Arbo- & Milieu Concernjaarverslag FloraHolland 2011
1
Inhoudsopgave
2
Voorwoord
3
1. Inleiding 2. Algemeen 2.1 Veilig op de Veiling 2.2 Samenwerking locaties 3. Arbeidsveiligheid
4
3.1. Preventief Medisch Onderzoek (PMO) 3.2 Arbocatalogus 3.3 Dieselmotoremissie (DME) 3.4 Fysieke belasting 3.5 Traploopweek 3.6 Topfitweek 3.7 Verzuim 3.8 Ongevallen 3.9 Locatie Aalsmeer 3.10 Locatie Naaldwijk 3.11 Locatie Eelde 3.12 Locatie Bleiswijk 4. Brandveiligheid
4 4 5 6 6 7 7 8 9 9 9 9 9
4 4 4 4 4
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
Boxcontroles Ontruimingsoefeningen Aalsmeer Naaldwijk Rijnsburg Eelde Bleiswijk
5.
Milieu
5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6
Implementatie milieuvergunningen Naaldwijk Aalsmeer Afval Energie-, waterverbruik en afvalwater Geothermie
12 12 13 14 16 17
6.
Colofon
17
9 10 11 11 11 11
Voorwoord Al meer dan 100 jaar speelt FloraHolland een toonaangevende rol in de sierteeltsector. Wij zijn het grootste handelsplatform voor bloemen en planten in de wereld. Als coöperatie versterken wij de marktpositie van onze leden door te bouwen aan een internationaal servicenetwerk om vraag en aanbod van sierteeltproducten aan ons te binden. We geloven dat ons streven naar excellente dienstverlening alleen kan worden gerealiseerd als onze medewerkers er trots op zijn dat zij bij FloraHolland werken en gemotiveerd zijn om de best mogelijke prestaties te leveren. Voor FloraHolland betekent verantwoord ondernemen dan ook aandacht voor mens, milieu en maatschappelijke kwesties. Daarbij spelen arbeidsomstandigheden en veiligheid een belangrijke rol. De best mogelijke prestaties leveren voor onze klanten dat kan alleen op een veilige marktplaats. Een plek waar we gezond en fit kunnen werken. Waar zo min mogelijk ongevallen plaatsvinden. Of dat kan? Zeker! Maar dat vraagt meer dan alleen gedegen beleidsstukken. Dat betekent dat we arbeidsomstandigheden en veiligheidsissues praktisch aan moeten kunnen - en durven!- pakken. Dat we veilige werkplekken blijven maken en goede regels vaststellen. En elkaar aanspreken op wat er beter kan. Zo komen we samen steeds een stap verder en kunnen we met onze dienstverlening de marktpositie van onze leden blijven verbeteren. Timo Huges Algemeen directeur FloraHolland
3
1. Inleiding Dit concern Arbo- en Milieujaarverslag voor FloraHolland over 2011 is tot stand gekomen door bijdragen van de verschillende locaties van FloraHolland. In dit 2e concernverslag rapport FloraHolland wordt een overzicht gegeven van de maatregelen die zijn getroffen om de arbeidsomstandigheden te verbeteren en om de milieubelasting te verminderen. Daarnaast worden diverse gegevens gerapporteerd over energieverbruik en afvalproductie. In dit verslag is te zien dat er veel initiatieven zijn genomen en veel is samengewerkt. Door arbeidsverbeterende en milieubesparende maatregelen tijdig mee te nemen in projecten is het beste resultaat te behalen. Dit hoeft zeker ook niet altijd meer te kosten. Een goede inrichting van processen leidt tot een verbetering van zowel de efficiency als de veiligheid.
2. Algemeen 2.1 Veilig op de Veiling Binnen locatie Aalsmeer is ongeveer maandelijks een nieuwsbrief uitgekomen waarin de medewerkers en ook huurders van de marktplaats zijn geïnformeerd over de maatregelen die zijn getroffen en de veiligheidsrisico’s waar kun aandacht voor werd gevraagd. Deze nieuwsbrief zal in een lagere frequentie in 2012 concernbreed worden gemaakt. 2.2 Samenwerking locaties Sinds de fusie in 2008 wordt steeds meer en beter samengewerkt tussen de verschillende locaties. Dit geldt zeker ook voor milieu, veiligheid en arbo. Naast het concernoverleg VGW (managementniveau) wordt sinds 2010 op het niveau van de specialisten nauw samengewerkt, vooral om kennis en ervaringen te delen.
3. Arbeidsveiligheid 3.1 Preventief Medisch Onderzoek (PMO) Operationele functies Aalsmeer In het voorjaar van 2011 is bij locatie Aalsmeer een gezondheidsenquête uitgezet onder 1.240 medewerkers in operationele functies om risico’s op verzuim en arbeidsongeschiktheid in kaart te brengen en wanneer nodig interventies aan te bieden. Uiteindelijk hebben 323 medewerkers de enquête ingevuld. Onder de medewerkers die de enquête hebben ingevuld laten de resultaten serieuze gezondheidsproblemen zien. Vooral problemen met slaap en alertheid komen veel voor, evenals problemen met het welzijn op het werk, gehoorproblemen en alcohol en drugsgebruik. In totaal hebben 45 medewerkers een vervolg gegeven aan de enquête, deze hebben een bedrijfsarts of een leefstijlcoach bezocht. Iets meer dan de helft van deze medewerkers hebben één of meerdere interventies gehad. Het gaat bijvoorbeeld om een bezoek aan Stivoro, een Fitclub, Individuele coaching etc. Op concerniveau is in 2011 afgesproken een instrument te ontwikkelen om medewerkers inzicht te geven in hun inzetbaarheid en ze te ondersteunen in het vergroten daarvan. Het is een opvolger van de preventief medische onderzoeken. In 2012 wordt een pilot Vitaliteitsadvies uitgevoerd bij Connect waarin ook de Workability Index (WAI) is opgenomen. Na evaluatie zal worden besloten of het instrument concernbreed kan worden ingezet. 3.2 Arbocatalogus In 2009 is FloraHolland vanuit de Verenigde Bloemenveilingen Nederland begonnen met het opstellen van een arbocatalogus. Dit is een overzicht van alle risico’s die de medewerkers binnen een bedrijf of branche kunnen tegenkomen tijdens hun werk, met daarbij de oplossingen die gevonden zijn om deze risico’s te verkleinen. De catalogus is gestart met twee prioritaire onderwerpen: DME en fysieke belasting. In 2010 zijn deze onderwerpen afgerond en goedgekeurd door de Arbeidsinspectie. In 2011 is gestart met de uitbreiding van de catalogus met de onderwerpen ‘Beeldschermwerk’ en ‘Agressie en geweld’. Ook deze onderwerpen zijn inmiddels goedgekeurd door de Arbeidsinspectie en op de website geplaatst: www.arbocatalogus-bloemenveilingen.nl.
