Aponogeton Nieuws Een uitgave van de aquariumvereniging Aponogeton te Zeist
72e jaargang, december 2007 Aangesloten bij de NBAT
IN DIT NUMMER O.A.: • Verslag van de verenigingsavond: Boeiende Amazone • Een natuurlijk aquarium • Het verantwoord houden van MiddenAmerikaanse cichliden
Dierenspeciaalzaak Faunaland “Den Dolder” Alles op het gebied van honden, katten, knaagdieren, tropische vissen en vijvers
FAUNALAND
Dolderseweg 89-A 3734 BD Den Dolder tel. 030 - 22 83 470 www.faunaland.nl
VIVANT Voor al uw:
• rookwaren • lectuur • snoepgoed
• staatsloten • spelnet • wenskaarten
Emmaplein 148 • 3701 DG Zeist • tel. 030 - 69 13 475 2 l aponogeton nieuws
ervaring
Ergernis en tevredenheid Ik kan rustig zeggen dat ik ben opgegroeid met de aquariumhobby, want mijn vader was er altijd mee bezig. Maar als ik terug kijk is er veel veranderd, maar ook heel veel verbeterd. Wat ik mij herinner is dat ik hem nooit maar dan
de volgende dag een stralende bak te hebben.
ook echt nooit het water zag controleren. Miss-
Maar ook bij dit moet je eerst je geduld aans-
chien bestond het toen nog niet. En toch ston-
preken. Toch wilde ook dit niet echt werken. Na
den de planten er mooi bij. Ik denk dat hij nog
een aantal maanden heb ik contact opgenomen
nooit had gehoord van PH-KH-GH, en nog vele
met Johan Veenhof. Eens kwam hij bij mij thuis
andere H’s.
en vertelde mij dat dit echt niet de slechtste bak
Maart 2006 kocht ik een groter aquarium, omdat
was die hij ooit gezien had. Schrale troost!
ik door een kleine verbouwing in mijn huiska-
Na een aantal testen gaf hij mij het advies om de
mer eindelijk een goede plek had. Het werd een
bak zoveel mogelijk leeg te laten lopen. De vis-
Juwel Rio 300. Lekker alles ingebouwd, dus geen
sen net niet droog laten liggen en nieuw water
geklooi met slangen e.d. Het mooiste moment is
erin. Vervolgens kreeg ik ijzerpoeder wat ik da-
natuurlijk het inrichten. Hoge planten hier, lage
gelijks moet toevoegen en Franse klei om in de
planten daar. Het is echt tuinieren onder water.
bodem te stoppen. Ook moest de samenstelling
Rode planten, verschillende bladtypes, en na-
van het filter veranderd worden. Deze bestaat
tuurlijk de strategische plekken voor een solitair.
nu uit 2 sponzen (grof/fijn), dan een flinke prop
Ik was zo enthousiast en vond mijn compositie
watten en daarbovenop een kousje(panty) ge-
zo mooi. Maar dan begint langzaam de ellende;
vuld met turf. Als laatste een laagje watten voor
algen. Ik kon wel janken. Ik wist niet dat er zo
het vuil. Deze laatste wordt wekelijks vervangen.
veel soorten waren. Nieuwe planten, nieuwe
De rest 1x in de 6 weken.
planten en nog weer nieuwe planten. Het gaat
Nu op dit moment, een halfjaar na het bezoek
je veel geld kosten. Algeneters? Leuk maar deze
van Johan, is er nog geen spoortje van alg en
schraapten alleen het bladgroen van grote bla-
groeien de meeste planten dat het een lieve lust
deren af. Dan komt het moment dat je je gaat
is. Ik heb deze methode van Johan ook overge-
verdiepen in de watersamenstelling en koop
bracht naar mijn dochter, want die had precies
je test-sets. Wat je allemaal kunt testen! In het
dezelfde problemen met een Juwel-bak. Ook bij
meubel onder het aquarium leek het wel een la-
haar gaat het tot nu toe heel erg goed. Al met al
boratorium. Maar het werd niet beter.
kan ik zeggen dat het advies van Johan heel goed
CO2 aangeschaft in december 2006 en je hoop
was en is. Ik kan weer ouderwets genieten.
aponogeton nieuws l 3
Inhoud
In dit nummer 3 Verenigingsavond
Agenda 2007
5 Van de voorzitter 9 Boeiende Amazone 12 Een natuurlijk aquarium
Januari 2008
15 Het verantwoord houden van Midden-
Planten Erik Prins
Amerikaanse cichliden 29 Schema organisatiestructuur Februari 2008
Visziekte Matthijs Metselaar
Aponogeton Nieuws Maandblad van de Zeister Aquariumvereniging Opgericht in 1935 Lid van de NBAT 72ste jaargang, nummer 10 Sluiting kopijdatum 1 januari 2007
Maart 2008
Onderwater Ernst van Genne
April 2008
Regenbogen (vervolg) Gilbert Maebe
E-mail redactie:
[email protected] Alle post inzake de aquariumvereniging sturen naar de secretaris
Mei 2008
Van flopper naar topper Ab Ras
Webmaster: P. Verduijn Juni 2008
Van hout naar een huiskeuring
www.aponogeton.nl
[email protected]
4 l aponogeton nieuws
Willem van Wezel
Door Johan Veenhof
Van de voorzitter Een geslaagde avond, mooie opkomst en de hulp van leden om de avond te laten slagen gaf een goed gevoel. Helaas kon onze webmaster niet aanwezig zijn, hij had een goed excuus. Zijn vriendin Agnes is bevallen van een mooie dochter, die luistert naar de naam Anoek. Agnes en Pieter namens iedereen gefeliciteerd! Na Zuid-Amerika dit keer Midden-Amerika in
open-aquariumavond weer op te pakken, dit
de picture. De veroorzaker hiervan: Erik Smits
maal onder de noemer open-bak. De opzet
heeft een leuk topic geopend op het Apo-
is simpel: een lid geeft zich op bij Johan van
nogeton-forum over zijn metamorfose van
Veelen als gastheer/vrouw en geeft daarbij op
Zuid-Amerika naar Midden-Amerika bak. Zijn
hoeveel personen hij of zij kan ontvangen.
