ALTERNATIEVE EIWITBRONNEN : SAMENVATTING IDEEËN

ALTERNATIEVE EIWITBRONNEN : SAMENVATTING IDEEËN DOEL LOCATIE DATUM BEGIN- EN EINDUUR DEELNEMERS

MODERATOR

Brainstorm rond alternatieve eiwitbronnen ahv 6 vragen Carestel, Groot-Bijgaarden 29/11/2012 14u-16u30

AVEVE Veevoeding Nutrition Sciences NV ALPRO CVA Wervel IDEA – Ignace Debruyne & Ass De Hobbit Alchemich Farma bvba Aveve-Dumoulin Orffa Belgium NV EVA vzw Sfinc Belgium Cargill Ter Beke Tessenderlo Chemie PB Gelatins Buteressence BV Cosucra Lodewijckx NV Ojah BV Ojah BV Flanders’ FOOD Flanders’ FOOD Flanders’ FOOD Flanders’ FOOD Stefan Coghe (Flanders’ FOOD)

Bogaerts Bruggeman Callewaert De Ceuster Debruyne Dossche Gerrits Reuter Segers Leenaert Ulichnowski Jakobi Bresseleers Quanten Verheyen Colmant Coucke Van de Bilt Willemsen Rijckaert Coghe Demarcke De Jonghe

Dirk Geert Danilo Patrick Ignace Frederik Jaak Werner Ludo Tobias Philip Ralf Guido Erwin Tine Guillaume Peter Henri Jeroen Veerle Stefan Marie Valerie

AGENDA 12:30 – 14:00

ONTHAAL MET BROODJESLUNCH

14:00 – 14:05

VERWELKOMING & AGENDA

14:05 – 14:35

INTRODUCTIE: JEROEN WILLEMSEN, OPRICHTER HET PLANEET, MEDE-OPRICHTER OJAH BV, PRODUCENT VAN BEETER®

14:35 – 14:45

PRAKTISCHE AANPAK BRAINSTORM SPELREGELS

14:45 – 15:00

RONDE TAFEL

15:00 – 16:15

BRAINSTORMGEDEELTE

16:15 – 16:30

VERDERE STAPPEN IN HET WERKPLAN VRAGEN?

16:30 – 17:00

NABESPREKING MET EEN HAPJE EN DRANKJE

BRAINSTORM HS2: VERSLAG

PAGINA 1 | 8

INTRODUCTIE: KADEREN VAN DE HAALBAARHEIDSSTUDIE De introductie werd verzorgd door Jeroen Willemsen, initiatiefnemer van Het Planeet (Platform Nieuwe Eiwitproducten), een initiatief van onze Noorderburen. In zijn presentatie werden de nodige stappen om eiwittransitie mogelijk te maken scherp gesteld. Deze presentatie is terug te vinden in bijlage.

INSTEEK AANWEZIGEN Aan de aanwezigen werd gevraagd hun insteek en motivatie voor deelname aan deze brainstorm te formuleren Dirk Bogaerts, AVEVE veevoeding

Alternatieve eiwitbronnen in veevoedertoepassingen

Geert Bruggeman, Nutrition Sciences


Danilo Callewaert, ALPRO

Op R&D-afdeling wordt veel onderzoek gedaan naar soja-innovaties

Patrick De Ceuster, Wervel

Interesse in duurzame en gezondere landbouw

Ignace DeBruyne, IDEA – Ignace Debruyne & Ass

Consultant rond eiwitchemie en food technology. Organiseert congressen/cursussen rond communicatie van duurzame voeding

Frederik Dossche, De Hobbit

De Hobbit staat voor biologische vegetarische voeding

Jaak Gerrits, Alchemich Farma bvba

Productie van algen voor farma en voeding stoot op heel wat drempels, bvb verkrijgen van een vergunning

Werner Reuter, AVEVE Dumoulin


Ludo Segers, Orffa Belgium NV

Actief in veevoeding, met specialisatie in eiwitbronnen (aminozuren)

Tobias Leenaert, EVA vzw

Ethisch vegetarisch alternatief – geïnteresseerd in allerhande alternatieven voor vlees


PAGINA 2 | 8

Philip Ulichnowski, Sfinc Belgium

Productie van blends van additieven, kruiden, aroma’s en ook vegetarische producten

Ralf Jakobi, Cargill

Producent van ingrediënten, geïnteresseerd in andere stromen

Guido Bresseleers, Ter Beke

Ter Beke neemt deel met een open mind

Erwin Quanten, Tessenderlo Chemie PB Gelatins

Trekt weg uit de bulk chemie richting voeding en duurzaamheid (gelatine)

Tine Verheyen, Buteressence

Productie van aroma’s voor food/feed: hoe plantaardige eiwitten lekker maken?

Guillaume Colmant, Cosucra

Producent van eiwitten

Peter Coucke, Lodewijckx

Productie van ei-eiwitten

Henri Van de Bilt, Ojah BV

Producent van Beeter (vleesvervanger)


PAGINA 3 | 8

BRAINSTORM – SAMENVATTING IDEEËN Aan de bedrijven werden 6 vragen gesteld voor deze brainstorm. De eerste vraag was individueel en overkoepelend, en hiervan werd ook een schema opgesteld op de flipchart: ■

Welke aspecten moeten aan bod komen in deze haalbaarheidsstudie?

