Architectuur
Fietsroute
7
Spijkenisse
6 5 4
2 3
30 29
31
28
32
45 34
35
44
43
33
Uitklapbare plattegrond
Colofon
Architectuurroute Spijkenisse is een uitgave van de gemeente Spijkenisse.
Herziene druk, Uitgave 2013
Tekst: afdeling Communicatie & Representatie Fotografie: gemeente Spijkenisse Lay-out: Studio Ferrazzo Druk: Scheffer drukkerij Oplage: 1.500 Architectuurroute Spijkenisse is met zorg ontwikkeld. Er kunnen zich helaas in de route plaatselijk uiteraard altijd onvoorziene wijzigingen voordoen. Bij voorbaat onze excuses hiervoor.
Spijkenisse plaquettestad
Sinds 2009 werkt Spijkenisse met architectuurplaquettes. Het idee van de architectuurplaquette is afkomstig van het Nederlands Architectuur Instituut (NAI). Bepaalde in het oog springende gebouwen zijn van een plaquette voorzien, met daarop bijzonderheden zoals architect, opdrachtgever, bouwjaar, etc. Naar aanleiding hiervan is het idee ontstaan een fietsroute te ontwikkelen die langs een groot aantal gebouwen met plaquettes voert. Om de route praktisch te houden, voert de fietstocht langs 45 objecten, waarvan een aantal niet in het bezit is van een plaquette, maar welke zijn gekozen vanwege de historische of andere bijzondere betekenis.
1
8
11
7 12 13 14
10
9 6
15
20
5
21
4 22
16 17 18
23 24
19 26
2 3
1
25 28 27
45
42
39 41
40
LEGENDA bebouwing groen water industriegebied fietsroute architectuur-nummering metrolijn fietspad
30 29
31 32
Het centrumgedeelte staat groter op het uitvouwvel van de achterpagina. 34
35
33
44
43
36
37
38
Voorwoord
Spijkenisse heeft de laatste tientallen jaren een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. Van enkele duizenden inwoners groeide de stad naar een plaats waar nu ruim 73.000 mensen wonen, werken en recreëren. Na een intensieve periode van bouwen, is de aandacht nu vooral gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de stad. Dat betekent overigens dat er ook nu nog steeds wordt gebouwd. De loop van de ontwikkeling van een stad is vaak af te lezen aan voorbeelden van architectuur en de manier waarop projecten zich hebben ontwikkeld. Die voorbeelden zijn er in Spijkenisse te over. Het is daarom de moeite waard om vanuit die invalshoek eens in de stad rond te kijken. Hoe kun je dat beter doen dan op de fiets. Bijna alles is in Spijkenisse met de fiets goed bereikbaar. De fietsroute die u nu in handen hebt, voert langs een aantal objecten en projecten die
de geschiedenis van de bouw in de stad illustreren. Bij de projecten en objecten die u op de route passeert, wordt heel in het kort gewezen op enkele bijzonderheden. Zonder overigens al die andere gebouwen en projecten die Spijkenisse zijn huidige vorm hebben gegeven tekort te willen doen. U maakt al fietsend niet alleen kennis met allerlei aspecten van architectuur in de stad, maar ook met plekjes waar u normaal gesproken misschien niet zo snel komt. U zult ontdekken dat Spijkenisse meer dan de moeite waard is om te bekijken. Ik wens u een plezierige en leerzame fietstocht. Mirjam Salet, burgemeester
5
Architectuurfietsroute door Spijkenisse (ongeveer 25 kilometer)
De fietsroute begint op het Havenplein 1 bij restaurant Maxima Dos. De fietsroute en andere documentatie zijn bij dit restaurant verkrijgbaar. Vertrek vanaf het Havenplein rechtsaf naar het Noordeinde. Aan het eind van deze straat ziet u molen Nooit Gedacht 2 aan uw linkerhand en heeft u prachtig uitzicht op Theater de Stoep 3 aan uw rechterhand. Fiets vervolgens bij de molen linksaf, dan passeert u het historisch gemaal De Leeuw van Putten 4 . Sla linksaf aan het einde van de dijk. Sla direct weer links de Kaarstraat in. Ga vervolgens rechtsaf de Molenstraat in, u rijdt nu in de wijk Molenwei 5 . Rijd door de Molenstraat en sla bij de Stationsstraat rechtsaf. U arriveert bij de kruising met de Groene Kruisweg. Steek de kruising over en fiets met een kleine lus naar rechts omlaag de Parallelweg op. Rijd de Parallelweg af. Ga linksaf de Kuiperslaan in. Daarna linksaf de Laning 6 op en rijd deze uit. Sla rechtsaf de Rozenlaan in. U komt langs het gebouw De Zes Rozen 7 .
De 1 -nummering in deze fietsroute correspondeert met de foto’s (volgende hoofdstuk) en de beide plattegronden.