motivatie Midden-Amerika bevat heel mooie
Het doel: leren van elkaar, plezier beleven en
vissen, waaronder, hoe kan het eigenlijk ook
genieten van de hobby.
anders, cichliden. Oordeelt u zelf en bezoek
Ik kon het niet laten en heb weer eens wat
ook eens het forum om het topic van Erik te
informatie opgezocht over wat verklaart dat
volgen.
de pioniers/oude rotten zo zweren bij klei en
Johan van Veelen heeft voorgesteld om de
turf. Namens de aquariumcommissie kom ik weleens bij een aquariaan thuis. De schoonvader van een van onze leden heeft een leuk stukje geschreven over ergernis en tevredenheid. Mag dit de aanzet zijn tot meer van zulke stukjes hobby beleving. Ondanks dat promotie van de aquariumvereniging dit jaar op een laag pitje staat, mogen wij toch regelmatig nieuwe leden begroeten. Hierdoor staat de teller op 72 leden. Om nieuwe leden inzicht te geven in de organisatie van de aquariumvereniging, is er
aponogeton nieuws l 5
Uw huisdieren speciaalzaak DISCUS KRAAYENOORD Iedere maand verassende aanbiedingen voor de aquariaan
10%
korting op vertoon van de NBAT-pas
Breng eens een bezoek aan onze viskelder!
Slotlaan 306-A • 3701 GX Zeist • tel. 030 - 69 17 001 6 l aponogeton nieuws
clubavond
en welkombrief opgezet. Deze wordt vanaf
Ondertussen hebben er al wat leden toe-
vorige maand gestuurd naar nieuwe leden.
zegging gedaan om te willen helpen. Mocht u mee willen helpen bij het project neemt u
Volgend jaar wordt op 8 en 9 maart een voor
dan contact met mij op.
Nederlandse begrip grote Vivariumbeurs ge-
Voor deze taken zoeken we nog vrijwilligers:
organiseerd door hobbyisten die menen dat
- Bouw van de showbak
het tijd wordt voor een nieuwe professionele
- Helpen bij de op en afbouw van de beurs
aanpak. Aquariumvereniging
- Bemanning van de promotiekraam op zater-
Aponogeton
mag daar niet ontbreken. Daarom staan wij
dag en/of zondag
daar met twee kramen en hopelijk een grote
- Informatie verzamelen
showbak. In de planning van het communi-
- Overige werkzaamheden.
catieplan staat het promoten van de aquariumvereniging hoog op de agenda. De Vivari-
In februari doen wij weer met 4 deelnemers
umbeurs, met 10.000 bezoekers over twee
mee aan de districtkeuring en dit alles bij el-
dagen, geeft ons een geweldige kans om ons
kaar maakt dat wij een actieve aquariumver-
als vereniging te profileren naar de buitenwe-
eniging zijn!
reld. De voorbereiding gaat 11 december van start met een overleg over de opzet en inrich-
Ik wens u hele fijne feestdagen en een prach-
ting van de kramen en de mogelijkheden van
tig aquariumjaar in 2008. Maar bovenal een
een grote showbak.
goede gezondheid.
aponogeton nieuws l 7
8 l aponogeton nieuws
Clubavond - door Johan van Veelen
Boeiende Amazone Dat je niet alleen een interessante verenigingsavond hoeft te hebben wanneer er een spreker van ver komt, werd bewezen op 27 november. Er zaten weer zo’n twintig leden klaar om te kijken naar onderwaterbeelden uit de Amazone. De avond werd verzorgd door onze eigen voorzitter Johan Veenhof. Pieter Verduijn zou de presentatie mee verzorgen maar had moeten afzeggen. In dit geval werd hem dat niet kwalijk genomen. Vader worden doe je immers maar een paar keer in je leven (namens iedereen gefeliciteerd Pieter!) Dat de vlag (‘onder’-waterbeelden …) de la-
niet onthouden. Wist u bijvoorbeeld dat 20%
ding niet helemaal dekte betekent niet dat
van de totale hoeveelheid water op de aarde
er leden waren die teleurgesteld naar huis
in het Amazonegebied is verzameld? En dan
gingen. De bovenwaterbeelden die ook te
te bedenken dat die hoeveelheid slechts in
zien waren, waren alleen maar een verrijking
een paar maanden –in het regenseizoen, dat
van wat we te zien kregen. Wat een prachtige
in november begint- naar beneden komt.
beelden! We zijn niet altijd zo’n rustig publiek,
Droge beekbeddingen veranderen in woeste
maar afgezien van uitroepen van verwonde-
stromingen. Het regenwoud heet niet voor
ring hadden we tijdens de fantastische DVD-
niets regenwoud. Bomen komen wel tot 15
beelden weinig te melden. ‘Sprakeloos’, heet
meter in het water te staan! Heel bijzonder
dat.
