Amarant. Marion Eelhart over leven na een hersenbloeding. Anya Wiersma over het nut van een vrouwenbond

Amarant V O O R

L E S B I S C H E

M A G A Z I N E V A N G R O E P 7 1 5 2 E N B I S E K S U E L E V R O U W E N

J A A R G A N G

4 2 ,

N U M M E R

In dit nummer:  Marion Eelhart over leven na een hersenbloeding  Anya Wiersma over het nut van een vrouwenbond  Helena Mercier, grondlegster maatschappelijk werk  Adriana Nichting over het vrouwbeeld in de kunst  Het leukste uitje van Limburg  Fotoreportage Gaypride Amersfoort  Fotoreportage Canalparade

4

PAGINA

2

Voorwoord Als ik dit schrijf is de zomer alweer een behoorlijk eind op weg. Het is nu 8 augustus en er zijn al aardig wat „roze‟ evenementen langsgekomen. Roze Zaterdag in Utrecht bijvoorbeeld. Helaas, daar was ik niet bij, want ik verbleef in Frankrijk. Roze woensdag in mijn eigen stad Nijmegen. Toen was ik weer terug op honk en ben ik een kijkje gaan nemen. Héél veel vierdaagselopers hadden zich in het roze of met roze accenten uitgedost en dat geeft toch wel een heel apart sfeertje aan die dag van de vierdaagse. De Gay Pride in Amersfoort op 1 augustus. Mijn lief was op die dag jarig, dus helaas moest ik ook daar verstek laten gaan. En dan natuurlijk de Gay Pride in Amsterdam. Voor de Canal parade op 3 augustus ben ik naar Amsterdam getogen en heb daar met twee vriendinnen staan kijken naar de bonte botentocht. Wat een voorrecht dat dat allemaal kan in Nederland! Hoe anders is dat in Rusland! Hopelijk gaan alle protesten richting Russische overheid werken en gaat daar snel wat veranderen! Mijn vaste oproep… denk eens na over kopij. Die kun je altijd sturen naar: [email protected] Ikzelf ben op deze manier te bereiken: [email protected] Heldine Dunlop, hoofdredacteur

Colofon Issn 01666-7505 42e jaargang nummer 4 Oplage: 650 Verschijnt 6 x per jaar (januari, maart, mei, juli, september, november) Hoofdredacteur: Heldine Dunlop Email: [email protected] Eindredacteur: Adriënne Nijssen Email: [email protected] Secretariaat: Email: [email protected] De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten. Niets uit deze Amarant mag worden overgenomen zonder toestemming van de hoofdredacteur. Kopijsluiting volgend nummer: 15 oktober 2013 Kopij die later binnenkomt wordt niet in behandeling genomen. Verschijningsdatum volgend nummer: eerste week november

COLOFON

Abonnement: 6 nummers € 26,Beëindiging: schriftelijk, twee maanden voor het einde van het tijdvak. Administratie: Ans Algra, Email [email protected] Advertentiebeheer: [email protected] Foto omslag: vrouwbeeld ‘hoer’ van Adriana Nichting

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

Inhoudsopgave Reportages Marion Eelhart over overleven na een hersenbloeding

6

Fotoreportage Gaypride Amersfoort 2013

16

Anya Wiersma over het nut van een vrouwenbond

22

Fotoreportage Canal Parade 2013

24

Helena Mercier, schrijfster en feministe

30

Marian Bekker en Joke Vervelde in Stockholm

36

Cultuur Het leukste uitje van Limburg

12

Adriana Nichting over het vrouwbeeld in de kunst

35

Lezen Column Villa Kakelbont

8

Column Francis van Soest

10

Kort verhaal Anne Keen

14

Gedichten Marion Eelhart

18

Column Wanita

20

Column Iris du Toit

28

Column Nyx

38

En verder voor jou…. Nieuws

4

Voor jou gelezen

9

Voor jou gezien

11

Voor jou gegeten

19

Uitagenda

21

Voor jou beluisterd

29

Voor jou aan het werk

32

Niet te missen

33

Jouw dilemma

34

Nieuws uit de regio’s

40

3

PAGINA

4

Gelezen, gehoord, gezien Lesbisch stel strijdt voor openstelling huwelijk in Ecuador Een lesbisch stel in Ecuador is de strijd aange- hun huwelijk bij de burgerlijke stand in de gaan voor openstelling van het huwelijk voor hoofdstad Quito. Terwijl ze wachtten op de paren van gelijk geslacht. beslissing, werden ze aangemoedigd door vele LHBT-activiste Pamela Troya en haar partner, activisten. Gabriela Correa, zijn nu 4 jaar samen en zouden dolgraag trouwen. Echter, in de grondwet van Ecuador wordt het huwelijk omschreven als een 'verbintenis tussen man en vrouw'. Reden voor het stel om actie te ondernemen. Deze week dienden ze een aanvraag in voor

Zoals verwacht werd het verzoek van Pamela en Gabriela afgewezen. Met deze beslissing in de hand stapt het stel daarom naar de rechter om hun strijd voor gelijke rechten te vervolgen.

Kandidaten gezocht voor John Blankensteinprijs 2013 Personen, organisaties en projecten die bij hebben gedragen aan de acceptatie van LHBT's in Den Haag kunnen vanaf nu worden aangemeld voor de John Blankensteinprijs 2013.

Iedereen die daaraan bijdraagt, komt voor de prijs in aanmerking. De organisatie van de John Blankensteinprijs is in handen van COC Haaglanden.

Met de jaarlijkse uitreiking wordt het belang De sluitingsdatum is 30 september 2013. Lees gemarkeerd van het bespreekbaar maken èn meer over de procedure opcochaaglanden.nl houden van seksuele diversiteit.

Ellen presenteert Oscars 2014 Ellen DeGeneres mag in 2014 de Oscars presenteren. Dat maakte ze deze week op geheel eigen wijze bekend via Twitter. De bekende filmprijzen worden uitgereikt op 2 maart 2014 in Los Angeles. Later dan anders, vanwege de Olympische Winterspelen. Desondanks is Ellen nu al helemaal in de stemming.

Gouden Palm voor lesbische film De lesbische film 'La vie d'Adele' (Blue is the Warmest Color) was de overtuigende winnaar van de Gouden Palm in Cannes eerder dit jaar. Daarmee hebben de makers een van de meest prestigieuze filmprijzen te pakken. Hoogste tijd nu voor dit pareltje om de wereld over te gaan.

AMARANT

In La vie d'Adele kijken we mee met de ontluikende liefde tussen Adele en Emma. Adele (15) dacht altijd dat meisjes alleen een relatie aan konden gaan met jongens: tot ze Emma ontmoet, een meisje met blauw haar. Emma zet haar hele leven ondersteboven. Een ontroerende film over het geluk en verdriet van een eerste grote liefde, en alles wat daar bij hoort.

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

Huwelijk in Nieuw-Zeeland opengesteld voor homostellen In Nieuw-Zeeland is het homohuwelijk sinds 19 augustus wettelijk toegelaten. Eenendertig stellen van gelijk geslacht hebben meteen van de gelegenheid gebruikgemaakt om in het huwelijksbootje te treden. Dat gebeurde in een kapel, maar ook in een museum of zelfs in een vliegtuig. Verschillende homohuwelijken kregen heel wat aandacht van de lokale media, onder meer omdat er in Nieuw-Zeeland meerdere wedstrijden georganiseerd werden om de eerste homohuwelijken op een bijzondere manier te laten verlopen.

Naast de kinderen, familieleden en de vrienden van het echtpaar, was ook de Amerikaanse acteur en homorechtenactivist Jesse Tyler Ferguson bij de plechtigheid aanwezig. De Australiërs Paul McCarthy en Trent Kandler konden dan weer in Nieuw-Zeeland in het huwelijksbootje stappen nadat ze een wedstrijd van Tourism New Zealand hadden gewonnen. Hun huwelijk werd maandagmorgen voltrokken in "Te Papa", het nationaal museum in Wellington. Ook hier was de pers aanwezig. Het stel uitte ook zijn ongenoegen over het feit dat Australië vorig jaar nog het homohuwelijk had afgewezen.

Zo huwden Lynley Bendall en Ally Wanikau uit Auckland in een vliegtuig, nadat het lesbische koppel een wedstrijd van Air Nieuw-Zeeland is het vijftiende land ter wereld dat het huweNew Zealand had gewonnen. De twee gaven elkaar het ja- lijk tussen twee mensen van hetzelfde geslacht toelaat. woord tijdens een vlucht van Queenstown naar Auckland.

Tweede serie bijeenkomsten voor roze senioren Vanaf september vinden overal in het land bijeenkomsten plaats voor roze ouderen, die willen praten over gemeenschappelijke thema's. Bij Als u begrijpt wat ik bedoel… kunnen zij terecht voor gespreksonderwerpen die ze misschien niet bij iedereen kwijt kunnen. Organisator is Roze50Plus, een samenwerkingsverband van ANBO, COC, Movisie en Vilans. Na de zomer starten de eerste gratis bijeenkomsten in meer dan dertig plaatsen in Nederland. Deze serie borduurt voort op de eerdere succesvolle reeks, die vanaf februari 2013 door het hele land georganiseerd werd. De locaties zijn afhankelijk van het aantal aanmeldingen. Interesse? Aanmelden kan via de website of door te bellen naar de ANBO Servicelijn: 0348 466 680. Klik hier voor meer informatie over de activiteiten van Roze50Plus.

Russische atletes verzorgen kiss-in Vrouwenpower in Rusland! Atletes Kseniya Ryzhova en Tatyana Firova kusten elkaar op het podium van het WK atletiek in Moskou. Ze maakten hiermee een statement tegen de antihomowet in het land.

Extra geld voor homoacceptatie in de vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag gaan zich komende tijd extra richten op het vergroten van de acceptatie van homoseksualiteit binnen de Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap in hun stad. Het ministerie van OCW maakt daarvoor komende jaren zo‟n 800.000 euro vrij. Dat maakte minister Jet Bussemaker (Emancipatie) bekend tijdens de Canal Parade. Volgens Bussemaker kunnen de vier grote steden een belangrijke toegevoegde waarde hebben in het vergroten van de acceptatie van seksuele diversiteit: „Vrijheid kun je pas echt beleven als je niet alleen vandaag, maar ook de rest van het jaar gearmd met je geliefde buiten in de zon kunt lopen. Als je samen ergens kunt wonen, zonder dat je wordt weggepest door je buren. Een veilig en prettig klimaat waarin iedereen zichzelf kan zijn is hierbij van belang. Dit is helaas nog niet altijd voor iedereen vanzelfsprekend en daar valt dus nog een wereld te winnen.‟

5

PAGINA

6

In gesprek met …... Marion Eelhart „Een heerlijke vakantie op Lesbos, dat hadden Marion Eelhart en haar vriendin Ria voor ogen in september 2012. Na een dag zwemmen liepen ze terug naar het appartement. Onderweg kochten ze een schilderijtje als herinnering aan hun reis, Marion liet het twee keer uit haar handen vallen en kon niet uitleggen waarom dat gebeurde. „Ineens kon ik niet meer praten, niet meer zeggen wat ik wilde.‟ Aangekomen in het appartement ging Marion even op bed liggen. Al snel merkte ze dat ze haar rechterkant helemaal niet meer kon bewegen. Er werd een dokter gebeld en die constateerde dat Marion waarschijnlijk een hersenbloeding had gehad. In no time arriveerde een ambulance die Marion naar Mytilini bracht, de hoofdstad van Lesbos. Daar werd de diagnose bewaarheid en lag ze drie weken in het ziekenhuis voor ze gerepatrieerd kon worden naar Nederland. Tweeëneenhalve week lag Marion vervolgens in de Drentse hoofdstad Assen in het ziekenhuis voor ze, ergens half oktober, naar Beatrixoord, Centrum voor Revalidatie in Haren mocht. „Sinds 1 december van het vorige jaar ben ik weer thuis en nu revalideer ik parttime,‟ zegt Marion lachend.

Ik studeerde af op ’Geweld in vrouwenrelaties’ en dat liet me daarna nooit meer los.

