Baarmoederfibromen orthomoleculair behandelen

uw leef- en eetwij(s)zer

20 1989-2009

®

Baarmoederfibromen orthomoleculair behandelen

Rusteloze benen syndroom

bijwerkingen van pijnstillers voorkomen

nutriëntenfiche: biotine

spinazie werkt bloeddrukverlagend dodelijke ehec bacterie

tover de zon op je bord

Belgisch voedingsmagazine Faché instituut

Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Walter, O. M. Faché | Kerkstraat 103 | 9270 Laarne België e 8,80 | Nederland e 9,50 | jaargang 8 | juli/augustus 2011 | tweemaandelijks | P602654

58

Voorbeelden zijn: PCB’s, Pesticiden, Schimmels Ftalaten (Terug te vinden in plastic flessen) Fijn stof, Dioxines, Asbest Zware metalen, Chloroform Chlorine Gevolgen: • Vermoeidheid • Allergieën / Astma • Immuniteitsproblemen • Hoofdpijn / Migraine • Depressie • Hormonale problemen • Etc.

Rusteloze benen?

Resium is een alcoholvrij mengsel van 10 belangrijke ontgiftende kruiden. Eén kuur Resium heeft een onmiddellijk effect. Andere positieve effecten van Resium: • Lever-en bloedreinigend • Elimineert urinezuren • Ondersteunt lever en nieren • Ondersteunt de prostaat • Helpt gewicht te verliezen • Helpt bij opgeblazen gevoel • Verbetert de huid • Helpt de spijsvertering • Geeft meer energie en verhoogt de concentratie.

Succesvol gebruikt door miljoenen mensen sinds 1929!

kwaliteitslabel

� KORTINGSBON € 2,5 KORTING bij aankoop van 1 fles Resium ( Straat:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Gemeente:

.............................................

Stuur deze bon terug naar: Postkantoor St-Niklaas 1 • Postbus 148 • 9100 St-Niklaas Tel. 03 789 09 59 • Gratis Fax 0800 800 11 [email protected] • www.energeticanatura.com

rm

al

e.b

kwaliteitslabel

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Postcode:

w. u

In combinatie te gebruiken met Circulacrème.

€23,56/fl)

Naam: .

ww

Vinatran is een uitstekend middel om de bloedvatwanden te verstevigen, een goede doorbloeding te verkrijgen en is tevens een zeer krachtig antioxydant. Ideaal te gebruiken bij de typisch gekende zomerkwaal “rusteloze benen“.

U

Voor meer informatie: CVBA Urmale [email protected] De pierpontstraat 2 3540 Herk-de-Stad Tel: 013 55 60 92 Fax: 013 55 21 05

www.urmale.be

e

®

Inhoud LeefNu geeft belangrijke adviezen en info om onnodige medische kosten uit te sparen. Nog meer info geven wij op onze open en gesloten website www.fache-instituut.be en in al onze cursussen.

Leef Nu LeefNu

uw leef- en eetwij(s)zeR

erkend Medisch Journalist Walter faché

20 1989-2009

®

baarmoederfibromen orthomoleculair behandelen

Rusteloze benen syndRoom

bijweRkingen van pijnstilleRs vooRkomen

n redactioneel

n ACTUEEL

n voedingsdossier

• In de ban van de dodelijke EHEC bacterie Prebiotica, probiotica en orthobiotica bieden bescherming...................................................... 6 • Voeding op de Olympische Spelen sterk geëvolueerd............................................. 7

• Omgaan met suppletieadvies De juiste keuzes leren maken......................... 4

• Baarmoederfibromen ..................................... 8 De connectie met oestrogeen, schildklier en zware metalen......................... 8 Advieshoekje baarmoederfibromen............ 11 • Spinazie Eén van de rijkste nutriëntenbronnen........ 12

n Orthotarische recepten

nutRiëntenfiche: biotine

spinazie weRkt bloeddRukveRlagend dodelijke ehec bacteRie

toveR de zon op je boRd

Belgisch voedingsmagazine Faché instituut

Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Walter, O. M. Faché | Kerkstraat 103 | 9270 Laarne België e 8,80 | Nederland e 9,50 | jAArgANg 8 | jULi/AUgUstUs 2011 | tWeeMAANdeLijKs | P602654

58

LeefNu, een neutraal vakblad LeefNu blijft - naast Orthofyto - het enige orthomoleculaire vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert.

Erkenning LeefNu LeefNu is sinds juni 2007, het enige neutrale Orthomoleculaire Wetenschappelijke Tijdschrift erkend door de ‘European Union of Science Journalists’ Associations’ en de ‘European Research Advisory Board (EURAB)’.

Tover de zon op je bord...................................... 14 • Zonnige groentetartaar • Slaatje van Coeur de Boeuf tomaten, gerookte zalm en citroenmelisse • Salade van meloen en ricotta • Gegrilde scampi’s met groene kruidendressing • Frisse fruitijsjes

n nutriëntenfiche

• Biotine Energie, gezonde zenuwen, haren en nagels.............................................. 18

n Medisch dossier

• Rusteloze benen syndroom Nutriëntentekorten als hoofdverdachte......20

n DE ACHTERKANT VAN DE WAARHEID

• Paracetamol en NSAID’s Gevaarlijke bijwerkingen voorkomen......... 24

n het faché instituut leeft

• Orthomoleculaire workshop eerste hulp demonstratienamiddag................................. 31

Nieuws Faché Instituut • Faché Instituut online.................................... 5 • Opleiding Orthomoleculaire geneeskunde op DVD.....30 • Monografieën van het Faché Instituut........36 • In volgend nummer.......................................38 • Colofon.............................................................38 • Niet-toxische kankerbehandeling................40 • Consulenten opleiding orthomoleculaire suppletie in de praktijk..................................40

Productinfo

Wenst u nog meer info? Bezoek onze nieuwe gesloten website www.fache-instituut.be en vraag uw paswoord aan.

• Energetica Natura: Atherozol........................37

n Eetwij(s)zer, een epigenetisch logboek • Hele druiven eten effectiever tegen kanker dan afzonderlijke stoffen uit druiven.......... 16 • Mandarijntjes voorkomen overgewicht, diabetes en hartziekten................................. 17 n Orthomoleculaire waarschuwingen • Hoge koolhydraatconsumptie tijdens de zwangerschap leidt tot galstenen..........22 • Het belang van voeding in de puberteit en adolescentie.............................23

n Toxiciteit • Combinatie van antidepressiva en cholesterolverlagende middelen kan dodelijk zijn.......28 • Meer zelfmoordneigingen door frisdrank en zoetigheid..................................29 • Verwaarlozing van kinderen versnelt hun veroudering..............................29

n orthotrends • Een stevige wandeling houdt prostaatkanker onder controle..................... 32 • Lage inname van vitamine B6 gelinkt aan prikkelbare darmen................................ 32 • Sap van rode druiven beschermt tegen atherosclerose..................33 • Been in het gips? Voorkom spierverlies door het andere been te trainen of door mentale training...............................34 • Suppletie met aminozuren verbetert de levenskwaliteit van bejaarden.....................34 • Gezondheid in elke maat: focus op gezondheid, niet op gewicht..................35

Publiciteit • • • • • • •

Energetica Natura: Resium.............................. 2 Urmale Vinatran............................................... 2 Pharma Nord: BioActive Q10........................ 17 Nordic Naturals: Nordic Ω-3 gummies........23 Ojibwa De Roeck: Krill Oil Superior..............30 Phytoresc: Silicium.........................................36 Nutrisan Neptune Krill Oil: ...........................37

Abonneer u nu op LeefNu en Orthofyto en ontvang een gratis ontbijtboekje ! Het FIOW behoudt zich het recht om op elk moment haar prijzen te wijzigen. De prijzen vermeld op onze website www.fache-instituut.be op het moment van de aankoop zijn bindend.

Redactioneel

Omgaan met suppletieadvies De juiste keuzes leren maken

W

ie voor het eerst bij een orthomoleculaire arts of therapeut op consultatie gaat, schrikt vaak van het aantal supplementen dat hem of haar wordt geadviseerd. Ook mensen die de adviezen van het Faché Instituut onder ogen krijgen, worden vaak ontmoedigd door de lange lijst van voedingsstoffen die bij een bepaald ziektebeeld ingezet kunnen worden. Het is onze ervaring dat veel mensen daardoor niet weten waar ze moeten beginnen. We willen daarom graag een woordje uitleg geven over onze adviezen en hoe je daar moet mee omgaan.

Waarom zo veel stoffen?

Walter OM Faché

Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term “Orthomoleculair” in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160:265-271, 1968)

4

achtste jaargang 2011 - n°58 - www.fache-instituut.be

Wanneer wij onze advieslijst voor een bepaald ziektebeeld opstellen, doen we dat aan de hand van wat we over dat ziektebeeld vinden in wetenschappelijke studies. De lijst bevat dus de stoffen waarvan in de medische literatuur aangetoond wordt dat ze werken bij het betreffende ziektebeeld. Dat wil echter niet zeggen dat je al die stoffen moet nemen om resultaat te hebben.

Een goede basis Wie goed opgelet heeft, zal opgemerkt hebben dat bepaalde stoffen steeds weer opduiken, ongeacht het ziektebeeld. Dat zijn de meeste vitaminen en mineralen, omega-3 vetzuren en vitamine C. De combinatie van deze drie wordt dan ook de orthomoleculaire basissuppletie genoemd. Die wordt aan iedereen aangeraden, ook voor preventieve doeleinden. Eigenlijk zouden we aan deze basissuppletie nog een stofje moeten toevoegen, namelijk vitamine D. De lijst met gunstige effecten van vitamine D lijkt wel eindeloos en nog steeds worden nieuwe indrukwekkende eigenschappen van deze zonnevitamine ontdekt. Het mooie van vitamine D is dat het de

goedkoopste vitamine is, zelfs helemaal gratis wanneer ze via zonlicht wordt aangemaakt. De meeste mensen hebben tekorten aan deze basisstoffen. Een hooggedoseerde multi, extra vitamine C en D en omega-3 vetzuren zullen daarom bij bijna iedereen een aanzienlijke verbetering geven van de klachten. Soms zal je echter ook extra nutriënten nodig hebben voor een optimaal resultaat, zeker bij ernstige ziektebeelden.

Hoe maak ik een keuze uit de lijst? Wie niet zo’n voorstander is van het slikken van verschillende supplementen, zal een keuze moeten maken uit de aangeboden lijst. Die keuze dient zorgvuldig overwogen te worden. Je kan je baseren op de resultaten van een bloedonderzoek. Een bloedonderzoek is echter alleen een nuttige leidraad wanneer er echte tekorten worden vastgesteld. In veel gevallen wordt er in het bloed geen tekort gevonden, terwijl er toch een tekort is. Dat komt omdat de referentiewaarden van het laboratorium gebaseerd zijn op gemiddelde waarden van

‘gezonde’ personen. Niemand van ons is echter een ‘gemiddelde’ persoon. Iedereen is biochemisch verschillend en heeft zijn eigen unieke behoeften aan nutriënten. Bovendien is in de medische wereld een ‘gezonde’ persoon iemand die ‘niet ziek’ is. In de orthomoleculaire geneeskunde wordt een andere definitie gehanteerd van gezondheid, namelijk ‘het optimaal functioneren van alle lichaamsfuncties’. Aangezien er weinig mensen zijn die aan die voorwaarde voldoen, kunnen we niet anders dan vaststellen dat de referentiewaarden die men in de klassieke geneeskunde hanteert, op z’n zachtst gezegd ontoereikend zijn. Hoewel een bloedanalyse zeker zijn nut heeft, is het aangeraden om tekorten op te sporen aan de hand van symptomen. Je kan je daarvoor laten begeleiden door een orthomoleculaire therapeut of voedingsdeskundige, of je kan het zelf leren.

Welke dosis moet ik nemen? Ook dat hangt weer af van je eigen unieke biochemische behoeften en zal door ‘trial and error’ of experimenteren moeten bepaald worden. De doses in onze adviezen zijn richtlijnen die bij de meeste mensen goede resultaten geven. Sommigen zullen echter veel hoger moeten gaan, of juist minder nodig hebben. Ga echter nooit op eigen houtje experimenteren. Vraag altijd raad aan een orthomoleculaire arts of therapeut.

Breedspectrum orthoceuticals Er zijn een aantal orthoceuticals die zo’n brede werking hebben dat ze bij de meeste ziektebeelden gunstige resultaten geven. We hebben het dan over coënzym Q10, L-carnitine, N-acetylcysteïne en alfa-liponzuur. Deze stoffen worden vaak gecombineerd in een antioxidantcomplex, zodat je maar één supplement moet nemen waar ze allemaal inzitten. De combinatie heeft een sterkere werking dan elke stof afzonderlijk, zodat de dosering niet zo hoog hoeft te zijn. Ook probiotica en spijsverteringsenzymen hebben een brede werking en kunnen bij heel wat ziektebeelden ingezet worden, vooral wanneer de spijsvertering mank loopt. Tot slot willen we er nog maar eens op hameren dat voeding de basis blijft waarmee elke therapie valt of staat. Hoe beter je voeding, hoe minder supplementen je nodig hebt. Uw hoofdredacteurs, Walter O.M. Faché

Info

MN 57. Bistro 5.

Voedingsdeficiënties bij patiënten herkennen aan de hand van lichaamssymptomen - € 30 Voedingsdiagnose - € 145

Hilde Maris

Orthomoleculair surfen op de eerste digitale orthomoleculaire databank in België! De nieuwe website: www.fache-instituut.be

• een geavanceerde zoekmachine die je in staat stelt snel alle publicaties over jouw gezochte onderwerp te vinden in het archief • de nieuwslijn met nooit gepubliceerde artikels, permanent aangevuld met de laatste ontwikkelingen in de orthomoleculaire voeding en supplementen • de unieke mogelijkheid om via email op de hoogte gehouden te worden van nieuws over een bepaald onderwerp waar je voor inschrijft • de rubriek “Weet wat je neemt”, waarin je te weten komt welke de bijwerkingen zijn van de medicijnen en orthocijnen (supplementen) die je neemt en hoe deze te vervangen door orthoceuticals.

Voor toegang tot de gesloten website zijn er twee mogelijkheden: • DIGIPAKKET: € 98 NIEUW Volledig digitaal abonnement op de tijdschriften en de website (incl. volledig digitaal archief Orthofyto & LeefNu) • ORTHOSPAKKET: € 160 Digitaal én gedrukt abonnement op de tijdschriften en de website (incl. volledig digitaal archief Orthofyto & LeefNu)


5

Actueel In deze rubriek worden thema’s ‘heet van de naald’ uit de verschillende media overgenomen en door de redactieraad kritisch geëvalueerd.

In de ban van de dodelijke EHEC bacterie - Prebiotica, probiotica en orthobiotica bieden bescherming

Duitsland en de rest van Europa zijn in de ban van de bacterie die al achttien dodelijke slachtoffers gemaakt heeft: de EHEC of enterohemorragische Escherichia coli. Het is een gevaarlijke variant van E. coli, een bacterie die van nature in onze darmen huist en daar normaal geen schade aanricht. Integendeel, de E. coli bacterie is in normale omstandigheden een gunstige bacterie die instaat voor de aanmaak van vitamine K. Door het massaal toedienen van antibiotica kunnen echter nieuwe, meer resistente en virulentere soorten ontstaan, die wel schade aanrichten in onze darmen. Het enige antwoord dat de medische wereld hier op heeft is het toedienen van nog meer antibiotica. Dit zal in de toekomst leiden tot het ontstaan van nog resistentere en gevaarlijkere bacteriesoorten. De oplossing is eenvoudiger dan je denkt, maar in deze farmaceutisch georiënteerde maatschappij, waarin elke bacteriële infectie wordt beant-

6


woord met antibiotica, zal het een hele opgave zijn om naar een totaal nieuwe aanpak te gaan. Het advies van het FIOW is simpel: zorg voor gezonde darmen en verhoog je immuniteit, met de juiste voeding en met prebiotica, probiotica en orthobiotica. Pre- en probiotica verhogen de immuniteit van de darm en herstellen het bacteriële evenwicht. Bij de meeste mensen en dieren is de darmflora ernstig verstoord en de immuniteit sterk verzwakt. Dat komt door een verkeerd voedingspatroon, maar vooral door het overmatige gebruik van antibiotica. Antibiotica vernietigen de goedaardige darmbacteriën (probiotica), zodat pathogene of ziekteverwekkende bacteriën de overhand krijgen en schade kunnen aanrichten. Uit onderzoek bij koeien blijkt dat het gebruik van pre- en probiotica voorkomt dat de gevaarlijke E. coli varianten zich vasthechten aan de darmwand en dat het aantal gevallen van darmbloedingen erdoor vermindert. (HM)

FIOW advies tegen EHEC bacteriën • Zorg voor een goede darmflora, met een orthotarisch voedingspatroon met veel vezels uit groenten, fruit, noten, zaden, pitten en peulvruchten • Vermijd geraffineerde koolhydraten en suikers, beperk dierlijke producten tot een minimum

• Vermijd koemelk en gluten • Eet gedissocieerd: meng geen koolhydraatrijke voeding (brood, pasta, rijst) met eiwitrijke voeding (vlees, vis, kaas, eieren) • Respecteer het zuur-base evenwicht: 80% basevormende voeding (groenten, fruit, aardappelen) en slechts 20% zuurvormende voeding (vlees, vis, zuivel, vet, alcohol, suiker, peulvruchten) • Gebruik spijsverteringsenzymen bij elke maaltijd • Neem pre- en probiotica supplementen • Optimaliseer je darmfunctie met orthobiotica: magnesium, calcium, vitamine C (gebufferd), glucosaminesulfaat, MSM • Natuurlijke antibiotica: knoflook, kurkuma, colloïdaal zilver, colostrum, lactoferrine, gember, tea tree olie, oregano olie, groene thee extract, glycanen, ... • Vitamine D suppletie en/of veel in de zon vertoeven (zonder zonnecrème) • Essentiële oliën in verstuivers voor het ontsmetten van kamers (tea tree, grove den, sandelhout, eucalyptus, tijm, rozemarijn, …) Meer info:

MN 79. Orthobiotica vervangen antibiotica - € 30 Referenties:

1. Baines D, Erb S, Lowe R, et al. A prebiotic, Celmanax™, decreases Escherichia coli O157:H7 colonization of bovine cells and feed-associated cytotoxicity in vitro. BMC Res Notes. 2011 Apr 7;4:110. 2. Tahamtan Y, Kargar M, Namdar N, et al. Probiotic inhibits the cytopathic effect induced by Escherichia coli O157:H7 in Vero cell line model. Lett Appl Microbiol. 2011 May;52(5):527-31. doi: 10.1111/j.1472765X.2011.03037.x. 3. Etienne-Mesmin L, Livrelli V, Privat M, et al. Effect of a new probiotic Saccharomyces cerevisiae strain on survival of Escherichia coli O157:H7 in a dynamic gastrointestinal model. Appl Environ Microbiol. 2011 Feb;77(3):1127-31.

