Kerncijfers in EUR Bedragen in miljoenen euro’s
2014
2013
2012
2011
2010
704
654
565
451
362
32.591
31.304
26.876
21.638
16.991
Financieel Eigen vermogen Aantal certificaathouders Toevertrouwde middelen
6.289
5.650
4.594
3.731
3.039
628.321
556.146
454.927
363.086
278.289
4.266
3.545
3.285
2.838
2.128
36.320
29.620
24.082
21.900
17.283
Balanstotaal
7.152
6.447
5.291
4.291
3.495
Fondsen in beheer*
3.480
3.199
2.754
2.495
2.122
10.632
9.646
8.045
6.786
5.617
Aantal rekeningen Kredieten Aantal
Totaal in beheer gegeven vermogen Totaal baten
189,6
163,7
151,6
128,7
102,7
-138,4
-112,6
-100,1
-89,9
-78,0
-11,1
-17,1
-20,9
-15,8
-9,8
0,2
0,2
0,2
-0,1
-0,1
40,3
34,2
30,8
22,9
14,8
-10,2
-8,5
-8,2
-5,6
-3,3
30,1
25,7
22,6
17,3
11,5
(Common) equity tier 1-ratio **
19,0%
17,8%
15,9%
14,0%
13,8%
Total Capital ratio **
19,0%
17,8%
16,0%
14,4%
14,7%
8,8%
8,7%
9,0%
8,4%
7,9%
Bedrijfslasten Waardeverminderingen kredietportefeuille Waardeveranderingen van deelnemingen Bedrijfsresultaat voor belastingen Belastingen bedrijfsresultaat Nettowinst
Leverage ratio *** Bedrijfslasten/totaal baten
73%
69%
66%
70%
76%
Rendement eigen vermogen in %
4,4%
4,3%
4,5%
4,3%
3,4%
Rendement op vermogen in %
0,4%
0,4%
0,4%
0,4%
0,3%
78
77
75
74
73
Nettowinst****
3,41
3,23
3,37
3,18
2,45
Dividend
1,95
1,95
1,95
1,95
1,95
Per aandeel (in EUR) Intrinsieke waarde ultimo
4
2014
2013
2012
2011
2010
1.017
911
788
720
636
Sociaal Aantal medewerkers ultimo***** Uitstroom
10%
7%
10%
9%
11%
Percentage vrouwen met managementfunctie
40%
40%
42%
37%
35%
Opleidingskosten per medewerker in euro’s
1.856
2.055
1.731
2.020
1.897
Verhouding hoogste/laagste salaris******
9,6
9,4
9.4
9,8
8,5
Milieu CO2-emissie (1000 kg)
3.084
2.906
2.986
2.885
2.800
Compensatie CO2
100%
100%
100%
100%
100%
* Inclusief fondsen in beheer bij gelieerde partijen die niet in de consolidatie zijn betrokken. ** De berekening van de (common) equity tier 1-ratio en de total capital ratio over 2014 is gebaseerd op de verslagleggingsvereiste in de Capital Requirement Directive (CRD) en de Capital Requirement Regulation (CRR) zoals die luidde op de verslagdatum. De berekening van de vergelijkende cijfers is gebaseerd op de Basel II-regels. *** De berekening van de leverage ratio over 2014 is gebaseerd op de verslagleggingsvereiste volgens de Capital Requirement Directive (CRD) en de Capital Requirement Regulation (CRR) zoals die luidde op de verslagdatum. De berekening van de vergelijkende cijfers is gebaseerd op de Basel III-regels. **** De nettowinst per aandeel is berekend over het in het boekjaar gemiddeld aantal uitstaande aandelen. ***** Betreft alle medewerkers in dienst van Triodos Bank NV, exclusief medewerkers in dienst van de joint venture Triodos MeesPierson. ****** De factor tussen het laagste en het hoogste salaris wordt zorgvuldig bewaakt om ervoor te zorgen dat deze niet te hoog wordt. Deze factor wordt per land berekend. In 2014 was de verhouding in Nederland 9,6. Deze verhouding was lager in andere landen als gevolg van de kleinere omvang van de kantoren en omdat de Directie van Triodos Bank vanuit het hoofdkantoor in Nederland werkt.
5
Triodos Groep structuur 2014 Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank
Triodos Bank
Retail & Business Banking
Investment Management
Private Banking
Nederland | België | Duitsland | Spanje | Verenigd Koninkrijk
Europa | Emerging markets
Nederland | België
Retail Banking Ons doel is onze klanten via ons Europese vestigingennetwerk betrouwbare diensten aan te bieden, zoals sparen, betalen, lenen en beleggen.
‘Impact Investing’ vindt plaats via beleggingsfondsen of beleggingsinstellingen die de naam Triodos dragen.
Business Banking We lenen uitsluitend geld aan organisaties die een positieve en blijvende verandering willen bewerkstelligen. Met onze leningen richten we ons op drie kerngebieden:
De 17 actieve fondsen zijn ondergebracht in bedrijfsonderdelen op basis van de thema’s waarin ze beleggen:
• Natuur & Milieu • Cultuur & Welzijn • Sociale economie
• Energie en klimaat • Emerging markets • Real Estate • Kunst & Cultuur • Landbouw & Duurzame voeding • Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (SRI)
12
Private Banking biedt een breed pakket van financiële en niet-financiële diensten voor vermogende particulieren, stichtingen, verenigingen en religieuze instellingen. Duurzaam vermogensbeheer vormt daarbij de kern, waarbij zowel Triodos beleggingsfondsen als individueel vermogensbeheer worden aangeboden.
Duurzaam bankieren rekeninghoudend met culturele verschillen. Triodos Bank onderhoudt haar klantrelaties via verschillende kanalen; lokale kantoren waar klanten kunnen worden ontvangen, telefonisch en in toenemende mate via internet.
Triodos Bank financiert bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, ecologisch en cultureel gebied, daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers die kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en een duurzame samenleving.
Triodos Bank streeft naar een klantenbestand van zowel particulieren als bedrijven die nadrukkelijk voor Triodos Bank kiezen. Overigens verschilt het dienstenpakket per land waar Triodos Bank is gevestigd, mede afhankelijk van de ontwikkelings fase waarin de betreffende vestigingen zich bevinden.
De missie van Triodos Bank is • bij te dragen aan een samenleving waarin levenskwaliteit wordt bevorderd en menselijke waardigheid centraal staat; • het voor mensen, instellingen en bedrijven mogelijk te maken bewust met geld om te gaan en daarmee duurzame ontwikkeling te bevorderen; • onze klanten van duurzame financiële producten en een goede service te voorzien.
Duurzame dienstverlener Een bankklant wil niet alleen duurzame producten en diensten, maar ook een goede prijsstelling en een goede service. Triodos Bank is van mening dat deze belangrijke klantwaarden niet los van elkaar kunnen worden gezien. Dit betekent concreet dat zij streeft naar het aanbieden van een adequaat pakket aan bancaire diensten waarmee direct of indirect duurzame ontwikkeling wordt bevorderd.
Ambitie Triodos Bank wil menselijke waardigheid, zorg voor de aarde en de kwaliteit van leven in het algemeen bevorderen. Met als sleutelbegrippen: maatschappelijk verantwoord ondernemen, transparantie en bewust omgaan met geld. Triodos Bank brengt duurzaam bankieren in de praktijk. Dat betekent op de eerste plaats het aanbieden van diensten en producten die duur zaamheid direct bevorderen. Geld speelt daarbij een sturende rol. Bewust omgaan met geld betekent investeren in een duurzame economie. Daarmee wordt op een bewuste wijze aan een kwalitatief betere samenleving gewerkt.
De combinatie van relatiebankieren en bancaire producten waarmee duurzame ontwikkeling wordt gefinancierd, leidt tot nieuwe productontwikkeling. Dat kan van land tot land verschillen. Een goed voorbeeld is dat spaarders ervoor kunnen kiezen hun rente (of een gedeelte daarvan) aan een maatschappelijk doel te schenken. Een andere voorbeeld is de uitgifte van ‘Social Impact Bonds’ (maatschappelijke obligaties) die de Corporate Finance-afdeling van Triodos Bank in het Verenigd Koninkrijk heeft begeleid. De obligaties dienen ter financiering van bijvoorbeeld een organisatie die zich inzet voor de bestrijding van dakloosheid en terugdringing van de werkloosheid. Tegelijkertijd heeft de Nederlandse vestiging in 2012 ’s werelds eerste Mobiel Bankieren app op de markt gebracht die de gebruiker direct laat zien welke duurzame projecten de bank financiert. In Nederland brengt de bank ook diverse fondsen op de markt waarmee beleggers direct kunnen beleggen in sectoren zoals duurzame energie, kunst en cultuur en financiële instellingen die zich richten op
Markten en kernactiviteiten Triodos Bank wil haar missie en strategie als duurzame bank op drie verschillende manieren realiseren. Als relatiebank De dienstverlening van Triodos Bank is gebaseerd op het verdiepen en ontwikkelen van langdurige relaties met haar klanten. Deze relatiegerichtheid is terug te vinden in de hele organisatie. De wijze waarop die relaties worden ontwikkeld, verschilt per land,
13
‘inclusive finance’ in opkomende markten. Sommige van deze fondsen profiteren van be lastingvoordelen die in het leven zijn geroepen om beleggingen in deze sectoren te bevorderen. Referentie voor Duurzaam Bankieren Triodos Bank wil het publieke debat over thema’s als levenskwaliteit, maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaam bankieren bevorderen. Met haar meer dan 30 jaar ervaring wil de bank in het maatschappelijk krachtenveld mede richting geven aan duurzame ontwikkeling. De resultaten van dit publieke debat reiken veel verder dan de eigen activiteiten van Triodos Bank. Door haar visie en aanpak heeft Triodos Bank internationaal erkenning gekregen. Met deelname aan het publieke debat, veelal door middel van evenementen met een grote maatschappelijke impact, wordt zichtbaar waar Triodos Bank voor staat en wat haar visie is ten aanzien van belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen.
14
(Deze pagina is bewust blanco gelaten.) 15
Het Triodos bedrijfsmodel: Creëren van waarde
De essentie van Triodos Bank • Een waardegedreven bank, die mensen in staat bewust om te gaan met geld om zo een bijdrage te leveren aan een gezonde maatschappij waarbij menselijke waardigheid centraal staat
Kapitaalinputs
Onze rol
Sociaal (kapitaal) • Deskundige, missiegedreven en gemotiveerde medewerkers • Expertise in de sociale, culturele & ecologische sector • Ondersteund door specialistische opleidingsprogramma’s en ontwikkelingsmogelijkheden Inspirerend (kapitaal) • Regelmatige reflectiesessies • Onderhouden van een wederzijdse dialoog met stakeholders
WAARDECREATIE
Financieel (kapitaal) • Toevertrouwde middelen van waardegedreven klanten die kiezen voor een positieve besteding van hun geld • Eerlijke en marktgemiddelde rendementen, aantrekkelijk voor loyale, waardegedreven klanten
• Onze missie volledig geïntegreerd in onze strategie • Uitsluitend financieren van duurzame ondernemingen in de reële economie op een volledig transparante wijze • Zinvolle, menselijke relaties met klanten • Eerste bank met een compleet product- en dienstaanbod • Financieel robuust, inclusief hoge kapitaalratio’s • Risicomanagement, evenwichtige groei (beoogde verhouding kredieten/ deposito’s 65–70%) • Bieden van eerlijke financiële rendementen met een duurzame impact • Fungeren als referentiepunt voor duurzaam bankieren door onze eigen duurzaamheid, innovatie en leiderschap
De veranderende wereld • Inspelen op een veranderend landschap van maatschappelijke uitdagingen en innovatieve onder nemingen die ze het hoofd bieden
16
Triodos Bank bedrijfsmodel in vogelvlucht
Waarde-outputs
WAARDECREATIE
In ons bedrijfsmodel wordt inbreng van kapitaal, zoals de vaardigheden en het ondernemerschap van onze medewerkers en het geld van onze klanten, via onze kernproducten en -diensten, getransformeerd tot waarde-outputs, zoals het leveren van een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van een gezonde maatschappij.
