Over-bruggen
Uitgave van de Christelijke Scholengemeenschap Walcheren voor docenten in het basisonderwijs december 2008, jaargang 5
Van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs
Inhoud Van Universum naar universiteit
2
Nieuwe website voor de CSW
3
De leerroutes in het VO
4
Niet pesten, maar masseren!
5
Versterkt Engels met Anglia
6
Brugklassers vertellen...
7
Open Dagen en voorlichting
8
‘BAZAR’-presentaties voor Prinses Laurentien Prinses Laurentien, minister Ronald Plasterk (PvdA, Onderwijs) en staatssecretaris Marja van Bijsterveldt (CDA, Onderwijs) bezochten maandag 7 oktober Middelburg en Vlissingen. Zij gaven het officiële startsein voor het provinciale aanvalsplan laaggeletterdheid. In het kader van dit bezoek mochten VMBO-leerlingen van CSW Toorop aan prinses Laurentien, de minister en de staatssecretaris laten zien wat zij doen in het taalbevorderingsproject ‘BAZAR’.
Rap en poëzie Een aantal leerlingen voerde een rap uit. De tekst hadden ze zelf geschreven. Enkelen verzorgden het onderdeel poëzie en twee leerlingen hielden samen een interview over literatuur en film (n.a.v. het boek Kruistocht in Spijkerbroek van Thea Beckman). De genodigden waren onder de indruk van het optreden van onze VMBO leerlingen.
BAZAR
cipatie te bevorderen en een bijdrage te leveren aan de taalvaardigheid en maatschappelijke participatie van de leerlingen. In leerjaar één en twee is het project al ingevoerd. Gedurende deze cursus wordt het ook aangeboden in leerjaar drie en volgend schooljaar hopen we ook leerjaar vier hierbij te betrekken. Het BAZAR-programma bestaat tot nu toe in de leerjaren één t/m drie uit de terugkerende thema’s ‘informatie zoeken en vinden’, ‘poëzie’, ‘goede boeken lezen’ en ‘film en theater’. In samenwerking met de Zeeuwse Bibliotheek, Kunsteducatie Walcheren, Scoop en RPCZ wordt het project BAZAR samengesteld. Diverse vakgebieden worden erbij betrokken, zoals Nederlands, leergebied Kunst en Cultuur, Mens en Maatschappij, CKV (Cultuur en Kunstzinnige Vorming) en Maatschappijleer. De onderdelen van het project BAZAR hebben al een vaste plaats gekregen in het curriculum van leerjaar één en twee. En de komende jaren zullen deze projecten ook te vinden zijn in het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting) van de bovenbouw.
Regelmatig worden BAZAR-werkstukken Doel van de invoering van BAZAR op CSW tentoongesteld, onder andere in de Toorop is het lezen onder VMBO-leerlingen Zeeuwse Bibliotheek. te stimuleren, cultuurdeelname en partiFoto’s: D.J. Gjeltema
Van Universum naar universiteit Sinds 2006 mag CSW Van de Perre zich als eerste school in Zeeland ‘Universum School’ noemen. Door middel van stimulerende en uitdagende lesprogramma’s, met speciale aandacht voor de exacte vakken, ontwikkelen leerlingen een creatieve en onderzoekende houding. Dit zorgt voor een goede aansluiting straks, in het hogeren wetenschappelijk onderwijs. De doelstelling van Universum School sluit op een uitstekende manier aan bij de onderwijsvisie van de CSW, waarin de ontwikkeling van de leerling met al zijn gaven en mogelijkheden centraal staat.
Flexuren en modules In het lesprogramma van de onderbouw hebben de zogenaamde flexuren en de modules ‘Onderzoeken en Ontwerpen’ een vaste plaats gekregen. In de bovenbouw wordt met Hogeschool Zeeland en Roosevelt Academy samengewerkt.