In éen jaar is Marion meer hersteld dan ze had durven hopen. Maar toch is ze soms bang. „Soms raak ik paniek. Stel dat er niks meer bijkomt. Ik heb mijn ziekte nog niet geaccepteerd. Ik ben bang dat als ik ga accepteren dat ik dan niet meer ga vechten. Ik wil strijdlustig blijven. Van het een op het andere moment kon ik niks meer. Ik blijf mezelf voorhouden dat ik nog in de opbouwfase ben.‟ Afhankelijk te zijn vindt Marion heel moeilijk. Ze heeft één keer per week hulp in de huishouding, haar boodschappen worden thuisbezorgd, ze kan er ook pinnen. Er is een traplift aangebracht, in het revalidatiecentrum leerde ze zichzelf aan te kleden en te koken. Binnenshuis redt ze zich wel, buitenshuis is een heel ander verhaal. „Als ik ergens heen ga moet er altijd iemand mee. Mocht ik heel moe worden dan moet ik daar maatregelen voor treffen. Ik moet rekening houden met het feit dat er iets kan gebeuren wat ik zelf niet wil.‟

Over waar ze de energie vandaan haalt is Marion kort. „Die zit gewoon in me. Ik werkte in de nachtzorg bij een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Ik wil binnenkort weer een halve nacht meewerken. Een deel van het Lachen wil ze namelijk blijven doen, ook al is dat werk bestaat uit het inluisteren van cliënten. niet altijd gemakkelijk. „Het was een heel heftige Cliënten wonen op locatie, in de slaapkamers zit periode die uiteindelijk ook mijn relatie gekost apparatuur die reageert op beweging of geluid, heeft.‟ bijvoorbeeld bij epileptisch insult. Of cliënten die ‟s nachts opstaan en gaan dwalen. Ik hoor dat dan, collega‟s kunnen erheen. Zitten kan ik, dat Marion haast zich te zeggen dat het voor de vakantie al niet soepel meer liep en dat haar ziekte was ook een deel van mijn werk. Ik wil voelen hoe het is om weer te werken. Ik mis de regelde welbekende druppel was. „Ik wil een gelijkwaardige relatie en dat valt voor beiden niet mee maat, mijn collega‟s mijn cliënten. Ik wil mijn eigen geld weer verdienen. Ik wil niet afhankelijk zijn als een van de twee ziek is. Ria had problemen, van uitkeringen. Als ik mijn huidige werk niet we konden niet meer praten. Ik was bezig met meer kan doen dan wil ik kijken wat wel nog kan. ziek zijn, met revalideren, met beter worden. Ik heb er veel verdriet van gehad maar uiteindelijk is Ik wil weer wat betekenen.‟ het voor mij goed zo.‟ Marion heeft contact met de Nederlandse CVANa een hersenbloeding duurt het twee jaar voor je weet wat je toekomst is. Tot die tijd heeft revalidatie zin. En daar is Marion nog druk mee bezig. „Lopen gaat heel langzaam vooruit. Mijn rechterhand en -arm zijn nog niet optimaal maar vooral de linker arm- en handfunctie worden nog elke week beter. Toen ik in revalidatiecentrum werd opgenomen kon ik niets eens rechtop zit-

AMARANT

ten, ik moest rekening houden met een leven in een rolstoel. En nu ik loop ik al met één stok.‟

vereniging (Cerebro Vasculair Accident). Ze ziet daar geen lesbische vrouwen, ze ontmoet alleen maar heterovrouwen. „Binnenkort heb ik een afspraak met iemand van de vereniging. Kijken waar deze vrouwen zijn. Er moeten er meer zijn zoals ik. Ik heb geen zin in de heterowereld te zitten als zieke. Voor mijn gevoel blijf ik een uitzondering als lesbische.‟

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

7

Al voor haar ziekte maakte Marion gedichten. Het was voor haar een uitlaatklep. Nu is het dat nog veel meer. „Mijn verbroken relatie, woorden stromen door mijn lijf. Ellende, shit, pijn, het blijft niet meer in mijn hoofd, het komt er uit. Dat geldt ook voor mijn ziekte, schrijven is voor mij een soort verwerken, het heeft een functie. Ik ga niet achter een bureau zitten en dan schrijven. Het moet eerst vormen in mijn hoofd. En daar heb ik nu meer tijd voor. Steeds meer mensen zeggen dat ik er iets mee moet doen. Ik ga nadenken over meedoen aan wedstrijden. Maar voorlopig ben ik blij dat ik een aantal gedichten in deze Amarant mag plaatsen.‟ Lang ging Marion met taxi‟s op stap maar op Roze Zaterdag waagde ze zich voor het eerst in de trein. Een belevenis. „Het begon al op station Assen dat niet de beschikking heeft over een lift om op de perrons te komen. Dat betekent meteen al een flink eind omlopen. Het was de dag van de TT in Assen, loeidruk op het station. De trein, voor het eerst die hoge treden op. Gelukt! Naar binnen; geen zitplaatsen meer! En dan staan er ineens mensen op; wauw! Ik kwam meteen voor de volgende uitdaging te staan: een smal stoeltje, zonder leuningen. Een maand eerder zou ik er meteen naast gevallen zijn, nu hield ik de balans. Eerste opsteker van de dag. In Den Haag veteranendag, al even druk. In Utrecht uit de trein geklauterd, heel veel “handen” stonden behulpzaam klaar om te helpen, maar het lukte om zelf zonder kleerscheuren uit de trein te komen. En daarna? Lift? Of toch met de roltrap? Het laatste, ik had niet voor niets geoefend bij V&D, ongeveer twintig keer naar boven en terug. Hoog Catharijne bleek een survivaltocht. Ik moest een paar trapjes trotseren, hellinkjes, losse tegels noem maar op. Wat vroeger zo normaal was, niet eens opviel, blijken nu enorme hordes te zijn. Buiten het station voor het eerst met de bus. En dan blijkt al snel dat je een handige hand tekort komt. Stok, trapje op, tas, OV-kaart scannen, en de bus rijdt alweer. Het bleef een dag van nieuwe uitdagingen, stoepjes, grasveld(en), hekjes om het grasveld. Als ik van tevoren had geweten, wat ik allemaal tegen zou komen! Dan was ik niet gegaan, no way, zo eng! Maar het was fantastisch. Voelde me eindelijk weer mens, in één dag was mijn wereld weer groot. Roze Zaterdag heeft mijn ogen weer geopend, laten zien dat er meer mogelijk is dan ik dacht.‟ Iedere dag/C4.34 Goeiemorgen allemaal Rise and shine Welcome to hell Goeiemorgen een nieuwe dag Kruip uit bed strompel naar de wc Enjoy your day met een glimlach And remember Live is hell

Nog meer zeer persoonlijke gedichten van Marion zijn te lezen op pagina 18 Wil jij, na het lezen van dit artikel, in contact komen met Marion? Je kunt haar bereiken via [email protected]

PAGINA

8

Column Villa Kakelbont Rijksmuseum of Amsterdam? Het is gebeurd, we zijn in het Rijksmuseum geweest! Met drie van de vier kinderen, dus een hoge score!! De oudste moest werken maar die heb ik „beloofd‟ dat wij later nog een keer zullen gaan. Was ze heel blij mee uiteraard…;-) Eerder al schreef ik over mijn passie voor de stad Amsterdam. En dan bedoel ik met name de historie van Amsterdam, de gebouwen, de handelsgeest, de diversiteit aan mensen en de sfeer. Gelukkig voor de kinderen stond het Rijks in de steigers, of in ieder geval voor een gedeelte. Het aanzicht was dus niet zo verpletterend als ik had gehoopt, maar de gevel grenzend aan het museumplein stond wel in vol ornaat te blinken. Fotomomentje dus…onder protest. Heb nog net het „vredesteken‟ boven iemands hoofd kunnen voorkomen! Enfin, ik had het bezoek goed voorbereid dus met onze e-tickets en museumjaarkaart konden we zo doorlopen. Dat had ik goed bekeken, want de stemming was vast minder geweest als we nog een uur in de rij hadden moeten staan. Nadat wij de poortjes gepasseerd waren zijn we een beetje kris-kras door het museum gelopen. De opmerking „nou, waar hangt die Nachtwacht, dan kunnen we weer gaan‟…daar zat natuurlijk wel iets waars in, maar gelukkig heb ik ze met een omweg nog door een groot deel van het museum kunnen loodsen. Ik wilde uiteraard het mooist voor het laatst bewaren! Ik had, als voorbereiding, een heel leuk boek uit de bibliotheek gehaald, waarin bekende kinderboekenschrijvers een verhaal verzinnen bij een schilderij uit het museum. Het is echt geweldig om de fantasie van die schrijvers vertaalt te zien in zo‟n verhaal. Voor mensen die met jonge kinderen (tot een jaar of 12) naar het Rijksmuseum gaan is het zeker een aanrader. (Bekijk hier het youtube-filmpje!!!)

‘Nou, waar hangt die Nachtwacht, dan kunnen we weer gaan’.

Hoewel mijn kinderen te oud zijn voor het boek, ze hebben het wel even doorgebladerd. Liset was gefascineerd door bv. de onderkin van de jongste telg van het familiegeslacht Bicker, dus dit moést ze zien. Sterker nog, ze is er samen met haar zus naast gaan staan en ze hebben geprobeerd zo‟n zelfde onderkin te fabriceren…nou, het kwam in de buurt maar wie het schilderij kent weet dat het haast niet haalbaar is. (Ik heb laatst gelezen dat deze jonge Bicker op zijn zwaarst 220 kilo woog, ik hoop dus dat het ze ook nooit gaat lukken!) De hal voor de entree naar de Nachtwacht met de gebrandschilderde ramen en de mozaïekvloer was ook een succes. Ik vond het zelf ook heel indrukwekkend toen ik die ruimte zag. Het licht van buiten af door de gekleurde ramen, de vloer vol met symbolen en tekens, de muren met hun beschilderingen en niet te vergeten het plafond, meters hoog boven ons maar met de prachtigste taferelen…ja, dat vonden ze gelukkig ook heel mooi. En toen, wat op mij het meeste indruk had gemaakt: de „ere-galerij‟ met de meest beroemde Nederlandse schilders en dan, in de verte, badend in het licht, als kers op de taart….Hollands trots, de Nachtwacht. Ik vind het overweldigend, met name vanuit de verte en met die bijzondere lichtval waardoor de klasse van Rembrandt en zijn spel met licht en donker heel goed „uit de verf‟ komt….oh…ik draaf door merk ik. Maar, ook de kinderen hebben toch gauw een kwartier staan kijken, met een soort uitlegkaart erbij waardoor ze nog meer ontdekten dan ze op het eerste oog zagen. Tja, na dit spektakel was er natuurlijk niets meer dat dit nog kon overtreffen en we waren toch al zo‟n 2 uur aan het rondwandelen, dus de aandacht verslapte en voor vandaag was het wel genoeg….…wat de schilderijen betrof dan wel te verstaan. Want een bezoek aan Amsterdam is natuurlijk niet compleet zonder een bezoek aan de Starbucks, de Frozen Yoghurt bar, het BB sandwich cafe en een meloen-smoothie… Wat zou er uiteindelijk winnen….de indrukken in het Rijksmuseum, of de sfeer van de stad? Ach, het is mij om het even. Ik was in de stad waar ik graag rondloop, in een imposant prachtig gebouw met prachtige kunst, en ik hoop dat ik de kinderen en beetje geprikkeld heb door ze mee te laten kijken in „mijn wereld‟.

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Voor jou gelezen Adem | Sharmila Madhvani ISBN 97890 79556 34-2 | Papberback | 2013 Uitgeverij LaVita | € 17,95 Als je niet zo‟n SF-lezer bent is het een moeizaam begin, het debuut van Sharmila Madhvani. Maar als je de moed hebt door te lezen, floats te zien als auto‟s, de eigenschap van Empathen om te kunnen horen wat iemand denkt en de verdere futuristische wereld kun laten voor wat hij is, dan lees je een prachtig verhaal. Het verhaal van politieke verschillen tussen twee volkeren met leugens, verraad en alles wat daar bij komt kijken. Tegelijkertijd ook het verhaal van twee vrouwen die verliefd op elkaar worden. En dat terwijl Padme, ooit van huis weggelopen, gezelschapsdame in een bordeel is en Neia een Empaath, het gevreesde „andere‟ volk. Padme en Neia moeten dan ook heel wat overwinnen voor ze zich aan elkaar durven geven. En juist als ze samen heel gelukkig zijn komt Degan, de knappe ex van Neia, bij haar langs. Het zelfvertrouwen van Padme loopt wat deuken op, maar gaandeweg wordt ze zelf verliefd op die veel te leuke ex. En dan wordt het verhaal echt spannend. Zeker als de leider van de Empathen vermoord dreigt te worden door niemand minder dan de oom van Lurt, de ex-vriend van Padme. En als Padme, Neia en Degan vervolgens op zoek gaan naar de familie van Padme. Avontuur, romantiek én erotiek, het komt allemaal aan bod. Een boek dat je meesleept en waarvan het einde wel heel onverwacht en niet-alledaags is. Een aanrader dus. Bestellen via LaVita Publishing of te koop via de boekhandel

Pia Fraus | Meer vrijages ISBN 978 90 80923 62 | Paperback | 2013 Uitgeverij ‟t Verschil | € 16,50 Seks is kunst en ik heb er talent voor. Eens ik me daarvan bewust was, had ik maar één ambitie meer. Beter worden. De beste minnares zijn. Amore et labore. Want talent alleen is niet genoeg; kunst vraagt oefening, heel veel oefening. Dus ja, ik heb de laatste jaren behoorlijk veel geneukt. De tekst van de achterflap is al net zo openhartig als de verhalen uit de tweede bundel van Pia Fraus. Net zoals in Vrijages, Pia's eerste bundel erotische kortverhalen, beleeft een ondefinieerbare ik-persoon een rist erotische ontmoetingen met een aantal vrouwen. Soms is verliefdheid of zelfs liefde de aanzet, vaak is het gewoon één enkel beeld - zoals het melkschuim op haar lippen als ze van haar koffie drinkt - dat de lezer en de hoofdpersoon meesleurt in een seksueel avontuur. Verhalenbundels zijn als een luxe doos bonbons. In één keer opeten is zonde, beter dag na dag van één lekkere bonbon genieten. Een overdosis vermindert het grote genieten. En dat geldt ook voor „Meer vrijages‟. Neem de tijd om elk verhaal langzaam binnen te laten komen. Het ene verhaal is romantische, het andere keihard. Er zijn subtiele, geile, gendervariabele, intelligente, clichébevestigende, roldoorbrekende en realistische verhalen. Wat ze gemeen hebben is dat het vooral opwindende seksverhalen zijn. Niet elk verhaal sprak me evenveel aan. Onbetwiste winnaar is voor mij „De markiezin‟. Maar wellicht wordt een heel ander verhaal jouw favoriet. Bestellen via ‟t Verschil of te koop via de boekhandel

PAGINA

9

PAGINA

10

Column Francis van Soest Stop! We brengen zeven weken door op ons vakantieadres te P. Heerlijk! Tijd om te niksen, de benen op een stoel (en het lijf op een luie stoel). Koud glas wijn erbij. Dolce far niente en dat duurt en duurt… Lief heeft tevoren aangekondigd dat er wat haar betreft nauwelijks bezoek komt. Rust wil ze. Ik stem toe. Ik heb tien bibliotheekboeken, de televisie en een elektrische fiets voor de uitstapjes. Aan mij zal het niet liggen. O ja, er zijn zo wat kleinigheden. Lief moet twee keer een paar dagen naar het uiterste zuiden van Nederland om haar zeer oude moeder te bezoeken . Geen ontkomen aan. Ze windt zich er behoorlijk over op. Ik moet minstens een keer naar mijn stokoude tante, maar dat kost maar een dag. De tuin is hard aan een beurt toe. De caravan is het afgelopen jaar fraai in de verf gezet door een oude vakman. Heeft een vermogen gekost. “ Een keer per jaar de caravan schoonmaken is het minste. Dan gaat ie zeker zes jaar mee”, is zijn wijze raad. Die gaan we opvolgen. Maar we zien er vreselijk tegenop. Onze stacaravan is 10 bij 4 meter, en dat twee keer. 3 meter 50 hoog. En dan is er nog de forse schuur. Dat kost minstens drie dagen. En dan moeten we dit jaar eindelijk eens naar De Apenheul, en die nicht die al zo lang om een bezoekje vraagt, en… STOP!

