Doel van deze workshop. Hoe verwerk ik de toetsgegevens in een
datamuur op schoolniveau en in een datamuur op groepsniveau? Hoe vertaal ik de datamuur in een plan op
rekenverbeterplan Datamuur en Groepsplan Ad Kappen
schoolniveau en in een plan op groepsniveau? Hoe pas ik de dimensies van effectief
onderwijs toe?
Resultaat R & W E4
Vragen bij opbrengstgericht werken.
Afname CITO
De leerkracht: Wat moet ik doen? (vakdidactisch, wat moet ik aanbieden) Hoe moet ik het doen? (organisatorisch) Waar haal ik de tijd vandaan?
Wat dan?
Het gaan om verzamelen en registreren én analyseren én interpreteren én omzetten in een plan van aanpak.
De Directeur: Wat zegt de inspectie? Wat is onze visie?
datamuur
datamuur
A-B
C
D-E
A-B
C
D-E
Instructieonafhankelijk Verkorte instructie
Instructiegevoelig Basis instructie
InstructieAfhankelijk Verlengde instructie
Instructieonafhankelijk Verkorte instructie
Instructiegevoelig Basis instructie
InstructieAfhankelijk Verlengde instructie
Cassidy Sebastiaan Koen Bram Lisa Filip Maartje Lotte Kim Rick Hayelom Gijs Thomas
Sarah Arianne Jennifer Ricardo Romee Arys renske
Julius Marije damian
1
Differentiatie-model
Datamuur - groepsplan A-B
C
Instructieonafhankelijk Verkorte instructie Basisstof streefniveau Verrijken Verdiepen
Voorbereiding Start van de les: doel van de les. verkorteverkorte-instructie
D-E
InstructieAfhankelijk Instructie-gevoelig Verlengde instructie basisinstructie Basisstof; streefniveau
Zelfstandige verwerking Instructie onafhankelijke groep
Kern van de basisstof: fundamentele niveau Extra leertijd Herhalen Herhalen herhalen
A-B
C
D-E
leerlingen
InstructieInstructieOnafhankelijk onafhankelijk Basisstof Afname van DHH voor:
Basisstof Verrijken Verdiepen
Eigen leerweg
Instructieafhankelijk
Basisstof
Kern van de basisstof Extra leertijd Herhalen Herhalen herhalen
Alleen indien noodzakelijk, zo laat mogelijk inzetten. Na inzet van deskundigen
verdiepen leerlijnen
Instructiegevoelige groep
Instructie afhankelijke groep Zelfstandige verwerking
Gezamenlijke feedback / Afsluiting
Instructieafhankelijk
Verrijken
Verlengde Instructie
Feedback
Instructiegevoelig
Compacten
Zelfstandige verwerking
Feedback
Uitbreiding datamuur - groepsplan Begaafde en talent-volle
Basis Instructie en begeleide inoefening deel groep
basisleerlijn maatschappelijke
relevante leerstof
www.dhh-po.nl Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid webbased! Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid is beschikbaar.
Het Digitaal handelingsprotocol hoogbegaafdheid (DHH) is een compleet systeem voor de identificatie en het begeleiden van hoogbegaafde leerlingen uit groep 1 tot en met 8 van het basisonderwijs. signalering en begeleiding geeft richting aan al het handelen met betrekking tot hoogbegaafdheid niet alleen didactisch maar ook pedagogisch richtlijnen voor compacten voor alle vakken en methoden speciale aandacht voor kleuters
Instructiebehoeften Ontwikkelings-
perspectief. Leerrendement.
Eigen leerweg. Geen eigen leerweg tot en met groep 5. Eigen leerweg voor leerlingen met een rekenstoornis (dyscalculie?) Eigen leerweg voor ± 10% van de leerlingen, zij behalen het
fundamentele niveau niet. Praktijkonderwijs, LWOO en BB-onderwijs Niveau < M-7 Onderwijs gericht op basale vaardigheden, werken vanuit de context. Inperken van het onderwijsaanbod (schrappen): minder maar wel beter. Rekenmethode tot en met groep 5: niets schrappen Maatschappelijk relevante onderdelen: rekenen in dagelijks leven, inzicht in bewerkingen, rekenen met de rekenmachine.
www.slo.nl
2
Rekenverbeterplan: centrale factoren
rekenverbeterplan
Rol schoolleiding
Doel van het onderwijs is om alle leerlingen uit te
Instructie van de leerkracht
dagen om het beter te doen. .het beste eruit halen wat er in zit. .toegevoegde waarde van de school. Door de kwaliteit en effectiviteit van de instructie te
verhogen. drie dimensies van effectief onderwijs. Monitoring op basis van datafeedback.
Onze school, onze leerlingen, onze leerprestaties.
Directeur als onderwijskundig leider.