Rijd de Rozenlaan af tot aan de Willemshoevelaan. Volg deze laan een kort stukje. Ga rechtsaf de Orchideestraat in. Fiets vervolgens rechtsaf door de Lobeliastraat, waarna u uitkomt op het Lelieplein. Rijd na het plein linksaf de Leliestraat in. Rijd langs enkele flatgebouwen uit de jaren zestig de Leliestraat af, tot aan de Akeleistraat. Daar heeft u zicht op het Leliepark 8 . Ga linksaf de Akeleistraat in en volg deze tot aan de Campanulastraat. Ga rechtsaf tot u op de Willemshoevelaan uitkomt. Fiets vervolgens rechtsaf en volg deze laan tot aan de Winston Churchilllaan. Volg op de Winston Churchilllaan even het fietspad naar rechts. Steek daarna via de eerstvolgende kruising de laan over om op het fietspad aan de overkant te komen. Ga linksaf en volg de Winston Churchilllaan tot aan de A.M. de Jongstraat. Ga daar rechtsaf en ga onmiddellijk daarna linksaf de Herman Gorterstraat in. Hier vindt u het Herman Gorterhof 9 . Ga rechtsaf de P.A. de Genestetstraat in.
7
Rijd vervolgens linksaf de Vondelsingel op. Ga aan het einde van de Vondelsingel rechtsaf de Schiekampsingel op. Vanaf hier heeft u een prima zicht op het kerkgebouw van Levende Steen Ministries aan de overzijde van de straat. Rijd tot aan begin van de flat aan het Staringplantsoen 10 . Loop (!) via het voetpad langs de voorzijde van het gebouw naar de Westersingel. Ga aan het einde van de Westersingel rechtsaf de P.C. Hooftstraat in. Rijd linksaf via de Jacob Catsstraat de Sportlaan op. Ga aan de overkant van de laan het fietspad op en daarna linksaf richting de Groene Kruisweg. Aan de rechterkant ziet u de Woonboulevard 11 . Steek aan het einde van de Sportlaan weer over naar de linkerzijde van de laan. Steek bij de verkeerslichten de Groene Kruisweg over. Neem het eerste fietspad links. Dit pad loopt parallel aan de Groene Kruisweg. Rechts ziet u de bedrijfsgebouwen van Volvo 12 , Majestic 13 en VW Voorne-Putten 14 . Rijd door tot aan de rotonde Baljuwplein en ga onder het viaduct tweemaal linksaf. Volg het fietspad parallel aan de Groene Kruisweg, u ziet aan uw rechterhand de Dome, kerk van Levende Steen Ministries 15 . Ga rechtsaf de Zinkseweg op. Rijd helemaal
af tot de J. de Baanlaan. Rijd nu door de wijk Vierambachten (Rietvelden) U ziet in deze wijk vier bijzondere objecten: 16 17 18 19 . Ga rechtsaf de J. de Baanlaan op. Rijd deze af tot aan de Hekelingseweg. Onmiddellijk rechts ziet u gestapelde woningen met als bijzonder kenmerk de transparant afgedichte galerijen. Op de hoek Heijwegenlaan/Hekelingseweg heeft u linksvoor zicht op het gebouw van firma Nobel 20 . Ga linksaf de Hekelingseweg op. Steek vlak voor de Groene Kruisweg over. Ga linksaf de Oranjelaan in en rijd deze uit tot aan het Koningin Julianaplein. Op dit plein staat het voormalige gemeentehuis 21 van Spijkenisse. Ga vanaf het Julianaplein linksaf de Jan Campertlaan op. Links en rechts kijkend heeft u uitzicht op woningen van de wijk Staalmeesters 22 . Volg de Jan Campertlaan tot u rechtsaf de Stationsstraat in kan, deze loopt door in de Eerste Heulbrugstraat. Hier heeft u perfect zicht op de Dorpskerk 23 en Boekenberg Spijkenisse 24 . Rijd langs de begraafplaats en ga rechtsaf de Groene Kruisstraat in. U ziet op de hoek links een pand uit 1929/1930 25 en rechts hospice De Waterlelie 26 . Sla linksaf de Breestraat in en rijd via de
9
Raadhuislaan (met links het stadhuis 27 ), rechtdoor over de rotonde (met links City Plaza 28 ) de Dr. J.M. den Uyllaan in. Steek de Schenkelweg over en vervolg de route via de Elementenweg, richting de Oude Maas. Volg het fietspad aan uw rechterkant de wijk in. U rijdt nu over een van de Eurobruggen 29 . Sla rechtsaf de Gerard Fonkertsingel in. Ga linksaf de Joris van Bodegomlaan in, aan het einde van de straat ziet u nog een Eurobrug. Rijd linksaf de Pieter Speelmansingel in, de derde Eurobrug is aan uw linkerhand. Sla vervolgens weer linksaf de Johan van Poortenlaan in. Rijd rechtdoor tot u weer op de Elementenweg uitkomt. Sla hier rechtsaf om uw route te vervolgen. Volg het fietspad langs de Nieuw Hongerlandsedijk en u ziet rechts de nieuwe projecten De Vier Werelden 30 , Rokade 31 en het Terras aan de Maas 32 . Stap bij het kunstwerk De Bloem af. Aan de boulevard ziet u links een viertal woontorens 33 .Loop onder De Bloem door en ga iets rechts houdend verder naar de Donaulaan. Aan de rechterzijde van de Donaulaan ziet u woningen (o.a. Amerstraat) 34 waarvoor Prinses Juliana destijds nog de openingshandeling verrichtte.
