Balanceren tussen Behoud en Presentatie Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Inhoudsopgave Missie Inleiding Behoud en presentatie – de eeuwige spagaat Activiteiten De toekomst Kernactiviteiten en cijfers publiek en publiciteit collectie personeel en organisatie financiële kerncijfers resultatenrekening
Bijlage: deelnemers debat september
Missie van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder • het levend houden van het cultureel en religieus erfgoed van katholiek Amsterdam vanaf de 17de eeuw door middel van het actief beheren van het gebouw Oudezijds Voorburgwal 40 / Heintje Hoekssteeg 28 en met name de daarin aanwezige zolderkerk en de daaraan gekoppelde collectie voorwerpen van kunst en kunstnijverheid • een gastvrije en inspirerende ontmoetingsplek zijn waar bezoekers kennis kunnen nemen van de waarden waar het museum voor staat en waar bezoekers ervaringen en kennis kunnen delen.
Inleiding Veel memorabele momenten waren er in 2005 en 2006, de jaren waaraan dit jaarverslag is gewijd. Zo restaureerden we het dak, waarmee we de eerste stap hebben gezet op weg naar de restauratie van de kerk, ontvingen we tienduizenden bezoekers voor speciale tentoonstellingen en debatteerden we onder leiding van Felix Rottenberg met 50 betrokkenen over de toekomst van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Centraal stond steeds de missie van het museum: de aandacht voor het behoud en de toegankelijkheid van het monument in combinatie met de gastvrijheid naar onze bezoekers. We verrasten hen met nieuwe accenten op de verschillende collectieonderdelen. Onze toekomstplannen zijn erop gericht de combinatie van behoud, presentatie en inspiratie te optimaliseren. Want Ons’ Lieve Heer op Solder is een plaats waar de geschiedenis tot leven komt, en die plaats verdient bijzondere zorg, nu en in de toekomst. Judikje Kiers directeur
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Behoud en presentatie – de eeuwige spagaat Al sinds 1888 heeft Ons’ Lieve Heer op Solder een museale functie en wordt de balans gezocht tussen het bewaren en openstellen van het monument voor het publiek. De combinatie van die twee brengt echter steeds meer spanning teweeg. Met het groeiende aantal bezoeken (92.000 in 2006) wordt het steeds moeilijker om volwaardig zorg te dragen voor de conservering van het gebouw en de roerende collectie en tegelijkertijd een gastvrije en inspirerende ontmoetingsplek te zijn voor de bezoekers. We vroegen ons steeds vaker af welke risico’s onze collectie loopt en hoe we de risico’s kunnen verkleinen. Die vragen legden we in 2003 voor aan het Instituut Collectie Nederland (ICN), dat in de jaren daarna een collectierisicoanalyse uitvoerde en vervolgonderzoeken deed op het gebied van collectiemanagement. De resultaten van de eerste onderzoeksfasen zijn in september 2005 gepresenteerd tijdens het ICOM-congres in
Jaarverslag 2005 en 2006
Den Haag. Het was de eerste keer dat zo’n risicoanalyse werd uitgevoerd voor een historisch gebouw met interieur en collectie en de opgedane ervaring heeft een grote bijdrage geleverd aan de verdere ontwikkeling van de collectierisicoanalyse in een (inter)nationale context. Tijdens de risicoanalyse zijn door een multidisciplinair team de verschillende bedreigingen voor gebouw en collectie geïdentificeerd, geanalyseerd en gekwantificeerd. Hierdoor konden ze met elkaar worden vergeleken en konden prioriteiten worden gesteld aan de te nemen maatregelen om de risico’s te verminderen en een zo hoog mogelijk waardebehoud voor de toekomst te bereiken. Op basis van de uitkomsten heeft het museum in 2005 een aantal verbeteringen doorgevoerd om de grootste risico’s te reduceren. Er is onder andere geïnvesteerd in beveiliging, brandveiligheid en een nieuwe montagemethode voor tijdelijke tentoonstellingen. De grootste investering was de restauratie van het dak, waardoor het risico van lekkage met schade aan gebouw en collectie met 40% werd verlaagd. Financieel gesteund door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de Gemeente Amsterdam en het Prins Bernhard Cultuurfonds slaagden we erin dit omvangrijke project in de periode
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
februari-augustus 2005 uit te voeren. Daarmee hebben we een belangrijke stap gezet op het gebied van de preventieve conservering van ons bijzondere monument: het 17de-eeuwse grachtenhuis met die unieke kerk op zolder. Getty Conservation Institute Een vervolgstudie op het gebied van preventieve conservering werd in 2006 uitgevoerd door het ICN in samenwerking met het Amerikaanse Getty Conservation Institute. In dit onderzoek staan het klimaat en de bezoekersinvloed centraal. Het binnenklimaat van ons monument laat veel te wensen over, zowel voor het behoud van het pand, als voor de beleving van de bezoekers. Op basis van de eerste resultaten van dit onderzoek, dat in 2007 internationaal gepubliceerd zal worden, namen we al enkele beslissingen. Zo werd bijvoorbeeld in de wintermaanden de verwarming op 17 graden Celsius gezet (in plaats van 20 graden) om de condensvorming bij de vensters tegen te gaan.
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder dient voor het Getty Conservation Institute (GCI) als een praktijklaboratorium om de problematiek rond preventieve conservering inzichtelijk te maken. De resultaten van het onderzoek zijn niet alleen voor het museum van groot belang. Zij zullen openbaar gemaakt worden via de website van het GCI en dienen als een instrument voor culturele instellingen en studenten om verschillende scenario’s te kunnen ontwikkelen om met het fascinerende erfgoed van de historische huismusea (nog) beter om te kunnen gaan. In 2007 zullen studenten van de Universiteit van Amsterdam, de Reinwardt Academie voor museologie, de TU Delft en de TU Eindhoven zich over de ‘casus Ons’ Lieve Heer op Solder’ buigen. Op basis van hun ervaringen zal een lesprogramma worden ontwikkeld dat wereldwijd beschikbaar zal zijn voor ieder die zich professioneel met het behoud en de toegankelijkheid van historische huizen bezighoudt.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Activiteiten Alle tijdelijke presentaties, tentoonstellingen en publieksactiviteiten in Museum Ons’ Lieve Heer op Solder sluiten nauw aan bij het gebouw en de collectie van het museum. De activiteiten zijn ontwikkeld om specifieke doelgroepen te bereiken, en onderdelen uit de collectie voor het voetlicht te brengen en in een context te plaatsen. In 2005 en 2006 bereikten we een groot en breed, nieuw publiek met twee tentoonstellingen van kunstwerken die door kunstenaars met een verstandelijke beperking waren gemaakt. In de tentoonstelling Met Ziel en Zaligheid werden religieus geïnspireerde werken van deze kunstenaars in onze zolderkerk getoond; The Amazing Rembrandt was een spectaculaire presentatie van nieuwe ‘Rembrandts’ in een huis uit Rembrandts tijd.