Mensen (People) • Leveren van een positieve bijdrage aan de gezonde ontwikkeling van de maatschappij • Bieden van ondersteuning aan een relevante gemeenschap om maatschappelijke veranderingen teweeg te brengen • Waardegedreven ondernemers in staat stellen hun potentieel volledig te ontwikkelen • Transparante financiering zodat stakeholders zien wat er met hun geld gebeurt
Om dit financieel haalbaar te maken, bieden wij een eerlijke rente aan spaarders en streven we naar langetermijnrendementen voor mensen die investeren in onze beleggingsfondsen en in Triodos Bank zelf. We gebruiken deze deposito’s om kredieten te verstrekken aan duurzame ondernemers die actief zijn in de reële economie, zodat ze reële impact kunnen leveren. Bij het verstrekken van kredieten aan duurzame ondernemingen spreken we liever deposito’s aan dan dat we van andere banken lenen. Ook streven we naar een gezond evenwicht tussen kredieten en deposito’s . We hanteren een gezond kapitaal niveau, ruimschoots boven de vereisten op grond van de regelgeving. Dit komt onze robuustheid op de lange termijn ten goede. Triodos Bank ontwikkelt door cycli van reflectie en dialogen. Vanuit onze essentie als organisatie gaan we een interactie aan met de veranderende behoeften in de maatschappij.
Planeet (Planet) • Kredieten voor duurzaam en inclusief ondernemen • Ontwikkelen van een duurzame, circulaire economie Welvaart (Prosperity) • Eerlijk rendement op eigen vermogen (doelstelling 4 à 5% in 2015) • Leverage ratio van ten minste 8%, waardoor veerkracht wordt gegarandeerd • Ontwikkelen van overtuigende visies voor de toekomst van de financiële sector
17
Adressen Bijkantoor Barcelona Avenida Diagonal 418 bajos Casa de Les Punxes 08037 Barcelona, Spanje Telefoon +34 93 476 57 47
Internationaal hoofdkantoor Nieuweroordweg 1, Zeist Postbus 55, Nederland 3700 AB Zeist, Nederland Telefoon +31 (0)30 693 65 00 www.triodos.com
Bijkantoor Albacete C/ Francisco Fontecha 5 02001 Albacete
Vestigingen
Bijkantoor Badajoz Avda. de Fernando Calzadilla,1 06004 Badajoz
Nederland Utrechtseweg 44, Zeist PO Box 55, Nederland 3700 AB Zeist, Nederland Telefoon +31 (0)30 693 65 00 www.triodos.nl
Bijkantoor Bilbao C/ Lersundi 18 48009 Bilbao Bijkantoor A Coruña Avenida Finisterre 25 15004 A Coruña
België Hoogstraat 139/3 – Rue Haute 139/3 1000 Brussels, België Telefoon +32 (0)2 548 28 28 www.triodos.be
Bijkantoor Gironda Pça. Catalunya 16 17004 Girona Bijkantoor Granada C/ Gran Vía de Colón 29 18001 Granada
Verenigd Koninkrijk Deanery Road Bristol BS1 5AS, Verenigd Koninkrijk Telefoon +44 (0)117 973 9339 www.triodos.co.uk
Bijkantoor Las Palmas de G.C. c/ Manuel González Martín 2 35004 Las Palmas de Gran Canaria
Bijkantoor Edinburgh 24 Hanover Street Edinburgh EH2 2EN, Verenigd Koninkrijk Telefoon +44 (0)131 220 0869 www.triodos.co.uk
Bijkantoor Madrid C/ Ferraz 52 28008 Madrid Bijkantoor Madrid C/ Mártires Concepcionistas 18 esq. C/ Ortega y Gasset 28006 Madrid
Spanje C/ José Echegaray 5-7 Parque Empresarial Las Rozas 28232 Madrid, Spanje Telefoon +34 91 640 46 84 www.triodos.es
Bijkantoor Murcia Avenida de la Libertad s/n 30009 Murcia Bijkantoor Oviedo C/ Cabo Noval 11 33007 Oviedo
70
Bijkantoor Palma de Mallorca Avenida de Portugal 5 07012 Palma de Mallorca
Bijkantoor Valencia C/ Del Justícia 1 46004 Valencia
Bijkantoor Pamplona Avda. del Ejército, 30 31002 Pamplona
Bijkantoor Zaragoza Avenida César Augusto 23 50004 Zaragoza
Bijkantoor Sevilla C/ Marqués de Paradas 24 41001 Seville
Duitsland Mainzer Landstr. 211 60326 Frankfurt am Main, Duitsland Telefoon +49 (0)69 717 19 100 Fax +49 (0)69 717 19 222 www.triodos.de
Bijkantoor S.C. de Tenerife Rambla de Santa Cruz 121 38004 Santa Cruz de Tenerife Bijkantoor Valladolid Acera de Recoletos 2 47004 Valladolid
71
Onze Groep Zoek details over onze groep en de resultaten van onze drie belangrijkste bedrijfsonderdelen; sparen en kredieten via een netwerk van Europese vestigingen, beleggingsfinanciering en private banking.
Triodos Bank bedrijfsmodel
Over Triodos Bank
In ons bedrijfsmodel wordt inbreng van kapitaal getransformeerd tot waarde-outputs.
Triodos Bank financiert bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op ...
Duurzame bank van Europa
Triodos Investment Management
Triodos Bank gebruikt al 35 jaar geld om een positieve verandering teweeg ...
Triodos Investment Management, een volle dochter van Triodos Bank en ...
Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking biedt een breed pakket financiële en niet-financiële diensten.
177
Overzicht balanstotalen van Triodos Groep en beheerd vermogen van Triodos Bank Private Banking Bedragen in miljoenen euro’s
31.12.2014
31.12.2013
7.152
6.447
Triodos Cultuurfonds NV
97
103
Triodos Fair Share Fund
255
202
Triodos Groenfonds NV
620
656
Triodos Bank NV
Triodos Renewable Energy Fund Plc Triodos Sicav I Triodos Micro Finance Fund
104
102
1.027
672
230
164
Triodos Renewable Europe Fund
63
59
Triodos Organic Growth Fund
29
0
Triodos Vastgoedfonds NV
70
72
Retail beleggingsfondsen
2.495
2.030
Ampere Equity Fund
0
221
Stichting Triodos-Doen
63
98
Stichting Hivos-Triodos Fonds
52
68
Stichting Triodos Renewable Energy for Development Fund Stichting Triodos Sustainable Trade Fund Triodos Ventures BV
3
3
20
20
9
11
WWB ISIS Fund
11
7
Other activities
1
46
159
474
2.654
2.504
813
686
13
10
10.632
9.647
Institutionele beleggingsfondsen Totaal beleggingsfondsen Triodos Bank Private Banking (totaal beheerd vermogen) Triodos Foundations in Nederland, België, Verenigd Koninkrijk en Spanje Totaal
Dit overzicht bevat geen toegezegde bedragen. Overlappingen zijn mogelijk. Van een aantal instellingen was op het moment van het opstellen van dit overzicht nog geen goedgekeurde jaarrekening beschikbaar. In dit overzicht zijn omwille van eenduidigheid balanstotalen opgenomen, behalve bij Triodos Bank Private Banking, waar het totaal beheerd vermogen conform Triodos criteria wordt vermeld.
178
Een historisch overzicht 2009
Triodos Bank opent een vestiging in Duitsland.
2008
Triodos Bank lanceert Triodos Sustainable Trade Fund. Dit fonds verstrekt handelsfinancieringen aan gecertificeerde biologische en fair trade producenten in ontwikkelingslanden en opkomende markten.
2007
Triodos Bank lanceert Triodos Values Pioneer Fund. Dit fonds is onderdeel van een tweede in Luxemburg opgericht fonds waarin ook Triodos Values Equity Fund en Triodos Values Bond Fund zijn ondergebracht.
2006
Triodos Bank opent het internationale hoofdkantoor in Nederland. Het eerste in Luxemburg gevestigde Triodos beleggingsfonds, Triodos Renewables Europe Fund, wordt opgericht en belegt in Europese projecten voor duurzame energie. In Nederland wordt Triodos Cultuurfonds opgericht.
2004
Triodos Bank opent een vestiging in Spanje. Triodos Vastgoedfonds wordt gelanceerd, het eerste vastgoedfonds dat uitsluitend in duurzame gebouwen belegt.
2002
Triodos Fair Share Fund wordt opgericht. Het fonds biedt particulieren en instellingen de mogelijkheid te beleggen in microfinancieringsinstellingen in ontwikkelingslanden.
2000
Triodos Meerwaardefonds creëert de mogelijkheid voor beleggers om naast het Mixfonds te kiezen voor een Aandelenfonds en een Obligatiefonds.
1998
Triodos Bank voegt de drie groenfondsen samen tot Triodos Groenfonds. Dit beursgenoteerde fonds is het eerste Nederlandse groene beleggingsfonds dat valt onder de fiscale groenregeling.
1997
In samenwerking met Delta Lloyd Asset Management wordt Triodos Meerwaarde Mixfonds gelanceerd en aan de Effectenbeurs in Amsterdam genoteerd.
1995
Triodos Bank opent een vestiging in het Verenigd Koninkrijk.
1994
Samen met Stichting DOEN wordt Stichting Triodos-Doen opgericht en samen met Hivos, Stichting Hivos-Triodos Fonds. Beide fondsen investeren in ontwikkelingslanden en behoren tot de eerste fondsen die wereldwijd investeren in microfinanciering.:
1993
Triodos Bank opent een vestiging in België.
1990
Biogrond Beleggingsfonds, het eerste groenfonds in Europa, wordt door Triodos Bank gelanceerd. Later volgen het Windfonds en het Groene Beleggingsfonds.
1980
Triodos Bank NV wordt opgericht met een startkapitaal van EUR 540.000 en een licentie van De Nederlandsche Bank. De bank start met haar activiteiten in Nederland.
1971
Triodos Foundation wordt opgericht om vernieuwende projecten en bedrijven te ondersteunen met schenkingen en leningen.
179
1968
Een studiegroep, bestaande uit Adriaan Deking Dura (econoom), Dieter Brüll (hoogleraar fiscaal recht), Lex Bos (organisatieadviseur) en Rudolf Mees (bankier), wil een meer bewuste omgang met geld bevorderen.
180
Duurzame bank van Europa Triodos Bank gebruikt al 35 jaar geld om een positieve verandering teweeg te brengen op maatschappelijk en milieugebied om de kwaliteit van leven van mensen te verbeteren. Haar Europese netwerk neemt bij dit streven een centrale plaats in. Triodos Bank brengt duurzaam bankieren in praktijk via haar vijf Europese vestigingen . We zijn een Europese bank met een krachtige missie, waarden en principes. Triodos Bank koestert het principe ‘eenheid in verscheidenheid’. Onze klanten en medewerkers hebben in de eerste plaats gezamenlijke waarden gemeen. Tegelijkertijd is er binnen de bank ruimte voor verscheidenheid om in te kunnen spelen op nationale en lokale verschillen in cultuur en op specifieke marktbehoeftes. Landen en markten kunnen onderling verschillen als het gaat om regelgeving, fiscaal beleid en overheidsbeleid met betrekking tot bankieren en duurzaamheid. De groei van Triodos Bank in Europa voltrekt zich geleidelijk. De bank overweegt de opening van kantoren in andere landen uitsluitend wanneer er ter plaatse deskundige en betrokken bankiers zijn die kiezen voor de missie van de bank met voldoende ondernemerschap om een nieuwe vestiging tot een succes te maken. 2014
NL
BE
UK
ES
DE
Totaal Bank
247
61
46
166
10
530
Toevertrouwde middelen (* miljoenen euro’s)
2.378
1.361
975
1.420
154
6.288
Kredietportefeuille (* miljoenen euro’s)
1.583
998
722
782
182
4.267
10
7
5
2
–3
21
145,8
106,9
110,3
239,5
40,2
643
NL
BE
UK
ES
DE
Totaal Bank
Aantal klanten1 (* 1.000)
225
57
42
140
7
471
Toevertrouwde middelen (* miljoenen euro’s)
2.233
1.274
789
1.214
139
5.649
Kredietportefeuille (* miljoenen euro’s)
1.178
832
618
741
176
3.545
9
10
2
4
–4
21
132,8
100,2
102,7
227,7
37,0
600
Aantal klanten (* 1.000)
Nettowinst (* miljoenen euro’s) Aantal medewerkers (FTE’s)
2013
Nettowinst (* miljoenen euro’s) Aantal medewerkers (FTE’s) 1
Aangepast naar aanleiding van nieuwe klantendefinitie.
