ZONDAG 30 AUGUSTUS 2015 -14e zondag na PinksterenVoorganger: ds. Margreet Klokke Ouderling van dienst: Astrid Poot Organist: Geerten van de Wetering Zondagskind: Levi van Nijnatten m.m.v. Residentie Bachkoor Residentie Bachorkest Talitha van der Spek, alt Marcel Beekman, tenor Jos Vermunt, dirigent In deze dienst wordt André Frederik Meijster bevestigd tot ouderling kerkmuziek. In deze dienst zal klinken Cantate BWV 148 “ Bringet dem Herrn Ehre seines Namens” van J.S.Bach.
-3ORGELSPEL -verstillingPraeludium et Fuga in d-moll (BWV 539) BEGROETING -de kaarsen worden aangestokenSTILTE BEMOEDIGING V: Onze hulp is in de naam van de Heer,
G:
die
V:
die
G: en
he - mel en
trouw houdt tot in
niet laat va
-
In de Apostelkapel staat een kaarsentafel. U kunt daar een kaars aansteken voor iets wat u bezig houdt, of voor iemand die in uw gedachten leeft. Bij de ingang zijn knielkussens beschikbaar Na de dienst is er gelegenheid in de Wandelruimte een kopje koffie te drinken. Voor de kinderen is er limonade. Ook kunt u boeken lenen bij de boekentafel in de Wandelruimte Agenda, informatie en een toelichting bij de cantate vindt u achterin de liturgie. U wordt verzocht het geluid van uw mobiele telefoon uit te zetten
aar
eeu
-
de
–
ge - maakt heeft,
wig - heid,
ren de wer-ken van zijn han - den.
Bij de kinderdiensten: Dat klinkt als muziek in mijn oren! Goed nieuws, mooie woorden... Dat klinkt goed! Dat klinkt als muziek. Muziek is als een tas waarin mooie woorden zitten en allerlei gevoelens. Deze weken staan in het thema van kerkmuziek. Muziek die om alle woorden van troost, hoop, liefde, geduld enzovoort, heen zit. Hoe klinkt troost eigenlijk? Of hoop? In de bijbel staan veel verhalen waarin muziek een belangrijke rol speelde. Kom mee luisteren naar deze verhalen!
J.S. Bach
-gemeente gaat staanINTROÏTUS: LB 280:1, 2, 3, 4 en 5 Tekst: Sytze de Vries Melodie: Willem Vogel
-4-
-5-
G:
A – men.
-gemeente gaat staanLOFLIED : LB 985 Tekst : Henk Jongerius Melodie: John Bacchus Dykes
3
dit huis, dat alle sporen draagt van wie maar mensen zijn, de pijler die het alles schraagt, wilt Gij die voor ons zijn?
4
5
Onthul ons dan uw aangezicht, uw naam, die mét ons gaat en heilig ons hier met uw licht, uw voorbedachte raad.
Zal dit een huis, een plaats zijn waar de hemel open gaat, waar Gij ons met uw eng'len troost, waar Gij U vinden laat?
-gemeente knielt of gaat zitten-
GEBED OM ONTFERMING Na het “….zo bidden wij U” van de voorganger antwoordt de gemeente met:
Heer
Heer -
-
ont -ferm -
-
ont -
U,
ferm
Chris - tus ont - ferm
U,
U.
V. God schenke ons vergeving, bevrijding, vertrouwen en hernieuwde toewijding, door Jezus Christus, onze Heer.
2
Heilig, heilig, heilig, maker van de sterren, zonnen en manen en heel het firmament! Heilig, heilig, heilig, mateloze ruimte, machten en krachten, maak zijn naam bekend!
3
Heilig, heilig, heilig, bron van alle leven, bloemen en bomen en al wat adem heeft! Heilig, heilig, heilig, Vader van ons allen, Eerste en Laatste, U dankt al wat leeft!
- gemeente gaat zitten en de kinderen verlaten de dienst en gaan naar hun eigen ruimten -
BEVESTIGING AMBSTDRAGER
-6LIED ( staande gezongen) LB 672: 3 en 6 Tekst: Valentin Ernst Löscher – ‘Kommt, Seelen, dieser Tag’ Melodie: Johann Sebastian Bach
-7GEBEDSGROET:
V.: G.:
De Heer zij Ook
met
u
met zij
u. de
Heer.
GEBED V. …. door Jezus Christus onze Heer
G:
A - men.
SCHRIFTLEZINGEN: Deuteronomium 5:12-15 en Lukas 14:1-6
LIED: Psalm 42: 1, 2 en 7
6
Vul aan wat ons ontbreekt, want stukwerk is ons pogen. En wat ons afleidt van de vrede uit den hoge, laat dat, verheven licht, in vuur en wind vergaan. Houd Gij ons staande door het wonder van Gods naam.
