ALGEMENE GEGEVENS. STAGIARE Cobi van Kollenburg Weezenhof AW Nijmegen STAGEBEDRIJF

Stageverslag Cobi van Kollenburg

2014

stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

ALGEMENE GEGEVENS STAGIARE Cobi van Kollenburg Weezenhof 6443 6536 AW Nijmegen024-3220675 [email protected] STAGEBEDRIJF LOS stad om land De Gruijterfabriek Veemarktkade 8 5222 AE te ‘s Hertogenbosch. Tel: 073 - 7113770 Fax: 073 – 7113771 www.losstad om land.nl Mentor: Hans van Kempen SCHOOL Hogeschool van Hall Larenstein Larensteinselaan 26A 6880 GB Velp Stagecoordinator: Wim Simons Periode: 2 september-28 februari Datum verslag: december 2013



afb. 0.1 reeds afgelegde weg

Voorwoord Voor u ligt het stageverslag dat het eindresultaat is van mijn stageperiode bij LOS stad om land te Den Bosch. Deze stage is de afsluiting van mijn 2 jarige Associate Degree tuinen landschapsinrichting in deeltijd aan de Hogeschool Van Hall Larenstein. Ik vond het erg leuk, leerzaam, maar ook confronterend om bij een ontwerpbureau als LOS stage te lopen. Tijdens de stage heb ik kennis gemaakt met de beroepspraktijk en daardoor een veel beter zicht gekregen op het werkveld en de benodigde competenties die je als assistent ontwerper nodig hebt om te kunnen werken bij een bureau dat ruimtelijke plannen maakt. Maar ook op persoonlijk vlak heb ik veel geleerd. Ik ben erachter gekomen waarin ik me verder wil ontwikkelen en wat mijn struikelblokken zijn. Ik kan mijn eigen kunnen beter inschatten. Echter heb ik nog steeds niet een duidelijk toekomstbeeld voor me. Ik wil alle medewerkers en medestagiaires van LOS ontzettend bedanken voor hun openheid, vriendelijkheid en onuitputtelijke geduld. Cobi van Kollenburg Begeleider: Cobi: stageverslag Cobi van Kollenburg 2013


afb. 0.2 bord aan gevel De Gruyterfabriek

Inhoud 1 Inleiding

blz 9

2 Leerdoelen 2.1 Mijn studie op Larenstein 2.2 Leerdoelen 2.3 Stage voorbereiding 2.4 Waarom LOS

blz. 11 blz. 11 blz. 11 blz. 13 blz. 15

3 LOS stad om land 3.1 Wie is LOS 3.2 Waar houdt LOS zich mee bezig 3.3 Organisatie en structuur 3.4 Kwaliteits en budget bewaking

blz. 17 blz. 17 blz. 19 blz. 19 blz. 21

4 De werkzaamheden/projecten/opdrachten 4.1 Studie landschapstypen Oost China 4.2 Parkplan 4.3 Ruimte voor Ruimte Eersel

blz. 23 blz. 25 blz. 39 blz. 43

5 het sociaal communicatief functioneren

blz. 51

6 Evaluatie 6.1 Evaluatie leerdoelen vanuit opleiding 6.2 Evaluatie persoonlijke leerdoelen

blz. 53 blz. 53 blz. 53

7 Conclusie

blz. 55

8 Bronvermelding

blz. 57 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

8 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

afb. 1.1 De Gruyterfabriek

1 Inleiding 1 Inleiding Onderdeel van de 2 jarige AD opleiding tuinen landschapsinrichting is een stage. De duur van de stage is 30 dagen. Dat komt neer op 10 weken, 3 dagen in de week. Gezien mijn geringe ervaring met, en kennis van het werkveld kies ik ervoor een stage van24 weken, ofwel 6 maanden te lopen. In dit verslag worden achtereenvolgend mijn leerdoelen, het stage bedrijf en mijn werkzaamheden beschreven. Vervolgens volgt een evaluatie en trek ik mijn conclusies na aanleiding van de gelopen stage. Met dit verslag wil ik de ontwikkelingen die ik tijdens de stage heb doorgemaakt laten zien. Dat zal vooral aan de hand van afbeeldingen zijn van Visuals die ik heb gemaakt. Tijdens de stage periode wil ik de opgedane schoolkennis aan de praktijk toetsen om erachter te komen wat mijn mogelijkheden zijn. In hoeverre ben ik daadwerkelijk in staat te functioneren als een assistent ontwerper.

stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 9


afb. 2.1 ontwerp ruimte 2012

2 Leerdoelen 2.1 Waarom Larenstein Na jaren in de financiële sector gewerkt te hebben, werd bij mij de behoefte zinvol werk te verrichten steeds groter. Zinvol houd in dat ik bezig kan zijn met de dingen in het leven die er voor mij toe doen. Nou zijn dit op zich heel grote thema’s als opwarming van de aarde, de energie transitie, en de leefbaarheid op onze planeet. Ik heb niet de illusie dat ik persoonlijk daar veel aan kan veranderen, maar er gebeurd op dit moment wel van alles op kleinere schaal. We zitten in een tijd waarin we op zoek zijn naar hoe het anders en beter kan en ik wil daar op mijn eigen bescheiden wijze aan bijdragen.

2.2 Leerdoelen vanuit de opleiding Vanuit de opleiding zijn ons een aantal leerdoelen meegegeven. Dit zijn enkele punten waar je aan het einde van de stage aan moet voldoen. • Ruimtelijke ingrepen inzichtelijk maken • Keuzes maken wat betreft doeltreffende visualisatie techniek • Project visualiseren mbv Adobe, handtekeningen en foto’s • Onderdelen van een ontwerp door ontwerpen, uitwerken en detailleren

Ik heb om me heen gekeken en zag dat er in de directe omgeving, de stad, de wijk nog zoveel anders kan, beter, mooier, prettiger. Na enige oriëntatie werd Van Hall Larenstein de opleiding waarvan ik dacht het meest praktisch te worden opgeleid. De keuze voor de richting tuinen landschapsvormgeving is puur gemaakt omdat ik er zo ontzettend veel plezier aan beleef en er het meest affiniteit mee heb.

Hiernaast heb ik ook een aantal persoonlijke leerdoelen opgesteld. Deze leerdoelen heb ik gekozen omdat dit punten zijn die ik wil verbeteren. Het zijn volgens mij ook heel essentiële vaardigheden om als assistent ontwerper goed te kunnen functioneren. Misschien dat deze doelen tijdens de stage wijzigen of dat de stage niet geschikt is bepaalde doelen uit te oefenen.

De keuze om de Associate Degree te gaan volgen is vooral een economische keuze. Omdat ik het bankenwezen kon verlaten met een kleine premie kreeg ik de mogelijkheid een studie te volgen, maar meer dan twee jaar zat er niet in. Daarnaast heb ik nooit de ambitie gehad een ontwerper te worden of te zijn. Wel wil ik graag deelnemen aan de processen die leiden tot goede ontwerpen en prettige publieke en/of groene buitenruimten.

Stagedoelen specifiek • Adequater met tekenprogramma’s werken • Keuzes beargumenteren • Analyseren • Snel schetsen



afb. 2.2 webpagina NVTL 2013

2.3 Stagevoorbereiding Door het volgen van de opleiding tuinen landschapsvormgeving maak ik een grote switch in mijn werkzame leven. Het nieuwe werkterrein is voor mij een onontgonnen gebied en ik ben niet thuis in de bedrijven en bureaus die hierin werkzaam zijn. De voorbereiding van de stage begint dan ook met de vraag; waar vind ik mogelijke stage adressen. Ik start mijn zoektocht via de site van de NVTL waar ik op een kaart alle aangesloten bureaus in mijn omgeving kan zien. Ik zoek bureaus die niet te groot zijn, omdat je dan verdwijnt in de massa, maar ook niet te klein. Er moet ruimte zijn om een stagiair te begeleiden. Ik kijk naar het soort werk wat ze leveren en wat de uitstraling is van het bedrijf. Zou ik me daar op mijn plek voelen, spreekt het mij aan wat ze doen en hoe ze dat doen?