Ga linksaf de Amstelstraat in. Rijd rechtdoor via een stukje fietspad de Gouwestraat in. Daar vindt u de Gelinckschool 35 . Rijd de Gouwestraat uit. Ga bij de Rivierenlaan rechtsaf. Sla vervolgens linksaf de Lekstraat in. Rijd deze uit en u komt weer op de Maasboulevard, nu echter aan de binnenkant van de dijk. Rijd de Maasboulevard af tot aan de Korte Schenkeldijk. Ga tweemaal rechts en dan linksaf en volg deze dijk, via de onderdoorgang Maaswijkweg, tot aan Maaswijk. Hier gaat het fietspad over in de Drogendijk. Halverwege Maaswijk ziet u links winkelcentrum Maaswijk 36 . Fiets om het winkelcentrum heen zodat u weer op de Drogendijk uitkomt. Volg de Drogendijk verder tot aan een aantal voetgangersbruggetjes aan de linkerzijde. Bij het derde bruggetje passeert u de Schouwenburglaan. Het eerste pand, net over het bruggetje rechts, is Schouwenburglaan nr.13 37 . Volg de Drogendijk. Fiets aan het einde van de dijk rechtsaf de Zandweg op. In de verte links ziet u waterzuiveringscomplex Berenplaat 38 . Sla vanaf de Zandweg onmiddellijk weer rechtsaf het fietspad van de Sportpolderweg op. In de verte (links) ziet u het bijzondere
11
buitendijkse huis van de familie Dallau aan de Schuddebeursdijk. Volg de Sportpolderweg tot aan Hekelingen. Rijd daar rechtsaf de Toldijk op en via Den Hoek de Dorpsstraat in. Ga op de Dorpsstraat linksaf de Kluivertweg in. Rijd rechtsaf de Lede op. Rijd vervolgens linksaf de Kaatje Mollaan in. Rijd deze helemaal uit tot aan de Hordijklaan, hier ziet u de wijk Heer en Meester 39 . Hier slaat u rechtsaf en opnieuw rechtsaf bij de Huibrecht, die overgaat in de Jacob van de Berghlaan. Ga rechtsaf de Lede op. Rijd vervolgens linksaf het Tuinpad in en daarna naar de Dorpsstraat. Ga linksaf de Dorpsstraat op, hier passeert u het Oude Raadhuis 40 (Dorpsstraat 89) en de Hekelingse Dorpskerk 41 . Ga rechtsaf de Smidsweg in, u passeert begraafplaats Hekelingen rechts en komt op de Meeldijk. Volg daarna de Meeldijk tot aan de Hekelingseweg (bij tuincentrum Tuin & Terras). Sla rechtsaf. Sla vervolgens onmiddellijk weer rechtsaf het fietspad De Dijkwal op. Rijd daarna rechtsaf De Schouw op. Sla bij De Dijkgraaf linksaf. U komt langs winkelcentrum Waterland 42 . Ga rechtsaf het Kruispad op waar De Dijk-
graaf overgaat in de Schenkelweg (bij de verkeerslichten). Dit smalle pad loopt om het sportcomplex Groenewoud. Op het pad ziet u rechts de achterzijde van woningen van het project de Zomertuinen. Volg het pad naar rechts waar het overgaat in het Dwarspad en vervolgens in de Gaddijk, tot u weer bij de Maaswijkweg komt. Ga daar linksaf. Volg de weg tot de rotonde, waar u zicht hebt op de voorzijde van zorgcomplex de Zomertuinen 43 . Steek de rotonde vervolgens over naar de andere zijde van de Maaswijkweg. Passeer het bedrijfsgebouw van D.C. Berkel 44 en ga bij de Schenkelweg weer rechtsaf. Rijd langs de brandweerkazerne en ga daarna direct rechtsaf naar boven de dijk op. Fiets dan onmiddellijk weer naar links, waarna u de fietsvoetgangersbrug over de Schenkelweg passeert. Hou na deze brug links aan. Fiets na een scherpe bocht naar links direct weer naar rechts en volg het fietspad langs de Groenewoudlaan. Aan uw rechterhand ziet u de sporthal De Ring van Putten en Medisch Centrum Spijkenisse. U nadert de Ruwaard van Puttenweg (Let op! Vlak voor de kruising moet u naar de linkerkant van de weg gaan om de Ruwaard van Puttenweg over te kunnen steken) en komt op de Centrumlaan. Links
13
ziet u metrostation Centrum 45 . Ga linksaf via de rotonde de Raadhuislaan op. Rijd rechtsaf de H. de Lintweg in. Ga via de Noordkade linksaf het Noordeinde op. Sla aan het einde van het Noordeinde linksaf. Sla daarna weer linksaf naar het beginpunt: het Havenplein.