4
De arbocatalogus is via internet te raadplegen op www. arbocatalogus-bloemenveilingen.nl
3.3 Dieselmotoremissie (DME) In 2011 is het beleid voor het terugdringen van DME op alle locaties voortgezet. De maatregelen die stapsgewijs zijn ingevoerd liggen vooral in de beheersmaatregelen. Dit betreft vooral het weren van (vervuilende) voertuigen en/of het inrichten van milieuzones, waarbij vervuilende voertuigen alleen binnen mogen met een aanvullend roetfilter. 3.3.1 Metingen Op locaties Naaldwijk, Rijnsburg en Bleiswijk zijn in 2011 metingen uitgevoerd. Voor Naaldwijk en Rijnsburg geldt dat uit vergelijking van deze metingen met de voorgaande metingen blijkt dat er een trend is; Het gehalte aan DME wordt steeds lager. Hieruit blijkt dat de inspanningen voor de DME reductie vruchten afwerpen. Hiervoor geldt wel dat de gebouwen en het gebruik dermate verschillen dat de metingen onderling niet goed vergeleken kunnen worden, maar dat alleen de trend in de metingen per locatie gevolgd wordt. Op de locatie Bleiswijk geven de metingen aan dat gehalten aan DME ver onder de norm bleven. Daarom is besloten een volgende meting in 2013 te doen. In 2012 worden wel de controles op gebruik van roetfilters aangescherpt door beveiliging en de afdeling L.T.S. (koperslocatiebeheer). 3.3.2
Realisatie plannen
Aalsmeer In Aalsmeer was het grootste gedeelte van het gebouw al autovrij gemaakt. De gebieden die niet op korte termijn autovrij worden zijn in 2011 ingericht als milieuzone. Het gaat hierbij vooral om het klein aanvoer bloemen gebied en de inpandige koperverlading. Eelde Eelde is bijna klaar met een ingrijpende verbouwing en veel interne verschuivingen. De milieuzones zijn uitgebreid en het ontheffingen beleid is aangescherpt. In het voorjaar van 2012 wordt een meting gedaan van de nieuwe situatie.
5
Naaldwijk Naaldwijk heeft gekozen voor planvorming autovrij maken en het autovrij zijn van het volledige Elsengebouw per eind 2015, alsmede voor het maken van inpandige verladingsgebieden voor voertuigen die niet aan kunnen docken. In 2011 zijn voor niveau 20 van het Elsengebouw docks beschikbaar gesteld voor centrale verlading van klanten. Ook is een verlaadhal gerealiseerd voor de verlading van voertuigen die niet kunnen aandocken, waaronder de KNB’ers. Met deze maatregelen is niveau 20 per 1 januari 2012 volledig autovrij. In 2011 is al een aantal docks vrijgemaakt die ingezet worden voor de ventrale verlading van het kopersgebied straat 1 t/m 6. In 2011 is tevens gewerkt aan de planvorming m.b.t. het faciliteren van inpandige aanvoerders en KNB’ers. Naar verwachting zal dit in de eerste helft van 2012 worden afgerond. Buiten het Elsengebouw zijn alle andere gebouwen autovrij en het Elsengebouw is voor 100% milieuzone. De inspanningen van de afgelopen jaren hebben geleid tot een aanzienlijke reductie van het roetgehalte in het fijnstof. Om het stofgehalte in bepaalde gebieden verder omlaag te krijgen is een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke technische oplossingen: • Het “Fine Dust Reduction System” (FDRS) van BAM en TU Delft; • Het luchtfiltersysteem van Zehnder Clean Air Solutions. Met het laatste systeem wordt vanaf het vierde kwartaal van 2011 een pilot gedaan in Apollo. 3.4 Fysieke belasting Het concernbrede project voor het meten en aanpakken van de fysieke belasting heeft eind 2008 geleid tot onderzoeken (metingen) naar de fysieke belastingen op de verschillende locaties door Gardien bedrijfsfysiotherapie en Fysergo. Per locatie is een rapport en een plan van aanpak opgesteld. In 2011 zijn de knelpunten op locatieniveau verder opgepakt. De maatregelen uit de plannen van aanpak per locatie zijn ook in de Arbocatalogus opgenomen. Instructie Door het (herhaaldelijk) geven van de juiste instructies aan medewerkers wordt een goede werkhouding geborgd. Op alle FloraHolland locaties worden hier bijvoorbeeld een bedrijfsfysiotherapeut voor ingezet, die ook aanwezig op de werkvloer is. Uniforme stapelwagen De nieuwe, uniforme stapelwagen heeft ook consequenties voor de arbeidsomstandigheden. Het meest relevant voor arbeidsomstandigheden is de verhoging door de 5 extra gaten. Het al bestaande knelpunt van fysieke belasting door hoog tillen kan door deze extra hoogte verergerd worden, dat is natuurlijk ongewenst. In 2011 zijn meer omgebouwde stapelwagens in het proces gekomen. Ook is ook het ontstapelen van hoog beladen stapelwagens op speciaal daartoe ontwikkelde bordessen geïntensiveerd op alle locaties. 