A u g u s t u s 2011
Seeds&Services DE
CHAINMAIL
VOOR
ALLE
PARTNERS
IN
DE
‘Actief in Afrika vóór Afrika’ Kruidenier kiest voor rassen uit Sensational Flavours ‘Slateelt op water heeft de toekomst’
KETEN
2
Inhoud 2 Kruidenier kiest voor Sensational Flavours 4 Hydroteelt:‘Teeltsysteem van de toekomst’ 5 ‘Superduurzame teelt’ 6 Wereldwijd spinazie in alle soorten en maten 8 Prof. Dr. Ir. Rudy Rabbinge: ‘Beschikbare landbouwgrond beter benutten’ 9 Paul Rosenmöller: ‘Gezonde keuze moet de makkelijke keuze zijn’ 10 ‘Actief in Afrika vóór Afrika’
Kruidenier kiest voor Sensational Flavours De interesse in ‘smaaklijn’ Sensational Flavours blijft toenemen. Steeds meer bedrijven zien de meerwaarde in van een aantoonbaar bijzondere en constante smaak. Een voorbeeld hiervan is Kruidenier, een groothandelsbedrijf dat zich met name op de foodservicemarkt richt.
11 Trial Center Tomato helpt hele keten bij rassenkeuze 12 Groene batavia succesvol in McDonald’s menu 13 Salanova breekt door in Japan ®
14 Wereldwijd inspelen op de consument
Corné Ooms gaat met Kruidenier voor de beste smaak.
Kruidenier voorziet wekelijks zo’n
Nieuwe benadering
versproducten, waarbij wordt gestreefd
hoge (eigen) eisen te voldoen, heeft
5.000 afnemers van een totaalpakket aan
Om ook op gebied van smaak aan de
naar transparantie, betrouwbaarheid
Kruidenier bewust gekozen voor Sen-
en duurzaamheid. Om deze ambitie te kunnen waarmaken, maakt Kruidenier
duidelijke keuzes. Met name op gebied
van groenten en fruit, waarvan de sour-
Colofon Het blad RZ Seeds & Services wordt uitgegeven in het Nederlands, Engels, Duits, Spaans en Italiaans door Rijk Zwaan Distribution B.V. De oplage van 8.000 exemplaren wordt verspreid onder ketenpartners over heel de wereld. Redactieteam: Rijk Zwaan Fotografie: Tjipke Meijer Vormgeving: Do Company, Rotterdam Drukwerk: Drukkerij van Deventer Overname met bronvermelding is toegestaan.RZ Seeds & Services is met grote zorg samengesteld, niettemin kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuiste berichtgeving. Rijk Zwaan Distribution B.V. Burgemeester Crezeelaan 40 Postbus 40, 2678 ZG De Lier, Holland Tel. (0174) 53 23 00 Fax (0174) 51 82 43 E-mail
[email protected] www.rijkzwaan.com
cing in handen is van InterVers, een 100
procent dochter van Kruidenier. Corné
Ooms is hiervoor verantwoordelijk: “We zijn heel selectief in het aantal
keurmerken dat we voeren, maar durven wel ergens volledig voor te gaan.
Dat geldt bijvoorbeeld voor onze bananen. Die dragen bij ons altijd het fair
trade en het biologisch keurmerk, iets anders hebben we niet.”
sational Flavours, de productlijn van
Rijk Zwaan met rassen die zich onderscheiden door een bijzondere smaakbeleving. Ooms legt uit hoe het contact
met Rijk Zwaan tot stand is gekomen. “Bij de traditionele manier van inkopen
kies je voor een bepaald handelsbedrijf, zonder dat je weet welke telers er
achter zitten, laat staan welk ras. Grip
krijgen op de smaak is dan erg moeilijk. We zijn daarom teruggegaan naar
de basis: het veredelingsbedrijf. Daar worden immers de rassen ontwikkeld
die de basis vormen voor een goede
Seeds&Services | Augustus 2011
smaak. Samen met Rijk Zwaan hebben
teeltwijze een belangrijke rol. “Het te-
we vervolgens een groep telers geselec-
len van een ras voor het beste smaak-
Doordat we het gezicht achter de teler
hoogst mogelijke productie”, legt Van
teerd die de producten voor ons telen. kennen, zorgen we voor veel transparantie en korte lijnen. Bovendien
hebben we in de selectie van telers
soms ook duurzaamheidsaspecten mee kunnen nemen. Het aardwarmteproject
van de tomatentelers Duijvestijn past bijvoorbeeld helemaal bij ons gedachtegoed.”
resultaat, gaat vaak niet samen met de der Leeden uit. “Ook daarom is het een
voordeel dat Kruidenier kiest voor een vaste groep telers. Die weten hoe ze de
maximale smaak uit een ras moeten halen en zullen daar ook gemotiveerd
voor zijn. Ze hebben er immers bewust voor gekozen een ras uit de Sensational Flavours-lijn te telen.”