De volledige route is ongeveer 25 kilometer lang. U kunt de route echter ook in tweeën splitsen. U kunt dan bijvoorbeeld het eerste deel van de route afsluiten bij het stadhuis 27 door net voor de rotonde naar links over te steken en via de H. de Lintweg, de Noordkade en het Noordeinde terug te keren naar het Havenplein. Als u deel twee van de route wilt rijden, kunt u beginnen bij het stadhuis. U eindigt dan ook weer bij het Havenplein.
15
Havenplein
1
Het Havenplein is een belangrijk onderdeel van het centrum van Spijkenisse. Horeca en terrassen (ongeveer 3.000 m²), jongerenwoningen (25) en kleinschalige commerciële ruimtes nemen er een bijzondere plaats in. Op de hoek van het plein staat een achthoekig torentje, dat als spil werkt tussen het nieuwe centrum, de historische Voorstraat en het Noordeinde.
architect: Lugten & Malschaert architecten bouwjaar: 2005 - 2006 adres: Westkade
2
Korenstellingmolen Nooit Gedacht
Korenstellingmolen Nooit Gedacht is omstreeks 1840 gebouwd. Tot 1965 was de korenstellingmolen dagelijks in bedrijf als molen. Daarna volgde een grote en grondige restauratie. De molen heeft in 2009 een metamorfose ondergaan. Om ook in de toekomst de windvang in stand te kunnen houden, is de molen met maar liefst zeven meter verhoogd. Een unicum in Nederland. De pannenkoeken uit het pannenkoekenhuis worden gemaakt met in de molen gemalen meel. De molen is een rijksmonument. architect: onbekend bouwjaar: omstreeks 1840 adres: Noordeinde 99 17
Theater de Stoep
3
Het theater is een transparant gebouw met veel ramen en licht. Het theater heeft twee zalen, goed voor respectievelijk 650 en 200 plaatsen. De zalen zijn zo gepositioneerd, dat de bezoeker er vanaf de foyer op vloeiende wijze naar toe wordt geleid. Een sculpturale trap vormt het verbindende element tussen de theaterzalen. Het theatercafé aan de kant van het Theaterplein kan worden gezien als de derde zaal, omdat het is vormgegeven als een amfitheater. De oplevering van het theater is in 2014. architect: Ben van Berkel (UNStudio) bouwjaar: 2013 adres: Theaterplein
4
Gemaal De Leeuw van Putten
Gemaal De Leeuw van Putten is in 1881 als stoomgemaal gebouwd in een waterstaatsstijl met neoclassicistische kenmerken. Het verving de vier windmolens langs de Boezem. In 1946 is het stoomgemaal omgebouwd tot elektrisch gemaal. Het is nog steeds in functie om het waterpeil te beheersen in de polders van Spijkenisse en Geervliet en is tevens vertrekpunt van fluisterboot De IJsvogel.
architect: J. Paul te Zevenhuizen bouwjaar: 1881 adres: Noordeinde 93 19
Woningen Molenwei
5
De woningen in de zogeheten Molenwei dateren uit 1953. Het zijn kleine woningen met oppervlaktes van ongeveer 6 bij 6 meter. De woningen hebben een sobere architectuur en zijn gebouwd met rode baksteen en zijn bedekt met gebakken pannen. Deze wederopbouwwoningen hebben alle kenmerken van de Delftse School bouwstijl.
architect: M.C.A. Meischke bouwjaar: 1953 adres: Molenwei
6
Woningen aan de Laning
De woningen aan de Laning zijn in 1921 gebouwd en in 1981/1982 gerenoveerd. Het zijn kleine twee-onder-één kap woningen, gebouwd in traditionele, ambachtelijke stijl. Op de woningen zijn veelal verglaasde dakpannen toegepast.
architect: onbekend bouwjaar: 1921 adres: Laning 21
Appartementencomplex De Zes Rozen
7
Complex De Zes Rozen bevat in totaal 165 woningen. De woningen zijn verdeeld over zes appartementengebouwen, ieder te herkennen aan een eigen kleur roos. In drie complexen (Terra, Oker en Purper) zijn 86 comfortabele koopwoningen gebouwd. De overige drie complexen liggen aan de overzijde van de Rozenlaan en omvatten 79 huurappartementen.
