Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
Dit Arbo- en Milieuplan is op 20 januari 2005 door het College van Bestuur vastgesteld. Werkgroep Arbo- en Milieuplan, Interne Arbodienst Universiteit Leiden: M.B. Danhof-Pont A.M. Don R.G.M. Huinen P. Oosterveld A. Noort
bedrijfsarts arbeids- en organisatiedeskundige veiligheidskundige arbeidshygiëniste milieucoördinator
ARBO- EN MILIEUPLAN 2004-2007 UNIVERSITEIT LEIDEN Het Arbo- en Milieuplan 2004-2007 is een Plan van Aanpak gebaseerd op het Risicoprofiel 2004. In het plan is alleen een actie en een tijdpad beschreven wanneer het een actie betreft die door een centrale dienst wordt uitgevoerd. Acties waarvoor faculteiten of eenheden verantwoordelijk zijn, worden nader omschreven in de Plannen van Aanpak van deze faculteiten of eenheden. Zij bepalen ook zelf het tijdpad waarin de acties worden uitgevoerd. In de kolom Risico wordt het risico op dezelfde wijze als in het Risicoprofiel 2004 omschreven. De te ondernemen actie door een centrale dienst staat in de kolom Actie. Wanneer de faculteiten of eenheden actie moeten ondernemen staat hier "De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad". In veel gevallen hebben faculteiten en eenheden dit overigens al gedaan op basis van hun eigen Risico-inventarisatie en –evaluatie. In de kolom Verantwoordelijk is te vinden wie de eindverantwoording draagt voor het (tijdig) uitvoeren van de actie. Wanneer de verantwoordelijkheid niet bij een centrale dienst is neergelegd staat hier "Faculteit". Er kan dan ook een eenheid, decentrale dienst of het Universitair Facilitair Bedrijf (UFB) worden bedoeld. In de kolom Tijdpad staat het jaar waarin een actie moet worden uitgevoerd, of met de uitvoering moet zijn/worden begonnen. Deze kolom is alleen ingevuld wanneer het een actie van een centrale dienst betreft.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
1
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
1 Arbo- en milieuzorg Verzuimbeleid
Arbo- en milieuzorg Op vrijwel alle plaatsen ontbreekt een gestructureerde decentrale beleidscyclus zoals omschreven in de Kaderregeling Arbo- en Milieumanagement.
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De Interne Arbodienst bezoekt de faculteiten en eenheden om dit aspect met hen te bespreken en de kaderregeling toe te lichten.
Arbodienst
2004
De beleidscyclus van de faculteiten wordt door de Interne Arbodienst jaarlijks geaudit.
Arbodienst
2006
Niet in alle faculteiten en eenheden is een arbo- en milieuconsulent aangesteld.
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van decentrale arbo- en milieuconsulenten zijn onvoldoende vastgelegd.
De faculteiten en eenheden formuleren indien nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad. Hierbij kan worden aangesloten bij de implementatie van het project Universitair Functie Ordenen.
Faculteit
De Interne Arbodienst formuleert minimale opleidingseisen voor de decentrale arbo- en milieufunctionarissen.
Arbodienst
Structureel overleg over arbo en milieu ontbreekt in de werkoverleggen van de afdelingen.
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Verschillende universitaire regelingen zijn niet of onvoldoende geïmplementeerd.
De faculteiten en eenheden formuleren indien nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De Kaderregeling en de Regeling Bedrijfshulpverlening worden door de Interne Arbodienst jaarlijks geaudit.
Arbodienst
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
Tijdpad
2004
2004
2
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Niet overal is een regeling voor ‘alleen werken’.
De faculteiten en eenheden formuleren indien nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Beleid voor bijzondere groepen is niet overal ontwikkeld of onvoldoende bekend.
De faculteiten en eenheden formuleren indien nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Veelal ontbreekt een inventarisatie van risico’s voor studenten.
Een projectplan wordt opgesteld voor een risicoevaluatie van arbo en studenten.
Arbodienst
2004
De bedrijfsartsen bespreken dit knelpunt in de diverse sectoroverleggen.
Arbodienst
2004
De richtlijnen omtrent verzuim moeten worden aangepast aan de wijzigingen in het sociale zekerheidsstelsel.
De richtlijnen worden door HRM en de Interne Arbodienst aangepast zodra de nieuwe wetgeving bekend is.
HRM en Arbodienst
2004
Bij een aantal expertisecentra bestaat een verzuimprobleem.
