HersenletselCongres 2014 – 3 november
Cluster C – Annelies de Bruin & Gerdien Lindeboom
Disclosure belangen sprekers
(potentiële) belangenverstrengeling
Geen
De betrokken relaties bij dit project zijn:
CLUSTER C
Sponsoring of onderzoeksgeld:
Al zingend weer spreken
Honorarium of andere (financiële) vergoeding:
De effecten van het zingen in een afasiekoor
Aandeelhouder: Andere relatie, namelijk:
Annelies de Bruin & Gerdien Lindeboom 2
Altijd Wat
Muziek en taal Het is niet nieuw dat mensen met neurologische taal- en spraakstoornissen (zoals afasie en spraakapraxie) soms beter kunnen zingen dan spreken. Het bestuderen van relaties tussen muziek en taal gebeurde al in de negentiende eeuw. Garner, R.L., (1892). Recent onderzoek is onder andere gedaan door Patel, A.D., (2003). 3
Overeenkomsten muziek en taal • • • • •
4
Zingen ingang tot spreken
Klank Melodie Ritme Tempo Dynamiek
• Zingen positieve ervaring • Ingang om spreken en communicatievaardigheden te oefenen
Baker, F., & Uhlig, S., (2011). Baker, F., & Uhlig, S., (2011). Patel, A.D., (2008).
5
6
1
HersenletselCongres 2014 – 3 november
Cluster C – Annelies de Bruin & Gerdien Lindeboom
Behandelmethodes
Werkwijze afasiekoor
• MIT: Melodic Intonation Therapy Albert, M., Sparks, R.W, Helm, N.A., (1973).
• • • • • • • •
• MMIT: Modified Melodic Intonation Therapy Baker, F., (2000). • SMTA: Speech Music Therapy for Aphasia Bruijn, M. de, Zielman, T., Hurkmans, J., (2005).
Inzingen op klanken Zingen van bekende nummers Tempo aanpassen aan mogelijkheden mensen Variëren in dynamiek Ritmisch spreken Woorden ondersteunen met mondbeeld Klankondersteunende gebaren Maken van oogcontact
Kim, M., Tomaino, C.M., (2008). 7
Thaut, M.H., (2005).
8
Aanleiding
Aanleiding
• In 2010 start afasiekoor binnen instelling. • Doel koor: spraak/ taal en taalvaardigheid verbeteren van personen met afasie en/ of spraakapraxie. • Ervaringen sommige koorleden:
-
Cohen, N.S., & Masse, R., (1993): 3 groepen (zangers, ritmisch, controle) met neurologisch letsel (PD, CP, CVA): spraakverstaanbaarheid verbetert significant bij de zangers.
-
Tamplin J., Baker, F.A., Jones, B., Way. A., Lee, S., (2013): zingen in een koor lijkt onder andere een positief effect te hebben op de stemming en het zelfvertrouwen van koorleden met afasie.
- Woordvinding gaat makkelijker. - Spreken gaat makkelijker - Zelfvertrouwen om gesprek te starten neemt toe.
9
Aanleiding
10
Project • Inventarisatie afasiekoren in Nederland
• Onderzoek
11
12
2
HersenletselCongres 2014 – 3 november
Cluster C – Annelies de Bruin & Gerdien Lindeboom
Inventarisatie
Onderzoek
• Afasiekoren Nederland
Doel Onderzoeken of zingen in een (afasie)koor effect heeft op: - de vloeiendheid van het spreken, - de woordvinding, - verbale communicatie in het dagelijks leven, - de kwaliteit van leven, van de personen met afasie/spraakapraxie.
– Doelgroep, werkwijze, doelstellingen
• Website: www.afasiekoren.nl – Doel: toegang en bekendheid van de koren vergroten.
• Onderbouwde werkwijze beschikbaar stellen (aan de hand van de resultaten onderzoek)
13
14
Doelgroep onderzoek
Methodiek
Inclusie criteria • Afasie en/of spraakapraxie • 1 ICVA LH, • Leeftijd 18- 75 jaar, • NT1 Nederlands, • rechtshandig, • Chronische fase (< ½ jaar), • Geen individuele of groepstherapie (logopedie en/of muziektherapie). Uitzondering: deelname afasiegroepen, • Geen ernstige depressie in voorgeschiedenis, welke nog aanwezig is.
Met alle Nederlandse afasiekoren (< 40) is contact gezocht. Deelnemers van 6 koren doen mee. • Experimentele groep: personen met afasie en/of spraakapraxie, deelnemers van een afasiekoor. • Controlegroep: personen met afasie en/of spraakapraxie, geen individuele of groepstherapie (logopedie en/of muziektherapie). Uitzondering: deelname afasiegroepen.