181
Toevertrouwde middelen per vestiging
Krediet per vestiging
(€ miljoen)
(€ miljoen)
de cijfers over 2015 staan voor de voorziene groei in 2015 (10%)
de cijfers over 2015 staan voor de voorziene groei in 2015 (5-15%)
De wereld in 2014 Historisch lage rentes van de Europese Centrale Bank (ECB) en voor het eerst zelfs negatieve rentes in bijvoorbeeld Duitsland, kenmerkten opnieuw een moeilijk economisch jaar. Desondanks heeft duurzaamheid zich steeds meer verankerd in het leven van mensen. Deze trend heeft ertoe geleid dat er vanuit enkele vestigingen van de bank grootschalige campagnes zijn gevoerd om aandacht te vestigen op duurzaam en transparant bankieren. Met name in het Verenigd Koninkrijk zijn concurrerende bankenactief. Dit leidt tot meer diversiteit in de financiële sector. Veel van deze nieuwkomers afficheren zich als aanbieders van een alternatief en spelen in op de roep vanuit het publiek om fundamentele verandering in de banksector. Grote diversiteit is goed voor de financiële sector en, als deze beloften voor wat betreft duurzaamheid oprecht zijn, goed voor de banksector in het algemeen. Steeds meer mensen kiezen voor Triodos Bank als hun voorkeursbank omdat de bank in de meeste van hun financiële behoeften voorziet en dezelfde normen en waarden hanteert. Dit heeft in 2014 geleid tot een groei in de spaar-, krediet- en beleggingsportefeuilles. Door de evenwichtige en duurzame groei sinds haar oprichting is Triodos Bank uitgegroeid tot een middelgrote bank, met bijpassende regelgeving. Triodos Bank wil een goed beheerde, effectieve organisatie blijven met een langetermijnvisie. Interne eisen en externe regelgeving hebben geleid tot aanzienlijke verbeteringen op het gebied van interne governance, zowel op het hoofdkantoor als bij de verschillende vestigingen van Triodos Bank. Triodos Bank is hierdoor beter gepositioneerd voor groei van haar positieve impact.
182
Ondanks de groei van de kredietportefeuilles in alle vestigingen is het behalen van een gezond evenwicht tussen de omvang van de kredietportefeuille en de omvang van de toevertrouwde middelen nog steeds een uitdaging voor de toekomst.
Onze resultaten Voorkeursbank van onze klanten Triodos Bank wil haar bankfunctie effectief kunnen uitoefenen en haar missie verwezenlijken. Daarvoor is het van belang om een volledig pakket bancaire diensten en een eersteklas klantenservice aan te bieden aan zowel particuliere als zakelijke klanten. Zo zijn duurzame hypotheken in sommige landen nog steeds een uniek product. De Triodos hypotheek in Spanje werd in een belangrijk economisch tijdschrift genoemd als een van de 100 beste zakelijke ideeën. In Nederland draagt met name het mkb een duurzamer economie een warm hart toe. Veel ondernemers hebben bij Triodos Bank krediet aangevraagd en tevens hun zakelijke bancaire activiteiten, zoals hun rekening-courant, bij Triodos Bank ondergebracht. In Spanje is de balans gegroeid met 15% (2013: 38%). De groei van het aantal klanten, de toevertrouwde middelen en de kredietportefeuille was lager dan verwacht als gevolg van wijzigingen in de financiële sector. Zoals hogere kosten als gevolg van regelgeving en lagere marges in een kredietmarkt die steeds concurrerender wordt. Het pakket aan bancaire diensten is aanzienlijk uitgebreid door de ingebruikname van 1.000 extra betaalautomaten en circa 200 nieuwe duurzame hypotheken. In het Verenigd Koninkrijk richt de bank zich opnieuw op de ontwikkeling van een privé-rekening courant. Deze zal volgens de planning begin 2016 worden gelanceerd. Triodos Bank wil haar kapitaalbasis verder versterken, zodat ze haar activiteiten kan blijven uitbreiden en met name haar kredietportefeuille verder kan groeien. In 2014 is in Nederland, België, Spanje en het Verenigd Koninkrijk in totaal EUR 23 miljoen aan nieuw kapitaal aangetrokken. De bank kon ruim 1.200 nieuwe certificaathouders verwelkomen. In Duitsland werden voor het eerst actief certificaten aangeboden aan (potentiële) cliënten. Hierdoor werd een bedrag van EUR 2 miljoen nieuw kapitaal aangetrokken. In België hebben de kredietportefeuille (met 20%, 2013: 15%), fondsen van Triodos Investment Management (met 63%, 2013: 65%) en Private Banking (met 33%, 2013: 61%) een sterke groei laten zien. Door de lage rentetarieven was de groei van de toevertrouwde middelen en het aantal nieuwe klanten (met 7%, 2013: 16%) lager dan in 2013. Een diepgaande haalbaarheidsstudie heeft ervoor gezorgd dat de invoering van een rekeningcourant voor retailklanten in België verder is vertraagd. Het agentschap van Triodos Bank in Frankrijk ligt met de ontwikkeling van zijn activiteiten op schema. Het besluit om het agentschap om te vormen tot een volwaardige vestiging is nog niet genomen.
Deelname aan een lerende organisatie Triodos Bank stimuleert medewerkers om zich in het kader van hun functie – maar ook daarbuiten – verder te ontwikkelen. Zo werd Triodos Bank in 2014 in het Verenigd Koninkrijk uitgeroepen tot ‘Living Wage’-werkgever. De bank garandeert namelijk dat de beloning van alle vaste medewerkers, externen en leveranciers die werkzaam zijn bij Triodos Bank aanzienlijk hoger ligt dan het minimumloon in dat land. De bank is in Schotland verhuisd naar een nieuw kantoor, dat met ingang van 2015 de uitvalsbasis zal zijn van het steeds groter wordend zakelijk team.
183
Elk jaar wordt een internationale ‘Co-worker’s Conference’ georganiseerd, waar een groot aantal medewerkers voor wordt uitgenodigd. In 2014 vond de bijeenkomst plaats in België. De Belgische vestiging van de bank was nauw betrokken bij de organisatie. De Belgische vestiging heeft daarnaast in 2014 een themadag georganiseerd, waarbij het thema ‘Gezondheid en Zorg’ centraal stond. Deze dag werd bijgewoond door interne en externe experts en was gericht op de verdere ontwikkeling van deze belangrijke sector. De Spaanse vestiging heeft haar interne communicatie verbeterd om zo medewerkers meer bij de bank te betrekken. Zij deed dit door maandelijks bijeenkomsten te organiseren met medewerkers en kredietnemers, hetgeen heeft geleid tot een betrokken Triodos Bank-gemeenschap. Deze bijeenkomsten zullen ook in 2015 plaatsvinden.
Duurzaam sparen en kredietverlening Grotere impact door duurzame financiering Triodos Bank wil blijvend een positie verwerven als belangrijke bank binnen de duurzame sectoren waarin zij actief is. De kredietportefeuille is in 2014 opnieuw gegroeid en verder gediversifieerd. De kredietverstrekking in België is de mijlpaal van EUR 1 miljard gepasseerd en verder gediversifieerd. De kredietportefeuille bestond in 2011 voor 48% uit financieringen voor duurzame energieprojecten. Per ultimo 2014 was dit 40%. Hieruit bleek een verschuiving van de kredietverstrekking naar andere sectoren. Er was een significante groei met 43% (2013: +11% ) zichtbaar bij het aantal afgesloten particuliere hypotheken. Dit heeft mede geleid tot diversificatie van de kredietportefeuille. De verhouding kredieten/deposito’s in België bedroeg 74%, tegenover 68% bij de bank in totaal. Dankzij een groter team en verbeterde processen is de Duitse kredietportefeuille in 2014 gegroeid met 3% (EUR 5 miljoen), terwijl in 2013 nog een afname was geboekt met 6%. Er werd voor EUR 25 miljoen (2013: EUR 4 miljoen) aan nieuwe kredieten verstrekt. De groei vond voornamelijk plaats bij de sector windenergie. De uitbetaling van sommige kredieten heeft in 2014 vertraging ondervonden, hetgeen positieve gevolgen zou moeten hebben voor 2015. In de toekomst zal de kredietverlening gericht zijn op duurzame energie, ouderenzorg, onderwijs en duurzaam vastgoed. De kredietverlening via het kantoor in het Verenigd Koninkrijk aan duurzame organisaties is gegroeid met 17% (2013: 4%) of EUR 104 miljoen tot EUR 722 miljoen. Het merendeel van deze organisaties was actief op het gebied van waterenergie, sociale huisvesting en levensbeschouwelijke instellingen. In Spanje heeft Triodos Bank grote steun geboden aan bedrijven en ondernemingen die opnieuw te kampen hadden met moeilijke economische vooruitzichten in hun sector. Tegelijkertijd heeft de bank haar kredietportefeuille gediversifieerd. Ondanks een stagnerende duurzame energiesector is het aantal nieuwe kredietnemers in andere sectoren in 2014 gestegen met 34% (2013: 41%), en het volume met 6% (2013: 9%). De groei vond met name plaats bij bijna-energieneutrale gebouwen, biologische voeding en landbouw en cultuur. De duurzame kredietportefeuille in Nederland, met uitzondering van kortlopende kredieten aan gemeenten, is in 2014 gegroeid met 10% (2013: 27%). Er was een sterke groei zichtbaar bij particuliere hypotheken voor duurzame huisvesting. De diversificatie van de kredietportefeuille hield onder andere in dat kredieten werden verstrekt in verband met meer efficiënt (her)gebruik van warmte-energie, zoals de stadsverwarming in Dordrecht en Eteck, warmte-/koude-opslag en het ombouwen van leegstaande kantoorgebouwen tot appartementen. De totale voorzieningen voor dubieuze debiteuren daalden van 0,49% van de gemiddelde kredietportefeuille in 2013 tot 0,28% in 2014. Hieruit bleek dat de kwaliteit van de kredietportefeuille van Triodos Bank goed was.
184
Duurzaam sparen Alle vestigingen van Triodos Bank hebben hun uiterste best gedaan om het juiste evenwicht te bereiken tussen kredieten en toevertrouwde middelen. Zij deden dit door de kredieten te laten stijgen en de deposito’s te laten afnemen. Steeds meer mensen vinden het duurzaam aanwenden van hun geld belangrijk. Het is vaak de aanleiding om een rekening te openen bij Triodos Bank en een relatief lage rente op het spaarsaldo te accepteren. Dit groeiende bewustzijn is grotendeels te danken aan de kracht van het merk Triodos Bank en de waarden van de bank. De toevertrouwde middelen hebben in 2014 bij alle vestigingen van Triodos Bank een evenwichtige groei doorgemaakt. Met 23.000 nieuwe klanten (gemiddeld zo’n 2.000 per maand) en een stijging van de toevertrouwde middelen met EUR 141 miljoen telde de Nederlandse vestiging per ultimo 2014 247.000 klanten. In België zijn de toevertrouwde middelen gegroeid met 11%, in vergelijking met 3% in de Belgische markt als geheel. Het kantoor in het Verenigd Koninkrijk heeft zijn netto spaardoel van 24% (2013: 28%) of EUR 186 miljoen bereikt. Iets meer dan de helft hiervan (EUR 68 miljoen) was te danken aan een groei in zakelijke deposito’s. Hieruit bleek dat zowel bedrijven als particulieren in toenemende mate belangstelling hadden voor duurzaam bankieren. Het aantal klanten in Spanje is in 2014 gestegen met 19% (2013: 41%). De toevertrouwde middelen zijn gegroeid met 17%, hetgeen iets lager was dan verwacht in een markt met dalende rentetarieven. Niettemin is het aantal rekeningen-courant en bankpassen gestegen. Dit laat zien dat steeds meer klanten voor Triodos Bank kiezen als hun voorkeursbank. In Duitsland zijn de toevertrouwde middelen in 2014 gegroeid met 11% (2013: 55%). De vestiging bedient nu 10.000 klanten. In 2014 is een nieuw Hoofd Retail Banking benoemd.
