een forse kapitaalinjectie; o aan de BVO RKC-Waalwijk wordt voor de huur van het stadion € 450.000,-per jaar in rekening gebracht; o in eerder vermeld reddingsplan wordt rekening gehouden met een jaarlijkse huur van € 300.000,--. Dit betekent dat de resterende € 150.000,-- bijeen gebracht dient te worden door een op te richten stichting Steun RKCWaalwijk. Het college heeft toegezegd dat de gemeente zich in zal spannen om de stichting te ondersteunen voor zover dat in haar vermogen ligt. Het bijeenbrengen van het bedrag ad € 150.000,-- is echter geen gemeentelijke verantwoordelijkheid, het is immers de BVO die moet zorgen dat jaarlijks €450.000,-- aan huur over gemaakt wordt. De gemeente heeft, zoals het ook in het convenant tussen gemeente en de BVO RKC Waalwijk is verwoord, een inspanningsverplichting, geen resultaatverplichting. o voor 2009 is de huur voldaan door derden. Voor de 2e helft van het lopende voetbalseizoen 2009/2010 (het eerste halfjaar van 2010) zal de gemeente garant staan voor € 75.000,-- zijnde de helft van het verschil tussen de door de gemeente geëiste jaarhuur van € 450.000,-- en het in het zgn. reddingsplan opgenomen bedrag ad € 300.000,--. Door de initiatieven die ondernomen gaan worden door de stichting Steun RKC Waalwijk achten wij dit verantwoord.
3
o
o
o
•
voor wat betreft de huurschuld uit 2008 ad € 671.455,-- (excl. btw maar incl. verschuldigde wettelijk rente) zal de gemeente voor een bedrag ad € 300.000,-- (zijnde de WOZ-waarde) het kunstgrasveld met bijbehorende voorzieningen (o.a. lichtmasten) van RKC aankopen. In de gemeentebegroting 2010 is een bedrag van € 450.000,-- opgenomen voor de realisatie van een kunstgrasveld voor v.v. Baardwijk. Het in de begroting resterende bedrag van € 150.000,-- dient gereserveerd te blijven voor toekomstig onderhoud van het kunstgrasveld. Voor de resterende huurschuld over 2008 ad € 371.455,-- zal de gemeente samen met de hoofdsponsor Mandemakers, in verhouding tot het ingebrachte kapitaal, voorrang krijgen uit de opbrengst van na 1 januari 2010 verkochte spelers. Samenhangend met de huurschuld in 2008 is ook nog relevant de garantieverklaring die de investmentgroep RKC Waalwijk (ingeschreven bij de Kamer van Koophandel als “De Bailleur”) in maart 2003 heeft afgegeven (verstrekken lening van € 2.500.000,-- zoals eerder bedoeld) en waarbij voor een periode van vijf seizoenen (de huurschuld 2008 valt daar in feite gedeeltelijk onder) een sluitende exploitatie van de BVO werd gegarandeerd, behoudens wanneer zich omstandigheden voor zouden doen waar noch de club, noch de investmentgroep RKC Waalwijk enige invloed op zouden hebben. Over deze laatste passage kan natuurlijk, als het aankomt op het juridisch verzilveren daarvan, een hele boom opgezet worden. Dat was ook bij de behandeling in 2003 bekend en is toen ook uitgesproken. Maar ook als we het beschouwen als een gentlemens agreement had de huurschuld niet op het bord van de gemeente moeten blijven liggen. De gemeente moet dagelijks, in heel veel situaties, burgers aan hun afspraak of hun overeenkomst met de