Stop met je druk maken om alle

Dat is het advies dat ik krijg uit een boek dat ik aan het lezen ben. Leven in stilte heet het. De titel klinkt minder praktisch dan het is. Stop zegt het. Stop met je druk maken om alle dingen in de toekomst. Blijf bij het moment. Die caravan schoonmaken moet toch, je moeder bezoeken eveneens. Je windt je er alleen dagen tevoren over op, krijgt pijn in je buik, wordt boos. Wat schiet je daar mee op. STOP dus met je zorgen maken over het uitstapje naar Zwolle, met de trein of met de auto. Dat zie je wel op dat moment. Stop gewoon.

dingen in de toekomst.

En ik ben gestopt. Van het ene ogenblik op het andere. Zo simpel. Het geeft een enorme ruimte in je hoofd. Je hoeft niet meer te piekeren. Je hoeft alleen maar bij het moment te blijven. Stop en beleef wat er gaande is in het nu. Ik word er een heel stuk kalmer van. Ik vertel lief erover. En gezamenlijk besluiten we dat we zo gaan leven. Niet in de toekomst, niet in het verleden, in het nu. Niet dat het ons altijd lukt. Je moet er voortdurend bijblijven. STOP, roepen we de hele dag. Tegen onszelf en tegen de ander. (Ik zie het nu eenmaal beter bij lief dan bij mezelf…) Oké, de caravan schoonmaken blijft een klus, maar we maken ons er niet druk over. Dat helpt enorm. Dus stop ik hiermee en ga poetsen…

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Voor jou gezien Allemaal lesbisch Documentairefilm die de onbekende wereld van jonge, ambitieuze lesbiennes in Nederland toont. Ze verlangen naar een leven waarin acceptatie van homoseksualiteit vanzelfsprekend is. Prof. Saskia Wieringa vertelt over het leven van een lesbienne in vroeger tijden. De andere zes vrouwen hebben het juist over nu. Bianca (43) zat ooit in Big Brother. Gelieny (23) wier ouders moeite hebben met homoseksualiteit. Ikram (28) komt uit Marokko, werd door vader zes maanden vastgehouden, door moeder bevrijd. Ze richtte Secret Garden op. Tamara (25) werkt in de modellenwereld. Samen met Fabiana (23) vertellen zij over hun leven als lesbienne. Bij sommigen van hen komt ook een moeder of vriendin aan het woord. We zien hun liefde voor vrouwen, de worstelingen met sociale non-acceptatie, maar vooral hun ongekende wilskracht om een onbelemmerd en liefdevol leven voor zichzelf te creëren. Allemaal Lesbisch maakt de lesbienne anno 2011 zichtbaar in een samenleving waarin je als heteroseksueel over veel situaties nooit hoeft na te denken, maar waar je als lesbienne niet omheen kunt. Een documentaire van Mildred Roethof . Lengte: 87 minuten, Leeftijd: 12, Richtprijs € 8,95

A Marine Story Marineofficier Alexandra Everett is sterk genoeg om elke man aan te kunnen tijdens een bargevecht, maar er is een tegenstander die ze niet kan verslaan: de militaire politie. Wanneer ze onverwachts vanuit Irak wordt teruggehaald naar haar kleine conservatieve geboorteplaats in Californië ontmoet ze Saffron, een temperamentvolle jonge vrouw die de keuze heeft tussen de gevangenis of de militaire dienst. Alexandra besluit haar te trainen voor een heropvoedingskamp. Er ontstaat een bijzonder band tussen de twee vrouwen. Net als Alex het gevoel heeft dat haar leven weer zin heeft, wordt de ware aard van haar terugkeer bekend. Betrouwbare en eerlijke 'recht toe recht aan' drama van het „Don‟t Ask, Don‟t Tell‟ beleid in de USA. Prachtige film die aan het einde helaas zijn balans verliest. Dreya Weber overtuigt als marineofficier Alexandra in een aardig drama dat lekker weg kijkt. Winnaar van de Jury Prijs en Publieksprijs voor Beste Film, en Beste Actrice op het Outfest Filmfestival in L.A. Een film van Ned Farr . De hoofdrollen worden gespeeld door Dreya Weber, Paris P. Pickard en Christine Mourad Lengte: 87 minuten, Leeftijd: 12, Richtprijs € 12,95

La Llamada (The Call) Lucia, een getrouwde stewardess uit Buenos Aires, probeert al tijden zwanger te worden. Op aanraden van haar psychiater en tot tegenzin van haar dominante man besluit ze haar oude baantje als pianolerares weer op te pakken. Zo komt de jonge Lea opeens haar leven binnen. Lea woont samen met haar vriend, maar wil haar vrijheid niet opgeven. Ze heeft een saaie baan in een fabriek, maar is stiekem altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen. Lucia en Lea zijn totaal verschillend, maar Lea's vrije manier van leven heeft een enorme aantrekkingskracht op Lucia. Als Lea plotseling een baan aangeboden krijgt in Patagonië, is Lucia radeloos. Ze besluit met Lea mee te gaan en, net als Lea, haar man en leven achter zich te laten. Deze film zag er veelbelovend uit, leuk verhaal, leuke vrouwen om te zien. En toch was het niet helemaal wat ik gehoopt had. Er blijven veel vragen onbeantwoord. Voor mij kwam het ook tamelijk uit de lucht vallen dat Lea opeens iets met haar pianolerares Lucia krijgt. Ze hebben het er zelf ook niet over, terwijl ze allebei een relatie met een man hebben, het lijkt alsof ze niets bespreken met elkaar. Als je ertegen kunt dat je meer dan de helft niet te weten komt, ook over de personages en wat er met ze aan de hand is, dan heeft de film ook wel mooie kanten, mooie beelden van Patagonië en de walvissen daar. De film is geregisseerd door Stefano Pasetto met Sandra Ceccarelli, Francesca Inaudi en César Bordón Lengte: 139 minuten, Leeftijd: 12, Richtprijs € 12,95

PAGINA

11

PAGINA

12

Voor jou bezocht Theepotten overal Het leukste uitje in Limburg 2013

Theepottenmuseum St. Cornelisplein 2 6005 PD Swartbroek 0495 - 552 285 Van dinsdag t/m vrijdag geopend van 12.00-17.00 uur. Op zaterdag van 10.00-16.00 uur. Op zondag en maandag gesloten. Geldt ook voor feestdagen.

AMARANT

Saskia en Frits vonden dat zo jammer dat ze verzameling overnamen. En, nadat ze zelf last kregen van het theepottenvirus, die ook gingen uitbreiden. Nog jaren genoot Saskia daarvan. „Frits heb je nog nieuwe theepotten,‟ was haar vraag als ze haar kinderen zag. Pas daarna vroeg ze of het goed met ze ging. Kwam ze op bezoek bij Saskia en Frits dan moesten eerst de nieuwe aanwinsten bewonderd worden.

In maart van dit jaar werd het Theepottenmuseum in Swartbroek uitgeroepen tot het leukste uitje van de provincie Limburg. En dat terwijl het museum nog maar twee jaar bestaat. Tijd om een kijkje te gaan nemen bij de eigenaren. Saskia en Frits, zo stellen ze zich voor. Een Theepotten voor het eerst te zien achternaam is niet belangrijk, ze zijn inmiddels In december 2010 waren Frits en Saskia de een begrip geworden. Graag vertellen ze over gelukkige bezitters van 585 theepotten. Ze hun museum. hadden het zoveel gemakkelijker dan hun (schoon)moeder, ze struinden voornamelijk marktplaats.nl af voor nieuwe aanwinsten. Maar ook elke vakantie in binnen- en buitenland moest er tenminste één theepot gescoord worden. De verhuizing van Saskia en Frits van Weert naar een oude bakkerij in Swartbroek maakte het mogelijk de theepotten tentoon te stellen voor een ieder die dat wilde. Tijdens de openingstijden van de winkel van Saskia (glasgravures) kon iedereen de theepotten bewonderen. In januari 2011 werden Saskia en Frits benaderd door de dochter van mevrouw de Jong uit de Amsterdamse Kinkerbuurt. Oook zij had een verzameling van 'gekke' theepotten, meer Dat verhaal begint bij de moeder van Saskia. dan 700 exemplaren. Mevrouw de Jong ging Van haar buurvrouw in de Amsterdamse Rikleiner wonen en zocht een goede plek om vierenbuurt kreeg zij een olifantentheepot haar verzameling onder te brengen. Saskia en cadeau. Bij het zien van deze olifantentheepot Frits togen naar Amsterdam om de verzamekwam lang vervlogen herinneringen naar boling te bekijken. En de aanblik van die verzameven. Als kind was er bij haar thuis een theepot ling overtrof alle verwachtingen. Er waren veel in de vorm van een zwarte poes. Een theepot theepotten bij, die een fraaie aanvulling op de van Nederlands fabricaat, een Mosa. Saskia‟s bestaande verzameling vormden. Over de prijs moeder ging op zoek naar die theepot, ze werden ze het snel eens. En toen was het inplaatste een oproep in het weekblad Panorama. pakken. Zeventig grote verhuisdozen werden Het aantal reacties was overweldigend. Ze in een gehuurde vrachtauto geladen en naar stuurde schoonzoon Frits, die in het bezit was Swartbroek gebracht. In Swartbroek ging alles van een NS jaarabonnement, het hele land op de benedenverdieping op de schop om een door om al die theepotten op te halen. De fraai museum in te richten. Het resultaat daarverzameling was geboren. van werd voor het eerst aan het publiek getoond op de open dag op 3 april 2011. Saskia‟s moeder werd nu pas echt goed met het „theepottenvirus‟ besmet. In de Looier, op Een uniek verhaal. De verzamelingen van twee rommelmarkten, op de Spiegelgracht, overal Amsterdamse vrouwen in een museum samenkwam ze te gekke theepotten tegen. Vijfenzes- gebracht. tig waren het er toen ze ineens ging verhuizen van Amsterdam naar Leiderdorp. Naar een huisje dat een stuk kleiner was. Dus wilde ze de verzameling opdoeken.

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

13

Onze eigen ervaring Heel moeilijk uit te leggen. Bijna 1300 theepotten in alle soorten en maten. Kasten vol, gesorteerd op thema, op kleur. Het zijn allemaal ware kunststukjes waar ontwerpers zich op hebben uitgeleefd Mooi, vertederend, Heel hebberig werden we er van. Als je al geen theeleut bent dan wil je hier terplekke worden. Om jezelf daarna een paar mooie theepotten cadeau te doen. De entree voor het museum is gratis en de gastvrijheid is bijzonder. Voor een habbekrats drink je, na het zien van alle fraaie theepotten, een lekker kopje thee of desgewenst koffie. Saskia en Frits leggen je zelf alles uit. Hannie en ik voelden er ons heel erg welkom en thuis. We zagen ook nog een expositie van mandala‟s gemaakt van, hoe kan het anders, theezakjes. Geen museum om een hele dag naar toe te gaan, maar mocht je in buurt zijn, dan raden we het je zeker aan. Je verwend jezelf met een paar aangename uurtjes. Je kunt ook in het theepottenmuseum logeren. Saskia en Frits hebben ook een bed and breakfast. Meer informatie lees je hier.

PAGINA

14

Kort verhaal Ik lig net in bed als ik naaldhakken voorbij mijn raam hoor lopen. Hoogst ongebruikelijk. Tot nog toe ben ik de enige vrouw die hier een huisje heeft gehuurd. Afgezien van een Japanse toeriste met haar vriend die hier vier dagen verbleef. Voor de rest is het een echte mannenaangelegenheid. Dikke mannen, dunne mannen. Dikdoenerige mannen, mannen die me nauwelijks aan durven kijken en mannen die me geen blik waardig gunnen. Hun kleding varieert van trainingspak tot driedelig zwart. Waar zouden de naaldhakjes heen gaan? Zouden ze op bestelling komen? Ik heb meteen een beeld bij de vrouw. Zwarte nylonkousen met een naad van achteren in haar zwarte stilettos, zwart minirokje, bontstola met tijgerprint. Een beetje Westers beeld, ik geef het toe, maar even kan ik nergens anders meer aan denken. Ik draai van de ene op de andere zij. Het zweet gutst van me af. De truc met de natte lap lijkt vanavond niet te werken. In de verte hoor ik gerommel van naderend onweer. De generator heeft het, daarop vooruitlopend, alvast maar begeven. Het is aardedonker. Ergens slaat een deur dicht. Vrijwel meteen hoor ik van grote afstand een man en een vrouw ruzie maken op de onvervalste manier die wij in ons keurig aangeharkte land al lang afgeschat hebben. Wij beschaafde mensen, wij praten alles uit. Maar oh, wat zou ik graag eens zo vanuit mijn hart tegen Inge schreeuwen.

