PAROCHIEREIS 2014
Banneux – Maria-Laach – Kevelaer
!
H. Nicolaasparochie Edam
Op de foto
Van links naar rechts staand: Tiny Beintema, Ria Nieuwendijk, Peter Vreeswijk, Ageeth Nieuwendijk, Kees van der Hogen, Ria van der Waart, Kees Zwarthoed, Simfa Zwarthoed, Christine Vreeswijk, Evert Veerman, Neel Veerman, Rien de Vries, Helma de Vries, Piet Everaars, Bep van Montfoort, Nel Conijn, Jan van Westen, Rita Riedeman, kapelaan Peter Piets en Tiny Everaars.
Van links naar rechts zittend: Elly de la Cour, Tonia Everaars, Griet van der Hogen, Thea Vreeken, Wilma van der Waart en Ellie Huider.
Inhoud Reisprogramma Verslag van de reis door de groep Bedevaartsoord Banneux Bedevaartsoord Kevelaer Impressies van de reisgenoten
!2
3 4 13 16 21
!3
HET REISPROGRAMMA
Dag 1: 08:00 uur vertrek Busstation Edam, via Amsterdam en Dag 2:
Dag 3:
Dag 4: Dag 5: Dag 6:
Dag 7:
Dag 8:
Eindhoven naar AC Nederweert voor koffiestop. Hierna doorreis via Maastricht naar Banneux voor lunchpauze. 14.00 uur H. Mis in de Kapel van Banneux. 16:00 uur vertrek naar St. Hubert voor overnachting in Hotel Val de Poix. Na het ontbijt vertrek naar Han sur Lesse, om 10:00 uur bezoek aan de grotten van Han (om half tien aanwezig zijn). Hierna vertrek naar Clervaux voor bezoek aan Abdij en stad. Via het Mullerthal bereiken we ons hotel in Irrel nabij Echternach, Hotel Koch-Schilt. Na het ontbijt vertrek naar Cochem voor bezoek aan dit mooie moezelstadje en koffiestop. Hierna vertrek naar de Abdij in Maria-Laach voor H. Mis in de Abdij (om 14:30 uur) en kratermeer. Om 17:00 uur doorreis naar Andernach voor verblijf van 4 nachten in Hotel Rheinkrone. Vandaag een rondrit door het Eifelgebergte met bezoek aan Bad Neuenahr - Mayschloss en Altenahr. Vandaag een dagtocht naar Limburg aan der Lahn voor H. Mis in de Domkerk om 10:15 uur), die één van de oudste Romaanse kerken van Duitsland is en stadsbezoek. Na een vroeg ontbijt rijden we naar Rudesheim waar we de boot nemen naar Koblenz voor een Rijncruise. Vertrek Rudesheim 14:15 uur, aankomst Koblenz 18:10 uur. We passeren o.a. de bekende Loreleyrots - Asmannshausen en Boppard. Na het ontbijt verlaten we Andernach en rijden naar Keulen voor bezoek aan de Dom van Keulen en museumbezoek. Hierna doorreis naar Kevelaer voor overnachting in Hotel Schravelsche Heide. Bezoek aan Kevelaer. H. Mis om 09:00 uur in de kapel, na het bezoek nog bezoek aan Romeins museum te Xanten. Hierna doorreis naar Harmelen voor diner om 17:00 uur. Aankomst Edam plm. 20:00 uur.
Maandag 28 april
Uitgewuifd door enkele dappere vroege vogels vertrok onze bus om 08:05 uur uit Edam, op naar ‘OLV van de armen” en haar heiligdom
!4
in Banneux, in de Belgische provincie Luik. Koffiestop in Nederweert. Direct nadat je de Maas oversteekt waan je je in het buitenland in het Limburgse. Andere architectuur, andere bouwmaterialen en landschap. En de mensen dan? Wat kleiner qua gestalte en donkerder qua haren en ogen. Banneux is bijzonder, want nog jong als bedevaartsoord: Maria verscheen aan Mariette Beco in het kleine plaatsje Banneux in 1933. In 1049 werden de verschijningen kerkelijk goedgekeurd, waarna de stroom pelgrims op gang kwam. Heden ten dage bijna 700.000 per jaar. Kapelaan Peter Piets Om 12:15 uur komen we in Banneux aan. Kapelaan Peter gaat op zoek naar de kapel waar we om 14:00 uur de H. mis gaan vieren. Wij gaan ondertussen lunchen. We eten een lekker broodje tonijn, buiten op het terras onder de luifel, met onze jassen aan kan net. Daarna kijken we nog even rond in de souvenirwinkels waar ze mooie spulletjes te koop hebben. Prachtige beelden, kruisjes, kaarsen. We hebben een mooie mis, met Ria als lectrice en Kees als misdienaar, die jammer genoeg zijn belletje in de glazen kast thuis heeft laten staan. Het gemis van het belletje lost Kees creatief op door heel devoot ‘tingeling’ te zeggen. We kopen na de viering een nieuwe bel die we in eigen beheer houden – om te voorkomen dat straks de glazen kast van Kees vol met vergeten belletjes staat – en lopen nog wat rond op het heiligdom. We ‘wassen’ onze handen in de bron en daarna is het weer tijd om de bus in te stappen voor het laatste stukje naar St. Hubert. Na een uiterst vervallen hotel en station te zijn gepasseerd– Dit is toch niet óns hotel, hé?! – komen we bij ons hotel aan, mooi, ruim en pas gerenoveerd. Christine
De koffers uit de bus, naar de kamers, geen lift, dus gelijk de
krachtoefeningen gedaan. Voor het diner een lekker lokaal biertje van de tap. De maaltijd is goed: een lekkere maissoep, ‘draadjesvlees’, goed op smaak en, ja, wel een vreemde combinatie, patat. Nog een lekkere toet en dat was het. Tot mijn verbazing zijn, als Peter en Christine, Helma en ik terugkomen van onze verkenning van deze ‘wereldstad, al vele medebedevaartgangers naar hun kamer, dus gaan we met een klein groepje een lokaal biertje drinken, en een goed gesprek is dan zo ‘geboren’. En wat denk je? We worden om 22:45 uur door het
!5
hotelpersoneel naar bed gestuurd. Over en uit. Rien de Vries
Dinsdag 29 april
Alles weer in de koffer? Even in de draai-kledingkast kijken en ja, alles zit weer in de koffer. Staan we op het punt van vertrek, staan er nog een aantal rekeningen open. Wat blijkt? Onze reisleiders hebben een schuld staan bij het hotel! Gauw betalen, want dan kunnen we op weg naar de grotten van Han om af te dalen in de spelonken van moeder aarde. Het is niet zo lekker weer. Het miezert, maar de stemming zit er alweer lekker in. Eerst gaan we met een treintje naar de ingang van de grotten. In de grotten zien we prachtige stalactieten en stalagmieten (hang en staand) en mooie draperieën. Immense zalen, allemaal veroorzaakt door de rivier de Lesse. Een licht en geluidshow in een 60 meter hoge zaal. Heel indrukwekkend en mysterieus. Bij de uitgang wordt ons nog verteld dat we in ’n heiligdom van zo’n 7000 jaar geleden staan. Hier werden toen godsdienstige rites uitgevoerd. In het museum liggen nog voorwerpen die hier gevonden zijn. De uitgang was toen de ingang en toentertijd was er altijd een kanonslag om de boze geesten te verjagen. Wij worden uitgeleide gedaan door een kanonslag en … vergeet de gids niet!