Bruggen bouwen
Bruggetjes
In de tweede brugklas kunnen leerlingen in de flexuren kiezen voor de module ‘bruggen bouwen’. In 12 lessen leren leerlingen over constructies. Waarom een driehoek een sterkere vorm is dan een rechthoek. Welke profielen krachtig zijn. En hoe zit het eigenlijk met de doorbuiging? Er worden schetsen gemaakt. Aanzichten van een ontwerp dat voldoet aan een aantal eisen. Dan wordt de brug daadwerkelijk gemaakt. Op schaal 1:100.
2
Door alle tijden en overal ter wereld zijn bruggen gebouwd. In het begin eenvoudig, later met indrukwekkende overspanningen. De eisen die aan bruggen worden gesteld zijn in de loop van de tijden veranderd. Bijvoorbeeld doordat het verkeer zwaarder geworden is. Ook hecht men meer belang aan veiligheid en esthetica. Halverwege de 18e eeuw nam de bruggenbouw een grote vlucht. Dit had te maken met de industriële revolutie, de opkomst van de spoorwegen en de ontwikkeling van nieuwe bouwmaterialen zoals staal. Rond 1900 werd het gewapend beton in gebruik genomen. Dit bood weer heel andere mogelijkheden. Tegenwoordig experimenteert men met kunststofbruggen. Hoewel het inzicht in de mechanica er niet altijd was, golden de wetten van Newton vroeger ook. Daarom lijken de draagconstructies van heel oude en moderne bruggen grotendeels hetzelfde. Bruggen fascineren. Over grote hoogtes of met grote overspanningen, ouderwets of modern, voor spoorbanen of autowegen: altijd is het indrukwekkende krachtenspel in de vorm van de brug aanwezig. Als je een klein beetje weet hebt van mechanica, dan kun je dit krachtenspel begrijpen. Dan snap je ook waarom op bepaalde plaatsen voor een bepaald brugtype gekozen is.
Het Zeeuws leeslogboek
Lezen en literatuur geven zin en glans aan het leven. Op initiatief van de BOVO-stuurgroep, met in dit geval als drijvende kracht Agnes de Jong, is het Zeeuws leeslogboek ontwikkeld. Het is een soort dagboek waarin de leerlingen van groep 7 BO t/m klas 1 VO hun leeservaringen kunnen bijhouden. Het doel van het leeslogboek is het plezier in het lezen te bevorderen en de aansluiting van de basisschool op het voortgezet onderwijs te verbeteren. Goed kunnen lezen is van levensbelang! In de Kinderboekenweek, op donderdag 9 oktober, is het logboek ten doop
Nieuwe website voor de CSW Begin dit jaar is de nieuwe CSWhuisstijl ingevoerd. Dit heeft u bijvoorbeeld terug kunnen zien in de vernieuwde logo’s (één algemeen logo en drie locatie-logo’s) en de vormgeving van de brochures. Ook onze website www.cswalcheren.nl wordt helemaal vernieuwd! Informatiebehoeften De nieuwe website is in grote lijnen gebaseerd op het onderscheid tussen de CSW als scholengemeenschap en de drie CSW-locaties. Ook is er goed nagedacht over welke informatiebehoefte onze verschillende doelgroepen hebben, met als belangrijkste groepen de leerlingen en hun ouders en toekomstige leerlingen (groep 8) en hun ouders. Maar ook onze relaties waaronder het basisonderwijs.
Nedbase ICT Voor de bouw van onze nieuwe website zijn wij in zee gegaan met Nedbase ICT. Nedbase ICT is een Zeeuws bureau dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling van webdesign en multimedia, (web)applicaties en contentmanagement. Zij zijn onder andere ook de bouwers van de website van Hogeschool Zeeland (www.hz.nl), die vorig jaar de nationale eerste prijs won voor beste voorlichtingswebsite in de categorie HBO.
