ATHENE ALS STEDENTRIP MET DE VIDEOCAMERA
report 40
Veel contrasten ATHENE IS NIET ALTIJD EEN SCHOONHEID ALS HET OM GEBOUWEN GAAT. LAAT RUSTIG ZIEN DAT HET NIET AL-
Athene is de grootste stad van Griekenland en behoort tot één van de grootste steden van Europa. Het wordt steeds meer ontdekt als aantrekkelijke bestemming voor een korte stedentrip met de camera. Richard Helwig pakte het vliegtuig en trok er op uit om een beeldverslag te maken. Voordat ik naar deze hoofdstad afreis, heb ik me goed verdiept in de wetenswaardigheden. Boekjes, reisgidsen, folders en internet. Eén ding is me al snel duidelijk: omdat alles zich concentreert in deze stad, is het een ideale plaats om met de videocamera te vertoeven. Het is een combinatie van een cultureel hoogtepunt en een wetenschappelijk centrum. Maar het is ook de stad van de Olympische Spelen uit 2004. Destijds een goede reden om de stad een flinke opknapbeurt te geven. Het Olympisch stadion
is overigens gemakkelijk te bereiken en prima zonder toeschouwers te filmen. Maar heb ik wel genoeg aan een paar dagen om een compleet beeld van deze boeiende stad vastgelegd te krijgen? Ik zal het tempo flink hoog moeten houden, maar bedenk me tegelijkertijd dat het onmogelijk is om alles in de film te verwerken. Schermpje openklappen
Voor deze trip naar Athene beschik ik over de Panasonic NV-GS500. Een
LEMAAL EVEN AANTREKKELIJK IS OM IN TE VERTOEVEN. CONTRASTEN GENOEG!
succesvol model dat inmiddels uit de collectie van Panasonic is verdwenen, maar in de handel nog uit voorraad leverbaar is. Deze camera heeft zich in de warme omstandigheden waarin ik heb gefilmd, ruimschoots bewezen. Om de manuele instellingen te bereiken, moet ik het lcd-schermpje openklappen. Dat kan even wennen zijn. Deze camera biedt meer dan voldoende mogelijkheden om de setting naar eigen behoefte in te stellen. Toegegeven, de bediening via de joystick is even wennen. Maar oe-
report
in één film
41
EEN FILM OVER ATHENE NODIGT JE ALS FILMMAKER UIT OM OOK EEN STUKJE GESCHIEDENIS AAN BOD TE LATEN KOMEN. GRIEKENLAND KENT EEN LANGE KUNSTGESCHIEDENIS VAN MEER DAN 4000 JAAR. VREEMD IS DAT DUS NIET.
Filmtip fening baart kunst. Met een beetje ervaring is het goed te doen de instellingen volledig naar mijn hand te zetten. Deze camera nodigt van harte uit om regelmatig van automatisch op manueel over te schakelen en te experimenteren. Altijd te weinig tijd
In Athene is zoveel te filmen dat je aan een paar dagen nooit genoeg hebt. Filmers hebben de handen vol aan de vele tempels, byzantijnse kerken, iconen, mozaïeken, fresco’s en marmeren tempels. Het is een cultuurstad bij uitstek, met maar liefst 1200 archeologische plaatsen en tal van musea. Als filmer heb je hier altijd te weinig tijd! De oorsprong van de legendarische geschiedenis van Athene gaat ongeveer
vijfduizend jaar terug in de geschiedenis. Hiermee valt de stad onder één van de oudste Europese hoofdsteden. Het is een mythe die rustig in het gesproken commentaar kan worden verwerkt. Het gaat over de godin van de wijsheid (Pallas Athena) en de god van de zee (Poseidon) die beide hun oog op Athene hadden laten vallen. De toenmalige koning van Athene (Cecrops) moest toen de keuze maken wie van de twee het meest waardevolle geschenk aan de stad gaf. Cecrops koos het geschenk van Pallas Athene: een olijfboom. Veel contrasten
In Athene is een rijke historie te vinden met veel ruïnes, musea en gebouwen. Maar het is ook een stad met veel con-
Als het even kan, is het raadzaam vanaf het vliegveld van Athene geen taxi te nemen. Zoals in zoveel plaatsen, laat men de argeloze toerist graag flink betalen voor het ritje naar het hotel, waarbij veelvuldig wordt omgereden om de prijs maar zo hoog mogelijk te doen uitvallen. In mijn geval kon de chauffeur het hotel zogenaamd niet vinden terwijl de meter langdurig doorliep. Athene beschikt over een compleet metronetwerk. Vanaf het internationale vliegveld is het gemakkelijk per metro naar het hartje van de stad te reizen. Let in dat geval wel extra op de videospullen.