Vanuit Rijk Zwaan werd het project
begeleid door ketenmanager Maarten
van der Leeden. Hij weet dat smaak een ingewikkeld fenomeen is: “Vaak staren
afnemers van tomaten zich te veel blind
op brixwaarden, terwijl bijvoorbeeld
Samenwerking op basis van transparantie en korte lijnen
Zwaan doen we daarom uitgebreid
Marketingkansen
sensorisch onderzoek door middel van
Kruidenier in staat elke klant individu-
onderzoek naar smaak. We combineren
Door een ingenieus logistiek systeem is
getrainde smaakpanels met consumen-
eel en op maat te beleveren. Recentelijk
tenonderzoek en laboratoriumonderzoek. Met die drie pijlers kunnen we de
smaak van een ras echt onderbouwen!” Naast de rassenkeuze speelt ook de
geen schapruimte nodig hebben, zijn
we in staat om producten supervers bij
de consument af te leveren. Bovendien biedt deze manier van werken grote
ook aromatische stoffen en mondge-
voel een belangrijke rol spelen. Bij Rijk
staande logistieke systeem. Doordat we
zijn de activiteiten zelfs uitgebreid naar
de consument. Ooms: “De verkoop van versproducten via internet neemt een grote vlucht en past zeer goed in ons be-
Op woensdag 19 april vond bij Kruidenier in Rotterdam de officiële kick-off plaats van het ketenproject tussen Rijk Zwaan, Kruidenier en telers. Een groot deel van de deelnemende partners was hierbij aanwezig.
marketingkansen. Zo weten we immers precies wie onze klant is!” Kruidenier is dan ook van plan haar afnemers
regelmatig een sample mee te sturen van een nieuw product, zoals de
nieuwste Salanova®-types. Na afloop kan dan om terugkoppeling worden gevraagd. Van der Leeden: “Ook voor Rijk Zwaan en de telers biedt dit grote
voordelen. Zulke specifieke informatie levert hele waardevolle input op voor onze veredelaars.”
Deelnemende bedrijven Kruidenier blijft - samen met Rijk Zwaan
- zoeken naar rassen die aansluiten bij
de behoefte van haar afnemers. Op dit moment is er al een samenwerking met de volgende Sensational Flavours-telers: • Firma Ton (zoete puntpaprika
Palermo RZ)
• Lucassen (Salanova)
• Prominent (tomaat, Roterno RZ)
• Gebr. Duijvestijn (tomaat, Elanto RZ)
3
4
‘Teeltsysteem van de toekomst’ Teeltbedrijf Deliscious in Nederland is een van de koplopers op gebied van hydroponics: al sinds 2006 teelt het bedrijf Salanova ® en Salatrio op goten.
Gotensysteem
“Hoewel de investering erg hoog is, zijn
flinke besparing zorgt op bijvoorbeeld
in een jaarrond samenwerking. We stre-
vertelt Mark Delissen van Deliscious.
steeds strengere milieuregelgeving, zijn
lers steeds vaker willen weten waar hun
de voordelen van een gotenteelt talrijk”,
“Zo is het een grote vooruitgang voor
energie, water en meststoffen. Met de
we er dan ook van overtuigd dat hydro-
het personeel. De prettige werkhoogte
teelt de toekomst heeft. Het is een zeer
dat er een centrale oogstplek is – de
dige sla te blijven telen.”
maakt het werk ergonomischer en doormobiele goten met oogstklaar product
goede manier om kwalitatief hoogwaar-
worden naar de schuur gerold – hoeven
Salanova op kluit
in.” Minstens net zo belangrijk is echter
voor de teelt van Salanova op kluit:
®
medewerkers niet meer de warme kas
Bewust kozen de gebroeders Delissen
de duurzaamheid van de teelt: gewas-
“Dat maakt het makkelijker om ons in
bestrijding hoeft slechts minimaal te worden toegepast. “We garanderen onze
afnemers een maximum van 50 procent
van de MRL, maar in de praktijk komen we zelden boven de 30 procent. Bovendien kunnen we op een kleinere oppervlakte véél efficiënter telen, wat voor een
ven naar korte lijnen, omdat ook retaiproduct vandaan komt. Ook voor ons is
het een voordeel: met de feedback die wij terugkrijgen uit de markt, kunnen zowel Deliscious als Rijk Zwaan weer hun voordeel doen.”
de markt te onderscheiden, wat essen-
Hydroteelt heeft grote voordelen
het echter een extra uitdaging, omdat
Binnen de hydroteelt bestaan ver-
gaat en het constant zoeken is naar de
gotensysteem en een floating sy-
tieel is met dit systeem. Tegelijkertijd is
het om een nieuwe manier van telen meest geschikte rassen. We hebben dan ook intensief contact met de teeltadvi-
seurs van Rijk Zwaan, die precies weten
wat we zoeken.” Ook de ketenspecialisten van Rijk Zwaan komen regelmatig over de vloer. “Met hen en Staay Food
Group, onze handelspartner, blijven we zoeken naar nieuwe afnemers. We rich-
ten ons daarbij vooral op de grote retailbedrijven in Nederland, Duitsland en Engeland, omdat zij geïnteresseerd zijn
schillende systemen, waarvan een
steem al decennia de meest voorkomende zijn. Beide teeltsystemen zijn zeer duurzaam en zorgen
voor een goede arbeidsprestatie en hoge productie per m². De sla
kan vermarkt worden als ‘Living Lettuce’ (sla met wortel), met een
aanzienlijk betere houdbaarheid.
Het gotensysteem (foto links bo-
venaan) is met name in Europa in
Seeds&Services | Augustus 2011
‘Superduurzame teelt’ Teler Aurelil Gomez in Spanje richt zich volledig op de specialty markt en wil daarin een topkwaliteit bereiken. Salanova in een floating systeem is hier perfect voor geschikt.