Jaarverslag 2005 en 2006
Voorjaar 2005 Met Ziel en zaligheid – over nonnen en kleurrijke kunstenaars 19 maart t/m 1 mei 2005 Museum Ons’ Lieve Heer op Solder en zorgorganisatie Amerpoort Asvz, twee instellingen met een rooms-katholieke oorsprong, organiseerden deze tentoonstelling met religieuze kunst van mensen met een verstandelijke beperking. Zo’n 65 kunstwerken en gedichten waren, verspreid door het hele museum, tentoongesteld. De tentoonstelling werd geopend door theologe Jacobine Geel. Zij werkt voor radio en televisie als presentator en programmamaker. Bij de tentoonstelling verschenen de publicaties: Een foto van God met gedichten en Met Ziel en Zaligheid, met kunstwerken van de Amerpoortse kunstenaars. De vormgeving van de publicaties en de tentoonstelling was in handen van Berry Slok bNO. De tentoonstelling werd mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het VSBfonds.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Zomer 2005 Kerkelijk Kleinood – werk van Nico Witteman 8 juni – 2 oktober 2005 Deze tentoonstelling over de Amsterdamse emailleur en edelsmid Nico Witteman (1900-1982) werd op 7 juni geopend door Kardinaal Simonis. De gastconservator mevrouw Dymph Vroom-Simonis heeft het onderzoek en de voorbereiding voor deze expositie gedaan, tientallen objecten opgespoord en zich diepgaand verdiept
Jaarverslag 2005 en 2006
in Wittemans leven en werk. Zij slaagde erin de Witteman-objecten die in bezit zijn van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder, in een rijke en informatieve context te plaatsen. Het resultaat was een bijzondere expositie over een begaafde kunstenaar, die een terechte plaats verdient in de geschiedenis van de Nederlandse edelsmeedkunst. De tentoonstelling werd vormgegeven door Theo Tienhooven en werd mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van 7 4.000,- van de Vriendenstichting van het museum.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Najaar 2005 The Past feeds the Future 5 november – 5 december 2005 28 jonge kunstenaars namen deel aan de tentoonstelling The Past Feeds the Future, een tentoonstelling waarin twee initiatieven bijeen gebracht zijn. 25 kunstenaars waren nu of in het verleden verbonden aan het Sandberg Instituut, een tweedefase kunstopleiding in Amsterdam, die met deze tentoonstelling haar 10-jarig jubileum vierde, en 3 kunstenaars (uit het Italiaanse Milaan en Catania en het Turkse Izmir) waren uitgenodigd in het kader van het Europese uitwisselingsproject Gemine Muse 2005. Alle kunstenaars was gevraagd hun werk te plaatsen binnen de context van het museum en te reflecteren op de historische omgeving en de oude kunst. De ontmoeting tussen oude en nieuwe kunst in Ons’ Lieve Heer op Solder bood ook dit jaar weer een verrassende toevoeging aan het bestaande museum. Met name jonge bezoekers keken, geïnspireerd door de hedendaagse toevoegingen, met
Jaarverslag 2005 en 2006
andere ogen naar het oude museum. Voor de betrokken kunstenaars (en hun helpers) bood de mogelijkheid om hun werk met oude kunst en architectuur te combineren een bijzondere ervaring. De opening door Dingeman Kuilman, directeur van de Premsela Stichting, vond plaats voorafgaand aan de Amsterdamse museumnacht. Tijdens de museumnacht werden van alle kunstenaars de nieuwste werken getoond in de speciaal voor deze avond gecreëerde Sandbergprocessie. Studenten van het Sandberg Instituut liepen in processie door de zolderkerk, een referentie aan de 19de-eeuwse processies die in de zolderkerk gelopen werden. De processie werd begeleid door een compositie van DJ Diarmund, waarbij de hedendaagse elektronische klanken samengingen met die van het 18de-eeuwse kerkorgel. De processie was vormgegeven door de ontwerpers van Gewoon; de kleding was van Aziz. The Past feeds the Future werd mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Amsterdams Fonds voor de Kunst.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Winter 2005 Creatief met Sint 12 november - 6 december 2005
Winter 2005 Kerst op Solder 15 december 2005 - januari 2006
De tentoonstelling gaf een overzicht van de creativiteit die het sinterklaasfeest sinds halverwege de negentiende eeuw heeft opgeleverd. Er werd nauw samengewerkt met verzamelaar en sinterklaasdeskundige Frits Booy. De collectie van gastconservator Booy werd aangevuld met voorwerpen uit de verzameling van Thom Broekema. Theo Tienhooven tekende voor de vormgeving. Berry Slok verzorgde de grafische vormgeving. Eén vitrine werd gevuld met de historische kostuums van de Amsterdamse Sinterklaas en van de hoofdpiet, kostuums die het museum in bruikleen heeft van het ICA (Initiatief Comité Amsterdam). Daarnaast werd het kostuum getoond dat te zien was op een krantenfoto van een boottocht van Sinterklaas uit 1927. Mevrouw J. Bergmann, dochter van deze ‘Sint’, schonk het sinterklaaskostuum van haar vader aan het museum. Onder de titel ‘Ziet, Hoe Sint Niklaas zijn leven soms waagt’ gaf Frits Booy de Sinterklaaslezing, die jaarlijks in samenwerking met de Volksuniversiteit van Amsterdam wordt georganiseerd.
De kersttentoonstelling was samengesteld uit kerstgroepen van de Amsterdamse verzamelaars Bert en Jolanda Hilhorst, de collectie van het museum en de verzameling van kunstenaar en verzamelaar Clemens Merkelbach van Enkhuizen. Jemi Bloemsierkunst verzorgde de kerstdecoratie in het museum. In de Sael werd door Fleur de Lys Tafelcultuur een bijzondere tafel in kerstsfeer opgesteld met het handgeschilderde Royal Copenhagen servies.
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Voorjaar 2006 Amazing Rembrandts 18 februari 2006 – 3 juli 2006 Op 17 februari 2006 opende Rembrandtkenner Gary Schwartz de tentoonstelling The Amazing Rembrandts, die in de maanden daarna zo’n 40.000 bezoekers trok. De kunstenaars – allen met een verstandelijke beperking – hadden zich in het Rijksmuseum, ter gelegenheid van het Rembrandtjaar, door Rembrandt laten inspireren. Daar stonden ze oog in oog met De Nachtwacht, De Staalmeesters en Rembrandts Joodse Bruid. Weer terug in het atelier werden pen en penseel ter hand genomen, met verbijsterend resultaat. The Amazing Rembrandts waren volledig op hun plaats in het 17de-eeuwse woonhuis, een huis uit Rembrandts tijd.