Geen tijd voor koffie want de bus staat al te wachten om naar
Clervaux te gaan. Dan maar koffie in de bus. In Clervaux eerst maar eens een broodje eten en dan naar de kerk. Als je tenminste goed loopt. Wij komen bij het kasteel uit, dus moeten we terug. Op weg naar de kerk blijkt dat we, als we de abdij zouden willen zien, nog 25 minuten bergje op moeten. Nou, dat hebben we maar niet gedaan, maar wel even in de kerk gekeken. Mooi, met fraaie mozaïeken. Er zijn kinderen aan het oefenen voor hun 1e Communie, lijkt wel Edam. Op naar Echternach. Het is ‘Echternach by rain’, wat jammer. Gelukkig is daar St. Nicolaas, met tapbier. Rien en kapelaan Peter maken daar graag gebruik van. Ik loop zelf nog even door naar de kerk waar de tombe van Willibrordus is. Een mooie Romaanse kerk met een grote crypte waar ook een Maria-altaar is. Daarna gaan we naar het hotel. De kamer heeft twee sleutels, een ronde voor de kamerdeur, en een vierkante voor de buitendeur, voor als je laat
!6
thuis komt na het uitgaan. Maar dat is hier niet veel, wordt er gelijk bij gezegd.
Als de koffer op de kamer staat nog even een aperitief in de bar en
daarna een viergangen menu. Vlees of vis. Het smaakt goed. Nog een en sigaretje, maar het was erg koud buiten. Nageborreld in de bar. Nog even een boom opgezet over Volendam en Edam, maar we komen er niet echt uit. Dan maar naar bed. Een heerlijke warme douche (gelukkig geen gehannes met een handdouche in bad). Toch weer een gezellige dag en een zeer mooie route door de Ardennen. Helma de Vries
Woensdag 30 april
Een heerlijk ontbijt voor wij onze reis richting Cochem vervolgen. Na het ontbijt zitten de koffers met Tonia erbij vast in de lift. Als we dan toch allemaal in de bus zitten neemt kapelaan Peter het woord voor het openingsgebed en een uiteenzetting over de taalstrijd in België. We vervolgen onze weg naar het gezellige plaatsje Cochem waar we uit een grote soepkom cappuccino kregen. We hebben lekker gewandeld en gewinkeld en Nel kocht een mooie zomerpet voor haar schat. Dan allemaal weer in de bus op weg naar Maria Laach. Ageeth Nieuwendijk
Bij aankomst, de mis begint te laat omdat de broeders siësta
houden. Twee schaapjes stonden voor de vaste poort, Thea en Elly. Een boomstam met boem-boem op de poort kon niet baten. Gelukkig is er dan natuurlijk Ageeth die merkte dat er twee mensen tekort waren. De mis begint, en wat wel grappig was, ze hadden geen collectemandje en daarom namen ze het hoesje van mijn camera. Toevallig zaten Elly en ik op de laatste rij. Er werd veel geofferd en kreeg ik het hoesje gevuld terug (heel veel euro’s rijker). Bedankt allemaal! (grapje!) Om vijf uur gaan we terug naar Andernach, blijkt een v-snaar van de bus gebroken. Heel langzaam rijden was de oplossing. Gelukkig hoefden we niet te lopen. Thea Vreeker-Nieuwendijk
Aankomst in het hotel om ongeveer 18:00 uur. De kamernummers worden opgenoemd (zonder sleutel), was erg chaotisch. Eén lift
!7
voor 26 mensen was dringen geblazen. Dan naar onze kamers, om 19:00 uur avondeten, van te voren weer een borrel. Er werd veel gelachen. Peter Piets hield even stilte voor het gebed (de kanariepiet gaf tegelijk het hoogste lied). Daarna de maaltijd (drie gangen). Ongeveer 20:30 uur zat het er op voor ons. Elly de la Cour
Donderdag 1 mei
Om 9:00 uur vertrek uit Hotel Reinkrone in Andernach, waar we een uitstekend, uitgebreid ontbijt hebben gehad. En de eerste stap is altijd een daalder waard voor een goed begin van de dag. Rond 10:00 uur waren we in Bad-Neuenahr, een leuk stadje met mooie winkels, maar helaas waren ze niet allemaal open. Dan maar een terras gezocht voor een lekker bakje koffie met wat erbij. Een half uur later, of het was iets langer, reden we naar het dorpje Mayschloss, een heel leuk plaatsje met wat vakwerkhuisjes. Maar wat een klein plaatsje. We kregen een uur om het te bezichtigen, maar met 10 minuten hadden we alles gezien. Het terras is dan een uitkomst, met de zon op je hoofd, aan een wijntje en cola. Op naar het volgende plaatsje, Altenahr, waar we doorheen reden. Het was geen stop, maar wel een pittoresk plaatsje. De rit ging verder door het Eifelgebergte, een zeer mooi en afwisselend gebied. Veel bossen en kleine riviertjes en beekjes, een mooie natuur.
