Begrijpend Lezen moet je Lezen … Denken … Begrijpen! Drie soorten strategieën: Sturingsstrategieën: Leesdoel bepalen Oriënteren op de tekst Actualiseren van kennis en woordenschat Actief lezen door toepassen van leesstrategieën Controleren van begrip Toepassen van herstelstrategieën Controle bereiken van het leesdoel Leesstrategieën: Voorspellen Vragen stellen Visualiseren Verbinden Samenvatten Afleiden Herstelstrategieën: Langzamer lezen Aandachtiger lezen Hardop lezen Een stukje opnieuw lezen Een stukje verder lezen Naar de illustraties kijken Hulp vragen pcbo ‘De Spreng’ ‘’Een bron van ontwikkeling’’
De 6 leesstrategieën: 1. Voorspellen; Is een weloverwogen inschatting maken van wat er zou kunnen gebeuren op basis van beschikbare informatie. Voorspellen is geen gokken! Voorspellen gebeurt voor en tijdens het lezen. Zinnen die horen bij voorspellen: Als ik de titel zie, denk ik dat het boek gaat over ……… Als ik nar de plaatsjes kijk denk ik dat het boek/de tekst gaat over ……… Ik denk dat ik in deze tekst te weten zal komen ……, omdat …… Ik denk dat hierna ……zal gebeuren, omdat …… Nu ik dit weet, denk ik dat ……
2. Vragen stellen Is: vragen onder woorden brengen die de tekst bij je oproept. Tijdens het lezen gaat de lezer op zoek naar het antwoord op zijn vragen. Vragen stellen doe je voor, tijdens en na het eten. Woorden en zinnen die horen bij vragen stellen: Ik vraag me af wat hij bedoelt met…… Ik vraag me af hoe het kan dat …… Ik vraag me af waarom hij dit gaat doen …… Ik vraag me af waar/wanneer dit afspeelt …… Ik vraag me af wie de dader is ……
pcbo ‘De Spreng’ ‘’Een bron van ontwikkeling’’
3. Visualiseren Is: je inleven in de tekst met al je zintuigen: wat zie ik, hoor ik, voel ik, ruik ik, en proef ik als ik deze tekst lees? Zinnen die horen bij visualiseren: Als ik dit lees, dan zie ik voor me …… Als ik dit lees, stel ik voor hoe het eruit ziet …… Als ik er bij zou zijn dan zag ik …… Ik heb hierbij een beeld in mijn hoofd van …… Ik zie voor me dat …… Ik proef de …… 4. Verbinden Is: de tekst in verband brengen met wat je als lezer al weet en hebt meegemaakt. De lezer legt een relatie tussen; tekst – eigen ervaring tekst – eigen wereld/kennis tekst – eerder gelezen tekst Zinnen die horen bij verbinden: Tekst – eigen ervaring: Dit is niet als …… Dit doet me denken aan die keer dat ik …… Ik ben ook wel eens …… Tekst – eigen wereld (kennis): Hierover heb ik op tv gezien …… Mijn juf heeft hier eens eerder over verteld dat …… Ik hou van natuurfilms dus ik weet hier al veel van …… Tekst – tekst Dit is net zo’n verhaal als …… Laatst stond hierover in de krant dat …… In een ander boek dat ik heb gelezen stond iets anders, namelijk …… pcbo ‘De Spreng’ ‘’Een bron van ontwikkeling’’
5. Samenvatten Is: op zoek gaan naar de hoofdgedachte en de belangrijkste informatie in de tekst. Kernwoorden, logische volgorde, schema’s, (woordveld, tabel, stroomschema, tijdlijn, venndiagram, boomdiagram)
Zinnen die horen bij samenvatten: Dit gaat over …… Eerst … dan … en helemaal aan het einde …… Er zijn drie manieren om , namelijk …… Eerst gebeurde … en daardoor …… 6. Afleiden Is: tussen de regels doorlezen, interpreteren wat niet letterlijk in de tekst staat. De lezer gebruikt aanwijzingen in de tekst, eigen kennis en ervaring, interpreteert gedrag/emoties ven een persoon en/of interpreteert een situatie. Bijvoorbeeld: ‘’De zon brandde aan de hemel en gieren cirkelden in de lucht terwijl de uitgeputte cowboy neerstortte in het hete woestijnzand’’ Welke interpretaties heb jij hierbij? Mogelijke interpretaties: Het is erg warm(de zon brand, het zand is heet) Het ziet er niet goed uit voor de cowboy (er cirkelen gieren in de lucht en dat doen ze als ze wachten op de dood van een mens of dier…) De cowboy kan wel eens dood gaan(hij is uigeput en er cirkelen gieren boven hem…) pcbo ‘De Spreng’ ‘’Een bron van ontwikkeling’’
Zinnen die horen bij afleiden: De hoofdpersoon voelt…… De schrijver vertel niet….., maar ik weet dat …… Er staat niet …, maar volgens mij …… Want ……als k dit lees zou het wel eens zo kunnen zijn dat ……
pcbo ‘De Spreng’ ‘’Een bron van ontwikkeling’’