NEXT
report
trasten. Iets dat ik zeker in de film probeer te verwerken. Wat me het eerst opvalt, is dat het in het centrum een enorm drukke bedoeling is. Ronkende stadsbussen, stinkende scooters, voorbijrazende gele taxi’s en winkeliers die bijna op elke hoek van de straat wel iets proberen te verkopen. De smaak van uitlaatgassen proef ik ’s avonds nog als ik in mijn bed lig! Op een druk kruispunt zet ik mijn videocamera in een laag standpunt op statief neer. Tussendoor zoom ik in op inwoners die proberen over te steken. Een hachelijke onderneming! Ik schakel de automatische scherpstelling uit. Op het moment dat ik op iemand inzoom en er een auto of bus door het beeld rijdt, blijft het onderwerp goed scherp. Had ik de automatische scherpstelling toegepast, dan waren de beelden hinderlijk afgewisseld scherp en onscherp geweest. De enorme herrie overstemt alles. Op de achtergrond mix ik later tussen het harde verkeersgeluid een druk muziekje. Om het contrast in de film goed tot uiting te laten komen, monteer ik na een
Filmtip 42
Regen is funest voor de camera en kan voor de nodige problemen zorgen. Vanaf mei tot en met september is er nauwelijks neerslag in Athene te verwachten. Voor het maken van opnamen zijn die maanden het meest geschikt.
EEN STEDENTRIP IS IDEAAL OM DE CAMERA VAN TOP TOT TEEN UIT TE PROBEREN.
tijdje achter deze beelden een overzicht van de stad. De stilte weerklinkt. Zachte klassieke muziek mix ik later bij deze beelden. Gids kwijt
Om dit overzicht over Athene te krijgen, reis ik af naar de Akropolis. Het is de bekendste ruïne en het symbool van Athene en mag zeker in de film niet ontbreken. De tempel bovenop de berg (men denkt vaak dat dit de Akropolis is) is het prachtige Parthenon (vanaf 1983 gerenoveerd). Het heeft prachtige zuilen en schitterend aanzicht en uitzicht. Voor een bezoek met de camera heb ik dan voldoende tijd uitgetrokken. Ik heb me voorgenomen shots te maken vanaf een
hoog punt op de berg. Het kost wel de nodige moeite om lopend boven te komen. Niet zozeer vanwege de behoorlijke afstand, maar meer door de drukte van de toeristen. Ik had speciaal voor dit onderdeel een gids geboekt, maar die was ik na enkele minuten in de menigte van mensen al kwijt en heb ik daarna niet meer gezien. Maar we zouden ook niet veel meer aan elkaar gehad hebben, want het filmen gaat het prettigst als je alleen bent. Als ik ’s avonds laat op het dak van mijn hotel sta, valt het me op dat ik een prachtig vergezicht heb op de Akropolis. In de donkere uren is deze opvallend verlicht. Een plaatje waar ik dit gedeelte van de film dan ook zeker mee afsluit.
HET VERDIENT AANBEVELING BIJ DIT SOORT IMPOSANTE SHOTS RUSTIG VAN LINKS NAAR RECHTS TE ZWENKEN EN IN IEDER GEVAL STATIEF TE GEBRUIKEN!
report
een duidelijk beeld van een Athene zoals we dat kennen uit de oude Griekse films. Winkels met stoffen, garen, knopen, pailletten en pluimen geven de tijd weer waarin vrouwen nog de tijd hadden voor handwerk. Statief in kluisje
Het is geen probleem om te filmen in Athene. Sterker nog, mij werd geen strobreed in de weg gelegd. In kerken en musea is het even oppassen. Het kan daar verboden zijn of slechts zijn toegestaan zonder dat gebruik wordt gemaakt van extra licht. In verschillende musea mocht ik met de camera naar binnen, maar moest het statief wel worden opgeborgen in een kluisje. Zoveel mogelijk zoeken naar een natuurlijke steun om vaste beelden te kunnen maken dus!
PROBEER ER MET DE CAMERA MAAR BIJ TE KOMEN!
Op straat
Athene kan ook wat meer romantischer in beeld worden gebracht in plaats van alleen maar drukte en herrie van het stadsverkeer. Het is maar wat je wilt als maker! Door een beetje af te wijken van de hoofdwegen, krijg je vaak de meest karakteristieke plaatjes. Het leven in Athene speelt zich grotendeels op straat af. Een ideale omstandigheid om veel van die bezigheden ongemerkt vast te leggen. Als de zon het hoogste punt heeft bereikt, trekken de bewoners zich terug en houden siësta. Leuk om even mee te nemen in de film: mensen die hun huizen ingaan, deuren en luiken die worden dichtgedaan, een klok die de tijd aan-
geeft, iemand die een dutje doet op zijn veranda… Maar zodra de zon zijn daling heeft ingezet, komt het leven weer op gang.