Actueel

Voeding op de Olympische Spelen sterk geëvolueerd

De geschiedenis van de voedselvoorziening op de Olympische Spelen (OS) van de afgelopen eeuw (1896-2008) biedt een inzicht in de evolutie van de voedingsstrategieën van atleten en het onderzoek naar sportvoeding. Uit de menu’s die geserveerd werden van 1932 tot 1968 blijkt duidelijk dat men toen proteïnen als belangrijkste brandstof voor lichamelijke prestaties beschouwde. In de jaren ’60 werden de gunstige effecten van koolhydraten op sportprestaties aangetoond, maar het was pas vanaf 1970 dat op de OS de nadruk op koolhydraatrijke voeding werd gelegd. Tussen 1970 en 2000 evolueerden de voorkeuren van de atleten en de aangeboden catering enorm snel. Dat was vooral onder impuls van de dramatische uitbreiding van de Olympische Spelen en de expansie van het wetenschappelijk onderzoek naar sportvoeding. Vanaf 1984

(Los Angeles) kwamen voedingsadvies door voedingsdeskundigen en sponsoring door voedselproducenten sterk op. In 1992 (Barcelona) werd de voeding die op het menu stond voorzien van labels met de voedingswaarden en kwam er zelfs een voedingsinformatiebureau. In 1996 (Atlanta) kwam er meer vraag naar koolhydraatrijke, vetarme voeding. In 2000 (Sydney) werd er een website opgesteld met gedetailleerde informatie over het menu en werd het voedingspatroon van de atleten opgevolgd. In 2008 (Peking) werd het eerste internationaal voedingscomité opgericht. En eind 2010 stelde het Internationaal Olympisch Comité (IOC) in haar “IOC Consensus Statement on Sports Nutrition 2010”, dat het gebruik van voedingssupplementen de sportprestatie kan verbeteren. Van vleesmaaltijden naar uitgebalanceerde sportvoeding en sup-

plementen: het voedingspatroon van atleten is er enorm op vooruitgegaan op honderd jaar tijd, wat in schril contrast staat met de evolutie van het voedingspatroon van de algemene bevolking. (WF)

Meer info: MN 18. Sporten zonder doping € 30

Walter O.M. Faché

SPORTEN ZONDER DOPING ETEN OM TE WINNEN

Prestaties verhogen, spiervermoeidheid voorkomen, gebruik van orthomoleculaire ergogenetische stoffen, anabolen en antikatabolen

MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België

Referentie:

Pelly FE, O’Connor HT, Denyer GS, Caterson ID. Evolution of food provision to athletes at the summer Olympic Games. Nutr Rev. 2011 Jun;69(6):321-32. doi: 10.1111/j.17534887.2011.00396.x.


7

Actueel Voedingsdossier

In deze rubriek worden thema’s ‘heet van de naald’ uit de verschillende media overgenomen en door de redactieraad kritisch geëvalueerd.

Walter O.M. Faché en Hilde Maris

Baarmoederfibromen orthomoleculair behandelen De connectie met oestrogeen, schildklier en zware metalen

D

e baarmoeder is een onderdeel van een complex systeem van extern en intern genitaal weefsel dat het voortplantingsstelsel van de vrouw vormt. Het is een peervormig, hol orgaan waarin een bevruchte eicel zich nestelt en zich tot een foetus ontwikkelt. Eén van de meest voorkomende aandoeningen van de baarmoeder zijn baarmoederfibromen. Dit zijn goedaardige gezwellen die ontstaan in de spieren van de baarmoederwand. Ze komen voor bij 20 à 30% van de vrouwen tegen de tijd dat ze veertig zijn en bij 50% van alle vrouwen. In dit artikel zoeken we uit hoe fibromen ontstaan en of voeding en suppletie vrouwen kunnen helpen om ze te voorkomen of te verwijderen.

8


Voedingsdossier

Goedaardige gezwellen met een waaier aan klachten Een baarmoederfibroom of leiomyoma is de vorming van vezelachtig weefsel of volledig ontwikkeld bindweefsel aan de binnenkant van de spierwand van de baarmoeder of aan de buitenkant van de baarmoeder. Hoewel baarmoederfibromen goedaardig zijn, kunnen ze zeer groot en talrijk worden en voor allerlei klachten zorgen, zoals pijnlijke, zware maandstonden, tussentijdse bloedingen, verhoogde vaginale afscheiding, bloedarmoede, vermoeidheid, pijn tijdens het vrijen en druk op de blaas of darmen. Sommige vrouwen hebben echter geen klachten van hun fibromen en ontdekken ze pas bij een routineonderzoek.

Hormonale invloed Baarmoederfibromen worden gelinkt aan oestrogeen. Het voorkomen van baarmoederfibromen verhoogt tijdens de zwangerschap en verlaagt tijdens de menopauze, wat verklaard kan worden door de hoge concentraties van oestrogeen tijdens de zwangerschap en de lage concentraties oestrogeen tijdens de menopauze. Bij vrouwen met baarmoederfibromen worden steeds verhoogde oestrogeenwaarden gemeten. In dierproeven kunnen baarmoederfibromen kunstmatig aangemaakt worden door injecties met oestrogeen. Bij het intreden van de menopauze worden bestaande fibromen kleiner. Er wordt daarom aangeraden aan vrouwen met baarmoederfibromen, of een verhoogd risico om deze te krijgen, om oestrogeensuppletie (zoals de anticonceptiepil of hormoonsubstitutie bij menopauze) te vermijden. Wij vinden dat de meeste vrouwen oestrogeensuppletie zouden moeten vermijden. Oestrogeenreductie (het verminderen van de oestrogeenconcentratie) blijkt effectief bij de behandeling van grote fibromen, die normaal operatief verwijderd moeten worden. Ook de zware bloedingen die het gevolg zijn van zulke grote fibromen, kunnen met oestrogeenreductie verbeterd worden. Oestrogeenreductie is niet gemakkelijk in een milieu dat vol oestrogenen zit. Bijna elke westerse vrouw in de vruchtbare leeftijd neemt de pil en heel veel vrouwen in de menopauze nemen oestrogeen om hun klachten te verlichten.

Oestrogeen is een ernstig probleem geworden, omdat het in het water en de voedselketen terechtkomt via de urine van deze vrouwen. In de landbouw wordt bovendien gebruik gemaakt van chemicaliën die de activiteit en de structuur van oestrogeen nabootsen.

Niet alle oestrogeen is slecht De drie best gekende soorten oestrogeen in het lichaam van een vrouw zijn oestradiol, oestron en oestriol. Oestradiol en oestron kunnen in bepaalde omstandigheden carcinogeen (kankerverwekkend) zijn. Oestriol is niet kankerverwekkend, maar zelfs anticarcinogeen, het gaat kankervorming tegen. In een normaal, gezond lichaam wordt het evenwicht tussen deze vormen van oestrogeen nauwgezet gecontroleerd. De lever detoxificeert namelijk oestrogeen en breekt het af tot oestriol, dat weinig effect heeft op de baarmoeder. Als de lever niet in staat is om oestrogeen effectief af te breken, kan de baarmoeder te veel gestimuleerd worden door oestrogeen en kunnen fibromen ontstaan.

Leverfunctie ondersteunen Een goede leverfunctie is dus enorm belangrijk. Een eerste stap om de lever te ondersteunen is hem te ontlasten door de toevoer van toxische stoffen te verminderen. Roken, alcohol, medicijnen, voedseladditieven en milieutoxines overbelasten de lever, zodat hij niet in staat is stoffen zoals oestrogeen af te breken. Een goede spijsvertering is een tweede vereiste voor een gezonde leverfunctie. Vezelrijke voeding, goedaardige darmbacteriën (probiotica), spijsverteringsenzymen en veel zuiver water zorgen ervoor dat toxische stoffen sneller uit de darmen verwijderd worden, zodat ze niet opgenomen worden in het bloed en niet door de lever ontgift moeten worden. De leverfunctie kan ook ondersteund worden door detoxformules, mariadistel, artisjok, paardenbloem, S-adenosylmethionine (SAM), choline, inositol, enz. Vitamine D en zonlicht zorgen er ook voor dat medicijnen, giftige stoffen en hormonen sneller worden afgebroken door de lever.

Rol van de schildklier De werking van de schildklier moet altijd nagegaan worden bij klachten van de voortplantingsorganen. Een te trage schildklier (hypothyreoïdie) kan de oorzaak


9

Voedingsdossier

zijn van verschillende gynaecologische problemen: een abnormaal Pap-uitstrijkje, menstruatiestoornissen (zware en lange bloedingen), eierstokcysten, vaginale bloedingen (buiten de menstruatie), onvruchtbaarheid en zwangerschapscomplicaties. Vrouwen met een trage schildklier die schildkliertherapie krijgen, hebben zelden baarmoederfibromen. Vrouwen met een trage schildklier hebben vaak te veel oestrogeen. Dat heeft te maken met de hypofyse, een klier onderaan de hersenen. Wanneer er niet genoeg schildklierhormoon in het lichaam aanwezig is, wordt de hypofyse aangezet om meer schildklier stimulerend hormoon (TSH) aan te maken. Dit hormoon stimuleert de schildklier om schildklierhormonen te produceren. De hypofyse stimuleert ook de geslachtsorganen tot de aanmaak van geslachtshormonen. Een overactieve hypofyse kan dus ook aanzetten tot de aanmaak van extra oestrogeen.

Schildklier ondersteunen • Laat je schildklierfunctie bepalen door een arts. • Zorg voor volwaardige, ongeraffineerde voeding, zonder chemische additieven. • Vermijd het eten van geraffineerde suikers en verzadigde vetten. • Zorg voor voldoende essentiële vetzuren en volwaardige proteïnen. • Eet veel jodiumrijk voedsel, zoals vis, schelp- en schaaldieren, zeewieren, kelp, gejodeerd zeezout. • Vermijd grote hoeveelheden rauwe koolsoorten en ander krop bevorderend voedsel (soja, pinda’s, mosterd, rapen, uien, maïs). • Neem een hooggedoseerd multivitaminen- en mineralencomplex met voldoende jodium, selenium, zink, vit. C, vit. A, vit. E en de B-vitaminen. • Een arts kan indien nodig een natuurlijk schildklierhormoon voorschrijven.

Zware metalen Vrouwen met hormonale aandoeningen hebben vaak hoge concentraties lood en cadmium in hun urine. Een hoge uitscheiding van cadmium wordt gezien bij vrouwen met schildklieraandoeningen en bij vrouwen met herhaalde miskramen en baarmoederfibromen. Cadmiumconcentraties zijn twee keer hoger in fibromen dan in omliggende weefsels en komen overeen met hogere cadmiumconcentraties in het bloed.

10


De schildklier en de andere hormoonproducerende klieren zijn heel gevoelig voor zware metalen. Ook de hypothalamus en de hypofyse in de hersenen die de aanmaak van hormonen reguleren, zijn heel vatbaar voor beschadiging door zware metalen. Een bepaling van de concentratie zware metalen in het bloed en/of de urine van vrouwen met baarmoederfibromen of vruchtbaarheidsproblemen is geen overbodige luxe. Wanneer er te veel zware metalen gemeten worden, kan een chelatietherapie toegepast worden om ze uit het lichaam te verwijderen.

Zware metalen elimineren • Biologische, rauwe, vezelrijke voeding (groenten, fruit, peulvruchten, noten, zaden, kiemen, pitten) • Zwavelrijke voeding (knoflook, ui), algen, yoghurt, kefir • Amalgaamvullingen door een deskundige tandarts laten weghalen • Eventueel chelatietherapie bij een arts • Suppletie: vitamine C, E, A, glutathion, N-acetylcysteïne, selenium, zink, groene thee extract, silymarine, alfa-liponzuur, MSM, chlorella, Porfyrazyme, knoflook capsules, …

Voeding als basisprotocol Voeding blijft uiteraard altijd de basis van elk preventie- of behandelingsprotocol. Een orthotarisch voedingspatroon volgens de Voedingsdriehoek Faché®, met de nadruk op verse, onbewerkte, biologische voeding is aangeraden. Lignanen, die rijkelijk aanwezig zijn in vlaszaad(olie) of lijnzaad(olie), sesamzaad en volle granen, hebben een antioestrogeen effect. Vezelrijke voeding kan het uitscheiden van te veel oestrogeen uit het lichaam bevorderen. Zuivelproducten, rood vlees, te veel dierlijke eiwitten en vetten, gefrituurde voeding, geraffineerde koolhydraten en suikers, geraffineerd zout, cafeïne en alcohol moeten vermeden worden. Ze hebben niet alleen een laag vezelgehalte, maar stimuleren ook de groei van baarmoederfibromen. Over soja bestaat nog steeds veel verwarring. Er wordt enerzijds aangenomen dat de zwakke oestrogene werking een negatief effect heeft op hormonale aandoeningen. Anderzijds komen hormonale kankers en aandoeningen van het voortplantingsstelsel veel minder voor in landen waar veel soja wordt gegeten.

Voedingsdossier

Uit een recent onderzoek blijkt dat genisteïne, een isoflavon uit soja, de groei van baarmoederfibromen afremt. Soja kan volgens ons zonder bezwaar deel uitmaken van een gezond voedingspatroon, op voorwaarde dat het niet de enige vorm van eiwitten in je voeding is, dat je de nadruk legt op gefermenteerde soja en dat je uitsluitend niet-genetisch gemanipuleerde soja eet. Minder eten heeft eveneens een gunstig effect op baarmoederfibromen. Door minder te eten worden de spijsvertering en de lever ontlast. Zorg er wel voor dat je voldoende nutriënten binnenkrijgt, door het eten van nutriëntenrijke voeding, die de basis vormt van de Voedingsdriehoek Faché®.

Suppletie als ondersteuning Suppletie met antioestrogene stoffen kan helpen bij het voorkomen en behandelen van baarmoederfibromen: bioflavonoïden, zaagpalm (saw palmetto, Serenoa repens), vrouwenmantel (Alchemilla), Kuisboombessen (Vitex agnus castus) en Duizendblad (Achillea millefolium). Andere supplementen die bij baarmoederfibromen aangeraden worden, zijn coënzym Q10, vitamine C, E, A, carotenoïden, zink, selenium, arginine en lysine. Proteolytische (proteïne afbrekende) spijsverteringsenzymen kunnen fibromen ‘verteren’ en verkleinen. Vitamine D remt de vorming van baarmoederfibromen door het uitschakelen van genen die betrokken zijn bij fibroomvorming.

Operatief verwijderen noodzakelijk? In veel gevallen van baarmoederfibromen wordt de baarmoeder volledig verwijderd. Dat verhindert natuurlijk het terugkeren van de fibromen, maar heeft ook een aantal niet te onderschatten nadelen: onvruchtbaarheid, vervroegde menopauze en minder seksuele interesse. Bovendien is het een zware opoffering voor een aandoening die in 99,9% van de gevallen goedaardig is. Men kan ook de fibromen en het spierweefsel laten verwijderen en de baarmoeder intact laten. In 15 à 30% van de gevallen komen de fibromen dan gewoon terug. Dit kan echter voorkomen worden door aan preventie te doen, door aanpassing van de voeding, behandeling van de schildklier, eliminatie van zware metalen en ondersteuning met supplementen.