gemeente houden, of het nu om grote of kleine zaken gaat. Het kan niet zo zijn dat huurders, pachters of kopers zelf uit gaan maken wat ze kunnen missen. De gemeente moet dus uiterst terughoudend zijn met dit soort kwesties omdat er een –verkeerdevoorbeeldwerking vanuit gaat. De BVO RKC-Waalwijk is een bedrijf waar mensen aan het roer gezeten hebben en zitten die allemaal uit het bedrijfsleven komen en die weten wat het is om een overeenkomst aan te gaan en om daar een handtekening onder te zetten. Die weten wat het is om een bedrijf te binden en die ook de dure plicht mogen voelen om dat na te komen. Dat kan de enige basis zijn om met elkaar om te gaan. Anders gezegd de gemeente heeft het recht op een betrouwbare partner. het liquiditeitstekort is dermate nijpend dat het beslag op de mediagelden opgeheven dient te worden, gegeven ook het bod van het college m.b.t. de huurschuld. Hierbij zij opgemerkt, dat het beslag inmiddels daadwerkelijk opgeheven is maar dat dit in de toekomst, bij eventuele wanbetaling, weer gelegd kan worden. Met de aanpassing van de huurprijs dient ook de huurovereenkomst aangepast te worden. De gemeente heeft de BVO RKC al vóór de onderhandelingen met de heer Mandemakers aangegeven, dat de boekwaarde op geen enkele wijze meer verhoogd mag worden. Dit betekent dat investeringen met het oog op de bedrijfsvoering van de BVO RKC-Waalwijk en die een uitvloeisel zijn van voorschriften van andere overheidsinstellingen dan wel de KNVB niet meer via de huur verrekend zullen worden. In het huidige huurcontract is reeds geregeld dat alle onderhoud van het gehuurde, van welke aard ook en onder welke benaming dan ook, daaronder begrepen het structurele onderhoud en groot onderhoud, voor rekening van de BVO RKC-Waalwijk komen. Alle gewenste en noodzakelijke investeringen dient de BVO in de toekomst dus voortaan zelf te financieren.
De op te richten stichting probeert inkomsten te krijgen ondermeer door: o inzamelingen; o het organiseren van evenementen in het stadion onder auspiciën van RKC of de stichting Steun RKC-Waalwijk.
4
o
vermaatschappelijking van het voetbal. Vanuit de gemeente wordt al sinds de negentiger jaren bij RKC aangedrongen actiever te zijn op het gebied van de vermaatschappelijking van het voetbal. Zonder succes overigens. In de nieuwe directie van RKC is op dit gebied nu bovengemiddelde expertise aanwezig. De wil is er om op dit gebied iets neer te zetten. Centraal staat de gedachte: voetbal is ook een uitgelezen middel voor sociale integratie. Het stadion is een aansprekende leeromgeving voor jongeren die de school links laten liggen. En als profvoetballers spreken over gevoelige onderwerpen als ‘wederzijds respect’ luisteren ze graag. RKC wil een sociale rol spelen op aandachtsgebieden als sport, gezondheid, scholing, veiligheid en betrokkenheid. De gemeente wil hierover in gesprek met de directie van RKC en, mits een gedegen plan, financieel en inhoudelijk passend binnen het bestaand beleid van de gemeente, door RKC wordt ontwikkeld, ook bezien of dit gefaciliteerd kan worden vanuit bestaand beleid.