om met de film ‘mee te zwemmen’ in het
Ik ga niet proberen in woorden te vangen wat
oerwoud, tussen de bomen door. Het geweld
er allemaal te zien was (had u maar moeten
van het water is onvoorstelbaar. Voor apen en
komen!), maar een paar feiten wil ik u toch
andere zoogdieren mag al dat water dan een
aponogeton nieuws l 9
10 l aponogeton nieuws
Clubavond
illustratie daarvan verschillende foto’s van het VVV-forum geplukt (www.venividivissie. org). Die foto’s lieten zien dat je met inzicht (en een paar handige handjes) een prachtige bak kunt realiseren. We hebben weer veel moois gezien en geleerd die avond. Het toonde maar weer eens aan dat Aponogeton een springlevende vereniging is! Overigens werd herinnerd aan de mogelijkheid voor leden om zich in te schrijven voor bedreiging vormen (ik heb nooit geweten dat
‘open bak’. Dit initiatief is bedoeld om van el-
apen zulke afstanden zwemmend konden
kaars bakken te leren. U kunt zich melden via
overbruggen!), voor de dieren in het water
het forum van onze website onder ideeën en
begint het betere seizoen. De tijd van voort-
suggesties. Daarnaast wordt op 8 december
planting, maar ook van gegeten worden als
een feestavond gehouden. Op 18 december
je niet uitkijkt. Vele vissen die we kennen uit
gaan we plannen maken voor de verenigings-
onze bakken (of die van de handel) zagen we
stand op de VVV-beurs op 8 en 9 maart 2008.
zwemmen in hun natuurlijke biotoop. Voor
Kortom, er valt een hoop te doen en te be-
degene die overwegen nog eens een mooie
leven!
achterwand te bouwen kwamen er heel wat ideeën langs. Maar na regen komt zonneschijn. En die is in de Amazone ongenadig. Het water verdampt in rap tempo. In het relatief weinige water komen vissen bij duizenden tegelijk om. Geen wonder dat een paartje vissen zoveel jongen kunnen voortbrengen. Ze moeten wel wil de soort in stand gehouden worden. De kans op overleven binnen één jaar is gering. Na de pauze waarin –zoals gebruikelijkverschillende planten van eigenaar verwisselden- liet Johan ons zien hoe je een ZuidAmerika bak kunt verwezenlijken. Hij had als
aponogeton nieuws l 11
Een natuurlijk aquarium
Een natuurlijk aquarium wordt ingericht naar het voorbeeld van natuurlijke ‘landschappen en onderhouden op een wijze die de natuur ons leert! Het doel van de inrichting van een natuurlijk aquarium is om een onderwaterlandschap te verkrijgen dat kunstmatig nog natuurlijker is dan de natuur zelf. Het tracht de rust van een malse voorjaarsweide te combineren met de ontzag inboezemende kracht van een reusachtige boom. Ik geloof dat, wanneer men erin slaagt om deze elementen van Moeder Natuur in een aquarium tot uitdrukking te brengen, men mag zeggen dat de natuur zelf daar op een intense manier gereconstrueerd is. In een natuurlijk aquarium zijn de toonaange-
dient men ook te denken aan de bacteriën,
vende acteurs de vissen, niet de waterplan-
die alleen door een microscoop zichtbaar zijn
ten. Wanneer men de ideale omstandigheden
en die een even belangrijke rol vervullen, do-
voor zoetwatervissen in aanmerking neemt,
ordat ze de vissen, de planten en het aquari-
dan is het belang van aquatische planten in
um in zijn geheel koloniseren.
het aquarium overduidelijk. Maar tegelijkertijd
De twee belangrijkste doeleinden van de na-
12 l aponogeton nieuws
Aquariumgegevens Afmeting:
120 x 45 x 45 cm
Licht:
4 x 20 W Green Glow/604, Na-lamp 2 x 20 W Green Glow/602, Na-lamp 10 uur/dag
Filter:
Cannister buitenfilter
Planten:
Glossostigma e/atinoides, Riccia fIuitans (watervorkje) Eleocharis acicularis (naaldgras)
Dieren:
Paracheirodon simulans Otocinclus sp. (harnas meerval) Caridinia japonica (garnaaltje)
tuurlijke aquariumstijl zijn de schoonheid en
een onderwaterlandschap met de pracht en
de kennis van de natuur te vangen en in een
de wijze lessen van de natuur. Dit idee leidt
aquarium te plaatsen. Bij de inrichting van
tot het introduceren van een aquarium als
een natuurlijk aquarium zijn kienhout, stenen
niet alléén maar een hobby, maar ook als
en aquatische planten nauwgezet gerang-
een vorm van decoratie of een stimulerend
schikt in ruimte, kleuren en vormen die repre-
levend kunstwerk.
sentatief zijn voor de natuurlijke architectuur.