Floating
systeem
Het bedrijf van Gomez is gelegen in
geen energie en binnenkort denken we
open voor export. “Elke markt waar
heden perfect zijn: een koel zeewindje
leveren! Verder hebben we, omdat de sla
ons product een kans, hoewel we niet te
Cantabria, waar de klimaatomstandigzorgt voor verkoeling in de zomer en in de zachte winter is geen verwarming
nodig. De teelt in een floating systeem maakt het nog eens extra duurzaam, vertelt Gomez. “Nu al kost de teelt ons
opkomst. Er wordt gestart met een hoge plantdichtheid, waarna deze door middel van het verplaatsen van mobiele goten steeds verder
verlaagd wordt. Van planten tot
dat deze methode zelfs energie gaat opop het water drijft, heel weinig techniek
nodig om het product naar het oogstpunt te krijgen. Bovendien is het enorm
schoon: er is geen grond of substraat die het product kan bevuilen en we kunnen
zonder bestrijdingsmiddelen toe. Sowieso werken we met een gesloten sys-
teem, waarin we ook met water zuinig omgaan. We slaan dit op op ons eigen
bedrijf en gebruiken nooit teveel, omdat alles wordt gerecirculeerd.”
oogsten is dit systeem volledig
Kwaliteit het belangrijkst
systeem (foto rechts bovenaan)
verschillende Salanova-rassen geteeld.
geautomatiseerd. Bij een floating
In het floating systeem worden nu 5
groeit de sla op platen die in een
Gomez maakte een jaar of vijf geleden
waterbassin drijven. De sla start in
drijvers met een hoge plantdicht-
dichtheid en wordt vervolgens
overgeplant naar drijvers met een lagere plantdichtheid. Een extra voordeel van dit systeem is dat er
een grote buffer is voor watertemperatuur en voedingselementen.
voor het eerst kennis met dit gemaks-
product. Via internet. “Het intrigeerde
me meteen, omdat het zo innovatief is. Het grote aantal kleine blaadjes, die met één snijbeweging klaar is voor con-
sumptie, is echt iets bijzonders.” Bewust startte het bedrijf klein, met vooral lo-
kale afnemers, maar inmiddels is er wat landelijke afzet en staat het bedrijf ook
men waarde hecht aan kwaliteit is voor
groot willen worden. Voorlopig is het product nog iets bijzonders, en vinden we kwaliteit belangrijker dan kwanti-
teit.” Die kwaliteit probeert het bedrijf onder meer te bereiken door een volle-
dig gekoelde keten na oogst, waarbij het product wordt verpakt met de wortels
nog in het water. “Deze ‘levende sla’ is supergoed houdbaar. Met zo’n aantrekkelijk product als Salanova gebruiken
sommige consumenten het tot ze het opeten, zelfs als decoratie!”
5
6
Wereldwijd spinazie in alle soorten en maten Diepvries: ‘Consistente kwaliteit heel belangrijk’
Larry
Santos van Lone Oak
Wim
in ‘t Groen, crop coördinator Rijk Zwaan
Savooie: ‘Goed houdbaar door grof blad’
Babyleaf: ‘Ziekteresistenties zijn essentieel’ Steve
De Backere van D’Arta
In de VS is babyleaf veruit het belang-
In
Duitsland,
Savooie spinazie een interessante niche-
gebruikt in verse salades. Teler Larry
als diepvriesproduct. Het Belgische fami-
crop coördinator en kent als geen ander
rijkste spinazietype, dat vaak wordt
Santos van het biologische teeltbedrijf Lone Oak in Salinas Valley (California)
legt uit wat de belangrijke raseigenschappen zijn: “De opbrengst per hectare is heel belangrijk, maar zeker ook
de houdbaarheid en de bladstructuur.
We kiezen dan ook voor de rassen Sil-
verwhale RZ en Pigeon RZ. Die rassen hebben niet alleen een goede kwaliteit en opbrengst, maar ook goede ziekteresistenties, zeker voor een biologisch bedrijf is dat essentieel! Verder moet het
zaad van goede kwaliteit zijn, om na de korte groeiperiode van babyleaf – on-
geveer 30 dagen – een uniform product te kunnen oogsten.”
Europese
landen
als
Engeland en Frankrijk is spinazie populair liebedrijf D’Arta is een belangrijke speler in deze markt. Agro-verantwoordelijke Steve De Backere vertelt: “Onze afnemers
kunnen worden ingedeeld in drie groepen: professionele catering, retailers en
industrie. Omdat we een eigen merk voeren – Greens, waar diverse groenten onder
vallen – is een consistente kwaliteit heel belangrijk. Zeker bij een delicaat product als
spinazie. Op dit moment wordt onze spinazie door 60 verschillende telers geteeld. Zij telen Rijk Zwaan-rassen als Beaver RZ
en Sparrow RZ, die over de juiste resistenties beschikken en daarnaast gekenmerkt worden door een donkere bladkleur en een goede blad- en steelverhouding.
markt in Nederland. Wim in ‘t Groen is de karakteristieke eigenschappen van
dit type. “De gebobbelde bladstruc-
tuur maakt dat deze spinazie vooral wordt gebruikt om te wokken. Doordat het blad extra grof en dik is blijven er
na het wokken nog bladeren over die je kunt eten. Een andere belangrijke eigenschap is de mooie donkere blad-
kleur. De typische eigenschappen van savooie spinazie worden ook gewaar-
deerd door de afnemers, waaronder ook de supermarkt. Het grovere blad zorgt voor een betere houdbaarheid en
daarmee een onderscheidende waarde ten opzichte van traditioneel verpakte spinazie.”
Seeds&Services | Augustus 2011
Rode nerf: ‘Een ideaal nicheproduct’
7
Bundels: ‘Blad en bladsteel niet te broos’
Yoshio
Yunoki van Takada Seeds
Orientaltype: ‘Efficiënt oogsten en hoge opbrengst’
Graham Clarkson van Vitacress
Spinazie met een rode nerf is een echte
Wybe
Het orientaltype is de standaard spina-
In Turkije wordt spinazie afgezet in
is product development manager bij
ding manager in Turkije en houdt zich
specialty en wordt onder meer geteeld
zie in onder meer Japan. Yoshio Yunoki
afzet in Engeland, Spanje en Portugal.