Geisoleerd groepsplan is onmogelijk, als u
als doel heeft “het beste uit de leerling halen” Dus een integrale aanpak op schoolniveau,
waarbij sprake is van een gezamenlijke verantwoordelijkheid en van een gezamenlijke aanpak van het rekenonderwijs. Groepsplan als uitwerking van schoolplan.
Verantwoordelijk voor het onderwijsresultaten
(toon mij een goede school en ik zal u een goede schoolleider laten zien!) Inzicht in veranderingsprocessen. Wat werkt op school Borgen van leesverbeterplan. Klassenconsultaties, controle Pressure and support. Inzet van interne begeleider.
rekenverbeterplan Start op schoolniveau Toepassen van de dimensies van effectief
onderwijs: het WAT, het HOE en het INNOVEREN. Beantwoorden van de drie vragen: .wat is mijn doel? .lig ik op koers? .wat ga ik doen?
3
Doel rekenverbeterplan.
Doelen niveau-indeling Streefdoelen commissie
Meijerink
Absolute normen gebaseerd op niveau-indeling: fundamentele kwaliteit: 80-85% score A+B+C streefkwaliteit: 60-65% score A+B excellente kwaliteit: 10% A+ Zorgleerlingen <5%
Fundamentele kwaliteit:
kennen en kunnen voor probleemloze doorstroming > vmbo bb en kb landelijk 75% Streefkwaliteit kennen en kunnen voor vmbo-t landelijk 50% Doelen op bestuursniveau?
Relatieve normen gebaseerd op percentage doelgroep-leerlingen zwak als vaardigheidsscore ≤ inspectienormen Onvoldoende – voldoende – goed - excellent
Datamuur op schoolniveau.
p e rc e n ta g e
≥ 85%
≥ 75%
< 75%
Streef Kwaliteit
≥ 65%
≥ 50%
< 50%
A+B
Datamuur op schoolniveau
rekenen juni 2009 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Fund. Kwaliteit A+B+C
Fund. kwaliteit
E-3
E-4
E-5
E-6
E-7
M-8
78%
88%
81%
71%
69%
71%
62%
32%
69%
38%
48%
42%
41%
7%
42%
8%
15%
12%
≥ 85%
A+ A-B A-B-C D-E eigen lw
groep 3
groep 4
groep 5
groep 6
groep 7
Streef Kwaliteit
≥ 65% Excellente Kwaliteit
≥ 10%
groep 8
groep
Doelen vaardigheidsscore
Afspraken over opbrengstgericht werken op schoolniveau Alle scholen
<15%
>15%
Excellent
67
67
67
Goed
>47.3
>50
>45
Voldoende
>44.1
>47
>42
Onvoldoen de
<44.1
>46
>41
≤ 45
≤ 36
Voorbeeld R&W M-4 Toets geeft een gemiddelde
vaardigheidsscore.
Afspraken over het WAT, basisleerstof en
Early warning system
G.v.Barneveld Rekenprestaties ook afhankelijk van kind- en thuisfactoren Op bestuursniveau normen vaststellen basis is tabel alle scholen. Inspectienorm = absolute ondergrens = zwak!!
Afspraken over het HOE
zwak
basisleerlijn Afspraken over begeleiden, implementeren en
borgen.
Cito lvs.
4
Afspraken over het WAT: de leerstof Groep 1 en 2: Aandacht aan gecijferdheid en wiskundige oriëntatie Tellen en getalbegrip Eind groep 2: Kennen van cijfersymbolen Tellen tot 20 Verder tellen Terugtellen vanaf 10 Buurgetallen noemen Groep 3 Optellen en aftrekken tot 10 gememoriseerd Groep 4 Automatiseringsoefeningen Oriëntatie in de telrij tot 100 Midden groep 4 optellen en aftrekken tot 20 geautomatiseerd Eind groep 4 vlot optellen en aftrekken tot 100 Groep 5 Oriëntatie in de telrij tot 1000 Aanleren van vermenigvuldigstrategieen Eind groep 5 tafels geautomatiseerd Groep 6-8 Onderhouden van de rekenvaardigheden die in de groepen 3 t/m 5 zijn aangeleerd Breuken, kommagetallen, verhoudingen en procenten
WAT Kwaliteit van het curriculum, de methode Basisleerlijn, een goede programmalijn vanaf groep 1 tm groep 8. Fundamentele doelen. Automatiseren Aandacht voor de telrij Aanbieden van een oplossingsstrategie. Kolomsgewijs rekenen of traditioneel rekenen (staartdelingen)
HOE
Doel (fundamentele kwaliteit en streefkwaliteit) Leertijd Convergente differentiatie en IGDI Kwaliteit en effectiviteit van de instructie, modelling. Zwakke rekenaars: instructietijd, welke oplossingsstrategie, maatschappelijk relevante leerstof. Ontwikkelingsperspectief. Begaafde en talentvolle leerlingen: DHH, compacten, verrijken, verdiepen, leerlijnen
INNOVEREN Datamuur op schoolniveau en op groepsniveau Monitoren Coachen en begeleiden / klassenconsultaties Directeur als onderwijskundig leider
opbrengstgericht werken. integratie van toetsing en instructie Niet dit
Toetsen
Vaststellen van (hoge realistische) doelen voor de verschillende groepen: fundamentele kwaliteit, streefkwaliteit en excellente kwaliteit.
