Azathioprine (Imuran) Bij reumatische aandoeningen
In overleg met uw reumatoloog heeft u besloten om azathioprine (Imuran) te gaan gebruiken of u overweegt dit te gaan doen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, dan kunt u deze bespreken met uw behandelend reumatoloog of met de reumaverpleegkundige.
Neem altijd uw vens verzekeringsgege wijs mee! en identiteitsbe
Werking Azathioprine behoort tot de groep Disease Modifying Anti-Rheumatic Drugs (DMARD’s). Dit zijn antireumatische medicijnen die als doel hebben reumatische ontstekingsprocessen te remmen. Als de ontstekingen succesvol geremd worden, neemt de stijfheid, pijn en zwelling van uw gewrichten af. Worden de gewrichtsontstekingen minder, dan neemt de kans op beschadigingen in uw gewrichten ook af. Ook voelt u zich dan minder moe en kunt u beter functioneren in het dagelijks leven. DMARD’s zoals azathioprine werken langzaam. Het kan vier tot acht weken en soms wel enkele maanden duren voordat u merkt dat de azathioprine begint te werken. Uw reumatoloog adviseert u dan ook meestal om naast azathioprine (tijdelijk) andere pijnstillende en ontstekingsremmende middelen te gebruiken. Azathioprine wordt voorgeschreven bij diverse reumatische ziekten. Dit kunnen aandoeningen zijn waarbij gewrichtsklachten soms minder op de voorgrond staan, zoals systemische lupus erythematodes (SLE), systemische sclerose (sclerodermie), de ziekte van Sjögren, (dermato)-myositis en verschillende vormen van vasculitis (ontsteking van de bloedvatwand). Het doel van de behandeling is het afremmen van ontstekingen in andere aangedane weefsels zoals spieren, huid of ontstoken wanden van grote of kleine bloedvaten. Reumatoïde artritis kan ook met azathioprine behandeld worden, maar is bij die aandoening geen middel van eerste keus. Verder wordt azathioprine ook voorgeschreven bij bepaalde chronische darmziekten en leverziekten die gepaard gaan met ontsteking. Ook patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, kunnen dit middel krijgen.
2
Azathioprine
Gebruik Azathioprine is verkrijgbaar in tabletten van 25 of 50 mg. Het is gebruikelijk om te starten volgens een opbouwschema van een aantal weken. De uiteindelijke streefdosis is afhankelijk van uw lichaamsgewicht en varieert van 1,5 tot 2,5 mg per kilo lichaamsgewicht. U mag de totale dosis per dag in één keer innemen of deze verspreiden over twee of drie keer. Uw reumatoloog bespreekt met u wat in uw geval de meest geschikte hoeveelheid is en welk opbouwschema u moet volgen. U kunt de tabletten tijdens of tussen de maaltijden door innemen, bij voorkeur met water. Om zo min mogelijk last van eventuele bijwerkingen te hebben, kunt u de tabletten ook ’s avonds voor het slapen gaan innemen. Slik elke tablet in zijn geheel door.
Bijwerkingen Bijverschijnselen zijn in het algemeen van voorbijgaande aard en verdwijnen na het staken van de behandeling. Meest voorkomend • Stoornissen in de bloedaanmaak door onderdrukking van het beenmerg. Dit kunt u merken doordat u meer last krijgt van vermoeidheid, vaker last heeft van infecties en u gemakkelijk blauwe plekken en/of bloedneuzen krijgt. Minder vaak voorkomend • Misselijkheid, buikklachten, diarree, braken, verminderde eetlust; • Milde infecties zoals verkoudheid, griep, gordelroos en urineweginfecties.