Takada Seeds en weet precies waar het
door het Britse Vitacress, dat het product Voor Graham Clarkson van Vitacress is de ‘red vein’ spinazie een ideaal niche-
product. “We kunnen ons hier echt mee onderscheiden in de markt. Bovendien hebben we met Red Cardinal RZ ook
een ras met de juiste teelteigenschappen. Hij groeit beheerst en we kunnen een consistente kwaliteit leveren,
wat essentieel is voor een goede afzet.
Bovendien is hij sterk tegen schieten
en geeft hij een heel mooi kleurcontrast tussen blad en nerf. Daarmee is het een
goede aanvulling op ons groeiend assortiment van babyleaf en gemengde sla.
van der Schaar, breeding manager Rijk Zwaan
product aan moet voldoen. “Omdat
spinazie in Japan een heel groot pro-
duct is, gelden er hoge eisen. Zowel voor de presentatie als voor de teelt-
kwaliteiten. De voorkeur gaat uit naar donkere, gepunte bladeren die goed
opgericht staan en een dikke flexibele steel hebben: dat zorgt voor veel ef-
ficiëntie bij het oogsten en een hoge opbrengst. Maar zeker net zo belang-
rijk zijn de resistenties tegen ziektes,
een sterk punt van de rassen van Rijk Zwaan. Nieuwkomer 51-139 RZ is om die reden heel veelbelovend voor het herfst-wintersegment.”
bundels. Wybe van der Schaar is breedaar onder meer bezig met het beproeven van nieuwe spinazierassen. “Het bundelen stelt specifieke eisen aan de spinazie. Zo is het belangrijk dat het blad en de bladsteel van de spinazie
niet te broos zijn, zodat ze niet te snel breken, en is ook houdbaarheid een belangrijk aandachtspunt. Verder zijn
algemene kenmerken als opbrengst en
groeisnelheid natuurlijk essentieel voor telers en zijn er soms nog regionale
wensen. In het westen van Turkije wor-
den bijvoorbeeld de ovale/ronde types
geteeld, terwijl je in het oosten juist de orientaalse types ziet.”
8
‘Beschikbare landbouwgrond beter benutten’ Prof. Dr. Ir. Rudy Rabbinge is
Waar in westerse landen soms al het maximale uit landbouwgrond wordt gehaald en verder sprake is van optimalisatie, wordt het potentieel in Afrika soms nog maar voor 20 procent benut. Hier ligt volgens landbouwexpert Rudy Rabbinge de oplossing tot het wereldvoedselprobleem. “Boeren moeten de juiste middelen en kennis tot hun beschikking hebben.”
universiteitshoogleraar duurzame
ontwikkeling en voedselzekerheid aan de Wageningen Universiteit en
zat van 1999 tot en met 2007 in de Eerste Kamer. Dankzij nationale en internationale ervaring en meer
dan 200 wetenschappelijke publi-
caties, is hij gezaghebbend op het gebied van landbouw en ontwikkelingssamenwerking.
Prof.
Dr. Ir. Rudy Rabbinge
De rol van groenten moet hierbij zeker
bouwschooltjes in Peru en Guatemala,
“De nadruk ligt nu vaak teveel op voe-
ten wordt overgedragen aan de lokale
niet worden onderschat, vindt Rabbinge.
ding met een hoog gehalte aan calo-
rieën, zoals sojabonen en granen. Het
waar kennis over het telen van groenbevolking, en via het veredelingswerk van
het
Afrikaanse
dochterbedrijf
ongebalanceerde eetpatroon dat daar-
RZ Afrisem (zie pagina 10). “Dat initi-
in derdewereldlanden sprake is van
binge. “Zeker omdat het past bij de core
door ontstaat, zorgt ervoor dat er zelfs
obesitas!” Om het belang van groenten verder te illustreren noemt Rabbinge het
voorbeeld vitamine A, nodig om blindziekte te voorkomen. “Wat je nu ziet is dat bedrijven proberen het gehalte vitamine A in rijst te verhogen, terwijl
het beter zou zijn om rijst te combine-
ren met voldoende groenten, waar van nature al veel vitamine A in zit. Om dit soort kennis over te dragen, is nog heel veel voorlichting nodig.”
Rassen voor Afrika Rijk Zwaan probeert op haar eigen
manier een bijdrage te leveren aan het wereldvoedselprobleem. Via tuin-
Verantwoordelijkheid
atief juich ik van harte toe”, zegt Rab-
Rijk Zwaan heeft de kennis in
business van Rijk Zwaan. Doordat het
zondheid te halen uit alles wat de
bedrijf er op de lange termijn ook zelf een belang bij heeft, is het mogelijk het op een oprechte en duurzame manier in
de organisatie te integreren.” Veredelingsbedrijven spelen volgens Rabbinge
een cruciale rol in de oplossing voor het
wereldvoedselprobleem. “Maar net zo belangrijk is de beschikbaarheid van voedingsstoffen en water voor de plant.
En de bestrijding van ziektes en plagen.