Relevante overwegingen en afwegingen Het RKC-dossier is voor de gemeente uitgegroeid tot een moeilijk dossier. Een dossier dat al lang niet meer de simpelheid heeft van “de gemeente moet geen geld gooien in een bodemloze put” of “de gemeente staat met de rug tegen de muur en alles is beter dan een club die failliet is”. De volgende overwegingen zijn relevant en bepalen uiteindelijk het standpunt dat ingenomen wordt. •
•
•
Tot op heden heeft de gemeente geen geld gestopt in RKC. Dat is een uitzondering t.o.v. de meeste gemeenten met BVO’s binnen hun grenzen. De gemeente heeft in de loop der jaren wel een aanzienlijk risico opgebouwd in RKC. Overigens is het wel zo dat dit risico door de jaarlijkse afschrijving afneemt en op dit moment € 800.000 lager is dan in hoofdsom. We doen nu geen enkele investering, hebben afgekaart dat we dit ook voor de toekomst niet zullen doen en staan er in wezen beter voor dan in 2003, toen de boekwaarde op de gedane investeringen hoger was dan nu. Ter vergelijking moge dienen dat het totaal geïnvesteerd bedrag in oorsprong € 9,8 miljoen bedraagt, er hiervan per 2009 nog een boekwaarde van € 9 miljoen resteert en deze over 10 jaar zal zijn afgenomen met nog eens ruim € 1,1 miljoen tot € 7,9 miljoen. Niettemin, als RKC failliet gaat, betekent dat voor de gemeente een forse financiële aderlating, die -nu de gemeenten in Nederland met ongekend omvangrijke bezuinigingen geconfronteerd worden als gevolg van de economische crisis- de noodzaak om te snijden in taken en voorzieningen onder nog grotere druk zet. Ingrepen om deze strop op te vangen zullen door veel Waalwijkers gevoeld worden. RKC is een bijzonder bedrijf met alle kenmerken van een onderneming en qua exploitatie is het een uiterst risicovol bedrijf. Het is tegelijkertijd een bedrijf dat een product levert dat zich in het publieke domein bevindt. Een bedrijf waar veel Waalwijkers hun hart aan verpand hebben en dat zorgt voor actieve en passieve recreatie voor velen. RKC draagt ook bij aan de naamsbekendheid van Waalwijk. De BVO RKC Waalwijk fungeert in zekere zin als een soort bedrijvenplatform waardoor ook sprake is van een economische spin-off.
Dit zijn drie overwegingen die nopen tot voorzichtigheid, tot omzichtig handelen en oordelen, overwegingen ook die duidelijk maken dat Waalwijk er groot financieel belang bij heeft dat de BVO op gezonde basis verder kan. De hamvraag is natuurlijk: wat staat daar tegenover? Tot welke prijs willen we dat? Alles afwegend zijn wij van mening, dat een huurprijsverlaging tot €450.000,-verantwoord en verdedigbaar is omdat het mogelijk is, zoals uiteengezet in de paragraaf “wat mag het kosten”, deze nagenoeg budgettair neutraal te verwerken. Bij het bedrag van € 450.000,-- ligt naar de mening van het college echter ook de grens m.b.t. de huurprijs. Daar ligt tegelijkertijd ook nog het open eind dat na de onderhandelingen rest. In die zin geeft de uitkomst geen zekerheid maar wel tijd en perspectief dat het verdient om een kans te krijgen. De heer Mandemakers heeft een reddingsplan opgesteld en doet een forse financiële injectie die een eerste basis legt voor de toekomst en RKC heeft een nieuwe directie die vertrouwen wekt. Ook de aangereikte ideeën ten aanzien van de
5