3.5 Traploopweek In Aalsmeer en Naaldwijk is in 2011, tijdens de 5e Nationale Traploopweek, een week georganiseerd die geheel in het teken stond van de trap. De medewerkers van FloraHolland Aalsmeer en Naaldwijk hadden de keuze om tijdens deze week voor de actieve leefstijl te gaan: voor traplopen dus! De boodschap die in deze week werd uitgedragen is: Meer bewegen heeft flinke positieve gevolgen voor de gezondheid van medewerkers, want het voorkomt diabetes type 2. Traplopen is één van de beweegvormen die makkelijk is in te passen in het werkende leven. Redenen voor het organiseren van de traploopweek: • Goed werkgeverschap: laten zien dat de gezondheid van werknemers belangrijk is. • Investeren in duurzame inzetbaarheid (met name denken aan vergrijzing). • Een gezonde medewerker betekent minder verzuim en uitval, meer inzetbaarheid voor het werk. • Vitale medewerkers dragen bij aan een gezonde bedrijfsvoering. • Bevorderen van een duurzame werkomgeving (milieu) door liftgebruik te ontmoedigen. • FloraHolland profileert zich op de arbeidsmarktpositie als aantrekkelijke werkgever met allerlei ‘leuke’ activiteiten.
6
3.6 Topfitweek In 2011 is de Topfitweek wederom op meerdere locaties georganiseerd, soms gecombineerd met de Nationale Traploopweek. De accenten verschilden per locatie, maar overal was de week een succes dat naar meer smaakte. Aandacht werd besteed aan gezonde voeding in de kantines en bedrijfsrestaurants, aandacht voor bewegen door sport en spelactiviteiten en lunchwandelen. In Aalsmeer is een grote gezondheidsmarkt gehouden met gezonde maaltijden voor medewerkers die in de nacht werken. In Rijnsburg was een zeer divers sport- en spelprogramma. In Naaldwijk konden medewerkers in hun kantines een fittest laten doen waarbij cholesterol, bloeddruk, BMI en suikerwaardes werken gemeten. De laagdrempeligheid en het sociale aspect van de activiteiten zijn door de medewerkers zeer gewaardeerd. Besloten is de Topfitweek een terugkerende week te laten worden die concernbreed in dezelfde week valt. 3.7 Verzuim Eind 2010 was al zichtbaar dat het verzuim binnen FloraHolland weer ging oplopen, een tendens die ook landelijk te bemerken was. In Aalsmeer is onder andere door het inzetten van een re-integratie versnellingsteam met leidinggevenden logistiek, HR en Arbo Unie intensief gewerkt aan het terugdringen van lang verzuim. Het casemanagement is bij de afdelingsmanagers gelegd. De verzuimaanpak heeft grote prioriteit gekregen bij logistiek en dat is in de loop van het jaar resultaat gaan opleveren. Daarnaast zijn er verschillende preventieve acties ingezet. Fysergo was al in Naaldwijk de partner bij het aanpakken en voorkomen van klachten aan houding- en bewegingspapraat. In 2011 werd Fysergo breder ingezet; in Rijnsburg per 1 januari 2011, in Bleiswijk per 1 mei 2011 en in Aalsmeer samen met Paca vanaf 01-01-2012. Met een geharmoniseerd beleid over ongewenste omgangsvormen was de volgende stap zorgen dat overal goed opgeleide vertrouwenspersonen beschikbaar zijn voor medewerkers. Dit is gebeurd. Communicatie is geharmoniseerd en alle vertrouwenspersoenen nemen deel aan intervisie die locatie-overstijgend is georganiseerd. Er is verder gewerkt aan een concernbreed verzuimvolgsysteem. Helaas wordt dit niet op korte termijn ingevoerd. Tenslotte zijn in najaar 2011 audits gedaan op het verzuimbeleid op de verschillende locaties zodat het verzuimbeleid verder bijgesteld kan worden.
