Haw it der oer! Marcel Seuninga/ Auke Zandstra
Programma • Enkele cijfers over roken, drinken en gamen • Jongeren en alcohol • Andere drugs • Enkele tips t.a.v. opvoeding en genotmiddelen • Vragen en afsluiting
Middelengebruik en gokken 2011 maandprevalentie (%) harddrugs: xtc, amfetamine, cocaïne, heroïne 100 90 80 70 60
roken alcohol cannabis harddrugs gokken
50 40 30 20 10 0 BO totaal
12 jaar
13 jaar
14 jaar
15 jaar
16 jaar
17-18 jaar
Gamen 37% van de 14 jarigen speelt dagelijks games Dagelijkse gamers scoren hoger op psychosociaal welbevinden dan niet-gamers 1,5 % van alle tieners tussen 13 en 16 jaar gamen compulsief-obsessief, onder de gamers is dat 3% ( 12.000 tieners) Je er slecht over voelen, stoornis in sociaal functioneren, niet kunnen stoppen met spelen en er over liegen zijn symptomen van compulsief-obsessief gamen
Jongeren en Alcohol
Pubergedrag
Rijping hersenen • Pruning
• myelinisatie
Pubers vinden het moeilijk om goed beredeneerde keuzes maken waarbij ze rekening moeten houden met lange-termijn gevolgen. Soms lukt het wel, soms lukt het niet:
Puberhersenen reageren bijvoorbeeld heel sterk op het idee van beloning; het vooruitzicht van de kick is al voldoende om onmiddellijk tot actie over te gaan (Eveline Crone, Het Puberende Brein, 2008). De verbindingen tussen de emotionele centra in de hersenen en de prefrontale hersenshors zijn nog in ontwikkeling. Pubers laten zich daardoor soms meer leiden door emoties dan door rationeel denken (Hersenstichting Nederland, 2008).
Alcohol en de hersenen Adolescentie is een periode van hersenontwikkeling
Vroeger dacht men dat hersenontwikkeling voorbij was na de kinderjaren Het groeiproces is echter niet compleet voor je 24e
Hersenschade Geen alcohol
Susan Tapert, University of California, San Diego 2001
Zware drinker
Gevolgen van vroegtijdig drinken korte termijn Jongeren die al wekelijks drinken hebben een grotere kans op… • • • • •
Minder goede schoolprestaties + uitval Meer kans op onveilig vrijen Toename ongelukken en agressie Black-out Alcoholvergiftiging
Ouders kinderen en alcohol • Gemiddeld drinken kinderen driemaal zoveel alcohol als de ouders denken • 30% van de ouders vindt het goed dat hun kind voor zijn 16de regelmatig drinkt. (Trimbos 2011) • 1 op de 12 ouders vindt het goed dat hun kind op een feestje drinkt terwijl 1 op de 4 kinderen zeker zegt te weten dat dit wel mag.
Eenduidig advies “Jongeren van 12-18 jaar moeten geen alcohol gebruiken…” … ook geen mixdrankjes
Andere Drugs
Cannabis Voordelen: • Relaxed • Tijd, ruimte wordt anders ervaren • Lachkick • Licht hallucinerend • Zelfmedicatie ADHD
Signalen: • Rode ogen • Giechelbuien • Suffig of loom • Vergeetachtigheid bij praten
Risico’s korte termijn • Paniek, angst • Concentratieproblemen • Lacune korte termijn geheugen Risico’s lange termijn • Longkanker • Geen persoonlijke groei, stilstaan
XTC mdma Voordelen • Energie,helder, alert • Warm verliefd zorgeloos gevoel • Waarnemingen worden intenser • Ontspannen, easy-going
Signalen: • • • •
Grote pupillen Malende kaken Openheid/ zorgeloosheid Dagen erna: moe, geagiteerd, depressief
Risico’s korte termijn • Misselijkheid • Overhitting • Paniek,te hard gaan
Lange termijn • Depressie • Verzwakte weerstand • Slaapstoornissen ( nog weinig onderzoek)
Amfetamine speed Voordelen
• Enorme stoot energie • Vermoeidheid,pijn, honger verdwijnt • Zelfvertrouwen neemt toe • Neiging tot veel praten en bewegen
Signalen
• Wijde pupillen • Klaarwakker, rusteloos, gejaagd • Trekken met gezicht • Dagen erna: moe, down, geirriteerd
Risico korte termijn • • • •
Agressie Oververhitting Paniek, te hard gaan Kramp in benen,gelaat
• • • • •
Weerstand (speedpukkels) Ernstig vermageren Aantasting gebit Slaapstoornissen Paranoia
Lange termijn
GHB gammahydroxyboterzuur Voordelen • Lage dosering: fysiek (sexueel) stimulerend • Ontspannend en euforie
Signalen • Lastig te signaleren (lijkt op alcohol) • Transpireren • Duizelig/ misselijk
Risico’s korte termijn • Coma door OD ( lastig doseren)
• Combi met alcohol kan fataal zijn • Insult • Over ( sexuele)grenzen gaan
Risico’s lange termijn • Verslaving met heftige onhoudingsverschijnsele n en veel terugval
Opvoeding en alcohol/drugs/gamen
Invloed van ouders • U heeft meer invloed op het genotmiddelengebruik van uw kind dan u denkt • Pubers hebben behoefte aan structuur
• Bij losmaken en grenzen verkennen zijn regels noodzakelijk
Invloed van leeftijdgenoten • • • • •
De mening van vrienden is erg belangrijk Uw mening blijft ook belangrijk. Weet wat uw kind doet, waar en met wie. Ken de ouders van vrienden van uw kind. Vertel uw kind welk gedrag u verwacht als het samen met vrienden is.
Advies (1) • Geen alcohol < 18 • Praat over alcohol- en drugsgebruik • Stel regels: begin op tijd! • Duidelijke en eenvoudige regels •Stel ook regels als uw kind al drinkt/ rookt/gebruikt
Advies (2) • Geef het goede voorbeeld • Koop geen alcohol voor een kind onder de 18 jaar • Blijf op de hoogte van wat uw kind doet • Maak afspraken met andere ouders • Voorkom verveling
Uw aanspreekpunt in de gemeente Dantumadiel. Voor informatie, advies, preventie, zorg en ondersteuning als het gaat om gebruik of misbruik van alcohol, drugs, gamen, internetten en gokken. Auke Zandstra Outreachend jongerenwerker VNN Jongerenteam Drachten
Contact • Via uw huisarts, het CJG, de wijkagent, een Meitinker • Via www.vnn.nl of VNN Drachten • Telefoon: 0512-532111 of 0651959718 • Stuur een terugbelverzoek via Auke ambulant op de sociale media. • Email:
[email protected]
Meer informatie • www.vnn.nl • www.alcoholinfo.nl • www.uwkindenalcohol.nl
• www.weetwatzegamen.nl • www.mijnkindonline.nl
VRAGEN??
•www.vnn.nl