-8-
2
Tranen heb ik onder ’t klagen tot mijn spijze dag en nacht als mijn haters honend vragen: ‘Waar is God die gij verwacht?’ Ik gedenk hoe ik vooraan in de reien op mocht gaan, om mijn dank Hem op te dragen in zijn huis op hoogtijdagen.
7
Hart, onrustig, vol van zorgen, vleugellam geslagen ziel, hoop op God en wees geborgen. Hij verheft wie nederviel. Eens verschijn ik voor de Heer, vindt mijn ziel het danklied weer: Hij, mijn God, Hij heeft mijn leven altijd aan de dood ontheven
Mund und Herze steht dir offen, Höchster, senke dich hinein! Ich in dich, und du in mich; Glaube, Liebe, Dulden,Hoffen Soll mein Ruhebette sein.
PREEK
CANTATE BWV 148 “Bringet dem Herrn Ehre seines Namens” ‘Erken de Heer, de majesteit van zijn naam’
Bringet dem Herrn Ehre seines Namens, betet an den Herrn im heiligen Schmuck!
-9Recitatief (A) Zoals het hert naar water smacht So,wie der Hirsch nach frischem Wasser schreit, zo smacht ik, o God, naar u. So schrei ich, Gott, zu dir. Niemand anders dan u Denn alle meine Ruh geeft mij rust. Ist niemand außer du. Hoe heilig en kostbaar Wie heilig und wie teuer is de viering van uw sabbat! Ist, Höchster, deine Sabbatsfeier! Dan loof ik uw macht Da preis ich deine Macht In der Gemeine der Gerechten. in de gemeenschap van rechtvaardigen. O! als de kinderen van de duisternis O! wenn die Kinder dieser Nacht uw liefde eens konden zien! Die Lieblichkeit bedächten! Denn Gott wohnt selbst in mir. Immers God zelf woont in mij.
Koor `Erken de Heer, de majesteit van zijn naam, buig u voor de Heer in zijn heilige glorie!` Ps. 29.2
Aria (T) Ik haast me om de les Ich eile, die Lehren van het leven te horen Des Lebens zu hören, Und suche mit Freuden das heilige Haus. en zoek vol vreugde het heilige huis. Hoe mooi bezingen de zaligen, Wie rufen so schöne in vrolijke klanken, Das frohe Getöne Zum Lobe des Höchsten die Seligen aus! de lof van de allerhoogste!
Bleib auch, mein Gott, in mir Und gib mir deinen Geist, Der mich nach deinem Wort regiere, Daβ ich so einen Wandel führe, Der dir gefällig heißt, Damit ich nach der Zeit In deiner Herrlichkeit, Mein lieber Gott, mit dir Den großen Sabbat möge halten!
Amen zu aller Stund Sprech ich aus Herzensgrund; Du wollest uns tun leiten, Herr Christ, zu allen Zeiten, Auf daβ wir deinen Namen Ewiglich preisen. Amen.
Aria (A) Mond en hart staan voor u open, Allerhoogste, treed binnen! Ik in u en u in mij; geloof, liefde, geduld, hoop zullen mij rust geven. Recitatief (T) Blijf ook, mijn God, in mij en geef mij uw geest, die mij leidt naar uw woord, zodat ik kan veranderen naar uw wil om mettertijd in uw heerlijkheid O God, met u de Grote Sabbat te vieren! Koraal Amen zeg ik steeds, diep uit mijn hart; u wilde ons leiden, Christus, ten alle tijden, opdat wij uw naam eeuwig prijzen. Amen
- 10 GEBEDSINTENTIES -gemeente knielt of blijft zitten-
- 11 SLOTLIED (staande gezongen): LB 315 : 1 en 2 Tekst : Fedde Schurer Melodie : Johannes Gijsbertus Bastiaans – ‘Straks groeten w’onze moederstranden’
GEBEDEN – STIL GEBED - GEBED DES HEREN Onze Vader die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking maar verlos ons van den boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen. INZAMELING VAN DE GAVEN ONDER ORGELSPEL: Wo soll ich fliehen hin / Auf meinen lieben Gott (BWV 646) Uit: Sechs Choräle von verschiedener Art (Schübler-Choräle)
J.S. Bach
• De eerste collecte (rode zak) dient ter bestrijding van de kosten van pastoraat en eredienst. (Rekening Huishouding Kloosterkerk: NL29INGB0000058571) • De diaconale collecte (groene zak) is voor individuele noden, voor mensen die, door welke omstandigheid ook, in financiële problemen zijn geraakt en soms kind noch kraai in deze wereld hebben, en aankloppen bij de Kloosterkerk. (Rekening Diaconie Kloosterkerk: NL89INGB0002847114) • De deurcollecte is voor de kosten van het uitvoeren van de Bachcantate. Wij vragen aan ieder van u - als richtlijn - een bijdrage van € 7,50 per persoon. U kunt uw bijdrage ook overmaken naar de hieronder vermelde girorekening. Om de cantatediensten in stand te kunnen houden zijn bovendien jaarlijkse bijdragen welkom én nodig. U kunt ook deze bijdrage overmaken. (Het rekeningnummer is: NL60INGB0001991320) t.n.v. van de Stichting Cantatediensten Kloosterkerk Wanneer uw telefoon op ‘stil’ staat, is het geen bezwaar als u hem tijdens de collecte gebruikt om geld over te maken op het desbetreffende bankrekeningnummer
-de kinderen komen terug in de kerk, de gemeente blijft zitten tot zij bij hun ouders zijn-
2
En of een mens al diep verloren en ver van U verzworven is, Gij noemt zijn naam, hij is herboren, vernieuwd door uw getuigenis. Uw woord, dat spreekt in alle talen, heeft uit het graf ons opgericht, doet ons in vrijheid ademhalen en leven voor uw aangezicht.