Grafische weergave van het verzuim in 2010 en 2011 per bedrijfsonderdeel Totaal 2010 Totaal 2011
7,00 % 6,00 % 5,00 % 4,00 % 3,00 % 2,00 % 1,00 % 0,00 %
g ijk er ijk ur sw me aldw nsb i s e l l j B Ri Na Aa
t t lde ec or Ee onn mp I C Co
A iek I& ist g o nl er c n
7
D
PM
Z
FE
M tie S&O nd HR irec lla o d H ra en Z Flo C l C a ta To
Naast de daling van het verzuimcijfer is ook de daling van de verzuimfrequentie een belangrijk signaal dat de aanpak van kort en frequent verzuim vruchten afwerpt. In 2008 was de frequentie nog 1.3 keer per medewerker per jaar, in 2009 was dit gezakt naar 1.2 en in 2010 en 2011 verder gezakt naar 1.1. In 2011 is met medewerkers in Naaldwijk besproken hoe duurzame inzetbaarheid kan worden vergroot. Gekozen is voor het project Inwerken, dat kan beter. Resultaat: naast betere werkinstructies, nadruk op welkom heten van collega’s, schriftelijke evaluatie van een tijdelijke werkplek, geeft het een positieve impuls aan het beleid rondom flexibilisering. In Rijnsburg is in 2011 een pilot gestart met vitaliteitscoaching door Fysergo gericht op het coachen van medewerkers op het bereiken van hun zelf gestelde doelen, zoals afvallen en meer bewegen. Wegens het succes wordt deze pilot herhaald. De start ligt in de Topfitweek. 3.8 Ongevallen De ongevallen worden voor de locaties Aalsmeer, Naaldwijk, Rijnsburg en Bleiswijk geregistreerd in het Beveiliging Rapportage en Opzoek Systeem (BROS). Hierdoor is het goed mogelijk om een concernbreed overzicht te maken van de ongevallen. De ongevallen van locatie Eelde worden handmatig toegevoegd. In 2012 zal de ongevallenfrequentie-index worden toegevoegd, zodat het mogelijk wordt om de ongevallen ook te relateren aan de gewerkte uren. In het onderstaande overzicht wordt het totaal aantal ongevallen en bijna-ongevallen weergegeven, uitgesplitst naar medewerkers van FloraHolland (inclusief uitzendkrachten) en derden (m.n. huurders). 171
140
Derden FloraHolland
140
120 101
100
80
78
76
60 43 40 26 20
22
1
0 Aalsmeer
8
Bleiswijk
Naaldwijk
Rijnsburg
4
3.9 Locatie Aalsmeer Nieuwe aanpak Arbeidsveiligheid Op locatie Aalsmeer is in 2009 gestart met een nieuwe aanpak van Arbeidsveiligheid. In deze aanpak worden preventieve taken zoveel mogelijk in de lijnorganisatie neergelegd. Op deze wijze sluit de preventie goed aan bij de dagelijkse praktijk en dit resulteert in grotere betrokkenheid bij de werkomgeving en het direct verlagen van de (Arbeids)veiligheidsrisico’s. De preventiemedewerkers “nieuwe stijl” hebben in totaal 48 verschillende RI&E’s gelopen. De ondernemingsraad heeft hier instemming aan verleend. Deze RI&E’s moeten voeding geven aan de totaal RI&E van FloraHolland Aalsmeer die in 2012 afgerond zal worden. Sanering asbest In 2011 is voor Aalsmeer een nieuw asbestbeheerplan opgesteld. Hierin is de beleidskeuze gemaakt om te streven naar zoveel mogelijk sanering van asbest. Bij een aantal klantverhuizingen in 2011 is hier ook direct invulling aan gegeven. Ruim de helft van de nog aanwezige asbesthoudende wanden in het exportgebied is in 2011 gesaneerd. Ook bij de inhuizing van de technische dienst en de reststoffenverwerking op locatie 031 is gekozen om voor de inhuizing eerst het asbesthoudende dak te vervangen door een nieuw dak. Op deze wijze is direct een asbestvrije werkomgeving gecreëerd. 3.10 Locatie Naaldwijk In 2011 zijn drie RI&E’s afgerond waaronder de RI&E voor het buitenterrein. Tevens is uitvoering gegeven aan de ‘plannen van aanpak’ die uit de in 2009 en 2010 gemaakte risico-inventarisaties zijn voortgekomen. 3.11 Locatie Rijnsburg In 2011 is er op locatie Rijnsburg een Werkplek Onderzoek (WPO) uitgevoerd door Gardien Bedrijfsfysiotherapie binnen de afdeling Flower Handling Services, m.b.t de fysieke belasting. Naar aanleiding van de uitkomsten van dit onderzoek is er een plan van aanpak opgesteld en gepresenteerd. Actiepunten uit het plan van aanpak worden verder opgepakt. 3.12 Locatie Eelde Eelde heeft in het voorjaar van 2011 een nieuwe RI&E uit laten voeren. Hierbij zijn geen bijzonderheden geconstateerd. In 2011 is een fitheidstest/PMO voorbereid die in 2012 aan de medewerkers zal worden aangeboden. 3.13 Locatie Bleiswijk Eind 2011 is in Bleiswijk begonnen met het opstellen van nieuwe RI&E’s, hierbij is aangesloten op de systematiek van Naaldwijk. In 2012 zullen deze worden afgerond en wordt een plan van aanpak opgesteld. In 2011 is een coördinator Arbo, Veiligheid en BHV aangesteld. Deze start in januari 2012 en zal zich gaan bezig houden o.a. de sturing van de BHV organisatie, arbo en veiligheidszaken op Bleiswijk. In de loop van 2012 krijgt deze functie verdere invulling. Hiermee wordt het gat opgevuld, ontstaan na vertrek van HRM medewerkers van de locatie in Bleiswijk waar voorheen arbotaken waren ondergebracht.