Het tweede doel van een natuurlijk aqua-
Het onderwaterlandschap wordt dan iets
rium heeft betrekking op het sociale aspect
dat dezelfde impressies en emoties oproept,
van het aquarium. Men kan veel leren van de
zoals nostalgie, bewondering, of vrede, die
natuur door een aquarium te vormen en te
men onder vindt als men over een natuurlijk
onderhouden dat onderhevig is aan natuur-
landschap staart. De manier waarop een na-
lijke regels. Ik geloof dat door deze ervaring,
tuurlijk ecosysteem werkt is de wijze waarop
iedere hobbyist eraan zal bijdragen om de
levende wezens en dode objecten met elkaar
onderlinge verhouding tussen de mensheid
in verband staan. Met een ecosysteem dat
en de natuur te herstellen, die in de huidige
op deze manier werkt, wordt uw aquarium
tijd zozeer in het gedrang gekomen is.
aponogeton nieuws l 13
14 l aponogeton nieuws
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
Het ‘verantwoord’ houden van Midden-Amerikaanse cichliden Mocht u plannen hebben om met Midden-Amerikaanse cichliden te gaan beginnen, dan is dit artikel misschien een handreiking om eventuele teleurstellingen te voorkomen. Het is mij namelijk opgevallen dat er best veel mensen het “proberen” met deze vissen, maar naar verloop van tijd er toch weer mee stoppen. Waardoor komt dit nu eigenlijk?
Reeds vele jaren verzorg ik dit soort vissen en
• In de meeste gevallen hoor ik de volgende
heb een keer de natuurlijke habitat bezocht
argumenten; • Die vissen zijn niet te houden, “ wat zijn die vissen agressief zeg!” • Wat een graafmachines, ze slopen je hele inrichting!
en in die jaren heb ik ook vele fouten gemaakt waardoor ik ook vaak teleurstellingen heb moeten incasseren. Mede daardoor kwam bij mij het idee op om hierover een artikeltje te schrijven, zodat dit voor u misschien bespaart
• Je kunt er geen planten bijhouden
kan blijven. Maar vooral is het mij te doen om
• Je kunt er geen “bijvissen” bijhouden, dat
deze cichliden in een beter “daglicht” te stel-
vind ik zo jammer • Je moet perse een groot aquarium hebben.
len, zodat ze op een juiste manier verzorgd worden en dus een beter leven kunnen leiden. Als eerste wil ik de Midden-Amerikaanse
aponogeton nieuws l 15
16 l aponogeton nieuws
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
cichliden opdelen in een aantal groepen te
Reophiele soorten
weten: planteneters; vleeseters; reophiele
Dit zijn soorten welke zich hoofdzakelijk op-
soorten; agressieve-, minder agressieve- en
houden in de volle stroming van snelstro-
niet- agressieve soorten.
mende rivieren, soorten welke gerekend kunnen worden tot deze groep zijn o.a. soorten uit de geslachten: Paraneetroplus, Theraps en Chuco. Deze soorten voeden zich in de natuur met algen, garnalen en insecten. Agressieve soorten Soorten welke gerekend kunnen worden tot de toch wel agressieve groep zijn o.a. soorten uit de geslachten: Parachromis, enkele vertegenwoordigers uit het geslacht Vieja en Parapetenia. Vooral tegen soortgenoten kunnen ze zeer onverdraagzaam zijn.
Planteneters Soorten welke gerekend kunnen worden tot
Minder agressieve soorten
de groep planteneters zijn o.a. soorten uit de
Soorten welke gerekend kunnen worden tot
geslachten: Vieja en Herichthys. Deze groep
deze groep is de groep welke tussen agres-
is vrij divers en de gemiddelde grootte is ±
sieve en niet-agressieve invallen en dus te-
25-40cm. Deze soorten voeden zich in de na-
veel is om op te noemen.
tuur met planten, plantaardig afval ( bladeren van bomen, bessen en fruit welke in het wa-
Niet agressieve soorten
ter gevallen zijn.)
Soorten welke gerekend kunnen worden tot de niet agressieve soorten zijn o.a. soorten uit
Vleeseters
de geslachten; Thorichthys, Archocentrus en
Soorten welke gerekend kunnen worden tot
enkele vertegenwoordigers uit de geslachten
de groep vleeseters zijn o.a. soorten uit de
Vieja, Herichthys en Theraps. Uiteraard ben ik
geslachten: Parachromis, Petenia, Parape-
mij ervan bewust dat ik me met deze opsom-
tenia. Deze groep is ook vrij divers met een
mingen op glad ijs begeef, als eerste is het
gemiddelde grootte van ± 15-60 cm. Deze
natuurlijk een globale opsomming, maar ook
soorten voeden zich in de natuur met vis
is het natuurlijk zo, dat net als bij mensen, je
en ongewervelde dieren zoals garnalen en
niet iedereen in een bepaald hokje kunt stop-
kreeftjes.
pen en zeggen, die doet sus en die doet zo.
aponogeton nieuws l 17
SAMEN OP WEG
S P E E L B E R G
• Meer m2 verkoopruimte • Meer hobbyplezier • Waaronder een mooie aquariumafdeling • Gespecialiseerd in discussen • Deskundig personeel • Service • Klantvriendelijk
Burgemeester Van Tuyllkade 140-144 Utrecht · tel. 030 - 24 42 334 18 l aponogeton nieuws
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
Ook vissen zijn een individu met bepaalde
gaan maken tot voortplanting, hebben ze dan
“karaktertrekken”. Mijn bedoeling hiervan
een groot territorium nodig?
is om een grove scheiding aan te brengen,
C: hoeveel vissen willen ongeveer gaan hou-
zodat je dan een globaal lijstje kunt maken
den?
van de diverse soorten welke je bij elkaar wilt
D: maken we gebruik van veel natuurlijke
houden. Nu hebben we een grove verdeling
hulpmiddelen bij de inrichting van de bak?
gemaakt wat betreft; voedselbehoefte, behoefte voor snelstromend water en gedrag,
A: om een grove indeling te maken voor de
daarnaast zijn er natuurlijk nog een aantal za-
grootte van de bak gerelateerd aan de uitein-
ken waar wij aan moeten voldoen te weten;
delijke grootte van de vissen is deze:
• De grootte van de “bak”
Uiteindelijke grootte vis -Min. Afm. van de bak
• De inrichting
LxBxH
• Welke soorten kun je nu het beste samen
Grootte tot ± 15 cm 150x50x50 cm.
houden? • Verzorging en voeding.