Jaarverslag 2005 en 2006
‘The making of’ van deze schilderijen werd vastgelegd in de documentaire The Amazing Rembrandts, van Leo Jansen (uitgezonden door de AVRO op Nederland 1, zaterdag 18 februari). Bij de tentoonstelling verscheen een publicatie met dezelfde titel, waarvan 3000 exemplaren zijn verkocht. De tentoonstelling werd mede mogelijk gemaakt door subsidies van het VSBfonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de P. De Gruyter Stichting, en de Vereeniging tot Weldadigheid van den Allerheiligste Verlosser.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Zomer 2006 125 jaar Stille Omgang – van ommegang tot bezinningstocht 12 maart – 3 juli 2006
Voor deze tentoonstelling ontving het museum een donatie van het Gezelschap van de Stille Omgang. De tentoonstelling werd vormgegeven door Theo Tienhooven.
Met het tentoonstellen van een aantal bijzondere voorwerpen besteedde Museum Ons’ Lieve Heer op Solder aandacht aan het 125-jarig jubileum van de Stille Omgang. In verschillende kamers in het achterhuis van het museum waren voorwerpen uit de collectie van het museum te zien die zelden of nooit getoond zijn: prenten, boeken, kandelaars, monstransen en een processie-hemel. De tentoonstelling vertelde het verhaal van de Stille Omgang en het middeleeuwse mirakelwonder, maar ook van de Heilige Stede en het Caecilia Collegie. Bijzondere aandacht werd besteed aan het mirakel-erfgoed dat dankzij de eerste regenten in de collectie is opgenomen.
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Najaar 2006 Spirito y Carne – De collectie van de Nederlandsche Bank tentoongesteld in Museum Ons’ Lieve Heer op Solder 28 september – 5 november 2006 In het najaar van 2006 waren tientallen kunstwerken uit de collectie van de Nederlandsche Bank te zien in Ons’ Lieve Heer op Solder. Schilderijen, foto’s, tekeningen en objecten van keramiek, epoxy, steen en verguld aluminium hingen en stonden verspreid door ons museum, zó subtiel dat bezoekers soms twee keer moesten kijken om zich te realiseren dat het hier om een combinatie van oude en nieuwe kunst ging. Het was voor het eerst, dat de Nederlandsche Bank (een deel van) haar collectie buiten de muren van de Bank tentoonstel-
Jaarverslag 2005 en 2006
de. Daarmee ging een wens van de Bank in vervulling, zo zei President Nout Wellink tijdens zijn openingsspeech, om de kunst aan een breder publiek te tonen. Gewoonlijk zijn het alleen de Bank-medewerkers en gasten die de werken zien: in hun werkvertrekken, de gangen, vergaderkamers en in het restaurant. Nu kregen duizenden bezoekers de werken onder ogen, in de historische gewijde omgeving van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. De samenstellers van de tentoonstelling hebben er met hun keuze steeds naar gestreefd een relatie te leggen tussen het oude museum en de spiritualiteit in de moderne kunst. Bij de tentoonstelling verscheen de publicatie Spirito y Carne met teksten van Alexander Strengers en Floor Lysen, vormgegeven door Vanessa van Dam.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Winter 2006 De Letters van Sinterklaas 11 november – 5 december 2006
Winter 2006 Kerst op Solder 16 december 2006 – 14 januari 2007
Letters stonden centraal in de Sint tentoonstelling van 2006, een jaarlijkse traditie in ons museum waarvan de kerk aan de Sint Nicolaas is gewijd. Naar een idee van letterontwerper Gerard Unger diepten we het letter-thema uit, waarbij koek- en chocoladeletters in een historische context geplaatst werden. De Amsterdamse meesterbanketbakker Cees Holtkamp vervaardigde, geadviseerd door culinair historicus Joop Witteveen, 17de-eeuwse letters. Holtkamps letters waren te zien naast het 17de-eeuwse stilleven, een bruikleen van het Gronings Museum, dat zijn inspiratiebron was geweest. Theo Tienhooven gaf de tentoonstelling vorm. Gerard Unger gaf een lezing over de Letters van de Sint en ook dit jaar was de lezing tot stand gekomen in samenwerking met de Volksuniversiteit Amsterdam.
Trouw aan de jaarlijkse traditie, waren in Ons’ Lieve Heer op Solder in de kerstperiode vele kerstgroepen tentoongesteld, dit jaar uit de verzameling van de Bennebroekse pastor Peters. De klassieke groenguirlandes in de kerk waren verzorgd door Jemi Bloemsierkunst, uit de Warmoesstraat, en de Sael was met glans ingericht door Fleur de Lys Tafelcultuur.
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
De toekomst Op zaterdag 2 september 2006 organiseerde Museum Ons’ Lieve Heer op Solder een debat in De Waag over de toekomstplannen van het museum. Onder leiding van Felix Rottenberg verdiepten 50 deelnemers zich in de opgave waar het museum voor staat: het unieke monument optimaal behouden en tegelijkertijd voor een breed publiek toegankelijk houden. Het debat vormde de afsluiting van een periode waarin de noodzaak en de mogelijkheden voor een uitbreiding van het museum werden onderzocht. De noodzaak Museum Ons’ Lieve Heer op Solder is een belangrijk Amsterdams monument. Zeldzaam is de goed bewaard gebleven zolderkerk, maar minstens zo bijzonder is het woonhuis waarin de kerk gehuisvest is. Vrijwel nergens in Nederland kwamen 17de-eeuwse historische binnenruimten zo ongeschonden door de tijd. Steeds meer mensen ontdekken deze ‘schat op de Wallen’. Het museum is gelukkig met de grote belangstelling voor Ons’ Lieve Heer op Solder, maar al die bezoekers lopen over oude trappen en vloeren en
Jaarverslag 2005 en 2006
beïnvloeden het binnenklimaat waardoor sommige kunstwerken én het belangrijkste museale object, het gebouw, onderhevig zijn aan slijtage. Over enkele jaren viert het monument zijn 350ste verjaardag, maar de ouderdom lijkt met gebreken te komen. Het monument lijdt, en museale voorzieningen vertroebelen de historische sensatie. Het eeuwenoude gebouw kan zijn bijzondere waarde onvoldoende uitstralen en heeft te lijden onder de spanning tussen behoud en openstelling. Bovendien is het nu onmogelijk voldoende informatie te geven over het monument dat zoveel te vertellen heeft: de geschiedenis van bewoners, gebouw en omgeving, de geschiedenis van religie in Amsterdam en het omgaan met andersdenkenden. Wanneer we het monument optimaal tot zijn recht willen laten komen, als bijzondere belevenis en als bron van educatie, moeten we zorgvuldig naar oplossingen zoeken. En over de kansen en oplossingen spraken die 50 deskundigen op 2 september (zie bijlage). Ze spraken allemaal vanuit hun eigen achtergrond: monumentenzorgers, politici, buurtbewoners, publiekskenners, museumspecialisten, architecten, (architectuur)historici, vrienden van de binnenstad.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
De mogelijkheden
Het debat
Circa tien jaar geleden heeft de Stichting die Museum Ons’ Lieve Heer op Solder bestuurt het buurpand aan de overkant van de Heintje Hoekssteeg gekocht. Dit pand biedt de mogelijkheid tot uitbreiding van het museum. Zo ontstaat de gelegenheid tot scheiding van de verschillende museale functies die elkaar nu soms in de weg zitten. Het historische monument kan ontdaan worden van alle functies die er niet in thuishoren. Zo zal deze uitbreiding een dienstbare aanvulling vormen die past bij een museum van deze tijd.