Half twee waren wij in Altenahr waar wij 1 ½ uur kregen om wat te eten en te winkelen, maar helaas was vanwege 1 mei alles dicht, behalve de terrassen. Maar ondanks 1 mei hebben wij wat gewandeld en vakwerkhuizen bekeken. Want de zon scheen toch weer! ‘n Prima uurtje gehad. Toen terug naar het hotel door de bollenvelden zoals dat leek, maar het was koolzaad. Om vier uur waren we terug in het hotel. ’n Mooie dag gehad, wat zon, een beetje regen, maar het was een prachtige dag.
Na terugkomst in het hotel om 16:00 uur gingen sommigen het
stadje in en anderen gingen rusten of wandelen. En dan pas wordt het avond. Een wijntje en een biertje vooraf. Om 19:00 uur kunnen we eten. Wat dat wordt ga ik nu bekijken: aspergesoep vooraf, kipschnitzel met patat en bloemkool, puddinkje toe. En dan zo snel mogelijk naar bed.
!8
Kees van den Hogen
Vrijdag 2 mei
Wij zijn om 8:30 uur vertrokken en om 9:20 uur aangekomen de omgeving verkend en wandelend naar de Domkerk gegaan. De H. Mis werd door een Duitse priester opgedragen, omstreeks 11:00 uur werd een en ander afgesloten. Onze groep, die nog met hun gedachten waren bij de gesloten winkels in Bad Neuenahr kon het niet afwachten. Alhier werd flink geshopt en iedereen liep met tassen vol door de straten. Ook de terrassen werden goed bezocht en de horeca deed goede zaken. Wij hebben genoten van de mooie vakwerkhuizen en de prachtige monumentale kerken die door ons eveneens goed zijn bezocht. Het weer werkte aanvankelijk mee, maar later op de dag werden we kletsnat en zo kwamen we weer aan bij onze trouwe bus van Maaskant. Al met al een mooie trip wat door een ieder werd beaamd. Ook de terugtocht was bijzonder mooi en we zijn heelhuids aangekomen omstreeks 17:30 uur. Evert Veerman
Zaterdag 3 mei
Na een goede nachtrust, we mochten uitslapen, heerlijk, vertrokken we naar Rudesheim, maar niet zonder een heerlijk ontbijt in hotel Rheinkrone. Om 10 uur in de bus. Onze kapelaan, Peter, bidt twee tientjes van de rozenkrans. Het gebed wordt dagelijks aangepast, hij heeft een verborgen gave, zoals kap. Peter het zelf noemt om altijd het thuisfront en de dingen van de dag even aan te halen, mooi vind ik dat. We komen om 11:45 aan in Rudesheim. Wat een mooie stad. De twee uur die we hadden om rond te dolen was eigenlijk te kort. Terrassen, winkels en winkeltjes heel mooi. We hebben zelfs al kerstsouvenirtjes gekocht. Leuke sfeer. Ook was er een zusterorde van de benedictines waar Hildegard van Bingen haar leven doorbracht. Op 17 september herdenken we haar naamdag. Zij was dichteres en schreef het beroemde boek Scivias.
Rond twee uur op de rondvaartboot, jammer, het was winderig, dus
op het bovendek hield je het niet zo lang vol. We genoten van het natuurschoon tijdens onze bootroute, met af en toe aanmeren om mensen van en op de boot te laten. Op de route onderweg naar Koblenz hebben we zo’n zeven kastelen geteld. Sommige vervallen, maar anderen met de vlag in top. Men
!9
zegt dat dan de kasteelheer thuis is? Om ongeveer zes kwamen we in Koblenz aan. Het was een mooie tocht. En onze prima chauffeur Gerard brengt ons weer veilig naar Andernach.
Na een heerlijke dag volgt een gezellige avond. Om zeven uur
worden we verwacht voor het diner. Eerst een drankje geserveerd, daarna bloemkoolsoep, lekker vlees: runderlapjes, aardappelen, wortelen, doperwten, slabonen. IJs met warme kersen toe. Heerlijk! Na de koffie nog even nakletsen en dan is ook deze dag er weer één met een ster. Tiny Everaars-Wever
Zondag 4 mei
Vanmorgen werd mij plotseling gevraagd iets in dit schrift te schrijven. Ik dacht dat het iets was voor de vaste deelnemers, maar toch niet! En weet je dan te vermelden wat er verwacht wordt? Dus toch maar iets persoonlijks. Sinds er plotseling, op 20-11-2012, erg veel gebeurde, is dat geen moment uit mijn gedachten. Vandaar dat ik, op aanraden van één van mijn kinderen, besloot om mee te gaan op deze bedevaartreis, waarvan ik intussen heb ervaren dat het heel iets anders is dan een busreis met ‘Effe weg’, wat Nells en ik vele keren gedaan hebben. Ook toen bezochten we wel kerken, maar dan met een heel andere insteek. Nu put ik kracht, vooral wanneer het een ‘stille, sobere’ kerk is, waar ik bid om die kracht, en uit de genade die mij ten deel valt om het verlies te verwerken. Eveneens uit het gebed wat pastor Peter elke morgen uitspreekt! (Wat dat betreft heeft het bezoek aan de kerk van vandaag mij niets gedaan. Dat is een kijkkerk en geen bidkerk! Sorry!) Ik realiseer mij dat ik met dit verhaal buiten de orde van de bedoeling ga, maar het helpt wel om te accepteren dat de mens wikt en God beschikt, zoals ook Franca uit Canada op 17-11-2012 overgekomen was om met haar dochter Jessica te vieren dat die een dochtertje had gekregen, en zij gelukkig aanwezig was toen haar moeder, mijn Nells, plotseling kwam te overlijden. Dus niet een telefoongesprek daarvoor! Laat dit mijn bijdrage zijn, voortspruitend aan mijn deelname aan deze reis. Dank! Jan van Westen
4 Avonden stappen in Andernach !10