Groep 8-spel Op de website van de CSW kunnen leerlingen van groep 8 een leuk spel spelen waarin spelenderwijs kennis gemaakt wordt met nieuwe vakken, zoals Frans, natuur- en scheikunde en wiskunde. gehouden in de Drvkkery te Middelburg. Zestig leerlingen uit groep 7 mochten de eerste exemplaren in ontvangst nemen. De feestelijke bijeenkomst werd omlijst door een vermakelijk optreden van theatergroep ‘Kwark’. Het Zeeuws leeslogboek is gratis te downloaden via www.cbsklinket.nl
De BOVO-werkgroep ‘Begrijpend lezen’
Als logisch vervolg op de BOVO-Miniconferentie Begrijpend lezen van 11 oktober 2007, heeft de BOVO-stuurgroep een werkgroep geïnstalleerd met als
Meer info? Kijk op onze website www.cswalcheren.nl!
opdracht beargumenteerd aanbevelingen te doen voor 1) een top drie van de meest geschikte BO-methoden ‘Begrijpend lezen’, 2) de beste leesstrategie(en), in overeenstemming met het VO en de zaakvakken en 3) verdere verbeteringen van de aansluiting BO -> VO voor begrijpend lezen. Op dit moment worden in de christelijke basisscholen op Walcheren negen verschillende methoden gebruikt, elk met hun eigen leesstrategie. En dat is natuurlijk niet bevorderlijk voor de aansluiting van het BO op het VO. De werkgroep bestaat uit Heleen Houterman (VCO Middelburg), Danny de Ridder (Perspectief),
Ruud Saija (Primas), Freeke Duijndam (CSW VMBO), Lieneke Boeije (CSW HAVO/VWO), Agnes de Jong en Dick Hoeksema (BOVO-stuurgroep). De werkgroep hoopt haar opdracht begin 2009 af te ronden.
CSWeetjes en CSW-rubrics
Het overleg tussen christelijk basisonderwijs en christelijk voortgezet onderwijs heeft de afgelopen jaren diverse waardevolle producten opgeleverd die de aansluiting tussen het BO en VO bevorderen. Het is de bedoeling deze producten straks ook beschikbaar te ►
Over-bruggen, december 2008
3
De leerroutes in het VO In het voortgezet onderwijs zijn er een heleboel leerroutes die leerlingen kunnen volgen. Maar... hoe zat het ook alweer?
Atheneum
Gymnasium
HAVO
Atheneum
Gymnasium
Atheneum
Gymnasium
Basisberoepsgerichte LWOO leerweg
Kaderberoepsgerichte leerweg
MAVO
HAVO
Basisberoepsgerichte leerweg LWOO
Kaderberoepsgerichte leerweg
MAVO
HAVO
Atheneum
Gymnasium
HAVO
HAVO/VWO
Gymnasium
VMBObk VMBObk
LWOO
LWOO
MAVO MAVO
MAVO/HAVO
HAVO/VWO
Gymnasium
BASISONDERWIJS GROEP 8
Bruggetjes
Breed getalenteerde leerlingen die twee keer het advies hebben voor VWO of één keer voor VWO en één keer voor HAVO/VWO worden toegelaten tot de brugklas Gymnasium. In deze klas wordt lesgegeven op een niveau en volgens een didactiek die bij deze leerlingen past: verdiepend en uitdagend. Naast de klassieke vorming maakt ook Spaans en versterkt Engels (Anglia-programma) deel uit van het onderwijspakket. Voor de exacte vakken wordt de leerling ondergedompeld in het Universum-programma.
4
► maken via de nieuwe website van de CSW (zie pagina 3). Nu zijn al te downloaden CSWeetjes en CSW-rubrics, die ook heel goed dienst kunnen doen als BasisWeetjes en Basis-rubrics in de groepen 7 en 8 van het BO. Ze zijn te vinden op www.cswalcheren.nl. Rob Verburg schreef over de rubrics een artikel in ‘Over-bruggen’ van april 2007.
