Aliyah – maken
april 2005
1 - Wat is Aliyah? 2 - Wat zegt JEZUS er over? 3 - Wat zeggen de profeten over aliyah? 4 - Hoe gaat het vandaag met aliyah? 5 - Wat betekent het woord aliyah?
5 - We beginnen met de laatste vraag: wat betekent het woord aliyah? Aliyah* betekent: opgaan, opklimmen, omhoog gaan. Het is een Hebreeuws woord, dat in het Oude Testament zowel in letterlijk als in overdrachtelijke betekenis gebruikt wordt.
* Aliyah is in de Strong concordantie woord nr 05927 hle van het werkwoord ‘âlâh, optrekken, opgaan, opklimmen. Men ging óp naar Jeruzalem, en in Jeruzalem ging men óp naar de tempel, naar de HEER.
* Ana’baino is het vergelijkbare woord in het Grieks in het NT, strong woord nr 305 opklimmen, omhoog gaan. 1 - Wat zijn bijbelse voorbeelden van aliyah? ◊ ◊
◊ ◊ ◊ ◊ ◊
◊ ◊
Oude testament: Psalm 122:4 Jeruzalem, waarheen de stammen opgaan. Jeremia 31:6 ‘Komt, laat ons opgaan naar Sion, tot de HERE, onze God.’ Nieuwe testament: Mattheus 20 18 . . . Jezus sprak tot hen: Zie, wij gaan óp naar Jeruzalem Marcus 15:41 . . . . . Er waren vele vrouwen, die met Hem opgegaan waren naar Jeruzalem Lucas 18:10 . . . . . . Twee mensen gingen op naar de tempel om te bidden. Johannes 7:14 . . . Op de helft van het feest ging Jezus op naar de tempel en leerde Johannes 11:55 . . . .Velen gingen vóór het Pascha op naar Jeruzalem, om zich te reinigen Johannes 12:20 . . . .Ook Grieken gingen op, om op het feest te aanbidden Handelingen 21:15 Na die dagen maakten wij ons reisvaardig en gingen op naar Jeruzalem.
Vanuit heel Israël ging men óp naar Jeruzalem - het is een letterlijk klimmen, want de stad ligt op bergen. Maar tevens beleeft men het als een geestelijk opgaan naar de stad van God, naar de grote Koning. En binnen Jeruzalem gaat men weer hoger óp, naar de tempel, het Huis van God. Joden die buiten Israël wonen, spreken nog over een derde soort ópgaan: aliyah-maken* wanneer ze het over *emigreren naar Israël hebben. Zo krijgen we een spiraal van ópgaan: 1) Buiten Israël gaat men óp naar Israël. 2) Binnen Israël gaat men óp naar Jeruzalem. 3) Binnen Jeruzalem gaat men óp naar de tempel en óp naar God, een climax van opgaan. Heel veel Joden wonen al eeuwen buiten Israël. ◊ In 722 v.C. zijn 10 van de 12 stammen als gevangenen weggevoerd in ballingschap. ◊ In 587 v. C. wordt Jeruzalem veroverd, de 1e tempel verwoest, en dan worden de overige 2 stammen, Juda en Benjamin, weggevoerd naar Babel. In Babel leeft men met een hevig heimwee, en iemand maakt Psalm 137 1 Aan Babels stromen, daar zaten wij, ook weenden wij, als wij Sion gedachten. 2 Aan de wilgen aldaar hingen wij onze citers; 3 want daar begeerden zij die ons gevangen hielden, van ons een lied, en zij die ons mishandelden, vreugdebetoon: zingt ons een der liederen van Sion. 4 Hoe zouden wij des HEREN lied zingen op vreemde grond? 5 Indien ik u vergete, o Jeruzalem, zo vergete mij mijn rechterhand; 6 mijn tong kleve aan mijn verhemelte, als ik uwer niet gedenk, als ik Jeruzalem niet verhef boven mijn hoogste vreugde.
50 jaar later mogen deze Joden uit Babel terug naar hun land om de tempel en de stadsmuren van Jeruzalem te herbouwen. Sindsdien oefenen diverse volken macht over het land en volk van Israël uit. In de tijd van Jezus zijn het de Romeinen.