Nachtelijke onrust Kort verhaal van Anne Keen

Over het plafond lopen drie gekko‟s. Met mijn zaklantaarn volg ik ze een tijdje. En dan eindelijk hoor ik het, het geluid waar ik in onbewust op lag te wachten. De naaldhakjes bevinden zich waarschijnlijk niet meer aan de voeten van de mysterieuze vrouw. Of wel? Er zijn mannen die het opwindend vinden als een vrouw naakt is op haar schoenen na. Mij persoonlijk zegt het niets. Het beeld van twee innig verstrengelde zwarte mensen doet iets met me. Ongemerkt heb ik even mijn handen op mijn borsten gelegd. Om ze meteen weer weg te halen. De laatste jaren heb ik een redelijk seksleven gehad. Alleen wel te verstaan. Tussen Inge en mij bloeide het binnen vijf jaar dood. Maar nu, hier in deze bijna ondraaglijke hitte, vergaat me de lust. Of heb ik haar juist dicht bij me nodig voor de spanning? Weten dat ze elk moment mijn kamer binnen kon komen, was dat wat me opwond? „Wat vind jij een normaal seksleven?‟ vroeg ik haar ooit. „Geen seks, twee keer per week? Wanneer is het normaal, het seksleven van de mens? Wanneer kun je zonder te liegen zeggen dat je een gezond seksleven hebt?‟ „Ik weet het niet,‟ zei Inge. „Ik geloof niet dat je mij moet vragen of jij normaal bent en wat normaal is. Of bedoel je soms wat de norm is, wat het gemiddelde is, hoe vaak men het doet, andere mensen? Ik ken jou al te lang, te goed, ik kan over jou niks zeggen. Vraag het aan je collega‟s of aan je vriendinnen, aan wie dan ook. Vraag het anderen, niet aan mij.‟ Een antwoord zo onpersoonlijk dat ik er van schrok. „Misschien,‟ zei ik na een tijd, „is het normaalste uiteindelijk wel geen seks. Of alleen met jezelf in de badkamer terwijl jij koffie zet bijvoorbeeld. Ik alleen met mijn gedachten en fantasieën. Onbepaalde, onuitgeleefde fantasieën, waarvoor niemand je kan straffen.

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

15

„Ik dacht dat ik je fantasie was,‟ was het enige wat ze nog zei. Daarna ging ze over tot de orde van de dag. Terwijl ik naar het ritmisch gebonk in een huisje dichtbij lig te luisteren wordt het gerommel buiten sterker. Ik zie bliksemschichten die elkaar steeds sneller opvolgen. Het gerommel gaat over in keiharde slagen. Waren de naaldhakjes nu voorbijgekomen, ik had ze niet gehoord. Ik lig verstijfd onder mijn klamboe. Mijn moeder heeft me angst voor onweer bijgebracht. En hier ben ik nu, ver van huis. Geen licht, geen enkel kaarsje, alleen een knetterend onweer. Ik vergeet nooit hoe we vroeger bij onweer allemaal uit bed werden gehaald, twee lagen kleding over elkaar en met het hele gezin rondom de tafel. De geldkist en een gewijde palmtak, die mijn vader op Aswoensdag in de kerk had gehaald, in het midden van de tafel om zo het onheil af te zweren. In onze handen een rozenkrans. De kralen gleden door onze handen waarbij we bij elke kraal beurtelings Onzevaders en Weesgegroetjes prevelden. Een ritueel waar ik toen niets in zag maar waarvan ik nu besef dat het de aandacht afleidde. En dat is wat ik ook moet doen. De gekko‟s op het plafond, daar ik ga me op concentreren. Een zaklamp heb ik niet nodig, bliksemschichten verlichten mijn kamer. Het helpt, ik word rustiger. Tegen zessen val ik uitgeput in slaap. Een uurtje later gaat mijn wekker. Gebroken sta ik op. Geen water, niet douchen dus. Met wat flessenwater, ik heb altijd minstens vier liter in voorraad voor je weet maar nooit, breng ik mijn gezicht zo goed mogelijk in de plooi. Wel elektra goddank, een kop koffie is snel gezet. Als ik de deur opendoe om mijn koffie buiten op te drinken, zie ik een strakblauwe lucht en een onbarmhartig schijnende zon. Zodra ik aan het helle licht gewend ben valt me iets op. In het portaal van het huisje tegenover me staan twee schoenen met naaldhakken. Rood. Ik besef dat ik mijn beeld over de vrouw bij moet stellen. Maar met mijn overbuurman voor ogen lijkt dat ze op bestelling kwam goed gegokt. Lang tijd om er over na te denken heb ik niet, mijn chauffeur komt als elke morgen lachend mijn straatje in. Tijd om naar mijn werk te gaan. Achterop de piki piki, mijn armen om zijn middel en een sjaal over mijn haren voor het opstuivende zand, neem ik me voor vanavond vroeg naar bed te gaan.

PAGINA

16

1 augustus 2013 Amersfoort

AMARANT

Fotoreportage GayPride Amersfoort

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

17

PAGINA

18

Gedicht

B

eware of B-oord

Waar werkelijkheid een drama is Het heden een nachtmerrie Een voetstap een mijlpaal Zoek ik mijn kracht Om de toekomst als belofte te zien

Marion Eelhart Dichteres

H

ome/cel

Is dit huis? zelfs de ramen zijn muren Mijn lijf cipier gevangen Ik haat de dag de nacht Dit leven restant van dat wat was

Wil jij een van je gedichten gepubliceerd zien? Stuur het ons via amarantmagazine@gmail

AMARANT

S

cherpschutster

Twee benen stevig op de grond Blik gericht op het doel Jouw mond, jouw “zijn” en scherpe blik als enige wapens in de strijd reken je af met onrechtvaardigheid Zonder aarzeling of knippering het juiste word als schot RAAK De ander valt stil diep getroffen Jij draait je om volgt jouw weg en passionele hart

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Voor jou gegeten Een rubriek over alle aspecten eten. Van (gayvriendelijke) restaurants via recepten beroemde vrouwelijke (top)koks tot eigen kook- of eetervaringen. Heb je een suggestie? Wil je zelf een pagina vullen? Laat het ons weten via [email protected] Weer terug van vakantie maar de zuidelijke landen nog in je bloed? Ook september kan nog ruimte bieden voor zwoele zomeravonden. Nodig wat vriendinnen uit, zet witte wijn of een fruitig biertje koel. Met een minimale inspanning maak je onderstaand recept. Zet wat schaaltjes olijven, zongedroogde tomaatjes en stokbrood op tafel. Gegarandeerd dat het mediterrane gevoel even terug komt. Salade met gegrilde mediterrane groente Wat heb je nodig voor 6 personen? 4 medium courgettes, 3 rode paprika’s, zonnebloemolie voor grillen van groenten, 250 gr kleine romatomaatjes,150 gr rucola, 100 gr verse spinazieblaadjes Voor de dressing: 6 el olijfolie, 2 el wittewijnazijn, 1/2 tl Dijon mosterd,snufje suiker, zout en peper En hoe maak je het klaar? Snijd de courgettes in schijfjes, en de paprika’s in de lengte in stukken. Doe in een kom en besprenkel met zonnebloemolie, zodat de groente goed bedekt is. Bestrooi met zout en peper. Grill de groente, in porties, in een grillpan (1x omdraaien) en zet vervolgens weg in een kom om af te koelen. Meng ondertussen de ingrediënten van de dressing door elkaar en breng op smaak met zout en peper. Halveer de tomaatjes. Voeg de tomaatjes, rucola en spinazie toe aan de groenten en meng door elkaar. Verdeel de dressing erover en meng opnieuw.

Restauranttip Een keer eten in een mini-museum? Daarvoor kun je terecht op de historische markt in Groede. Sinds 2002... kun je in restaurant ‘Eethuys Den Engel’ in alle rust genieten van een warme, intieme, huiselijke sfeer, gezellige achtergrondmuziek, verse producten en kruiden uit eigen tuin. En niet te vergeten... van de prachtige verzameling beelden, curiosa, antiek en brocante. Den Engel heeft een dagverse keuken met streekgebonden gerechten en wisselende seizoensuggesties, zoals asperges, mosselen en wild. Daarnaast bereidt de chef vlees- en visspecialiteiten op een lava- en steengrill. Vegetariërs hebben bij Den Engel een ruime keuze zoals bijvoorbeeld een goed gevulde lasagne of een salade met geitenkaaskroketjes. Alle gerechten worden, tegen een redelijke prijs, geserveerd met warme groenten of salade, verse kruiden uit eigen tuin en huisgemaakte frietjes. Je kunt er ook terecht voor een lunch van ambachtelijk belegde stokbroodjes, een goed gevulde salade of een vers gemaakt soepje. Voor openingstijden en adres zie de website

PAGINA

19

PAGINA

20

Column Wanita WANITA. Hondenliefhebbers (v) als mijn vriendin en ik zijn en zelf in het bezit van twee prima bij ons passende hondenkinderen bellen familie, kennissen (m/v) of vrienden (m/v) ons regelmatig op met het verzoek één dag, een week of een aantal weken voor hun viervoeters te zorgen. En, als wij dan toevallig zelf geen andere plannen hebben, zijn wij eigenlijk gauw geneigd om met dit verzoek in te stemmen. Dus, als ik goed geteld heb zijn er in 2013 al zo rond de twaalf honden bij ons langs geweest. Voor één dag, één week of een paar weken. Al jaren komt er in ons eigen „gezin‟ geen herenhond in. Wij zijn een vrouwenhuishouden, óók wat de honden betreft. Maar, dat kunnen wij niet volhouden met de logés die langs komen. Als de hond of honden voor de eerste maal komen doen wij het even voorzichtig aan wat de kennismaking betreft. Voordat er echt een confrontatie plaatsvindt met de nieuwkomer(s) moeten onze honden even achter het „hek‟. Dat is een hek tussen keuken en kamer. De „oppas‟ honden mogen dan de kamer in en dan kan er, door het hek heen, aan elkaar geroken worden en kan er, al dan niet op agressieve toon, naar elkaar geblaft worden. Zelfs met het hekje dicht, de gaten in het hek zijn best fors, moet je een beetje oppassen dat er geen uitvallen naar neuzen en wat dies meer zij gedaan worden.

Wanita (Indonesisch voor vrouw) geeft ons een kijkje in haar leven.

Voordat het hekje opengaat worden alle honden even fors toegesproken. Onze honden krijgen te horen dat deze viervoetige bezoekers hier even blijven en dat er van hen verwacht wordt dat ze lief zijn voor al die andere hondjes. De logés krijgen soortgelijke opdrachten. Dan zetten wij in de kamer de schuifdeuren naar de tuin open en vindt de confrontatie plaats. En dan is het even afwachten wat er gebeurt. Gelukkig is het nog nooit tot bloedige gevechten gekomen. Niet als het herenhonden zijn en óók niet als het dameshonden zijn. Ik ga er natuurlijk graag van uit dat dat komt omdat het in een vrouwenhuishouden altijd vrediger toegaat! Als hondendames of –heren wat langer blijven dan komt er ook een moment dat iedereen wel graag even „uit wandelen‟ wil. Hoe wij dat aanpakken ligt natuurlijk aan een paar factoren. Hoeveel, hoe groot, hoe lief, hoe lastig. Kan één persoon ze allemaal mee uit nemen of moeten we dat toch samen doen? En…. er moet er op een goed moment óók nog gegeten worden. Dat vergt natuurlijk met zo‟n groep honden om behoedzaam beleid. Honden (m/v/) zien elkaar niet graag eten. Dat wil zo hier en daar toch wel wat agressie oproepen. En wat dat betreft maakt het niets uit of je een dames- of herenhond bent. Die bak is van mij! En daar blijft iedereen af! Dus het huis wordt verdeeld in strategische hoekjes waar iedereen uit het zicht van de anderen kan eten. Als de rechtmatige baasjes (m/v) hun lievelingen weer ophalen, halen wij opgelucht adem dat alles weer goed ging en geven wij onze eigen hondenkinderen een extra knuffel. Zij moeten dat tenslotte ook maar allemaal tolereren, al die hondenvreemdelingen (m/v) in hún huis.

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Uitagenda SEPTEMBER 2013 1

Bijeenkomst regio Arnhem-Nijmegen

7

Wandelen ‘t Gooi

8

Wandelen Second Sunday

8

Wandelen La Femme

22

Roze Borrel La Femme

22

Sunday White II, Baarn

29

Wandelen met Pink Lounge Ladies

29

Varen met La Gaite

OKTOBER 2013

3

Wandelen ‘t Gooi

6

Bijeenkomst regio Arnhem-Nijmegen

13

Wandelen Second Sunday

13

Wandelen La Femme

20

Bijeenkomst 50 pl(min)us

Meer informatie over de activiteiten van Groep 7152 kun je vinden op de websites van de diverse regio’s

PAGINA

21

PAGINA

22

In gesprek met …... Anya Wiersma

In 1948 richtte de Vrouwenbond zich op als lid van het NVV. De bond was vooral bedoeld voor echtgenotes van mannelijke NVV-leden. In 1981 werd de Vrouwenbond als zelfstandige bond toegelaten binnen de FNV-vakcentrale en kreeg ook stemrecht binnen de Federatieraad. Vanaf 2003 kreeg de Vrouwenbond geen subsidie meer van de FNV-vakcentrale. Vanaf dat moment moest FNV Vrouwenbond haar eigen broek ophouden en dat gaat haar goed af.