architect: Verheijen Van Rijswijk Knappers de Haan, Leiden. bouwjaar: 2008 - 2010 adres: Rozenlaan
8
Leliepark
Project Leliepark is gerealiseerd om de wijk Hoogwerf-Noord te herstructureren. Ter vervanging een viertal zestigerjaren woonblokken kwamen er eengezinswoningen en een woontoren met koopappartementen. Verder verrezen in de Akelei, Campanula en Gentiaan nieuwe appartementencomplexen.
architect: INBO Architecten bouwjaar: 2013 adres: Leliestraat 23
Woonzorgcomplex Herman Gorterhof
9
Woonzorgcomplex Herman Gorterhof omvat 79 woningen. Het gebouw heeft een hofvorm, waardoor via het open binnenhof het daglicht diep binnendringt. Kenmerkend zijn de geschraapte bruine steentjes en de balkons met oranje glazen borstwering. Het gebouw is gerealiseerd in 2006.
architect: De Zwarte Hond bouwjaar: 2006 adres: Winston Churchilllaan
10
Staringflat
De Staringflat (1964/1965) aan het Staringplantsoen heeft een architectuur die typisch is voor de begin jaren zestig. De flat is gebouwd met gele verblendsteen en met zwart glas in de gevelelementen.
architect: W.M. Weerkamp bouwjaar: 1964 - 1965 adres: Staringplantsoen 25
Woonboulevard
11
Woonboulevard Spijkenisse bestaat uit twee bouwlagen met representatieve gevels en een kenmerkend golvend dak. Op de boulevard zijn 21 winkels in de grootschalige detailhandel gevestigd. Er zijn vijfhonderd parkeerplaatsen.
architect: Van der Leur Vermeer Architecten bouwjaar: 2006 adres: Lucebertstraat
12
Volvodealer Van der Wulp
De showroom van Volvodealer Van der Wulp heeft een opvallend ronde transparante bouw met een hellende gevel.
architect: Blom Architect, Breda bouwjaar: onbekend adres: Misgomseweg 3 27
Kantoorgebouw Majestic
13
Kantoorgebouw Majestic is een markant gebouw bij het Baljuwplein en valt op door het ellipsvormige volume dat boven een waterpartij hangt. Het ontwerp kent twee geschakelde hoofdvolumes: een bedrijfsruimte én een kantoorruimte. Deze ruimtes lopen op verschillende plaatsen in elkaar over. Het gebouw is in 2006 gerealiseerd.
architect: HDK architecten bouwjaar: 2006 adres: Curieweg 19
14
Showroom Volkswagen Voorne Putten
De vestiging van Volkswagendealer VoornePutten is een ontwerp van HDK architecten. Het gebouw heeft opvallend hellende glazen gevels. Wanneer u de showroom bezoekt zorgen deze voor een bijzondere beleving.
architect: HDK architecten bouwjaar: 1999 adres: Faradayweg 1 29
Kerkgebouw De Dome
15
De Dome, langs de Groene Kruisweg heeft een vloeroppervlak van bijna 12.000 m². Er zijn twee kerkzalen, één met 2.000 stoelen en een jeugdzaal met 450 zitplaatsen. De zalen symboliseren het Ichtus-teken om ondanks afwezigheid van traditionele symbolen als toren of kruis toch herkenbaar te zijn als religieus gebouw. Door de vorm, de kleur en het materiaalgebruik aan de buitenzijde laten de ontwerpers het grote gebouw natuurlijk opgaan in de omgeving.
architect: HDK architecten bouwjaar: 2012 adres: C. Villeriuslaan 12
16 -.. 19
Woningen in de wijk Vierambachten
De woningen in de wijk Vierambachten zijn gebouwd in diverse typen, maar hebben wel een gezamenlijke kubistische vormgeving, waarbij geen schuine dakvlakken zijn toegepast. De wijk kent zowel laagbouw als flats langs de Vierambachtenboezem. De gestapelde woningen langs de Hekelingseweg hebben kenmerkende voorzieningen in de vorm van transparant afgedichte galerijen. Het project is gerealiseerd in 1998/1999 naar een stedenbouwkundig ontwerp van DKV Architecten (tevens coördinerend architect). Architecten voor de diverse deelplannen waren Höhne & Rapp architecten, Rijnvos & Voorwinde, Meyer & Van Schooten en Claus & Kahn. architect: Meyer en Van Schooten Architecten bouwjaar: 1998 - 1999 adres: Vierambachten 31
Woonhuis/atelier Firma Nobel
20
De gevels van het woonhuis en atelier van de firma Nobel (gerealiseerd in 2000) zijn vanwege de open locatie en de nabijgelegen Groene Kruisweg vrij gesloten gehouden. De begane grond is voor het grootste gedeelte voorzien van een glazen pui. De twee verdiepingen gaan schuil achter witte gevels. In tegenstelling tot het exterieur, heeft het interieur een open karakter.