2 - Wat zegt JEZUS over Aliya? Jezus wordt in het hele nieuwe testament, als Joodse man beschreven: zo is Hij aangekondigd in de profeten, zo is Hij geboren, lijfelijk uit Mirjam, wettelijk geadopteerd door Josef, beiden uit de stam Judah bovendien wordt Jezus ‘Gods Zoon’ genoemd, vanwege zijn ontstaan door heilige Geest en door de schaduw van de kracht van de Allerhoogste Lucas 1 Ook op de laatste bladzijde van de Bijbel is Jezus Joods volgens zijn eigen woorden:
Jezus: “Ik ben de wortel en het geslacht van David” en de engelen jubelen: “Zie de leeuw uit de stam Judah, Hij heeft overwonnen!” openbaring 5:5. Heeft deze Lééuw van Judah ook iets gezegd, dat ons op een hedendaagse Aliya zou kunnen wijzen? Als zijn leerlingen Hem vragen hoe te bidden, dan leert Jezus hen eerst over het hart van de Vader te bidden, en daarna iets over onszelf. In het ‘Onze Vader’ Derek Prince vertelt, dat wij in het Onze Vader, het gebed dat Jezus ons gaf, iedere keer vragen om de terugkeer van de joden naar hun land, als wij bidden: Uw naam* worde geheiligd!
*Uw naam worde geheiligd! Voor Joden die de geschriften van de thora en de profeten kennen ligt het waarschijnlijk veel helderder, dat deze bede verwijst naar het inzamelen van de ballingen uit de diaspora. Baruch Ha Shem Adonai! (gezegend de naam van de Heer, Jhwh) een veel gebezigde uitroep - De naam - die nu gelasterd wordt onder de volken, omdat duidelijk is dat God zijn volk niet heeft kunnen houden in hun beloofde land.
Als Jezus’ leerlingen hem vragen, dat Hij hen zal leren bidden, dan geeft Hij het gebed aan, dat wij kennen als het Onze Vader in Matteüs 6:8-13. “God jullie Vader weet, wat jullie nodig hebben, nog vóór jullie het Hem vragen. Bidt dan als volgt” Onze Vader die in de hemelen zijt * uw naam worde geheiligd uw Koninkrijk kome uw wil geschiede gelijk in de hemel alzo ook op de aarde Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren en leid ons niet in verzoeking maar verlos ons van de boze
Hóe wordt de naam van onze Vader geheiligd / ontheiligd? En wat doet dat Hem?
Zij zullen mijn Naam heiligen, Jakob en z’n kinderen, als ze mijn werk in hun midden zien -Jesaja 29:23 God leidt zijn volk, om Zich een luisterrijke Naam te maken - Jesaja 63:14 Ik, Jhwh, verstrooide hen onder de volken, Ezechiël 36:19-21 de volken zeiden: ze zijn het volk van Jhwh en tóch moesten ze weg uit zijn land, Ez 36:20 Dit deed Mij leed** om mijn heilige Naam, Ez 36:21
** Ons gelovig hart dringt ons, om te delen in dit leed van Vader, en met Jezus mee te bidden: “Onze Vader in de hemelen, breng Uw volk, dat Uw naam draagt, in zijn geheel terug in Uw land! Maak hen voorspoedig en doe hen veilig wonen! Was hen schoon en zend Uw Geest, zoals U hebt gesproken door uw profeten. Verheerlijk Uw glorierijke Naam, vol genade en waarheid en trouw. Ja, Uw Naam worde geheiligd over heel de aarde! Uw Rijk kome! Uw wil geschiede, zoals het vaststaat in de hemel, laat het zo gezien worden door alle volken op aarde! Lof en eer voor U, Koning voor eeuwig!”
omwille van mijn heilige naam, zal Ik, God van de hemelse legers, mijn grote naam zelf heiligen, Ez. 36:22,23 en u, huis van Israël, zal Ik bijeenvergaderen uit álle landen vs 24 zonder dat Ik íemand van u zal achterlaten, Ez 39: 28 Ja, Ik zal íjveren voor mijn heilige naam , als Ik hen terug breng voor het oog van tálrijke volken! Ezechiël 39:25-29
Als het hele volk weer terug is, en met God verzoend, dan kan Jezus als Zoon van David, regeren vanuit Jeruzalem over heel de aarde. Overeenkomstig het profetenwoord aan koning David, koning naar Gods hart, uit de stam Juda: “Indien uw zonen op hun weg acht geven en in trouw, met hun gehele hart en met hun gehele ziel, voor mijn aangezicht wandelen, dan zal het u niet ontbreken aan een man op de troon van Israël” 1 Koningen 2:4.