De warme overdracht nieuwe stijl
Regelmatig is in ‘over-bruggen’ gerapporteerd over het verloop van de BOVO-tafeltjesmiddagen in Middelburg
Gymnasium vanaf de brugklas
en Vlissingen. Het doel van deze middagen is de aansluiting van BO naar VO voor leerlingen te verbeteren door een ‘warme uitwisseling’ van ervaringen tussen de leerkrachten van groep 8 en de mentoren van klas 1 CSW. Het nut van de laatstgehouden tafeltjesmiddag op 10 november werd door de deelnemers beoordeeld met een 7,9! De tafeltjesmiddagen hebben hun waarde bewezen! De tafeltjesmiddagen waren gepland in juni en in oktober/november. Tweemaal in het jaar kwamen dus de leerkrachten van groep 8 naar de CSW. In juni was meer sprake van een ‘warme
Niet pesten, maar masseren! In de week voor de herfstvakantie werd op CSW Bestevaêr het pestproject gehouden. Tijdens dit project leerden de eersteklassers wat pesten is, wat de gevolgen hiervan zijn en wat je er tegen kunt doen. Bijzonder onderdeel ervan was de massageles door Tasja Hut en het klimmen op een klimwand.
Tijdens de massageles moesten de kinderen elkaar masseren met de hand en met een massageapparaatje. Aan het einde van de les moesten ze elkaar weer ‘wakker kloppen’.
Geprikkeld Wouter de Vries, docent van CSW Bestevaêr, vertelt waarom het pestpoject tot stand is gekomen. “We willen ze leren elkaar op een positieve manier aan te raken. Nu kennen ze alleen maar de negatieve manier, elkaar een duw geven of een schop. Als het te hard gaat, dan escaleert het. School moet een vertrouwde plek zijn, ze moeten zich veilig voelen. We willen ze graag leren hoe je goed met elkaar om kan gaan. Op een basisschool in Deventer bleek dat het pesten enorm af genomen is na massagelessen. Zo zijn we er ook op gekomen omdat hier te gaan doen. Voor de leerlingen is het een beetje vreemd om elkaar zo aan te raken, maar toch is het belangrijk dat ze geprikkeld worden. Als ze niets voelen tijdens zo’n les is het ook niet goed, dan blijft het niet hangen.” overdracht’ (eenrichtingsverkeer) en in oktober/november lag de nadruk op een ‘warme uitwisseling’ (tweerichtingsverkeer). Doordat (helaas) meestal niet iedere leerkracht en/of mentor aanwezig kan zijn, kan per middag gemiddeld ca. 70% van de leerlingen worden besproken. Deze overwegingen hebben ertoe geleid de tafeltjesmiddag in juni te vervangen door een bezoek van een tiental vertegenwoordigers van de CSW aan alle leerkrachten van een groep 8 waarvan kinderen overstappen naar de CSW. Alle leerlingen kunnen zo worden besproken. De warme overdracht nieuwe stijl werd voor het eerst
Hormonen Hut, Sherborne en kinderyogadocente, is door de school gevraagd de massagelessen te verzorgen. “Ik vind het ontzettend leuk dat ze me hiervoor gevraagd hebben, het is een mooi onderwerp. Door deze lessen leren ze elkaar op een positieve manier aan te raken, ze leren ook om gelijkwaardig te zijn. Door massage maak je bepaalde hormonen aan waardoor je lekkerder in je vel zit. Kinderen hebben daardoor geen behoefte meer om te pesten. Ook krijgen ze een andere band met elkaar als ze elkaar zo aanraken. Eigenlijk wil iedereen aangeraakt worden, maar als
uitgevoerd in juni 2008 en, hoewel erg arbeidsintensief, zijn de bezoeken aan de basisscholen zowel door de collega’s van groep 8 als de bezoekers van de CSW zeer gewaardeerd! Nu komen we dus jaarlijks een keer bij elkaar op bezoek.
ze niet bekend zijn met het aanraken op een positieve manier dan gaan ze elkaar pesten. Het is uit Denemarken overgekomen. Daar bleek vanuit een project dat massagelessen op scholen het pesten verminderde.”