- 12 -
- 13 TOELICHTING BIJ CANTATE BWV 148 ‘Bringet dem Herrn Ehre seines Namens’ Cantate voor de 17e zondag na Trinitatis
ZEGEN
G:
A-
-
-
-
men.
ORGELSPEL: Praeludium in e-moll
N. Bruhns (1665 - 1697)
Na de dienst is er gelegenheid om André Meijster te feliciteren in de wandelruimte.
Wilt u a.u.b. deze liturgie mee (naar huis) nemen. Wilt u een gesprek met de voorganger van vandaag naar aanleiding van de dienst, dan kunt u haar bellen of een e-mail sturen. Zie daarvoor de contactgegevens op de achterzijde van de liturgie. Indien u de tekst van de preek wilt ontvangen kunt u deze over enkele dagen downloaden van de website: www. kloosterkerk.nl. Overigens kunt u de complete dienst de komende zes weken (nog eens) beluisteren en desgewenst downloaden via www. kerkomroep.nl
AGENDA woensdag 2 sept. zondag 6 sept.
12.45 u 19.45 u 10.00 u 12.00 u 13.00 u
Lunchconcert met medewerking van Carlos Leal (cello solo) en Ines Salinas cello. Vesper ds.Rienk Lanooy Openstelling Kloosterkerk tijdens Haags Uit Festival - muzikaal programma.
Bach componeerde deze cantate voor de 18e zondag na Pinksteren. Er circuleren verschillende premièredata: 1725 en 19 september 1723. De cantatetekst sluit aan bij het Lucasevangelie voor de betreffende zondag: ‘De genezing op sabbat van een waterzuchtige’ en ‘De voornaamste plaats aan tafel’. Gaat het in de bijbel over het rustgebod op sabbat en of de mens dan goede werken mag verrichten, in de cantatetekst gaat het bijna om het tegendeel, de onaantastbaarheid van de feestdag en de plicht van de mens om God eer te betonen op de sabbat. De orkestbezetting is buitengewoon feestelijk voor een gewone zondag. Naast het continuo en de strijkers spelen in het openingskoor drie hobo’s en een trompet. Waarschijnlijk om de lofprijzing aan de Heer een instrumentale glans te verlenen. In het stralende, vrolijke tweede deel speelt de soloviool een belangrijke rol. ‘Freude’ en ‘eilen’ vormen de sleutelwoorden die Bach in zijn muziek laat horen, door middel van de opgewekte 6/8e maatsoort in combinatie met de virtuoos snelle solopartijen. In het altrecitatief wordt de soliste begeleid door het strijkorkest met aangehouden lange noten. In het verlangen naar God geeft dit een extra gloed aan de begeleiding. De alt wordt in de aansluitende aria begeleid door drie hobo’s en het continuo. Opvallend is het stilvallen van het continuo bij de inzetten van de altsolist. Muziek in de barok waarbij het fundamentele continuo wegvalt, moet wel iets te betekenen hebben. Wellicht wil Bach door het wegnemen van deze harmonische en ritmische basis de éénwording met God symboliseren, oftewel het loslaten van het aardse. Na het tenorrecitatief waarin met hoge noten Gods woord en heerlijkheid om de sabbat te vieren wordt bezongen, volgt het slotkoraal voor koor en orkest. Het koraal is een zetting van de melodie ‘Auf meinen lieben Gott’, en is oorspronkelijk zonder tekst overgeleverd
- 14 BIJ DE INFORMATIETAFEL O.A. VERKRIJGBAAR: • • • • • • • • • •
Diverse CD’s ( € 5) Ansichtkaart van de Kloosterkerk (€ 0,50) Boekje “Geschiedenis van de Kloosterkerk” (€ 2,-) Boek:“Over het geheim gesproken” Preken uit de Kloosterkerk 1920 -2010 (€ 10,-) Dubbele kaarten met foto à € 2,- (4 verschillende € 6,-) CD met gedichten (Carel ter Linden) en pianomuziek (Ariane Karres ) (€ 5,-) “De kerkmuziek in Duitsland in het begin van de 20ste eeuw (en haar invloed op de kerkmuziek in Nederland)” Hans Jansen (€ 24,95) Kaarsen (2 stuks) € 3,Doorns Evangelie, Marcus opnieuw, m.m.v. Rienk Lanooy (€ 15,-)