Na jaren studie, discussie en dagdromerij was het tijd voor een brede discussie over de toekomst van het museum. We legden onze ambities en de noodzaak voor aan vertegenwoordigers van alle groepen die bij Ons’ Lieve Heer op Solder betrokken zijn, of in de toekomst zullen zijn. We vroegen ieder vanuit zijn eigen perspectief of achtergrond naar de kansen, problemen en mogelijke oplossingen te kijken en er met elkaar over in discussie te gaan. Na twee uur lag er een schat aan informatie en suggesties op tafel. De bereidheid om bij te dragen aan het behoud én de toegankelijkheid van het monument kenmerkte de bijeenkomst, en de betrokkenheid van alle deelnemers was groot. Unaniem waren de deelnemers in hun opvatting dat Ons’ Lieve Heer op Solder een bijzonder monument is, dat op vele gebieden een belangrijke plaats heeft in de cultuur van Nederland, en zelfs van de wereld. Ook werd duidelijk dat de bezoekersbeleving een belangrijk uitgangspunt zal moeten zijn voor de uitbreiding van het museum. Frits Spangenberg (Motivaction) sprak over het monument als een magische omgeving, die een belangrijke rol kan spelen in onze heden-
Onderzoek ten bate van de toekomst Als voorbereiding op daadwerkelijke plannen en gespreksronden met betrokkenen over de toekomst van het museum zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd. Naast de collectierisicoanalyse en de onderzoeken op het gebied van collectiemanagement en bezoekersinvloed, werden ruimtestudies verricht en werd onderzoek gedaan naar de bouw- en bewonersgeschiedenis van het monument en naar de bezoekerservaring.
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
daagse samenleving waarin mensen op zoek zijn naar bijzondere ervaringen, bezinning en de historische wortels van onze tijd. Interieurspecialist Eloy Koldeweij (Rijksdienst voor de Monumentenzorg) noemde Ons’ Lieve Heer op Solder een icoon op het gebied van het 17de-eeuwse woonhuisinterieur. Lang werd gesproken over de mogelijke verbindingen tussen de twee panden aan weerszijden van de steeg. Bruggen, een tunnel, paraplu’s en overkappingen kwamen aan de orde: alle voors en tegens gingen over tafel. In 2007 zal Museum Ons’ Lieve Heer op Solder alle ideeën presenteren in een weloverwogen toekomstplan. Een plan om de monumentale en religieuze geschiedenis van Amsterdam in de 21ste eeuw volwaardig te presenteren en een plaats te creëren waar de geschiedenis tot leven komt en aanzet tot reflectie op heden en toekomst.
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Kernactiviteiten en cijfers
Kernactiviteiten en cijfers en Publiek en publiciteit Activiteiten 2005 • Soldermis (voortzetting van de vroegere Kunstenaarsmis), elke eerste zondag van de maand, van november 2004 – april 2005 • Lente/zomer; groot steigerdoek aan de voorgevel van het museum, met een afbeelding van het interieur. • Opening tentoonstelling Kerkelijk Kleinood, werk van Nico Witteman (1900-1982), 7 juni • Lezing tentoonstelling door Dymph Vroom over Nico Witteman, 19 juni • Uitmarkt, 27 en 28 augustus • Opening tentoonstelling The Past Feeds the Future. Tot stand gekomen in samenwerking met het Sandberg Instituut en Gemine Muse 2005, 5 november • Museumn8, met o.a. ‘Sandberg processies’ en optreden van DJ Egbert Jan Weeber en DJ Diarmund, 5 november, 2700 bezoekers • Vriendenbijeenkomst met presentatie schilderij De Liefdadigheid van St. Nicolaas, 6 november • Opening sinterklaas tentoonstelling Creatief met Sint, 12 november • Bijeenkomst Meet en Greet met Sandberg kunstenaars, 12 november
Jaarverslag 2005 en 2006
• Gedichtenwedstrijd Rijm de Sint het museum in, november • Symposium in museum, in kader van tentoonstelling The Past Feeds the Future, 18 november • Sinterklaaslezing Ziet, Hoe Sint Niklaas zijn leven soms waagt door Frits Booy, 27 november • Opening tentoonstelling Kerst op Solder, 15 december • Twee Nachtmissen, 24 december, 281 bezoekers Activiteiten 2006 • Soldermis (voorzetting van de vroegere Kunstenaarsmis), elke eerste zondag van de maand, van november 2005 – april 2006 • Opening Amazing Rembrandts door Gary Schwartz op 17 februari • Concerten door ‘Hemony Ensemble’ in kader Amazing Rembrandts, 19 februari, 19 maart, 21 mei en 18 juni • Theatervoorstellingen door Verteltheater De Overkant in kader Amazing Rembrandts, 9 april, 7 mei, 14 mei en 11 juni • Opening Spirito y Carne door de president van de Nederlandsche Bank, Nout Wellink op 27 september • Gratis inloopconcerten op 19 juli, 9 augustus en 23 augustus • Wandelconcert op 5 augustus en 2 september • Museumn8, met o.a. de gebroeders Meester, ca. 1600 bezoekers
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