Ontspannend Sensi (12), Mandy (13) en Melanie (12) hebben de lessen gevolgd. “Ik vond het wel leuk”, vertelt Sensi. “Het was wel onwennig, ik heb dat nog nooit zo gedaan. Toen ze vertelden dat we deze lessen zouden krijgen, begreep ik niet zo goed waarom dat het pesten zou kunnen verminderen, maar nu snap ik dat wel.” Mandy vond het ontspannend. “Het was leuker om de massage te geven en dan vooral met dat massageding. Ik vond het niet raar, ik krijg regelmatig een massage van mijn vader.” Melanie vond juist een massage krijgen het leukst. “Ik denk wel dat het pesten hierdoor zal verminderen, je vertrouwt elkaar nu wat meer . Misschien is het wel anders met kinderen die niet in deze groep zitten. Gelukkig krijgen we nog een keer een massageles, ik vind het toch wel erg leuk!” Bron: de Vlissingse Bode artikel door: Allegonda Jopse
Over-bruggen, december 2008
5
Versterkt Engels met ‘Anglia’ In de Burgerzaal van het oude stadhuis in Middelburg werden op 9 oktober de Anglia certificaten uitgereikt aan 58 brugklas leerlingen van de CSW. Anglia Network Deze leerlingen hebben een verdiepingsmodule Engels gevolgd volgens de methode van het Anglia Network. De module wordt begeleid door een docent Engels van de CSW die hierbij wordt ondersteunt door twee of drie engelssprekende Roosevelt Academy-studenten Er wordt in deze lessen bijna alleen Engels gesproken.
Certificaat De leerlingen hebben een schriftelijk en een mondeling examen afgelegd en kregen na een toespraak in het Engels van CSW directeur HAVO/VWO Benedict Hamans hun certificaat uit handen van Gijs Ootemans van het Anglia Network.
Samenwerking met Roosevelt Academy De samenwerking tussen de CSW en de Roosevelt Academy is tot stand gekomen naar aanleiding van een zomercursus Engels, die vorig jaar op de Roosevelt Academy werd gegeven door het Anglia Network. Deze organisatie stimuleert de samenwerking tussen scholen in Nederland om de Engelse taal te doceren.
6
Brugklassers vertellen... “Ik zit op CSW Bestevaêr en ik heb voor deze school gekozen omdat het dichtbij huis is. De Open Dag vond ik ook heel leuk, ik heb toen zelf poffertjes gebakken! Mijn moeder heeft informatie over de MAVO klassen gevraagd. Ik zit nu in een kleine MAVO klas waar goed lesgegeven wordt. Toen ik naar deze school kwam had ik hier nog geen vrienden. Maar op de eerste schooldag bleek dat ik met drie jongens in de klas zit die ik al kende van de voetbal! In mijn klas wordt niet gepest, ik vind dat fijn! We hebben veel zware boeken die we mee moeten slepen van lokaal naar lokaal. Die lokaalwisselingen vind ik leuk, je kan tussendoor even bewegen! De grappigste leraar is meneer Broers van techniek omdat hij zo veel grapjes maakt. Meneer Benjaminsen van gym is ook heel grappig en hij geeft leuke gymlessen!” Jaymian (CSW Bestevaêr) “Ik zit in klas G1c, één van de Gymnasium-brugklassen op CSW Van de Perre. Toen ik van de basisschool naar de CSW ging was ik best benieuwd naar mijn klas. Gelukkig viel het allemaal wel mee: allemaal aardige mensen. Zelfs de leraren zijn best aardig! Jelma (CSW Van de Perre)
Wel even wennen