De vier nachten van Andernach zullen Christine, Peter en ik nooit meer vergeten. De stad heeft namelijk een zeer bruisend nachtleven (maar niet heus). Alles leek dicht en gesloten toen we samen met Helma, Kees en Simfa het stadshart onveilig gingen maken. Gelukkig vonden we op een van de stadspleintjes nog één restaurant dat nog open was. De eerste avond was het er zeer druk, er waren wel 4, ja vier andere bezoekers op het terras. Gelukkig kregen we de volgende twee avonden de volle aandacht van de eigenaar en zijn vrouw. Ik denk dat dit komt omdat we zorgden voor een topomzet. Heerlijk rustig was het, per half uur hoogstens één voorbijganger… Zaterdagavond, dé uitgaansavond, was onze laatste avond in Andernach. We hadden de eigenaar beloofd om nog even afscheid te komen nemen, dus om kwart over tien togen wij op weg naar onze ‘stamkroeg’. Maar wat een schok…… hij was gesloten! Na onze teleurstelling te hebben weggeslikt zagen we links van onze stamkroeg nog een tentje dat nog wél open was. Wij naar binnen en ja hoor, het zat er vol mensen, wel zés! We kregen per persoon een consumptiekaart van € 50, dus dat begon goed. Peter en ik bestelden een witbiertje en kregen een klein biertje. Christine wilde liever witte wijn, maar dat liet even op zich wachten (later bleek dat ze dat bij de buren moesten halen). Onder het genot van onze consumpties verwerkten wij de schrik van de gesloten stamkroeg. Maar dan komt de serveerster ons wat vertellen: de eigenaar komt er zo nog even aan, hoor. En ja hoor, daar was onze Nederlandse vriend en partner, hij bleek ook eigenaar van deze bar te zijn, samen met zijn vrouw en zwager. Konden we toch nog even afscheid nemen. We kregen zelfs een drankje van het huis aangeboden. Na uitgebreid het Duitse rookbeleid te hebben besproken namen we in de kleine uurtjes (rond 24:00) afscheid om hotelwaarts te keren. Rien de Vries
Zondagmiddag 4 mei
Aankomst in Kevelaer om ± 16:00 uur. Gerard brengt ons naar het Sporthotel bij Kevelaer. De koffers brengen we naar onze kamers, daarna staat Gerard weer klaar om ons naar het centrum van Kevelaer af te zetten. Leuke winkeltjes, daar in Kevelaer met mooie kaarsen, kruisjes, engeltjes, kerststallen, kerkelijke beelden, snuisterijtjes en nog veel meer. We hebben fijn gewinkeld en rond gekeken en een lekker ijsje gegeten. Terug in ons hotel even opgefrist en gekeken
!11
naar paardrijden. Daarna gezellig samen gegeten. Om 19:58 uur hebben we 2 minuten stilte gehouden voor de oorlogsslachtoffers. Daarna weer genoten van het eten: bleekselderijsoep, salade, schnitzel of kop, patat, aardappelkroketjes en toe ijskoffie met slagroom en een rietje. Gezellig nagezeten en daarna ons mandje weer opgezocht. Dit is de laatste avond samen, de gezelligheid ga ik missen. Het was een fijne, gezellige week. In deze week hebben we allemaal op tijd de bus terug kunnen vinden. Bij deze bedank ik iedereen die mij gedurende deze acht dagen in mijn Rolls Royce begeleid heeft! Heel fijn! Tonia Everaars
Maandag 5 mei 2014
Dit is onze laatste dag van onze Maria-, vakantie- en ontmoetingsreis. Het belooft mooi weer te worden en zo vertrekken wij om 8.30 uur naar de heiligdommen van Maria Troosteres der bedroefden in het centrum van Kevelaer voor de Eucharistieviering in de Biechtkapel om 9.00 uur. Als achtergrond van het altaar hangen in de abscis drie prachtige wandkleden in kelumtechniek met als thema's: ‘Vrede’ (pax, pais, Frieden, mir), ‘Heilig’ (sanctus, saint) en ‘God’ (Deus, Dieu, Dios)
De lezingen van deze dag cirkelen rond de verrijzenis uit de
Handelingen van de Apostelen 2, 14 en 22-33, de brief van Petrus 1, 17-21 en als evangelie het mooie verhaal van de Emmaüsgangers Lucas 24, 13-35: “En zij herkenden Hem aan het breken van het brood”. Na de viering is er tijd voor de groepsfoto met Peter Vreeswijk als waar acrobaat om zo ook op deze prent te komen staan.
Na de koffie al of niet met gebak op naar Xanten. Een chauffeuse
wil haar rijkunst tonen, maar Gerard, onze voortreffelijke chauffeur, neemt het veiligheidshalve toch maar van haar over. De groep verdeelt zich over de Dom van Xanten, over het archeologische park met opgravingen uit de Romeinse tijd en over het nieuwe Römermuseum.
Na een lichte maaltijd vertrekken we om 14.30 uur richting !12
Nederland en rijden we voor de laatste keer over mooie binnenwegen. We nemen afscheid van de Rijn en van het mooie en imposante Rijnlandschap. Om 16.30 uur zijn we dan bij het Wapen van Harmelen om op het terras nog even te genieten van de zon. Het diner is ook hier weer goed verzorgd met vermicellisoep, schnitzel, sla, lof, appelmoes, frites, gekookte aardappelen en als nagerecht ijs.
Om 18.35 uur rijden we via Wilnis en langs Kockengen en Breukelen naar de snelweg op naar Edam, waar we om 19.20 uur arriveren. In de bus dankt Peter Piets de drie dames Christine Vreeswijk, Nel Conijn en Ria van der Waart die deze reis organiseerden. De chauffeur wordt door Ria bedankt voor zijn vakkundige en aangename reisbegeleiding alsook voor zijn rijkunst. Dank past hier ook kapelaan Peter Piets voor zijn pastorale begeleiding en zijn informatieve verhalen. Na een laatste groet van iedereen aan iedereen gaat ieder moe, maar voldaan van vele indrukken huiswaarts. Wilma van der Waart
!13
De geschiedenis van bedevaartsoord BANNEUX
Het gezin
De familie Beco woonde op een afgelegen plek, buiten Banneux, die vooral tijdens de 1e Wereldoorlog als vluchtelingenlager werd gebruikt voor ontheemden. De ouders Beco hadden zeven kinderen, en leefden in grote armoede, maar dit vormde ze tot een echte liefdesgemeenschap, in plaats van dat het spanningen en afgunst had veroorzaakt. Mariette, de oudste dochter is op 25 maart 1921 geboren, en naarmate ze ouder werd, werd ze tot steeds grotere steun voor haar ouders. De familie was helemaal niet gelovig. Zij gingen niet naar de kerk en ze baden nooit. Op het tijdstip van de verschijning van de heilige Maagd heeft Mariette haar Eerste Communie nog niet gedaan.