• Opening De Letters van de Sint op 10 november • Sinterklaaslezing door Gerard Unger op 26 november • Sinterklaas in het Museum op 3 december • Twee Nachtmissen, 24 december Publicaties • Vriendenbulletin ’t Haantje nr. 25 en 26, 2005 • Vriendenbulletin ’t Haantje nr. 27 en 28, 2006 • Publicatie Met Ziel en Zaligheid, schilderijen, tekeningen en objecten, Zwolle 2005 • Publicatie Een foto van God, gedichten, Zwolle 2005 • Publicatie Risk assessment of Museum Amstelkring : application to an historic building and its collections and the consequences for preservation management, ICOM 14th Triennial Meeting The Haque, 12-16 September 2005 / ICOM Committee for Conservation, Londen 2005 • Uitgave van Het Sandberg Instituut: Deverenigdesandbergen, nr. 48, met als titel ‘The Past Feeds the Future’, Amsterdam 2005 • Catalogus: Gemine Muse, Young artists in European Museums, Turijn 2005 (zie bijlage). In deze internationale, veeltalige catalogus wordt aandacht besteed aan de kunstenaars die in Museum Ons’ Lieve Heer op Solder exposeerden
Jaarverslag 2005 en 2006
(p. 28-37) en aan de (Sandberg)kunstenaars die uitgezonden werden naar Italië en Turkije (p. 109, 165, 189). • Catalogus The Amazing Rembrandts, Wormer 2006 • Catalogus Spirito y Carne, uit de kunstcollectie van de Nederlandsche Bank, Amsterdam 2006 Aantallen bezoeken 2005: 74.665 2006: 92.000 Virtuele bezoekers www.museumamstelkring.nl in totaal 2005, 27.889 unieke bezoekers. Rondleidingen Totaal 2005: 83 Totaal 2006: circa 98 Huwelijken Totaal aantal huwelijken 2005: 25 Totaal aantal huwelijken 2006: 20 Samenwerkingsverbanden 2005 en 2006 Museumkaart, Amsterdam Pass, Lovers, CJP, StadsPas Amsterdam, Countdown, Mini-Cards (totaal 2005: 764 ingeleverde kaarten; totaal 2006: 554) Collectieve marketing Grachtenhuizenmusea-overleg MOAM-overleg Damkwartier-overleg
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Winkel De bruto omzet van de winkel bedroeg in 2005 7 20.498,- . In 2006 zorgde met name de Amazing Rembrandts catalogus voor een hogere omzet: 7 54.183,-
Collectie Schenkingen 2005 • Kerststal met 16 objecten van biscuitporselein, geschonken door mevrouw A.A.M. van der Geest, Amsterdam (AK 752). • Bord ter herinnering aan het Eucharistisch Congres van 1924, geschonken door mevrouw A.A.M. van der Geest, Amsterdam (AK 753). • Heliana Rotariu (geboren 1985), Confessional, gemengde techniek, 2004. Geschenk van de kunstenaar n.a.v. de tentoonstelling Gemini Muse (2004 –2005) (AK 754).
mevr. Simons, Amsterdam (AK 761). • Drie Maria-medaillons in leren draagtasje. Geschenk van mevr. Simons, Amsterdam (AK 762). • Zilveren wijwaterbakje, gemaakt ter gelegenheid van het Internationaal Eucharistisch Congres te Amsterdam van 1924, en een eerste communielepeltje, ca. 1950 (AK 763). Geschenk van mevr. Smaling, Amsterdam. • Lidy Besteman, de Kruisiging, olieverf op doek, ca. 2004. Aangekocht na afloop van de Amerpoort-tentoonstelling ‘Met Ziel en Zaligheid’ (AK 764). • Linnen beddenset (18de en 19de eeuw) en een 19de eeuwse lappendeken. Geschonken door het Fries Museum te Leeuwarden ter inrichting van de bedstee in de grachtenkamer (AK 767). • Zwart houten crucifix met biscuitporselein corpus. Geschenk van mevr. Simons, Amsterdam (AK 768).
• Verkleind pauselijk crucifix, geschenk van mevr. Simons, Amsterdam (AK 759).
• Tinnen wijwaterbakje. Geschenk van mevr. Simons, Amsterdam (AK 769).
• Rozenkrans met houten kralen en 3 voetjes en 1 handje van been, geschenk van mevr. Simons, Amsterdam (AK 760).
• Rozenkrans van gietijzer en gebakken kleikralen, in de dakgoot gevonden van de museumkerk (AK 770).
• Kruis, ontworpen door Imma de Sauvage-Schmutzer. Geschenk van
• Neo-gotisch crucifix, het corpus van beschilderd gietijzer, het kruis van
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
beschilderd hout, afkomstig uit de Vincentiuskerk te Amsterdam. Geschenk van mevrouw Anink (AK 772). • Twee getuigschriften, een Maria-medaille en een kindermisstelletje, boeken; gift van de heer Ruigrok, Vlaardingen (AK 773). • Tekeningen en bidprentjes van Tamis Wever: drie gekleurde tekeningen (twee uit 1966, de derde gedateerd 1975), een ongekleurde tekening (1975), 24 pen op papier tekeningen in klein formaat (1961 en 1962) en 130 bidprentjes (o.a. gewijd aan zijn priesterwijding in 1962) (PT 1028). • Gravure van Maria Magdalena uit 1946 van Lode Sengers (1896-1956), samen met een door hem ontworpen affiche van een tentoonstelling in 1950. Geschenk van mevr. Simons, Amsterdam (PT 1030). • ‘H. Moeder Anna’, ets van Hubert Levigne (1905-1989). Geschenk van Erik Löffler van het RKD (PT 1031). • Penning gewijd aan het 100-jarig bestaan (1857-1957) van de Sint Willebrorduskerk binnen de Veste (Het Vrededuifje), vervaardigd door Geurt Brinkgreve (1917 - 2005). Geschenk van de pastoor van Aerdenhout via Maarten Elsenburg (MP 132).