architect: HDK architecten bouwjaar: 2000 adres: Oranjelaan 26
21
Voormalige gemeentehuis
Het voormalige gemeentehuis aan het Koningin Julianaplein is geopend in 1958. Toen al werd vermoed dat het spoedig te klein zou kunnen zijn. De stijl van de architectuur valt te beschrijven als enigszins historisch, teruggrijpend op de Delftse School. De strenge indeling van het gebouw is kenmerkend voor de opvattingen over mens en maatschappij van deze architectuurstroming.
architect: Architectenburo Meischke (R’dam) bouwjaar: 1957 - 1958 adres: Julianaplein 33
Woningen Staalmeesters
22
Onder de naam Staalmeesters zijn in 2005/2006 twee projecten gerealiseerd met in totaal 126 woningen. Het project sluit aan bij het oorspronkelijk dorpse karakter van Spijkenisse, vlakbij de oude Dorpskerk. De woningbouw volgt op een natuurlijke wijze de bocht van de Boezem.
architect: Van Aken Architectuur bouwjaar: 2005 - 2006 adres: Boezembocht
23
Dorpskerk Spijkenisse
De Dorpskerk aan de Kerkring speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van Spijkenisse. In 1300 is het eerste deel van de toren naast een houten kapel gebouwd. Daarna is in delen een laatgotische kruiskerk gebouwd. In de oostmuur van de toren, aan de zijde van het schip, is een steen met het jaartal 1521 aangebracht. In 2007 is de kerktoren gerestaureerd. Ook de Dorpskerk is een rijksmonument.
architect: onbekend bouwjaar: ca. 1300 adres: Kerkring 1 35
Boekenberg Spijkenisse
24
Boekenberg Spijkenisse (met daarin de bibliotheek) is gebouwd op een ondergrondse parkeergarage met twee parkeerlagen. De parkeergarage, de constructies en de installaties van het project zijn ontworpen door Arcadis Nederland. Het gebouw Boekenberg Spijkenisse is een ontwerp van Winy Maas van MVRDV architecten en heeft een aantal nominaties en prijzen opgeleverd. Het gebouw heeft de typologie van een boerderijschuur als basis voor de hoofdvorm.
architect: MVRDV architecten bouwjaar: 2009 - 2011 adres: Markt 40
25
Woning (1929 - 1930)
Dit is een oorspronkelijke woning uit 1929/1930, met Philibertkap, steekkap en verglaasde dakpannen. De vensters hebben bovenlichten van glas in lood, houten luiken en goten. De garage heeft dezelfde lancetvormige kap. Tezamen zijn ze een goed voorbeeld van de architectuurstroming Amsterdamse School.
architect: A. Dekker bouwjaar: 1929 - 1930 adres: Groene Kruisstraat 37
Hospice De Waterlelie
26
Het voormalige Groene Kruisgebouw is in 2006 naar een ontwerp van Alsemgeest & Westerwoudt Architecten BV verbouwd tot een hospice. Tegen het bestaande gebouw is een eigentijdse aanbouw gerealiseerd, met daarin ondermeer een ontmoetingsruimte. Hospice De Waterlelie is bedoeld voor de zorgverlening aan vijf tot zes mensen in hun laatste levensfase.
architect: Alsemgeest & Westerwoudt Architecten BV bouwjaar: 2006 adres: Groene Kruisstraat 2 a/b
27
Stadhuis Spijkenisse
Het stadhuis van Spijkenisse stamt uit 1984. In maart 2004 is gestart met een renovatie, waarna in november 2005 het verbouwde stadhuis officieel is geopend. Het stadhuis is van binnen een voorbeeld van een atriumgebouw zoals bij veel overheidsgebouwen het geval is.
architect: Hoogstad Ector Architecten bouwjaar: 1984 adres: Raadhuislaan 106 39
City Plaza
28
City Plaza is een project met woningen, winkels en een parkeergarage. Het project is de eerste winnaar van de Architectuurprijs Spijkenisse. Kenmerkend is de gebogen gevel die de kromming van de Dr. J.M. den Uyllaan volgt. Aan de andere zijde lijken ronde appartementen boven een waterbak te zweven. City Plaza is een ontwerp van RPHSarchitecten en is in 2005/2006 gerealiseerd.
architect: RPHS-architecten bouwjaar: 2005 - 2006 adres: Dr. J.M. den Uyllaan
29
Eurobruggen
Deze bruggen zijn ontworpen naar de afbeeldingen op de achterkant van de eurobiljetten. De bruggen van de biljetten van 10 en van 50 euro zijn op 26 oktober 2011 geopend door de Commissaris van de Koningin van Zuid-Holland, Jan Franssen. Gelijk met de groei van de wijk zijn de overige bruggen gerealiseerd. De laatste brug is in september 2013 officieel in gebruik genomen. De bruggen zijn bedacht door Robin Stam. Ze zijn opgetrokken uit gegoten beton waar gekleurde betonnen panelen tegen geplaatst zijn. architect: Robin Stam bouwjaar: 2011 - 2013 adres: De Elementen 41
Appartementencomplex De Vier Werelden
30
Complex De Vier Werelden is onderdeel van project De Elementen. Dit project bestaat verder uit de onderdelen Het Land, Rokade en Het Terras. De Vier Werelden bevat vier typen appartementen met in totaal 252 woningen. Het gebouw is visueel opgebouwd uit vier delen, die verwijzen naar de buurtenstructuur die kenmerkend is voor Spijkenisse.