komen. Vóór ik naar het gesprek ga verdiep ik me opnieuw in het bureau. Tussen het maken van de lijst met bedrijven en het daadwerkelijk uitgenodigd worden voor een gesprek zitten een aantal maanden en eerlijk gezegd weet ik niet zo goed meer welk bureau dit is. Zodra ik het bedrijf weer in beeld heb maakt mijn hart een sprongetje………… Dit is wat ik wil. Ik denk dat ik hier mijn hoofddoel van de stage kan verwezenlijken, het visualiseren. Tevens sluit mijn gedachtegang aan bij de missie van LOS stad om land. Het creëren van een waarde(n)vollere omgeving. Er volgt een aangenaam gesprek met Foke de Jong en 3 september begin ik dan daadwerkelijk met de stage bij LOS stad om land.

Visualisatie is een belangrijk aspect voor mij, want daar wil ik me vooral op richten. Daar wil ik beter en sneller in worden. Uiteindelijk heb ik een lijst van 12 bureaus waarvan ik denk dat ze in aanmerking komen. Deze bureaus stuur in een mail met mijn sollicitatiebrief, CV en portfolio en de vraag of ze een plek voor me hebben. Uiteindelijk is er 1 bedrijf dat positief reageert en waar ik op gesprek mag komen. In het huidige economische klimaat liggen de stageadressen niet voor het oprapen, dus ik ben al helemaal blij dat ik mag stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 13


afb. 2.3 webpagina werken of stage bijLOS 2013

2.4 Waarom LOS Tijdens het zoeken naar een stageplek probeer ik bureaus te vinden die niet te groot of te klein zijn. Kleine bureaus hebben vaak onvoldoende bezetting om een stagiair te begeleiden. Bij hele grote bureaus bestaat het gevaar dat je ondersneeuwt in de massa. Daarnaast staat op de site van LOS bij de aanbieding van een stageplaats expliciet dat ze een stagiair zoeken met een grafische achtergrond op MBO of HBO niveau. Qua niveau zit dat wel goed, maar mijn grafische achtergrond is zwak. Toch zie ik dit als een fantastische uitdaging. Ik wil immers goed leren visualiseren. LOS een interessant bureau. Ze maken zowel landschapsplannen als stedenbouwkundige plannen. Participatie wordt nadrukkelijk ingezet om als eindresultaat een waarde(n)vollere omgeving te creëren. Ik geloof dat een dergelijke aanpak van de buitenruimte de toekomst heeft. Men denkt zoveel mogelijk out-off-the box, in mogelijkheden, nieuwe ideeën en gebruikt bij voorkeur beeldmateriaal om de boodschap over te dragen. Men is niet bezig met een exact ontwerp voor een plan maar met het overdragen van een concept dat toegepast kan worden. Ook deze werkwijze spreekt mij aan.



afb. 3.1 webpagina Wie is LOS 2013

3 LOS stad om land 3.1 Wie is LOS LOS stad om land is een onafhankelijk bedrijf dat graag de discussie aangaat over de inrichting van de openbare ruimte. Het doel en functie van het bedrijf is het bijdragen en het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit, waarmee bedoeld wordt alle openbare ruimte. Het wil waarde toevoegen aan de omgeving.

We werken in een netwerk. We zoeken steeds per project de juiste combinatie van mensen en kennis. Dat kunnen mensen van LOS zijn, andere adviseurs maar ook specialisten bij onze opdrachtgevers. Gebruik van kennis bij opdrachtgevers leidt tot een efficiënt proces en een betere inbedding in uw organisatie.

LOS stad om land presenteert zich op de volgende wijze: We zijn een ontwerpbureau dat plannen maakt voor stad om land. Wij willen, met ons netwerk, in de frontlinie van het ruimtelijke debat opereren, omdat we deze kennis in onze plannen willen inbrengen. Het steeds weer zoeken naar het optimum tussen mens – ruimte – gebruik, door middel van het bedenken van concrete beelden, zien wij als onze uitdaging. Zo willen wij bijdragen aan het creëren van een waarde(n)vollere omgeving. Dat is onze missie. We werken vanuit ideeën. Vernieuwende ideeën van een plek of een manier van organiseren. Wij zoeken het optimum rond verbindende ideeën, die we zoveel mogelijk in beelden vatten. Beelden laten ideeën leven, laten nieuwe mogelijkheden zien en zetten discussies op scherp. Daarom komen we in een project het liefst al heel vroeg met beelden. Niet om daar vervolgens aan vast te houden maar om het vraagstuk, eenvoudig of complex, te onderzoeken.