“Toen ik op de middelbare school kwam was het wel even wennen. Op de eerste introductiedag werden we in de klassen gedeeld en we kregen te horen wie onze mentor was en leerden we elkaar kennen. De volgende dag kregen we een agenda en een gym T-shirt. Onze mentor zei dat we de volgende dag een toneelstukje zouden doen. Het ging over Egypte en Cleopatra. ‘s Ochtends gingen we de kleding en de attributen maken en ‘s middags moesten we een dansje leren. ‘s Avonds kwamen de ouders naar ons kijken. Toen de introductiedagen afgelopen waren was het echt leren. We hebben nu al veel huiswerk gekregen en al veel S.O.’s (S.O.’s zijn schriftelijke overhoringen). In de pauze’s is het altijd heel gezellig. Ik vind het een hele gezellige en leuke school!” Esmay (CSW Toorop) “Hoi allemaal! Ik zit op CSW Bestevaêr omdat ik het een leuke school vind. Ik weet niet waarom precies ik voor juist deze school heb gekozen. Eén ding weet ik wel waarom, want ik ging op mijn gevoel af en dat is het belangrijkste! In het begin dacht ik dat ik het niet zou halen, maar nu ik eenmaal bezig ben valt het reuze mee. Ik verwacht niet zoveel voor de rest. Ik denk dat het zo blijft gaan zoals het nu gaat. De leraren en leraressen zijn heel aardig.” Manon (CSW Bestevaêr)
Zware boeken
Aardige leraren
“Ik zit in de brugklas MAVO/HAVO op CSW van de Perre. De eerste introductiedagen waren heel spannend, je leerde de kinderen uit je klas kennen en je mentoren. We gingen spelletjes doen. Van de waterglijbaan afglijden vond ik het leukste! Op de eerste echte schooldag stelden de leraren zich aan ons voor en vertelden iets over hun vak. Natuurlijk is het even wennen aan al die nieuwe lokalen en leraren, maar na de eerste schoolweek was ik al gewend hier. In de derde schoolweek werd er een pannenkoekavond georganiseerd en na afloop van het eten was er een disco. Dit was een superleuke avond!” Raishree (CSW Van de Perre)
Over-bruggen, december 2008
7
Open Dagen In februari houden wij onze Open Dagen. Ouders/verzorgers, leerlingen, collega’s in het basisonderwijs en alle andere belangstellenden zijn van harte welkom! CSW Bestevaêr Adriaen Coortelaan 5, 4383 SR Vlissingen brugklassen VMBObk met LWOO, MAVO, MAVO/HAVO en HAVO/VWO
!
OPEN DAG: woensdag 11 februari 15.30 - 20.30 uur CSW Van de Perre Elzenlaan 4, 4334 BW Middelburg brugklassen MAVO/HAVO, HAVO/VWO en Gymnasium
!
OPEN DAG: donderdag 12 februari 15.30 - 20.30 uur CSW Toorop Sir Winston Churchilllaan 8, 4333 BC en Generaal Eisenhowerlaan 25, 4333 BP Middelburg brugklassen VMBObk/LWOO, VMBObk en MAVO
!
OPEN DAG: donderdag 19 februari 16.00 - 20.30 uur
Voorlichting
Graag verzorgt de CSW, voorafgaand aan de Open dagen, weer voorlichtingsavonden voor de ouders/verzorgers van groep 8 op de basisscholen in de maanden januari en februari 2009. Een voorlichtingsuurtje voor de leerlingen in groep 8 op dezelfde dag, of vlak daarvoor, maakt de voorlichting compleet. Een afspraak is snel gemaakt: neem contact op met Dick Hoeksema (tel. 0118-652100 of per e.mail
[email protected]). Voor de gemeente Vlissingen worden de voorlichtingsavonden voor ouders/ verzorgers én kinderen per wijk georganiseerd op CSW Bestevaêr; samen met Scheldemond en Nehalennia wordt hiervoor een apart rooster gemaakt, dat in december gedistribueerd wordt. Voor ouders/verzorgers die de voorlichtingsavonden op de basisscholen gemist hebben, is er op 4 februari, 19.30 uur, een algemene CSW-voorlichtingsavond op CSW Bestevaêr en op CSW Van de Perre.
8
Colofon
Over-bruggen is een uitgave van de CSW voor docenten in het basisonderwijs Redactie: Dick Hoeksema, André Kappert, Reginald Peene en Denise Guequièrre Gastredacteuren: Krijn van Winkelhof, Pieter Wisse en Maartje Kole Eindredactie en vormgeving: Denise Guequièrre Drukwerk: Drukkerij Verhage & Zn., Middelburg Reacties en suggesties:
[email protected] tel. 0118 65 21 00 (centraal nummer)