9
4. Brandveiligheid 4.1 Boxcontroles Op locaties Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg worden twee maal per jaar de verhuurde ruimtes gecontroleerd door de bedrijfsbrandweer of de bedrijfsbeveiliging. In Bleiswijk wordt dit vanaf 2012 opgepakt. Bij deze controles wordt gekeken naar de veiligheid van de boxen en naar milieu-aspecten. Wanneer onveilige situaties worden aangetroffen, krijgt de eigenaar te horen binnen welke termijn de situatie moet zijn opgelost. Bij de controles wordt ook de eigenaar of boxmanager betrokken. Door samen een rondje door de box te maken worden de eigenaren ook meer betrokken bij de veiligheid van hun box en krijgen ze de kans om mee te denken over eventuele oplossingen. 4.2 Ontruimingsoefeningen Naaldwijk In 2011 zijn 11 ontruimingsoefeningen geweest waaronder het Fleurcenter, kantoor galerijen en technische afdelingen. Alle ontruimingen zijn in goede orde verlopen. Doel van de oefeningen is om voorbereid te zijn op een mogelijkheid van brand of ander incident waarbij ontruimd dient te worden. De BHV-teams voeren de ontruiming ter plaatse uit waarbij de brandweer observeert. Alle BHV‘ers zijn bijgeschoold door brandweer FloraHolland Naaldwijk en zijn volledig gecertificeerd volgens de NIBHV norm ( Nederlands Instituut voor bedrijfshulpverlening) inclusief een AED training. Tijdens de training is op kleine schaal gebruik gemaakt van rook en vuur om de training realistisch te maken met als Rene Hoogendoorn doel de zelfbewustwording van de BHV’ers te verhogen. Er is gebruikt gemaakt van kleine blusmiddelen zoals deze in de veiling aanwezig zijn. Alle medewerkers van de logistieke fustafdelingen zijn bij een toolbox aanwezig geweest om het veiligheidsbewustzijn te verhogen. In de toolbox is de werking van de schuimblusinstallatie besproken, de extra brandgevaren en voorschriften van fustopslag toegelicht. Met een duidelijke uitleg waarom deze voorschriften er zijn. Het zelfbewustzijn van de logistieke medewerkers is verhoogd door recente foto’s te laten zien van hun eigen afdeling waarop te zien was hoe nooduitgangen waren geblokkeerd, struikelgevaar op de vloer, vuil op de afdeling of juist schone opgeruimde ruimtes.
Ontruimingsoefening op locatie Naaldwijk
Aalsmeer In Aalsmeer zijn in 2011 een aantal oefeningen gehouden voor de groep BHV-ontruimers en EHBO: • Ontruimingsoefening locatie 026 (brand in vuilverwerking daardoor ontruiming bij de TS) • Ontruimingsoefening locatie 117 (brand in tribune E/F ontruiming personele voorzieningen van tribune E/F)Ontruimingsoefening locatie Zuidzicht 020 t/m 420 (brand in noodtrappenhuis, gebruik van ontruimingsinstallatie, ontruiming Zuidzicht alle verdiepingen) • Ontruimingsoefening locatie 245 tribune G (brand in tribune, uit voorzorg ontruiming van de kantoren en kantine op locatie 245 en 345)
10
Verder oefent de bedrijfsbrandweer elke donderdagmiddag in een cyclus van 4 weken oplopend van een kleine oefening naar een eindoefening. Deze eindoefeningen worden gedaan in samenwerking met de beveiliging, EHBO en BHV-ontruiming. Op deze manier worden de ontruimers ook extra geoefend. Ook zijn de BHV‘ers en EHBO’ers bijgeschoold door de bedrijfsbrandweer conform de NIBHV norm. Rijnsburg De gehele BHV-organisatie van locatie Rijnsburg heeft in 2011 de verplichte herhalingslessen EHBO en/of BHV gevolgd. Om de bezetting van de BHV-organisatie op peil te houden zijn een aantal medewerkers “nieuw” opgeleid. • 5 medewerkers zijn in 2011 opgeleid tot BHV/BLS • 3 medewerkers zijn in 2011 opgeleid tot het eenheidsdiploma EHBO • 1 medewerker is opgeleid tot Hoofd BHV in 2011 hebben er totaal 3 ontruimingsoefeningen plaatsgevonden. • 1 complexe/grote oefening op de verdeelvloer • 1 ontruimingsoefening in combinatie met een boxhuurder • 1 oefening in samenwerking met de gemeentelijke brandweer in de bufferruimte in 2011 is op locatie Rijnsburg de ontruimingsinstallatie verder uitgebreid met de locaties bufferruimte en voormalig plantenkas. 4.3 Aalsmeer In Aalsmeer zijn in 2011 diverse projecten uitgevoerd als onderdeel van het Masterplan brandveiligheid. Brandscheiding AN en trappenhuizen In 2009 en 2010 is een groot aantal delen van de tweede hoofdbrandscheiding gerealiseerd (op As AN, scheiding betonbouw van middenbouw). In 2011 is gestart met het laatste deel van het project, waarin ook het witte trappenhuis brandwerend wordt gemaakt. Het geheel zal in 2012 gereed zijn. De trappenhuizen krijgen bij de renovatie ook een flinke opknapbeurt. Vervanging brandmeldinstallatie FloraHolland Aalsmeer is in 2009 gestart om in de betonbouw de brandmeldinstallatie te vervangen. De vervanging is nodig om de veiling én alle bedrijven die op het veilingterrein gevestigd zijn zo brandveilig mogelijk te houden. De oude installatie werkt nu nog, maar de installatie is aan vervanging toe. Hierbij worden alle rookmelders en handbrandmelders vervangen (totaal ruim 7.000 melders). In 2011 is het tweede van de drie delen afgerond. Sprinklerinstallatie tussenvloer betonbouw In juni 2011 is het eerste deel van de sprinklerinstallatie voor de tussenvloer van de betonbouw gecertificeerd en in gebruik genomen. In het najaar van 2011 is gestart met het tweede deel. Dit project wordt in totaal in drie delen uitgevoerd. De bedrijfsbeveiliging en de bedrijfsbrandweer zijn geïnstrueerd over werking van de installatie en de benodigde handelingen bij een activering van de sprinklerinstallatie.