De verschijningen
Het was vrieskoud en donker op die 15e januari 1933. Het gezin heeft zich teruggetrokken in hun huisje, en zij wachtten op de terugkeer van een van de kinderen, die bij de buren was. Het was avondschemering en Mariette keek uit het raam in het onbeweeglijk landschap. Opeens werd ze een snel opflitsende lichtstraal gewaar. Zij dacht eerst, dat het de weerkaatsing van hun lamp was op het vensterglas, maar toen zij zich verzekerd heeft, dat het niet mogelijk was, zag ze het licht nog steeds. Ongerust riep zij haar moeder erbij, met deze woorden: Moeder! In de lichtstraal zie ik een beeldschone dame! Haar moeder heeft ook naar buiten gekeken, omdat zij niet geloofde, wat haar dochter zei. Ze zag het licht ook, schrok, en zei: “Het is vast wel een heks!” Mariette zag, alsof de mooie dame haar vriendelijk riep. Zij wou naar de tuin, maar haar moeder heeft de deur op slot gedaan. Toen is zij naar het raam teruggekeerd, maar ze zag het licht en de mooie dame niet meer. Toen begon zij te bidden.
De tweede verschijning vond twee dagen later, op 18 januari 1933
plaats. Het was woensdag. Mariette bad ‘s avonds in de besneeuwde tuin, en zij wachtte op de verschijning van de mooie dame. Haar moeder liep intussen ook daar opgewonden op en neer, om “de heks” te verjagen. Mariette hoorde intussen een roep, en ging van de tuin naar de weg, zoals “de Mooie Dame” - zij noemde haar zo in zichzelf – haar gebod.
!14
Niet ver van het huis, langs de weg liep een klein beekje. Het meisje hoorde de volgende woorden: “Dompel jouw hand in het water!” Mariette deed zo, en vervolgens hoorde zij: “Deze bron is van jou!” – daarna verdween de verschijning.
De volgende dag verscheen de heilige Maagd weer aan Mariette. Op
die dag waren al meerdere mensen met haar meegegaan tot de bron, waar het meisje knielde en bad. De Mooie Dame kwam en glimlachte. Het volgende gesprek volgde: “Wie bent u, schone dame?” “Ik ben de Heilige Maagd der Armen.” Mariette antwoordt: “Schone Dame! Gisteren hebt u gezegd, dat deze bron van mij was. Wat betekent dit?” “Deze bron is van alle naties. Voor de verlichting der zieken.”
Mariette heeft het niet precies begrepen, wat ‘van alle naties’ en ‘de
verlichting der zieken’ betekende. Zij vroeg het thuis van haar vader, die zijn angst van enige dagen geleden overwinnend aan het meisje de betekenis van de woorden heeft uitgelegd.
De rij der verschijningen ging op 20 januari door. Mariette was de hele
dag op bed, zij voelde zich ziek, en zij sliep slecht. ’s Avonds heeft ze zich toch aangekleed, en samen met diegene uit de buurt die het haar hebben beloofd, naar de bron gegaan. Daar begon zij te bidden, en de Dame is weer verschenen. “Schone dame! Wat wenst u van mij?” “Ik zou graag hier een klein kapel willen.” Daarna is de heilige maagd meer dan 2 weken lang niet verschenen. Daardoor werden de bewoners van het dorp meer en meer overmeesterd door onverschilligheid en begonnen de verdachtmakingen omtrent de gebeurtenissen. Maar Mariette bleef trouw. Elke dag bad zij op dat tijdstip, daarna ging zij naar de bron en bad daar verder. Op een zaterdag, op 11 februari, was Mariette onderweg naar de bron, toen de Dame kwam. Terwijl het meisje haar handen waste in het water en een kruis sloeg, zei de verschijning: “Ik kom het lijdenslast te verlichten.” De verschijningen gingen door. Op 15 februari 1933 vroeg de kapelaan van het dorp, pastoor Jamin, het meisje om van de dame een teken te vragen. De Dame antwoordde: “Geloof in me en ik zal jullie ook geloven! Bid regelmatig!” En zij heeft Mariette een geheim meegedeeld.
!15
Het tijdstip van de één na laatste verschijning was 20 februari. Op die dag waren er 8 mensen met Mariette naar de bron meegegaan. De Heilige Maagd zei alleen de woorden: “Mijn lieve kind, bid veel!”
De hemelse verschijning is Mariette nog één maal verschenen: op 2
maart, op een koude, grijzige, regenachtige dag hoorde het meisje het volgende: “Mijn lieve kind! Ik ben de moeder van de Verlosser. Bid veel! God zijt met jou!”
Na de verschijningen
Dankzij de inspanningen van pastoor Jamin en de gezamenlijke inspanningen van de gelovigen en de steeds in grotere getallen toestromende pelgrims kon nog in hetzelfde jaar het klein Kapelletje van de Verschijningen gebouwd worden. Het terrein rondom de bron langs de weg werd in 1958 in orde gebracht, zodat er steeds meer pelgrims konden worden ontvangen.
Boven de bron is de volgende zin te lezen: “De enige Bron is Jezus
Christus, die door de Heilige Maagd aan ons werd geschonken.” En daarnaast staat het sneeuwwitte beeld van de Heilige Maagd. De pelgrims wassen hun handen in het water, net zoals de Moeder Gods het aan Mariette heeft opgedragen. Kort na het ophouden van de verschijningen begon het officiële kerkelijke onderzoek naar hun authenticiteit en hun erkenning. De bisschop heeft een onderzoekscommissie in leven geroepen, bestaande uit theologen, artsen, psychologen en experts van andere disciplines. Hij heeft eerst in 1942, vervolgens in 1947 ook officieel de verering van “de heilige Maagd der Armen” toegestaan. Intussen is voor het voorjaar van 1949 het officiële verslag van de commissie uitgebracht, en op 22 augustus heeft de bisschop de echtheid van de verschijningen erkend. Zo is Banneux een door de kerk erkende bedevaartsoord geworden.