vermaatschappelijking van de topsport en de initiatieven die door de Stichting Steun RKC Waalwijk inmiddels zijn ontplooid, geven hoop voor de toekomst. Wij hopen van harte dat ze zullen leiden tot een succes. Wij zijn echter niet blind voor de risico’s die nog boven de markt hangen. De BVO RKCWaalwijk zal jaarlijks een huursom dienen te betalen van €450.000,-- en, als het gedeelte dat de stichting Steun RKC-Waalwijk t.b.v. de BVO daarin dient op te brengen in enig jaar ontoereikend is, dient de BVO hoe dan ook te zorgen dat de totale huursom betaald wordt. Ook zal het voor de BVO RKC-Waalwijk niet eenvoudig zijn om vanuit de huidige financiële positie tot een gezond meerjarenperspectief te komen. De BVO zal daar nog aanzienlijke inspanningen voor moeten verrichten. Wij blijven overigens van mening - en dit willen we met klem benadrukken - dat het geen overheidstaak is om een betaald voetbalorganisatie financieel te faciliteren. Het meest voor de hand liggend om tot ontvlechting te geraken, is verkoop van het stadion aan de gebruiker. Dat dit geen begaanbare weg is, moge op basis van het voorstel dat nu voorligt, volstrekt duidelijk zijn. Het bod dat de hoofdsponsor op het stadion heeft uitgebracht, achten wij niet toereikend. Dit wil niet zeggen dat wij niet in gesprek blijven met de heer Mandemakers, maar tegelijkertijd oriënteren wij ons op andere opties om tot ontvlechting te komen. Wij wijzen er voorts op - ook en met name naar aanleiding van de vervolggesprekken die wij na de clustervergadering van 24 november 2009 hebben gehad - dat de manier waarop de directie van RKC-Waalwijk zich wil inzetten voor het behoud van de club, vertrouwen geeft. In de professionaliseringsslag die gemaakt moet worden, vervult die directie een belangrijke rol. Daarin past een herstructurering van het bestuursmodel op een zodanige wijze dat professionals aan het roer komen te staan met een Raad van Commissarissen die in staat is om op basis van eenduidige informatie daadwerkelijk de toezichthoudende rol te vervullen. Deze herstructurering van het bestuursmodel zal in het voorjaar van 2010 voltooid zijn. Tenslotte brengen wij onder de aandacht het convenant en de overeenkomsten die bij dit voorstel aan de leden van de raad zijn toegezonden: • Het convenant dat is opgemaakt tussen gemeente, Mandemakers/DMG en BVO RKC Waalwijk d.d. 21 december 2009 regelende de gemaakte afspraken; • Overeenkomst tussen gemeente en BVO over de huur voor het gebruik van het stadion; • Overeenkomst tussen gemeente, De Mandemakersgroep B.V. en BVO over diverse onderwerpen, zoals de huurvordering van de gemeente op BVO RKC, de vordering van DMG op RKC, de aankoop van het kunstgrasveld door de gemeente en de aflossingen uit transferwinsten. Er zijn nu eveneens door RKC sluitende begrotingen opgesteld voor de jaren 2009-2010 en 2010-2011, beide jaren gebaseerd op het spelen in de eredivisie. Deze begrotingen zijn voor de raad vertrouwelijk ter inzage. Mocht RKC in 2010 degraderen, dan zal een eventueel tekort via extra inspanningen van RKC worden aangezuiverd. Voor de seizoenen daarna zal BVO RKC Waalwijk streven naar financieel sluitende begrotingen. De hiervoor vermelde documenten vormen tezamen het reddingsplan van RKC Waalwijk. Gezien het belang van het tussen de gemeente Waalwijk en de BVO RKC Waalwijk gemaakte afspraken (het zogenaamde convenant) volgt de tekst hier integraal:
1. Huuraanpassing Ingaande 1 januari 2010 zal de gemeente Waalwijk voor het gebruik van het voetbalstadion een jaarhuur in rekening brengen van € 450.000 exclusief omzetbelasting en inclusief verzekeringspremie en het eigenaarsdeel van de onroerende zaakbelasting. De huurovereenkomst zal hierop worden aangepast waarbij tevens zal worden bepaald dat de gemeente in het vervolg zelf niet meer in het stadion zal investeren. De bestaande
6