Op aanwijzing van het CvB start dit jaar een verzuimproject in de betrokken expertisecentra.
Faculteit
2004
HRM en de Interne Arbodienst leveren waar nodig ondersteuning.
HRM, Arbodienst
2004
Er komt duidelijkheid over het voortbestaan en de samenstelling van de klachtencommissie.
Arboteam
2004
Verzuimbeleid Binnen de universiteit bestaat in het algemeen een laag verzuimrisico. Er is behoefte aan meer communicatie tussen leidinggevenden en bedrijfsarts bij de begeleiding van zieke werknemers.
Seksuele intimidatie en geweld Door vertrek van een lid van de klachtencommissie is er onduidelijkheid over het voortbestaan van deze commissie en zijn er geen communicatiemogelijkheden meer voor de contactpersonen. Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
Tijdpad
3
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Voor locatie- en werkgebonden activiteiten formuleren de faculteiten en eenheden een actie en bepalen zij een tijdpad.
Faculteit
Algemene voorlichting wordt door de Interne Arbodienst ontwikkeld en aan de faculteiten en eenheden ter beschikking gesteld.
Arbodienst
2005
De Interne Arbodienst stelt een plan op voor het ontwikkelen van Engelstalige voorlichting op arbo- en milieugebied.
Arbodienst
2006
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Medewerkers en studenten zijn onvoldoende op de hoogte van de werking van de kleine blusmiddelen.
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Niet overal is een EHBO-post (in gebouwen waar een gering aantal personen aanwezig is) of EHBO–ruimte (in gebouwen met grote aantallen personen) beschikbaar voor de eerste opvang bij een ongeval of andere calamiteit.
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad wanneer het afscherming van apparatuur betreft. EC Vastgoed formuleert voor dit knelpunt een
Faculteit
Voorlichting en instructie Gestructureerde voorlichting over arbeidsomstandigheden en milieu aan medewerkers, studenten, gastmedewerkers, en buitenlandse medewerkers en studenten ontbreekt.
Een van de ambities van de universiteit is meer buitenlandse studenten aan te trekken. De voornamelijk Nederlandstalige voorlichting over arbo en milieu is voor deze groep niet toereikend. Bedrijfshulpverlening, optreden bij calamiteiten In sommige gebouwen is de bedrijfshulpverlening onvoldoende georganiseerd.
2 Algemene voorzieningen
Onderhoud, elektrische veiligheid Een gering aantal apparaten en installaties vormen een mogelijk gevaar.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
EC Vastgoed
Tijdpad
2005 4
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Tijdpad
actie en bepaalt een tijdpad in het geval van: afscherming van installaties overzichten van installaties verduidelijking van onderhoudscontracten het opzetten van een plan voor noodzakelijke keuringen volgens NEN 3140.
3 Fysische risico’s
Arbo en milieu wordt nog onvoldoende betrokken bij plannen voor nieuw- en verbouw van de universitaire panden.
Betrokkenheid bij nieuw- en verbouw wordt verbeterd door het opnemen van arbo en milieu op de agenda van het structurele overleg.
Arbodienst / EC Vastgoed
2004
Het komt voor dat er onoordeelkundig (door onvoldoende opgeleid personeel) aan elektrische installaties wordt gewerkt.
EC Vastgoed draagt zorg voor de afscherming van de elektrische installaties.
Vastgoed
2005
Klimaat en ventilatie Klachten over het binnenklimaat in de gebouwen komen nog regelmatig voor.
EC Vastgoed en de Interne Arbodienst zorgen voor een goede klachtenregeling.
Vastgoed en Arbodienst
2004
De ventilatiecapaciteit is niet altijd voldoende afgestemd op het aantal personen en de aanwezige apparatuur.
Tijdens gebouwrenovaties wordt de ventilatiecapaciteit in overeenstemming gebracht met het (toekomstig) gebruik van de ruimte.
Vastgoed
2004
Brandpreventie Gebouwgebonden gebreken kunnen aanleiding zijn tot het ontstaan of verspreiden van brand in een gebouw.
EC Vastgoed inventariseert de gebreken en stelt een plan op om de gebreken te herstellen.
Vastgoed
2005
EC Vastgoed stelt in samenwerking met de faculteiten en eenheden een plan op om het tijdig waarschuwen en evacueren van personen uit de gebouwen te waarborgen.
Vastgoed
2004
Het tijdig waarschuwen en evacueren van personen uit de gebouwen kan niet worden gegarandeerd.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
5
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Schadelijk geluid Medewerkers van technische / instrumentele diensten reproductieafdelingen en groenvoorziening worden blootgesteld aan hoge geluidniveaus. Niet altijd wordt gehoorbescherming gedragen.