3
Zelden voorkomend • Leverfunctiestoornis. Hier merkt u zelf meestal niets van, maar uw reumatoloog merkt dit op bij controle van uw bloed (zie volgende alinea). • Allergische (overgevoeligheids)reacties: lichte allergische reacties worden zichtbaar door een jeukende, rode huiduitslag. Een ernstige allergische reactie geeft naast huiduitslag andere verschijnselen zoals koorts, malaise, kortademigheid, en/of zwelling van de lippen of gezicht. Dit is reden om zo snel mogelijk contact op te nemen met een arts. • Het ontwikkelen van een huidtumor. Het gebruik van azathioprine geeft een kleine toename van het risico op huidkanker. Beperk daarom blootstelling aan zonlicht en UV-straling zo veel mogelijk door bescher mende kleding te dragen of gebruik van zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (factor 30 of hoger). Ga niet onder de zonnebank en kijk zelf jaarlijks uw huid na. Als u een afwijking aan uw huid ziet, is het verstandig om uw huisarts te raadplegen. Als één of meerdere van deze bijwerkingen bij u optreden, verzoeken wij u contact op te nemen met uw reumatoloog via de polikliniek Reumatologie. Heeft u verschijnselen van een ernstige allergische reactie, neem dan meteen contact op met uw huisarts of reumatoloog.
Bloedcontrole Door regelmatig uw bloed te onderzoeken, kunnen we het ontstaan van een leverfunctiestoornis of afname van de beenmergfunctie vroegtijdig opsporen. Het is daarom erg belangrijk dat u zich goed houdt aan de afspraken voor bloedcontrole. Met name in de beginfase komt u met kortere tussenpozen op controle. Ook als u al langer azathioprine gebruikt, zijn deze controles noodzakelijk, maar minder vaak. Uw reumatoloog bespreekt met u hoe vaak de controles nodig zijn.
4
Azathioprine
Als er stoornissen in het bloed optreden, zijn deze over het algemeen van voorbijgaande aard. Zo nodig wordt in opdracht van uw reumatoloog de dosering azathioprine (tijdelijk) aangepast.
Gebruik van andere geneesmiddelen Bepaalde medicijnen kunnen bij gelijktijdig gebruik de bloedspiegel van azathioprine en/of sommige bijwerkingen van het middel beïnvloeden. Ook kan azathioprine de werking van andere geneesmiddelen beïnvloeden. Zo mag azathioprine niet gecombineerd worden met het gebruik van allopurinol (een middel tegen jicht). Meld daarom altijd bij uw huisarts of specialist dat u met azathioprine behandeld wordt.
Zwangerschap(swens) en borstvoeding Azathioprine kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Daarom krijgen vrouwen en mannen het advies om tijdens de behandeling met azathioprine voor een betrouwbare anticonceptie te zorgen en deze na beëindiging van de medicatie nog minstens drie maanden voort te zetten. Overleg altijd met uw reumatoloog als u een zwangerschap overweegt of onverwacht zwanger bent geworden. Ook voor mannen met een kinderwens is het van belang dit te bespreken met de reumatoloog. De medicatie kan dan eventueel worden aangepast of vervangen. Azathioprine mag niet tijdens borstvoeding worden gebruikt.
5
Vaccinaties Wij adviseren u bij het gebruik van dit geneesmiddel u jaarlijks te laten vaccineren met het griepvaccin via uw huisarts. Het laten zetten van een verzwakt levend vaccin (zoals bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts, tyfus, BCG, oraal poliovaccin) wordt afgeraden. Bespreek het daarom tijdig als u plannen heeft voor een verre reis waarbij mogelijk aanvullende vaccinaties nodig zijn.
Vragen Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen, dan beantwoordt uw behandelend arts of de reumaverpleegkundige deze graag.
Contact Polikliniek Reumatologie Rijnstate Arnhem Wagnerlaan 55 6815 AD Arnhem 088 - 005 5400
6
Azathioprine
7
Rijnstate, uw ziekenhuis in de regio Arnhem, Rheden en De Liemers. @rijnstate facebook.com/rijnstate
Rijnstate Postbus 9555 6800 TA Arnhem T 088 - 005 8888 E
[email protected] www.rijnstate.nl
006353/2016-05 Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2016
Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via www.rijnstate.nl uw afspraak maken.