‘Lidmaatschap van een bond, ik raad het elke werknemer aan.’

De geschiedenis van de Vrouwenbond kan gezien worden als het schoolvoorbeeld van de ongemakkelijke omgang van de vakbeweging met vrouwen, huishoudelijke arbeid, flexibele contracten en een andere levensloop dan die van de doorsnee mannelijke kostwinner. Eerst ging het de bond om de wereld van de huisvrouw, huisvesting, consumentenbewustzijn, vrijwilligerswerk en tbc-bestrijding. Vanaf 1970 draaide het om de wereld van het opkomend feminisme, de vrouwenvakscholen, de herverdeling van betaalde en onbetaalde arbeid, de gezondheidszorg, de antikernwapenbeweging en de lobby naar de politiek. Weer later richtte de blik van de vrouwenbond zich meer naar buiten. De Vrouwenbond vond het interne scholingswerk niet meer genoeg en ging een boodschap aan de wereld verkondigen, o.a. met folders en landelijke acties (weduwenpensioen bijvoorbeeld). Tegenwoordig maakt de FNV Vrouwenbond als vakbond nog steeds deel uit van de FNV. De Bond probeert, door lobbyen en acties, politieke partijen suggesties te doen om verbeteringen voor vrouwen te realiseren zowel binnen als buiten de bond. Anya Wiersma was negen jaar voorzitter van FNV vrouwenbond. Op 7 juni 2013 trad ze af omdat de statuten een verlenging niet toelieten. „Het is goed zo,‟ zegt ze. Na negen jaar mag er weer een frisse wind in.‟ Een specifieke bond

AMARANT

voor en door vrouwen binnen de vakbeweging is volgens Anya nog altijd hard nodig omdat deze bond met name de specifieke vrouwenissues aankaart. „Mannen, is de ervaring, agenderen geen typische vrouwenzaken zoals ongelijke beloning, meer vrouwen aan de top, verdeling arbeid en zorg. Hoewel dat laatste niet een typische vrouwenzaak is; dit gaat beide partners aan. Als vrouwenbond moeten we deze items blijven agenderen anders verdwijnen ze van de vergadertafel.‟

Natuurlijk is het fijn dat meer vrouwen werken en meer economische zelfstandig zijn. Maar de streefcijfers worden niet gehaald en meer dan de helft van de Nederlandse vrouwen (52%) kan financieel niet op eigen benen staan. De vakbond merkt ook op dat de arbeidsdeelname van allochtone vrouwen licht is afgenomen door de hogere werkloosheid onder deze groep. „Daarnaast werkt nog altijd driekwart van de vrouwen met een betaalde baan of bedrijf in deeltijd. Terwijl uit onderzoek blijkt dat vrouwen, onder bepaalde voorwaarden zoals flexibele werktijden of thuiswerkfaciliteiten best bereid zijn om meer te werken.'

JAARGANG

42,

NUMMER

4

In 2011 was in Nederland de kloof tussen de beloning van mannen en vrouwen nog steeds circa 20 procent, en daarbij gaat het zowel om hoger als lager opgeleide vrouwen. Daarom voert BPW elk jaar actie op de zogenoemde Equal Pay Day. Equal Pay Day is een Amerikaans initiatief. Met de „Red Purse Campaign‟ strijden zij tegen de bestaande loonkloof. BPW heeft ook een initiatief op haar site onder de slogan „verdien jij genoeg‟. Een enquête waarin vooral bewustmaking centraal staat. „Maar er zijn ook andere netwerken,‟ vertelt Anya. „Zoals het netwerk voor ZMW-vrouwen (zwarte -, migrantenen vluchtelingenvrouwen). En er zijn netwerken voor vrouwen en de bijstand en vrouwen in de politiek. Vrouwen organiseren de netwerken zelf rond een bepaald thema. De bedoeling is dat er middels activiteiten aandacht gevraagd wordt voor issues die vrouwen met dat specifieke thema organiseren.‟

PAGINA

bestaansrecht onderkend. „Uit de kast werkt immers beter‟ is niet voor niets de slogan van de FNV als het om de LHBT medewerker gaat‟ In 2009 werd Anya uitgeroepen tot lesbICOONingin. „Een titel die veel vraagtekens opriep maar waardoor ik wel beter kon uitleggen wat de reden is dat ik me inzet voor LHBT-rechten. Net alsof ik daardoor een stukje erkenning kreeg.‟ Een roze politieke partij om een en ander te bevorderen ziet Anya niet zitten. „Nee, het zou teveel een oneissue partij worden terwijl in sommige politieke partijen gelukkig al aandacht is voor LHBT, zoals Groen Links en D‟66. Ik denk dat het COC hier een schone taak heeft liggen die ze mijns inziens de laatste jaren meer en meer oppakken.‟

„Lidmaatschap van een bond, ik raad het elke werknemer aan. Voor vrouwen uiteraard (ook, naast lidmaatschap van je sectorbond) het lidmaatschap van FNV Vrouwenbond. „Want,‟ zo zegt Anya, „FNV Vrouw vindt economische Als het om ‟roze‟ werknemers gaat zelfstandigheid van vrouwen een groot schort er volgens Anya nog wel het een goed. Economische zelfstandigheid been ander. „Er is sowieso onvoldoende tekent je eigen inkomen verdienen en aandacht voor roze (LHBT) in het alge- je eigen beslissingen hierover nemen. meen. Als je niet blijft uitleggen dat er Economische zelfstandigheid betekent aandacht moet zijn voor zaken waar dat je niet afhankelijk bent van je partLHBT-ers tegenaan lopen, verdwijnt ner. Economische zelfstandigheid beteook dit issue van de vergadertafel. Er kent ook dat je na een eventuele scheibestaat een FNV Roze netwerk maar ding of beëindiging van je relatie niet ook daar wordt alweer aan de poten automatisch in de armoedeval terecht gezaagd. Naar mijn mening wordt het komt.‟

23

PAGINA

24

3 augustus 2013 Amsterdam

AMARANT

Fotoreportage Canal Parade

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

25

PAGINA

26

3 augustus 2013 Amsterdam

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

27

PAGINA

28

Column Iris du Toit Klaar De telefoon gaat weer. Ik neem niet op. Zou ze denken dat ik er niet ben of vermoedt ze dat ik bewust niet opneem? Zes, zeven keer per dag probeert ze me te bereiken. En dat terwijl ze altijd zo bescheiden was en altijd eerst een sms-je stuurde: Zullen we even bellen? Wat vind je van acht uur? Ruim een jaar geleden, toen ik haar vertelde dat ik niet meer haar liefje wilde zijn en we besloten een ander soort vriendschap te proberen, moest ik haar er regelmatig aan herinneren dat ze heus niet opeens beleefd hoefde te doen en omzichtig polsen of ze me niet stoorde, of ze wel mòcht bellen. Toch leek het aardig te gaan; we belden en mailden regelmatig, ze was soms treurig maar meestal opgewekt. Soms voelde ik me wel vreemd in de rol van beste vriendin, die haar raad en steun moest geven in haar eerste(!) echte liefdesverdriet, maar meestal vond ik het contact plezierig; speelde zelfs met de gedachte een tripje van een paar dagen voor te stellen, in de lente. Maar in een gezamenlijke muziekvakantieweek bleek dat veel te vroeg. Zij leed terwijl ik het naar mijn zin had, ik vond de korte contactjes eerst gezellig maar later steeds minder ontspannen doordat zij verlangde naar intense gesprekken en geruststelling.

Hoezo ooit weer vriendinnen zijn; dat is een belachelijk idee want ze zal niet veranderen.

Eenmaal thuis, mailde ik haar dat we zo niet verder komen. „Je lijkt nog zo gefocust op mij. Dat is voor ons allebei niet goed: jij moet doorgaan met je leven, los van mij, zonder de hoop me terug te winnen. En ik wil me niet meer verantwoordelijk voor je voelen, dingen voor me houden, bedenken wat fijn of juist moeilijk voor je zou kunnen zijn. Bovendien merk ik dat ik me niet meer met je verbonden voel, dat we niet meer op één lijn zitten. We willen verschillende dingen, die niet samengaan. Ik wil je voorstellen ons contact nu helemaal te bevriezen. Misschien voor altijd, misschien niet, maar het moet in elk geval voelen als voor altijd, minstens tot je me min of meer vergeten bent en opeens merkt dat het je niet meer kan schelen, en we ons allebei vrij voelen om te kiezen of we weer bevriend willen zijn.‟ En nu heeft ze alle terughoudendheid laten varen. Hoewel ze eerst sms-te dat ze het met me eens was en binnen een paar dagen zou terugschrijven, komt er geen mail maar belt ze telkens. Ze smeekt, huilt, klinkt nu eens opeens vrolijk waarbij er niets aan de hand lijkt, is dan weer boos, want eerder zei ik toch... terwijl ik nu opeens... en wat als ze nou... en hoe kan het dat ... Herkenbaar: ooit was ik zelf degene die deze rol speelde, maar toen was ik 27, minder dan de helft van haar leeftijd nu! Ik voel plots de boosheid, die ik jarenlang vermomde als teleurstelling, over me heen komen en met elke nieuwe poging van haar toenemen. Omdat ze niet deed wat ze beloofde, nooit in beweging kwam, nergens mee naartoe wilde, niet uit de kast kwam. Altijd veel te veel „nee‟ bij haar en veel te weinig „ja‟. Plannetjes maakte ik op het laatst bijna niet meer want die zou ze waarschijnlijk toch weer niks vinden. Als ik haar af en toe toch kon meekrijgen naar een restaurant, een film, een ontmoeting met vriendinnen, zei ze achteraf dat ze blij was meegegaan te zijn („Je had gelijk, ik ben blij dat je me overgehaald hebt!‟), maar dat veranderde niets voor een volgende keer. Toen het „uit‟ was, vertelde ze opeens wel haar hele familie dat ik haar vriendin was, kocht ze eindelijk wel een tweepersoonsbed, deed ze wat aan haar tuin, ging ze op facebook. Ik vond het toen aandoenlijk en een beetje treurig, nu maakt het me kwaad. Ook op mezelf, omdat ik heb toegestaan dat ik jarenlang tekort kwam. Te lang probeerde ik mezelf ervan te overtuigen dat ze vooral grappig, lief en slim was. De waarheid is, dat ik vooral niet van haar kreeg wat ik nodig had. Hoezo ooit weer vriendinnen zijn; dat is een belachelijk idee want ze zal niet veranderen. De telefoon gaat weer. Ik neem op en zeg maar twee woorden: „Nee. Klaar.‟ En verbreek daarna de verbinding.

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Voor jou beluisterd Natahalie Stutzmann Natahalie Stutzmann heeft een intrigerende donkere altstem. Sinds 1985 treedt ze heel vaak op als zangeres. Als liederenvertolkster, maar ook bijvoorbeeld in opera‟s. De allereerste muzikale lessen kreeg ze van haar moeder. Eenmaal op het conservatorium begon ze met piano en fagot. Zang en orkestdirectie waren óók studierichtingen waar zij zich in verdiept heeft. In 1985 maakte ze naam en heeft sinds die tijd veel opgetreden als solozangeres. In 2009 werd ze chef-dirigent van haar eigen orkest, Orfeo 55. Sinds die tijd combineert ze het dirigeren van haar eigen orkest met de solozang bij datzelfde orkest. Vele CD‟s heeft ze al op haar naam staan en twee van die CD‟s wil ik hier graag speciaal onder de aandacht brengen. De eerste heet „Vivaldi Prima Donna‟. De muziek is uiteraard van Vivaldi. Nathalie heeft voor deze CD uit elf werken van Vivaldi allerlei verschillende aria‟s en orkeststukken uitgezocht. Ze zingt en dirigeert alle stukken zelf. In het operagebouw van Vichy heb ik het hele CD programma van deze CD in een life uitvoering gehoord. Wat was dat prachtig! Nathalie te zien dirigeren en zingen, wat ze uiteraard altijd met het gezicht naar het publiek deed, is een hele belevenis. Haar altstem klinkt zo diep en zo als fluweel, daar raakte ik van in de ban. Na het concert was de CD te koop. Dat heb ik natuurlijk gedaan en ja hoor, net op het moment dat ik de CD betaald had, kwam Nathalie om handtekeningen uit te delen. Dus bezit ik nu deze CD met een mooie opdracht en handtekening van Nathalie Stutzmann. De tweede CD waar ik de aandacht op wil vestigen is uitgekomen in 2012 en heet „Une cantate imaginaire‟ en gaat over Bach. Nathalie Stutzmann heeft voor deze CD uit de muziek van Johann Sebastian Bach muziek bij elkaar gezocht en daarvan een imaginaire, dus niet bestaande cantate samengesteld. Imaginair, maar voor haar wel de meest ideale cantate, met een aantal instrumentale orkestwerken, solo-aria‟s, die Nathalie allemaal zelf voor haar rekening neemt en zelfs enige koorwerken. Natuurlijk staat alles onder haar eigen leiding. Helaas, de muziek van deze CD heb ik (nog) niet in een life-uitvoering kunnen horen. Ik ben er natuurlijk zeer op gespitst om bij te houden op welke plaatsen Nathalie met haar orkest Orfeo 55 optreedt. Er is gelukkige een prachtige website met alles over Nathalie Stutzmann, óók alles over haar optredens. Haar thuisbasis is in Metz, het concertgebouw Arsenal, maar ze treedt werkelijk over de hele wereld op. Op you tube zijn vele filmpjes te vinden met Nathalie Stutzmann . Filmpjes van vroeger, toen ze haar eigen Orfeo 55 orkest nog niet had. Maar ook vele opnamen van recente datum zijn er te vinden. Grote stukken van voornoemde twee CD‟s zijn op Youtube te vinden. Uren kan ik naar deze opnames kijken, helemaal in de ban van haar verschijning, haar stem, haar bewegingen. Er zijn ook een paar boeiende interviews te vinden op Youtube. Als ze optreedt heeft ze doorgaans een mooi zwart pak aan met een paar kleurige accenten. Een lust voor oog én oor, dat kan ik verzekeren

PAGINA

29

PAGINA

30

Vrouwen van naam Halverwege de negentiende eeuw begint de Nederlandse samenleving te gisten. Stoommachines nemen de economie op sleeptouw en de daaruit voortvloeiende industrialisatie verandert de Nederlandse steden ingrijpend. De bevolking van de steden groeit exponentieel en de nieuwe fabrieksarbeiders leven daar vaak in erbarmelijke omstandigheden. Dat baarde zorgen, juist ook in de betere kringen. De opeenhoping van mensen was een bedreiging voor de gezondheid en de openbare orde. Misschien zelfs wel een revolutionaire dreiging. Maar het was ook mensonterend. Multatuli noemde de krotwoningen „vuistslagen in het gezicht van de menselijke beschaving‟.