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad. De Interne Arbodienst kan desgewenst adviseren en voorlichting geven over persoonlijke beschermingsmiddelen.
Faculteit
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De Interne Arbodienst stelt een Handboek Nietioniserende straling op.
Arbodienst
2005
Implementatie van het Handboek Nietioniserende straling.
Arbodienst en Faculteit W&N
2005
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad. Daarbij dient het Handboek Niet-ioniserende straling als leidraad.
Faculteit
De Interne Arbodienst stelt een Handboek Ioniserende straling op.
Arbodienst
2004
Implementatie van het Besluit Stralingsbescherming en Handboek Ioniserende straling.
Arbodienst en Faculteit W&N
2004
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Hinderlijk geluid Tijdens werkzaamheden in kantoor- en laboratoriumsituaties wordt op veel plaatsen hinder ondervonden van geluid. Niet-ioniserende straling Er is geen algemene regeling voor nietioniserende straling.
Toezicht op de uitvoering van noodzakelijke maatregelen is onvoldoende aanwezig.
Ioniserende straling De noodzakelijke maatregelen om de stralingsbelasting van de medewerkers zo laag mogelijk te houden worden soms niet geheel uitgevoerd.
4 Mechanische risico’s
Arbeidsmiddelen De arbeidsmiddelen zijn niet op veiligheid gekeurd. Het implementatietraject van de verplichte inventarisatie en registratie en
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
Tijdpad
6
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Tijdpad
periodieke veiligheidsinspecties in de faculteiten wordt door de Interne Arbodienst begeleid.
De Interne Arbodienst begeleidt het onderzoeks- en implementatietraject.
Arbodienst
2005
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De Interne Arbodienst stelt in overleg met de faculteiten een centraal beleid op voor de registratie van en het voorlichten over gevaarlijke stoffen.
Arbodienst
Aanpassingen aan de installaties zoals aangegeven in de beheersplannen worden uitgevoerd. De periodieke metingen op de risicovolle plaatsen worden gecontinueerd.
Vastgoed
2004
Jaarlijks zal door de Interne Arbodienst toezicht worden uitgeoefend op de verrichte metingen en aanpassingen van het Legionellabeheersplan.
Arbodienst
2004
Vallen, struikelen, stoten, knellen Op- en afstapjes zijn niet overal voldoende aangegeven. 5 Gevaarlijke (toxische) stoffen en biologische agentia
Gevaarlijke stoffen Het verstrekken van informatie over en registratie van gevaarlijke stoffen vindt onvoldoende plaats. Etikettering en terugdringing van voorraden chemicaliën is nog niet voldoende geïmplementeerd of er zijn onvoldoende maatregelen getroffen. Tijdens periodieke controlerondes in de faculteiten en eenheden wordt hier nog onvoldoende op gelet. De doelstellingen van registratie, blootstellingniveaus en informatieverstrekking dienen nader bekeken en geformuleerd te worden in relatie tot het hoge opleidingsniveau van de gebruikers en hun kennis van chemische stoffen. Biologische agentia Beheersplannen voor Plexus, het Sportcentrum, de Hortus en het Van Steenisgebouw zijn gemaakt. Er vindt wel periodieke controle op mogelijk aanwezige Legionella bacteriën plaats.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
2005
7
Module
6 Fysieke belasting
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Bij het uitvoeren van werkzaamheden in de proefdierruimten bestaat het risico op allergievorming.
Faculteiten en eenheden formuleren voor wat betreft de persoonlijke beschermingsmiddelen en arbeidsmiddelen een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
EC Vastgoed stelt een actieplan op om de installaties zodanig te optimaliseren dat allergieën zoveel mogelijk worden voorkomen.
Vastgoed
Statische belasting Bij bijna alle onderdelen in de universiteit is sprake van langdurig werken in eenzelfde houding. Op veel plaatsen laat de ergonomie van de werkplekken nog te wensen over. (zie ook hoofdstuk 7) Veel medewerkers hebben te maken met statische belasting in de vorm van beeldschermwerk. (zie ook bij Beeldschermwerk)
Dynamische belasting Dynamische belasting in de vorm van tillen, staan, bukken, lopen wordt veel gemeld door kantinemedewerkers en huismeesters, en door medewerkers van groenvoorziening, audiovisuele diensten en grafisch bedrijf. Er is nog onvoldoende aandacht voor instructie ten aanzien van werkhouding en tillen. Hulpmiddelen met instructie voor het gebruik ervan kunnen het probleem verminderen. Meer afwisseling in fysiek Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
Tijdpad
2005
Zie 7, werkplekinrichting.