De volgende vragen gingen dieper in op de concrete invulling van deze verschillende aspecten (werkpakketten) en werden in groepjes van drie à vier personen besproken: ■ ■ ■

■ ■

Welke nieuwe eiwitten zou u graag aan bod zien komen (prioritiseer van 1-5)? Welke aspecten zijn belangrijk in het verhaal van deze nieuwe eiwitten om u als consument te overtuigen? Welke aspecten zijn belangrijk in het verhaal van deze nieuwe eiwitten om u als producent te overtuigen? - Welke mogelijkheden/opportuniteiten ziet u als bedrijf voor het succesvol introduceren van nieuwe eiwitbronnen? Welke knelpunten ziet u als bedrijf voor het succesvol introduceren van nieuwe eiwitbronnen? Waaraan moet een product (van een nieuwe eiwitbron ) voldoen om een goed alternatief te zijn?

Vraag 1: Welke aspecten moeten bestudeerd worden in de haalbaarheidsstudie RENDABILITEIT ■

inventarisatie van de courante bestaande grondstoffen (stromen) + status van de nieuwe eiwitbronnen (plant, alg, bacterie, gist, insecten, enzymatische conversie) + in kaart brengen van de mogelijke valorisatie van nevenstromen als potentiële eiwitbron Indien nieuw: ■ nodige investeringen - beschikbare fondsen voor start kweek ■ kosten van droogproces vloeibare (neven)stromen ■ voordelen t.o.v. huidige bronnen

■ ■ ■

hoe evolueert die beschikbaarheid (locaal/internationaal) van traditionele eiwitten? Wat is de beschikbaarheid van nieuwe bronnen? - hoeveelheid in kg’s of tonnen prijs + prijsvolatiliteit van de grondstoffen of toch de gevoeligheid hiervoor flexibiliteit: inzetbaarheid in zowel food als feed zodat de afzet van de producent van het eiwit flexibel is in een ontwikkelende markt

CONSUMENT ■ ■

wat wil de consument? In welke mate mogen/moeten vleesvervangers lijken op smaken naar of iets hebben van vlees hoe nieuwe eiwitproducten aantrekkelijk maken voor iedereen - acceptatie op korte of lange termijn?

MARKT ■ ■

waar zitten de grootste opportuniteiten (ingrediënten, half fabrikaten, eindproducten) hoe complementair is de markt van vleesalternatieven t.o.v. traditionele industrie? Haalbaar alternatief op wat? Vlees,vis,soja,melk…


PAGINA 4 | 8

■ ■

groeipotentieel van eiwitproducten compromis dierlijke/plantaardige ….hybride producten

MAATSCHAPPIJ ■ ■ ■

gevolgen voor 3e wereld indien gebruik van niet-lokale producten? kansen voor plaatselijke landbouw  creëert (duurzame) jobs? wat is de bereidheid van bedrijven die werkzaam zijn in de dierlijke productie om aan de slag te gaan in de plantaardige?

DUURZAAMHEID/MILIEU ■ ■ ■

impact milieu - hoe duurzaam is de productie van huidige en nieuwe eiwitbronnen? inpasbaarheid in de lokale landbouw en klimaat versus import future-proof? Wat als er bvb minder regen valt? Is de productie dan verzekerd? mogelijkheden voor transitie door primaire sector van dierlijk vlees naar plantaardig

GEZONDHEID ■ ■

hoe goed verteert het – verteerbaarheid functionele eigenschappen/functionele voeding

VOEDINGSTECHNISCH ■ ■ ■ ■

voederwaarde: aminozuren samenstelling compromis dierlijke/plantaardige ….hybride producten - combineerbaarheid in nieuwe en bestaande producten technologische aspecten bij gebruik van vleesvervangers (soja , tarwe, ei, quorn) smaakproblematiek-onderzoek naar smaken (hoe vlees imiteren)

VOEDSELVEILIGHEID ■ ■ ■

safety van process allergeniciteit onzuiverheden - contaminanten – toxiciteit

FOOD VERSUS FEED OF SAMEN BEKIJKEN? JURIDISCHE ASPECTEN ■ ■

wetgeving ; novel foods bescherming van IP


PAGINA 5 | 8

Vraag 2: welke nieuwe eiwitten zou u graag aan bod zien komen (prioriteit 1-5) Opmerking: We mogen niet fixeren op de bronnen  tabellen zijn voor handen! SCREENING IN FUNCTIE VAN DE TOEPASSING VOOR MENS OF DIER OP BASIS VAN ONDERSTAANDE CRITERIA ■ ■ ■ ■ ■

smaak: sensorische eigenschappen consumer acceptance: pro-alternatief (via marketing) nutritionele appreciatie – bij dier : verteringsgraad door dierproeven graad van processing ten einde geen nevenstromen te hebben – 0% waste prijs – kost per ratio