11
Kleppenolstelling van de sprinklerinstallatie Ontruimingsalarminstallatie In 2011 is gestart met het aanbrengen van een ontruimingsalarminstallatie in verdeelgebied bloemen en de koelcellen (Middenbouw). Op een aantal locaties wordt de installatie gecombineerd met de omroep- en muziekinstallatie. Deze installatie zal in 2012 in gebruik worden genomen. 4.4 Naaldwijk Vanuit het Masterplan Brandveiligheid zijn de onderstaande werkzaamheden uitgevoerd. Compartimentering In januari 2011 is er intern een Risico Inventarisatie en – evaluatie (Safety Review) gemaakt i.v.m. de geplande opwaardering van de wand op as P (scheiding Distributiehal Snijbloemen/Aircofleur) naar 60 minuten brandwerende wand. Deze safety review is onderdeel van de Management of change procedure (MOC) volgens het veiligheidsbeheersysteem. Geconcludeerd is dat de geplande werkzaamheden geen risico’s met zich meebrachten. Vervolgens is de wand opgewaardeerd tot 60 minuten brandwerendheid. 4.5 Rijnsburg Brandbeveiligingssystemen In 2010 is er door Bureau Veritas twee maal een audit uitgevoerd op de automatische sprinkler- doormeld- blusgasen de brandmeldinstallatie. Beide keren waren er geen noemenswaardige afwijkingen, de certificaten zijn opnieuw verlengd. 4.6 Eelde De BHV is verder opgeleid en heeft enkele interne oefeningen gehouden. 4.7 Bleiswijk Alle EHBO’ers zijn opgeleid als BHV-er en de groep is uitgebreid met een aantal nieuw opgeleiden met alleen BHV. De piepers van de EHBO’ers/BHV’ers zijn in 2011 vervangen door portofoons waardoor alarmeren en communiceren bij calamiteit verbeterd wordt. De huidige staat van de brandmeldcentrales en de ontruimingsinstallatie worden geïnventariseerd en aan de hand van de uitkomsten volgt een plan van aanpak in 2012.
12
5. Milieu 5.1 Implementatie milieuvergunningen Voor locaties Naaldwijk en Aalsmeer is na een lange periode van overleg met het bevoegde gezag nieuwe milieuvergunning van kracht geworden (Naaldwijk: 2009, Aalsmeer: 2010). In 2011 zijn op deze beide locaties maatregelen getroffen om aan de nieuwe milieuvergunning te kunnen voldoen. Op beide locaties moesten geluidsschermen worden gebouwd of opgehoogd om geluidoverlast voor de omwonenden te beperken. 5.2 Naaldwijk Geluidschermen In 2011 is in overleg met de omwonenden het geluidsscherm langs de Strijpzijde gedeeltelijk opgehoogd, in overeenstemming met de gestelde eis in de Milieuvergunning. Gemeente Westland Op 15 februari 2011 heeft gemeente Westland een controle uitgevoerd in het kader van de Omgevingsvergunning (voorheen milieuvergunning). Tijdens de controle zijn geen overtredingen geconstateerd. Gegevens verkeersontwikkeling Op voorstel van Gemeente Westland is besloten om niet meer jaarlijks verkeerstellingen te houden. De afgelopen jaren is gebleken dat het verkeer niet of nauwelijks toeneemt. Daarnaast brengt een telling hoge kosten met zich mee. De afspraak is nu om elke vijf jaar een telling te houden. Vrachtverkeer met gebruik van vloeibaar aardgas als brandstof FloraHolland heeft in samenwerking met enkele transporteurs de mogelijkheid onderzocht naar de haalbaarheid van vloeibaar (BIO)gas (LNG) op locatie Naaldwijk. Inmiddels zijn er enkele trucks besteld en is er gezocht naar een locatie voor een station. Elektrisch aangedreven poolauto Op locatie Naaldwijk is een elektrisch aangedreven poolauto aangeschaft en zijn er een aantal E-laadpunten aangebracht.
Elektrische poolauto
13
5.3 Aalsmeer Geluid Begin 2011 is het geluidsscherm langs Centrum in gebruik genomen. In het najaar van 2011 is het geluidsscherm langs Oost afgerond. In 2010 was een aarden wal aangelegd. Na het zetten van de wal is in 2011 over een lengte van circa 300 meter een scherm van 4 meter hoogte geplaatst. Nu het scherm gereed is wordt voldaan aan de eisen van de milieuvergunning voor het scherm en de afscherming van het vrachtverkeer. Het scherm is aan de zijde van de omwonenden beplant met de klimplanten zodat het scherm aan die zijde een mooie groene uitstraling krijgt. In de zomer van 2011 is de verouderde en rumoerige luchtgekoelde condensor van koelcel 5 vervangen door een stillere, verdampingscondensor die ruim 10x zo stil is en daarnaast ook energiezuiniger is. De geluidsreductie was ook een voorschrift uit de milieuvergunning. Hier is op een zeer efficiënte manier aan voldaan. De 35 afzuigventilatoren van de laadkuilen 048-098 en 248-268 staan aan de rand van het gebouw aan de zijde van de woonwijk. Dit zijn ook relevante geluidsbronnen. De afzuigventilatoren zijn vanwege ouderdom vervangen, hierbij is ook goed gekeken naar het geluid. De nieuwe ventilatoren zijn voorzien van een geluidsdemper om de ventilatoren voldoende stil te maken.