Zie 7, werkplekinrichting.
De faculteiten en eenheden formuleren indien nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De faculteiten en eenheden formuleren waar nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
8
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Tijdpad
Het UFB formuleert voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
UFB
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De Interne Arbodienst zal de behaalde resultaten van het RSI-project door middel van auditing monitoren.
Arbodienst
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Ruimtegebrek vormt onderdeel van continu overleg tussen EC Vastgoed en faculteiten en eenheden.
Vastgoed
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Werkdruk moet echter ook op centraal niveau een punt van aandacht blijven om eventuele preventieprojecten op te kunnen zetten voor het beheersen en voorkomen van werkdruk. Dit komt voort uit de conclusies van het onderzoek dat uitgevoerd is door IVA, Tilburg.
Arboteam
2004
De afdeling HRM en de Interne Arbodienst kunnen lokale werkdrukprojecten met kennis, methodieken en materialen ondersteunen.
HRM en Arbodienst
2004
zware en lichtere taken is noodzakelijk. Ergonomische verbetervoorstellen voor de catering (UFB) moeten nog in de plannen van aanpak worden opgenomen. 7 Werkplekinrichting
Inrichting (beeldscherm)werkplekken Veel werkplekken voldoen nog niet aan de eisen. Er blijft daarom aandacht gewenst voor de inrichting van zowel beeldschermwerkplekken als werkplekken in laboratoria. Ruimtegebrek Er blijft binnen de universiteit op diverse locaties sprake van ruimtegebrek. Er zijn teveel werkplekken in de kamers.
8 Functie-inhoud en werkdruk
Werkdruk In veel gevallen wordt gesproken over een hoge werkdruk (meer werk door minder mensen). Maar ook wordt gesproken over werkdruk door reorganisaties, conflicten en prestatiedruk.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
2005
2004
9
Module
Knelpunt
9 Werk- en rusttijden
Werk- en rusttijden Er zijn geen klachten ten aanzien van de werk- en rusttijden. Wetenschappelijk personeel maakt regelmatig lange dagen. Lange werktijden kunnen een signaal zijn van overbelasting en te hoge werkdruk.
10 Milieuzorg
Milieubeleid Het ontwikkelen van decentraal milieubeleid wordt bemoeilijkt door het ontbreken van een overzicht van relevante milieukengetallen.
Actie
Verantwoordelijk
Tijdpad
Werk- en rusttijden zijn onderwerp van gesprek tussen werkgever en werknemer, zowel bij CAOonderhandelingen als op de werkvloer.
Faculteit
2004
De faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De Interne Arbodienst heeft voor de milieukengetallen een registratieformulier dat jaarlijks aan de faculteiten en eenheden ter beschikking wordt gesteld.
Arbodienst
2004
Milieukengetallen worden ook gebruikt voor het formuleren van universitair milieubeleid en rapportage aan toezichthoudende overheden. De gegevens zijn dus van belang voor het centrale niveau. De Interne Arbodienst vraagt de gegevens jaarlijks bij de faculteiten en eenheden op.
Arbodienst
2004
EC Vastgoed
2004
Energiebesparing Maatregelen uit de energiebesparingonderzoeken zijn nog niet volledig uitgevoerd.
De maatregelen uit de onderzoeken worden door EC Vastgoed uitgevoerd of geïnitieerd, om de afspraken in de Meer Jaren Afspraak zoveel mogelijk te kunnen nakomen.
Papierbesparing Er kan meer papier worden bespaard wanneer de aanbevelingen van de Werkgroep Papierreductie worden geïmplemen-
Alle faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
Faculteit
10
Module
Knelpunt
Actie
Verantwoordelijk
Alle faculteiten en eenheden formuleren voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
De faculteiten en eenheden formuleren waar nodig voor dit knelpunt een actie en bepalen een tijdpad.
Faculteit
Tijdpad
teerd. Gebruik duurzame materialen Bij de inkoop van goederen en materialen wordt onvoldoende getoetst of het meest milieuvriendelijke product wordt aangeschaft. Hinder Buiten het gebouw opgestelde apparatuur kan voor omwonenden geluidoverlast geven.
Arbo- en Milieuplan 2004-2007 Universiteit Leiden
11