Beleggingen en Private Banking Triodos Investment Management biedt impact beleggingsfondsen aan particulieren en institutionele beleggers in verschillende landen. De aangeboden beleggingsfondsen variëren wat betreft omvang en risicoprofiel. Meer informatie hierover vindt u in het hoofdstuk ‘Triodos Investment Management’. Triodos Corporate Finance in het Verenigd Koninkrijk bleef innovatieve financieringsmodellen in maatschappelijke beleggingen aanbieden. Deze bestonden onder andere uit het aantrekken van kapitaal voor Aspire en Ambition – twee maatschappelijk verantwoorde ondernemingen (MVO) die als eerste met hun duurzame obligaties profiteerden van de Social Investment Tax Relief (SITR), een nieuwe belastingverlagingsregeling in het Verenigd Koninkrijk. De activiteiten zijn tevens uitgebreid naar gebieden buiten de MVO-sector. Zo is EUR 465.000 aangetrokken voor investering in een bekend merk insectenwerende middelen. De omvang van de activiteiten van Private Banking is ook in 2014 aanzienlijk toegenomen. Dit geldt zowel voor Nederland als België. In België heeft Private Banking thans meer dan EUR 200 miljoen in beheer. De beleggingen in Duurzame Beleggingsfondsen zijn gegroeid met 63% (2013: 65%) of EUR 120 miljoen. Meer informatie over Triodos Private Banking vindt u hier. De Duitse vestiging biedt Triodos Sustainable Funds, en heeft ten opzichte van 2013 een instroom aan nieuwe beleggingen gerealiseerd van 112%. De totale instroom bedroeg EUR 3,4 miljoen (2013: 1,6 miljoen).
185
Een referentiepunt voor duurzaam bankieren De voordelen van duurzaam bankieren toont Triodos Bank niet alleen via haar financieringsactiviteiten. De bank wil ook in bredere zin laten zien dat geld via het banksysteem op een bewuste manier kan worden ingezet. Zodat geld een positieve verandering kan bewerkstelligen en bijdraagt aan een samenleving met levenskwaliteit. Triodos Bank hoopt zo ook andere banken te inspireren. In Spanje is in 2014 de ‘I Triodos Enterprise Award’ geïntroduceerd. Meer dan 23.000 klanten brachten hun stem uit op een van de zes finalisten. Daarnaast werden er gedurende het hele jaar op de diverse kantoren bijeenkomsten georganiseerd met ondernemingen die door Triodos Bank worden gefinancierd. Triodos Bank Spanje heeft haar maatschappelijke impact opnieuw vergroot. Zij heeft het bewust gebruiken van geld gepromoot via uitgebreide berichtgeving in de media (meer dan 1.500 artikelen), door het organiseren van meer dan 200 congressen waaraan 15.000 mensen deelnamen en door het lanceren van een Twitter-account (8.900 volgers eind 2014). Triodos Bank in Spanje was actiever op Facebook dan welke andere bank in Spanje ook. In Frankfurt, Duitsland, hebben Triodos Bank, GLS Bank, Evangelische Bank en Oikocredit gezamenlijk de Fair Finance Week opgestart, vijf dagen met openbare discussies over duurzame financiering en de noodzaak van transformatie van de banksector. Het is de bedoeling om dit concept tot een jaarlijks terugkerend evenement te maken. De CEO van Triodos Bank heeft op een Nederlandse biologische boerderij de jaarcijfers over 2014 gepresenteerd. Dit genereerde grote media-aandacht voor ‘biologisch’ of ‘slow’ bankieren, waarbij het belang van autonome groei werd benadrukt boven groei louter om de groei. Alle vestigingen van Triodos Bank hebben deelgenomen aan de eerste wereldwijde dag van op waarden gebaseerd bankieren, als onderdeel van een initiatief van de Global Alliance for Banking on Values waaraan miljoenen mensen over de hele wereld hebben deelgenomen. Triodos Bank heeft zich heel 2014 ingespannen om positieve ontwikkelingen in de bancaire sector te bewerkstelligen. De Nederlandse vestiging heeft een parlementaire hoorzitting van de financiële commissie over duurzaam bankieren bijgewoond. Daarbij kreeg de bank feedback van diverse leden van de Tweede Kamer en andere invloedrijke partijen. Naar aanleiding van het evenement zal in 2015 een overleg met de Minister van Financiën plaatsvinden. Een campagne over ‘vijf dingen die ze je niet vertellen over de economie’ heeft geleid tot een debat daarover via sociale media. Door de lancering van het on-line tijdschrift The Colour of Money in alle vestigingen werd de betrokkenheid van de bank bij haar klanten vergroot en de klantenbinding versterkt.
Vooruitzichten Het Europees netwerk van vestigingen staat centraal bij het realiseren van de ambities van Triodos Bank, zoals het bevorderen van duurzaam bankieren en het verdiepen van de rol van banken als financiers van duurzame economische ontwikkeling. De bank heeft inmiddels ruim 500.000 klanten. Triodos Bank zal het concept van een op waarden gebaseerde bank actief blijven promoten en uitdragen, en laten zien hoe dat kan leiden tot positieve veranderingen op lange termijn in de kwaliteit van leven van mensen. Naar verwachting zullen alle vestigingen van Triodos Bank zich in 2015 verder ontwikkelen en autonoom groeien. Daarbij zal de nadruk meer liggen op kwalitatieve dan op kwantitatieve groei.
186
Triodos Bank Spanje is voornemens haar positie als referentiepunt voor duurzaam en ethisch bankieren in het land te behouden naarmate het herstel van het financiële systeem zich inzet. Zij zal haar zichtbaarheid in de markt vergroten, haar kredietportefeuille verder diversifiëren en haar toevertrouwde middelen en klantenaantallen doen groeien. In het kader van haar propositie als voorkeursbank zal de vestiging een nieuw platform introduceren om haar dienstverlening te verbreden door middel van het aanbieden aan haar klanten van multichannel diensten zoals mobiel bankieren. Daarnaast is Triodos Bank Spanje voornemens zes tot acht nieuwe bijkantoren te openen. De Belgische vestiging zal, net als de andere vestigingen, verder gaan met de diversificatie van haar kredietportefeuille. Zij zal haar impact op de Belgische markt vergroten door de opening van een nieuw kantoor in Gent, en haar kantoor in Brussel vergroten. Bij de vestiging in het Verenigd Koninkrijk liggen de prioriteiten in 2015 bij de ontwikkeling van een gevarieerde, ‘high impact’-kredietportefeuille, waarbij men zich richt op kernsectoren als gezondheidszorg en woningbouwverenigingen op het platteland. De vestiging zal ook blijven werken aan de ontwikkeling van een privé rekening-courant die gepland staat voor begin 2016. Bristol is in 2015 Europese Groene Hoofdstad. Triodos Bank zal hierbij een actieve rol spelen. 2015 is ook het jaar waarin de vestiging in het Verenigd Koninkrijk twintig jaar bestaat. Om dit te vieren is er in juni een bijzonder evenement gepland. De Duitse vestiging is voornemens om het aanbod van retailproducten flink uit te breiden om zo aanzienlijk meer inkomsten te genereren. Zij wil dit doen door zich actiever bezig te houden met het aanbieden van Triodos Sustainable Funds. Ook is zij voornemens om certificaten van aandelen Triodos Bank weer aan te bieden zodat de lokale kredietportefeuille kan groeien. De vestiging zal zich daarbij in het bijzonder richten op stichtingen en ‘family offices’. Naar verwachting zal de groei van de kredietportefeuille zich versnellen en zal men zich richten op nieuwe markten zoals duurzaam vastgoed. De belangrijkste doelstelling voor Triodos Bank in Nederland is het uitbreiden van de kredietverstrekking aan het mkb. Ter ondersteuning hiervan zal er in extra medewerkers en systemen worden geïnvesteerd. De bank verwacht dat al deze inspanningen zullen leiden tot groei van het aantal particuliere klanten, beleggers en kredietnemers. Triodos Bank is een middelgrote bank geworden in een sector die steeds strikter wordt gereguleerd. De bank zal verbeteringen in haar governance die in 2014 zijn doorgevoerd verder verankeren en blijvend duurzame voordelen bieden in lokale markten vanaf een pan-Europese basis.
187
Triodos Investment Management
EUR 2,7 miljard
volle dochter van Triodos Bank wereldwijd leider in ‘impact investing’ totaal EUR 2,7 miljard aan beheerd vermogen beheerder van 17 fondsen actief in diverse duurzame sectoren; variërend van microfinanciering tot kunst en cultuur
Inleiding Triodos Investment Management, een volle dochter van Triodos Bank en verantwoordelijk voor het beheer van de Triodos beleggingsfondsen, is een wereldwijd erkend leider in ‘impact investing’.
Het beheerd vermogen van Triodos Investment Management steeg tot EUR 2,7 miljard, een stijging van 6% (2013: 15% stijging).
Triodos Investment Management beheert directe beleggingen in diverse sectoren, waaronder klimaat en energie, inclusive finance, duurzame handel, biologische landbouw, biologische voeding en duurzame lifestyleondernemingen, kunst en cultuur, duurzaam vastgoed en beursgenoteerde ondernemingen met bovengemiddelde prestaties op milieu-, maatschappelijk en governancegebied (ESG). Triodos Investment Management heeft 17 fondsen in beheer die beleggen in Europa en opkomende markten met een breed scala aan risico-rendementsprofielen en financiële instrumenten. Het totaal beheerd vermogen van Triodos Investment Management is in 2014 gegroeid met 6% tot EUR 2,7 miljard (2013: 15%). Zowel particuliere als institutionele beleggers kunnen in deze fondsen beleggen. De beleggingsfondsen voor particuliere beleggers worden aangeboden via een aantal banken, waaronder Triodos Bank. Met institutionele beleggers, private banken en ‘family offices’ die beleggen in de fondsen onder beheer wordt rechtstreeks contact onderhouden door Triodos Investment Management. De ontwikkeling en resultaten van de fondsen werken door in het financiële resultaat van Triodos Investment Management. Daarom wordt in dit verslag een overzicht gepresenteerd van zowel de duurzame sectoren als van de activiteiten, risico’s en vooruitzichten van alle relevante fondsen.
Groeiende vraag Triodos Investment Management heeft als missie het inzetten van geld om een positieve verandering teweeg te brengen. Haar doelstelling als investeerder is met name om als katalysator te fungeren bij de overgang naar een economie waarbij de mens en het milieu op de eerste plaats komen, in lijn met de visie en missie van Triodos Bank. Triodos Investment Management is ervan overtuigd dat er, niet in de laatste plaats door de aanhoudende groeicijfers, meer vraag onder beleggers is naar geloofwaardige beleggingen die niet alleen financiële resultaten maar ook echte impact bieden. In 2014 heeft Triodos Investment Management zich wederom gericht op groei van haar beleggersbestand onder middelgrote institutionele beleggers, private banken, ‘family offices’ en vermogende particulieren.
188
Triodos Investment Management is voortdurend op zoek naar financiële oplossingen voor uitdagingen op maatschappelijk en milieugebied. Zo heeft zij een nieuw beleggingsfonds ontwikkeld, Triodos Organic Growth Fund, dat in januari 2014 is gelanceerd. Triodos Organic Growth Fund is een langetermijn private-equityfonds dat investeert in aandelenkapitaal van toonaangevende, niet-beursgenoteerde ondernemingen in de sector voor biologische voeding en duurzame consumentenproducten in Europa. Triodos Investment Management heeft meer dan 20 jaar ervaring met beleggingsproducten die maatschappelijke en duurzame economische verandering teweegbrengen. Hierdoor wordt Triodos Investment Management wereldwijd erkend als koploper op het gebied van impact investing, waarbij zowel financieel rendement wordt behaald als rendement op maatschappelijk en milieugebied. In 2014 betekende dit: een reductie met meer dan 430.000 ton CO2 door duurzame energieprojecten met een gezamenlijke opwekkingscapaciteit van 630,7 MW. Dit komt neer op het elektriciteitsverbruik van 323.000 Europese huishoudens; dat 83.418 kleinschalige boeren in 22 landen wereldwijd direct werden betaald bij levering van hun oogst dankzij handelsfinancieringen. Hierdoor werden 13 verschillende duurzame agrarische producten op internationale markten gebracht; EUR 97 miljoen vermogen onder beheer in kunst- en cultuurinitiatieven; projecten die 2,6 miljoen bezoekers trokken en betaalbare voorzieningen boden aan 2.144 kunstenaars; een stijging van de kwaliteit en duurzaamheid van de bebouwde omgeving door het beheer van een portefeuille van duurzame kantoorpanden die 60 tot 70% minder CO2 uitstoten dan het gemiddelde gebouw; een groei van inclusive finance-fondsen tot EUR 633 miljoen. In totaal hebben deze fondsen financieringen verstrekt aan 117 opkomende en gevestigde microfinancieringsinstellingen en banken in Latijns-Amerika, Azië en Afrika. Deze instellingen hebben in totaal 10,7 miljoen mensen een lening verstrekt en 8,3 miljoen mensen de mogelijkheid geboden om te sparen.