Advieshoekje van Walter Faché Baarmoederfibromen voorkomen én behandelen • Schildklieraandoeningen behandelen • Zware metalen verwijderen • Oestrogeensuppletie staken (pil, menopauzepil) • Antioestrogeen suppletie: bioflavonoïden (1000 mg per dag), zaagpalm, vrouwenmantel, vitex agnus castus, duizendblad (waarschuwing: kruiden zijn niet voor iedereen geschikt en moeten altijd met voorzichtigheid benaderd worden, onder begeleiding van een kruidendeskundige) • Lever ondersteunen: mariadistel (silymarine), paardenbloem, artisjok, choline en inositol (1000 mg per dag), methionine (500 mg per dag), SAM (400 à 1600 mg) • Zware metalen elimineren: knoflook, uien, yoghurt, kefir, chelatie therapie, kelp of chlorella (2 x 500 mg), glutathion, N-acetylcysteïne (600 à 1800 mg), MSM (1 à 4 gram), silymarine (4 x 100mg), zink, selenium, vitamine A, C, E • Vitamine D3: 2000 à 5000 tot 10.000 IE per dag (bloedanalyse!) • Vitamine C: 1 à 3 tot 10 gram per dag • Coënzym Q10: 30 à 100 mg per dag • Zink: 30 à 80 mg per dag • Arginine en lysine: 500 mg van elk • Vitamine A: tot 20.000 IE per dag • Proteolytische enzymen (krachtige formule): 3 x 2 tabletten tussen de maaltijden Info: • De controverse rond soja - Vriend of vijand? LeefNu 54 • Schildklierstoornissen, een stille epidemie van de 21ste eeuw. Orthofyto 25 • Biochemische effecten van amalgaam en zware metalen in het lichaam. Orthofyto 40 • Zware metalen elimineren. Orthofyto 89

Referenties:

1. Uterine Fibroids. Life Extension Disease Prevention and Treatment (expanded 4th edition). Life Extension Media, 2003 2. Lethaby A, Vollenhoven B. Fibroids (uterine myomatosis, leiomyomas). Clin Evid (Online). 2011 Jan 11;2011. pii: 0814 3. Nasiadek M, Swiatkowska E, Nowinska A, et al. The Effect of Cadmium on Steroid Hormones and Their Receptors in Women with Uterine Myomas. Arch Environ Contam Toxicol. 2010 Aug 14 4. Halder SK, Goodwin JS, Al-Hendy A. 1,25-Dihydroxyvitamin D3 reduces TGF-beta3-induced fibrosis-related gene expression in human uterine leiomyoma cells. J Clin Endocrinol Metab. 2011 Apr;96(4):E754-62. 5. Miyake A, Takeda T, Isobe A, et al. Repressive effect of the phytoestrogen genistein on estradiol-induced uterine leiomyoma cell proliferation. Gynecol Endocrinol. 2009 Jun;25(6):403-9. 6. Lange R, Meinen K. [Diagnosis of thyroid function in uterine myomatosis]. [Article in German] Zentralbl Gynakol. 1989;111(1):47-52.


11

Voedingsdossier

Spinazie werkt bloeddrukverlagend Eén van de rijkste nutriëntenbronnen

Walter O.M. Faché

S

pinazie wordt al als groente gegeten sinds de Gouden Eeuw van de Renaissance (16de eeuw). Volgens de overlevering zou Catharina de Medici, toen ze haar geboortestad Firenze in Italië verliet om met de Franse koning te trouwen, haar eigen koks hebben meegenomen, omdat die wisten hoe ze haar geliefde spinaziegerecht moesten klaarmaken. Dit gerecht kennen we nu als Spinazie à la Florentine. Spinazie is ondertussen niet meer weg te denken in de westerse keuken. Of je nu een typische Bourgondiër bent en zweert bij ‘spinaziestoemp met worst’ of een verfijnde culinaire proever die meer te vinden is voor spinaziesalade, spinazie kan iedereen bekoren. Zelfs de allerkleinsten trekken er hun neus niet voor op, zolang het maar onder de aardappelen gemixt is en begeleid wordt door vissticks. Spinazie is niet alleen een lekkere bladgroente, ze heeft ook heel wat gunstige effecten op de gezondheid. Deze klassieker hoort zeker thuis in een gezond voedingspatroon.

Energie en vitaliteit Spinazie is een uitstekende plantaardige bron van ijzer, die in vergelijking met dierlijke ijzerleveranciers, laag is in calorieën en vetten en rijk aan fytonutriënten. IJzer is een integraal onderdeel van hemoglobine, het bloedeiwit dat zuurstof van de longen naar alle lichaamscellen vervoert. IJzer is ook een onderdeel van enzymsystemen die instaan voor de aanmaak van energie en het metabolisme.

Antikankergroente Wetenschappers hebben minstens 13 verschillende flavonoïden gevonden in spinazie die als antioxidanten en kankerbestrijdende stoffen werken. De antikankereigenschappen van deze spinazieflavonoïden zijn zo indrukwekkend dat onderzoekers

12


speciale spinazie-extracten ontwikkeld hebben om in gecontroleerde studies te gebruiken. Deze extracten remmen de celdeling van maagkankercellen en voorkomen de ontwikkeling van huidkanker. Vrouwen die veel spinazie eten, hebben een verlaagd risico op borstkanker. Een recent ontdekte carotenoïde, neoxanthine, die in spinazie en andere bladgroenten zit, zet prostaatkankercellen aan om zichzelf te vernietigen (apoptose). Neoxanthine wordt zelf omgezet in andere stoffen die ervoor zorgen dat kankercellen zich niet verder delen.

Een gezond hart Spinazie is rijk aan voedingsstoffen die atherosclerose en diabetische hartziekten voorkomen. Vitamine

Voedingsdossier

C en A zijn twee antioxidanten die ervoor zorgen dat cholesterol niet geoxideerd wordt (beschadigd door zuurstof). Geoxideerd cholesterol is één van de risicofactoren voor hart- en vaatziekten, vooral atherosclerose. Spinazie is ook rijk aan foliumzuur en vitamine B6, twee B-vitaminen die een belangrijke rol spelen in het verlagen van homocysteïne. Homocysteïne is een metaboliet van methionine, die de bloedvatwanden kan beschadigen als hij niet onder controle gehouden wordt. Het is een onafhankelijke risicofactor voor hart- en vaatziekten en andere degeneratieziekten. Spinazie is een goede bron van kalium en magnesium, twee mineralen die de bloeddruk reguleren en essentieel zijn voor een goede hartfunctie. Een recente studie toonde aan dat een enzym uit spinazie het ACE enzym (angiotensine I converting enzyme) remt. Wanneer dit enzym overactief is, verhoogt de bloeddruk. Spinazie heeft daarom dezelfde werking als bloeddrukverlagende middelen (ACEremmers), maar dan zonder de bijwerkingen. Uit dierproeven blijkt dat spinazie de bloeddruk binnen twee à vier uur verlaagt.

Goede hersenfunctie Onderzoekers hebben ontdekt dat spinazie de hersenen helpt beschermen tegen oxidatieve stress (schade door zuurstof vrije radicalen) en achteruitgang van de hersenfunctie bij het ouder worden tegengaat. Wanneer men oude laboratoriumdieren een spinazierijk dieet geeft, verbeteren zowel hun leercapaciteit als hun motorische vaardigheden.

Een goed zicht Spinazie is een goede leverancier van vitamine A, ook bekend als dé vitamine voor gezonde ogen en een goed zicht. Daarnaast is spinazie rijk aan de carotenoïden zeaxanthine en luteïne, die de laatste jaren vitamine A in de schaduw gezet hebben wat betreft het effect op de ogen. Mensen die veel zeaxanthine en luteïne consumeren, hebben een aanzienlijk verlaagd risico op het ontwikkelen van cataract en maculadegeneratie, twee ernstige oogaandoeningen die tot blindheid kunnen leiden. Zeaxanthine en luteïne zijn vetoplosbare carotenoïden, dat wil zeggen dat ze beter opgenomen worden

wanneer ze samen met vetrijke voedingsmiddelen, zoals eieren, noten of olijfolie gegeten worden.

Andere gunstige effecten van spinazie Spinazie is een geconcentreerde bron van nutriënten die allemaal een gunstige werking in het lichaam hebben. Zo vinden we ondermeer vrije radicalenvangers (mangaan, koper, zink, selenium en vitamine E), energie producerende stoffen (vitamine B1, B2, B3), calcium en fosfor voor sterke botten, voedingsvezel voor een gezonde spijsvertering en detoxificatie, plantaardige eiwitten voor de opbouw van spieren en andere weefsels, omega-3 vetzuren die ontsteking tegengaan, en zelfs tryptofaan, dat zorgt voor een goede nachtrust.

Rauw of gekookt? Er is niet veel verschil in voedingswaarde tussen rauwe en gekookte spinazie, op voorwaarde dat spinazie slechts kort gekookt wordt. Voor mensen die gevoelig zijn voor oxalaat of oxaalzuur, kan het nuttig zijn om spinazie te koken, aangezien het gehalte aan oxaalzuur aanzienlijk vermindert door het kookproces. Wanneer je spinazie heel kort kookt (slechts een minuut) en vervolgens het water weggiet, verwijder je de zuren die van nature in spinazie aanwezig zijn, maar behoudt je de nutriënten. Lang koken maakt spinazie zacht en papperig en doet veel van zijn voedingsstoffen verliezen. Aan de andere kant zijn er aanwijzingen dat oxaalzuur een antioxidant is die oxidatie van vetten en van vitamine C tegengaat. Regelmatig rauwe spinazie eten is daarom geen slecht idee. Spinazie uit blik of glas bevat minder voedingsstoffen, zeker als er ook bewaarmiddelen, kleurstoffen of zout aan toegevoegd zijn. Popeye mag het dan wel slim bekeken hebben, hij zou nog sterker geweest zijn als hij verse spinazie had gegeten in plaats van uit blik. Referenties:

1. He T, Huang CY, Chen H, Hou YH. Effects of spinach powder fat-soluble extract on proliferation of human gastric adenocarcinoma cells. Biomed Environ Sci. 1999 Dec;12(4):247-52. 2. Bakshi S, Bergman M, Dovrat S, et al. Unique natural antioxidants (NAOs) and derived purified components inhibit cell cycle progression by downregulation of ppRb and E2F in human PC3 prostate cancer cells. FEBS Lett. 2004 Aug 27;573(1-3):31-7. 3. Torres-Sánchez L, López-Carrillo L, López-Cervantes M, et al. Food sources of phytoestrogens and breast cancer risk in Mexican women. Nutr Cancer. 2000;37(2):134-9. 4. Joseph JA, Shukitt-Hale B, Denisova NA, et al. Reversals of age-related declines in neuronal signal transduction, cognitive, and motor behavioral deficits with blueberry, spinach, or strawberry dietary supplementation. J Neurosci. 1999 Sep 15;19(18):8114-21. 5. Kayashima T, Katayama T. Oxalic acid is available as a natural antioxidant in some systems. Biochim Biophys Acta. 2002 Oct 10;1573(1):1-3. 6. Yang Y, Marczak ED, Usui H et al. Antihypertensive properties of spinach leaf protein digests. J Agric Food Chem. 2004 Apr 21;52(8):2223-5.


13

Orthotarische recepten

Tover de zon op je bord Lies Helsloot

H

eerlijk! Koken in de zomer. Een overvloed aan kleurrijke vruchten en groenten, verse kruiden, prachtige bloemen in de natuur. Zalig genieten van het rijke smakenpalet dat nu volop en in overvloed aanwezig is. En als het weer tijdens de zomermaanden dan toch even zou tegenzitten, dan tover je met deze recepten in een handomdraai de zon op je bord.

Zonnige groentetartaar Ingrediënten voor 4 personen

• • • • • • • • • •

2 tomaten, ontveld en ontpit 1 gele en 1 rode (of oranje) paprika, ontpit 1 komkommer, geschild 1 sjalotje, zeer fijn gesnipperd 1 teentje look, zeer fijn gesneden een handvol verse basilicum een eetlepel vers citroensap (of meer naar smaak) zwarte peper ongeraffineerd zeezout extra vierge olijfolie

Werkwijze

• Snij alle groenten in fijne blokjes (in keukentermen een fijne brunoise) en de basilicum in fijne reepjes • Meng alles met een flinke scheut olijfolie en breng op smaak met citroensap, zeezout en peper • Verdeel de tartaar over kleine, leuke schaaltjes of glaasjes en serveer als aperitiefhapje • Je kan deze tartaar ook eten bij een stukje vis al dan niet op de barbecue, als dipsausje of op een toastje van zuurdesembrood

Slaatje van Coeur de Boeuf tomaten, gerookte zalm en citroenmelisse Ingrediënten voor 4 personen

• 400 g sneetjes gerookte zalm in reepjes gesneden van ongeveer 1 cm breed • 2 grote tomaten ‘Coeur de Boeuf’ (ongeveer 1 kg), met een mandoline in zeer fijne plakjes gesneden • extra vierge olijfolie • 2 volle eetlepels verse yoghurt • 2 eetlepels vers citroensap (of meer) • zwarte peper • grof zeezout • 1 eetlepel kappertjes op azijn • een tiental verse blaadjes verse citroenmelisse in fijne reepjes (of meer naar smaak) • enkele takjes verse bieslook, fijn gesneden

14


Werkwijze

• Leg alle plakjes tomaat op een grote schaal • Verdeel er kriskras de zalm over • Maak een vinaigrette van de yoghurt, citroensap, zout, kappertjes, peper, citroenmelisse en bieslook. Druppel de vinaigrette over de salade. • Serveer met plakjes geroosterd stokbrood Coeur de Boeuf: deze oude tomatensoort kwam de laatste jaren weer ‘in de mode’. Ze zijn niet alleen prachtig van vorm, maar ook heerlijk van smaak. Ze zijn vrij stevig en je kan ze heel gemakkelijk in fijne plakken snijden met een mandoline of fijn mes. Je kan ze dresseren als een soort vegetarische carpaccio op een grote schaal. Echt een blikvanger op een zomers buffet. Citroenmelisse is een kruid dat erg gemakkelijk te kweken is in potten of in volle grond. In mijn eigen tuin heeft de plant zichzelf al voortgezaaid. Citroenmelisse stimuleert de spijsvertering en wordt aanbevolen bij maag- en darmaandoeningen. Het is een kruid dat bij velen in de tuin staat, maar vaak weet men niet wat je er allemaal mee kan maken. Het kruid beperkt zich niet enkel tot het gebruik in kruideninfusies, maar leent zich perfect voor het op smaak brengen van allerlei salades, is heerlijk op fetakaas en origineel in combinatie met warme visgerechten. Ook een simpele kan water

Orthotarische recepten

kan je opfrissen door er flink wat blaadjes in te doen. En voor een snelle opkikker wrijf je gewoon enkele blaadjes tussen de handen voor een heerlijk, natuurlijk parfum.

Salade van meloen en ricotta

olijfolie) • 4 volle eetlepels yoghurt • 1 eetlepel rode wijnazijn • zeezout en zwarte peper Werkwijze

• Verdeel de scampi’s over 4 satéstokjes en bak ze op de barbecue. Draai ze regelmatig om. Ze zijn gaar op ongeveer 4 minuten. • Voor de dressing doe je de peterselie, ansjovis, lente-ui en look in een hakmolentje. Hak alles zeer fijn. • Voeg er dan de mayonaise, yoghurt en azijn aan toe. • Breng de dressing op smaak met peper en zout. • Serveer de scampi’s met de saus en een frisse salade.

Frisse fruitijsjes Wat is een zomer zonder ijs? Met deze ijsjes verovert u menig hart, zowel van klein als oud. Je hebt enkel ijsvormpjes nodig van kunststof. Puur, verfrissend fruit zonder kleur- en bewaarstoffen. Ingrediënten voor 4 personen

• ½ meloen type Cavaillon en ongeveer ¼ watermeloen: je hebt in totaal zo’n 800 g meloen, gepeld en ontpit nodig • 200 g ricotta kaas: dit is een harde, Italiaanse schapenkaas. Verkrijgbaar in de betere kaaswinkel. Indien je de kaas niet vindt, kan je deze door fetakaas. • Grof zeezout • Verse munt: een 12-tal blaadjes in fijne reepjes Ingrediënten (voor ongeveer 8 ijsjes) Werkwijze

• Snij de meloenen in fijne plakjes en schik ze nonchalant op een grote schaal • Strooi er de ricotta in fijne plakjes over en werk af met het zout en de verse munt. Je kan de ricotta het makkelijkste snijden met een dunschiller.

Gegrilde scampi’s met groene kruidendressing Ingrediënten voor 4 personen

• 20 grote scampi’s (of 1 grote gamba per persoon), gepeld en darmkanaal verwijderd • 2 ansjovisfilets • 2 pijpajuintjes, grof gehakt • een klein teentje look • een kop verse peterselie • 2 eetlepels verse mayonaise (bij voorkeur van

• • • •

1 kop verse aardbeien 2 verse, rijpe perziken (gepeld, ontpit en in stukken) 2 koppen bosbessen 80 ml agavesiroop

Werkwijze

• Pureer alles met een staafmixer of in een blender • Wrijf het mengsel met een spatel door een fijne zeef • Vul met het gezeefde mengsel de ijsvormpjes en plaats ze enkele uren in de diepvries of tot ze volledig bevroren zijn. • Je kan deze ijsjes gerust enkele weken in de diepvries bewaren. Het is dus handig om er ineens een hele hoop te maken zodat je steeds een (h)eerlijk dessertje in huis hebt.