zekerheden zoals pandrecht en mediarecht zullen ook in de nieuwe overeenkomst worden opgenomen, evenzo dat de huur ingaande 2010 in maandelijkse termijnen moet worden betaald. 2. Maatschappelijke projecten Ter overbrugging van het verschil tussen de door de gemeente gevraagde jaarhuur van € 450.000 en het door Mandemakers/ DMG gesteld maximum van € 300.000 zullen de gemeente Waalwijk en de BVO zich inspannen om via (maatschappelijke) activiteiten in de brede zin van het woord voor de BVO een minimale jaaropbrengst te genereren van € 150.000. Voor de periode 1 januari 2010 tot en met 30 juni 2010 komt het te overbruggen verschil uit op € 75.000 waarvoor de gemeente (eenmalig) garant zal staan. Hierbij is het volgende afgesproken: Het jaarlijks bijeenbrengen van de € 150.000 wordt gerealiseerd door één onafhankelijke stichting. BVO RKC Waalwijk is nadrukkelijk betrokken bij het uitvoeren van activiteiten door de stichting. De notitie ‘RKC Waalwijk Maatschap’ (gedateerd oktober 2009) is daarbij richting gevend. De gemeente kan haar zakelijke relaties voor sponsoring benaderen. Bij het organiseren van evenementen (zowel binnen als buiten het stadion) die gericht zijn op het bijeenbrengen van de jaarlijkse opbrengst van € 150.000 zal de gemeente zich binnen de wet- en regelgeving inspannen om de benodigde vergunningen te verlenen. 3. Huurachterstand De huurachterstand van de BVO RKC Waalwijk is inclusief bijkomende kosten door partijen vastgesteld op € 650.000 (exclusief BTW). Ter gedeeltelijke verrekening van deze achterstand zal de gemeente Waalwijk direct na de ondertekening van de contracten het kunstgrasveld met bijbehorende verlichting (dus het totale pakket) van de BVO overnemen voor een bedrag van € 300.000 (exclusief omzetbelasting). Over het restantbedrag van € 350.000 is RKC Waalwijk een rente verschuldigd van 3% per jaar. Zolang de huurschuld nog niet volledig is afbetaald heeft de gemeente Waalwijk voor het openstaande bedrag een preferent recht op een deel van de transferwinsten van spelers. Een preferent recht op een deel van de transferwinsten heeft Mandemakers/ DMG ook voor een uitstaande lening van € 1,3 miljoen en het bedrag dat in het seizoen 2009/ 2010 aan extra sponsoring (maximaal € 3miljoen) wordt betaald. De extra sponsoring vindt plaats onder de voorwaarde dat deze moet worden terugbetaald als er bij de verkoop van spelers transferwinsten worden behaald. Het gaat hier dus om een voorwaardelijke verplichting van de BVO RKC Waalwijk. Onder transferwinst wordt verstaan de directe opbrengstwaarde van een speler verminderd met een eventueel nog aanwezig restant (boekwaarde) van de bij aankoop betaalde afkoopsom. De transferwinst zal worden verdeeld tussen de gemeente Waalwijk en Mandemakers/ DMG op basis van de verhouding tussen het bedrag van de achterstallige huur van het stadion en het bedrag van de uitstaande lening (€ 1,3 miljoen) vermeerderd met het door Mandemakers/DMG in het seizoen 2009-2010 betaalde bedrag aan extra sponsoring (maximaal € 3 miljoen). 4. Meerjarenperspectief De begroting voor het seizoen 2009-2010 is door de extra sponsoring van Mandemakers/ DMG financieel sluitend. De begroting 2010-2011 is bij handhaving in de eredivisie sluitend. Bij degradatie naar de eerste divisie zal een eventueel tekort via extra inspanningen van RKC worden aangezuiverd. Voor de seizoenen daarna zal BVO RKC Waalwijk streven naar financieel sluitende begrotingen. 5. Balanssanering Het is de bedoeling dat per einde boekjaar 2009-2010 een balans wordt gepresenteerd waarbij het (negatief) eigen vermogen substantieel zal zijn verbeterd. De uit dit convenant voortvloeiende rechten en verplichtingen treden, met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2010, in werking op het moment dat deze in overeenkomsten zijn vastgelegd en ondertekend. Opgemaakt te Waalwijk op 21 december 2009.
In artikel 3. van het convenant is een passage opgenomen over het bedrag van € 3 miljoen dat door Mandemakers/DMG wordt betaald om de begroting 2009/2010 van de BVO RKC Waalwijk sluitend te maken. Voor alle duidelijkheid zij vermeld dat het hier extra sponsorgelden betreft (buiten de normale sponsoring). Het is dus geen lening, maar een voorwaardelijke verplichting die pas ontstaat op het moment dat verkoop van spelers aan de orde is.