MOGELIJKE EIWITTEN ZIJN (VOORKEUREN IN VET): ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

peulvruchten – erwten – bonen noten/zaden – koek van olie : Raapzaad – amandel – hazel - zonnebloem lupines hennep soja gluten aardappel insecten quorn paddenstoelen algen (micro & macro) kunstvlees synthetische aminozuren

Vraag 3: Welke aspecten zijn belangrijk in het verhaal van deze nieuwe eiwitten om u als consument te overtuigen BELEVING VAN HET PRODUCT ■ ■ ■ ■ ■

smaak/taste/ textuur geur/kleur convenience – gemakkelijk te verwerken in veel gerechten vorm/formaat - breedheid van gamma verzadigingsgevoel

VERHAAL ACHTER PRODUCT ■ ■ ■ ■ ■

duidelijkheid van ingrediënten en van waar ze komen nutritionele waarde – claims - is het gezond? hoe duurzaam is het - waarden (ethisch,dierenwelzijn) clean label veiligheid

MARKETING ■ ■ ■ ■ ■ ■

promotie imago beschikbaarheid pleasure gevoel, sociale impact perceptie van authenticiteit vs industrialiteit klikt het


PAGINA 6 | 8

■

prijs (tov vlees/melk)

Vraag 4: Welke aspecten zijn belangrijk in het verhaal van deze nieuwe eiwitten om u als producent te overtuigen? - Welke mogelijkheden/opportuniteiten ziet u als bedrijf voor het succesvol introduceren van nieuwe eiwitbronnen? ASPECTEN DIE U ALS PRODUCENT OVER DE STREEP TREKKEN ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

zonder verandering aan huidig proces niet kannibaliserend voor eigen product - het moet je geloofwaardigheid steunen concurrentieel voordeel geboden? - het moet meerwaarde geven, opbrengen wetgeving + patentbescherming functionaliteit/nutritionele waarde prijs en beschikbaarheid - resilience (beter bestand tegen prijsschommelingen) acceptatie van de consument - breed gebruik beschikbare technologie

OPPORTUNITEITEN ■ ■ ■ ■ ■ ■

prijs kan goedkoper t.o.v. dierlijke grondstoffen nieuwe waarden voor marketing - aantrekken van een nieuwe generatie duurzaamheid - valorisatie van nevenstromen houdbaarheid (plantaardig vs dierlijk) variatie in aanbod - anders, beter, uniek imago  Geen last van dingen negatieve connotaties zoals dioxinecrisis, BSE

MOGELIJKHEDEN ■ ■ ■

steun van de NGO’s eventueel subsidies aanspreken van nieuwe groepen potentiële afnemers

Vraag 5: Welke knelpunten ziet u als bedrijf voor het succesvol introduceren van nieuwe eiwitbronnen? CONSUMENT ■ ■ ■

consument acceptatie -conservativiteit & gebrek aan skills bij koks bij basis ingrediënten: toepasbaarheid prijs

BEDRIJF ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

kannibalisme met andere producten binnen bedrijf/impliceren dat dierlijke niet duurzaam zijn proceswijzigingen - passen in aangekochte technologie - inbouw van bestaande technologie of nieuwe incorporeren beschikbaarheid van grondstoffen fondsen voor r&d/marketing return of investment - introductiekost (technisch/product vereisten) energie- en waterverbruik bij processing + valorisatie van nevenstromen prijs/kost


PAGINA 7 | 8

WETGEVING ■ ■

strengere wetgeving EU/import novel food

Vraag 6: Waaraan moet een product (van een nieuwe eiwitbron ) voldoen om een goed alternatief te zijn? ideale eiwitbron= ■ ■ ■

proceseigenschappen: easy processing, polyvalent en multi-inzetbaar, goede prijs, beschikbaar lokaal, duurzaam - valorisatie nevenstroom, geen monopolie. producteigenschappen: nutritioneel volwaardig, neutrale smaak - goede sensorische eigenschappen, aanvaard door de consument, hypoallergeen, houdbaar, veilig zijn markteigenschappen: wetgeving voldoen, -prijs moet ok zijn, -vergelijkbare of beter eigenschappen/ voedingswaarde voor feed, food: deel van de trend

VERDER VERLOOP PROJECT EN VRAGEN Het werkplan en de timings voor het verdere verloop en invulling van dit project werden toegelicht aan de hand van de presentatie die is terug te vinden in bijlage 1. Gezien er al redelijke kennis bestaat omtrent de voornoemde eiwitbronnen, werd begin december op de wetenschappelijke adviesraad besloten om geen haalbaarheidsstudie op te zetten. Onafgezien van de studie, willen we ons engageren vanuit Flanders’ FOOD om antwoorden te bieden op de vragen die zijn gesteld. Dit zullen we doen door een inventarisatie van de beschikbare kennis uit te voeren. Deze inventaris zal in het programma van Flanders’ FOOD 2014-2015 worden ingepland.

BIJLAGE Introductie door Jeroen Willemsen, Het Planeet.


PAGINA 8 | 8

ALTERNATIEVE EIWITBRONNEN : SAMENVATTING IDEEËN

Recommend Documents