15

Eetwij(s)zer, een epigenetisch logboek Deze rubriek spoort de lezer aan om verstandig met eten om te gaan. Met deze tips en adviezen reiken we een leidraad aan om dag na dag tot een beter voedingspatroon te komen voor jezelf, je kinderen en je huisdieren. Voedingsstoffen zijn epigenetische signalen die je genen positief manipuleren.

Hele druiven eten effectiever tegen kanker dan afzonderlijke stoffen uit druiven

Darmkanker staat op de derde plaats wat betreft het aantal kankerdoden, zowel bij mannen als bij vrouwen. In de medische literatuur worden druivenpitextract en resveratrol vaak beschreven als krachtige ‘chemotherapeutische’ stoffen tegen darmkanker, maar dan moeten ze wel in hoge doseringen gebruikt worden. Amerikaanse wetenschappers ontdekten dat een combinatie van deze twee stoffen, druivenpitextract plus resveratrol, een veel sterkere werking had, ook in lage doses. De twee stoffen samen remmen de proliferatie (woekering) van kankercel-

16


len en zorgen ervoor dat kankercellen afsterven (apoptose). Ze komen tot de conclusie dat het misschien beter is om in de strijd tegen kanker fytonutriënten te combineren, zoals ze in de voeding ook samen voorkomen. Hun volgende ‘ontdekking’ is wellicht dat hele druiven eten nog effectiever werkt dan resveratrol en druivenpitextract samen. Visie van het FIOW De neiging van de medische biochemische wetenschappen om nutriënten en fytonutriënten te isoleren uit planten, en deze dan te testen in hoge concentraties, heeft

er toe geleid dat voedingsstoffen tegenwoordig als medicijnen beschouwd worden. Eén actief ingrediënt heeft één bepaalde werking of in het gunstigste geval enkele verschillende acties, maar er moeten extreem hoge doseringen gebruikt worden om het gewenste resultaat te bereiken. Men verliest steeds meer de natuurlijke synergie uit het oog. De nieuwe tendens in de wetenschappen is dat men al deze geïsoleerde stoffen gaat combineren om te zien wat dat geeft. En dan ‘ontdekt’ men dat ze samen een veel krachtiger werking hebben, in lagere doses. Men heeft eerst voeding steeds verder opgesplitst in kleinere componenten om dan tot de conclusie te komen dat voeding in zijn geheel - of wholefood – beter is. Het is een typisch wetenschappelijk verschijnsel dat zich niet alleen tot de voedingswetenschappen beperkt. Het menselijk lichaam is door de wetenschappen ook eerst ontmanteld tot in de kleinste details, en nu begint men in te zien dat al deze componenten met elkaar in verbinding staan en niet los van elkaar gezien kunnen worden. Het principe van de holistische geneeskunde, dat al eeuwen wordt toegepast, wordt eindelijk door de wetenschappen ‘ontdekt’.

Referentie:

Radhakrishnan S, Reddivari L, Sclafani R, et al. Resveratrol potentiates grape seed extract induced human colon cancer cell apoptosis. Front Biosci (Elite Ed). 2011 Jun 1;3:1509-23.

Coënzym Q10:

ENERGIE voor een

Mandarijntjes voorkomen overgewicht, diabetes en hartziekten

tweede jeugd

Mandarijnen, de kleine varianten van de sinaasappel, bevatten een stof, nobelitine, die kan helpen bij het voorkomen van dodelijke degeneratieziekten. Nobelitine is een flavonoïde met een veelbelovende werking: het voorkomt namelijk overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten. Een groep wetenschappers gaf nobelitine aan muizen die een typisch westers dieet kregen, rijk aan vetten en geraffineerde suikers. Een andere groep die hetzelfde dieet at, kreeg geen nobelitine en diende als controle. Het westerse dieet veroorzaakte, zoals men verwachtte, heel snel verhoogde cholesterolwaarden, verhoogde insulinewaarden en leververvetting. Echter, dat gebeurde alleen bij de muizen die geen nobelitine gekregen hadden. Bij de muizen die naast het ongezonde dieet nobelitine kregen, deden zich geen van deze nefaste gevolgen voor. Nobelitine verhoogt de vetverbranding, zodat minder triglyceriden in de lever worden opgestapeld, het verhoogt de insulinegevoeligheid en de glucosetolerantie en voorkomt het ontstaan van atherosclerose. Volgens de onderzoekers heeft dit stofje enorm veel potentieel in de preventie en behandeling van overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten. Regelmatig een mandarijntje eten, is dus geen slecht idee om aan preventie te doen.

vanaf 14,95 E UR 30+ 15 GRA TIS

BioActive Q10 50 mg CNK 2725-281 30+15 caps Adviesprijs: € 14,95

BioActive Q10 50 mg CNK 2576-403 90+30 caps Adviesprijs: € 43,20 BioActive Q10 CNK 2506-905 Adviesprijs:

100 mg 30 caps € 26,75

(Beschikbaar in Apotheken)

BioActive Q10 Uniqinol® levert coënzym Q10 onder de gereduceerde vorm ubiquinol, die biochemisch actief is.

Meer info over diabetes en overgewicht MN 8. Overgewicht orthomoleculair behandelen - € 30 MN 9. Hoe de opmars van diabetes stoppen? - € 30

Gebaseerd op de meest recente wetenschappelijke ontwikkelingen, is BioActive Q10 een voedingssupplement van de 2de generatie dat voor een sneller en groter effect zorgt in vergelijking met andere coënzym Q10 supplementen.

Referentie:

Mulvihill EE, Assini JM, Lee JK, et al. Nobiletin Attenuates VLDL Overproduction, Dyslipidemia, and Atherosclerosis in Mice With Diet-Induced Insulin Resistance. Diabetes. 2011 May;60(5):1446-57.

Bovendien biedt BioActive Q10 de garantie dat het natuurlijke ubiquinol, aangeboden in een 100% homogene oplossing zonder kristallen, stabiel blijft, hetgeen zorgt voor een betere biologische opneembaarheid én werkzaamheid. BioActive Q10 is aangewezen bij de gezonde volwassene: • antioxidatief effect • bij vermoeidheid

• vitaliserend

BE_Q10_Active_Ad_orthophyto_DU_0910

de volwassene met gezondheidsproblemen: • voor de goede werking van de cardiovasculaire, metabole en neurologische functies.

Pharma Nord QH Active Q10 – Patented Formula

Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02/720.51.20 – Fax 02/720.51.60 E-mail:[email protected]


Nutriëntenfiche

Biotine

Energie, gezonde zenuwen, haren en nagels Hilde Maris

B

iotine is één van de minst bekende B-vitaminen. Oorspronkelijk werd het vitamine H genoemd. Biotine werd eind jaren ’30, begin jaren ’40 ontdekt, toen in bepaalde onderzoeken kuikens, die gevoed werden met veel rauw eiwit, huiduitslag ontwikkelden en het haar rond hun ogen verloren. Wanneer eierdooiers aan het dieet toegevoegd werden, verdwenen deze symptomen. Eierdooiers zijn één van de rijkste bronnen van biotine, terwijl er in rauw eiwit een stof zit, avidine, die biotine bindt en de opname ervan verhindert. Sindsdien is deze stof goed bestudeerd en heeft men vele functies ervan ontdekt. Biotine moet uit de voeding gehaald worden, maar de meeste mensen eten onvoldoende biotinerijke voeding. In ideale omstandigheden kunnen bacteriën in de darm biotine aanmaken, maar de darmflora van de meeste mensen is verstoord, dus men kan er van uit gaan dat we onvoldoende biotine zelf aanmaken.

Functies van biotine Energieproductie Biotine is betrokken bij het koolhydraat- en vetmetabolisme. Biotine is een cofactor in de gluconeogenese, een proces dat er voor zorgt dat glucose wordt gemaakt uit eiwitten, vetten en lactaat, zodat er altijd voldoende energie is voor de hersenen en de spieren. Biotine verbetert het verbruik van suiker en verlaagt de bloedsuikerspiegel, waardoor het een belangrijke stof is bij diabetici. Aanmaak van vetten Veel van de klassieke tekortsymptomen van biotine zijn huidproblemen. Dat heeft te maken met de rol van biotine bij de vetsynthese. De aanmaak van vetten is cruciaal voor alle cellen in ons lichaam, omdat de functie van elke cel afhangt van de juiste vetsamenstelling van de celmembraan (het vliesje rond de cel). Dit is vooral belangrijk voor huidcellen, omdat deze in een snel tempo afsterven en vervangen moeten worden en

18


omdat ze als een barrière dienen tegen de invloeden van buitenaf. De huidcellen zijn bij de eersten die problemen krijgen door onvoldoende goede vetten. Ondersteuning van het zenuwstelsel Glucose en vetten worden ook door het zenuwstelsel gebruikt voor de aanmaak van energie. Biotine is daarom ook belangrijk voor gezonde zenuwen. Heel wat zenuwsymptomen zijn gelinkt aan een tekort aan biotine.

Tekortsymptomen • Huidproblemen: melkkorsten bij baby’s, eczeem bij volwassenen • Haarverlies • Broze en gespleten nagels • Zenuwaandoeningen: aanvallen, slechte coördinatie, gebrek aan spierspanning, depressie, lusteloosheid, hallucinaties, gevoelloosheid en tintelingen in vingers en tenen

Nutriëntenfiche

• Mentale achterlijkheid • Spierkrampen en spierpijn, zeker bij zware inspanningen • Ketoacidose, lactaatacidose (verzuring) • Glucose-intolerantie, insulineresistentie • Gebrek aan biotine tijdens de zwangerschap kan geboorteafwijkingen veroorzaken

Oorzaken van tekorten • Onvoldoende inname via de voeding • Slechte opname in de darm, darmaandoeningen, verstoorde darmflora • Consumptie van te veel rauw eiwit (zonder dooier) • Zwangerschap: 50% van de zwangere vrouwen heeft een biotinetekort • Epilepsiemedicijnen (carbamazepine, valproïnezuur) verstoren de opname van biotine • Hoge doses vitamine B5 (B5 gaat in competitie met biotine voor de opname) • Heel hoge doses liponzuur kunnen de activiteit van biotine-afhankelijke enzymen verlagen • Roken versnelt de afbraak van biotine • Tekort aan vitamine B6 en SAM, de cofactoren in de biotine aanmaak

Voedingsbronnen van biotine De rijkste bronnen van biotine zijn eierdooier, lever en gist. Andere goede bronnen zijn pinda’s, amandelen, yoghurt, geitenmelk, snijbiet, tomaten, wortelen, uien, avocado’s, walnoten, zalm, cashewnoten, sesamzaad en bananen.

Aanbevolen hoeveelheden De officiële ADH of dagelijks aanbevolen hoeveelheid voor biotine voor volwassenen is 30 tot 70 µg (Voedingsaanbevelingen voor België, Herziening 2009) De orthomoleculaire dagelijkse hoeveelheid (ODH) ligt tussen de 300 en 2.000 µg (2 mg). In de orthomoleculaire geneeskunde hanteert men optimale waarden in plaats van waarden die net voldoende zijn om geen tekortsymptomen te ontwikkelen. Omdat iedereen biochemisch verschillend en uniek is, is er ook een groot verschil in de individuele behoeften, vandaar de veel bredere range dan bij de reguliere aanbevelingen.

Kan je te veel biotine nemen? In de medische literatuur worden geen bijwerkingen of vergiftigingsverschijnselen van biotine gevonden, zelfs niet bij langdurig gebruik van 60 mg per dag (bij mensen met afwijkingen van het biotinemetabolisme worden zelfs doses van 200 mg goed verdragen). Doordat er geen bijwerkingen bekend zijn, is er ook geen veilige bovengrens opgesteld.

Tip Een goed B-complex moet biotine bevatten Referenties:

1. Zempleni J, Mock DM. Biotin biochemistry and human requirements. J Nutr Biochem. 1999 Mar;10(3):128-38. 2. Zempleni J, Hassan YI, Wijeratne SS. Biotin and biotinidase deficiency. Expert Rev Endocrinol Metab. 2008 Nov 1;3(6):715-724. 3. Mock DM, Quirk JG, Mock NI. Marginal biotin deficiency during normal pregnancy. AmJ Clin Nutr 2002 Feb;75(2):195-9 2002. 4. Mock DM. Marginal biotin deficiency is common in normal human pregnancy and is highly teratogenic in mice. J Nutr. 2009 Jan;139(1):154-7. 5. Sealey WM, Teague AM, Stratton SL, et al. Smoking accelerates biotin catabolism in women. Am J Clin Nutr. 2004 Oct;80(4):932-5. 6. Sauberlich HE. Interactions of thiamin, riboflavin, and other B-vitamins. Ann NY Acad Sci 1980;355:80 1980. 7. Mock DM, Dyken ME. Biotin catabolism is accelerated in adults receiving long-term therapy with anticonvulsants. Neurology. 1997 Nov;49(5):1444-7. 8. Larrieta E, de la Vega-Monroy ML, Vital P et al. Effects of biotin deficiency on pancreatic islet morphology, insulin sensitivity and glucose homeostasis. J Nutr Biochem. 2011 May 17. 9. Zempleni J, Mock DM. Human peripheral blood mononuclear cells: ; Inhibition of biotin transport by reversible competition with pantothenic acid is quantitatively minor. J Nutr Biochem. 1999;10(7):427-432. 10. Flodin N. Pharmacology of micronutrients. New York: Alan R. Liss, Inc.; 1988 11. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Biotin. Dietary Reference Intakes: Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. Washington, D.C.: National Academy Press; 1998:374-389 12. Zempleni J, et al. Lipoic acid reduces the activities of biotin-dependent carboxylases in rat liver. J Nutr. 1997 Sep;127(9):1776-81.


19

Medisch dossier

Rusteloze benen syndroom Restless Legs Syndrome Nutriëntentekorten als hoofdverdachte

Hilde Maris

R

usteloze benen syndroom (RBS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel, dat gekenmerkt wordt door een onbedwingbare drang om je benen te bewegen, meestal als gevolg van onprettige gewaarwordingen in je benen, zoals een brandend gevoel, tintelingen, stuiptrekkingen en zelfs pijn. Deze bewegingsdrang duikt meestal op het verkeerde moment op, wanneer je probeert te ontspannen of te slapen. Door een gebrek aan rust ’s avonds en slaap ’s nachts kunnen overdag vermoeidheid en prestatieproblemen ontstaan. Wat veroorzaakt rusteloze benen en wat kan je er tegen doen?

Oorzaken onduidelijk De exacte oorzaak van rusteloze benen is niet bekend, maar onderzoekers geloven dat het te maken heeft met een afwijking in het centraal zenuwstelsel. RBS veroorzaakt prikkelbaarheid in een bepaalde regio van de hersenen (subcorticaal gebied) door een verstoring in de werking van de neurotransmitter dopamine. Dopamine is een stof die signalen doorgeeft van de ene zenuwcel naar de andere en naar de spieren en die belangrijk is bij het reguleren van beweging. RBS wordt gelinkt aan diabetes en roken. Het komt vaker voor bij ouderen dan bij jongeren en er is een duidelijke familiale factor aanwezig. Ook ras speelt een rol: RBS komt zelden voor bij Aziaten en komt het meest voor bij Noord-Europeanen.

Rusteloze benen syndroom wordt gelinkt aan: •

20

ijzertekort


• • • • • • •

lage dopaminewaarden letsels van het ruggenmerg of de perifere zenuwen zwangerschapsgerelateerde tekorten aan ijzer, foliumzuur en magnesium coeliakie (glutenintolerantie): RBS komt bijna acht keer meer voor bij coeliakiepatiënten multiple sclerose, diabetes, spastisch colon, verstoorde darmflora nierziekten, vooral in het eindstadium medicatie: tricyclische antidepressiva, SSRI’s (selectieve serotonine heropname remmers, antidepressiva), lithium en cafeïne

RBS wordt ingedeeld in primaire en secundaire vormen. Primaire RBS doet zich voor zonder onderliggende aandoeningen. Het begint op jongere leeftijd en wordt geassocieerd met genetische defecten. Secundaire RBS wordt vooral gelinkt aan ijzertekort, zwangerschap, bloedarmoede, nierziekten en hersen-

Medisch dossier

stoornissen. Er is ook een verband met een verhoogde pijngewaarwording, wat waarschijnlijk gekoppeld is aan de activiteit van dopamine.

IJzer en dopamine Een enzym dat betrokken is bij de aanmaak van dopamine (tyrosine hydroxylase) heeft voor zijn werking ijzer nodig. In dierstudies veroorzaakt een ijzertekort een verstoring van de werking van dopamine. Er wordt aangenomen dat RBS patiënten onvoldoende ijzer opnemen in de hersenen. De ijzertekorten doen zich vooral voor in de hersenregio’s die betrokken zijn bij de controle van de lichaamsbeweging. Uit autopsies blijkt dat RBS patiënten vooral een ijzertekort hebben in de substantia nigra. Verder wordt er ook een verband gevonden tussen rusteloze benen en aandoeningen die gepaard gaan met een gebrek aan ijzer, zoals bloedarmoede, wat de link met ijzertekort versterkt.

Behandeling In de reguliere geneeskunde wordt het rusteloze benen syndroom behandeld met dopamineagonisten (stoffen die het dopamine verhogen), Levodopa (L-dopa, een voorloper van dopamine), slaapmiddelen, kalmeermiddelen en anticonvulsiva (tegen stuiptrekkingen en epilepsieaanvallen).