Engagement beursgenoteerde ondernemingen Triodos Investment Management biedt particulieren en instellingen de gelegenheid om te beleggen in beursgenoteerde ondernemingen die voldoen aan de strengste criteria van Triodos Bank op milieu-, maatschappelijk en governancegebied. Via deze Socially Responsible Investment (SICAV I) fondsen maken beleggers deel uit van een streven naar een meer duurzame werkwijze bij een aantal van ’s werelds grootste beursgenoteerde bedrijven. Hiertoe heeft Triodos Investment Management in 2014 een dialoog gevoerd met bijna 87% van de 287 ondernemingen in het duurzame beleggingsuniversum van Triodos Bank. Eind 2014 beheerden de SRI-fondsen EUR 1.027 miljoen aan activa in de beste en baanbrekende beursgenoteerde ondernemingen wereldwijd en in Europese staats- en bedrijfsobligaties.
De resultaten van de fondsen Uit de toename over de gehele linie van middelen die aan Triodos Investment Management werden toevertrouwd blijkt de toenemende vraag van beleggers naar duurzame beleggingen. Wereldwijd kiezen beleggers niet alleen voor financiële resultaten maar steeds vaker ook voor zinvolle en meetbare impact. Deze ontwikkeling is van onschatbare waarde bij de overgang naar een duurzamere maatschappij. Het totaal in beheer gegeven vermogen van Triodos Investment Management is in 2014 met EUR 149 miljoen gegroeid tot EUR 2,7 miljard, een stijging van 6% (2013: een stijging van 15%).
189
De overdracht van Ampere Equity Fund naar een andere beheerder per 1 januari 2014 heeft geleid tot een vermindering van het beheerd vermogen met EUR 221 miljoen. Dit werd in de loop van het jaar gecompenseerd door solide instromen bij het merendeel van de beleggingsfondsen, hetgeen heeft geleid tot een netto stijging van het totaal beheerd vermogen. De Triodos Sustainable Funds (Triodos SICAV l), die beleggen in beursgenoteerde ondernemingen, hebben een duidelijke groei doorgemaakt met 53%. De fondsen zijn in 2014 voor de eerste keer een aanzienlijke mijlpaal van EUR 1 miljard aan beheerd vermogen gepasseerd. Triodos Fair Share Fund en Triodos Microfinance Fund hebben ook een aanzienlijke groei gerealiseerd met 26% respectievelijk 40%. Het beheerd vermogen van Triodos Renewables Europe Fund is eveneens met 7% gegroeid. De omvang van Triodos Organic Growth Fund bij de lancering van het fonds bedroeg EUR 25,3 miljoen; het beheerd vermogen is in 2014 gegroeid met 16% tot EUR 29,3 miljoen. Het beheerd vermogen van de Nederlandse impactfondsen Triodos Groenfonds, Triodos Cultuurfonds en Triodos Vastgoedfonds daalde licht met 6%, 5% en 2%. Triodos Vastgoed had minder last van negatieve herwaarderingen dan in eerdere jaren, waardoor het beheerd vermogen slechts marginaal is gedaald. De resultaten van de portefeuille van het fonds waren met een bezettingsgraad van meer dan 97% wederom sterk. De instroom van nieuw beheerd vermogen in 2014 bij Triodos Groenfonds en Triodos Cultuurfonds was lager dan verwacht. De regelgeving voor beleggingsbeheerondernemingen is voortdurend in ontwikkeling, zowel op Europees als op Nederlands niveau. In 2014 heeft Triodos Investment Management de regelgeving van de Europese Richtlijn ‘Alternative Investment Fund Managers Directive’ (AIFMD) doorgevoerd die op 22 juli 2014 van kracht is geworden. Vanaf dat moment heeft Triodos Investment Management een licentie om als alternatieve beleggingsfondsbeheerder te opereren. In het kader van de AIFMD-richtlijn dienen beheerders ten minste gegevens te publiceren over hun beloningspraktijken voor werknemers wier beroepsactiviteiten van grote invloed zijn op hun risicoprofiel. In 2014 heeft Triodos Investment Management de ‘Code of Excellence’ van DUFAS onderschreven waarin, onder andere, transparantie over het beloningsbeleid wordt behandeld. Alle medewerkers van Triodos Investment Management zijn in dienst bij Triodos Bank. Triodos Bank hecht veel waarde aan een goede en passende beloning voor alle medewerkers. De belangrijkste elementen van het internationale beloningsbeleid van Triodos Bank zijn vermeld in de Principes van Goed Fondsbestuur. De Amerikaanse Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA) werd eveneens in de activiteiten van Triodos Investment Management doorgevoerd, evenals de Europese Markt Infrastructuur Regulering (EMIR). Triodos Investment Management voldoet volledig aan dit nieuwe regelgevingsklimaat en heeft alle vereiste aanpassingen in haar bedrijfsvoering doorgevoerd. Verdere stroomlijning van de interne bedrijfsvoering van Triodos Investment Management, waaronder de introductie van een nieuw ICT-systeem voor portfoliobeheer, stond in 2014 eveneens hoog op de agenda.
190
Energie en klimaat Triodos Investment Management heeft meer dan 25 jaar ervaring met beleggen in duurzame energie. Dit maakt Triodos Investment Management een ‘preferred partner’ voor veel beleggers en ondernemers op het gebied van duurzame energie. Het beheerd vermogen voor de sector Energie en Klimaat bedroeg EUR 787 miljoen per ultimo 2014 (2013: EUR 1.035 miljoen). 1 De overdracht van het Ampere Equity Fund per 1 januari 2014 heeft geleid tot een daling van het totale beheerd vermogen in de sector Energie en Klimaat met EUR 221 miljoen. Zonder deze overdracht zou het beheerd vermogen in de sector Energie en Klimaat stabiel zijn geweest.
430.000 Op het gebied van energie en klimaat werd een reductie van de CO2-uitstoot bereikt van meer dan 430.000 ton CO2 door duurzame energieprojecten met een gezamenlijke opwekkingscapaciteit van 630,7 MW.
Eind 2014 besloeg de totale investeringsportefeuille op het gebied van duurzame energie in Europa meer dan 101 projecten met een totale opwekkingscapaciteit van duurzame energie van circa 630,7 MW. Hiermee wordt de CO2-uitstoot jaarlijks met meer dan 430.000 ton omlaag gebracht. Dit komt overeen met het energieverbruik van 323.000 Europese huishoudens per jaar. Deze projecten bestaan uit 48 windenergieprojecten, 17 zonne-energieprojecten, 11 biomassaprojecten, 10 warmte/koude-opslagprojecten, één klein hydroproject en acht projecten in een ontwikkelingsfase. De activiteiten van Triodos Groenfonds en Triodos SICAV II – Triodos Renewables Europe Fund werden aangestuurd vanuit de kantoren van Triodos Investment Management in Nederland. Triodos Renewables plc werd aangestuurd vanuit het Verenigd Koninkrijk. 1
Dit cijfer is inclusief de beleggingen van Triodos Groenfonds in de biologische landbouwsector. Aangezien dit fonds vanuit de divisie Energie & Klimaat wordt beheerd is dit cijfer in deze divisie opgenomen voor dit verslag.
Casestudie In 2014 was Triodos Groenfonds een van de leden van het consortium dat betrokken was bij de financiering van het Westermeerwind-project, een toonaangevend windenergieproject in het water langs de dijken van de Noordoostpolder bestaand uit 48 turbines van elk 3 MW. Het windpark heeft een opwekkingscapacteit van meer dan 500 GWh aan duurzame elektriciteit, genoeg om 160.000 huishoudens van energie te voorzien. Hierdoor zal het windpark een aanzienlijke bijdrage leveren aan de doelstellingen van de Nederlandse overheid op het gebied van energiebesparing.
Ontwikkelingen in 2014 In 2014 heeft Triodos Groenfonds uitvoering gegeven aan haar voornemen om de portefeuille verder te diversifiëren door 10% van het beheerd vermogen te beleggen in duurzame energieprojecten in opkomende markten. Triodos Groenfonds heeft in 2014 twee leningen gefiatteerd: Lake Turkana Wind Park in Kenia en Essel-Clean Solu, een riviercentraleproject in Nepal. Beide projecten hebben er in grote mate aan bijgedragen dat de inwoners van deze landen een betere toegang tot energie hebben gekregen. Het totale beheerd vermogen van het fonds per ultimo 2014 bedroeg EUR 620 miljoen.
191
In lijn met de strategie van Triodos Renewables Europe Fund om ervaren ontwikkelaars te steunen bij de toename van de duurzame energieopwekkingscapaciteit in Europa heeft het fonds een volgende belegging gedaan in Silvius Sun. Silvius Sun is een dochtermaatschappij van Solar Access, dat over een portefeuille beschikt van 20 zonne-energieprojecten in België van in totaal 20,4 MW. De zonnepanelen bevinden zich op de daken van commerciële gebouwen. Het beheerd vermogen van het fonds bedroeg per ultimo 2014 EUR 63 miljoen. Triodos Renewables plc heeft twee nieuwe projecten aan haar portefeuille toegevoegd. De in 2014 verworven projecten die zich nu in de bouwfase bevinden zullen in de loop van 2015 13% toevoegen aan de opwekkingscapaciteit van Triodos Renewables. Triodos Renewables plc heeft in 2014 een record van in totaal 134 miljoen kWh gegenereerd. Het totaal beheerd vermogen van de portefeuille in het Verenigd Koninkrijk bedroeg per ultimo 2014 EUR 104 miljoen.
Vooruitzichten Om de overgang van een ‘kolengestookte’ economie naar een duurzamere economie te bewerkstelligen is het van essentieel belang dat de vraag naar energie daalt, dat zo efficiënt mogelijk gebruik wordt gemaakt van energie, en dat er op grote schaal wordt belegd in duurzame energiesystemen. Triodos Investment Management is van mening dat duurzame energie de beste oplossing blijft om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Zij zal haar jarenlange ervaring met het financieren van duurzame energieprojecten blijven aanwenden om de overgang naar een duurzame economie te katalyseren. Triodos Investment Management is ervan overtuigd dat zij het beheerd vermogen in haar Energie- en Klimaatfondsen verder kan laten groeien.
Emerging Markets De fondsen in inclusive finance en duurzame handel hebben als doelstelling om bij te dragen aan de ontwikkeling van een inclusieve financiële sector in ontwikkelingslanden. Een financiële sector die transparant is en verantwoordelijke financiële diensten biedt aan alle lagen van de bevolking, draagt bij aan de verbetering van de levenskwaliteit van mensen. Ook het bevorderen van de handel in gecertificeerde fair trade en biologische producten en het stimuleren van duurzame landbouw speelt hierin een belangrijke rol. Triodos Investment Management is van mening dat toegang tot financiële diensten een cruciale rol speelt bij het bereiken van mondiale doelstellingen op het gebied van duurzame ontwikkeling. De Emerging markets-activiteiten omvatten het beheer van internationaal opererende fondsen die investeren in Latijns-Amerika, Afrika, Azië en Oost-Europa. De gezamenlijke fondsen van de business line Emerging markets groeiden in 2014 met EUR 71 miljoen tot EUR 633 miljoen, een stijging met 12,6% ten opzichte van 2013. De activiteiten van Triodos Fair Share Fund, Triodos SICAV II – Triodos Microfinance Fund, Triodos Sustainable Finance Foundation, Stichting Hivos-Triodos Fonds, Triodos Sustainable Trade Fund en Triodos Renewable Energy for Development fund worden alle aangestuurd vanuit de kantoren van Triodos Investment Management in Nederland.
Ontwikkelingen in 2014 In 2014 zijn Triodos Fair Share Fund en Triodos Microfinance Fund zeer actief geweest met aandelenbeleggingen. Samen hebben de fondsen aandelen verworven in zes microfinancieringsinstellingen. Tegelijkertijd hebben de fondsen een deel van hun aandelen in drie microfinancieringsinstellingen verkocht omdat zij waren uitgegroeid tot volwaardige banken voor wat betreft bereik, bestuur, risicobeheer en resultaten.