• “Vrijzinnig noch rechtzinnig” Paul Gerretsen € 15 • Blocnote Kloosterkerk € 3,-
Johan Tahon Deze zomer presenteren meer dan dertig gevestigde èn jonge Vlaamse kunstenaars hun werk op het lange Voorhout en in museum Beelden aan Zee onder de titel: Vormidable. De Kloosterkerk biedt podium aan het werk van de beeldhouwer Johan Tahon (Menen, 1965), een bekende kunstenaar in Den Haag; zijn New Seismo werd in 2009 onthuld voor het Ministerie van Financiën. Johan Tahon studeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone kunsten in Gent en woont en werkt in Munkzwalm in België, hij heeft tevens een atelier in Istanbul. Sinds 1996 neemt hij met zijn sculptuur deel aan (inter)nationale tentoonstellingen in België, Duistland, Italië, Turkije en de Verenigde Staten. In Nederland raakte hij bekend vanaf 2006/2007, verschillende vooraanstaande musea, waaronder het Stedelijk Museum in Amsterdam en het Haags Gemeentemuseum, hebben dan ook werk van Tahon aangekocht. In zijn werk geeft Tahon vorm aan een zeer individuele spirituele zoek- en denktocht naar de mens en zijn verlangens, naar de onvolmaaktheid en naar de eenzaamheid van het bestaan. Al vormend en deformerend maakt Tahon zijn vaak zo fragiele figuren uit gips, polyester, of brons, soms overgoten met een witachtig glazuur. De restanten van dit procedé, zoals de malnaden en ontluchtingskanalen, doen af en toe nadrukkelijk mee als een onderdeel van het uiteindelijke werk. Nog nèt wint de menselijke figuratie het hierbij van de volledige abstractie, zodat de toeschouwer zich erin zal kunnen herkennen. Zo confronteert Tahon ons met een ‘condition humaine’, waarin de kunstenaar zijn ervaringen met ons deelt. Kunstcommissie Kloosterkerk
- 15 -
Cursus ‘Abc van de christelijke traditie’ Kom je vaker in de Kloosterkerk, en zou je wel eens verder willen praten met de predikanten over de inhoud van hun diensten? Bespeur je bij jezelf de wens om tijd te maken voor jezelf om nader stil te staan bij je leven en geloven? Zou je graag andere mensen leren kennen met een vergelijkbare belangstelling als jij? Dan zou de cursus ‘ABC van de christelijke traditie’ iets voor je kunnen zijn. Deze cursus wordt elk jaar gegeven door de beide predikanten. In zestien woensdagavonden sta je met ongeveer 20 deelnemers van rond de 20 tot rond de 80 jaar stil bij vragen als: De bijbel, wat is dat voor een boek? Hoe kun je het zo lezen, dat de oude woorden ook in deze nieuwe tijd aanspreken? Waar denk je eigenlijk aan, als je ‘God’ zegt? Wie is Jezus voor je? Wat betekent het verhaal van zijn lijden en opstanding voor mensen vandaag? Wat wordt er bedoeld met dat vage begrip ‘heilige Geest’? Hoe kun je bidden? Kun je spreken over zoiets als ‘christelijke ethiek’? Wat gebeurt er in de liturgie van de kerkdienst? De cursus staat open voor leden en niet-leden van de Kloosterkerk. Dit jaar is de eerste bijeenkomst op woensdag 16 september (en niet op 2 september, zoals eerder aangegeven!) Voor nadere informatie en/of opgave kun je terecht bij de predikanten via
[email protected] of
[email protected]. Van harte welkom!