Grootte tot ± 25 cm 200x50x50 cm. Grootte tot ± 30 cm 200x60x50 cm. Grootte tot ± 40 cm 250x60x60 cm.
De grootte van de “bak”
Grootte 40 tot.. .cm 300x60x60 cm.
Wat bepaalt nu precies de grootte van het
Hierbij ben ik er vanuit gegaan dat er 2 tot 3
aquarium, dit is o.a. afhankelijk van de vol-
koppels gehouden kunnen worden.
gende punten; A: ten eerste natuurlijk wat is de uiteindelijke
B: Om voor deze “groep” een globale indeling
grootte van de vissen als ze uitgegroeid zijn?
te maken is toch wel iets ingewikkelder, toch
B: het gedrag; is een vis agressief of niet, is
wil ik enkele voorbeelden geven. Van bijv.
een soort zwem lustig (snelstromend water
Vieja zonata is bekend dat het een zeer felle
liefhebber) of niet, als de vissen aanstalten
rakker is, om bij deze soort nog één andere
aponogeton nieuws l 19
20 l aponogeton nieuws
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
robuuste soort te houden, dan moet je gauw denken aan een aquarium van minimaal 250x60x60 cm. Paraneetroplus soorten staan bekend om hun behoefte aan zeer snelstromend water, echte “zwemmers” dus,deze soorten moeten we dan ook een aquarium bieden van minimaal 200 cm. kantlengte. Ik weet uit eigen ervaring dat “Cichlasoma” salvini als deze jongen hebben een groot territorium opeisen, deze soort valt in eerste instantie onder de groep van tot ± 15 cm., doch als ze jongbroed verzorgen, hebben ze
sen, doe je dat wel, dan zal het hoogstwaar-
toch wel wat meer ruimte nodig, een aqua-
schijnlijk op een mislukking uitlopen, omdat
rium van j: 200x60x50 cm. Komt dan eerder in
de vissen elkaar zullen verjagen, opjagen en
zicht. Dit zijn o.a. enkele dingen waar je bij de
zelfs zullen beschadigen of afmaken. Om het
aanschaf van deze soorten toch wel rekening
heel simpel naar ons zelf te vertalen als wij
moet houden.
ons huis moeten delen met een ander gezin dan zal dat ook niet goed gaan. We kunnen
C: Hoeveel vissen willen we gaan houden,
de natuurlijke leefomstandigheden maar ten
dit klinkt misschien als een rare vraag, doch
dele nabootsen. Dus om het als laatste maar
ik heb hier al zoveel over gezien en gehoord
zo uit te drukken probeer je daarin te beheer-
en ben daar zelf ook mee de fout ingegaan,
sen! Een uitzondering hierop zijn de Thorich-
dus daarom stel ik hem toch! Vele aquaria-
tys, Theraps en Paraneetroplus soorten, bij
nen beginnen met een gezelschapsbak en
deze cichliden kunnen we ook “bijvissen”
zijn dus gewend om a; vele vissen bij elkaar
houden zoals bijv. zalmpjes, levendbarenden
te houden en b; vele soorten. Als je Midden-
en meervallen.
Amerikaanse cichliden wilt gaan verzorgen zijn dit 2 dingen welke je snel moet vergeten,
D: Gebruik maken van natuurlijke hulpmid-
daar het grote individuen zijn. Een gemiddeld
delen bij de inrichting. Hierbij denk ik dan in
aquarium kan maximaal 4 soorten herber-
hoofdzaak aan rolkeien en kienhout. Richt je
gen, dus uiteindelijk maar 8 vissen. Ik weet uit
een bak in met div. rolkeien en kienhoutstron-
ervaring dat dit een hele moeilijke keuze is,
ken, dan begrijpt u dat je meerder vissen kunt
omdat er zoveel mooie vissen zijn en daarin
herbergen als in een vrij kale bak, zeker als
een keus maken is vreselijk moeilijk, doch er
je het op een manier doet zodat er natuurlijk
is gewoon niet meer ruimte voor meer vis-
gevormde territoria ontstaan.
aponogeton nieuws l 21
A.M. Hazelzet Auto-elektriciteit • Groothandel • Reparatie Bosch, Lucas, Ducellier, Delco-Remy, Paris-Rhone A.M. Hazetzet (v/h Hooydonk) • Dr. Nahuislaan 1-3 • 3705 JG Zeist telefoon: 030 - 696 00 42 • b.g.g. 033 - 472 98 03
Voor elke goed boek kunt u terecht bij:
Boekhandel B. Groenveld Ruime sortering boeken over aquariumtechniek / vissen. Voor beginners en gevorderden. Steynlaan 17, 3701 EA Zeist, telefoon 030 - 692 2771 22 l aponogeton nieuws
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
Tip: een algemene tip wat betreft de afme-
en afgeschilderd met schoolbordenverf en
tingen van een Midden-Amerika bak is het
acrylverf, meestal probeer ik een oeverkant
volgende; de diepte (grondoppervlak) is be-
situatie van een rivier na te bootsen, wat met
langrijker i.v.m. de te vormen territoria, als de
deze materialen heel goed te maken is.