Nutriënten Omdat rusteloze benen met nutriëntentekorten geassocieerd worden, hebben wetenschappers het effect van supplementen bij RBS onderzocht. De resultaten zijn veelbelovend.

IJzer Niet alleen ijzer in het bloed is laag bij RBS patiënten, ook hun ijzerreserve (ferritine) is vaak abnormaal laag. Bij hogere ferritinewaarden (>50µg/l) ziet

men minder symptomen. Een tekort aan ferritine kan ontstaan door een lage ijzerinname, een slechte opname van ijzer of overmatig bloedverlies. De symptomen van RBS kunnen verbeteren of volledig verdwijnen door orale of intraveneuze toediening van ijzer. In studies ziet men een duidelijke verbetering van de motorische en sensorische symptomen van RBS, maar ook van slapeloosheid, depressie, vermoeidheid en levenskwaliteit.

Foliumzuur Foliumzuur is betrokken bij de aanmaak van nieuwe cellen (DNA en RNA) en bij de bescherming tegen DNA-schade. Foliumzuur is ook nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en een tekort aan foliumzuur leidt tot bloedarmoede. Rusteloze benen worden gelinkt aan foliumzuurtekort, vooral tijdens de zwangerschap en bij de genetische variant. Als een gebrek aan foliumzuur aan de basis ligt van RBS, kan dagelijkse suppletie met 5 à 10 mg foliumzuur aanzienlijke verbetering geven. Wie zulke hoge doses foliumzuur neemt, kan best ook 500 à 1000 µg vitamine B12 bijnemen. Bij mensen die een bepaald enzym missen, dat foliumzuur omzet in zijn actieve vorm, heeft foliumzuursuppletie geen zin. Zij moeten de actieve vorm van foliumzuur, methyltetrahydrofolaat, nemen.

Magnesium Magnesiumsuppletie verlicht eveneens de symptomen van RBS. Vooral bij patiënten die er ’s avonds en ’s nachts last van hebben, kan 250 mg magnesium, vlak voor het slapengaan, helpen. Over de hele dag verspreid kunnen doses van 250 tot 1000 mg (elementair) magnesium genomen worden.

Advies Rusteloze Benen Syndroom • Orthotarische voeding volgens de Voedingsdriehoek Faché® • Niet roken, matig met alcohol en cafeïne (best volledig elimineren) • Geraffineerde koolhydraten en suikers schrappen • IJzer (aminozuurgecheleerd): dosering te bepalen door een arts op basis van bloedonderzoek en uitsluitend indien er een ijzertekort is • Vitamine C: 500 à 3000 mg om de absorptie van ijzer te verhogen • Lactoferrine: 300 à 900 mg per dag (verhoogt de ijzerabsorptie en de aanmaak van ferritine) • Foliumzuur: 800 à 4000 µg (+ 500 à 1000 µg vitamine B12) • Magnesium: 500 à 1000 mg (waarvan 250 mg voor het slapengaan) Referenties:

1. Trenkwalder C, Paulus W. Restless legs syndrome: pathophysiology, clinical presentation and management. Nat Rev Neurol. 2010 Jun;6(6):337-46. 2. Trotti LM, Rye DB. Restless legs syndrome. Handb Clin Neurol. 2011;100:661-73. 3. Cuellar NG, Hanlon A, Ratcliffe SJ. The relationship with iron and health outcomes in persons with restless legs syndrome. Clin Nurs Res. 2011 May;20(2):144-61. 4. Moccia M, Pellecchia MT, Erro R, et al. Restless legs syndrome is a common feature of adult celiac disease. Mov Disord. 2010 May 15;25(7):877-81. 5. Patrick LR. Restless legs syndrome: pathophysiology and the role of iron and folate. Altern Med Rev. 2007 Jun;12(2):101-12. 6. Manconi M, Govoni V, De Vito A, et al. Pregnancy as a risk factor for restless legs syndrome. Sleep Med. 2004 May;5(3):305-8. 7. Audebert M, Gendre JP, Le Quintrec Y. [Folate and the nervous system (author’s transl)]. [Article in French] Sem Hop. 1979 Sep 1825;55(31-32):1383-7. 8. Hornyak M, Voderholzer U, Hohagen F, et al. Magnesium therapy for periodic leg movements-related insomnia and restless legs syndrome: an open pilot study. Sleep. 1998 Aug 1;21(5):501-5. 9. Weinstock LB, Walters AS. Restless legs syndrome is associated with irritable bowel syndrome and small intestinal bacterial overgrowth. Sleep Med. 2011 May 12. [Epub ahead of print] 10. Greco D. [Restless legs syndrome and diabetes mellitus: an accidental association?] [Article in Italian] Recenti Prog Med. 2011 May;102(5):212-216. doi: 10.1701/659.7671. 11. Fragoso YD, Finkelsztejn A, Gomes S, et al. Restless legs syndrome and multiple sclerosis: a Brazilian multicenter study and metaanalysis of the literature. Arq Neuropsiquiatr. 2011 Apr;69(2):180-3.


21

Orthomoleculaire waarschuwingen Niet alles wat orthomoleculair is, is zomaar goed. Daarom deze kanttekeningen bij voeding en voedingssupplementen, opdat elke voedingsstof op de juiste plaats bij de juiste persoon terechtkomt.

Hoge koolhydraatconsumptie tijdens de zwangerschap leidt tot galstenen Advies Galstenen Vitamine C: 3000 mg per dag Lecithine: 1200 mg per dag Lijnzaadolie: 2 eetlepels per dag Taurine: 2 x 1000 mg per dag Meer info:

MN 22. Zwangerschap, lactatie en orthomoleculaire voeding - € 35

Walter O.M. Faché

ZWANGERSCHAP LACTATIE EN ORTHOMOLECULAIRE VOEDING


Referentie:

Digestive Disease Week (DDW) 2011: Abstract 322. Presented May 8, 2011.

Vrouwen die tijdens de zwangerschap veel koolhydraten eten, hebben een meer dan twee keer zo hoog risico om galstenen te ontwikkelen. Dat meldden onderzoekers van de Universiteit van Washington op een congres over spijsverteringsziekten in Chicago. Volgens de onderzoekers kampt ongeveer 15% van de zwangere vrouwen met galstenen. Het risico op galstenen of dichtslibben van de galwegen blijkt het grootst bij vrouwen die voor de zwangerschap al overgewicht hadden, bij vrouwen die weinig bijkomen tijdens de zwangerschap en bij zwangere vrouwen die veel koffie en alcohol drinken. De hormonale toestand van zwangere vrouwen maakt hen gevoeliger voor insulineresistentie en hyperinsulinemie. Dat wil zeggen dat er veel insuline aangemaakt wordt, maar dat de cellen er niet op reageren en er niets mee kunnen aanvangen, zodat de insuline in het bloed blijft. Insulineresistentie is een voorbode van diabetes. Koolhydraten, vooral geraffineerde koolhydraten, zoals wit brood, witte

pasta, witte rijst, koekjes, gebak, snoep, frisdrank en alcohol, verergeren deze toestand omdat er na het eten van geraffineerde suikers nog meer insuline aangemaakt wordt. Insuline moet er namelijk voor zorgen dat de bloedsuikerspiegel niet te hoog wordt. Door te veel insuline in het bloed en insulineresistentie wordt er volgens de onderzoekers meer cholesterol aangemaakt, verlaagt de aanmaak van galzouten (die cholesterol afvoeren) en verhoogt het cholesterolgehalte in de gal. Daardoor geraakt de galvloeistof verzadigd met cholesterol, kunnen zich galstenen vormen en geraken de galwegen verstopt. Het is voor iedereen aangeraden om geen geraffineerde koolhydraten en suikers te eten. Zwangere vrouwen en vrouwen met een verhoogd risico op galstenen moeten er zeker op letten dat ze uitsluitend ongeraffineerde koolhydraten eten: fruit, groenten, noten, zaden, pitten, volle granen met mate.

Het belang van voeding in de puberteit en adolescentie De puberteit en adolescentie (10 tot 20 jaar) worden om verschillende redenen beschouwd als een kritieke periode op het gebied van voeding. Door de dramatische lichamelijke groei en ontwikkeling stijgt de behoefte aan nutriënten enorm. De nutritionele behoeften van pubers en adolescenten zijn veel hoger dan die van eender welke leeftijdsgroep. De adolescentie kan een tweede kans zijn om groeiachterstand uit de kindertijd in te halen en te compenseren voor eventuele voedingstekorten die men als kind

22


opgelopen heeft. In deze periode kan men ook de basis leggen voor de latere gezondheid. Helaas wordt de voeding- en leefstijl van pubers en adolescenten te veel gedicteerd door socio-culturele factoren. De meeste jongeren in deze leeftijdscategorie hebben een slecht voedingspatroon: hamburgers, frieten, frisdranken, chips, snoep, alcohol. Iedereen kent wel het typische studentenvoedsel. Door een nutriëntenarme voeding wordt het seksuele rijpingsproces en het groeiproces ongunstig beïnvloedt. Bovendien heeft

NORDIC OMEGA-3 GUMMIES leveren hersenstimulerende visolie

met omega-3 voor slimme, gezonde, blije kids, in een heerlijke gummy waar zelfs de kieskeurigste kinderen van smullen.

het een negatieve impact op de studieprestaties en het gedrag. Ouders kunnen hun best doen om hun kinderen gezonde voedingsgewoonten aan te leren, maar dat is niet genoeg. Vaak worden hun inspanningen ondermijnd door het voedingsaanbod op school en de sociale druk van leeftijdgenoten. Scholen zouden voeding in hun leerpakket moeten opnemen. Niet als een keuzevak en ook niet als onderdeel van bepaalde richtingen, maar voor alle leerlingen in alle onderwijsinstellingen. Er heerst nog veel te veel onwetendheid en misvatting over één van meest fundamentele aspecten van ons leven: voeding. Scholen zijn de aangewezen instellingen om daar iets aan te veranderen.

60 gummies • CNK 2619-112 • Exclusief Apotheek en groothandel


omega-3 voor slimme,visolie gezonde, kids, in een heerlijke •met Dezelfde toonaangevende in eenblije nieuwe leuke snoepvorm gummy waar zelfsoranje de kieskeurigste kinderen van smullen. • Makkelijk te kauwen omega-3 snoepjes • Geen kunstmatige smaakstoffen, kleurstoffen of conserveringsmiddelen • ZONDER gluten, gist en zuivelproducten

DeApotheker_0910_dutch.ind 1

Duurzame Visolie

+32 59 27 07 53 of mail [email protected] THIRD-PARTY TESTING Benelux distributie: CompleMed bel ons op:

10/410 1:

Geen zware metalen, pesticiden, dioxines of PCB’s. De grondstoffen van Nordic Naturals zijn afkomstig van enkele van DeApotheker_0910_dutch.indd 1 10/4/10 de schoonste wateren ter wereld. Ieder nieuw productlot wordt tot 3 maal toe door onafhankelijke laboratoria (GMP Certificaties) getest om op zware metalen en meer dan 210 andere milieu contaminaties.

FIOW advies Het is niet gemakkelijk om jongeren te stimuleren gezond te eten. Je hebt als ouders geen controle over wat ze eten als ze niet thuis zijn. Je hoeft ze niet te verbieden fastfood te eten en frisdrank te drinken. Dat maakt het alleen maar aanlokkelijker. Zorg er gewoon voor dat ze thuis supergezonde en lekkere kost te eten krijgen, zodat ze tenminste een compensatie hebben voor eventueel ongezond gedrag. Leer ze op die manier ook het verschil aanvoelen tussen gezond eten en junkfood eten. Wie zich echt zorgen maakt over de eetgewoonten van zoon of dochter, kan hen supplementen geven om eventuele tekorten aan te vullen. Ze gaan er misschien nu hun neus voor optrekken, maar later zullen ze je dankbaar zijn. Referentie:

Jacob JA, Nair MK. Protein and Micronutrient Supplementation in Complementing Pubertal Growth. Indian J Pediatr. 2011 Jun 1. [Epub ahead of print]


1:

Medical research

Nordic Naturals is een bedrijf waarin medisch onderzoek centraal staat en waar procestechnologie en productformuleringen gedreven worden door de meest recente ontwikkelingen. Toonaangevende onderzoeksinstellingen zoals Harvard University, Georgetown University, Columbia University en het Rijksinstituut voor Gezondheid hebben bewust de producten van Nordic Naturals gekozen voor klinische studies. De producten van Nordic Naturals worden op dit moment gebruikt in 30 klinische studies aan verscheidene onderzoeksinstellingen en universiteiten wereldwijd. Elke maand komen • Dezelfde toonaangevende visolie in een nieuwe leuke snoepvorm er nog studies bij. Voor meer klinische onderzoeken, gelieve onze • Makkelijk te kauwen oranje omega-3 snoepjes website te bezoeken www.omega-research.com

met omega-3 vo r slimme, gezonde, blije kids, in e n he rlijke gummy waar zelfs de kieskeurigste kinderen van smul en.

• Geen kunstmatige smaakstoffen, kleurstoffen of conserveringsmiddelen • ZONDER gluten, gist en zuivelproducten Duurzame Visolie

Benelux distributie: CompleMed bel ons op: +32 59 27 07 53 of mail [email protected]

23

DeApotheker_0910_dutch.indd 1

10/4/10 1:

De achterkant van de waarheid

Paracetamol en NSAID’s Gevaarlijke bijwerkingen voorkomen

Hilde Maris en Guido Duerinckx

V

rij verkrijgbare ontstekingsremmers en pijnstillers worden dagelijks door miljoenen mensen gebruikt, maar slechts weinigen zijn zich bewust van de gevaarlijke bijwerkingen van deze ‘onschuldige pilletjes’. Dat is voor een groot deel te danken aan reclameboodschappen ‘van algemeen nut’ die suggereren dat je deze medicijnen gewoon in huis moet hebben, om bij het minste teken van koorts of pijn snel verlichting te kunnen vinden. Daardoor hebben veel mensen de indruk dat het om onschuldige middeltjes gaat. De waarheid is dat ze allesbehalve onschuldig zijn. Vooral paracetamol en de niet-steroïdale onstekingsremmers (NSAID’s), zoals ibuprofen, diclofenac en naproxen brengen veel risico’s met zich mee. Ze veroorzaken niet alleen maagdarmklachten, maar ook ernstige leveren nierschade en een verhoogd risico op hartaanval en beroerte. Gelukkig zijn er manieren om deze schadelijke effecten te voorkomen.

Bijwerkingen Paracetamol • Huiduitslag, rode huid, netelroos • Leverbeschadiging (bij hoge doseringen en chronisch gebruik) • Nierbeschadigingen (bij hoge doseringen en chronisch gebruik) • Astma • Diverticulitis: ontsteking van divertikels = uitstulpingen in slokdarm, dikke darm, urineblaas, ... • Conjunctivitis (oogbindvliesontsteking)

24


Paracetamol, nefast voor lever en nieren Paracetamol is verkrijgbaar onder verschillende merknamen, waarvan de bekendste Panadol, Daro en Dafalgan, maar ook gewoon als Paracetamol. De stof zit in enorm veel vrij verkrijgbare medicaties, al dan niet gecombineerd met andere stoffen, zoals cafeïne, acetylsalicylzuur (aspirine) en codeïne (morfine). Paracetamol wordt gebruikt om pijn te verzachten en koorts te verminderen. In tegenstelling tot de NSAID’s werkt paracetamol niet ontstekingsremmend, heeft het geen bloedverdunnend effect en veroorzaakt het geen maagbloedin-

gen. Dat maakt het echter nog geen veilig middel, want het veroorzaakt ernstige leveren nierschade, vooral bij langdurig gebruik en in combinatie met alcohol of andere leverbelastende stoffen, zoals medicijnen en cafeïne. Paracetamol moet net als andere medicijnen afgebroken worden in de lever. Bij hoge doses of langdurig gebruik, kan de lever de stof niet langer afbreken en wordt het omgezet in toxische metabolieten (bijproducten). Daardoor wordt in de lever de voorraad antioxidanten glutathion en SAM (S-adenosylmethionine) uitgeput en kunnen levercellen beginnen afsterven. Een toxische dosis


paracetamol kan binnen enkele dagen leiden tot leverschade, gevolgd door nierschade. Wanneer de leverschade zo ver doorgedreven wordt dat er leverfalen optreedt, is de kans om te overlijden relatief groot.

N-acetylcysteïne, tegengif bij paracetamolvergiftiging Wanneer iemand met een paracetamolvergiftiging in het ziekenhuis wordt opgenomen, bestaat de standaardbehandeling uit het zo snel mogelijk toedienen van het medicijn Mucosil. Dit middel voorkomt de opstapeling van toxische bijproducten in de lever en beperkt de vrije radicalen schade en het uitputten van de antioxidanten. Het hoofdingrediënt in Mucosil is niets minder dan N-acetylcysteïne (NAC), een veelgebruikte stof in de orthomoleculaire geneeskunde. NAC moet binnen de acht uur na een overdosis paracetamol worden ingenomen. NAC stimuleert de aanmaak van glutathion, de spil van het antioxidantsysteem, die ervoor zorgt dat vrije radicalen en toxines de lever niet kunnen beschadigen.