Jaarverslag 2005 en 2006
Schenkingen 2006 • Een neo-gotisch tabernakeldeurtje met Christus en de symbolen van de vier evangelisten, afkomstig uit de Catharinakerk te Amsterdam. Geschonken door mevr. Adema-Scheurs, via de heer Huikeshoven (AK 774). • Een glazen stolp met een crucifix, ca. 1900. Geschonken door mevr. Van den Hoven (AK 775). • Een verzilverde schrijfset, met lak en een zegel, verbonden met het Genootschap van Barmhartigheid. Geschenk van mevr. B. Schaap-Vos (AK 776). • Twee Mariapenningen in houten doosje met zilveren deksel. Geschenk van mevr. B. Schaap-Vos (AK 777). • Zelfportret en foto’s van Lambert Simon, ca. 1988, en uitgetypte teksten van de beide voorgangers van de kunstenaarsmis: Lambert Simon en Tamis Wever, ook een cassettebandje met een interview van Lambert Simon. Daarnaast een aantal boekjes en 350 19de en 20ste eeuwse bidprentjes. Geschenk van Han Schuylenburg (PT 1033 en AK Fo177). • Een plakboek met 18de en 19de eeuwse bid- en devotieprentjes uit de verzameling van mevr. Slaghek (1851-1930), tezamen met een groot aantal losse
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
prentjes geschonken door mevr. Van Berckel uit Driebergen (PT 1034). Aankopen 2005 • Tamis Wever (1937-2004), 4 schilderijen (AK 755-759): – Naakt paar, olieverf op hout, 1962 – Portret van een man, olieverf op hardboard, 1962. – Kruisiging, olieverf op hardboard, 1956 – Drie wandelaars, gouache op karton 1997 Tamis Wever was, behalve kunstenaar, ook jarenlang voorganger van de kunstenaarsmis (nu: Solderviering). • 45 mappen voor het godsdienstonderwijs (incompleet). Figuren en vertelmateriaal voor het flanelbord. Uitgave J. de Weijer & Zn. Baarn, de tekeningen zijn van Pater Faustinus ss.cc. Tezamen met 12 mappen (nummers 13 t/m 24) van een soortgelijke engelstalige uitgave (PT 1029a en b). • Schilderij van Cornelis de Vos (15841651) of zijn omgeving, De Liefdadigheid van St. Nicolaas. Olieverf op paneel, tweede kwart 17de eeuw. Na een restauratie is dit schilderij opge nomen in de vaste opstelling (AK 766). Voor deze aankoop ontving het museum, naast een anonieme gift, bijdragen van de Vereeniging tot Weldadigheid van den Allerheiligste Verlosser, van vele Vrienden van het museum en van
Jaarverslag 2005 en 2006
Schoonmaakbedrijf Nieuw Leven. Aankopen 2006 • Een litho ‘ter Herinnering aan het vijf en een halve Eeuwfeest van het Mirakel van Amsterdam’, 1895 (PT 1032). De handbibliotheek van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder is in 2005 en 2006 verrijkt met 74 boeken gelijkelijk verdeeld tussen aankopen en geschenken. Bruiklenen 2005 • Museum het Princessehof te Leeuwarden gaf 7 porseleinen objecten (schotels en borden) in bruikleen; ze zijn geïnstalleerd op de ingebouwde Saelkast (Br. 273). • Beelden van Koning David en de Heilige Cecilia van lindehout in art-deco stijl, in 1934 aangekocht voor de kapel van het St. Ignatiuscollege in Amsterdam. Bruikleen van de Nederlandse Jezuïeten (Br. 274). • Monstrans en vier kandelaars van het St. Cecilia Collegie. De monstrans op een ovale voet met evangelistensymbolen, rondom de lunula twee bazuinende engelen met kruis en anker (symbolen van het geloof en de hoop), vermoedelijk vervaardigd door A. le Pies, Antwerpen, circa 1720-1736. De kandelaars van zilver dateren uit de late 17de eeuw, zijn eveneens toegeschreven aan Anthonie le Pies
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
en bevatten het opschrift ’gheoffert ter eeren van het het amsterdam miraeckel in’t Collegie van Ste Cecilia’. In bruikleen van het Gezelschap van de Stille Omgang (Br. 275-276). Bruiklenen 2006 Uit het bezit van de Nederlandse Provincie der Jezuïeten Collectie Krijtberg te Amsterdam: • Lezenaar van diverse materialen, 19de eeuw (Br. 277) • Kelk van verguld zilver, Amsterdam, eerste helft 17de eeuw (Br. 278). • Kelk van verguld zilver vna T. Bogaert, samengesteld uit 17de- en 18de-eeuwse onderdelen (Br. 279). • Kelk met pateen van verguld zilver; toegeschreven aan J.P.A. Verschuylen, Antwerpen, eerste helft 19de eeuw (Br. 280). • Kelk met pateen en lepeltje van zilver, deels verguld vervaardigd door J.P.A. Verschuylen, Antwerpen ca.1830-1840 (Br. 281). • Monstrans van verguld zilver, Antwerpen 4de kwart 17de eeuw (Br. 282). • Monstrans van zilver met vergulde stralen, vervaardigd door J.P.A.
Jaarverslag 2005 en 2006
Verschuylen, Antwerpen, 1842 (Br. 283). • Textiel: Zilveren vijfstel met toebehoren (Br. 284) a. kazuifel b. dalmatieken (2x) c. koorkappen (2x) d. stola-a (1x) en stola b (2x) e. manipels (3x) f. kelkvelum g. schoudervelum Gouden vierstel met toebehoren (Br. 285) a. kazuifel b. dalmatieken (2x) c. koorkap d. stola (3x) e. manipels (3x) f. kelkvelum g. bursa h. schoudervelum i. singels (3x) • Missaalband van zilver, Johannes ten Stal (1660-1740?), Utrecht, eind 17debegin 18de eeuw (Br. 286). • Drie canonborden van zilver, 19de eeuw (Br. 287). • Hart van zilver vervaardigd door Theod. Ger. Bentveld (1812-1853), Amsterdam, 1846 (Br. 288). Van het Groninger Museum is in bruikleen
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
verkregen een olieverf op paneel van Peter Binoit Stilleven met lettergebak, 1615 (Br. 289). Aangevraagd voor tentoonstellingen elders 2005: • Museum het Valkhof Nijmegen vroeg in bruikleen voor de expositie Petrus Canisius en zijn catechismus, 1555-2005 twee stukken van Jan Dunselman, Petrus Canisius en zijn toehoorders (AK 627c en d). • De Amsterdamse Hofkerk (H.H. Martelaren van Gorkum) ontving voor haar tentoonstelling ‘Bouw mijn huis’ foto’s, een model voor een altaar, een bidstoel, en een vergrote afdruk van de prent met gevelgezichten van de Amsterdamse katholieke kerken. Aangevraagd voor tentoonstellingen elders 2006: • Aan Castello Svevo in Bari (Italië) werd voor de tentoonstelling San Nicola Splendori d’arte d’oriente e d’occidente het schilderij van Richard Brakenburgh Sint Nicolaasfeest in bruikleen gegeven. • Het I.C.N. vroeg voor de tentoonstelling Geroofd, maar van wie in de Hollandsche Schouwburg het schilderij ‘de Slapende Jongeman’ van David Ryckaert (Br. 88) in bruikleen.