De kerken van het bedevaartsoord
De kapel van de verschijningen is klein, daarom werd er al in 1937 een openluchtaltaar gebouwd, waar ca. 10.000 pelgrims de heilige mis kunnen bijwonen. Aan weerskanten staan de kerken, respectievelijk genoemd naar St. Franciscus en St. Dominicus. Ter verering van de Heilige Maagd der Armen werd in 1984 een in zijn eenvoud nobel en groots en tegelijkertijd knusse kerk gebouwd. Tot de bezienswaardigheden van de bedevaartsplaats behoren de op
!16
verschillende bospaden gebouwde kapelletjes. Dit zijn de staties van stille meditatie en verering van de heiligen.
De geschiedenis van de St. Michaelskapel is erg interessant. De
toenmalige Duitse bondskanselier Konrad Adenauer woonde met zijn gezin na de 2e wereldoorlog vlakbij Bonn, in Rhödendorf. Zijn zoon, prelaat Paul Adenauer liet het kapelletje van Rhödendorf nabouwen in Banneux in 1960. Bij de inzegening zei hij de volgende: “Laat Banneux het centrum zijn, waarvan uit initiatieven voor de wereldwijde vrede uitgaan. Ik wens, dat in dit kapelletje volhardend wordt gebeden voor alle slachtoffers van onmenselijkheden en voor de bouwers van een nieuwe wereld. “
Het bedevaartsoord is ook het centrum van de dienstbare liefde
geworden: er is een ziekenhuis, een tehuis voor verslaafden en een tehuis van door hun ouders verlaten kinderen omheen gebouwd.
Het verdere leven van Mariette
Het toenmalige meisje is nu 81 jaar oud, en zij woont vlakbij het centrum van het bedevaartsoord. Mariette is getrouwd en zij vervolgde haar aardse roeping in een gezinsleven. Op de plaats van de eerste verschijning is een kleine kaarsenkapel gebouwd. Verderop in het bos zijn enkele rolstoeltoegankelijke kapellen en een grote bedevaartkerk met wel meer dan duizend zitplaatsen te vinden.
DE GESCHIEDENIS VAN BEDEVAARTSOORD KEVELAER
Wat waren drie eeuwen geleden de gedachten van de marskramer
Hendrick Busman toen hij op de heide van Kevelaer een geheimzinnige stem hoorde?
Kevelaer is in die tijd amper meer dan een gehucht met een paar
honderd inwoners. In het gebied wordt geregeld gevochten, bijvoorbeeld in de Dertigjarige Oorlog die duurde 1618 tot aan de Vrede van Münster in 1648. Tijdens deze bloedige oorlog wordt de bevolking van Kevelaer bijna geheel uitgemoord door plunderende troepen. Als nagedachtenis wordt een Kroatisch hagelkruis geplaatst.
In 1639 zou er al een lichtverschijning van Onze Lieve Vrouw van Luxemburg hebben plaatsgevonden.
!17
Anno 1641 is Hendrick Busman op weg van Weeze naar Geldern en loopt over de heide van het Duitse Kevelaer bij dit Hagelkruis. Hij blijft er even staan om te bidden, en hoort een stem uit de richting van het kruis. “Bouw mij op deze plaats een kapelletje” zegt de stem.
Hendrick kijkt vervreemdt om zich heen maar besteedt er vervolgens weinig aandacht aan, haalt zijn schouders op en vervolgt zijn pad. Maar op drie andere keren dat hij over de heide loopt, herhaalt de stem de aansporing: “Bouw mij op deze plaats een kapel.”
Busman legt zijn verklaring vast:
“Ik ben met Mechel Schrouse, die ongeveer 50 jaren oud is, getrouwd. Ik drijf met haar een kleine handel en moet om die reden, vaak hieren daarheen reizen. Zo reisde ik in rond de kerstdagen in het jaar des Heren 1641 van Weeze over een weg die nabij Kevelaer is gelegen. Daar stond een hagelkruis. Bij dat kruis hoorde ik een stem die mij zei: „Op deze plaats sult gij mij een kapelleken bouwen!“. Ik heb me erover verwonderd en alle kanten opgekeken, maar ik zag niemand. Ik ben vervolgens verder gegaan en de stem die ik voor de eerste keer hoorde genegeerd. Zeven of acht dagen later reisde ik nogmaals over deze route en hoorde bij dezelfde plek voor de tweede keer dezelfde stem met dezelfde woorden. Ik hoorde de woorden die uit de richting van het hagelkruis kwamen, luid en duidelijk.”
De marskramer bespreekt het voorval met pastoor Schink en snel
daarna beging hij met de bouw van een kleine kapel. In 1642, het is een maand voor Pinksteren, gebeurt er opnieuw iets wonderlijks.
Twee soldaten bieden de afbeelding van Onze Lieve Vrouw van Luxemburg te koop aan aan Mechel Schrouse, de echtgenote van Hendrick Busman. Ze vindt het te duur en koopt het niet. Kort daarop ziet Mechel midden in de nacht in een helder wit licht een kapelletje met daarin een afbeelding van Onze Lieve Vrouw van Luxemburg. Het verhaal wordt bevestigd door een wachter, die een opmerkelijk licht in het huis van Busman had waargenomen. Dit is de bevestiging die Hendrick nodig heeft om met nog grotere inspanning de kapel te bouwen. Ook gaat zijn vrouw op zoek naar de afbeelding.
De soldaten hebben het bewuste papieren prentje aan een luitenant
gegeven. Mechel vond de luitenant en smeekte om de prent.
Aanvankelijk wordt het prentje in Geldern bewaard. De Kapucijnen willen het in een processie naar Kevelaer overbrengen. Om verschillende redenen is dat niet gebeurd, maar de pastoor heeft
!18
het prentje op de laatste zondag van mei 1642 in het kleine stenen kapelletje geplaatst. Het genadebeeld meet ongeveer 7 bij 11 centimeter. Er staat een tekst op de afbeelding:
“Getrouwe afbeelding van de Moeder van Jezus,
de Troosteres van de Bedroefden,
in de omgeving van Luxemburg,
beroemd door wonderen en vereerd door vele mensen.”