Helena Mercier (1839-1910)

Tegen die achtergrond voelde een aantal vrouwen uit de gegoede burgerij zich geroepen om hier iets aan te doen. Voor hen was dat een vorm van emancipatie: vrouwen moesten niet langer werkloos toezien. Juist zij beschikten immers van nature over het inlevingsvermogen en de zorgzaamheid die nodig waren om wat aan de sociale problemen te doen. Helena Mercier was één van deze sociaal bewogen vrouwen. Zij werd een van de grondleggers van het maatschappelijk werk in Nederland. Als (mede-)oprichtster van sociale instellingen creëerde zij een arbeidsterrein voor vrouwen van haar stand en droeg tegelijk bij aan de verheffing van arbeiders. Maar voor het zover was had ze een lange weg te gaan. Helena zag op 17 oktober 1839 in Amsterdam het levenslicht en groeide op in een Nederlands-hervormd gezin met acht kinderen. Tot haar vijftiende ging ze naar school, daarna hield ze zich uitsluitend bezig met huishoudelijke bezigheden. Op haar tweeëntwintigste begon zij een studie voor onderwijzer, maar door ziekte heeft zij deze opleiding niet af kunnen maken. Haar ziekte nam de nodige jaren in beslag, pas in 1869 was zij genoeg hersteld om zich aan andere zaken te kunnen wijden. In 1870 ontmoette Helena de Amsterdamse Hoogere Burger Schoolleraar Willem Doorenbos, leermeester van een aantal Tachtigers en voorstander van vrouwenemancipatie. Mede dank zij hem kreeg ze belangstelling voor literatuur en voor de positie van vrouwen. In datzelfde jaar publiceerde zij onder het pseudoniem "Stella" in Onze Roeping, Orgaan voor de Nederlandsche Vrouw haar eerste artikelen.

AMARANT

In haar boek Verbonden Schakels, een bundel artikelen die voor het merendeel tussen 1878 en 1888 verschenen in Vragen des Tijds en het Sociaal Weekblad, pleitte Helena voor een betere opleiding voor vrouwen. Zij vond het ook belangrijk dat mannen en vrouwen samenwerkten om elkaar zo in het maatschappelijk leven aan te vullen. Helena vond sociaal werk het meest geschikt voor vrouwen omdat daarin "vrouwelijke" eigenschappen als inlevingsvermogen en zorgzaamheid nodig waren. Wetenschap en universitaire studie zag zij als het terrein van mannen. Helena was ook voorstandster van vrouwenkiesrecht. Zij vond echter het creëren van onderwijs en werkgelegenheid voor vrouwen belangrijker. Zij verzette zich tegen de Arbeidswet van 1889, die vrouwen uitsloot van bepaalde vormen van gevaarlijk werk, omdat zij vond dat vrouwen en mannen gelijk behandeld moesten worden. Rond 1880 ontmoette Helena Arnold Kerdijk, een bekende sociaal-liberaal, met wie zij een leven lang bevriend zou blijven en die van grote invloed was op haar denken. Ondanks haar sociale betrokkenheid zag zij niets in het socialisme en in plaats van revolutionaire omwenteling was zij een voorstander van geleidelijke omvorming van de maatschappij door arbeiders zelfredzaam te maken. Helena verdiepte zich in vele sociale kwesties en schreef in Eigen Haard en in het door Kerdijk in 1887 opgerichte Sociaal Weekblad over verschillende onderwerpen als het woningvraagstuk, fabrieksarbeid, socialisme en onderzoek naar inkomen van arbeiders. Behalve uit haar artikelen had zij een inkomen door als vertaler en editor te werken voor De Werkmansbode van het Algemeen Nederlandsch Werklieden Verbond. Bovendien werden zij en haar zuster Elise, met wie zij haar hele leven samenwoonde, financieel gesteund door hun broers. In 1887 nam Helena het initiatief tot oprichting van de eerste volkskeuken in de Amsterdamse Jordaan om de arbeiders van de suikerfabriek van C.H. Spakler een voedzame warme maaltijd te verstrekken tegen een betaalbare prijs.

JAARGANG

42,

NUMMER

4

In 1890 volgden een tweede en derde keuken en werd de N.V. Maatschappij voor Volkskeukens opgericht. De volkskeukens waren aanvankelijk een succes, maar later nam het bezoek af en in 1899 werden de keukens gesloten en de Maatschappij opgeheven.

PAGINA

31

initiatief daartoe ging uit van Marie Muller-Lulofs die zich liet inspireren door het artikel van Helena „Op den drempel van het maatschappelijk leven‟ uit 1885, waarin zij beweerde dat vrouwen zich alleen met een degelijke kennis van de maatschappij aan sociaal werk moesten wijden. Een verzoek om zelf directrice van de Helena heeft ook een belangrijke rol gespeeld in de discussies over school te worden wees Helena om gezondheidsredenen af. De het woningvraagstuk die uiteindelijk leidden tot de Woningwet van sociaal-liberale hervormer Arnold Kerdijk (1846-1905) was voor 1901. Zij propageerde in Nederland het werk van Octavia Hill, die haar een steunpilaar; hij werd bestuursvoorzitter van de nieuwe in Londen het initiatief had genomen tot wat later het woonmaat- school. schappelijk werk is gaan heten en dat begon met het beheer van arbeiderswoningen door woningopzichteressen. Mercier was tenHelena Mercier was een pionier, die met haar geschriften veel slotte ook betrokken bij het eerste volkshuis „Ons Huis‟ in 1892 in vrouwen inspireerde. Een flink aantal vrouwen trad in haar voetde Rozenstraat in de Jordaan. spoor. Zoals Marie Muller-Lulofs, die in 1904 in Utrecht een kinderhuis voor „naschoolse opvang‟ oprichtte, met het doel om kinWetenschap en universitaire studie zag Helena in de eerste plaats deren van werkende moeders een veilig en gezond heenkomen te als het terrein van mannen, waartoe slechts enkele vrouwen zich bieden. En Emilie Knappert, de oprichtster van het Leidse Volksaangetrokken zouden voelen. In principe was zij voorstandster van huis en vanaf 1915 tot 1926 toonaangevend directeur van de vrouwenkiesrecht. Zij wilde echter voorrang geven aan het creSchool voor Maatschappelijk Werk In deze traditie van doortastenëren van onderwijs en werkgelegenheid voor vrouwen. Pas als de vrouwen heeft het maatschappelijk werk zich ontwikkeld als vrouwen voldoende inzicht hadden in de inrichting van de maatvrouwenberoep, tot op de dag van vandaag. Volgens sommigen is schappij, zouden zij kiesrecht moeten krijgen. Zij verzette zich daarom ook de status van het beroep onderontwikkeld gebleven. tegen de Arbeidswet van 1889, die vrouwen uitsloot van bepaalde vormen van gevaarlijke arbeid, omdat zij van oordeel was dat vrou- Vanwege haar verdiensten op sociaal gebied werd Helena Mercier wen en mannen hierin op gelijke wijze behandeld moeten worden. in 1896 ridder in de Orde van Oranje Nassau. Helena Mercier stond – in 1899 - aan de wieg van de eerste beroepsopleiding voor het sociaal werk: de Opleidingsinrichting voor Sociale Arbeid, de latere School voor Maatschappelijk Werk. Het

PAGINA

32

Voor jou aan het werk Wanneer er veel vrouwen in een beroepsgroep zitten, blijkt aan het beroep geen hoge status (meer) te worden toegekend, zoals bijvoorbeeld in het onderwijs en de verpleging. Wanneer in een maatschappelijke sector overwegend mannen een bepaald beroep uitoefenen (brandweer, politie) heeft dat beroep een hogere status en is de betaling vaak ook beter. De bejegening van vrouwen die in ‘mannen’-beroepen doordringen en die van mannen in typisch ‘vrouwelijke’ beroepen is asymmetrisch. Een tekenend voorbeeld was de reactie van Suzanne Koudijs, de eerste vrouwelijke infanteriesoldaat die in 2007 uitgezonden werd naar Uruzgan. Zij zei dat het grootste compliment voor haar was dat collega’s tegen haar zeiden: ‘Je bent helemaal niet anders, je draait gewoon mee’. Mannen die binnenkomen in ‘vrouwelijke’ beroepen worden vaak met open armen ontvangen. Die moeten zich overigens ook naar de buitenwereld verantwoorden waarom ze bijvoorbeeld verpleger willen worden of in een crèche willen werken. Vrouwen krijgen overigens nog steeds niet dezelfde beloning voor hetzelfde werk als mannen. Ook hebben ze niet dezelfde toegang tot topfuncties in het bedrijfsleven en de wetenschap. Gender structureert eveneens het leven van mannen, door hen ‘onverdiende voordelen’ toe te kennen.

Vrouwen in (mannen) beroepen

Vooral de luchtvaart was jaren een mannenbolwerk. Ellen Church (1904 - 1965) was 's werelds eerste stewardess op een vlucht op 15 mei 1930 van San Francisco naar Chicago. Ze was toen 25 jaar en was eigenlijk een gediplomeerd verpleegster. Ze bleef 18 maanden stewardess. Hilda Bongertman (1913 - 2004) was de eerste Nederlandse stewardess en tevens schrijfster. Hoewel Bongertman na de huishoudschool de opleiding tot leerling-verpleegster volgde, is zij nooit als zodanig werkzaam geweest. Zij streefde een betrekking als vliegenierster na, maar dat was voor een vrouw in de jaren twintig van de vorige eeuw niet weggelegd. En hoe zit het met de vrouw in de cockpit? Beatrix de Rijk behaalde als eerste Nederlandse vrouw op 5 juni 1911 een internationaal vliegbrevet bij de FAI. Liane Latour was een van de eerste vrouwen die na de oorlog stewardess werden bij de KLM, maar zij wilde meer. Zij leerde vliegen en werd de eerste vrouwelijke KLM-piloot. Dat ze wel eens vloog moest geheim blijven, omdat KLM-directeur Plesman 'geen gedonder' wilde. Als de passagiers aan de weet kwamen dat ze zich aan een vrouw hadden toevertrouwd kon dat wel eens verkeerd uitpakken. Maar het lekte toch snel uit. Liane werd sindsdien alleen nog maar op vrachtvliegtuigen ingezet. Uiteindelijk bracht Liane het tot piloot van de toenmalige regeringsDakota. Zo vloog ze ook regelmatig leden van de koninklijke familie. Maar als prins Bernhard aan boord was, vloog hij. Op dit moment beschikken ongeveer duizend vrouwen in Nederland over een vliegbrevet. Daarvan hebben er 172 een brevet waarmee ze verkeersvliegtuigen met een dubbele cockpitbemanning mogen vliegen. Twintig vrouwen binnen de Koninklijke Luchtmacht beschikken over een Groot Militair Brevet. Geen van hen vliegt nu op de F-16 straaljager, maar in het verleden hebben er drie dat wel gedaan. Volgende keer meer over vrouwen in ‘mannenberoepen’!