15
16
Stroomdiagram aanmeldingen
•
Meetmomenten: T1 baseline, T2 na 6 maanden
Methodiek Aanmelding in totaal: N= 72
Aangemelde personen experimentele groep N = 49
Alle personen zijn op T1 en T2 getest met de volgende testen: • •
Aangemelde personen controle groep N = 23
Geschikte personen inclusie experimentele groep N = 20
Geschikte personen inclusie controle groep N = 23
Afvallers N = 3
Afvallers N = 6
• •
Akense Afasie Test (AAT) Amsterdam Nijmegen Test voor Alledaagse Taalvaardigheden (ANTAT) Diagnostisch Instrument voor Apraxie van de Spraak (DIAS), onderdeel articulatie van woorden Boston Benoem Taak (BBT)
Kwaliteit van leven Personen experimentele groep uiteindelijk N = 17
Personen controle groep uiteindelijk N=17
•
Nederlandse vertaling SAQOL-39
18
17
3
HersenletselCongres 2014 – 3 november
Cluster C – Annelies de Bruin & Gerdien Lindeboom
geslacht en leeftijd proefpersonen
Resultaten benoemen BBT M
Geslacht M
Leeftijd V
M
SD
SD
M
SD
experimentele groep
100,75
54,66
112,38
48,08
controlegroep
103,01
53,11
99,36
52,46
AAT-Benoemen experimentele groep
N=17
7
10
65,07
6,24
controlegroep
N=17
8
9
58,3
13,59
M
SD
M
SD
experimentele groep
82,06
36,17
89,76
29,05
controlegroep
84,35
33,57
83,06
34,47
19
Resultaten alledaagse verbale communicatie
20
Resultaten benoemen
gemiddelde scores BBT T1 en T2 115
ANTAT Begrijpelijkheid
SD
112,38
M
gemiddelde gecorrigeerde score
M
SD
experimentele groep
34,88
15,65
36,71
15,49
controlegroep
37,71
12,28
36,94
12,72
110
105 103,01 100
experimentele groep controlegroep
100,75 99,36
95
90 tijdstip 1
tijdstip 2
21
22
Resultaten alledaagse verbale communicatie
Resultaten benoemen Gemiddelde scores AAT-benoemen T1 en T2
gemiddelde score ANTAT Begrijpelijkheid T1 en T2
92 90
38
89,76
86 experimentele groep 84
84,35
controlegroep 83,06
82
37,71
37
gemiddelde scores
gemiddelde scores
37,5 88
82,06
80
36,94 36,71
36,5 36
experimentele groep
35,5 35
controlegroep 34,88
34,5 34 33,5
78 tijdstip 1
tijdstip 2
33 tijdstip 1
23
tijdstip 2
24
4
HersenletselCongres 2014 – 3 november
Cluster C – Annelies de Bruin & Gerdien Lindeboom
Met dank aan:
Bronvermelding • •
• Alle personen die hun medewerking verleend hebben aan ons onderzoek.
• •
Baker, F., Uhlig, S., (2011). Voicework in Music Therapy. London: Jessica Kingsley Publishers.
•
Blomert, L., Koster, Ch., (1995). Amsterdam-Nijmegen test voor Alledaagse taalvaardigheden (ANTAT). Amsterdam: Pearson Testpublisher. Cohen, N.S., & Masse, R., (1993). The Application of Singing and Rhythmic Instruction as a Therapeutic intervention for Persons with Neurogenic Communication Disorders. Journal of Music Therapy, XXX (2), 81-99. Feiken, J., & Jonkers, R., (2012). Diagnostisch instrument voor apraxie van de spraak (DIAS). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Garner, R.L., (1892). The Speech of Monkeys. London: William Heinnemann. Greatz, P., De Bleser, R., Wilmes, K.,(1992). Akense Afasie Test (AAT). Amsterdam: Pearson Testpublisher. Hurkmans, J., de Bruijn, M., Zielman, T., (2005). Speech-Music Therapy for Aphasia (SMTA): een nieuw behandelprogramma voor mensen met een afasie en/ of een verbale apraxie. Beetsterzwaag: Revalidatie Friesland. Kim, M., Tomaino, C.M., (2008). Protocol evaluation for effective music therapy for persons with nonfluent aphasia. Topics in stroke rehabilitation 15(6): 555-560 Loon -Vervoorn, W.A. van, Stumpel, H.J., Vries, L.A. de (1995). Boston Benoemtaak (BBT). Patel, A.D., (2003). Language, music, syntax and the brain. Nature neuroscience 6(7), 674-681. Patel, A.D., (2008). Music, Language and the Brain. New York: Oxford University Press. Tamplin J., Baker, F.A., Jones, B., Way. A., Lee, S., (2013). ‘Stroke a chord’: The effect of singing in a community choir on mood and social engagement for people living with aphasia following a stroke. NeuroRehablitation 32, 929941 Thaut, M.H., (2005). Rhythm, Music and the Brain. New York: Routledge.
•
• Roy Stewart, methodologist
• • • •
• Hersenstichting Nederland
• • • • •
•
25
Aerts, H., (2005). Nederlandse vertaling Stroke and Aphasia Quality of Life Scale-39 (SAQOL-39) (Hilary, K., 2003). Albert, M.L., Sparks, R.W., Helm, N.A., (1973). Melodic Intonation Therapy for Aphasia(MIT). Archives of Neurology 29, 130-131 Baker, F., (2000). Modifying the Melodic Intonation Therapy Program for Adults With Severe Non-fluent Aphasia. Music Therapy Perspectives 18(2): 110-114.
26
Woonzorgconcern IJsselheem, Verpleeg- en revalidatiecentrum Myosotis Engelenbergplantsoen 3 8266 AB Kampen 038-3394485
[email protected] www.afasiekoren.nl
27
5