192
Inclusive finance Het totaal in beheer gegeven vermogen van de gezamenlijke inclusive finance-instellingen bedroeg EUR 600 miljoen, een stijging van 12,5%. De vier inclusive finance fondsen van Triodos Investment Management: Triodos Fair Share Fund, SICAV-II Triodos Microfinance Fund, Stichting Triodos Sustainable Finance Foundation en Stichting Hivos Triodos Fonds hebben in 2014 117 microfinancieringsinstellingen en -banken in 47 landen gefinancierd. Deze instellingen hebben in totaal 10,7 miljoen mensen een lening verstrekt (2013: 8,4 miljoen), van wie 70% vrouwen, en 8,3 miljoen mensen de mogelijkheid geboden om te sparen (2013: 7,9 miljoen). 49% van deze klanten woont op het platteland.
EUR 633 miljoen Sinds 1994 is ons beheerd vermogen in de microfinancieringssector gegroeid tot EUR 633 miljoen, waardoor we een van de belangrijkste investeerders in de sector zijn.
De vier Triodos inclusive finance fondsen zijn aandeelhouder in 22 vooraanstaande en innovatieve microfinancieringsinstellingen en banken over heel de wereld (2013: 22). Senior medewerkers van Triodos Bank zijn vertegenwoordigd in de Board of Directors van de microfinancieringsinstellingen en brengen zo kennis en ervaring in op het gebied van duurzaam bankieren.
193
Portfolio Triodos Microfinancieringsfondsen 31 december 2014
Casestudie Triodos Investment Management heeft samen met AccesHolding en responsAbility het eigendom van de Georgische microfinancieringsorganisatie Credo overgenomen van VisionFund International. Triodos Fair Share Fund en Triodos Microfinance Fund hebben gezamenlijk een belang van 19,8%. Credo onderscheidt zich als een internationaal erkende aanbieder van microfinancieringsdiensten in heel Georgië. In nauwe samenwerking met de directie van Credo zal Triodos Investment Management, samen met de andere beleggers, voortbouwen op de zeer solide fundering en Credo blijven ontwikkelen tot een sterke aanbieder van duurzame en toegankelijke financiële diensten. Daarmee wordt een bijdrage geleverd aan de sociale en economische ontwikkelingen in Georgië.
Vooruitzichten Voor de inclusive finance fondsen wordt een aanhoudende groei verwacht in lijn met de huidige trends. Triodos Investment Management ziet een sterke vraag naar financiering in opkomende markten en zal nieuwe beleggingen aan de portefeuilles van de inclusive finance fondsen blijven toevoegen. De fondsen zullen zich blijven richten op een breed scala aan instellingen die actief zijn op het gebied van financiële inclusie, zoals traditionele microfinancieringsinstellingen, evenals mkb-banken en microleasingmaatschappijen.
194
Kunst en cultuur Triodos Bank loopt al vele jaren voorop op het gebied van financiering van kunst en cultuur. Triodos Bank promoot een sector die volgens haar het meest gebaat is bij een bredere variëteit aan financieringsbronnen, bestaande uit een mix van schenkingen, donaties, subsidies en commerciële financieringen. Triodos Investment Management beheert het in Nederland gevestigde Triodos Cultuurfonds, dat als doelstelling heeft te helpen de sector veerkrachtiger te maken. Het fonds is opgericht in 2006 en belegt in culturele projecten die streven naar verbetering en behoud van kunst en cultuur. Eind 2014 was het totaal netto vermogen van het fonds gedaald met 5,0% tot EUR 97 miljoen (2013: EUR 103 miljoen). Dankzij de door Triodos Cultuurfonds gefinancierde projecten hebben 2,6 miljoen mensen in 2014 theaters en musea bezocht en hebben 2.144 kunstenaars geprofiteerd van betaalbare, door Triodos Cultuurfonds gefinancierde, atelierruimte.
Casestudie In 2014 heeft Triodos Cultuurfonds de samenstelling van haar portefeuille verder gediversifieerd. In lijn met het huidige risico-rendementsprofiel heeft het fonds een aantal leningen verstrekt aan culturele instellingen met een enigszins hoger risicoprofiel en vooruitzichten van bijbehorende hogere rendementen. Deze leningen kunnen bijdragen aan een hoger rendement voor het fonds en stimuleren tegelijkertijd het ondernemerschap in de culturele sector. Een goed voorbeeld hiervan is de Metaal Kathedraal. Deze voormalige kerk wordt thans gebruikt als cultureel platform waar culturele activiteiten, zoals festivals, concerten en presentaties, worden georganiseerd en waar kunstenaars betaalbare werkruimte kunnen huren.
Vooruitzichten Triodos Cultuurfonds streeft naar meer diversificatie van haar portefeuille door te beleggen in projecten met gediversifieerde opbrengsten en met in sommige gevallen een commerciëler karakter, terwijl zij tegelijkertijd haar activiteiten voor theaters, musea en kunstenaarscollectieven wil voortzetten. Het toevoegen van dergelijke nieuwe soorten culturele instellingen aan de portefeuille zou moeten resulteren in hogere opbrengsten vanuit het fonds. Triodos Cultuurfonds streeft ernaar om in 2015 een aantrekkelijke propositie te blijven bieden voor beleggers en een directe impact te kunnen realiseren op een gezonde ontwikkeling van de Nederlandse culturele sector. Verwacht wordt dat het volume van het beheerd vermogen van het fonds in 2015 licht zal stijgen.
Duurzaam vastgoed De betrokkenheid van Triodos Bank bij de vastgoedsector is gestoeld op een unieke visie op duurzaamheid, gebaseerd op de ‘Triodos Test voor Duurzaam Vastgoed’ op basis van vier P’s: People, Planet, Profit en Project. Triodos Investment Management B.V. beheert Triodos Vastgoedfonds N.V. Triodos Real Estate Investment Management B.V. beheerde Green Offices I CV – een beleggingsconstructie die zelf beheerder was van het duurzame hoofdkantoor van het Nederlandse koeriersbedrijf TNT. Triodos Real Estate Investment Management B.V. heeft diverse operationele taken uitbesteed aan Triodos Investment Management B.V. Hier kwam in het eerste kwartaal 2014 een einde aan door de verkoop van het TNT-gebouw.
195
Triodos Vastgoedfonds De marktomstandigheden voor vastgoed lijken te verbeteren en herwaarderingen worden minder fors dan in eerdere jaren. Triodos Vastgoedfonds is dankzij een relatief lage leegstand, lange gemiddelde looptijden van huurcontracten, en een focus op beleggingen in kwaliteitsgebouwen, echter goed gepositioneerd in vergelijking met andere vastgoedbeleggingsfondsen. Het fonds krijgt regelmatig erkenning voor de kwaliteit van de portefeuille en zijn visie op vastgoed. In 2014 was Triodos Vastgoedfonds bijvoorbeeld een van de drie genomineerden voor de FGH Vastgoedprijs. De beleggingsportefeuille is in 2014 gekrompen van EUR 71,0 tot EUR 69,7 miljoen als gevolg van de enigszins lagere waardering van de activa in portefeuille. In 2014 hebben de aandeelhouders ingestemd met een wijziging van de statuten, waardoor de nominale waarde van het fonds kon dalen. Hierdoor was Triodos Vastgoedfonds in staat een uitkering te doen aan aandeelhouders.
Casestudie GasTerra In 2010 heeft Triodos Vastgoedfonds een leegstaand gebouw aangekocht naast het treinstation in Groningen. Tegelijkertijd ondertekende het fonds een ‘Green Lease contract’ met GasTerra, de toekomstige huurder van het gebouw. De partners kwamen overeen dat het gebouw zou worden opgeknapt tot een uiterst energiezuinig en duurzaam kantoor met een verbeterd energielabel van G naar A+. In dit ‘Green Lease contract’ komen huurder en verhuurder overeen dat toekomstige besparingen uit lagere energiekosten ten goede zullen komen aan het budget voor de verbouwing. In april 2013 werd het gebouw geopend door, toen nog, Zijne Koninklijke Hoogheid Kroonprins Willem Alexander. In 2014 werd het gebouw genomineerd voor de prestigieuze FGH Vastgoedprijs.
Vooruitzichten Triodos Investment Management streeft ernaar de kwaliteit van het fonds te handhaven, in het licht van uitdagende marktomstandigheden. Tegelijkertijd worden de mogelijkheden onderzocht om het beheerd vermogen te laten groeien.
Biologisch(e) voeding en landbouw Triodos Investment Management ziet de noodzaak en de mogelijkheid om ondernemingen te ondersteunen die een belangrijke rol spelen bij de overgang naar een duurzamere levensstijl en economie. Europese biologische en duurzame op de consument gerichte ondernemingen groeien en bereiken een zekere mate van volwassenheid in hun ontwikkeling. Echter, met uitzondering van durfkapitaal en ‘angel investors’, worden de kapitaalmarkten het meest gekenmerkt door een kortetermijn focus die niet past bij de langetermijn focus van missiegedreven ondernemingen. Het Triodos Organic Growth Fund, dat in januari 2014 werd opgericht als subfonds van Triodos SICAV II, streeft ernaar deze leemte te vullen.
Triodos Organic Growth Fund Triodos Organic Growth Fund is een ‘evergreen’-fonds dat voor de lange termijn en missie gerelateerd aandelenkapitaal verstrekt aan toonaangevende ondernemingen in de sector biologische voeding en duurzame consumentenproducten. Sinds de lancering van het fonds op 13 januari 2014 met een omvang van EUR 25,3 miljoen heeft Triodos Organic Growth Fund een groei doorgemaakt met 15,8% tot EUR 29,3 miljoen.
196
In 2014 heeft Triodos Organic Growth Fund twee beleggingen gerealiseerd. De eerste belegging van het fonds was in de Deense marktleider in biologische voeding Aarstiderne en de tweede belegging was in het Duitse postorderbedrijf en internetwinkel voor duurzame consumentenproducten Triaz.
Casestudie Aarstiderne Sinds februari 2014 is Triodos Organic Growth Fund houder van 20% van de aandelen in Aarstiderne A/S (Deens voor ’de Seizoenen’). Aarstiderne is leverancier van biologische maaltijdboxen met 120 medewerkers en bezorgt rond 30.000 maaltijdboxen per week aan zo’n 55.000 afnemers in Denemarken en Zweden op abonnementsbasis. Al vier jaar biedt deze voorloper in de Deense biologische voedingssector zowel traditionele boxen met biologische fruit- en groentesoorten als boxen met afgepaste ingrediënten, inclusief vlees en vis, voor de bereiding van specifieke maaltijden. Recepten worden bijgeleverd.
Vooruitzichten Triodos Organic Growth Fund voorziet een groei van haar portefeuille door toevoeging van drie tot vier nieuwe beleggingen. Het fonds richt zich momenteel op beleggingen van EUR 2 tot 6 miljoen elk. De doelstelling van het fonds is om eind 2015 circa 65% van de totale intrinsieke waarde te hebben belegd.
Maatschappelijk Verantwoorde Beleggingen Triodos SICAV I bestaat uit vier in Luxemburg gevestigde subfondsen die worden gedistribueerd in Nederland, België, Luxemburg en Duitsland. In 2014 is Triodos SICAV I de historische mijlpaal van EUR 1 miljard aan beheerd vermogen gepasseerd. De fondsvolumes van Triodos SICAV I zijn in 2014 gegroeid met 52,9% tot EUR 1.027 miljoen. De vier fondsen zijn Triodos Sustainable Equity Fund, Triodos Sustainable Pioneer Fund, Triodos Sustainable Bond Fund en Triodos Sustainable Mixed Fund en beleggen alle in aandelen en obligaties van beursgenoteerde ondernemingen die vanuit maatschappelijk en milieuoogpunt goed presteren in vergelijking met de collega’s in hun sector. Met hun werk hebben de Triodos SICAV I-fondsen diverse prijzen in de wacht gesleept. Zo heeft Triodos Sustainable Mixed Fund de CASH Fund Award gekregen als beste fonds in de categorie ‘Mixed Global Currency Balanced’ en kwam Triodos Investment Management in 2014 bij de uitreiking van De Standaard-La Libre Belgique Award bij de Fondsprijzen België uit de bus als ‘beste manager van Socially Responsible Investment fondsen’.