Stille verdampingscondensor en afzuigunit Bodem In de nieuwe vergunning waren voorschriften opgenomen voor het maken en implementeren van een Bodemrisico analyse en een afvalpreventie-onderzoek. Deze plannen zijn in 2010 gemaakt en maatregelen zijn in 2011 getroffen. Als onderdeel hiervan is de put van de fustwasserij als vloeistofdicht goedgekeurd. 5.4
Afval
5.4.1 Afvalgegevens In de onderstaande tabel is een globaal overzicht gegeven van de afgevoerde afvalstromen van de locaties (in tonnen). In de onderstaande tabel is een globaal overzicht gegeven van de afgevoerde afvalstromen van de vestigingen (in tonnen). Afvalstroom (ton) ongesorteerd afval organisch afval Karton (per ton) Kunststofafval Overig Totaal (2011) Totaal (2010)
14
Aalsmeer 4.065 7.178 12.971 941 4.192 29.347 24.604
Naaldwijk 4.061 5.840 5.854 1.284 240 16.279 16.024
Rijnsburg 2.268 1.121 1.995 538 209 6.130 7.034
Bleiswijk 448 1.301 558 429 167 2.904 2.935
Eelde 425 255 315 118 4 1.137 1248
5.4.2 Nieuw Afvalplein Rijnsburg Inleiding In april 2011 is een nieuw afvalplein in Rijnsburg in gebruik genomen. Op het afvalplein werken drie partijen samen om de veiling schoon en opgeruimd te houden, te weten: • Kras Revako, inzameling en verwerking recyclebaar afval • Vliko, inzameling en verwerking niet-recyclebaar afval • ISS, industriële en huishoudelijke schoonmaak. Direct bij het in gebruik nemen van de nieuwe locatie is gestart met het optimaliseren van de inzameling- en verwerkingsprocessen. Dit heeft geleid tot een duidelijk merkbare verbetering van de uitstraling door een schonere en meer opgeruimde veiling. Verbeteringen Hieronder wordt een aantal verbeteringen kort weergegeven: • Inzameling recyclebaar afval • Kras zamelt al het recyclebare afval in bij huurders. Zij hoeven hun recyclebare afval dus niet meer zelf weg te brengen naar Kras. Huurders komen ook minder snel in de verleiding om afval de veiling in te duwen. Door middel van bonnen geven de huurders aan wat én hoeveel zij aanbieden. • Inzameling zwerfafval • Zwerfafval wordt tijdens meerdere ronden per dag ingezameld door medewerkers van Kras. Hierdoor wordt voorkomen dat er ophopingen van afval ontstaan. Het op deze zwerfkarren aangeboden afval wordt op het afvalplein gescheiden waardoor het op verantwoorde wijze kan worden afgevoerd. • Milieu-eilanden • Op verschillende locaties in de veiling zijn nieuwe milieu-eilanden gecreëerd en bestaande verbeterd. Op deze eilanden worden op aparte karren (dus gescheiden) karton, folies, emmers en trays aangeboden. De rolcontainers die voorheen altijd bij milieu-eilanden stonden zijn, waar mogelijk, weggehaald. Het weghalen van rolcontainers zorgt voor een betere uitstraling. • Beter samenwerking • Door een verbeterde samenwerking tussen interne dienst, bedrijfsbeveiligingsdienst, logistiek en ruimte & bouwen is er een beter bewustzijn ontstaan over waar de probleemgebieden rond afval, schoonmaak en uitstraling liggen. Hierdoor is een betere controle en handhaving mogelijk geworden. • Pallets • Goede pallets die ter afvalverwerking zijn aangeboden (vaak zwerfafval) worden apart gezet en doorverkocht naar kopers of kwekers die daar behoefte aan hebben. Hierdoor wordt in een vraag van de klant voorzien; stijgen de opbrengsten en dalen de afvoerkosten van sloophout. Conclusies • Door verbeterde afvalinzameling en nieuwe/verbeterde milieu-eilanden is de afvalscheiding verbeterd en is de veiling schoner geworden. • Betere samenwerking tussen verschillende afdelingen van FloraHolland heeft geresulteerd in een beter bewustzijn rond afval waardoor betere controle en handhaving. • Maatschappelijk verantwoord ondernemen door het hergebruiken van pallets waardoor enerzijds meer opbrengsten en anderzijds lagere verwerkingskosten. • Door efficiënter werken een beter resultaat en lagere loonkosten. • Door betere afvalscheiding minder niet-recyclebaar afval (lagere kosten) en meer recyclebaar afval (hogere opbrengsten).
15
Een speciaal ontworpen veegvuilput om al het afval wat door de veegmachines wordt opgeveegd door o.a. ISS Cleaning Services. 5.5
Energie-, waterverbruik en afvalwater
5.5.1
Overzicht verbruik
Item Elektriciteitsverbruik (MWh) Veiling (MWh) Huurders (MWh) Gasverbruik (m3) Waterverbruik (inkoop) (m3) Afvalwaterlozing op riolering (m3) vervuilingseenheden (v.e.)
Een aantal geperste balen recyclebaar afval, vlak voordat ze worden afgevoerd.
Aalsmeer
Naaldwijk
Rijnsburg
58.925.476 38.454.365 20.471.111 4.431.312
36.296 n.b. n.b. 5.524.506
181.956
Bleiswijk
Eelde
21.665 10.287 10.368 1.281.134
4.969 n.b. n.b. 938.230
1.912 n.b. n.b. 420.637
125.183
49,689
18.584
5.796
105.271
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
2.309
1.746
1.168
n.b.
n.b.
5.5.2 Energiebesparende maatregelen In 2011 zijn op de verschillende locaties maatregelen om het energie- en waterverbruik te verminderen. In het algemeen is tussen de diverse locaties van FloraHolland is een benchmark energieverbruik uitgevoerd. Waar mogelijk wordt er lering uit getrokken. Aalsmeer De verouderde verlichting in een groot aantal delen van het gebouw vervangen, o.a. de exportstraten. Na uitgebreid onderzoek naar verschillende armaturen is uiteindelijk gekozen voor zeer energiezuinige Tl-verlichting. De verlichting is, zoals daarvoor, in verschillende delen schakelbaar maar ook dimbaar, waardoor het verlichtingsniveau veel geleidelijker kan worden veranderd met beperkte overgangen. Dit komt ten goede aan de arbeidsomstandigheden. In 2011 is circa 51.000 m2 vloeroppervlakte voorzien van nieuwe verlichting. Naaldwijk De proef om LED verlichting te gebruiken op de hellingbaan in fase H is succesvol. De proef om LED verlichting in kantoren te gebruiken bleek om ergonomische redenen geen succes te zijn.