hoogte van de bak, uiteraard moeten we natuurlijk rekening houden met de “vorm” van
Welke soorten samen houden
de vis. Om als voorbeeld te geven; een He-
Een grove stelregel hiervoor is: houd soor-
richthys pearsei, deze soort word t± 45.cm.
ten bij elkaar welke in de natuur ook bij el-
lang en gemiddeld toch zo’n 18 cm. hoog
kaar voorkomen. En andere stelregel is: houd
moeten we natuurlijk niet in een aquarium
geen soorten bij elkaar welke tot hetzelfde
onderbrengen 40 cm. hoogte, daarentegen
geslachtssoort behoren, zij zullen elkaar als
bijvoorbeeld Paraneetroplus bul/eri een soort
concurrenten of als partners zien en kun je
welke gemiddeld zo’n 30 cm. lang wordt,
evt. kruisingen krijgen. Deze informatie kun je
maar niet hoog gebouwd, hierbij zou dat wel
uit de nodige literatuur halen of aan mensen
kunnen. Wat heel belangrijk is om een zo’n
vragen welke de biotopen daar bezocht heb-
natuur getrouwe weergave te krijgen qua
ben. Natuurlijk zijn zoals op alle regels weer
inrichting is dat de gebruikte materialen de
uitzonderingen, daarom wil ik graag enkele
werkelijkheid benaderen en ze zo vloeiend
voorbeelden noemen:
mogelijk in elkaar overlopen.
Rivier: Rio Almoloya, toeloper van de Rio
Tip: bouw het geheel vanaf de kale bodem op,
Coatzacoalcos, deze rivier is snelstromend
begin hierbij met het leggen van de stenen
en bezaaid met vele rolkeien en de over-
en kienhoutstronken en breng daarna het
kanten bevatten veel in het water gevallen
zand pas aan, hierdoor loopt alles vloeiend
bomen en takken. Soorten welke je goed bij
in elkaar over en lijkt het veel natuurlijker als
elkaar kunt houden:
dat je de stenen enz. op het zand legt. Wat ik
• Vieja regani met “Cichlasoma” salvini
zelf hiervoor gebruik is gewoon grofzand met
• Paraneetroplus bulleri met “bijvissen”
hierdoor gemengd, veel grind en kiezels ter
• Thorichtys “spec. Quatzacoalcos” met Tho-
grootte van walnoten, rolkeien Lp.v. scherp
richthys callolepis en “bijvissen”
gevormde stenen en veel vertakte kienhoutstronken. Wat betreft de achterwand van
Rivier: Rio Candelaria, een rivier welke ont-
het aquarium, hierin zijn vele kant en klare
springt op de grens met Guatamala en uit-
te koop bij de aquariumhandel, doch ik pre-
mondt in de Golf van Mexico. Deze rivier is op
fereer meer een zelf gemaakte achterwand,
zijn breedste punt ongeveer 50 meter breed
daar deze vaak wat natuurlijker ogen. Ik maak
en heeft daar een gemiddelde diepte van 7
mijn achterwanden van tempex met tegellijm
meter. De bodem bestaat voornamelijk uit
aponogeton nieuws l 23
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
een laag sediment en langs de kanten veel
welke je goed bij elkaar kunt houden, uiter-
rietkragen met in het water gevallen bomen
aard zijn er nog vele te verzinnen, ik heb me
en takken. Soorten welke je goed bij elkaar
hoofdzakelijk beperkt tot soorten uit Mexico,
kunt houden:
Belize en Guatamala, omdat in deze landen
• Vieja synspila met Petenia splendida
de meeste cichlidensoorten voorkomen van
• Vieja synspila met “Cichlasoma” salvini
geheel Midden-Amerika en ook omdat ik
• Herichthys pearsel met “Cich/asoma” ro-
hiermee de meeste ervaring opgedaan hebt.
bertsoni • Thorichtys meeki met Thorichthys helleri en bijvissen.
Technische hulpmiddelen Wat betreft de technische hulpmiddelen is mijns inziens het filter met bijbehorende
Rivier: Rio de la Sierra, een toeloper van de
pomp het belangrijkste voor een cichlide-
machtige Rio Grijalva een zeer snelstromende
naquarium. Er zijn vele soorten filtersyste-
rivier welke een zanderige bodem heeft be-
men, te veel om in dit artikel te behandelen,
zaaid met vele kleine en grote rolkeien. Soor-
wel wil ik bij enkele stilstaan. Als eerste een
ten welke je goed bij elkaar kunt houden:
eenvoudig maar doeltreffend filter, het zgn.