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Niet te missen Twee prachtige tentoonstellingen. Beiden nog te zien tot 26 oktober 2013

ALTIJD AL ANDERS/ Video-expositie over keuze, moed en de strijd om jezelf te zijn 26 juli - 26 oktober 2013 De documentaire Altijd al Anders vertelt het verhaal van Nanda, een lesbische vrouw die haar stem laat horen en zichzelf durft te zijn. Bij haar intrek in een zorgcomplex merkt ze dat haar lesbisch zijn niet door iedereen wordt gewaardeerd. Na een jarenlange strijd met zichzelf en haar omgeving vecht Nanda opnieuw voor erkenning en begrip. Elke kast bevat acht korte films waarin Nanda's leven en verzet tegen de gevestigde orde wordt belicht. De totale speelduur bedraagt 24 minuten. Homoseksuele ouderen zijn de pioniers van de huidige homo-emancipatie. Een generatie die heeft gestreden voor tolerantie en acceptatie van lesbo’s, homo’s, biseksuelen en transgenders. Veel homoseksuele ouderen worden door een intolerante leefklimaat bij woon- en zorgcomplexen gedwongen terug de kast in te gaan. Voor Tolerance United een urgente reden om een tegengeluid te laten horen. Met filmprofessionals en internetbureau OOiP werd Altijd al Anders een webdocumentaire voor een interactieve omgeving gecreëerd. VISIBLE FACES portretten van Turkse homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders De tentoonstelling Visible Faces toont – in samenwerking met IHLIA – een reeks portretten en videobeelden van Turkse homo‟s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders. Journalist Cigdem Yuksel wil de zichtbaarheid van Turkse LHBT‟ers bevorderen en het taboe binnen de Turkse gemeenschap over dit onderwerp ter discussie stellen. Homoseksualiteit is binnen de Turkse gemeenschap nog altijd een gevoelig onderwerp waar men nauwelijks over spreekt. Zowel in Turkije als in Nederland komt de homo-emancipatie binnen deze groep moeizaam op gang. Nog altijd verschijnen er in de Turkse media berichten over eerwraak, mishandelingen en discriminatie jegens homo‟s en transgenders. De acceptatie van homoseksualiteit is nihil en praten erover wordt niet gedaan. Niet alleen in Turkije maar ook in Nederland ontbreekt het aan dialoog onder Turken. Angst voor sociale veroordelingen en verstoting dwingen Turkse LHBT‟ers vaak tot een dubbelleven waarin ze worstelen met cultuur, religie en tradities. Beide exposities zijn te zien IHLIA-plein (6e etage OBA, Amsterdam) Toegang is gratis Meer informatie op de website van IHLIA

Vooraankondiging

organiseert op 3 november 2013 haar 13e haar unieke multicultureel vrouwenfeest. Plaats: Zeeheldentheater, Trompstraat 342, 2518 BT Den Haag Aanvang: 14.30 uur. Swingen, lekker eten, praten en lachen met bekende en onbekende vrouwen uit alle windstreken. Wij zijn druk bezig om weer een heel bijzonder optreden te regelen en natuurlijk draait DJ Miss Smile. Houdt de website in de gaten voor de laatste informatie en de kaartverkoop.

PAGINA

33

PAGINA

34

Jouw dilemma Steeds vaker krijg ik via Facebook uitnodigingen van mensen die ik hooguit vijf minuten heb gesproken. Meestal hoor ik na acceptatie van hun verzoek helemaal niets meer van ze. Omdat ik op Facebook vermeld dat ik een relatie heb met een vrouw vind ik het eigenlijk niet prettig om de verzoeken te accepteren. De hele wereld hoeft niet te weten dat ik lesbisch ben. Moet ik die verzoeken voortaan maar negeren of zal ik de vermelding dat ik een relatie heb weglaten?

Als de hele wereld niet mag weten dat je lesbisch bent zou ik het vooral niet op Facebook zetten. Als je nog altijd denkt dat alleen je vrienden dit zien ben je wel een beetje naïef. Fiona (51), Hilversum Moet ik verzoeken voor

Je hebt zelf al twee oplossingen gevonden. Ik zou voor de eerste gaan! Betty (43), Utrecht

Facebook maar zo veel mogelijk weigeren?

Vraag jezelf eerst eens af waarom je eigenlijk op Facebook zit. En hef daarna je account op! Tineke (47), Utrecht

Sorry hoor, ben jij bent zelf degene die ze accepteert. Dat hoef je niet te doen. Als je in die vijf minuten van het echte leven het idee krijgt dat je niet wilt dat deze persoon weet dat je lesbisch bent, weiger dan zijn of haar uitnodiging. Zo moeilijk is het toch allemaal niet. Paula (53), Weesp

Stop vooral je relatie diep weg. Want diep in je hart schaam je je ervoor. Als je mijn vrouw was wist ik wat me te doen stond. Jou je account op Facebook laten en zelf op zoek gaan naar een vriendin die er gewoon voor uit durft te komen dat ze samenwoont met een vriendin. We leven niet meer in de jaren vijftig van de vorige eeuw! Desi (38) Rotterdam

In het volgende nummer: Zoals elk jaar was het ook dit jaar weer zo. Mijn vriendin werkt tot de laatste dag voor de vakantie door. Vaak zit ze ’s nachts om half een nog de laatste klus af te maken. Het inpakken komt dus grotendeels op mij neer. Zijn we eenmaal op de plaats van bestemming dan is ze de eerste drie dagen niet aanspreekbaar vanwege hoofdpijn. Vervolgens sjouwen we langs musea en tentoonstellingen, elke dag moet er wel iets. Als we thuiskomen moet ze de volgende dag weer beginnen, zodat het wassen en opruimen ook op mij neer komt. Wat kan ik doen om hier verandering in te brengen?

Mail je antwoord van maximaal 100 woorden voor 24 augustus a.s. naar [email protected]. Vermeld je voornaam, woonplaats en leeftijd.

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

Adriana Nichting over het vrouwbeeld Adriana Nichting is beeldend kunstenaar maar heeft ook iets met het onderwijs. In de jaren zeventig studeerde zij in Utrecht: Nederlands op de universiteit, drama op de Academie voor Expressie door Woord en Gebaar en monumentale vormgeving op kunstacademie Artibus. Naast lesgeven in het onderwijs is zij altijd beelden blijven maken. Regelmatig “worstelt” zij met veel plezier in haar atelier met klei. Het enthousiasme waarmee de kunstwerken gemaakt zijn, straalt er van af. Adriana maakt zowel dierals mensfiguren. Als ze mensfiguren maakt, dan kiest ze altijd voor vrouwen. „Ik hou van de vormen. Mannen zijn toch wat strakker. Het ligt lekkerder in de hand. Vroeger bij modelboetseren en modeltekenen was dat al leuker. Ik zet het wel aan, maak vrouwen vaak dikker dan ze in het echt zijn, maar dat is mijn stijl,‟ zegt ze hierover. Regelmatig exposeert Adriana rondom 8 maart in Galerie Bloemrijk in Aldtsjerk, Friesland. Een galerie die elk jaar rond 8 maart een thematentoonstelling over vrouwen organiseert. „Er worden alleen vrouwelijke kunstenaars uit verschillende disciplines uitgenodigd,‟ vertelt Adriana. „Voor die tentoonstelling maakte in vrouwen in naakt in kastjes zaten. Vorig jaar was het thema “Gesluierd”, toen maakte ik zeven vrouwen onder stolpjes. Adriana is onder andere lid van het Eemlands Vrouwelijke Ondernemers Netwerk (EVON) en een van de organisatoren van de tweejaarlijkse KunstVaarRoute (KVR) in Amersfoort. Met de regelmaat van de klok is zij ook een van de exposerende kunstenaars van de KVR. Zo ook dit jaar. Voor de KVR die dit jaar “Tis een wonder”, als thema heeft vond Adriana haar inspiratie in de Elleboogkerk die eind 18de eeuw als schuilkerk begon. De oorspronkelijke naam van deze kerk is de Maria-ten-hemelopneming-kerk. „Het vrouwbeeld door de eeuwen heen is een vrouwbeeld van hoer tot heks tot heilige. De mythe van een zwart-wit vrouwbeeld bestaat in de 21ste eeuw nog steeds, maar verscholen. Vrouwen hebben vandaag de dag ook nog wel eens schuilplek nodig. Als je de krant openslaat zie je zo vaak gelazer. Vrouwen worden nog steeds gediscrimineerd. SGP die geen vrouwen in de politiek wil hebben. Wereldwijd komen vrouwen altijd op de tweede plaats. Een plek om te schuilen is welkom. Daarom maakte ik zeven vrouwbeelden in de vorm van keramieken bustes. Zeven is het heilig getal, een getal dat vaker in mijn werk terug komt. Ik hing ze onder ouderwetse houten kapstokken, een houten afdakje om te „schuilen,‟ legt Adriana uit. De Vrouwbeelden zijn achtereenvolgens: de hoer/verleidster, de machtige/tronende/queen, de moeder (Maria met kindje Jezus), de heilige (Maria ten hemel opneming), de heks, de dolorosa/treurende moeder en de wijze vrouw/litterata Deze beelden zijn nog te zien tot 31 oktober 2013. Op 29 september organiseert La Gaite een middag in het teken van de kunst. De beelden van Adriana kunt u deze middag live bewonderen. Zie de website van La Gaite.

35

PAGINA

36

Voor jou op reis Terwijl in Nederland honderdduizenden mensen genieten van de Canalparade vindt in Stockholm eveneens een Pride plaatst. En daar staan Marian Bekker en Joke Vervelde uit Amersfoort langs het parcours. „Het is niet dat we daarvoor naar Zweden afreisden,‟ zegt Joke. „We ontdekten deze Pride bij toeval. Zweden stond al lang hoog op ons verlanglijstje en de datum stond vast. Ik tikte een paar weken voor we vertrokken op Google "Stockholm events augustus" in en toen bleek het 3 augustus Stockholm Pride te zijn. We werden héél blij van dat bericht want als je daar dan toch bent!!!‟ Al voor tienen zijn Marian en Joke in de stad. Nog niet erg roze, wel druk. Ze gaan op zoek naar de infobalie om tickets te kopen voor het feest in het park na afloop van de Parade. Bij de infobalie horen ze dat de verkoop bij de ingang van het park is. Maar daar aangekomen blijkt dat ze nog twee uur moeten wachten voor de ver-

Stockholm Pride, Marian en Joke waren erbij!

AMARANT

koop start. Met een „dat komt dan later wel‟, gaan ze op pad. Joke, goed voorbereid, had thuis al een plattegrond van de route van de Parade geprint. Het park is het eindpunt van de route, terug naar het begin dus. Met de route in de hand belanden ze in het KungsPark en zoeken ze een plekje in de schaduw. Ook in Stockholm is het warm, 30 graden maar liefst! Urenlang moeten ze nog wachten maar ze vermaken zich prima. Met zoveel mensen om hen heen is er zóveel te zien! Bij het horen van de eerste trommelaren zoeken ze een plekje langs een stoeprand. Als de eerste groep blije mensen met regenboogvlaggen voorbij komt, stromen bij allebei de tranen over de wangen en staan ze met een dikke keel te klappen. „We waren hartstikke geëmotioneerd,‟ zegt Marian. „We vinden dit feest heerlijk en hebben zo'n parade de laatste Roze Zaterdag in Utrecht zó gemist!‟

JAARGANG

42,

NUMMER

4

De groepen blijven maar komen, veelal met kleine en grote regenboogvlaggen, met en zonder eigen muziek. Marian en Joke applaudisseren en juichen voor de politie, voor de brandweer, voor de homoseksuele joden, voor de vele homo-ouders met hun kinderen, voor de homo's uit Iran, uit Kurdistan. Heel veel applaus is er voor een grote groep Russen. Rusland, een land waar de politie demonstraties of vredelievende parades als deze met geweld uit elkaar slaat en mensen in de gevangenis gooit of erger! Terwijl Joke de ene foto na de andere maakt staat Marian met een kleine regenboogvlag en een kleine Nederlandse vlag te zwaaien. Ze wordt een paar keer spontaan omhelst. Als de Parade op zijn eind loopt schuiven Marian en Joke in de stoet en lopen het laatste stuk naar het park mee. Het park waar het feest zou zijn. Maar Joke en Marian zijn inmiddels moe van het lange wachten, het juichen en meedansen én de emoties. Ze besluiten terug naar de camping te gaan. Met nóg honderden mensen gaan ze naar de metro. „Twee meiden van rond de twintig kijken naar ons en vragen of we bij elkaar horen. Op ons positieve antwoord zegt een van de twee: „Oh, so cute... I've never seen two "old" ladies. En als we ze vertellen dat we zes jaar geleden zijn getrouwd blijft ze maar zeggen: So cute... oh, so cute. Haar verbazing was oprecht en dat vonden wij dan weer leuk,‟ zeggen Joke en Marian. Ze kijken terug op een geweldige ervaring en hadden dit voor geen goud ter wereld willen missen. Foto‟s: Joke Vervelde

PAGINA

37

PAGINA

38

Column Nyx Elsbeth, Berthe, Gerdy. Drie vriendinnen die me even lief zijn. Met Elsbeth sta ik aan het aanrecht van haar ruime vooroorlogse eengezinswoning. We maken samen een heerlijke salade, praten over koetjes en kalfjes en over haar kinderen. Die aan het eind van de middag thuiskomen en zich juichend op de maaltijdsalade storten, voor ons twee nog net een klein hapje achterlatend. Berthe verrast me elke keer opnieuw met complete drie-gangen-maaltijden in haar piepkleine stadstuintje. Op de een of andere manier is het altijd zonnig als we elkaar ontmoeten. Regelmatig neemt ze me mee naar een concert. Via haar leerde ik Orlandus Lassus, Leonhard Lechner en Philippus de Monte kennen. Componisten van Habsburgse hofmuziek. Romantische middagen in prachtige kerken en na afloop altijd een cappuccino met slagroom op de Grote Markt. Gerdy laat me kennis maken met de veelzijdigheid van kunst. Indringende portretten van zigeuners of andere minderheidsgroeperingen. Beschilderde auto‟s, kasten en tafels. Vloer- en wandtapijten. Uitingen van kunst aan welke ik zonder haar voorbij zou lopen. Zij is het ook die me meeneemt naar terrasjes in achterafstraatjes waarvan ik het bestaan niet vermoedde. En elke keer opnieuw staat ze er op te betalen. Steevast zegt ze hetzelfde. „Volgende keer mag jij trakteren.‟ Elsbeth en Berthe kennen elkaar, Elsbeth en Gerdy ook. Berthe en Gerdy weten niet eens van elkaars bestaan. Is ook helemaal niet nodig, ik zie ze nooit tegelijkertijd deze drie totaal verschillende vrouwen. Elsbeth de huisvrouw, Berthe docent scheikunde en Gerdy, veelzijdig muzikante. Ondanks hun verschillen hebben ze één ding gemeen. De speciale smachtende blik waarmee ze me aankijken. Ze zullen nooit naar hem vragen, maar ik lees het in hun ogen. Hoe is het met hem? Is hij nog alleen? Vaak kom ik in de verleiding om antwoord te geven op hun onuitgesproken woorden. Gewoon, omdat ik ze graag gelukkig zie. Ik twijfel echter of eerlijkheid ze gelukkiger maakt dan onwetendheid. En daarom doe ik hetzelfde als zij. Ik kies voor het veilige zwijgen.