16
Rijnsburg Op locatie Rijnsburg is een Energie Besparingsplan opgesteld dat door de stuurgroep energie wordt uitgevoerd. Concreet zijn in 2011 zijn onder andere de volgende acties uitgevoerd om het energieverbruik te beheersen en te beperken: • Electra: verlichtingsuren beperken, scherpstellen temperaturen en tijden van de koelcellen, extra alertheid bij bedrijfsbeveiligingsdienst en logistiek met betrekking tot lichten aan-/uit zetten, plaatsing van ca. 1000 LEDverlichtingslampen. • Verwarming: scherpstellen temperaturen en verwarmingstijden, extra alertheid bij bedrijfsbeveiligingsdienst en logistiek met betrekking tot openstaande deuren. Koppeling tussen twee grote ketelhuizen is gerealiseerd. • Rapportage wordt structureel opgesteld en besproken in het management. Bleiswijk • Centrale verwarming: Buiten het stookseizoen zijn alle ketelhuizen handmatig uitgezet. De kantoren in hal C worden apart gestookt door een wandketel. • Gedrag: In samenwerking met de Bedrijfsbeveiliging is de opmerkzaamheid verhoogd op zaken als sluiten van deuren, licht uit e.d.
5.5.3
CO2 en NOx gegevens
Aalsmeer CO2: 8.404 ton NOx: 5.680 kg Naaldwijk CO2: 7.652 ton NOx: 15.510 kg Door de relatief warme winter is er relatief weinig gas verstookt, dit leidt ook direct tot minder uitstoot van CO2 en NOx. De CO2 uitstoot wordt veroorzaakt door het verstoken van aardgas voor energie-opwekking. Op locatie Naaldwijk geeft de toepassing van WKK een relatief hoge NOx-uitstoot De tekorten aan CO2 emissierechten voor locaties Aalsmeer en Naaldwijk zijn gezamenlijk aangekocht. Op locatie Aalsmeer was over een 2010 een klein tekort aan NOx emissierechten, dit tekort is aangevuld uit de gespaarde rechten van de voorgaande jaren. Het restant van de gespaarde rechten is naar de emissierekening van Naaldwijk overgeboekt. Het resterende tekort van locatie Naaldwijk is aangekocht. De overige locaties vallen niet onder de verplichting om een CO2 en/of NOx emissievergunning te hebben en nemen dan ook geen deel aan CO2 en/of NOx emissiehandel
17
5.6
Geothermie
Naaldwijk In 2008 en 2009 is een masterplan energie voor Naaldwijk opgesteld, waarin onderzoek is gedaan naar mogelijke toekomstige energievoorzieningen. Hieruit kwam geothermie als meest kansrijke bron naar voren. In 2010 is de geologie van de Trias laag in detail onderzocht en daaruit blijkt dat er 25 MW (90% kans) aan warmte naar boven gehaald kan worden en wellicht 36 MW (50% kans). In 2011 zijn WestlandInfra en HVC bij het project betrokken. Deze partijen hebben de kennis en de middelen om een energiebedrijf van een dergelijke omvang te kunnen opzetten en exploiteren. Verder is de gemeente Westland bij beiden een belangrijke aandeelhouder. In juni 2011 is een intentieovereenkomst gesloten met deze partijen om gezamenlijk de voorbereidingen te treffen tot de go-no go beslissing. In deze overeenkomst is de intentie uitgesproken dat FloraHolland voor een kwart in het project participeert. Dit komt overeen met het deel dat wij aan energie zelf afnemen (15%) met een surplus, dat eventueel later door participanten kan worden overgenomen. HVC participeert voor de helft in het project en er is afgesproken dat zij de trekker zijn van het vervolgtraject. Aalsmeer In 2011 is voor locatie Aalsmeer een opsporingsvergunning voor geothermie verkregen. Met de huidige onzekerheid over opbrengsten aan warmte ziet de geothermie er niet direct rendabel uit. In 2011 is een onderzoek gestart om meer gedetailleerde informatie te verkrijgen over de bodem en de mogelijkheden voor geothermie. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van het Productschap Tuinbouw in samenwerking met FloraHolland, de Kamer van Koophandel en andere partijen uit de regio.
Colofon Dit concernverslag is tot stand gekomen door bijdragen van: Tecla Aerts, Wim van Baalen, Arend Bouwman, Marco Gouweleeuw, Ruud Heij, Wim Hoogervorst, Timo Huges, Ger Jongerling, Henk de Mooij en Jan Osterkamp. Eindredactie: Wim Hoogervorst Vormgeving: Afdeling Communicatie FloraHolland
18
Aalsmeer Legmeerdijk 313 Postbus 1000 1430 BA Aalsmeer T +31 (0)297 39 70 00 F +31 (0)297 39 00 39 E
[email protected] Bleiswijk Klappolder 130 Postbus 500 2665 ZM Bleiswijk T +31 (0)10 529 77 77 F +31 (0)10 529 78 78 E
[email protected] Eelde Burg. J.G. Legroweg 80 9761 TD Eelde T +31 (0)50 309 77 77 F +31 (0)50 309 10 62 E
[email protected] Naaldwijk Middel Broekweg 29 Postbus 220 2670 AE Naaldwijk T +31 (0)174 63 33 33 F +31 (0)174 63 22 22 E
[email protected] Rijnsburg Laan van Verhof 3 Postbus 10 2230 AA Rijnsburg T +31 (0)71 409 44 44 F +31 (0)71 409 45 33 E
[email protected] Veiling Rhein-Maas Veilingstrasse A2 47638 Straelen-Herongen Duitsland T +49 (0)2839-59 32 00 F +49 (0)2839-59 12 11 E
[email protected]
www.floraholland.com 19