Als in al deze facetten voldoende energie wordt gestoken, ben ik er van overtuigd dat het huidige landbouwareaal voldoende groot is om de hele wereld te voeden.”
huis om smaak, gemak en genatuur te bieden heeft. Dit biedt commerciële kansen, zowel voor
Rijk Zwaan als voor haar partners, maar schept ook een grote
verantwoordelijkheid. Een verantwoordelijkheid die Rijk Zwaan niet uit de weg gaat. Zowel in de
dagelijkse bedrijfsvoering als via specifieke projecten, probeert het bedrijf haar kennis over groenten
op een duurzame en maatschappelijk verantwoorde manier in te
zetten. Rijk Zwaan laat zich hier-
Seeds&Services | Augustus 2011
‘Gezonde keuze moet de makkelijke keuze zijn’ Paul Rosenmöller is in Nederland
Bij de bestrijding van overgewicht is, naast voldoende beweging, een gezond eetpatroon van essentieel belang. Paul Rosenmöller, voorzitter van het Convenant Gezond Gewicht, ziet hierin onder meer een belangrijke rol voor groenten, met name door het hoge gehalte aan vitamines, mineralen en vezels.
vooral bekend van politieke partij GroenLinks, waarvan hij van
1994 tot 2002 fractievoorzitter in de
Tweede Kamer was. Sinds 2005 is hij
voorzitter van het Convenant Gezond Gewicht (opvolger van Convenant Overgewicht), een samenwerkingsverband van overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke
organisaties die zich gezamenlijk inzetten om de stijgende trend van
overgewicht bij kinderen en volwassenen om te zetten in een daling.
Paul
Rosenmöller
Het belang van twee ons groenten en
Niet voor niets vormen jongeren een spe-
sen wel bekend”, weet Rosenmöller.
zond gewicht. Rosenmöller: “Natuurlijk
twee stuks fruit per dag is bij veel men“Maar om de consumptie van die groen-
ten daadwerkelijk te verhogen, moet de samenleving er ook echt op ingericht zijn. De gezonde keuze moet de mak-
kelijke keuze worden. Bijvoorbeeld door een redelijke prijsstelling en een goede positionering in de supermarkt.” Het be-
drijfsleven kan volgens Rosenmöller dan ook een belangrijke rol spelen; ieder bedrijf vanuit zijn eigen expertise: “Ook ik zie, als consument, regelmatig hoe groot
de verschillen in smaak en kwaliteit van groenten kunnen zijn. Hoewel het verbij regelmatig adviseren door experts op gebied van bijvoorbeeld
duurzame landbouw en gezond eten. Op deze pagina’s komen twee van hen aan het woord.
edelingswerk niet direct tot mijn expertise behoort, geloof ik wel dat met een goede en stabiele smaak, groenten extra aantrekkelijk kunnen worden gemaakt.”
Voorlichting van scholieren Vooral bij kinderen heerst nu vaak nog
het idee dat groenten ‘niet lekker’ zijn.
cifieke doelgroep in het Convenant Gehebben ook ouders hierin een belangrijke rol, maar ik ben daarnaast een groot voorstander van publiek-private samenwerking. Zo vind ik het uitdelen van groenten en fruit op scholen een heel mooi initiatief en kunnen bedrijven ook helpen bij
het overdragen van kennis. Het is immers heel belangrijk dat kinderen weten waar
groenten vandaan komen. Dat het natuurproducten zijn, die soms ook bij een bepaald seizoen horen.” Ook Rijk Zwaan
ontvangt regelmatig basisschoolklassen
op het bedrijf, en startte recentelijk nog een webcommunity (lovemysalad.com) en een kinderwebsite over groenten. Rosenmöller denkt zeker dat ook dit soort
initiatieven kunnen bijdragen aan een beter bewustzijn over het belang van groenten. “Als we dat bewustzijn vervolgens
kunnen omzetten in daden, dan zullen we uiteindelijk ons doel bereiken.”
9
10
‘Actief in Afrika vóór Afrika’ Het meest bijzondere dochterbedrijf van Rijk Zwaan is het in Tanzania gelegen RZ Afrisem. Sinds 2008 worden hier rassen ontwikkeld speciaal voor de Afrikaanse markt. De ambitie van Rijk Zwaan is om hiermee de Afrikaanse tuinbouw naar een hoger plan te tillen.
Met
Samen met collegabedrijf East West
RZ Afrisem wil Rijk Zwaan de enorme potentie van het continent Afrika beter helpen benutten.
marktwensen. In Afrika zijn, naast pro-
der een breeding manager, 4 Tanzani-
resistenties tegen ziektes en plagen erg
development manager. Binnenkort wor-
Seeds, dat met name veel ervaring
ductie en houdbaarheid, met name de
is Rijk Zwaan al enige jaren actief in de
belangrijk. Die zorgen er immers voor
heeft met veredeling in tropisch Azië,
Afrikaanse tuinbouw. In het Tanzanian Vegetable Seed Program (TVSP), werden van 2005 tot 2007 de eerste oriënterende stappen gezet. Bestaande groen-
terassen werden getest op geschiktheid voor Afrika en lokale boeren kregen hun eerste, kleinschalige trainingen. In
2008 groeide dit initiatief uit tot de oprichting van RZ Afrisem, dat als hoofd-
doel heeft om de lokale Afrikaanse tuinbouw op termijn zo veel mogelijk
te voorzien van ‘hybride’ rassen. Deze rassen – die veel productiever zijn dan
de traditionele ‘zaadvaste’ rassen – lei-
dat er minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn. Dit leidt tot kostenbesparingen
en een duurzame manier van telen, zodat de beschikbare landbouwgronden beter benut kunnen worden. Essentieel
is ook het bijbehorende teeltadvies: het telen van hybriderassen is voor de Afrikaanse boer helemaal nieuw en vraagt
om goede begeleiding. Met die reden
organiseert RZ Afrisem steeds meer demoproeven, waar telers zullen worden
getraind om het maximale rendement uit een ras te halen.
den niet alleen tot meer voedsel voor
Lange weg
een grotere kans op een goed inkomen.
Afrisem richt zich in eerste instantie
de bevolking, maar geven boeren ook
Duurzame teelt Doordat RZ Afrisem net als alle Rijk
Zwaan-dochters midden in de doelmarkt gevestigd is, kunnen rassen worden ontwikkeld die perfect aansluiten
bij de lokale klimaatomstandigheden en
Het veredelingsprogramma van
RZ
vooral op de ontwikkeling van Afrikaanse tomaten, aubergines en pepers.