• Vieja bifasciata met Chuco intermedium
“snelfilter’” .dat is een vat welke gemaakt kan
• Paraneetrophus gibbiceps met Theraps
zijn van roestvrij staal of van kunststof riole-
lentiginosus • Thorichtys helleri met bijvissen.
ringsbuis met schroefdeksels en welke voorzien is van een centrale verwarmingspomp. Deze pompen hebben in de meeste gevallen
Rivier: Rio Chancala, een toeloper van de
een debiet van 2000L/uur, zodat je een rede-
machtige Rio Usumacinta een snelstromende
lijk snelstromende rivier kunt nabootsen in je
rivier welke een zanderige bodem heeft wel-
aquarium. Het vat kan gevuld worden met div.
ke bezaaid is met vele rolkeien, aan de oeverkanten veel in het water gevallen bomen en takken. Soorten welke je goed bij elkaar kunt houden: • Theraps irregulare met Thorichthys meeki en bijvissen • “Cichlasoma” met Petenia splendida • Thorichthys meeki met Thorichthys helleri en bijvissen • Vieja argentea met “Cichlasoma” pearsei. Dit zijn enkele voorbeelden van soorten
24 l aponogeton nieuws
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
filtermaterialen, zoals bijv. lavasteentjes ter grootte van een tennisbal, keramische pijpjes filtersponsen enz. Wel moet dit materiaal vrij grof zijn van structuur, daar waar het het filter binnenkomt i. v.m. een goede doorstroming en fijner van structuur daar waar het het filter weer verlaat, dit geldt overigens voor de meeste filtersystemen. Een ander goed filtersysteem is de zgn. “bioloog” of ook wel “nat-filter” genoemd, dit sy-
je deze neerhangt, het zal niet de eerste keer
steem kan geïntegreerd zijn in het aquarium,
ziin dat een qrote cichlide zo’n element kapot
of als losse bak onder het aquarium staan. Het
stoot, tijdens de voorbereidingswerkzaam-
bestaat uit meerdere compartimenten, waar
heden van het afzetten, omdat ze hierbij
het water zigzaggend doorheen stroomt.
alles wat volgens hun in de weg ligt aan de
Als laatste wil ik nog het “droog-nat filter”
kant “schuiven”. Verder is een goede en de-
noemen, vaak ook aangeduid met “druppelfil-
gelijke verlichting onontbeerlijk, hierbij nog
ter”. Dit filter heeft een “droog” compartiment
opgemerkt dat de meeste M-A cichliden een
welke gevuld kan worden met bijv. bioballen,
matige verlichting op prijs stellen boven een
schuimpatronen o.i.d., boven dit substraat
“bak met licht”.
draait dan een sproeibuis welke het water wat uit het aquarium komt over dit subraat
Verzorging en voeding
“druppelt”, hierna komt dan het “natte” ge-
Wat versta ik onder een goede en juiste ver-
deelte, de bioloog zoals hiervoor omschre-
zorging? Ik denk dat we onze dieren moeten
ven, het voordeel van dit systeem is dat het
verzorgen zoals we zelf graag behandeld
water heel veel zuurstof in zich opneemt.
willen worden. Het belangrijkste vind ik toch
Mijn ervaring is dat, je kan nog zo’n gewel-
zoals reeds eerder vermeld, dat we vissen
dig filtersysteem bezitten, maar een weke-
in één aquarium stoppen, welke elkaar ook
lijkse of twee wekelijkse waterverversing van
“kennen” uit de natuur, dus geen voedsel-
een derde van de inhoud van het aquarium
concurrenten en familieleden zijn, verder is
blijft noodzakelijk. Dit omdat M-A cichliden
rust in de bak ( hier versta ik onder; de inrich-
toch wel grote vervuilers zijn, zodat je op die
ting en het visbestand niet steeds wijzigen.)
manier de vele afvalstoffen zoals nitriet e.d.
ook zeer belangrijk, zodat ze weten waar de
afvoert. Naast een goed filtersysteem, is een
territoriagrenzen liggen en deze niet om de
goed werkend verwarmingselement natuur-
haverklap moeten bevechten en opnieuw
lijk onontbeerlijk. Pas hiermee goed op waar
moeten uitzetten. Zoals ook reeds vermeld
aponogeton nieuws l 25
VVVivarium 2008 Voor en door de liefhebber
Wanneer? Zaterdag 8 maart (10.00 - 19.00 uur) Zondag 9 maart (10.00 - 18.00 uur) Aquaria
Waar? Veemarkthal te Utrecht, Sartreweg 1-3.
Wat? Vijvers
Een unieke vivariumbeurs op 5.000 m2 met lezingen van gerenommeerde sprekers met workshops door diverse experts en productpresentaties door fabrikanten en winkeliers. Met: Christel Kasselmann, Oliver Knott, Ab Ras, Gilbert Maebe, Dennis Barten, Marcus Bartelds
Kosten? Terraria
Dagkaart: € 7,50 Weekendkaart: € 12,50 Kinderen tot 5 jaar gratis.
Meer info? Kijk op de website www.vivariumbeurs.com.
Paludaria 26 l aponogeton nieuws
Een initiatief van VeniVidiVissie.
Midden-Amerikaanse cichliden - door Jan Fioole
de wekelijkse waterverversing en een juiste
Tot slot
en uitgebalanceerde voeding. Wat betreft de
Zoals in de aanhef van dit artikeltje reeds
voeding, hierover kan ik kort zijn. Zoals reeds
geschreven, staan deze vissen bekend als
geschreven heeft iedere soort zijn voorkeur
moeilijk te houden, ik hoop hiermede dit
voor een bepaald voedsel, doch in het alge-
enigszins weggenomen te hebben en bij u
meen kun je deze soorten met alle mogelijke
de interesse gewekt te hebben om het ook
soorten levend- diepvries- en droogvoer ver-
eens met deze vissen te gaan proberen. Wel
wennen, uitgezonderd rode muggenlarven,
moet ik U hierbij zeggen dat U moet beschik-
tubifex en runderhart, hiermee moet je met
ken over “enig” geduld, dit omdat deze vissen
de meeste vissen oppassen. Algemeen wil ik
hun uiteindelijke kleurenpracht pas zullen to-
zeggen; voer zo afwisselend mogelijk en liefst
nen als ze ongeveer 2 jaar oud zijn. Als laatste
meerdere malen per dag kleine porties en
wil ik nog graag kwijt, dat als je deze dieren
last gerust een “vastendag” in, want er gaan
zo natuurgetrouw mogelijk huisvest (dit is
meer vissen dood door teveel en te vet eten,
eigenlijk niet mogelijk maar toch) je aquaria-
als door te weinig eten. In de natuur moeten
nenhart sneller zal gaan kloppen, zeker als
ze ook hun uiterste best doen om hun kostje
deze vissen je verblijdden met nakroost. ZE
bij elkaar te schrapen.