Al snel trekt de kapel met het genadebeeld vele nieuwsgierigen,
aangetrokken door het verhaal van de nachtelijke verschijning en gebeurtenissen van de familie Busman. De stroom naar het prille bedevaartsoord neemt toe als een paar dagen na Maria Geboorte (8 september 1642) een wonder gebeurd. De familie van Volbroek, vader Reinier en moeder Margaretha, trekken met hun zoon Peter naar Kevelaer. Peter is verlamd en kan niet lopen. De familie heeft alles gedaan om Peter te laten genezen, maar niets hielp tot dan toe. In Kevelaer vragen ze de voorspraak van Maria, Troosteres van de Bedroefden. Twee dagen later kan hij onverklaarbaar weer gewoon lopen.
Een jaar later vindt er opnieuw een wonder plaats. Een ongehuwde
vrouw uit Huissen lijdt aan open benen. Nadat ze tweemaal haar toevlucht zocht bij het genadebeeld in Kevelaer, genazen haar benen.
Deze gebeurtenissen trekt steeds meer belangstellende gelovigen die een bedevaart naar Kevelaer ondernemen. In 1643 vindt een eerste processie te voet plaats vanuit Rees naar het genadebeeld. In hetzelfde jaar wordt besloten een bedevaartkerk naast de kapel te bouwen. De kerk staat nu bekend als kaarsenkapel omdat er grote kaarsen te zien zijn die door pelgrims als ex voto’s worden geofferd.
Ongeveer tien jaar later, in 1654, wordt de oorspronkelijke kapel
vervangen door de huidige, zeshoekige genadekapel, geïnspireerd door het zeshoekige kerkgebouw in Scherpenheuvel. Aan de noordzijde is een opening in de muur. Hierdoor is het genadebeeld vanaf de Kapellenplatz altijd zichtbaar. De bedevaartplaats wordt verder uitgebreid, met een bedevaartkerk, en een kruisweg. Hendrick Busman maakt dit niet meer mee. Hij is begraven op 14 maart 1649. In dezelfde tijd geeft de synode van Venlo de kerkelijke zegen, dat Kevelaer een officiële bedevaartplaats is. De synode was in 1647
!19
bijeengeroepen om de gebeurtenissen in Kevelaer te onderzoeken. Op verzoek van de bisschop van Roermond, waaronder Kevelaer destijds viel, gaan de Oratorianen de pastorale verzorging in Kevelaer organiseren. De Oratorianen werkten al in Scherpenheuvel. Zij promoten vervolgens met bijzondere ijver de bekendheid van de genadeplaats. Het eeuwfeest van de eerste gebeurtenissen trekt maar liefst twintigduizend bedevaartgangers. Het gehucht Kevelaer groeit uit tot een grotere plaats.
Kevelaer groeit uit tot een geliefde plaats van pelgrims. Ook veel
Nederlanders trekken naar het genadebeeld, omdat Kevelaer om de hoek van Venlo ligt.
Bezienswaardigheden
Mariabasiliek - De kleurrijke en druk versierde neogotische bedevaartskerk is gebouwd tussen 1858 en 1864. Opvallend aan het interieur zijn de kleurige gewelven en zuilen. In de loop der tijd zijn verschillende onderdelen beschilderd, zoals de Antoniuskapel, de Jozefkapel, de Johanneskapel en de Mariakapel. Nadien pakte men het koorschip aan. Het rechterdwarsschip bijvoorbeeld dateert uit 1911-1912 en het linkerdwarsschip uit 1914-1916. In 1923 wordt de kerk door de paus verheven tot basiliek.
Het altaar stamt uit 1992. In het altaar worden relieken bewaard van de H. Ursula en H. Thomas, die uit het oude altaar uit 1864 zijn overgebracht. Verder zijn gravures terug te vinden van paus Johannes Paulus II na zijn bezoek in mei 1987 en van moeder Teresa, die in september 1987 naar Kevelaer pelgrimeerde. Het patronaat Maria Tenhemelopneming herinnert eraan wat het doel is van de pelgrim. De negentig meter hoge kerktoren is pas twintig jaar later afgebouwd.
Kaarsenkapel
De kaarsenkapel is de oudste bedevaartkerk in Kevelaer. De meeste processies houden daarom hier hun intocht. In de kapel zijn vele wapenschilden, votiefschilden en geofferde bedevaartkaarsen te zien. De Broederschap Consolatrix Afflictorum leiden er vesperdiensten en zorgen ervoor, dat ook buiten het bedevaartsseizoen het oord wordt onderhouden. Biechtkapel
De biechtkapel is gebouwd in 1857-1858. De kapel is drieschepig en 27 meter lang. De ontwerpen zijn van dezelfde bouwer als de basiliek:
!20
Vincent Statz. Als snel bleek de biechtkapel te klein en daarom volgde in 1890-1892 een uitbreiding. Een lange kloostergang verbindt de biechtkapel met de sacramentskapel.
Sacramentskapel
Aan de linkerzijde van het binnenplein van de basiliek ligt deze kapel. In de kapel staat een icoon van Jezus, de Verlosser met in zijn hand een opengeslagen bijbel met onder andere de tekst “Komt allen tot Mij, die uitgeput zijn en onder lasten gebukt.”
Forum Pax Christi
Tussen de kaarsenkapel, ten zuiden van de Kapellenplatz, staat het Forum Pax Christi met het Petrus Canisiushuis. Het is een plaats voor ontmoeting, niet exclusief voor de Mariabedevaart. Ook vinden er kerstmarkten of adventsdiensten plaats. De naam is de verwijzing naar het allereerste Pax Christi-congres van Duitsland, dat in Kevelaer plaatsvond en leidt tot de oprichting van de katholieke vredesbewegingsorganisatie.
Overige
Tot slot zijn bezienswaardig de orthodoxe Johanneskapel, de H. Antoniuskerk, het Clarissenklooster en de tegenovergelegen overdekte kruisweg aan de Twistedener Straße. Voor bedevaartbegeleiding zijn er het Priesterhuis en het Conferentiehuis voor kerkelijke groepen. Het bedevaartseizoen loopt van 1 mei tot 1 november. Op 1 mei wordt de pelgrimsportaal van de basiliek plechtig geopend. Per jaar komen ruim een kwart miljoen mensen naar de Troosteres van de Bedroefden.