NSAID’s en aspirine Niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen of NSAID’s zijn veelgebruikte middelen tegen pijn en ontsteking. Vele van deze medicijnen zijn verkrijgbaar zonder voorschrift: ibuprofen (Nurofen, Advil en Spidifen), naproxen (Aleve) en diclofenac (Voltaren). De laatste jaren brachten steeds meer onderzoeken aan het licht dat NSAID’s het risico op hartaanval en beroerte verhogen. Dit leidde tot het uit de handel halen van een aantal van de op voorschrift verkrijgbare ontstekingsremmers (Vioxx, Bextra). Toch worden NSAID’s nog steeds massaal voorgeschreven, terwijl ze zelfs in lage doses het maag- en

darmweefsel beschadigen, de bloedstolling remmen (het bloed verdunnen) en de nierfunctie aantasten. Aspirine is één van de meest gebruikte pijnstillers wereldwijd. Het wordt door iedereen beschouwd als een veilig middel, maar het heeft dezelfde bijwerkingen als andere NSAID’s.

Stille epidemie Het wijdverbreide gebruik van NSAID’s leidt in de VS jaarlijks tot 107.000 ziekenhuisopnamen voor maagdarmcomplicaties en 16.500 doden. Het gelijktijdig gebruik met andere medicijnen, zoals corticosteroïden, verhoogt de risico’s op ernstige bijwerkingen en overlijden. Sommige onderzoekers noemen de toxische gevolgen van NSAID’s een ‘stille epidemie’ die niet door de medische sector wordt erkend.

Factoren die het risico op ernstige bijwerkingen en overlijden door NSAID-gebruik verhogen: • Ouderen (65-plussers) • Vrouwen (grootste gebruikers) • Roken • Alcohol • Overgewicht • Diabetes, hartziekten en hoge bloeddruk • Helicobacter pylori (de bacterie die gelinkt wordt aan maagzweren) • Gelijktijdig gebruik van corticosteroïden of bloedverdunners • Hoge doses • Langdurig gebruik • Leverziekten • Nierziekten


25


Enkele bijwerkingen van NSAID’s en aspirine • Maag- en darmbloedingen • Hersenbloedingen • Verhoogd risico op hartinfarct en beroerte. Voor geen enkele NSAID kan dit risico worden uitgesloten, zeker niet bij hoge doses. • Gastro-intestinale klachten en schade aan het maagdarmslijmvlies: zweren, bloedingen, perforaties. Alle NSAID’s kunnen aanleiding geven tot deze ongewenste effecten, soms zonder voorafgaande symptomen. • Acute nierinsufficiëntie • Levertoxiciteit • Syndroom van Reye (levensgevaarlijke aandoening) bij kinderen met een virale infectie (verkoudheid, griep). Niet gebruiken onder de 12 jaar! • Overgevoeligheidsreacties, vooral bij patiënten met astma, neuspoliepen en netelroos • Verminderde bloedstolling (zelfs na één dosis) waardoor bloedingen moeilijker stoppen (operaties, tanden trekken!) • Verhoogde bloeddruk • Vochtretentie met verergeren van hartfalen, gaande tot acuut hartfalen • Vermoeden van verminderde vruchtbaarheid bij de vrouw door langetermijn gebruik • Hoofdpijn, duizeligheid en verwardheid • Verergering en uitlokken van allerlei huidaandoeningen

26


Bijwerkingen van paracetamol en NSAID’s beperken met supplementen De klassieke behandeling van maagdarmklachten als gevolg van NSAID’s bestaat uit het remmen van de maagzuurproductie met medicijnen als Nexium, Prevacid, Tagamet en Zantac. Dat werkt prima, aangezien de maag dan minder geïrriteerd wordt door het maagzuur. Toch is dit geen verstandige aanpak. Voldoende maagzuur is namelijk belangrijk voor de opname van mineralen uit de voeding en voor het verteren van eiwitten (die onverteerd aanleiding kunnen geven tot allergie en auto-immuniteit). De meeste mensen hebben al te weinig maagzuur. Het kunstmatig remmen van de aanmaak van maagzuur zal op lange termijn nog meer schadelijke gevolgen hebben voor de gezondheid. Gelukkig kunnen gastro-intestinale complicaties voorkomen of beperkt worden met orthomoleculaire stoffen, die geen schadelijke effecten hebben. Ook leveren niertoxiciteit kunnen met orthoceuticals voorkomen worden. De ideale oplossing is geen paracetamol en NSAID’s nemen, maar de oorzaak van de aandoening aan te pakken en de symptomen te verzachten met orthomoleculaire middelen. De tweede beste keuze is de inname van paracetamol of NSAID’s te combineren met enkele van deze supplementen: N-acetylcysteïne (NAC), S-adenosylmethionine (SAM), vitamine E en C, fosfatidylcholine en mariadistel.

N-acetylcysteïne (NAC) Zoals hierboven besproken, is NAC het ideale tegengif bij een overdosis paracetamol. Maar NAC kan ook minder acute toxiciteit van paracetamol en NSAID’s voorkomen. NAC is een krachtige anti-

oxidant, die bovendien de concentratie van glutathion verhoogt. Glutathion is één van de belangrijkste antioxidanten in ons lichaam en wordt niet voor niets de spil van het antioxidantsysteem genoemd. Glutathion speelt een sleutelrol in het afbreken en elimineren van toxische stoffen, zoals medicijnen. Glutathion bindt de toxische bijproducten van medicijnen en verwijdert ze uit het lichaam.

S-adenosylmethionine (SAM) SAM is net als NAC een zwavelhoudende stof die de concentratie van glutathion verhoogt. Zwavel is één van de belangrijkste elementen in het menselijke detoxificatiesysteem. SAM verlaagt de activiteit van vrije radicalen en verhoogt de antioxidantwerking van antioxidantenzymen. Lage SAM concentraties worden geassocieerd met een heel aantal leveraandoeningen, waaronder niet-alcoholische én alcoholische leververvetting, niet-alcoholische steatohepatitis, cirrose en leverfalen. SAM suppletie kan de ontwikkeling en progressie van leverziekten voorkomen.

Vitamine E Wanneer we onvoldoende glutathion of vitamine C in ons lichaam hebben, kan vitamine E uitgeput geraken. Suppletie met vitamine E kan even effectief als NAC vrije radicalen schade en levertoxiciteit voorkomen. Het werkt vooral preventief. Bij acute intoxicatie zal een infuus met vitamine E moeten worden toegediend om voldoende effect te hebben. Vitamine E beschermt ook, samen met vitamine C, tegen beschadiging van het maagdarmslijmvlies door lipidperoxidatie tegen te gaan. Lipidperoxidatie is het oxideren van vetten, ondermeer in

de celmembranen, door toedoen van vrije radicalen. De geoxideerde vetten worden op hun beurt vrije radicalen en zetten een celvernietigende cascade op gang, die alleen gestopt kan worden door antioxidanten.

line er voor zorgt dat ibuprofen beter verdragen wordt en minder maagklachten geeft.

Meer info: www.fache-instituut/weetwat-je-neemt

Mariadistel extract

Vitamine C Net als bij vitamine E het geval is, wordt vitamine C uitgeput wanneer de glutathionconcentratie daalt. Infusen met vitamine C kunnen nodig zijn wanneer hoge doses toxische stoffen de leverfunctie aantasten. Vitamine C beschermt ook het maagslijmvlies door de activiteit van een bepaald enzym te verhogen. De werking van dit enzym, heem-oxygenase-1 (HO-1), komt in het gedrang na blootstelling aan toxische doses NSAID’s. HO-1 verwijdt de bloedvaten en heeft een ontstekingsremmend en antioxidatief effect. Het voorkomt schade aan de lever bij het gebruik van NSAID’s.

Fosfatidylcholine Fosfatidylcholine is een stof uit sojabonen die de lever beschermt tegen schade als gevolg van paracetamol. Het beschermt ook de slijmvliezen van de maag tegen beschadiging door NSAID’s. Uit onderzoek blijkt dat fosfatidylcho-

Referenties:

Silybum marianum of Mariadistel, wordt al meer dan 2000 jaar gebruikt om leveraandoeningen te behandelen. Silymarine, één van de actieve ingrediënten van de Mariadistel, is een krachtige antioxidant, het verlaagt de aanmaak van vrije radicalen, vermindert lipidperoxidatie in de lever en vertraagt de uitputting van glutathion. Silymarine voorkomt het afsterven van leverweefsel door een overdosis paracetamol en beschermt de levercellen tegen schade door een brede waaier van toxische stoffen.

1. Bartlett D. Acetaminophen toxicity. J Emerg Nurs. 2004 Jun;30(3):281–3. 2. Bromer MQ, Black M. Acetaminophen hepatotoxicity. Clin Liver Dis. 2003 May;7(2):351–67. 3. Kaye JA, Myers MW, et al. Acetaminophen and the risk of renal and bladder cancer in the general practice research database. Epidemiology. 2001 Nov;12(6):690–4. 4. Leyck S, Dereu N, et al. Improvement of the gastric tolerance of non-steroidal anti-inflammatory drugs by polyenephosphatidylcholine (Phospholipon 100). Eur J Pharmacol. 1985 Oct 29;117(1):35– 42. 5. Muriel P, Garciapina T, et al. Silymarin protects against paracetamol-induced lipid peroxidation and liver damage. J Appl Toxicol. 1992;12(6):439–42. 6. Oz HS, McClain CJ, et al. Diverse antioxidants protect against acetaminophen hepatotoxicity. J Biochem Mol Toxicol. 2004;18(6):361–8. 7. Schoenfeld P, Kimmey MB, et al. Review article: nonsteroidal anti-inflammatory drug-associated gastrointestinal complications--guidelines for prevention and treatment. Aliment Pharmacol Ther. 1999 Oct;13(10):1273-85. 8. Avizeh R, Najafzadeh H, Razijalali M, Shirali S. Evaluation of prophylactic and therapeutic effects of silymarin and N-acetylcysteine in acetaminopheninduced hepatotoxicity in cats. J Vet Pharmacol Ther. 2010 Feb;33(1):95-9. 9. Vincenzi B, Santini D, Frezza AM et al. The role of S-adenosyl methionine in preventing FOLFOX-induced liver toxicity: a retrospective analysis in patients affected by resected colorectal cancer treated with adjuvant FOLFOX regimen. Expert Opin Drug Saf. 2011 May;10(3):345-9.

Advieshoekje van Walter Faché Bijwerkingen van paracetamol en NSAID’s voorkomen • NAC: 600 tot 1800 mg per dag. Per dosis paracetamol 600 mg NAC met minstens 1 gram vitamine C

• Vitamine C: 1 à 3 gram gebufferde vitamine C (calcium-magnesiumascorbaat met bioflavonoïden)

• SAM: 1200 mg per dag (in combinatie met N-acetylcysteïne, L-carnitine, krill olie, Mariadistel, vitamine E complex, fosfatidylcholine en resveratrol voor optimale resultaten)

• Fosfatidylcholine: 900 mg per dosis NSAID’s • Mariadistel extract: 250 mg, 2 à 3 x per dag bij chronisch gebruik van paracetamol

• Vitamine E: 400 IE gemengde tocoferolen en tocotriënolen


27

Toxiciteit In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar toxiciteit in onze voeding en milieu. De consument moet weten dat toxines ons lichaam overbelasten en dat deze moeten geëlimineerd maar liever voorkomen worden.

Combinatie van antidepressiva en cholesterol verlagende middelen kan dodelijk zijn Symptomen van een hoge bloedsuiker • dorst, droge mond • vaak moeten plassen, ’s nachts moeten plassen • vermoeidheid, sufheid, slaperigheid • gewichtsverlies • verhoogde eetlust • vertraagde wondgenezing • wazig zicht • droge, jeukerige huid Wanneer de bloedsuiker extreem hoog of langdurig verhoogd is • snel gewichtsverlies • verwarring • duizeligheid bij het opstaan • bewusteloosheid • ademhalingsmoeilijkheden • coma • dood Meer info: “Weet wat je neemt”: rubriek over de bijwerkingen van medicijnen op www.facheinstituut.be MN 13. Depressies - € 30

Het antidepressivum paroxetine en het cholesterolverlagende middel pravastatine behoren tot de meest voorgeschreven medicijnen ter wereld. Deze twee medicijnen hebben op zichzelf al een hele hoop schadelijke bijwerkingen, maar wanneer ze gecombineerd worden zijn ze nog gevaarlijker. Dat hebben Amerikaanse onderzoekers van de Stanford Universiteit ontdekt. Eén van de gevaarlijke effecten van deze mix is een plotse felle stijging van de bloedsuikerspiegel. Diabetici die deze combinatie nemen, zien hun bloedsuiker nog veel hoger stijgen dan niet-diabetici. En dat terwijl ze toch al een verhoogd risico hebben op alle mogelijke complicaties van een hoge bloedsuikerspiegel, waaronder coma en dood. Volgens de onderzoekers nemen in Amerika alleen al meer dan een miljoen mensen een combinatie van paroxetine en pravastatine. Wij raden aan om geen van beiden te nemen en zowel depressie als een verhoogde cholesterol te behandelen met voeding en suppletie. Stop echter niet zomaar opeens met medicatie. Raadpleeg altijd een arts om je daarin te begeleiden. (WF)

28


Walter O.M. Faché

DEPRESSIES EEN TOPJE VAN DE IJSBERG Actoren en het orthomoleculair behandelingsplan


Referentie:

Tatonetti NP, Denny JC, Murphy SN, et al. Detecting Drug Interactions From Adverse-Event Reports: Interaction Between Paroxetine and Pravastatin Increases Blood Glucose Levels. Clin Pharmacol Ther. 2011 May 25. [Epub ahead of print]

Toxiciteit Meer zelfmoordneigingen door frisdrank en zoetigheid Wie veel frisdrank drinkt, heeft meer kans om mentale problemen te krijgen. De link tussen frisdrank en zoetigheid en psychiatrische en gedragsproblemen is al vaak aangetoond. In medische kringen wordt vaak gesproken van ‘hersendiabetes’ als men het heeft over mentale aandoeningen die worden veroorzaakt door bloedsuikerschommelingen in de hersenen. Uit een recente studie bij Chinese jongeren blijkt nu ook dat wie meer frisdrank drinkt meer kans heeft om zelfmoordneigingen te ontwikkelen. Jongeren die meer dan 3 frisdranken per dag drinken, hebben bijna twee keer zo vaak zelfmoordgedachten en ondernemen 3,5 keer meer zelfmoordpogingen dan jongeren die minder dan 1 frisdrank per dag drinken. Ook een hoge inname van zoetigheid wordt gelinkt aan zelfmoordgedrag. Wie vatbaar is voor depressie of andere psychische klachten, kan dus maar beter van de zoetigheid blijven. (HM) Referentie:

Pan X, Zhang C, Shi Z. Soft drink and sweet food consumption and suicidal behaviors among Chinese adolescents. Acta Paediatr. 2011 May 31. doi: 10.1111/j.1651-2227.2011.02369.x.

Verwaarlozing van kinderen versnelt hun veroudering Een studie bij Roemeense kinderen die in een instelling verblijven, toont aan dat langdurige verwaarlozing en ontbering het IQ verlaagt en gedragsproblemen veroorzaakt. Maar verwaarlozing en ontbering hebben nog een andere uitwerking op kinderen: het zorgt er voor dat hun telomeren sneller korter worden, een teken van versnelde veroudering en een kortere levensverwachting. Telomeren zijn de uiteinden van de chromosomen, die bij elke celdeling korter worden. Wanneer de telomeren een minimumlengte bereikt hebben, kunnen cellen zich niet meer delen en sterven ze af. Uit DNA-stalen van de Roemeense kinderen blijkt dat kinderen die voor hun vijfde lange tijd in een instelling verblijven, kortere telomeren hebben dan voor hun leeftijd normaal is. Korte telomeren worden gelinkt aan degeneratieziekten, achteruitgang van de verstandelijke functies, vroegtijdige veroudering en overlijden. Het is niet de eerste keer dat er een verband wordt gevonden tussen tegenspoed en kortere telomeren. In 2004 ontdekte men dat vrouwen die voor chronisch zieke kinderen moeten zorgen, veel kortere telomeren hebben dan andere vrouwen van dezelfde leeftijd. Het verschil in lengte komt overeen met een verkorting van het leven van 9 tot 17 jaar. Andere studies vonden kortere telomeren bij volwassenen die in hun kindertijd tegenspoed hadden gekend, misbruikt waren of chronisch ziek geweest waren. De onderzoekers willen nu nagaan of de telomeren weer langer worden wanneer deze kinderen in een pleeggezin worden geplaats en weer liefde en aandacht krijgen, of dat de schade permanent is. (HM)

Referentie:

Drury SS, Theall K, Gleason MM, et al. Telomere length and early severe social deprivation: linking early adversity and cellular aging. Mol Psychiatry. 2011 May 17.