Nyx, de godin van de nacht, schrijft columns over dagelijkse dingen

Heel af en toe steekt een duiveltje de kop op en vraag ik me af wat de reden is dat ze telkens opnieuw contact met me willen. Hopen ze op een „slip of the tongue‟ van mijn kant of houden ze na al die jaren gewoon van mij om wie ik ben? Ik vraag er niet naar, daarvoor ben ik te laf. Sterker nog, de vraag is niet eens in mijn ogen te lezen. Nee, aan mij merken ze niets. Zelfverzekerdheid is wat ik elke keer opnieuw uitstraal naar deze vrouwen. Single en sexy zijn ze, alle drie. En alle drie verlangen ze nog steeds naar die ene grote liefde in hun leven. Die ene grote liefde die hen zo schandelijk in de steek liet. Vera heet ze. Mooi, jong, intelligent en sexy. Bereid om, met alleen een rugzak als bagage, maanden door India of een ander land met weinig comfort te zwerven. Goedbeschouwd belichaamt ze vooral de glans van de jeugd die Elsbeth, Berthe en Gerdy helaas niet meer bezitten. Rijpheid, volwassenheid, jaren van bezinning, hoe je het verder noemen wilt, het telde niet. Al deze eigenschappen werden keer op keer ingeruild voor jeugdige overmoed. Daarom begin ik niet over haar. Daarom vertel ik niet dat hij al weer een aantal jaar gelukkig is met Vera. Daarom vertel ik niet dat ze op dit moment voor twee maanden door India zwerven. ik hou dat alles voor mezelf. Want ik wil ze niet verliezen, de exen van mijn broer.

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

39

PAGINA

40

Nieuws uit de regio’s La Femme

Een bijzonder geslaagd kampeerweekend!

AMARANT

Het is een traditie geworden, het jaarlijkse kampeerweekend van La Femme. Dit jaar was de actieve Noord-Hollandse regio neergestreken in Kootwijk op de camping Harskamperdennen. Als voorzitter wilde ik graag bij de welkomsborrel van het kampeerweekend aanwezig zijn en ik was verrast door de omgeving. Een ellipsvormige terrein met hoge aarden wallen, begroeid met hoge bomen en struiken. Het gaf een intieme sfeer voor de bezoeksters van het kampeerweekend. Rijen tentjes waren al opgezet, hier en daar waren vrouwen nog bezig hun tentje op te zetten en op een enkele plek waren vrouwen al helemaal gesetteld en zaten lekker voor hun tent te lezen. Ik ontmoette er Kora, Irma en Margret van La Femme die het weekend dit keer organiseerden. Jarenlang was Tanja de motor achter het kampeerweekend, maar zoals voor iedereen een tijd van komen en gaan is, was dit ook voor Tanja het geval. Kora, Irma en Margret werden bijgestaan door een aantal andere vrijwilligers. Hun voornaamste taak is faciliteren van het een en ander. Zo hadden ze bijvoorbeeld voor een grote tent gezorgd. Mocht het weer omslaan, dan kon iedereen elkaar binnen droog ontmoeten. Maar er was ook voor verschillende wandelrouters gezorgd. Er was informatie over culturele uitstapjes zoals Paleis het Loo en het Kröller-Möllermuseum. Op vrijdag en zaterdag een borrel, op zaterdag een gezamenlijk diner, de inmiddels befaamde kaasfondue. Voor de rest geen vast programma zodat er alle ruime is om zelf iets te ondernemen of dat met een aantal vrouwen te doen. Tegen vijven begon de inschrijving met daar meteen achteraan de welkomsborrel. Veel vrouwen bleken elkaar te kennen, het leek een grote reünie. Vrouwen die nieuw waren werden op een zeer vriendschappelijke manier in de groep opgenomen. Nadat Kora haar openingswoordje had gedaan en ik ook mijn zegje had mogen doen ben ik gezellig een uurtje blijven plakken. De sfeer zat er meteen in. En dat is, zo heb ik begrepen het hele weekend zo gebleven. Ondanks het feit dat de grote tent nu en dan hard nodig was. Het is fantastisch dat La Femme dit initiatief van lang geleden vast weet te houden en elk jaar weer vrouwen een bijzonder weekend voorschotelt. Hulde! In het eerste weekend van november organiseert La Femme een wandelweekend. Meer informatie hierover zal ongetwijfeld binnenkort op de website verschijnen.

JAARGANG

42,

NUMMER

4

Foto’s La Femme kampeerweekend

PAGINA

41

PAGINA

42

La Gaite La Gaite is de naam van een theater dat in 1862 in Parijs gebouwd werd. In 1974 ging het theater failliet. In de jaren tachtig is het theater gerenoveerd en opnieuw in gebruik genomen. Niet alleen als theater maar als multifunctioneel centrum voor ontspanning. Film, concerten, tentoonstellingen etc. etc. Een plek waar mensen even uit hun gewone wereld kunnen stappen en met gelijkgestemden een paar uur kunnen genieten. En dat is wat La Gaite wil doen voor lesbische en biseksuele vrouwen. Een film, een optreden, een literaire middag. Maar ook wandelingen, boottochten, een picknick. Een plek zijn waar lesbische en biseksuele vrouwen met gelijkgestemden een paar uur kunnen genieten. La Gaite (spreek uit als La Ga-ie-tee) is de nieuwe naam van regio Utrecht-Amersfoort! De hele zomer is hard gewerkt aan een nieuwe website met een nieuwe uitstraling. Daarnaast hebben wij ons gericht op het nieuwe seizoen. Drie activiteiten staan in de steigers voor de resterende maanden van 2013. Op 29 september gaan we van start met een buitenactiviteit. Na een stadswandeling van een uurtje en een kopje koffie of thee gaan we de boot op voor een KunstVaarRoute. Daarin o.a. te zien de kunstwerken van Adriana Nichting die op bladzijde 35 besproken worden. Onze filmmiddagen zijn altijd leuk en de roep daarom blijft groot. Op 10 november zullen we weer een mini-filmfestival organiseren. Met een documentaire en een feelgoood-movie. In de pauze lekkere hapjes. Het ziet er naar uit dat de eerste middag voor 70plus vrouwen in december gaat plaats vinden. De invulling van het programma is nog niet rond maar vast staat dat het iets in de sfeer van de feestmaand zal worden. In het volgende nummer moet hierover meer bekend zijn.

De meest eigenzinnige regio van Groep 7152

Zeer zeker gaat er in het voorjaar ook een lange afstandswandeling van start. Datum en dergelijke zijn nog niet bekend. We houden je op de hoogte. Alle bijzonderheden van deze en andere activiteiten zijn te lezen op onze vernieuwde website. We hopen dat de activiteiten van 10 november en 22 december ook daadwerkelijk doorgaan. We moeten namelijk op zoek naar een nieuwe locatie. De WHAM, die ons altijd zo gastvrij ontving, sluit helaas per 1 oktober de deuren van haar gebouw. Betaalbare ruimtes zijn niet gemakkelijk te vinden maar we gaan er ons best voor doen. Wil jij je ook inzetten om La Gaite draaiende te houden? Meedenken over het programma? Een wandeling organiseren? Een workshop geven? Een activiteit organiseren waar wij tot op heden nog niet aan dachten? Meld je dan aan! Dit kan via e-mail ([email protected]), maar je kunt ook contact opnemen met de contactvrouw, 06-21808863

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

43

PAGINA

44

Info Groep 7152 Bestuur: Voorzitter: Secretaris: Penningvrouw:

Adriënne Nijssen Heldine Dunlop Ida Westra

[email protected] [email protected] [email protected]

Ereleden: Hannah van Buuren Elly Fraayen  Ida Ruyzendaal (postuum) Nel Welle Donker-Delfos Visser Riet Ruyzendaal-de Groot Administratie: Ans Algra Prinsenhof 37 2263 EV Leidschendam Giro 1884811 tnv St. Groep 7152 Email: [email protected] Regio’s en werkgroepen: Arnhem-Nijmegen: www.groep7152.nl/~arnhem Assen, : www.groep7152.nl/~assen Noord-Holland Noord: www.groep7152.nl/~nhnoord Utrecht-Amersfoort: www.groep7152.nl/~utrecht Werkgroep 50 pl(min)us: www.groep7152.nl/~50plus

Groep 7152 E-mail: [email protected]

AMARANT

JAARGANG

42,

NUMMER

4

PAGINA

Organisaties en hun werkterrein Anna Blaman Huis Bezoekadres (ma&di: 12.30-17.00 uur, woe: 11.00-17.00 uur) Openbare Bibliotheek Leeuwarden, 2e verdieping Wirdumerdijk 34, 8911 CE Leeuwarden Postadres: Postbus 4062, 8901 EB Leeuwarden  058-2347755  [email protected]  www.ihlia.nl (Het Anna Blamanhuis sluit op 1 oktober 2013 definitief haar deuren) CHJC Vereniging van christelijke homo’s en lesbiennes

Postbus 14722, 1001 LE Amsterdam  06-53234516  [email protected] www.chjc.nl COC Nederland

LKP Landelijk Koördinatiepunt Groepen kerk en homoseksualiteit

 via formulier op website  www.lkp-web.nl LNBi Landelijk Netwerk Biseksualiteit

Postbus 75087, 1070 AB Amsterdam  06-22938519 (dagelijks van 17.00-22.00 uur)  [email protected]  www.lnbi.nl Orpheus Voor mensen die in hun heterorelatie te maken hebben met homoseksuele, lesbische of biseksuele gevoelens van henzelf of hun partner.

Diverse regiogroepen in het hele land.  via bericht op website  www.orpheushulpverlening.nl

Federatie van Nederlandse verenigingen tot integratie van homoseksualiteit

Proud Prarents

Postbus 3836, 1001 AP Amsterdam Bezoekadres: Nieuwe Herengracht 49, 1011 RN Amsterdam  020-6234596  [email protected]  www.coc.nl

Voor ouders van homoseksuele jongeren

Antwoordnummer 2966, 1000 RA Amsterdam  020-6234596  www.proudparents.nl

Gay & Lesbian Switchboard

Voor homomannen, lesbische vrouwen, biseksuelen en transgenders wiens leven (tijdelijk) uit balans is vanwege meervoudige problematiek en psychische / psychiatrische klachten

Hier kun je terecht met jouw vragen over homo, bi- en transseksualiteit. Via mail of telefonisch.

Switchboard is telefonisch bereikbaar op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag van 14.00-18.00 uur en op donderdagavond van 19.00-21.00 uur.  020 623 65 65  [email protected]  www.switchboard.nl Homodok-Lesbisch Archief Amsterdam Informatie- en documentatiecentrum over homoseksualiteit en seksuele diversiteit

Oosterdokstraat 110, 1011 DK Amsterdam Bezoekadres: Oosterdokskade 143, 1011 DL Amsterdam  020-5230837  [email protected]  www.ihlia.nl John Blankenstein Foundation Draagt bij aan een open en veilig sportklimaat voor homo-, biseksuelen en lesbiennes

 06-51452330  [email protected]  www. johnblankensteinfoundation.nl Jong&Out Voor homo's, lesbo's, bi's en transgenders tot en met achttien jaar

 www.jongenout.nl

Rainbow Buddy Support

Postbus 10887, 1001 EW Amsterdam Bezoekadres: Droogbak 1-D, 1013 GE Amsterdam  020. 531 76 00  [email protected]  www.deregenboog.org Roze Hulpverlening Psychosociale hulpverlening voor homoseksuele, lesbische, biseksuele en transgender cliënten.

Op deze website staan de gegevens van meer dan 150 hulpverleners en 10 instellingen die affiniteit en ervaring hebben met hulpverlening aan cliënten met homoseksuele, lesbische, biseksuele of transgender gevoelens  www.rozehulpverlening.nl Stichting De Kringen Gespreks/gezelligheidsgroepenorganisatie voor homo- en biseksuele mannen en vrouwen

Landelijk informatiepunt:  06-83 22 97 97, best bereikbaar tussen 19.00 en 21.00 uur ‟s-avonds  via bericht op website  www.dekringen.nl Stichting Jongeren met een Homo Ouder Postbus 785, 6500 AT, Eindhoven  06-54346043  [email protected]  www.jmho.nl

45

Amarant

Aan dit nummer werkten mee: Maria Brakkee, Heldine Dunlop, Anne Keen,

Magazine van Groep 7152

Adriënne Nijssen, Nyx, Francis van Soest, Iris du Toit, Aafke Vlaanderen Oldenzeel, Wanita Met dank aan: Marian Bekker

Kopij voor Amarant jaargang 42, nummer 5 dient binnen te zijn op: 15 OKTOBER 2013 Vaste medewerkers sturen hun kopij naar: [email protected]

Marion Eelhart Adriana Nichting Joke Vervelde Anya Wiersma

Wil je reageren op een van onze rubrieken, stuur je reactie dan naar: [email protected] Wil jij jouw dilemma besproken zien, stuur je dilemma dan naar: [email protected]

In het volgende nummer o.a. 

Emsi en Isabelle over geloof en homoseksualiteit



Irma en Ineke over hun ’gewaagde’ ontmoeting



Eerste vrouwenstaking in Nederland



Elise Adelaïde Haighton, vrijdenkster en feministe



Alles over de handtas



Dajenne Wijngaarde over haar kunst



Pink Christmas