architect: Mei Architecten en stedenbouwers bouwjaar: 2007 - 2009 adres: Nieuw Hongerlandsedijk
31
Appartementencomplex Rokade
Complex Rokade is eveneens onderdeel van het project De Elementen. Met een hoogte van 113 meter torent Rokade hoog uit boven de Oude Maas. De Rokade bevat 263 appartementen en studio’s in twaalf verschillenden typen.
architect: Klunder Architecten bouwjaar: 2008 - 2010 adres: Nieuw Hongerlandsedijk 43
Appartementencomplex Terras aan de Maas
32
Het ontwerp is geïnspireerd op de Catalaanse architect/kunstenaar Antoni Gaudi. De mediterrane invloed is tevens zichtbaar doordat de toren op de zon georiënteerd gebouwd is én door de gebogen lijn van de terrassen. Naar alle kanten toe is het uitzicht schitterend.
architect: Dam & Partners Architecten bouwjaar: 2010 - 2013 adres: Nieuw Hongerlandsedijk
33
Woontorens langs de Oude Maas
Langs de Oude Maas zijn vier woontorens gerealiseerd met in totaal 180 woningen. De torens, die in 1997 zijn opgeleverd, bevatten per woonlaag twee wooneenheden. Tussen de torens staan eengezinswoningen.
architect: Wim Schulze bouwjaar: 1997 adres: Maasboulevard 45
Woningen Amerstraat e.o.
34
Woningen aan de Amerstraat en omgeving maken deel uit van een deelplan in de wijk Schenkel, waarbij gebruik is gemaakt van het oplopend maaiveld. Het bouwplan, uit 1989, wordt gekenmerkt door de bijzondere kopgevels en primaire kleuren.
architect: Bakker & Verhoeff bouwjaar: 1989 adres: Amerstraat e.o.
35
Gelinckschool
De Gelinckschool biedt onderwijs aan kinderen in de leeftijd van 4 tot ongeveer 13 jaar met een complexe leer- en/of gedragsproblematiek. Het gebouw heeft een opvallende architectuur waarbij het grote dakvlak met een lage goot (ca. 3 meter) en een nok van 9 meter domineert. De gevels zijn opgebouwd uit verschillend metselwerk met toepassing van keramische tegels. Het gebouw is in juni 2009 geopend.
architect: Van der Breggen Architecten. bouwjaar: 2009 adres: Gouwestraat 47
Winkelcentrum Maaswijk
36
Winkelcentrum Maaswijk is ontworpen door AGS-architecten en in 1996 gerealiseerd. Het centrum valt op door zijn ‘zwevende’ stalen overkapping. Het winkelcentrum is in 2009 uitgebreid met ca. 4.500 m² nieuwe winkels. Later is er een jongerencentrum van 500 m² gerealiseerd naast het winkelcentrum. Jongerencentrum en brug zijn een ontwerp van HDK architecten
architect: AGS-architecten bouwjaar: 1996 adres: Hadewijchplein
37
Woningbouw Landgoed
Het pand aan de Schouwenburglaan 13 is een fraai voorbeeld van particuliere woningbouw in Landgoed van de wijk Maaswijk. Het pand, bouwjaar 2000, bestaat uit een woning met garage of berging. Het ontwerp is van Algra & Marechal Architecten te Rotterdam.
architect: Algra & Marechal Architecten bouwjaar: 2000 adres: Schouwburglaan 49
Waterzuiveringscomplex Berenplaat
38
Waterzuiveringscomplex Berenplaat (1965) is ontworpen door Wim Quist. Het complex, gebouwd in opdracht van Drinkwaterbedrijf Rotterdam, heeft een fraaie, functionele architectuur en is technisch en constructief uiterst consequent uitgewerkt.
architect: Wim Quist bouwjaar: 1965 adres: Berenplaat 10
39
Woonwijk Heer & Meester
Aan de zuidrand van het dorp Hekelingen wordt een hoogwaardige woonwijk gerealiseerd. De wijk, Heer & Meester genaamd, biedt de gelegenheid om een eigen huis te bouwen. Er zijn in totaal 80 kavels tot een oppervlakte van 1.000 m². De eerste huizen zijn reeds gebouwd.
architect: De Regie bouwjaar: 2011 adres: Hekelingen 51
Voormalige gemeentehuis Hekelingen
40
Het oude gemeentehuis van Hekelingen, aan de Dorpsstraat 89, is in 1908 gebouwd in een bescheiden neorenaissance stijl. Men vergaderde in de raadzaal op de zolder; beneden woonde de dorpsveldwachter. Het bleef gemeentehuis tot 1966: toen werd Hekelingen een deel van Spijkenisse. Boven de ingang is nog steeds het gemeentewapen van de voormalige gemeente Hekelingen te zien.