Daarnaast worden rassen uit het regu-
liere assortiment gescreend op geschiktheid voor Oost-Afrika. Ruim twee jaar
na de oprichting van RZ Afrisem, werken er ongeveer 50 personen, waaron-
aanse assistant breeders en een product den de eerste auberginehybrides geïn-
troduceerd. Toch realiseert Rijk Zwaan zich dat er nog een lange weg te gaan
is. Een project als deze draagt op korte termijn niet bij aan de winst van het bedrijf. Vast staat echter dat de enorme
potentie van het continent Afrika al-
leen benut kan worden door de lokale
bevolking de juiste kennis en middelen
in handen te geven. Vanuit haar eigen expertise, levert Rijk Zwaan daar graag een substantiële bijdrage aan.
Seeds&Services | Augustus 2011
Trial Center Tomato helpt hele keten bij rassenkeuze De afgelopen jaren was de tomatendemo van Rijk Zwaan in Steenbergen uitgegroeid tot een onmisbaar fenomeen binnen de tomatenwereld. Met de start van een gloednieuw demobedrijf in Kwintsheul, zet Rijk Zwaan nu een nog hogere standaard.
Opnieuw een ervaren tomatenteler Als nieuwe demomanager neemt Leo van Meurs het stokje over van Harry Augustijn, die de afgelopen
7 jaar de demo in Steenbergen beheerde. Volgens Rijk Zwaan crop
coördinator tomaat Ben Zwinkels is Leo voor Rijk Zwaan de ideale
nieuwe demomanager. “Net als Het Trial Center Tomato, zoals de de-
bij alle rassen weer uitgebreide regis-
mo vanaf nu officieel heet, is 1 hectare
traties plaatsvinden. Naast alle teelt-
ren tomatenteler Leo van Meurs (zie
rassen ook de brixwaarde gemeten en
groot en wordt gerund door de ervakader). Er zijn in totaal 100 paden beschikbaar, zodat er alle ruimte is om het brede tomatenassortiment van Rijk
Zwaan te beproeven en onder gelijke omstandigheden met elkaar te vergelijken. Door de poothoogte van 6 meter, gelijk aan de meeste nieuwe kassen, en de inrichting met een modern
technische gegevens, wordt van alle
vinden er geregeld houdbaarheidstesten plaats. En natuurlijk kunnen alle
Tomato zijn er maar liefst 71 rassen
uitstekend onder praktijkomstandig-
te bezichtigen. Niet alleen de hoofdras-
voorbeeld een aparte ontvangstruimte, die losstaat van de verwerkingsruimte.
Hoewel de nieuwe locatie op details dus wel een verbetering betekent, zal er aan het principe van de tomatendemo niets veranderen. Opnieuw zullen
prima samenwerking wordt.”
snijderij - zeer de moeite waard.
In het eerste jaar van het Trial Center
er optimaal voor ingericht. Zo is er bij-
dan ook van overtuigd dat dit een
de keten - van teler tot supermarkt of
kunnen rassen ook de komende jaren
doel gebouwd is, zijn alle faciliteiten
nieuwe uitdaging is. We zijn er
Center Tomato, is voor elke schakel uit
aan de hedendaagse eisen. Daardoor
Omdat het bedrijf speciaal voor dit
van de tomatendemo een mooie
den. Kortom, een bezoek aan het Trial
Breed assortiment
Zelfde principe
matenteler, voor wie het runnen
rassen het hele jaar door geproefd wor-
gotensysteem, voldoet de kas volledig
heden worden getest.
Harry is Leo een zeer ervaren to-
sen Arvento RZ (los) en Cappricia RZ (tros) zijn er te zien, te proeven en te beoordelen, maar bijvoorbeeld ook grove
trostomaat Endeavour RZ, de veelbelovende fijne vleestomaat Tomala RZ en het supersmaakvolle Santa-type Confetto RZ. Interesse in een bezoek?
Neem dan contact op met uw eigen Rijk Zwaan contactpersoon of mail naar
[email protected]
Crop
coördinator Ben Zwinkels (links) en demomanager Leo van Meurs.
11
12
Groene batavia succesvol in McDonald’s menu Groenteverwerker Country Foods voorziet 121 vestigingen van McDonald’s Singapore van gewassen en gesneden sla. Gezamenlijk zoeken de bedrijven naar ‘het perfecte blaadje’, dat voor de hele keten voordelen biedt. Het nieuwste succesnummer is groene batavia, een type dat prima blijkt te passen in de ‘Salad Chicken McGrill’.
Sla
is in Azië bezig aan een flinke opmars.
McDonald’s vult haar menu regelma-
een aantrekkelijke presentatie.” Met
voor de teelt van batavia het ras Tokapie
de
vaste plek in te gaan nemen in het pro-
zijn relatief korte blad. “Onze samen-
tig aan met nieuwe producten, waarbij productontwikkeling
plaatsvindt
in nauwe samenwerking met Country
Foods. “Het vinden van een slablaadje dat aan alle eisen voldoet is niet eenvou-
dig”, vertelt Senior Manager Technical Development Angela Fong van Country Foods. “Zo moet de sla niet alleen goed
smaken, maar zijn kleur en houdbaarheid ook enorm belangrijk. In onze fabriek moeten we het geoogste product
liefst zo efficiënt mogelijk kunnen ver-
deze eigenschappen lijkt batavia nu een
ductaanbod van McDonalds. “Dit is ook weer een belangrijke stap voor de Azia-
tische slamarkt in het algemeen. In Singapore heeft dit gezonde product lang-
zaam al een vaste plek ingenomen in het eetpatroon. We zijn ervan overtuigd dat sla ook in andere Aziatische landen een
Opmars van sla
“Zeker bij de introductie van een nieuw
waarvoor Country Foods de sla leverde. Bij de lancering werden zowel de types
batavia als lollo bionda gebruikt. Inmiddels blijkt dat batavia – door zijn betere
houdbaarheid na verwerking – de voorkeur verdient. Fong: “Batavia kenmerkt
zich daarnaast door een betere smaak en een goede bite. Bovendien zorgen
de mooie krullende bladranden voor
kort geleden gestart, maar we zien nu al
grote voordelen. Zo maken we graag gebruik van hun teeltexpertise en helpen
ze ons telers te vinden die bij onze kwaliteitsdoelstellingen passen!”