Engagement Het stimuleren van maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft in 2014 tot positieve resultaten geleid. Triodos Research maakte bij 125 aandeelhoudersvergaderingen gebruik van stemrechten namens Triodos SICAV I. De bedrijven werden van tevoren geïnformeerd over de kwesties die Triodos in stemming wilde brengen, zodat organisaties zich daarop op een zinvolle manier konden voorbereiden. In totaal is Triodos Research 495 keer de dialoog aangegaan met 241 ondernemingen. Dit heeft geleid tot een aantal aanzienlijke verbeteringen in hun MVO-beleid en hun resultaten. Hiermee heeft Triodos duidelijk aangetoond dat duurzaam beleggen op de beurs kan leiden tot materiële ontwikkelingen in duurzaam gedrag van ondernemingen.
197
Vooruitzichten Triodos Investment Management verwacht dat de aanhoudende instroom van nieuwe beleggingen in 2015 stabiel zal blijven en zal leiden tot verdere groei van het beheerd vermogen bij de fondsen. Triodos Investment Management zal de verdere ontwikkeling van de SRI-fondsen in 2015 onderzoeken.
Financiële resultaten Het beheerd vermogen van Triodos Investment Management is per ultimo 2014 gegroeid met 6% tot EUR 2,7 miljard. De bedrijfsopbrengsten (exclusief buitengewone resultaten) zijn gestegen met 4,8% tot EUR 25,3 miljoen (2013: EUR 24,2 miljoen). De totale baten bedroegen EUR 30,8 miljoen dankzij buitengewone winsten op beleggingen als gevolg van de verkoop van aandelenbeleggingen in Emerging Markets. De kosten zijn in 2014 gestegen met 7,8% tot EUR 19,9 miljoen (2013: EUR 18,5 miljoen), voornamelijk als gevolg van de hogere directe en indirecte personeelskosten. De winst na belasting bedroeg EUR 8,2 miljoen, een stijging van 76,4% in vergelijking met 2013. Deze sterke stijging van de winst is voornamelijk te danken aan de winsten op beleggingen als gevolg van de verkoop van aandelenbeleggingen in de portefeuilles van Triodos Sustainable Finance Foundation en Hivos Triodos-Fund. De nettowinst, zonder de buitengewone baten, bedroeg EUR 4,1 miljoen, een daling met 4,1% in vergelijking met 2013 (EUR 4,7 miljoen). De balans van Triodos Investment Management bestaat voornamelijk uit liquide middelen, kortlopende vorderingen op beheerde entiteiten en kortlopende schulden aan Triodos Bank.
Vooruitzichten Triodos Investment Management heeft het volste vertrouwen dat de door haar beheerde fondsen beleggers zullen blijven aantrekken en zullen blijven groeien, voortbouwend op meer dan 20 jaar ervaring in het samenbrengen van waarden, visie en beleggingsrendementen. In 2015 wordt een groei van het beheerd vermogen van rond 10% verwacht. Triodos Investment Management is goed gepositioneerd voor verdere groei, met een stijgende vraag van impactbeleggers die op zoek zijn naar een ervaren, betrouwbare en professionele impact beleggingspartner. Ter versterking van haar reputatie als innovatieve beleggingsbeheerder zal zij zich binnen de bestaande fondsen blijven ontwikkelen en uitbreiden en nieuwe waarden gedreven beleggingsoplossingen creëren. Triodos Investment Management zal met name de verdere ontwikkeling van haar SRI-fondsen onderzoeken. Dit zal verder bijdragen aan het bereiken van de missie van Triodos Investment Management en de impact van haar fondsen vergroten. Dit is met name van belang in een competitieve markt waarin steeds meer organisaties zichzelf presenteren als maatschappelijk verantwoorde beleggers. Triodos Investment Management zal zich in strategisch opzicht blijven richten op individuele beleggers, maar ook in toenemende mate op vermogende particulieren, ‘family offices’ en semi-institutionele beleggers. Triodos Investment Management zal tevens haar internationale spreiding vergroten. In het kader van de ambitie om verdere groei van behaalde impact te realiseren, en met uitdagende marktomstandigheden en toenemende regelgeving in het achterhoofd, streeft Triodos Investment Management naar een groei van haar beheerd vermogen tot EUR 3,1 miljard in 2015.
198
Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking biedt een breed pakket financiële en niet-financiële diensten. Daarbij richt Private Banking zich op vermogende particulieren, stichtingen, verenigingen en religieuze instellingen, die daarmee kunnen investeren in duurzaam ondernemen. Haar voornaamste doel is het aangaan van een zinvolle dialoog met haar klanten, begrijpen wat zij nodig hebben op financieel gebied en aanwenden van haar expertise om beleggingen te gebruiken voor de financiering van op waarden gebaseerde ondernemingen. Duurzaam vermogensbeheer vormt de kern van de activiteiten. Triodos Bank Private Banking biedt zowel Triodos beleggingsfondsen aan als individueel vermogensbeheer. De onderzoeksafdeling Triodos Research onderzoekt welke ondernemingen voor belegging in aanmerking komen. Triodos Bank Private Banking is actief in Nederland en België en is van plan binnen drie jaar toe te treden tot de Duitse markt. Met uitzondering van Triodos Bank België, die op het gebied van Private Banking-diensten samenwerkt met Puilaetco Dewaay Private Bankers, is Private Banking een samenwerking aangegaan met Triodos MeesPierson Investment Management. Triodos MeesPierson is een joint venture die de brede expertise op het gebied van vermogensbeheer van ABN AMRO MeesPierson combineert met de deskundigheid op het gebied van duurzaamheid. Triodos MeesPierson beheert de duurzame activa van klanten van Triodos Bank en ABN AMRO MeesPierson.
Prestaties Focus op duurzaamheid De beleggingen van Triodos zijn gebaseerd op belangrijke duurzaamheidsthema’s zoals Energie en klimaat of Voedsel en landbouw. De bank beoogt met die beleggingen een combinatie te kunnen bieden van grote duurzame impact en redelijke rendementen. Klanten van Triodos Private Banking in Nederland krijgen toegang tot deze beleggingen via vermogensbeheer (60%, 2013: 55%), beleggingsadvies (8%, 2013: 9%) en zelfstandig beleggen (‘execution only’) (32%, 2013: 36%).
199
Toevertrouwde middelen Triodos Bank Private Banking in miljoenen euro’s
De lichte daling bij beleggingsadviezen is in lijn met de verwachtingen na de invoering van een nieuwe transparante prijsstructuur voor advieserlening eind 2013. Klanten betalen Triodos Private Banking nu rechtstreeks voor beleggingsadvies zodat er geen sprake meer is van ‘verborgen’ kosten. Door deze ontwikkeling heeft een beperkt aantal klanten ervoor gekozen om in 2014 over te stappen op andere diensten. Een derde van de toevertrouwde middelen van Private Banking wordt belegd in duurzame beleggingsfondsen, certificaten Triodos Bank of spaarproducten van Triodos Bank. Private Banking informeert klanten over fondsspecificaties, maakt bekend wat de duurzame impact van beleggingen van klanten is en faciliteert transacties van klanten. De totale activa van Private Banking in België zijn gegroeid tot bijna EUR 600 miljoen, waarvan EUR 389 miljoen adviesverlening en EUR 207 miljoen vermogensbeheer.
Financiële resultaten De totale toevertrouwde middelen van Triodos Private Banking in Nederland stegen met EUR 100 miljoen tot EUR 1.020 miljoen, een groei van 10%. In 2013 was dit EUR 100 miljoen (12%). In Nederland was de groei opnieuw voornamelijk te danken aan particulieren. Stichtingen en religieuze instellingen waren ook in 2014 terughoudend voor wat betreft het toevertrouwen van kapitaal.
200
Beleggingsresultaat 2014 was een uitzonderlijk jaar voor beleggingen. Terwijl de rentetarieven voor gewone spaargelden extreem laag bleven, boden alle drie duurzame vermogenscategorieën (aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen) substantiële, positieve rendementen. Het rendement van defensieve portefeuilles met circa 25% aandelen bedroeg 8,7% (2013: 5,5%), dat van neutrale portefeuilles met circa 50% aandelen 11,6% (2013: 11,3%). De resultaten van de duurzame aandelenportefeuilles van Triodos waren 2% lager dan de algemene MSCI-index. Desondanks was het rendement 17,2%. De resultaten van Triodos Private Banking waren sinds de aanvang van de activiteiten in 2006 ruim 20% hoger dan de MSCI-index.
Resultaat Triodos Aandelenportefeuille t.o.v. MSCI Begin = 100 bij oprichting Private Banking in september 2005
Missiegedreven beleggingen Het rendement van de derde categorie van alternatieve beleggingen – of missiegerelateerde beleggingen – van Private Banking, die uitsluitend in Nederland worden aangeboden, bedroeg in 2014 4,5%, tegenover een negatief rendement van 8,6% in 2013. Binnen deze beleggingscategorie stegen de resultaten van zowel Triodos Fair Share Fund als Triodos Renewables Europe Fund 3,9% respectievelijk 3,5% (2013: +6,8% respectievelijk –5,0% ).
Overige ontwikkelingen Aanhoudende winstgevendheid De winsten van Triodos Private Banking waren in 2014 met EUR 0,7 miljoen (2013: EUR 0,7 miljoen) stabiel. In België zijn de resultaten van Private Banking en Particulier Bankieren volledig geconsolideerd in de cijfers van de vestiging.
201
Uit de resultaten In 2014 heeft Private Banking verder geïnvesteerd in versterking van het relatiemanagement en ondersteunende en compliancefuncties van de organisatie. Dit zijn alle randvoorwaarden voor verdere groei.
Vooruitzichten Sinds 2013 heeft Triodos Private Banking een gemiddelde groei gerealiseerd van 10 à 15% per jaar. Zij verwacht een groei op langere termijn van tussen 15 en 20%. Volgens het meest recente Eurosif rapport worden deze aspiraties gesteund door de markt voor duurzame bancaire diensten. Voor 2015 wordt een groei in belegbaar vermogen van ten minste EUR 10 miljoen voorzien voor klanten die tussen EUR 300.000 en EUR 500.000 beleggen. In België zal Triodos Private Banking haar bestaande private banking-activiteiten in 2015 verder uitbreiden. Daarbij wordt bijzondere nadruk gelegd op particulier vermogensbeheer. Groei van de populariteit van duurzame beleggingsproducten mag dan welkom zijn, niet alle productinnovaties op dit gebied zijn positief. Met name de opkomst van duurzame indextrackers is zorgwekkend omdat de lage kosten die zij duurzame ondernemingen bieden veelal ten koste gaan van een kostbare effectieve dialoog. Zonder dialoog met de partijen waarin wordt belegd, is het effect op maatschappij en milieu dat de kern vormt van het werk van Triodos een stuk kleiner. Triodos Private Banking zal zich blijven richten op verbreding en verdieping van haar contacten met klanten, om zo het verband aan te tonen tussen een zinvolle dialoog en hogere positieve, duurzame impact. Zeist, Albert van Zadelhoff, Managing Director
202
Biografieën de bestuursleden Directie Triodos Bank Peter Blom (1956), CEO Peter Blom is sinds 1989 statutair directeur van Triodos Bank NV en is voorzitter van de Directie. Daarnaast is hij bestuurslid van Stichting Triodos Holding, statutair directeur van Triodos Ventures BV, bestuurslid van Stichting Hivos Triodos Fonds, bestuurslid van Stichting Triodos Sustainable Finance Foundation, bestuursvoorzitter van Stichting Global Alliance for Banking on Values, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Banken, bestuurslid van Stichting Sustainable Finance Lab, bestuurslid van Stichting Nationaal Restauratiefonds, bestuurslid van Stichting NatuurCollege, lid van de Scientific Advisory Council for Integrated Sustainable Agriculture and Food, bestuurslid van Triodos Invest CVBA, lid van de Raad van Commissarissen van Triodos Venture Capital Fund BV en lid van de Club van Rome. Hij heeft in totaal 12 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de Verordening Kapitaalvereisten (CRR). Peter Blom heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit 1 certificaat Triodos Bank.
Pierre Aeby (1956), CFO Pierre Aeby is sinds 2000 statutair directeur van Triodos Bank NV en lid van de Directie. Daarnaast is hij bestuurslid van Stichting Triodos Holding, statutair directeur van Triodos Ventures BV, bestuurslid van Stichting Hivos Triodos Fonds, bestuurslid van Stichting Triodos Sustainable Finance Foundation, lid van de Raad van Commissarissen van Triodos Fair Share Fund, bestuursvoorzitter van Stichting Triodos Foundation, directeur van Triodos Fonds Vzw, bestuursvoorzitter van Triodos SICAV I en Triodos SICAV II, bestuurslid van Triodos Invest CVBA, bestuursvoorzitter van Enclude Ltd, lid van de Raad van Commissarissen van Triodos Venture Capital Fund BV en bestuurslid van Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond. Hij heeft in totaal 14 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR. Pierre Aeby heeft de Belgische nationaliteit en bezit 21 certificaten Triodos Bank.