Stukje rust en eenvoud
In het laatste deel van mijn film, besteed
Filmtip Uit oude Griekse films
Een kijkje op de vlooienmarkt in Monasteraki is een waar feest om met de camera mee te maken. Het is een moderne versie van een gezellige bazaar die in een stadsmarkt is verweven. Ik neem een kijkje tussen de antieke meubeltjes, oude stripboeken en grammofoonplaten. Het filmen van mensen doe ik onopvallend vanaf een flinke afstand. Juist dan zijn de opnamen het leukst. Daarna wandel ik met camera en statief door de zijstraatjes van Ermou. Hier krijg ik
De echte liefhebber van de bioscoop moet zeker naar de openluchtbioscoop gaan. Inwoners zijn er dol op. De films worden vaak in hun originele versie op het scherm gebracht met
43
Griekse ondertiteling. Een handige tip: koop de kaartjes een kwartier voor aanvang van de film om wachtrijen te voorkomen. De plaatsen zijn niet genummerd waardoor u plaats kunt nemen waar u maar wilt.
NEXT FILMEN VANAF DE BOOT VANAF PIREAEUS NAAR AEGINA (NATUURLIJK OP HET DEK!) IS MET STATIEF ERG LASTIG. DE TRILLINGEN VAN DE ZWARE MOTOREN DEINT DOOR IN HET BEELD. UIT DE HAND FILMEN EN DAARBIJ NIET INZOOMEN IS HET BESTE ALTERNATIEF. LET BIJ HET FILMEN OP DE JUISTE BELICHTING. EEN ONDERBELICHTING ONTSTAAT SNEL DOOR DE SCHITTERINGEN IN HET WATER. TEGENLICHTCORRECTIE GEBRUIKEN MISSCHIEN?
report 44
ik aandacht aan het eiland Aegina. Die beperkte aandacht is niet terecht, want met een beetje creativiteit zou je daar eigenlijk een hele film mee kunnen vullen zonder dat het ook maar één moment bij de kijker zal vervelen. Waarom? Omdat deze locatie de kroon spant voor wat betreft de schitterende opnamen die hier onder de meest ideale weersomstandigheden gemaakt kunnen worden! Aegina is een Grieks eiland dat ligt in de Saronische Golf, ten zuidwesten van Athene op zo’n drie kwartier varen met de ferryboot vanaf Pireaeus (dat is de haven van Athene). Veel inwoners van Athene gaan regelmatig in het weekend naar dit eiland. En terecht!
EENMAAL AANGEKOMEN OP HET EILAND AEGINA, KAN DE CAMERA METEEN WEER UIT DE TAS EN IS HET STATIEF ONMISBAAR OM IN ALLE RUST BEELDEN TE KUNNEN MAKEN VAN DE GEZELLIGE HAVEN MET ZIJN VELE NAAST EL-
Nooit klakkeloos op de automaat
KAAR LIGGENDE BOOTJES, HARDWERKENDE VISSERSMANNETJES EN ALLERHANDE SHOTS DIE ZO KENMERKEND
Aegina maakt deel uit van de eilandengroep Saronische Archipel. Het eiland Aegina is 13 kilometer lang en op het breedste stuk 14 kilometer breed. Niet groot en ideaal om in één dag met de camera af te gaan. Maar let op als u dit lopend doet… het is heuvelachtig met enkele uitschieters tot net in het middengebergte. De directe omgeving van Aegina-stad is vlak. De vele witte huis-
ZIJN VOOR DIT STUKJE RUST EN EENVOUD.
Filmtip
jes zorgen er wel voor dat er kritisch gekeken moet worden naar de belichting. Teveel weerkaatsing van de zon op de witte verf kan voor de nodige problemen zorgen. Het licht is keihard. Vertrouw nooit klakkeloos op de automaat! Is het voor u moeilijk om handmatig te werken, kies dan voor de ochtend of de vroege avond om met de automaat te filmen. Het licht is dan zachter.
Het opladen van accu’s kan proble-
Snelle inzoom
men geven omdat in een aantal ho-
In het noorden van Aegina is het droog, met karakteristiek gelaagde rotsformaties tot in zee. Menige keer heb ik de camera even neergezet om voorbijvarende boten in de verte te filmen. In die omstandigheden is een sterk zoombereik ideaal.
tels en appartementen in Athene een ander stopcontact voorkomt dan gebruikelijk is. Het is daarom verstandig een adapter mee te nemen. De voltage is 220 Volt.
In het oostelijke deel van Aegina zijn veel pijnbomen en in het zuiden roodgekleurde rotspartijen. Verspreid over het eiland zijn veel pistache- en olijfboomgaarden. Prima onderwerpen om even enkele shots aan te besteden. Als ik een olijf op een bepaalde afstand (minimum is zo’n vijftig centimeter) vlot naar me toe wil halen, kennen de meeste camera’s een macrostand. Zo ook deze camera. Hierbij kan zeer snel op het onderwerp worden ingezoomd. Met name in de natuur levert dit mooie shots op, mits spaarzaam toegepast. Voorwaarde is ook hier dat er met een goed statief moet worden gewerkt, want door de snelle inzoom is het niet mogelijk dit nog acceptabel uit de losse hand te doen. Richard Helwig
END