Om een consistente kwaliteit te waarbor-
gen werkt Country Foods nauw samen
gerketen met de Salad Chicken McGrill,
werking met Rijk Zwaan is nog maar
grote opmars gaat maken!”
werken.”
December vorig jaar startte de hambur-
RZ van Rijk Zwaan gekozen, vanwege
met een vaste groep telers, vertelt Fong.
Country Foods is gevestigd in
product is het cruciaal dat we de hoogste
hier over een fabriek die is uit-
kwaliteit kunnen bieden, ondersteund door een duurzaamheidsprogramma. We zoeken naar het optimale oogstmoment en de juiste teeltmethodes om tot
de beste producteigenschappen te komen. Voordat de sla de klant bereikt,
heeft het product meer dan 30 voedselveiligheid- en kwaliteitscontroles on-
dergaan.” Ook de rassenkeuze speelt uiteraard een belangrijke rol. Zo wordt
Senoko, Singapore en beschikt gerust met de modernste apparatuur op gebied van groenteverwerking. In Singapore is Country
Foods leidend op het gebied van gekoelde en bevroren maaltijden.
Het bedrijf belevert onder meer
luchtvaartmaatschappijen, internationale fastfoodketens en convenience shops.
Seeds&Services | Augustus 2011
Salanova® breekt door in Japan Als het om eten en drinken gaat, staat de Japanse consument altijd open voor iets nieuws. Volop kans dus voor een succesvolle introductie van gemakssla Salanova®. Rijk Zwaan en distributeur Takada Seeds geloofden erin en startten samen met een aantal partners een ketenproject.
Mr.
Miyazaki van teeltbedrijf Agri Green, dat Salanova teelt in een modern gotensysteem.
Hoewel het grootste deel van de slacon-
tuigd worden van de meerwaarde!”
Salanova te telen. Eén van die bedrij-
er ook voor specialties een markt, weet
werking aangegaan met Maruyasu, een
modern gotensysteem. Ideaal om een
sumptie in Japan ijsbergsla betreft, is Product Development Manager Yoshio
Yunoki van Takada Seeds. “Onze uit-
Met diezelfde reden is ook een samen-
handelsbedrijf dat vooral restaurants in en rondom Tokio van Salanova voor-
daging was vier jaar geleden om met
ziet. “Door het product aan veel partijen
te worden. We zijn intensief samen gaan
lijk mensen kennis laten maken met de
Salanova een van die vaste specialities
werken met een aantal vaste partners, die écht achter het product staan. Zo-
aan te bieden, willen we zoveel mogeunieke eigenschappen van Salanova.”
wel ervaren telers als ambitieuze afzet-
Samen met Sinjuku en Maruyasu werd
Rijk Zwaan een goede driehoek zou ont-
een aantal vooruitstrevende telers ge-
organisaties, zodat met de rassen van staan.”
Breed aanbieden
door Takada Seeds en Rijk Zwaan ook zocht, die in staat zijn hoge kwaliteit
ven is Agri Green, dat beschikt over een
schoon en kwalitatief hoogwaardige Salanova te telen. “Een van de uitdagingen
was hierbij het klimaat. De zomers kunnen in Japan namelijk heel heet en voch-
tig zijn”, vertelt Yunoki. “Uiteindelijk bleken we met de eikenbladtypes Da-
gama RZ in de zomer en Cook RZ in de rest van het jaar de goede rassen te pakken te hebben. Het product wordt door Agri Green verpakt in een speciaal ont-
wikkelde pyramidevormige verpakking en als hele krop met kluit verkocht.”
Een van die betrokken partijen is Sin-
Doorgroeien
dat zijn producten vooral verkoopt aan
van Salanova in Japan onomwonden
juku Vegeful, een groothandelsbedrijf
Inmiddels noemt Yunoki de lancering
een groot aantal lokale supermarkten.
een succes. “Consumenten vinden het
“We hebben dit bedrijf helemaal inge-
wijd in de wereld van Salanova”, vertelt Yunoki. “Niet alleen door ze te voor-
zien van het nodige promotiemateriaal, maar vooral ook door het verhaal erbij
te vertellen. Juist bij Salanova is het immers essentieel dat consumenten over-
product erg aantrekkelijk en zijn bereid er een premium prijs voor te beta-
len. Restaurants roemen daarnaast het gemak en de lage hoeveelheid afval bij
verwerking. We verwachten dan ook dat
het product nog flink kan gaan groeien de komende jaren!”
13
14
Wereldwijd inspelen op de consument Alessandro Silvestrelli, Salesmanager, Italië
‘Makkelijk te bereiden‘
In veel landen is het product geheel on-
de oven. Het ras biedt ook in teelttech-
ronde aubergine. “Aubergine is sowieso
zowel in de kas als in de vollegrond ge-
bekend, maar in Italië zijn ze er gek op: de een belangrijk product in Italië”, vertelt Salesmanager Alessandro Silvestrelli.