Jezus, de zoon van David, heeft voor eeuwig voldaan aan deze voorwaarden. ‘uw troon zal vast staan’ 2 Samuël 7:16 Het Koningschap van Jezus, uit de stam Juda, nazaat van koning David, in de orde van Melchisedek, heeft geen einde. “Jezus, Leeuw uit de stam Juda, U hebt overwonnen!!” Hallelujah! Uw Koninkrijk kome!
3 - Wat zeggen profeten over aliyah? 1
het is Gods werk Deuteronomium 30:4-5 Al waren uw verdrevenen aan het einde des hemels, Ik, uw God, zal u vandaar bijeenbrengen en u brengen naar het land, dat uw vaderen bezeten hebben.
2
het betreft alle 12 stammen Jesaja 11: 10-12 de Here zal wederom zijn hand opheffen, om los te kopen de rest van zijn volk . . de verdrevenen van Israel verzamelen en de verstrooide dochters van Juda vergaderen van de vier einden der aarde
3
het overtreft de uittocht uit Egypte, zo zeer, dat daar niet eens meer over gesproken wordt. Moet dus nog komen, want vandaag wordt Pesach nog elk jaar op traditionele manier gevierd. Jeremia 16:14-17 De dagen komen, luidt het woord des HEREN, dat niet meer zal gezegd worden: “Zo waar de HERE leeft, die de Israëlieten uit het land Egypte heeft gebracht” maar veeleer: “Zo waar de HERE leeft, die de Israëlieten heeft doen optrekken uit het Noorderland en uit al de landen waarheen Hij hen verdreven had” . . . Ja, Ik zal hen terugbrengen in het land dat Ik aan hun vaderen gegeven had.
4
a) eerst . . . de uitnodiging b) daarna . . . de jacht . . . c) resultaat . . . niet één blijft achter Jeremia 16:16 Zie, Ik ontbied vele vissers, luidt het woord des HEREN, die zullen hen opvissen; daarna zal Ik vele jagers ontbieden, die zullen hen opjagen . . . want mijn ogen zijn op al hun wegen
5
het volk zal veilig wonen Maar het huis Israels zal geen wondende doorn noch pijndoende distel meer hebben onder alle omwonenden die hen verachten. Als Ik het huis Israels bijeenverzamel uit de natiën, in wier land zij verstrooid zijn, dan zal Ik Mij ten aanschouwen van de volken aan hen de Heilige betonen, en zij zullen wonen in hun land, dat Ik aan mijn knecht Jakob gegeven heb. Zij zullen daar veilig wonen en huizen bouwen en wijngaarden planten; ja veilig zullen zij wonen, ( er zijn vele, vele getuigenissen van wonderlijke bewaringen, en bommen en raketten die geen doel troffen. Maar de volkomen veiligheid is nog onderweg)
Ezechiël 28:24-26
6
7
vijandige volken zullen Gods toorn over zich krijgen. Ezechiël 28:26 zij zullen weten, dat Ik, de HERE, hun God ben, terwijl Ik gerichten voltrek aan allen uit hun omgeving, die hen veracht hebben. Slotwoorden van 3 profeten: Amos Verwoeste steden zullen zij herbouwen en bewonen. Wijngaarden zullen zij planten en de wijn ervan drinken. Boomgaarden zullen zij aanleggen en de vrucht daarvan eten. Ik zal hen planten in hun grond, en zij zullen niet meer worden uitgerukt uit de grond die Ik hun gegeven heb, zegt de HERE, uw God. Obadja Verlossers zullen de berg Sion bestijgen, om over het gebergte van Esau gericht te oefenen, en het koningschap zal zijn aan de HERE. Zacharia Als die tijd aanbreekt, zal zelfs op de bellen van de paarden gegraveerd staan: ‘Aan de HEER gewijd’ De kookpotten in Jeruzalem en Juda zullen aan de HEER van de hemelse machten gewijd zijn; ieder die wil offeren kan ze gebruiken om er zijn offer in te bereiden. Als die tijd aanbreekt,zullen er nooit meer handelaars zitten in de tempel van de HEER van de hemelse machten. NBVvertaling
Micha 4:7,8 Te dien dage, luidt het woord des HEREN, zal Ik het kreupele stellen tot een overblijfsel, en het verdrevene tot een machtig volk, en de HERE zal Koning over hen zijn op de berg Sion, van nu aan tot in eeuwigheid.