29

Opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde op DVD’s Nu reeds verkrijgbaar:

Module 2 & 3

in 16 dvd’s met 64 uur les

NATAOS KEY NUTRITION

Krill Oil Superior De super opneembare omega-3 NIEUW! Nu ook in een voordeelpack van 120 capsules *

De mondelinge lessen van de professionele opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde gaan steeds door in de congreszaal van het Faché Instituut in Laarne. Voor vele mensen is het echter niet vanzelfsprekend om deze lessen bij te wonen, omwille van tijdsgebrek, andere verplichtingen en de afstand. Daarom bieden wij ook de mondelinge lessen integraal op DVD samen met de syllabussen te koop aan. De DVD’s kunnen ook gebruikt worden als herhalingslessen, om bepaalde stukken uit de cursus beter te begrijpen, als opfrisser, …

Start nu met de mondelinge cursus Orthomoleculaire geneeskunde 2e jaar of module 4, 5 en 6 Deze modules behandelen de pathologie, voedingsmanipulaties en orthomoleculaire diagnostiek. • Mondelinge cursus van 10 dagen van 8 uur met 10 schriftelijke cursusdelen: € 1400. • Deze cursus start op 8 oktober 2011 8 oktober - 29 oktober - 19 november - 3 december 2011 3 maart - 17 maart - 21 april - 28 april - 5 mei - 6 mei 2012 • Deze cursus kan eveneens schriftelijk gevolgd worden of schriftelijk met 18 DVD’s • DVD’s van het tweede jaar kunnen steeds apart bijbesteld worden voor € 280.

• ondersteunt de circulatie • goed voor de cholesterol60 capsules van 500 mg � 21,95 • CNK 2710-770 spiegel * 120 capsules van 500 mg • behoudt een goede � 39,95 • CNK 2835-395 gemoedstoestand • bevordert het concentratievermogen • houdt beenderen en gewrichten gezond

Krill, een massa garnaalachtige schaaldiertjes, is erg rijk aan de omega-3 vetzuren EPA en DHA. Zijn die ook niet aanwezig in visolie? Klopt. Maar er is een belangrijk verschil. Bij visolie zit de omega-3 immers in de trygliceriden, terwijl die in krillolie gebonden is aan de fosfolipiden. De omega-3 uit krillolie is wateroplosbaar en wordt dus veel beter opgenomen door ons lichaam. Deze vetzuren verhogen bovendien de elasticiteit van de lichaamscellen en absorberen veel beter gezondheidsbevorderende ingrediënten. Plus: in krillolie zit ook Astaxanthine, een sterke vrije radicalenvanger die ons lichaam beschermt tegen oxidatie.

Waarom Krill Oil Superior Van Nataos? • Betere opname dan omega-3 uit visolie (wetenschappelijk bewezen). • Milieubewuste, MSC gecertiﬁceerde oogst zonder bijvangsten. • Meteen en vers verwerkt dankzij Eco-Harvestingtechniek. • Geen enzymatische degradatie en oxidatie. • Rijk aan veresterde Astaxanthine, een sterke antioxidant. • Vrij van dioxines, PCB’s en andere zware metalen.

Vraag naar Krill Oil Superior in de apotheek. Meer weten? Bel 052 48 43 00 of surf naar ojibwa.be

30


WWW.NATAOS.COM

Het Faché instituut leeft In deze rubriek houden wij u op de hoogte van wat reilt en zeilt in en rond het Faché Instituut.

Workshop Orthomoleculaire Eerste Hulp Geslaagde demonstratienamiddag SOS Walter

O

p vrijdag 10 juni 2011 werd in de Larenhoeve voor het eerst sinds tien jaar weer een praktijknamiddag voor orthomoleculaire voeding en eerste hulp ingericht. Ditmaal was dat in het kader van het jaarlijkse ledenseminarie. Walter Faché ontpopte zich voor deze gelegenheid tot een keukenprins die het midden hield tussen een chef-kok en een medicijnman. Hij noemde de workshop dan ook gekscherend ‘SOS Walter’, waarin de SOS staat voor Start Orthomoleculaire Suppletie. Daarmee wou hij alle aanwezigen aanzetten tot een orthotarische levensstijl in de breedste zin van het woord. Niet alleen door het nemen van supplementen, maar in de eerste plaats door het ‘verrijken’ van de voeding met allerlei orthomoleculaire wholefoods en het vervangen van eerste-hulp-medicijnen door effectieve natuurlijke middelen. Voor een volle zaal demonstreerde de directeur van het FIOW de toepassingen van zijn orthomoleculaire kennis in de keuken.

Walter Faché, zijn vrouw en zijn medewerksters trakteerden hun gasten bij binnenkomst op een welkomstdrankje. Geen cava of champagne deze keer, maar een kruidendrankje om de lever en de nieren te ontgiften. Het eerste deel van de workshop werd volledig gewijd aan het bereiden van orthotarische geneeskrachtige voeding en drank. Walter en zijn vrouw maakten ter plekke een orthomoleculaire muesli, een smoothie, appelmoes, een sportdrankje, kruidenthee, groene thee, koffie met kardemom, enz. De gemaakte gerechten en drankjes werden doorgegeven, zodat iedereen er van

kon proeven. In het tweede deel kwam het medische gedeelte aan bod. Hier werd gedemonstreerd hoe je zelf je eigen eerste-hulp-middeltjes kan maken met ingrediënten uit de keuken en hoe je medicijnen kan vervangen door orthocijnen. Walter liet zien wat je kan doen bij verkoudheid, verstopte neus, slapeloosheid, wonden, kwetsuren, kneuzingen, spierpijn, gewrichtspijn, herpes, rimpels, droge huid, zonnebrand, wintervoeten, en veel meer. Enkele vrijwilligers mochten de medicinale praktijken van Walter aan den lijve ondervinden, terwijl hij toonde hoe je kompressen en

omslagen aanbrengt met gember, mierikswortel, klei, koolbladen, aardappelen, enz. Het was een interessante, leerrijke en aangename namiddag voor de talrijke aanwezigen. Voor de vele nieuwe gezichten onder de aanwezigen was het een geslaagde eerste kennismaking met het Faché Instituut. Wat ons betreft hoeft het geen tien jaar meer te duren voor Walter zijn leslokaal weer omtovert tot een keuken/eerstehulppost. (HM)

Wie de workshop gemist heeft kan alles nalezen in LeefNu 59 (september/oktober 2011). Deze uitgave zal grotendeels gewijd worden aan alle praktische toepassingen die in deze workshop aan bod kwamen. Het ledenseminarie wordt één maal per jaar gegeven. Het is een ideale gelegenheid om kennis te maken met het Faché Instituut, om andere mensen te ontmoeten die zich bezighouden met voeding en gezondheid, en om praktische vragen te stellen. De leden van het Orthospakket krijgen 50% reductie op dit seminarie.


31

Orthotrends In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar de meest actuele en praktische informatie over gezonde voeding en hoe wij ziekten kunnen behandelen met nutriënten uit onze dagelijkse levensmiddelen.

Een stevige wandeling houdt prostaatkanker onder controle pepo), groene thee extract, broccoli extract, curcumine, … Meer info en uitgebreide adviezen: Monografie 24. Prostaataandoeningen orthomoleculair behandelen

Onder hoofdredactie Walter O.M. Faché

Wie de diagnose prostaatkanker gekregen heeft, hoeft niet bij de pakken te blijven zitten en zijn lot lijdzaam te ondergaan. Een nieuwe studie heeft namelijk bevestigd dat enkele keren per week een stevige wandeling maken de groei van prostaatkanker afremt. Mannen met lokale prostaatkanker (niet uitgezaaid) die minstens 3 uur per week stevig doorstapten, hadden een 57% tragere tumorgroei dan mannen die minder dan 3 uur aan een gezapig tempo wandelden. Intensief sporten vertraagde de kankerprogressie nog meer, maar er waren in dit onderzoek maar weinig mannen die dat deden. Het verband tussen beweging en

een gunstige prostaatkankerprognose was al eerder in onderzoek gevonden. De recente studie bevestigt dat regelmatig stevig doorstappen de groei van prostaatkanker kan remmen of vertragen.

Advies van het FIOW • Wie naast enkele uren per week wandelen ook naar een orthotarisch voedingspatroon overschakelt en eventueel enkele supplementen neemt, zal een nog betere prognose hebben. • De Voedingsdriehoek Faché® vormt een goede leidraad voor een orthotarisch voedingspatroon. • Supplementen die gunstig zijn bij prostaatkanker: omega-3, vitamine D, K, E, lycopeen, zink, selenium, zaagpalm (Saw Palmetto, sereno repens), pompoenpitten (cucurbita

PROSTAATAANDOENINGEN ORTHOMOLECULAIR BEHANDELEN

Prostatitis, prostatodynie, benigne prostaathyperplasie en prostaatcarcinoom Walter O.M. Faché

MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen, FIOW Publi Media, Laarne België

Referentie:

Richman EL, Kenfield SA, Stampfer MJ, et al. Physical activity after diagnosis and risk of prostate cancer progression: data from the cancer of the prostate strategic urologic research endeavor. Cancer Res. 2011 Jun 1;71(11):3889-95. Epub 2011 May 24.

Lage inname van vitamine B6 gelinkt aan prikkelbare darmen Prikkelbare darm syndroom (IBS, irritable bowel syndrome) en de symptomen ervan zijn nauw verbonden met het voedingspatroon. Er is al heel veel onderzoek gedaan naar het effect van voeding op prikkelbare darmen, maar er zijn weinig studies die een verband met

32


specifieke nutriënten onderzocht hebben. In een recente Noorse studie ontdekten onderzoekers dat de symptomen van spastische darmen ernstiger waren bij een lage inname van vitamine B6. De patiënten met IBS in deze studie hadden een gemiddelde

Orthotrends inname van 0,9 mg vitamine B6 per dag. De officiële dagelijkse aanbevolen hoeveelheid (ADH) is 1,8 à 2 mg. De orthomoleculaire aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ODH) is 10 à 150 mg. Bronnen van vitamine B6 in de voeding Zalm, tonijn, kabeljauw, kalkoen, kip, spinazie, paprika, bloemkool, broccoli, knoflook, bananen

Advies Prikkelbare darmsyndroom • Voedingsdriehoek Faché, met de nadruk op vezelrijke voeding: groenten, fruit, peulvruchten, noten, zaden, pitten, volle granen • Geen koffie en alcohol • Geen geraffineerde koolhydraten en suikers • Geen voedingsmiddelen waar je allergisch voor bent: tarwe, koemelk, soja, pinda’s, citrusvruchten, vis,

schaaldieren, tomaten, aardappelen • Geen gluten • Vermijd fructose, kunstmatige zoetstoffen, bewaarmiddelen, kleurstoffen, additieven Supplementen • Spijsverteringsenzymen: mix van enzymen tijdens of vlak na de maaltijd • Bromelaïne: 30 à 60 mg • L-glutamine: 1000 à 2000 mg per dag bij de maaltijd • Probiotica • Fructo-oligosacchariden: 2 g per dag • Omega-3 vetzuren: 1400 mg EPA + 1000 mg DHA per dag • pepermuntolie • Gember extract Referentie:

Ligaarden SC, Farup PG. Low intake of vitamin B(6) is associated with irritable bowel syndrome symptoms. Nutr Res. 2011 May;31(5):356-61.

Sap van rode druiven beschermt tegen atherosclerose Het eten van druiven heeft een gunstig effect op de gezondheid van het hart en de bloedvetten. Dat werd nog maar eens bevestigd door een Iraanse studie. Onderzoekers van de Medische Wetenschappen Universiteit van Urmia vroegen aan 26 gezonde, niet-rokende mannen van 25 tot 60 jaar om een maand lang twee keer per dag 150 ml rode druivensap te drinken. De mannen namen geen van allen medicatie.

Na een maand was er een duidelijke verbetering in hun bloedvetprofiel. Hun HDL-cholesterol was namelijk gestegen. Een hoge HDL wordt beschouwd als een beschermende factor tegen atherosclerose en hart- en vaatziekten, een lage HDL wordt geassocieerd met een verhoogd risico op degeneratieziekten. Een ander gunstig effect van het drinken van rode druivensap was een daling van het homocysteïnegehalte. Homocysteïne is een stof die van nature in het lichaam wordt aangemaakt uit het aminozuur methionine, en die weer gerecycleerd moet worden om opnieuw methionine te maken of omgezet wordt in cysteïne en taurine. Hoge homocysteïneconcentraties in het bloed zijn ondermeer gelinkt aan atherosclerose, hart- en vaatziekten, trombose, longembolie, de ziekte van alzheimer, herseninfarct,

zwangerschapscomplicaties en een verhoogd risico op een miskraam. Elke dag rode druivensap drinken is een smakelijke manier om je te beschermen tegen hart- en vaatziekten en andere aandoeningen.

Advies FIOW • Foliumzuur, vitamine B6 en B12 verlagen het homocysteïne. Eet daarom veel voeding die rijk is aan deze stoffen: alfalfa, avocado, blauwe of rode druiven, bessen, champignons, grapefruit, andijvie, uien, rode bieten, groene bladgroenten, rucola, spinazie, garnalen, kreeft, oesters, sardienen, gevogelte. • Drink regelmatig groente- en fruitsappen • Rook niet • Beperk vlees en dierlijke producten Referentie:

Khadem-Ansari MH, Rasmi Y, Ramezani F. Effects of red grape juice consumption on high density lipoproteincholesterol, apolipoprotein AI, apolipoprotein B and homocysteine in healthy human volunteers. Open Biochem J. 2010;4:96-9


33

Orthotrends

Been in het gips? Voorkom spierverlies door het andere been te trainen of door mentale training Het is al langer geweten dat je door één been te trainen ook het andere been traint, zij het dan in mindere mate. Hetzelfde geldt voor je armen. Australische wetenschappers onderzochten onlangs de activiteit van zenuwen in de hersenen en het ruggenmerg bij krachttraining van de rechter biceps (armspier) en de overdracht naar de inactieve linker biceps. Na vier weken zware krachttraining met uitsluitend de rechter biceps was de kracht in deze biceps met 28% verhoogd. In de linker biceps, die al die tijd inactief bleef, was de kracht met 19,2% verhoogd. Dat is een pak

minder, maar toch een mooie voortuitgang voor een spier die geen werk verricht heeft. De motorisch opgewekte energie steeg ook in de linkerbiceps. Hetzelfde effect werd ook al waargenomen bij elektro-accupunctuur, waarbij de spierkracht ook toenam in het been dat niet gestimuleerd werd. Nog spectaculairder is het puur mentale trainen van je spieren. Door je in te beelden dat je bepaalde spieren traint, kan je de kracht in deze spieren verhogen. Ook motorische vaardigheden die je nooit aangeleerd hebt, kan je ontwikkelen door de oefeningen die daarvoor nodig zijn uitsluitend in

je hoofd te doen. Deze manier van trainen vergt uiteraard heel wat mentale focus, maar het biedt een unieke mogelijkheid voor mensen die door blessures, ziekte of ongeval lange tijd niet kunnen trainen of immobiel zijn. Het helpt ook bij het verbeteren van sportprestaties. It’s all in the mind. Het zit inderdaad allemaal in je hoofd…

Referenties:

1. Kidgell DJ, Stokes MA, Pearce AJ. Strength training of one limb increases corticomotor excitability projecting to the contralateral homologous limb. Motor Control. 2011 Apr;15(2):247-66. 2. Huang LP, Zhou S, Lu Z et al. Bilateral effect of unilateral electroacupuncture on muscle strength. J Altern Complement Med. 2007 Jun;13(5):539-46. 3. Ranganathan VK, Siemionow V, Liu JZ, et al. From mental power to muscle power--gaining strength by using the mind. Neuropsychologia. 2004;42(7):944-56.

Suppletie met aminozuren verbetert de levenskwaliteit van bejaarden De levenskwaliteit van bejaarden in tehuizen laat vaak te wensen over. Dat is niet alleen een gevolg van hun ouderdom of de aandoeningen waaraan ze lijden, maar vooral van hun voedingspatroon. Oudere mensen eten over het algemeen niet erg gezond, en vaak ook te weinig. Daardoor komen ze veel essentiële voedingsstoffen tekort. Italiaanse onderzoekers wilden het effect van aminozuursuppletie testen bij 41 bejaarden met een gemiddelde leeftijd van 80 jaar, die in een tehuis verbleven. De bejaarden leden allen aan complicaties van hart- en vaatziekten of botbreuken. Ze gaven de helft van hen acht weken lang twee maal per dag een supplement van 4 gram essentiële aminozuren. De andere helft kreeg een placebo met dezelfde calorische waarde.