Jaarverslag 2005 en 2006
• Vier objecten gerelateerd aan het Eucharistisch Congres werden uitgeleend aan het Titus Brandsma Museum (AK 706, 728, 734 en 763). • Museum Boijmans van Beuningen ontving voor de tentoonstelling Van Kunst- tot kastpapier, prenten in de Gouden Eeuw, een spiegel met de tekst ‘Kent u selven’(AK 465). Restauraties 2005: • Schilderijenrestauratrice Lulu Welther behandelde het door waterschade beschadigde schilderij met De Vinding van Mozes van Gerrit de Wet (Br. 256). • Het schilderij met het Visioen van Augustinus, een kopie naar Anthony van Dijck kreeg een passende lijst in 17de-eeuwse stijl en kreeg vervolgens een plek in de vaste presentatie in de kerk (Br. 113). • De belangrijkste nieuwe aankoop van dit jaar, het eerder al vermelde St. Nicolaasschilderij van C. de Vos kreeg een oppervlaktebehandeling door Lulu Welther en een nieuwe 17de eeuws ogende lijst (AK 766). Restauraties 2006: • Schilderijenrestauratrice Lulu Welther behandelde de door waterschade beschadigde portretten van de 17de eeuwse priesters Kuysten (AK 125) en
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Parmentier (Br. 137). De ingrijpende restauratie van het drieluik van Sweelinck ging haar eerste fase in (Br. 82). • De 17de eeuwse lantaarnklok ging eind 2006 ter restauratie naar de firma Meijer (AK 534). • Robert Cok restaureerde de papieren kerststal (AK 751) en een kerstgroep van de kunstenaar/verzamelaar Clemens Merkelbach van Enkhuizen, welke tijdens de kersttentoonstelling werd gepresenteerd. • Jaarverslag Textiel 2005 en 2006 • De aankleding van de Sael en de Grachtenkamer heeft voortgang gevonden met het stofferen van de 17de eeuwse stoelen. Dankzij de schenking van het Fries Museum te Leeuwarden van een linnen beddenset en een lappendeken werd de herinrichting van de bedstee in de grachtenkamer mogelijk. Met twee nieuw geweven gordijnen werd de bedstee gecompleteerd. Het geschikt maken van het depot voor de textielcollectie alsmede inventarisatie van de collectie is nog in volle gang.
Personeel en organisatie Bestuur Het bestuur van de Stichting Museum Amstelkring, de statutaire naam van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder, was in 2005 en 2006 als volgt samengesteld: drs. M.A.M. Elsenburg, voorzitter dr. P.C.J. van Dael, secretaris L.J.A.M. Peters RA, penningmeester drs. J. Brenninkmeijer mw. drs. J.G.E. Estourgie-Swaen mw. drs. M.J.G. Huygen – van Meyel drs. W.G. van der Weiden Personeel Museum Ons’ Lieve Heer op Solder Directie en staf mw. drs. J. Kiers, directeur P. Schoutens, hoofd interne zaken/plv. directeur drs. R. Schillemans, conservator mw. A. van Soestbergen, medewerker Collectiebeheer drs. T. Boers, medewerker communicatie mw. drs. C. van Dijk, management assistent (vanaf augustus 2006) mw. T. van Mansfeld, medewerker administratie Interne Dienst mw. A. Agerbeek, oproepmedewerker interne dienst R. van Ditshuizen, oproepmedewerker
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
interne dienst (vanaf december 2005) B. Hijstek, medewerker interne dienst B. Jonker, medewerker interne dienst mw. drs. T.J. Koelman, medewerker interne dienst, rondleidingen P.H. van Leeuwen, medewerker interne dienst mw. A.L. Laboyrie, medewerker interne dienst, rondleidingen (tot 1 juli 2006) O. van Maurik, medewerker interne dienst D. Quail, medewerker interne dienst (via Gemeente Amsterdam, DWI) mw. N. Wieringa, oproepmedewerker interne dienst (vanaf juni 2006) mw. M. Griffijn, medewerker schoonmaak J.J. van Brederode, receptionist mw. C.J. Jongejan-Knijff, receptionist (tot 1 oktober 2006) Freelance medewerkers R. Cok, restaurator mw. E. Wieberdink, rondleidingen mw. I. Freeve, rondleidingen mw. W. Beukenhorst, rondleidingen mw. L. Correll, rondleidingen mw. E. Vermeiden, rondleidingen Projectmedewerker Frouke Hoekstra Vrijwilliger ten behoeve van de boekencollectie P. Gorissen Sinds september 2001 verricht de heer Piet Gorissen wekelijks werkzaamheden met betrekking tot de boekencollectie
Jaarverslag 2005 en 2006
van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Hij maakt beschrijvingen, inventariseert eventuele schade aan de collectie en adviseert omtrent conservering en/of restauratie. Piet Gorissen maakt als specialist deel uit van een werkgroep van de Leidse Universiteit die onder leiding van Prof. J.P. Gumbert korte beschrijvingen maakt van volledige middeleeuwse handschriften en fragmenten. Wij zijn de heer Gorissen dankbaar dat hij zijn grote kennis en kunde geheel belangeloos in dienst van ons museum stelt. Met zijn hulp zullen we in de toekomst in staat zijn ook dit deel van onze collectie te ontsluiten. Vrijwilligster ten behoeve van de textielcollectie mw. M. Keizer Met hulp van het initiatief van mevrouw Margriet Keizer is de bedstede in de Grachtenkamer heringericht, en wordt (sinds zomer 2005) de textielcollectie geïnventariseerd en het depot heringericht. Museum Ons’ Lieve Heer op Solder is zeer gelukkig met de werkzaamheden die mevrouw Margriet Keizer zeer deskundig, en belangeloos voor het museum verricht. Vrijwilligster ten behoeve van de publieksbegeleiding mw. van Heuveln Vanaf juni 2006 levert mw. Ank van
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Heuveln een bijdrage aan de publieksbegeleiding in het museum. Enkele drukke dagdelen per maand begeleidt zij de bezoekersstroom, beantwoordt vragen, begeleidt scholierengroepen etc. Het museum dankt mevrouw Van Heuveln voor haar enthousiaste betrokkenheid. Activiteiten en publicaties medewerkers T. Boers: • Vice-voorzitter MOAM • Voorzitter Damkwartier • Vice-voorzitter Grachtenmusea overleg • Bestuurslid sectie Kastelen en Landhuizen met een Museale functie • Lid Stichting Historisch Interieur Nederland • Lid adviesraad Amsterdamse Museumnacht • Publicatie: Henk Verhoef (red.), ’s Hemels overdaad, de orgels van de Nieuwe Kerk te Amsterdam, Amsterdam 2005 mw. J. Kiers: • Bestuurslid Vereniging Museumcontact Amsterdam (tot februari 2005) • Bestuurslid CR (voorzitter a.i.) • Bestuurslid Stichting Museumnacht • Bestuurslid Stichting Zomerzang • Bestuurslid Rotaryclub Amsterdam (tot juli 2006) • Bestuurslid Stichting Z • Lid jury Prins Bernhard Cultuurfonds Museumprijs • Vice-voorzitter OAM