4-Hoe gaat het vandaag met Aliyah? Sinds de staat Israël op 14 mei 1948 als een natie in één dag geboren werd, volgens Jesaja 11:13, is de immigratie van Joden massaal op gang gekomen. De eerste 3 jaar kwamen ruim 684.000 oliem (mensen die ópgaan) als immigrant binnen. Er kwamen holocaust-overlevenden uit Europa, vluchtelingen vanuit moslimlanden in N-Afrika en het Midden Oosten, complete gemeenschappen uit Jemen en Irak. En vanaf 1989 zo’n 800.000 Russische Joden vanuit de v.SU. Een wonder van integratie dat zijn weerga niet kent. Berooide, vaak getraumatiseerde mensen, die gevoed, gekleed, gehuisvest en voorzien van school en werk moeten worden, betekenen een gigantische uitdaging, die nog steeds voortduurt. Een taak waar Israël niet alleen voor staat. De profeet Jeremia 31:10 roept namens de Eeuwige de volken op, om bekend te maken dat Godzelf dit tot stand brengt. Zij krijgen opdracht om te zeggen:
“Hij die Israël verstrooide, zal het verzamelen!” ‘n Korte boodschap, die openlijk, helder en duidelijk uitgesproken moet worden door niet-Joden die eveneens in de God van Israël geloven. Wie anders dan wij kunnen die volken zijn, wij, de gelovigen uit de volken, die in diezelfde God van Israël geloven en Hem dienen? Wij moeten blijkbaar uitspreken:
“Hij die Israël verstrooide, zal het verzamelen en het behoeden als een herder zijn kudde.” Wie, wat waar? Jeremia 31:10 Hoort het woord des Heren, o volken, verkondigt het in verre kustlanden en zegt: ◊ Wie moeten horen? o volken. ◊ Wat moeten we zeggen? “Hij die Israël verstrooide, zal het verzamelen” ◊ Waar moeten wij dat verkondigen? in verre kustlanden - kustgebieden, eilanden, continenten . Met deze boodschap komen we meteen langszij Israël, en bevestigen hen in hun bestaan als land en natie. De Heer gebruikt slechts drie woorden: hij-die-verstrooide Israël zal-het-verzamelen Een korte boodschap met een dynamische effect. Het woord voor verzamelen dat hier door de Heer gebruikt wordt is opvallend kibbetz, Derek Prince wijst erop, dat je daarom zou kunnen vertalen met: “Hij die Israël verstrooid heeft, zal hen terugbrengen in kibboetsen.” - 2500 jaar later worden letterlijk kibboetsiem opgezet, verbazend. En bovendien geeft de Heer aan dat het geen tijdelijke zaak is, want Hij zal Israël “behoeden, als een herder zijn kudde”. Een belofte van zorgzaam begeleiden door de Heer. Conclusie uit dit Bijbelwoord:
Met Israël en de gelovigen uit de volken én Zichzelf vlecht JHWH een drievoudig snoer! dat volgens Prediker niet snel verbroken kan worden! Prediker 4:12 Kan iemand er één overweldigen, twee zullen tegenover hem kunnen standhouden; en een drie- voudig snoer wordt niet spoedig verbroken. Drie woorden van JHWH waarmee Hij een sterk drie-voudig snoer vlecht! p.s. In de scheepsbouw worden de dikke kabels opgebouwd uit dunne kabeltjes die gevlochten zijn van drie touwen, en die kabeltjes worden met z’n drieën gebundeld tot een dikkere kabel, die op zijn beurt weer met z’n drieën samengevoegd worden tot een nog dikkere kabel, totdat de uiteindelijke kabel dik genoeg is. Supersterk moet dat zijn. Een drie-eenheid, supersterk!