Hoewel de zorgen over het RKC-dossier nog niet over zijn en er geen harde zekerheid naar de toekomst ligt, hebben wij de overtuiging dat wij gegeven de verhoudingen en problematiek zoals die nu op tafel ligt, voor dit moment het maximaal haalbare resultaat gerealiseerd hebben. Wij stellen U derhalve voor in te stemmen met het onderhandelingsresultaat.
7
4.
Wat mag het kosten? Zoals hiervoor reeds aangegeven is het bijstellen van de huursom naar een bedrag van € 450.000,= exclusief btw mogelijk en ook verantwoord. Voor de bepaling van de huursom zijn de navolgende parameters van belang: • Totale boekwaarde stadion per 1-1-2010. • Te hanteren rentepercentage • Afschrijvingstermijn • Restwaarde van het object inclusief ondergrond Bij de berekening van de nieuwe huursom zijn de navolgende uitgangspunten gehanteerd. 1. De boekwaarde van het stadion bedraagt per 1-1-2010 € 8.893.133,= . 2. Voor de bepaling van het rentepercentage is uitgegaan van een herfinanciering inclusief boete van de lopende leningen tegen een percentage van 3,91% (10 jaar vast). 3. Ter uitvoering van het raadsbesluit van 23 april 2003 is de afschrijvingstermijn vanaf 2003 bepaald op 35 jaar. Gelet op de aard van het object, een betonnen basisconstructie, wordt een verlenging van de afschrijvingstermijn met 5 jaar naar een technische levensduur van 40 jaar aanvaardbaar geacht. De restant afschrijvingstermijn komt per 1-1-2010 dan uit op 34 jaar. In het gemeentelijke waarderings- en afschrijvingbeleid is geen termijn opgenomen voor de afschrijving van een stadion. Het is aan uw raad om de in 2003 vastgestelde afschrijvingstermijn van 35 jaar naar 40 jaar te verlengen. Indien u hiertoe besluit, zal de afschrijvingstabel behorend bij de nota waarderings- en afschrijvingsbeleid van de gemeente Waalwijk, overeenkomstig worden aangepast. 4. Bij de berekening van de huidige huur is uitgegaan van een restwaarde van € 2.800.000,= als herontwikkelingswaarde van het stadion uitgaande van de oppervlakte van 25.640m² voor het stadion en parkeerterrein. De totaaloppervlakte van de locatie inclusief oefenvelden bedraagt ca. 64.000 m². Vanwege het gegeven dat het kunstgrasveld deel uitmaakt van deze oppervlakte en er nog andere sportverenigingen actief zijn op belendende percelen waardoor de ontwikkelingsmogelijkheden op dit moment niet optimaal zijn, is er voorzichtigheidshalve voor gekozen om de restwaarde niet op basis van oppervlakte bij te stellen maar met een bedrag van maximaal € 1.000.000,= op te hogen tot een restwaarde van € 3.800.000,=. Voor de berekening van de huur is dit een reële benadering, voor de berekening van de afschrijvingskosten in begroting en jaarrekening mag op grond van het besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten geen herwaardering plaatsvinden. Dit betekent dat op de balans van de gemeente de investeringen tegen historische kostprijs vermeld dienen te blijven en dat geen wijziging mag worden aangebracht in de restwaarde, c.q. het deel van de investering (€ 2,8 miljoen) waarop niet wordt afgeschreven. Naar begroting en jaarrekening toe betekent dit in relatie tot de restwaarde die voor de huurvaststelling is gehanteerd, een hogere afschrijvingslast en lagere rentelast die per saldo leiden tot een niet in de huur gedekte kapitaallast van € 13.000 per jaar. In 2010 zal dit nadeel worden gedekt ten laste van de incidenteel aanwezige begrotingsruimte (€ 685.000), vanaf de begroting 2011 wordt dit in structurele zin verwerkt. Tegenover dit nadeel staat een snellere afschrijving (snellere afbouw van risico) alsmede het voordeel dat er een boekwinst – en daarmee ook een geringer risico - ontstaat van uiteindelijk € 1 miljoen. Wij achten een en ander in het licht van het reeds bereikte onderhandelingsresultaat, aanvaardbaar. Op basis van voormelde uitgangspunten wordt een huursom van € 450.000,= exclusief btw gerealiseerd.