Jaarverslag 2005 en 2006
• Voorzitter begeleidingsgroep onderzoek Lifelong Learning in Museums (tot zomer 2006) R. Schillemans: • lid van de Diocesane Commissie voor Liturgie, Kerkinrichting en Kerkelijke Kunst • publicatie: recensie in De Zeventiende Eeuw 21,1 (2005) over M. W. Wieseman, Caspar Netscher and late seventeenth century Dutch painting • publicatie: recensie in De Zeventiende Eeuw 21,2 (2005) over J. M. Kilian, The paintings of Karel du Jardin (1626-1678). • publicatie: recensie in De Zeventiende Eeuw 22,2 (2006) over J. Saxton, Nicolaus Knupfer. P. Schoutens: • bestuurslid Sectie Veiligheidszorg en Facility Management • lid BOAM mw. A. van Soestbergen: • gastdocent Reinwardt Academie: 21 oktober 2005 in het kader van de module ‘digitale storytelling’
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Financiële kerncijfers resultatenrekening Uitkomst
2005
2006
Baten Zelf gegenereerde inkomsten Subsidie Gemeente Amsterdam Totaal
436.359 315.750 752.109
573.569 319.150 892.719
Lasten Personeelskosten Overige kosten Totaal
471.306 245.040 716.346
526.139 274.529 800.668
Exploitatiesaldo 35.763 Waarvan naar bestemmingsreserves 15.000
92.050 77.548
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Bijlage Deelnemers uitbreidingsdebat Ons’ Lieve Heer op Solder 2 september 2006 Gespreksleider Felix Rottenberg – drs. J. E. Abrahamse Architectuurhistoricus stadsdeel Amsterdam Centrum. – E. H. Agtsteribbe Voorzitter Vrienden van de Binnenstad – dr. B. Ankersmit Instituut Collectie Nederland afdeling Onderzoek – prof. Drs. F. Asselbergs Rijksadviseur Cultureel Erfgoed – F. J. van der Avert Hoofd afdeling Communicatie, Educatie en Marketing Nationale Stichting De Nieuwe Kerk en Hermitage Amsterdam – ir. F. Ph. Bijdendijk Algemeen directeur Het Oosten Woningcorporatie – drs. A. W. Brokerhof Instituut Collectie Nederland Senior Onderzoeker afdeling Onderzoek – ir. S. van den Busken Stedenbouwkundige Amsterdam Centrum – D. M. B. Coumou Deelraadslid GroenLinks Amsterdam Centrum. Lid Commissie Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling – dr. P. C. J. van Dael Secretaris bestuur Ons’ Lieve Heer op Solder
Jaarverslag 2005 en 2006
– drs. M. A. M. Elsenburg Voorzitter bestuur Ons’ Lieve Heer op Solder – P. van Empelen Projectmanager Hermitage Amsterdam – K. C. van den Ende Restauratiearchitect – drs. J.G.E. Estourgie-Swaen Bestuurslid Museum Ons’ Lieve Heer op Solder – drs. J.L.P.B. Finaly Rijksdienst voor Monumentenzorg Hoofd regio West – ir. F. Franken Restauratiearchitect Bureau voor Bouwhistorisch Onderzoek en Restauratie – G. Frankfurther Deelraadslid D66 Amsterdam Centrum. Lid Commissie Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling. – J. A. Hulscher Adjunct directeur Stadsherstel – J. van Ingen Schenau Adviseur Museum Ons’ Lieve Heer op Solder – E. Iping Stadsdeelvoorzitter Amsterdam Centrum – G. C. Janmaat Algemeen secretaris Kunstraad Amsterdam – ir. M. Kloos Directeur ARCAM – dr. E. F. Koldeweij Rijksdienst voor de Monumentenzorg Coördinator Interieurs
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
– dr. P. J. Margry Senior onderzoeker religieuze cultuur Meertens Instituut – O. de Meij Deelraadslid VVD Amsterdam Centrum. Lid van Commissie Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling – P. Mertz Communicatiedeskundige – mr. drs. A. Ott Directeur Artilaw – R. Payer Directeur Hilton Amsterdam – L. J. A. M. Peters Bestuurslid Ons’ Lieve Heer op Solder – W. van de Put Bestuurslid Amstelodamum – W. G. Quist Architect. Voormalig Rijksbouwmeester – drs. P. P. M. van der Ree Bestuurslid Sint Nicolaaskerk. Oud voorzitter bestuur Ons’ Lieve Heer op Solder – F. Reudler Talsma Deelraadslid SP Amsterdam Centrum. Lid Commissie Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling. – drs. A. M. J. Rijckenberg Voorzitter Commissie Welstand en Monumenten Amsterdam. Lid van de VROM raad. – B.J. Robbers Voorzitter Integraal Burgwallen Overleg – P. J. M. Rohlfs Projectmanager stadsdeel Amsterdam Centrum
Jaarverslag 2005 en 2006
– L. Schimmelpennink Deelraadslid PvdA Amsterdam Centrum. Lid van de Commissie Bouwen, Wonen en Stedelijke Ontwikkeling. – drs. M. Slooff Hoofd Beleid & Bescherming van het Bureau Monumenten en Archeologie in Amsterdam. – drs. L. P.M. Slot Lid Klankbordgroep buurt. Manager Shared Service Center en Communicatie Woningbouwcorporatie Ymere. – drs. K. Somer Architectuurhistoricus en medewerker Ministerie OC & W – drs. F. Spangenberg Oprichter en directeur onderzoeksbureau Motivaction – dr. R. van Stipriaan Lid Klankbordgroep buurt. Neerlandicus. Auteur ‘Ooggetuigen van de Gouden Eeuw’ (2000). – dr. A. de Tagle Instituut Collectie Nederland Hoofd afdeling Onderzoek – drs. A. A. E. Vels Heijn Voormalig directeur Nederlandse Museumvereniging. Voormalig directeur afdeling Presentatie van het Rijksmuseum. – drs. A. Visser Directeur Haags Historisch Museum, De Gevangenpoort.
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
– drs. R. Vos Voormalig directeur Instituut Collectie Nederland. Voormalig directeur Fries Museum. – dr. W. H. Vroom Voormalig Hoofd afdeling Nederlandse Geschiedenis van het Rijksmuseum – drs. W. G. van der Weiden Voorzitter European Museum Forum. Bestuurslid Ons’ Lieve Heer op Solder – drs. J. van der Zanden Monumentenadviseur Bureau Monumenten & Archeologie Amsterdam – personeelsleden Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
Jaarverslag 2005 en 2006
Museum Ons’ Lieve Heer op Solder