“We kennen hier heel veel verschillende types, maar het ‘Violetta-type’ is in de
nisch opzicht grote voordelen. Hij kan
teeld worden en in verschillende regio’s en seizoenen. Dat maakt hem tot een echte allrounder!”
mediterrane keuken echt traditioneel.
Met zijn contrasterende witte schaduw
onder de kelk heeft hij een heel karakteristiek uiterlijk. Bij Rijk Zwaan hebben
we vorig jaar het ras Sabelle RZ geïntro-
duceerd, dat opvalt door zijn smakelijke vruchtvlees, en heel stevig van structuur is. Typerend is ook dat het witte vruchtvlees maar heel langzaam verkleurt. Dit
maakt Sabelle RZ bijvoorbeeld extra ge-
schikt om te grillen, maar voor de consument met minder tijd kan Sabelle ook
Sabelle RZ
Meloentype piel de sapo is zeer popu-
fieke rassen voor. Het huidige aanbod
bekend. Een nieuw ras van Rijk Zwaan,
vruchten van een standaard piel de sapo
Alberto Cuadrado Chainmanager, Spanje
kwaliteit zijn. “Ricura RZ is het eerste
‘Markt piel de
heel makkelijk worden klaargemaakt in
lair in Spanje maar daarbuiten vrij ondat inspeelt op de specifieke wensen
van de Noord-Europese markt, brengt
hier nu verandering in. “In veel lan-
den gaat de voorkeur uit naar een fijne meloen, maar binnen het piel de sapo
type waren daar tot nu toe nooit speci-
in Noord-Europa bestaat uit de fijnere ras, die duidelijk minder van smaak en
ras dat specifiek veredeld is voor nieuwe
piel de sapo markten, zoals Engeland en Duitsland. Dit ras combineert als eerste
een kleine vruchtmaat met een echte uit-
stekende piel de sapo smaak. Door zijn
unieke eigenschappen zijn we hiervoor een kwaliteitslabel gestart: Mellissimo.
Hier zullen alleen rassen voor worden
geteeld die aan onze hoge kwaliteitseisen voldoen. Met een jaarrond aanbod
fijne piel de sapo’s van een stabiele kwaliteit, ben ik er van overtuigd dat we
de totale consumptie van dit type flink
Ricura RZ
kunnen vergroten.” vertelt chainmanager Alberto Cuadrado.
sapo vergroten’
Seeds&Services | Augustus 2011
Diego Maestre, Meloen coördinator, Spanje
‘Label voor het topsegment’
Samen met een aantal ketenpartners
langrijk. Hoewel het label zich op ab-
label voor piel de sapo meloenen in de
product wel breed beschikbaar stellen.
heeft Rijk Zwaan onlangs een nieuw markt gezet. Speciaal voor het topseg-
ment in de Spaanse markt introduceert
het bedrijf ‘Melon de Autor’. “We zijn er bij Rijk Zwaan van overtuigd dat rassen
met een exceptionele smaak bijzondere aandacht verdienen”, vertelt meloen
coördinator Diego Maestre. “Op dit mo-
solute topkwaliteit richt, willen we het We mikken dan ook op een jaarrond aanbod en zoeken daar de rassen bij.
Mabel RZ bijvoorbeeld is er perfect voor geschikt. We zullen snel nieuwe rassen
toevoegen maar hanteren strenge kwaliteitsnormen: de lat ligt hoog!”
ment is er echter sprake van een wirwar
aan verschillende soorten en merken
meloen, wat de consument alleen maar verwarring brengt. Daarom zijn we nu
een label gestart waar alleen rassen in komen die zich écht onderscheiden. Zo weet de consument precies waar hij
op moet letten als hij een garantie voor kwaliteit en smaak wil. En bovendien
Mabel RZ
In Centraal-Azië, onder meer Kazach-
de vrucht is wat groter. “Omdat dit type
men gek op een speciaal type mini-
pen jaren veel energie gestoken in de ont-
Hasan Yoldas, Veredelaar, Centraal-Azië
consistent, want dat is minstens zo be-
stan, Uzbekistan en Azerbeidzjan, is komkommer. De lengte van 8 tot 10
centimeter doet denken aan een cocktailkomkommer, maar de diameter van
hier zo populair is, hebben we de afgelowikkeling van goede rassen”, vertelt Rijk
Zwaan-veredelaar Hasan Yoldas. “Het eerste resultaat is Babystar RZ, die op het moment al met veel succes wordt geteeld in de vollegrond in de zomer. Vergeleken
met de gangbare rassen geeft hij een veel
hogere productie en valt hij op door de goede houdbaarheid en de knapperige bite. Daarnaast introduceren we nu een
ras voor de winter, dat vooral geschikt is in een bedekte teelt: Espadana RZ. Met deze twee rassen is het mogelijk jaarrond een kwaliteitsproduct te produceren.
Maar er liggen nog genoeg uitdagingen.
Zo zoekt Iran bijvoorbeeld nog een iets
Babystar RZ
donkerder variant, die proberen we nu te ontwikkelen.”
‘Smaak en houdbaarheid’
15
Graham Clarkson, Vitacress Salads:
“Als teelt- en verpakkingsbedrijf werkt Vitacress Salads nauw samen met Rijk Zwaan. We delen kennis en krijgen daardoor in een vroeg stadium inzicht in nieuwe rassen en hoe deze kunnen bijdragen aan een optimaal resultaat voor onze klanten.”
Voor vragen kunt u contact opnemen met uw lokale Rijk Zwaan-contact of mail naar
[email protected]
Rijk Zwaan Distribution B.V. | Burgemeester Crezeelaan 40 | 2678 KX De Lier | The Netherlands | www.rijkzwaan.com