Vaststellen van de effectieve lesweken en de ingeroosterde tijd. .groep 1 en 2: 20-30 minuten per dag .vanaf groep 3: één uur instructie- en oefentijd
Elke rekenles starten met automatiseringsoefeningen, optellen en aftrekken tot 10, 20, 100, tafels van vermenigvuldiging.
Convergente differentiatie, geen individuele leerlijnen voor zwakke rekenaars, aandacht voor begaafde leerlingen
Toepassen van IGDI-model,
Leerkrachtvaardigheden: directe instructie, modeling Didactische en organisatorische competenties. beheersen van de leerlijnen, opbouw van de leerstof. Handleiding methode, analyse van de leerresultaten (CITO-lvs)
Monitoring, bespreken van resultaten op schoolniveau: onze school, onze leerlingen, onze prestaties. Leren van en met elkaar.
Kind centraal .Deficit-gedachte .Onderwijs op maat. .externe attributie
Doelen centraal. .Evidence-based. .Leerstof centraal .Dimensies van effectief onderwijs .interne attributie
Ontwikkelingsgericht
Opbrengstgericht werken
Divergent differentieren
Convergent differentieren
Individuele handelingsplannen
groepsplannen
Relatieve doelen, leerrendement
Algemene doelen
Directeur integraal verantwoordelijk
Directeur als onderwijskundig leider -ketenbenadering -pressure and support
Individuele leerkracht leert
Systeem leert
Schoolbegeleiding aanbodgericht
Schoolbegeleiding vraaggericht
Analyse data op groepsniveau Wat zijn de te behalen doelen? Liggen we op koers? Leerlingen en leerstofgebieden. Wat hebben we al gedaan w.b. het WAT, het HOE? Wat zijn de resultaten / effecten geweest?
tie Instruc
Wat gaan we de komende periode doen?
Dit willen we.. Toetsing
rekenverbeterplan Enschede
Basis-afspraken
Afspraken over het HOE.
Instructie
.het WAT en het HOE. (vakdidactisch en organisatorisch) .leerstof (begrijpen) .leerlingen. Van goed naar beter. (presteren)
5
Datamuur - groepsplan A-B
C
D-E
Instructieonafhankelijk
Instructie-gevoelig
Instructieafhankelijk
Basisstof streefniveau Verrijken Verdiepen
Basisstof streefniveau
Kern van de basisstof: Fundamentele niveau Extra leertijd Herhalen Herhalen herhalen
Doelen rekenverbeterplan Koppeling van: doelen Aanbod op fundamenteel niveau en op streefniveau CITO-toetsen rekenen & wiskunde .inhoudsbeschrijving .doorgaande lijn .vaardigheidsprofiel zwakke-gemiddelde-goede leerling Aanbod in de methode Nemen van beslissingen: niet aanpassen van de doelen aanpassen van het aanbod aanpassen van aanpak aanpassen van organisatie.
groepsplan
beginsituatie Doelen: presteren en begrijpen Instructiebehoeften en instructietijd Organisatie automatiseringsoefeningen leerstofplanning evaluatie aandachtspunten, zoals begeleiding en ondersteuning.
Differentiatie-model Voorbereiding Start van de les /verkorte instructie
Zelfstandige verwerking Instructie onafhankelijke groep
Basis Instructie en begeleide inoefening deel groep Zelfstandige verwerking
Verlengde Instructie
Instructiegevoelige groep
Instructie afhankelijke groep
Feedback Feedback
Zelfstandige verwerking
Gezamenlijke feedback en Afsluiting
6
groepsplan
Feedback over “doel van deze workshop”.
Format.
Hoe verwerk ik de toetsgegevens in een
datamuur op schoolniveau en in een datamuur op groepsniveau? Hoe vertaal ik de datamuur in een plan op
schoolniveau en in een plan op groepsniveau? Hoe pas ik de dimensies van effectief
onderwijs toe?
succes Ad Kappen
[email protected] Literatuur: Effectief omgaan met verschillen in het rekenonderwijs – G.Gelderblom (CPS 32257) Effectief omgaan met zwakke rekenaars – G.Gelderblom (CPS 32275) Klassenmanagement in de basisschool – M.Forrer en E.Schouten (CPS 32297) Minimumdoelen Rekenen en Wiskunde – A.Noteboom SLO (slo 1.4599.096)
7