VERDIENEN HET!
Een nieuw lid Onlangs heb ik mij aangemeld als lid van aquariumvereniging Aponogeton. Mijn naam is Rien van der Velden en ik woon in Bunnik. Ik ben ruim 37 jaar werkzaam geweest als dierenarts bij de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht, waar ik mij vooral bezig gehouden heb met de chirurgie van paarden en koeien. Twee jaar geleden ben ik daarmee gestopt. In mijn jeugd heb ik een tropisch aquarium gehad, maar daar is het verder altijd bij gebleven. Wel kon ik altijd erg genieten van aquaria bij anderen. Ongeveer vier maanden geleden heb ik een Juwel aquarium aangeschaft bij dierenspeciaalzaak Zonneveld in Zeist. Mede dankzij hun goede voorlichting geniet ik nu dagelijks van mijn zoetwater tropisch aquarium. Omdat ik nog veel moet leren, leek het mij goed om lid te worden van een aquariumvereniging en heb mij daarom op advies van de firma Zonneveld aangemeld als lid van Aponogeton. Ik hoop dat ik mij daar snel thuis zal voelen. Rien van der Velden, Bunnik
aponogeton nieuws l 27
28 l aponogeton nieuws
Organisatiestructuur
Schema organisatiestructuur Bestuur voorzitter
Johan Veenhof (aftredend 2009)
vice-voorzitter
Hans de Goede
secretaris
vacature - Pim van Velzen (ad interim)
penningmeester
Pim van Velzen
Communicatie Redactie
Promotie
Website Informatie
verslaggeving
Johan van Veelen
fotografie
Pim van Velzen
boekje
Monique Spierenburg
vormgeving
Hans Booij
verspreiding promotie
Hans Groensteijn
werving
Johan Veenhof
materialen
Johan Veenhof
webmaster
Pieter Verduijn
assistent
Monique Spierenburg
bibliotheek/infotheek
vacature
Aquariumcommisie Hardware Software Catering
techniek
Pim van Velzen
meubelmaker
Paul Mulder
planten en dieren
Johan Veenhof
kantine
Mevr. Hooyschuur
feestavond
Monique van Nimwegen
Kascommissie
Rob Verheijden aftredend 2007 Huub Veenbrink aftredend 2008
Paludaria Af- en opbouw bijeenkomsten
Hans Willemse 030-6033129 Hans Boele Johan van Veelen
Hulp aquariumbeurs
Erik Smits en Rob Verheyden
Bingo
Cor van Zoeren
aponogeton nieuws l 29
Adresgegevens Aponogeton
Aquariumvereniging Aponogeton Opgericht februari 1937, lid van de NBAT. Ingeschreven bij de K.V.K. 75.305.314 Voorzitter:
J.F. Veenhof
E-mail:
[email protected] Veenmeer 28, 3994 JG Houten, 030-6376930
Vice-voorzitter:
J.F.M. de Goede
Kritzingerlaan 54, 3707 TD Zeist, 030-6922699
Penningmeester:
W.J. van Velzen
E-mail
[email protected] Leliestraat 30, 3702 CC Zeist, 030-6912885
Secretaris:
vacature
Redactie/bibliotheek:
J.F. Veenhof
W.J. van Velzen (ad interim) E-mail
[email protected] Veenmeer 28, 3994 JG Houten, 030-6376930
Bezoek onze internetsite op: www.aponogeton.nl Postbank gironummer: 343067, t.n.v. Penningmeester Aponogeton Zeist. Dit maandblad van Aponogeton verschijnt 10 maal per jaar. Onze verenigingsavond is op de laatste dinsdag van de maand in het Verpleeghuis Bovenwegen Heideweg 2 3708 AT Zeist. Aquariumcommissie A.V. Aponogeton (voor al uw vragen/problemen op aquariumgebied) Coordinator:
J.F. Veenhof
Aquarium algemeen Techniek:
E-mail
[email protected] Veenmeer 28, 3994 JG Houten, 030-6376930
W.J. van Velzen
E-mail
[email protected] Leliestraat 30, 3702 CC Zeist, 030-6912885
Aquarium interieur
P. Mulder
Inrichting planten
J.F. Veenhof
Abdijgaarde 15, 3984 KN Odijk, 030-6572962 E-mail
[email protected] Veenmeer 28, 3994 JG Houten, 030-6376930
30 l aponogeton nieuws
aponogeton nieuws l 31
De grootste dierenspeciaalzaak van de regio Meer dan 1000 m2 voor uw dier grote merken honden- en kattenvoer tegen scherpe prijzen 30.000 liter aquariumwater (met zeewaterafdeling)
kijk op www.diebo.nl DIEBO HUISDIERWERELD Ravenswade 54 3439 LD Nieuwegein tel: 030-2670757 32 l aponogeton nieuws