Jellie Banga (1974), COO Jellie Banga is sinds september 2014 statutair directeur van Triodos Bank NV. Ze is Chief Operating Officer en sinds 2013 lid van de Directie van Triodos Bank. Jellie Banga is lid van de Raad van Advies van Stichting Lichter. Ze heeft in totaal 1 bestuursfunctie zoals gedefinieerd in de CRR. Jellie Banga heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
306
Bestuur SAAT Josephine de Zwaan (1963), Voorzitter Josephine de Zwaan is tevens lid en voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Triodos Holding. Zij is meer dan dertien jaar advocaat geweest, gespecialiseerd in grote vastgoedprojecten. De laatste vijf jaar van die periode was zij lid van het maatschap (CMS) Derks Star Busmann, waar zij leiding gaf aan een team van vastgoedadvocaten. Hoewel zij niet langer als advocaat werkzaam is, is zij nog steeds betrokken bij dit kantoor als adviseur van het bestuur. Vanaf 2000 is zij werkzaam in bestuurs- en toezichthoudende functies, in het bijzonder op het gebied van onder wijs, gezondheids zorg en cultuur (Weleda, Vereniging van Vrijescholen, Bureau Promotie Podiumkunsten, Iona Stichting; tegenwoordig is zij actief voor Hogeschool Leiden, Stichting Vilans, Raphael Stichting en Academie voor Liberal Arts). In 2009 is Josephine de Zwaan benoemd tot arbiter bij het Scheidsgerecht Gezondheidszorg en is zij lid van de Governancecommissie van het Scheidsgerecht Gezondheidszorg. In 2013 is zij ook benoemd als lid van de Raad van Toezicht van Stichting Cito, sinds 2015 is zij voorzitter van de Raad van Commissarissen, en vice-voorzitter van Cito B.V. Josephine de Zwaan is voor het eerst benoemd in 2010 en haar huidige benoemings termijn eindigt in 2016. Ze heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
Marjatta van Boeschoten (1946) Marjatta van Boeschoten was van 2001 t/m 2009 lid van de Raad van Commissarissen van Triodos Bank. Ze werkte zeven jaar als jurist bij de Britse Supreme Court alvorens aan de slag te gaan als management development consultant. Ze is directeur van Phoenix Consultancy en heeft gewerkt met grote organisaties in de publieke en private sectoren in het Verenigd Koninkrijk. Ze heeft zitting in de Adviesraad van Neuguss Verwaltungsgesellschaft en is algemeen secretaris van de Anthroposophical Society in Groot-Brittannië. Marjatta van Boeschoten is voor het eerst benoemd als lid van het Bestuur van het Administratiekantoor in 2009 en haar huidige benoemingstermijn eindigt in 2015. Ze heeft de Britse nationaliteit en bezit 1 certificaat Triodos Bank.
Sandra Castañeda Elena (1974) Sandra Castañeda Elena is momenteel Senior Advisor Sustainability bij Inditex S.A. (eigenaar van Zara). Zij heeft zich sinds 2005 in verschillende functies een bijdrage geleverd aan de integratie van maatschappelijke en milieunormen in de bedrijfsstrategieën van ondernemingen en instellingen voor hoger onderwijs. Ze is vanaf 2014 lid van de Raad van Toezicht van Stichting Triodos Holding. Voorheen maakte ze deel uit van het kernteam dat Triodos Bank heeft opgezet in Spanje. Sandra Castañeda Elena is voor het eerst benoemd in 2013 en haar huidige benoemingstermijn eindigt in 2016. Ze heeft de Spaanse nationaliteit en bezit 49 certificaten Triodos Bank.
Frans de Clerck (1945) Frans de Clerck is medeoprichter van Triodos Bank België (1993) en voormalig statutair directeur van Triodos Bank NV. Hij is lid van de Raad van Toezicht van Stichting Triodos Holding en lid van de Raad van Toezicht van Boss Paints NV en de Hélène De Beir Foundation. Frans de Clerck is voor het eerst benoemd in 2010 en zijn huidige benoemingstermijn eindigt in 2016. Hij heeft de Belgische nationaliteit en bezit 211 certificaten Triodos Bank.
307
Mike Nawas (1964) Mike Nawas (1964) is medeoprichter van Bishopsfield Capital Partners Ltd (BCP), een in Londen gevestigd financieel adviesbureau. Daarnaast is hij sinds 2011 als Associate Professor Financial Markets verbonden aan Nyenrode Business University in Nederland. Vóór de oprichting van BCP was hij twintig jaar werkzaam bij ABN AMRO waar hij verschillende functies bekleedde. Vanaf 2005 was hij als concerndirecteur wereldwijd verantwoordelijk voor het bieden van toegang tot de kredietmarkten aan klanten, door middel van kredieten, obligaties of gestructureerde financiering. Sinds 2013 is hij voorzitter van de Academie voor Liberal Arts, een organisatie die zich richt op filosofische ontwikkeling en ethische betrokkenheid van ervaren professionals in Nederland. Mike Nawas is voor het eerst benoemd in 2014 en zijn huidige benoemingstermijn eindigt in 2017. Hij heeft de Nederlandse en Amerikaanse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
Raad van Commissarissen Triodos Bank Aart Jan de Geus (1955), Voorzitter Aart Jan de Geus is voorzitter van de Raad van Commissarissen en lid van de Nomination and Compensation Committee van Triodos Bank. Hij is voorzitter van het College van Bestuur van de Bertelsmann Stiftung, een Duitse stichting die zich richt op maatschappelijke vraagstukken in Duitsland en daarbuiten. Hij was onder andere plaatsvervangend secretaris-generaal van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in Parijs en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in de kabinetten Balkenende I, II en III (2002-2007). Hij was tevens partner bij Boer & Croon Strategy & Management Group en werkte voor Industriebond CNV. Daarnaast was hij vanaf 1993 vicevoorzitter van de Vakcentrale CNV. Hij heeft in totaal 2 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de Verordening Kapitaalvereisten (CRR) (en 2 toezichthoudende functies zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). Aart Jan de Geus is voor het eerst benoemd in 2014 en zijn huidige benoemingstermijn eindigt in 2018. Hij heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
Margot Scheltema (1954), Vice-voorzitter Margot Scheltema is vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen van Triodos Bank en voorzitter van de Audit and Risk Committee van Triodos Bank. Ze was tot eind 2008 financieel directeur van Shell Nederland BV. Ze is voorzitter van de monitoringcommissie Code Pensioenfondsen en lid van de Raad van Commissarissen van ASR NV, Schiphol NV, TNT Express NV en van Lonza Group Ltd. Margot Scheltema is vervangend raadslid bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam. Daarnaast is ze lid van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum en World Press Photo, lid van de Raad van Commissarissen van Warmtebedrijf Rotterdam en Penningmeester van het Genootschap Onze Taal. Ze heeft in totaal 9 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR (en 4 toezichthoudende functies zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). Margot Scheltema is voor het eerst benoemd in 2006 en haar huidige benoemingstermijn eindigt in 2015. Ze heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
308
Ernst-Jan Boers (1966) Ernst-Jan Boers is lid van de Audit and Risk Committee van Triodos Bank. Hij was tot 1 maart 2014 Chief Executive Officer SNS Retail Bank, waar hij eerder ook de positie van Chief Financial Risk Officer vervulde. Tot maart 2007 was hij werkzaam bij ABN AMRO Hypotheken Groep B.V., onder andere als Chief Financial Officer. Daarvoor was hij in dienst bij Reaal Groep N.V. als hoofd Interne Audit en als Controller. Hij is bestuurslid van Stichting Nationaal Energiebespaarfonds. Hij heeft in totaal 2 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR (en 1 toezichthoudende functie zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). Ernst-Jan Boers is voor het eerst benoemd in 2014 en zijn huidige benoemingstermijn eindigt in 2018. Hij heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
David Carrington (1946) David Carrington is tevens lid van de Nomination and Compensation Committee van Triodos Bank. Hij is sinds 2001 zelfstandig adviseur en is gespecialiseerd in de ontwikkeling van filantropie en maatschappelijk verantwoord financieren en in het besturen van charitatieve instellingen en sociale ondernemingen. Hij kan putten uit 25 jaar ervaring in seniormanagementfuncties bij charitatieve instellingen – waarvan de afgelopen 13 jaar als Chief Executive – en als bestuurslid bij een scala aan organisaties in het Verenigd Koninkrijk. Hij is toezichthoudend directeur van Big Society Capital, voorzitter van de Programme Board of Inspiring Impact, lid van de Raadgevende Groep van het Stepping Stones Fund van City Bridge Trust en lid van de Adviesraad van het Amerikaanse Centre for Effective Philanthropy. Hij is directeur van Stichting SOFII en van GULAN. Hij heeft in totaal 4 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR (en 1 toezichthoudende functie zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). David Carrington is voor het eerst benoemd in 2009 en zijn huidige benoemingstermijn eindigt in 2017. Hij heeft de Britse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
Mathieu van den Hoogenband (1944) Mathieu van den Hoogenband is voorzitter van de Nomination and Compensation Committee van Triodos Bank. Hij is voormalig directievoorzitter van Weleda Groep AG te Arlesheim, Zwitserland. Hij is lid van het Aandeelhouderscollege Rhea Holding B.V. (Eosta B.V.), voorzitter van de Raad van Commissarissen van Stichting Widar centrum voor eerstelijns gezondheidszorg en lid van de Adviesraad Antroposofische Medische Faculteit van de particuliere universiteit Witten/Herdecke. Mathieu van den Hoogenband doceert Leiderschap en Ethiek aan de SRH Hochschule in Berlijn en ‘Levensfasen’ aan de Alanus Hochschule in Bonn-Alfter. Hij heeft in totaal 2 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR (en 1 toezichthoudende functie zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). Mathieu van den Hoogenband is voor het eerst benoemd in 2007 en zijn huidige termijn eindigt in 2015. Hij heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit 954 certificaten Triodos Bank.
Marcos Eguiguren Huerta PHD. (1959) Marcos Eguiguren is tevens lid van de Audit and Risk Committee van Triodos Bank. Hij heeft uitgebreide ervaring op het gebied van advisering van financiële entiteiten in Spanje en in diverse landen in Latijns-Amerika. Daarnaast is hij toezichthoudend partner en medeoprichter van SingularNet, een Spaanse professionele dienstverlener die zich richt op ondernemingsstrategie, menselijke ontwikkeling en communicatie. Hij is Chief Executive Officer Ixum Servicios e Inversiones en lid van de Raad van Commissarisen van Catalunya en Miniatura SA. Ook vervult hij leidinggevende functies bij Barclays Bank en BBVA. Marcos Eguiguren is
309
tevens Universitair Hoofddocent in bedrijfskunde aan de Politechnische Universiteit van Catalonië. Hij heeft in totaal 3 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR (en 1 toezichthoudende functie zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). Marcos Eguiguren is voor het eerst benoemd in 2008 en zijn huidige benoemingstermijn eindigt in 2016. Hij heeft de Spaanse nationaliteit en bezit 194 certificaten Triodos Bank.
Carla van der Weerdt (1964) Carla van der Weerdt is tevens lid van de Audit- en Risicocommissie van Triodos Bank. Ze is eigenaar/directeur van Accent Organisatie Advies B.V. Ze heeft vijftien jaar bij ABN AMRO Bank NV gewerkt, onder andere als CFO/COO van Global Transaction Banking, als wereldwijd hoofd Operationeel Risicomanagement en als wereldwijd hoofd Risicomanagement & Compliance in Vermogensbeheer. Carla van der Weerdt is lid van de Raad van Commissarissen en lid van de Audit Committee van BinckBank N.V. Ze heeft in totaal 3 bestuursfuncties zoals gedefinieerd in de CRR (en 2 toezichthoudende functies zoals gedefinieerd in de Wet Bestuur en Toezicht). Carla van der Weerdt is voor het eerst benoemd in 2010 en haar huidige benoemingstermijn eindigt in 2018. Ze heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen certificaten Triodos Bank.
310