architect: Smit bouwjaar: 1908 adres: Dorpsstraat
41
Dorpskerk Hekelingen
Midden in het dorp Hekelingen staat de rond 1850 gebouwde Dorpskerk. Het eerste concrete feit over de Hekelingse Dorpskerk dateert uit de 17e eeuw. Het was toen een bouwvallige kerk. In augustus 1847 sloot men de oude kerk af en begon men met de bouw van de huidige kerk. De luidklok uit de eerste kerk van Hekelingen dateert uit 1285 en is de oudste gesigneerde luiklok van Nederland. Deze klok bevindt zich sinds 1916 in het Rijksmuseum in Amsterdam. De hervormde kerk is een goed voorbeeld van een kleine dorpskerk met een neoclassicistische uitstraling. architect: onbekend bouwjaar: 1850 adres: Dorpsstraat 12 53
Winkelcentrum Waterland
42
Winkelcentrum Waterland ging op 4 oktober 2008 in vlammen op. Inmiddels is het volledig herbouwd. De openbare ruimte bij het winkelcentrum is helemaal vernieuwd. Op het dak van het pand is een parkeerdek gerealiseerd.
architect: 01-10 Architecten bouwjaar: 2009 - 2010 adres: Vlinderveen
43
Wooncomplex De Zomertuinen
Complex De Zomertuinen bestaan uit drie woongebouwen met in totaal 120 appartementen en een woonzorgcentrum dat plaats biedt aan dertig ‘te woon’ appartementen. Het woonzorgcentrum heeft o.a. een ontmoetingsruimte, een groepspraktijk van huisartsen en een grandcafé. De bewoners kunnen gebruik maken van een zeer uitgebreide en exclusieve woonservice.
architect: Jorissen & Simonetti Architecten bouwjaar: 2008 - 2009 adres: Thetfordstraat 55
Nissandealer D.C. Berkel
44
De panden van Nissandealer D.C. Berkel zijn ontworpen in tempelarchitectuur. Het complex is gesitueerd in verschillende bouwvolumes in klassiek aandoende stijl, in beton opgetrokken, met een gele tint. Gebouwd in 1989/1990.
architect: Stanculescu bouwjaar: 1989 - 1990 adres: Maaswijkweg
45
Metrostation Spijkenisse-Centrum
Metrostation Spijkenisse-Centrum heeft een bijzondere stalen overkapping. Het project is bekroond met de Europese Staalprijs. Het station, een ontwerp van Carl Weber, is in 1983/1984 gerealiseerd. Het busstation naast het metrostation werd later gebouwd en heeft een bijzondere overkapping in de vorm van vliegtuigvleugels.
architect: Carl Weber bouwjaar: 1983 - 1984 adres: Ruwaard van Puttenweg 57
Wooncomplex Serreburgh
Niet op de route, maar wel in het bezit van een architectuurplaquette is wooncomplex Serreburgh aan de Eikenlaan 37a. Het oorspronkelijk uit 1965 stammend woonblok/flatstrook, onderging een renovatie van de bestaande bouw gecombineerd met nieuwbouw. Dit leverde een aantrekkelijk complex op dat de wijk nieuw elan gaf. Serreburgh heeft een sterke uitstraling, zowel binnen als buiten. Het complex voorziet in een behoefte voor ouderen.
architect: Wim Schulze bouwjaar: 2000 - 2002 adres: Eikenlaan
Voormalig groentewinkel Mak
Ook de oude groentewinkel van de gezusters Mak, aan de Voorstraat 26, is een begrip voor veel Spijkenissers. Het woon-winkelpand dateert uit de tweede helft van de 19e eeuw. De vrijgezelle dames Annetje en Klaasje Mak runden de winkel tot in 1986. Annetje was toen al geruime tijd ziek en Klaasje zette de handel in haar eentje voort. Tot haar 76e jaar zelfs. In 2003 stierf Klaasje op 93-jarige leeftijd. Het nostalgische winkeltje bleef echter achter zoals dat er al die jaren uit had gezien. Het is nu een minimuseum. De groentewinkel is weer regelmatig open. architect: onbekend bouwjaar: 1918 adres: Voorstraat 26 59
8
11
7 12 13 14
10
9
15
20
21 22
16 17 18
23 24
19 26
1
25 27
LEGENDA bebouwing groen water industriegebied fietsroute architectuur-nummering metrolijn fietspad
7 6 5 4
2 3
30 29
31
28
32
45 34
35
44
43
33
8
11
7 12 13 14
10
9
15
20
21 22
16 17 18
23 24
19 26
1
25 27
Gemeente Spijkenisse Raadhuislaan 106 3201 EL Spijkenisse t 14 0181 e
[email protected] www.spijkenisse.nl