!21
IMPRESSIES VAN PAROCHIEREISGANGERS
Tonia Everaars
Een van de mooiste momenten was voor mij onze viering in de kapel van Maria Laach. Het samen bidden, zingen en beleven was een warme ervaring, mede ook door de geschiedenis die Peter Piets hierbij vertelde. Het museum en de Dom van Keulen, de Sint Victor Dom in Xanten en alle kerken die we bezichtigd hebben waren dik de moeite waard. Zo ook de vele winkeltjes. Onze chauffeur Gerard, die als het even kon, de binnenwegen nam en ons liet genieten van prachtige natuur. Een hele warme ervaring was ook samen op weg zijn met de groep. Er werd voor elkaar gezorgd, naar elkaar omgekeken, gezellig samen gegeten en veel gelachen. Een hele fijne parochiereis en gelijk een fijne vakantie, met dank aan de begeleiders.
Evert en Neel Veerman
Onze mooiste moment was de bezichtiging van Maria Laach in het zuidwesten van de Eifel in Duitsland, wij hebben zelden zo’n mooie locatie gezien. De abdij en de prachtige kerk alsmede de kunstwerken van brons en uiteraard de volkstuinen met bijzonder planten. Daar wij zelf een volkstuin hebben kunnen we hier nog veel van leren, het is dat we de leeftijd van zeventig hebben mogen bereiken, anders kunnen ze ons hier zo verhuizen. De meeste mensen van Edam-Volendam hebben hier nog nooit van gehoord, al met al dus zeer aan te bevelen. Ons contact met kapelaan Piets was een openbaring, hij weet veel te vertellen en op een manier die iedereen aanspreekt. Met dank!
Ageeth Nieuwendijk
Ontroerend om te ervaren dat we, ondanks de diversiteit van zoveel mensen, zo'n mooie hechte groep kunnen zijn. Momenten van verdriet, geluk en spiritualiteit vloeien in elkaar over. Dit alles maakt mij een rijker mens en put hieruit kracht voor wat komen gaat. Deze reis heeft een speciale plek in mijn hart gekregen.
!22
Jan van Westen Herinneringen tijdens de boottocht: Aan een met Nells enkele jaren geleden gemaakte busreis met dezelfde boottocht. Maar nu alleen, ......... en toch niet alleen, door het reisgezelschap!!!!
Helma de Vries
In Kevelaer de biechtkapel bezocht met heel veel biechtstoelen, maar ook een altaar voor de Heilige Lidwina. Zeer bijzonder, niet alleen dat zij mijn Vormselheilige is, maar ik heb nog nooit een altaar speciaal voor haar in een kerk gezien. Ik heb eigenlijk geen foto’s gemaakt tijdens deze reis, maar hiervan moest ik natuurlijk wel een foto hebben.
Nel Conijn
Op indrukwekkende wijze genoten van de Grotten van Han! De belichting op bijzondere wijze weer gegeven op de cultuur die daar te zien is. Ook het Romisch-Germanisches Museum in Keulen had ik niet willen missen, wat daar aan opgravingen te zien is zonder meer spectaculair! Ook was er tijd voor om gezellig samen te zijn. Kortom een leuke reis in een ontspannen sfeer!
Wilma van der Waart
Het was een mooie reis met als hoogtepunten voor mij: De goede groepsgeest. De tocht over de Rijn met het imposante Rijnlandschap en in Kevelaer in de pelgrimskerk (de biechtkapel) de drie prachtige wandkleden in kelumsteek. In mooie gedekte kleuren zijn de thema's God, Heilig en Vrede uitgebeeld.
Piet en Tiny Everaars
We hebben een prachtige reis gehad. Wat veel indruk op ons maakte is de Dom van Keulen wat een imposant kerkgebouw en wat een mensen, je voelt je nietig en klein bij zo’n prachtige kerk. De stad Rudesheim is ook zeker een bezoek waard gezellig, de dag vliegt voorbij. Het was een fantastische week met een leuke groep met als afsluiting een bezoek aan Kevelaer, prachtig. Wij hebben ervan genoten en het is omgevlogen.
Ria van der Waart
!23
Ofschoon ik Leo miste, vond ik het fijn om erbij te zijn, omdat iedereen hem kende en ik me absoluut niet alleen voelde. Al was Wilma natuurlijk heel speciaal voor me.
Kees en Simfa Zwarthoed
Het was, net als de vorige parochiereizen, weer erg gezellig en gemoedelijk met elkaar. We hebben heel veel mooie plaatsen gezien en genoten van de mooie route en uitzichten. De H. Mis, vooral in Kevelaer, met de lector en misdienaar uit onze groep was erg indrukwekkend. Er was tijd genoeg om voor het eten gezellig een wijntje te drinken met elkaar en daarna heerlijk eten in het hotel. Het was een leuke week en misschien volgend jaar weer?
Christine
Voor mij, als één van de organisatoren, is het altijd weer erg spannend hoe de reis zal verlopen. Klikt het in de groep, is de chauffeur aardig, zijn de hotels goed, zit het programma goed in elkaar, als er maar geen vervelende of nare dingen gebeuren onderweg, en voor deze reis: hoe zal het gaan zonder Petros? Want het was voor mij de eerste keer dat ik voor/met de parochie op reis ging zonder ‘onze’ pastoor. Maar ik kan niet anders zeggen dan dat alles helemaal prima is verlopen. Er is geen wanklank geweest, geen onvertogen woord gevallen, geen mensen die buiten de groep vielen. Het ging allemaal helemaal prima. En aan de reacties van onze reisgenoten te horen heeft iedereen het heel erg naar zijn/ haar zin gehad. Dat maakt dat we in vol vertrouwen en met goede moed weer voor onze volgende reis aan het werk kunnen gaan. En ik hoop van harte dat jullie dan allemaal weer mee gaan!
Tot slot aan jullie allemaal: dank voor de inbreng, de gezelligheid en vooral het omzien naar elkaar. Want dat maakt dat onze parochiereizen elke keer weer zo bijzonder en waardevol zijn!
!24
!25