5.
Inspraak en communicatie N.v.t.
6.
Vervolgtraject besluitvorming
8
N.v.t. 7.
De volgende bijlagen horen bij dit raadsvoorstel: Oplegnotitie met overzicht voorgaande besluitvormingsmomenten Relevante beleidsstukken Ledenbrief VNG Anders,
8.
Fatale beslisdatum: X Nee Ja: Reden:
9.
(datum)
Voorstel Wij stellen u voor: - in te stemmen met het in dit raadsvoorstel verwoorde onderhandelingsresultaat tussen het college van Waalwijk en de heer Mandemakers m.b.t. de BVO RKC Waalwijk, dat dan met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2010 in werking treedt; - te besluiten tot vaststelling van de 5e wijziging van de begroting 2010 waarin het onderhandelingsresultaat in begrotingstechnische zin is verwerkt.
Een ontwerp-besluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan.
HET COLLEGE VAN WAALWIJK, de secretaris, drs. A. de Wit
de burgemeester, drs. A. M. P. Kleijngeld
Meegezonden met het raadsvoorstel: • Het convenant dat is opgemaakt tussen gemeente, Mandemakers/DMG en BVO RKC Waalwijk d.d. 21 december 2009 regelende de gemaakte afspraken; • Overeenkomst tussen gemeente en BVO over de huur voor het gebruik van het stadion (wordt nagezonden); • Overeenkomst tussen gemeente, De Mandemakersgroep B.V. en BVO over diverse onderwerpen, zoals de huurvordering van de gemeente op BVO RKC, de vordering van DMG op RKC, de aankoop van het kunstgrasveld door de gemeente en de aflossingen uit transferwinsten (wordt nagezonden); • Antwoorden op door raadsfracties eerder gestelde vragen (wordt nagezonden); • Rapportage gemeentelijk toezichthouder (wordt nagezonden).
9
Gewijzigd besluit naar aanleiding van aangenomen amendement
De raad van de gemeente Waalwijk; gezien het voorstel van het college van Waalwijk van 10 november 2009, gelet op de Gemeentewet;
BESLUIT: 1. in te stemmen met het in dit raadsvoorstel verwoorde onderhandelingsresultaat tussen het college van Waalwijk en de heer Mandemakers m.b.t. de BVO RKC Waalwijk, dat dan met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2010 in werking treedt, met dien verstande, dat op korte termijn- in ieder geval vóór 31 december 2010- de raad een voorstel wordt gedaan voor de mogelijkheden tot duurzame ontvlechting van de relatie tussen gemeente en BVO-RKC tegen voor de gemeente zo gunstig mogelijke voorwaarden; 2. dat indien onverhoopt de huur niet wordt voldaan op het in de overeenkomst aangegeven tijdstip de raad daarvan direct in kennis wordt gesteld en onverwijld tot invordering van de ontstane huurschuld wordt overgegaan. 3. tot vaststelling van de 5e wijziging van de begroting 2010 waarin het onderhandelingsresultaat in begrotingstechnische zin is verwerkt.
Aldus vastgesteld in zijn openbare vergadering van 21 januari 2010
DE RAAD VAN WAALWIJK de griffier,
de voorzitter,
G.H. Kocken
drs. A. M. P. Kleijngeld
1