34


Orthotrends De bejaarden die de aminozuren kregen, waren na acht weken suppletie minder depressief, ze hadden een betere voedingsstatus, ze hadden meer spierkracht en konden aan meer activiteiten deelnemen. Door de aminozuursuppletie was hun levenskwaliteit er op vooruitgegaan, zowel op fysiek als op mentaal vlak. Orale suppletie met een complex van essentiële aminozuren is een eenvoudige en goedkope manier om de

levenskwaliteit van bejaarden in tehuizen te verbeteren, maar kan ook preventief toegepast worden om te voorkomen dat de levenskwaliteit achteruitgaat bij het ouder worden. Referentie:

Rondanelli M, Opizzi A, Antoniello N, et al. Effect of essential amino acid supplementation on quality of life, Amino acid profile and strength in institutionalized elderly patients. Clin Nutr. 2011 May 31. [Epub ahead of print]

Gezondheid in elke maat: focus op gezondheid, niet op gewicht Mensen met overgewicht worden door artsen en voedingsdeskundigen aangespoord om gewicht te verliezen door aanpassing van hun voeding en leefstijl. Dat heeft vaak slechts een tijdelijk effect, want het verloren gewicht komt er bij de meesten achteraf terug bij. Het eigenlijke doel – een betere gezondheid – wordt bij gevolg niet bereikt. Bovendien leidt de fixatie op gewicht tot onbedoelde en ongewenste gevolgen: men wordt volledig in beslag genomen door voeding en gewicht, waardoor men afgeleid is van andere persoonlijke doelen, men geraakt verstrikt in herhaalde cycli van afvallen en weer bijkomen, men krijgt een laag zelfbeeld, er ontstaan eetstoornissen en andere schadelijke gevolgen voor de gezondheid en men gaat gebukt onder schuldgevoelens, frustratie, stigma’s en discriminatie omwille van het gewicht. Het slankheidsideaal moet vervangen worden door een nieuw paradigma: ‘gezondheid in elke maat’. Op dieet gaan om gewicht te verliezen is niet het juiste uitgangspunt. In plaats daarvan moet er

gestreefd worden naar verbeteringen in fysiologische parameters, zoals bloeddruk, nutriëntenstatus, bloedvetten, bloedsuiker, enz. Er moet gewerkt worden aan de conditie en aan het verbeteren van voedingsgewoonten, zonder dat gewicht verliezen tot doel wordt gesteld. Wie zijn voeding en leefstijl verbetert, zal automatisch afvallen als dat nodig is. Wie fitter en gezonder wordt, zal zich beter in zijn vel voelen en minder gefixeerd zijn op zijn gewicht. In een maatschappij waarin de trend wordt gezet door superslanke modellen, zal het moeilijk zijn om het slankheidsideaal helemaal opzij te schuiven. Artsen en voedingsdeskundigen zouden het goede voorbeeld moeten geven door de weegschaal op te bergen en niet meteen op het gewicht van de patiënt te wijzen. In plaats van een vermageringsdieet voor te schrijven, kunnen voedingsdeskundigen hun patiënten uitleggen hoe ze zichzelf kunnen beschermen tegen een hartaanval of kanker, door anders te gaan eten. Het maakt niet uit hoeveel je weegt, als je maar

gezond bent: gezondheid in elke maat, zonder strenge dieetvoorschriften, verplichtingen, veroordelingen en frustraties. Referentie:

Bacon L, Aphramor L. Weight science: evaluating the evidence for a paradigm shift. Nutr J. 2011 Jan 24;10:9.


35

science is our nature, because nature is our science

Silicium, het vergeten mineraal Optimal life – Optimal beauty

Monografieën van het FIOW MN 69. Kruidige geheimen, adviezen, recepten

Walter O.M. Faché

KRUIDIGE GEHEIMEN, ADVIEZEN EN RECEPTEN

De groene apotheek van de natuur in de keuken gebruiken

MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA

De groene apotheek van de natuur gebruiken in de keuken. Met praktische tips, adviezen en recepten. Kruiden dragen niet alleen bij aan de smaak van je gerechten, maar kunnen ook ingezet worden bij heel wat gezondheidsklachten. Elke dag de juiste kruiden toevoegen aan je menu, is een eenvoudige, goedkope en lekkere vorm van preventie.

©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België

Silicium is een essentieel mineraal voor ons lichaam. Het zorgt voor een stevige en elastische huid, en is goed voor haar en nagels. Daarnaast zorgt het voor versteviging en bescherming van de spieren en het kraakbeen van de gewrichten.

Auteurs: Walter O.M. Faché & Karine Vandepitte - Prijs: € 30.00

MN 94. Krillolie, een nieuwe superieure omega-3 vetzuurbron Specifieke eigenschappen en een breedspectrum toepassingsgebied van krillolie Krill of Antarctische krill (Euphausia superba) is een zwevende massa van kleine rode garnaalachtige schaaldiertjes die gedijen in de extreem koude wateren van de Noordelijke IJszee. Deze diertjes hebben een opmerkelijke MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA samenstelling, een hoge opneembaarheid en een sterke antioxidantwerking. Krillolie kan een significante gezonde bijdrage leveren bij vele ziektebeelden: van soepele gewrichten tot verbetering van alle circulatieproblemen, gunstige beïnvloeding van het lipidenmetabolisme, een betere gemoedstoestand en een vrouwelijk comfort rond de menstruatie. Faché ontrafelt het werkingsmechanisme, de specifieke eigenschappen van krillolie en integreert dit orthoceutical in de medische praktijk met aanbevolen dosissen en veiligheid en adviezen om krillolie toe te passen bij een breed spectrum van ziektebeelden. Walter O.M. Faché

KRILLOLIE EEN NIEUWE SUPERIEURE OMEGA-3 VETZUURBRON

Specifieke eigenschappen en een breedspectrum toepassingsgebied van krillolie

AloëSilTM · goed voor huid, haar, nagels en een gezonde flora · super anti-aging complex · combineert de voordelen van organisch Silicium en Aloë vera concentraat in één product Adviesprijs: €24,00

MobiloSilTM · optimaliseert gewrichtscomfort & aanmaak kraakbeen · bij blessure gevoeligheid · organisch Silicium met MSM, Glucosamine (plantaardig), Duivelsklauw en Hyaluronzuur

©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Publi Media, Laarne België

Auteur: Walter O.M. Faché - Prijs: € 30.00

Adviesprijs: €29,50

MN 99. Pro-aging therapieën met orthoceuticals Pro-aging strategie en orthoceuticals bij het ondersteunen van cognitieve stoornissen en ouderdomsziekten. De achteruitgang van de hersenfunctie wordt geassocieerd met het ouder worden, maar is eigenlijk het gevolg van een aantal metabole stoornissen: mitochondriale disfunctie, vrije radicalen pathologie, lipidperoxidatie, MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA glycosylatie, DNA-schade, nutriëntentekorten, allergie, zware metalen, hypoglycemie. Deze stoornissen kunnen voorkomen én omgekeerd worden door de juiste voeding- en leefwijze en het gebruik van orthoceuticals. Onder hoofdredactie Walter O.M. Faché

PRO-AGING THERAPIEËN MET ORTHOCEUTICALS

Pro-aging strategie en orthoceuticals bij het ondersteunen van cognitieve stoornissen en ouderdomsziekten

Antioxol

®

bioflavonoids

Herbamol

®

phytoceuticals

OH-Mega

®

essential omega-3

Walter O.M. Faché & Hilde Maris

©Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen, FIOW

Phytoresc NV Zandstraat 4 B-9100 Sint-Niklaas Tel: +32 (0)3 750 33 70 Fax: +32 (0)3 750 33 71 www.phytoresc.be [email protected]

Metamito

®

orthoceuticals

36

HappyPhyt

Publi Media, Laarne België

Auteurs: Walter O.M. Faché & Hilde Maris - Prijs: € 40.00

®

nutraceuticals


36

kwaliteitslabel

�a�d�v�e�r�t�_�N�K�O�_2 � �0�1�1�_�p�r�i�n�t�f�i�l�e �w�o�e�n�s�d�a�g��1�5��j�u�n�i��2�0�1�1��1�0�:�0�1�:�5�5

�a�d�v�e�r�t�_�N�K�O�_2 �0 �1 �1 �_ � �p�r�i�n�t�f�i�l�e �w�o�e�n�s�da �g � ��15 � ��ju �n � i��20 � �1�1��1�0�:�0�1�:�5�5

Unieke nutriceutische formule voor hart en bloedvaten Een gebalanceerde combinatie van essentiële vetzuren, vitamines, mineralen, aminozuren, kruiden en andere belangrijke orthomoleculaire stoffen.

Atherozol

Gunstige invloed op de 5 belangrijkste risicofactoren Verkwikkend voor het hart Houdt de bloedvaten schoon en soepel Voor het behoud van een sterke vaatwand Gunstige invloed op de bloedsomloop Referenties: - Rubanyi GM. 1993. The role of endothelium in cardiovascular homeostatis and diseases. J Cardiovasc Pharmacol; 22Suppl 4:51-14. - Ref: Cotran RS, Pober JS. 1990. Cytokine-endothelial interactions in inflammation, immunity and vascular injury. J Am Soc Nephrol 1:225-235 - Ref: Pober JS, Cotran RS. 1990. The role of endothelial cells in inflammation. Transplantation 50:537-544.

PROFESSIONELEN KUNNEN DE TECHNISCHE FICHE AANVRAGEN VOOR MEER UITGEBREIDE INFO. kwaliteitslabel

Energetica Natura BV ● Postbus 148 - 9100 St.Niklaas ● Gratis tel: 0800-990 11 ● Gratis fax: 0800-800 11 ● [email protected] ● www.energeticanatura.com

37

In volgend nummer Workshop Orthomoleculaire Eerste Hulp Op vrijdag 10 juni 2011 werd in de Larenhoeve voor het eerst sinds tien jaar weer een praktijknamiddag voor orthomoleculaire voeding en eerste hulp ingericht. Ditmaal was dat in het kader van het jaarlijkse ledenseminarie. Walter Faché ontpopte zich voor deze gelegenheid tot een keukenprins die het midden hield tussen een chef-kok en een medicijnman. Hij noemde de workshop dan ook gekscherend ‘SOS Walter’, waarin de SOS staat voor Start Orthomoleculaire Suppletie. Daarmee wou hij alle aanwezigen aanzetten tot een orthotarische levensstijl in de breedste zin van het woord. Niet alleen door het nemen van supplementen, maar in de eerste plaats door het ‘verrijken’ van de voeding met allerlei orthomoleculaire wholefoods en het vervangen van eerste-hulp-medicijnen door effectieve natuurlijke middelen. Voor een volle zaal demonstreerde de directeur van het FIOW de toepassingen van zijn orthomoleculaire kennis in de keuken.

Belgisch Voedingsmagazine faché instituut Verschijnt 6 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedings problematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheidszorgwerkers, schoonheidspecialiste, sportcoaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid. Hoofdredactie

Uitgever

Walter OM Faché, Medisch journalist Hilde Maris, Medisch journalist

Walter OM Faché, Directeur Faché Instituut

Kerkstraat 103 9270 Laarne

Eindredactie

Secretariaat/Advertenties

Walter OM Faché, Medisch journalist

Kernredactie

In LeefNu 59 worden alle praktische toepassingen die in deze workshop aan bod kwamen uitvoerig besproken:

1. Praktische tips voor orthomoleculaire voeding en dranken

Walter OM Faché, Orth. Bioch. Philippe Gerard, Apr. Hilde Maris, HEOS. Jozef Poppe, Prof. Dr. Ir. Mark Bottu , Dr. Med. Frans Fermon , Dr. Med. Guido Duerinckx Lies Helsloot

Vormgeving, productie en druk Walter OM Faché Hilde Maris

Danny Coppens Stijn De Pauw Drukkerij Coppens bvba Hospitaalstraat 2 - Lochristi 09 353 93 93 www.coppens-druk.be

Advertenties

muesli - smoothie - appelmoes - groene thee - kruidenthee koffie - sportdrankje …

Hilde Maris [email protected]

2. Orthomoleculaire medische toepassingen FIOW

© Copyright 2011 ISSN 1379-8383

•

• • •

Verkoudheid, keelontsteking, bronchitis, sinusitis, verstopte neus Slapeloosheid, stress Detoxificatie, leverontgifting Huidverzorging

• • • •

Wondverzorging Kwetsuren, gewrichtspijn, spierpijn Hoofdpijn …

Larenhoeve, Kerkstraat 103 9270 Laarne. Tel +32 09 3690642 Fax +32 09 3661838 E-mail: [email protected] Website: www.fache-instituut.be

Hoe abonneren?

Betaling geldt als enige abonnering. Het abonnement wordt automatisch voor een jaar verlengd indien geen schriftelijke opzeg gebeurt uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnement. Jaarabonnementen voor 6 nrs: België: Storting van € 50 op rek nr. Fortis 290-0307607-41 Nederland Storting van € 54 op rek nr. Fortis IBAN BE 88290030760741 BIC code GEBABEBB

Prijs per nummer: € 8,80 (België) € 9,50 (Nederland)

Uitgeverij Publi Media Faché Instituut • Gespecialiseerd op het gebied van ziektepreventie, voeding, voedingsaanvullingen, gezonde levenswijze en adviezen bij sporten en ziekten. • Overname van arikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotocopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating. De hoofdredacteur, de redactie, de eindredacteurs en de uitgever van de opgenomen artikelen en advertenties zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene medische adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden. Iedere auteur blijft verantwoordelijk voor de volledige inhoud van zijn artikels. Dit tijdschrift werd gedrukt op chloorvrij papier.

38


Consulentenopleiding 2011-2012 Gezondheidsbistro 6 Lichaamsschoonheid september & oktober 2011 19.00 u. - 22.00 u.

Donderdag 1 maart

2011

Deel 3. Hoe kan het lichaam de toxische last verwerken? Donderdag 8 maart

Deel 4. Zijn voedingssupplementen noodzakelijk?

Dinsdag 27 september

Deel 1. Orthomoleculaire huidverzorging Donderdag 6 oktober

Deel 2. Aanmaak van collageen stimuleert de huidverjonging Donderdag 13 oktober

Deel 3. Cosmetische producten voor de huid beoordelen en toepassen Donderdag 20 oktober

Donderdag 22 maart

Deel 5. Kunnen vitaminen, mineralen toxisch zijn?

Gezondheidsbistro 2 - Voedingskeuze maart, april & mei 2012 19.00 u. - 22.00 u. Donderdag 29 maart

Deel 1. De goede voedingskeuze: voedselcombinaties

Deel 4. Huiddrainages, maskers, lymfedrainage, sapkuren

Donderdag 19 april

Deel 2. Zure en basische voeding – Gevolgen van disbalans

Donderdag 27 oktober

Deel 5. Huidproblemen: allergie, cellulitis, oedeem, spataders

Donderdag 26 april

Deel 3. Gezonde haren, haarproblemen Donderdag 3 mei

Gezondheidsbistro 7 Niet-toxische kankertherapieën oktober & december 2011 19.00 u. - 22.00 u.

Deel 4. Langer jong, korter oud: vrije radicalen, antioxidantnetwerk

Maandag 3 oktober

Gezondheidsbistro 3 Gezondheidspreventie oktober, november 2012 19.00 u. - 22.00 u.

Deel 4. Biologische 'cytostatica' Orthomoleculaire chemotherapie

2011

Maandag 5 december

Deel 5. Omstreden kankertherapieën

Vrijdag 9 september

Deel 3. Hart- en vaatziekten Deel 4. Pijnbestrijding

Donderdag 10 mei

Deel 5. Een juiste voedingssuppletie kiezen

2012

Donderdag 4 oktober

Gezondheidsbistro 8 - Workshops september & november 2011 19.00 u. - 22.00 u. Vrijdag 30 september

2012

Deel 1. Constipatie, darmsanering, herkolonisatie van de darm Donderdag 11 oktober

Deel 2. Kankerdiëten: Moerman, Houtsmuller, Faché, … Donderdag 18 oktober

2011

Vrijdag 25 november

Deel 5. Griep en verkoudheid

Deel 3. Orthomoleculaire psychische ondersteuning Donderdag 25 oktober

Deel 4. Wondgenezing, operatiepreventie Donderdag 15 november

Deel 5. Osteoporose voorkomen en behandelen

Gezondheidsbistro 1 - Initiatie februari & maart 2012 19.00 u. - 22.00 u. 2012 Donderdag 9 februari Deel 1. Welke suiker is goed? Donderdag 16 februari

Gezondheidsbistro 4 en 5 Voedingsmanipulatie en voedingsdiagnose in 2013

2013

Deel 2. Minder vet, meer essentiële vetten Deze Gezondheidsbistro’s zijn telkens op zichzelf staande voordrachten die samen een volledige consulentenopleiding vormen. Je kan ook - afhankelijk van je interesse - elke avond afzonderlijk volgen, of alleen een bepaalde reeks. De volgorde waarin de bistro’s gevolgd worden speelt geen rol. Telkens van 19-22u - Bistro 8: van 15-18u - Prijs per avond: € 35 - Prijs voor een reeks van vijf avonden: € 145 i.p.v. 175 Al onze cursussen gaan door in de Larenhoeve, Kerkstraat 103, 9270 Laarne (tenzij anders vermeld)

bistro 8 - Orthomoleculaire suppletie in de praktijk

bistro 7 - niet toxische kankerbehandelingen

Workshop 1. Wat je moet weten over supplementen € 20

Deel 1. Oorzaken van kanker en orthomoleculaire basisbehandelingen € 35

Workshop 2. Orthomoleculaire basissuppletie € 20

Deel 2. Metabole stoornissen opheffen en genexpressie orthomoleculair manipuleren € 35

Workshop 3. Breedspectrum Preventiestrategie FIOW € 20

Deel 3. Psychische aspecten cruciaal bij het ontstaan en het behandelen € 35

Workshop 4. Diabetes en metabool syndroom € 35

Deel 4. Biologische ‘cytostatica’ Orthomoleculaire chemotherapie. Wordt mondeling gegeven op maandag 1 oktober 2011 € 35

Workshop 5. Gewrichtsaandoeningen: reuma, artrose, artritis € 35

Deel 5. Omstreden kankertherapieën. Wordt mondeling gegeven op maandag 19 november 2011 € 35

De workshops faché instituut kunnen samen of afzonderlijk worden besteld.

• De laatste 2 bistro’s kunnen nog mondeling gevolgd worden • Elke bistro kan nog besteld worden aan e35 per bistro of alle 5 samen aan e145 ipv e175.

Baarmoederfibromen orthomoleculair behandelen

Recommend Documents