LOS bestaat uit een team van 9 medewerkers met verschillende opleidingen en achtergronden. Daarnaast werkt het bureau in een netwerk, zodat het naast de eigen mensen ook gebruik maakt van externe adviseurs of specialisten bij de opdrachtgever. Hierdoor zijn er meer mensen en kennis ter beschikking. (www.losstasomland.nl) stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 17


afb. 3.2 webpagina Waar houdt LOS zich mee bezig 2013

3.2 Waar houdt LOS zich mee bezig

3.3 Organisatie en structuur

LOS stad om land is een ontwerpbureau dat plannen maakt voor stad om land. Het bureau is voornamelijk actief op het gebied van de ruimtelijke ordening. Dat dit een breed begrip is wordt duidelijk door de vertaling naar verschillende planvormen. Sterk is dat in ieder planvorm het zoeken naar het optimum tussen mens, gebruik en ruimte terug komt.

LOS is een Besloten Vennootschap. Het bedrijf heeft vier aandeelhouders. Twee van de aandeelhouders zijn aangewezen als directeuren voor de dagelijkse leiding en voor de leiding op lange termijn. De andere twee werken als grafisch ontwerper en planoloog mee aan de projecten.

LOS Stad om land doet geen technische uitwerkingen of exploitatieberekeningen. Die worden uitbesteed aan gespecialiseerde bureaus. Er wordt vooral beeldend werk geproduceerd. Deze beelden worden gebruikt om te communiceren. Het eindproduct van een opdracht is vaak een boekje of een poster. Ook tussentijds worden er posters en beelden gemaakt. Het bedrijf werkt voornamelijk voor overheden zoals gemeenten en provincies in Nederland, maar probeert ook voet aan de grond te krijgen in China. Onder invloed van ‘the new socialist countryside’ wordt in China volop nagedacht aan een modernisering van het platteland, waar de landbouw nu nog bijzonder kleinschalig is. (www.losstad om land.nl). LOS wil zijn ervaring op het gebied van ruimtelijke ordening gebruiken om met ideeën te komen hoe het kleinschalige Chinese platteland efficiënter en duurzaam te maken op agrarisch niveau en tegelijkertijd de oude historie van het landschap te bewaren en zichtbaar te maken.

Er zijn vijf werknemers in loondienst en er lopen meestal een aantal stagiaires rond. Op dit moment zijn dat er 4. Binnen het bedrijf zijn de disciplines stedenbouw, landschapsarchitectuur, planologie en grafisch ontwerpen vertegenwoordigt. De projecten worden geleid door Foke de Jong, Roelof Goodijk, Hans van Kempen en Gerbert Smulders. Hans en Gerbert hebben de dagelijkse leiding. Roelof en Erwin beheren de website, hierbij verzorgt Erwin het technische deel en zorgt Roelof dat de website actueel blijft qua projecten en aankondigingen. Peter en Jeanine werken als stedenbouwkundigen binnen het bureau en Wen is landschapsarchitect. Bettina werkt als secretaresse bij LOS.



3.4 Kwaliteits en budget bewaking Een vraag van een nieuwe opdrachtgever wordt als volgt behandeld. In de offerte wordt de vraag van de opdrachtgever genoemd en de interpretatie van LOS. Dan worden de stappen die moeten worden genomen genoemd en de hoeveelheid uren die ongeveer nodig zijn om deze stappen te maken. Mocht het gewenst zijn stappen aan het proces toe te voegen, dan wordt het budget aangepast en aan de opdrachtgever voorgelegd. Qua budgetbewaking is er niet een persoon die op de kosten let. Iedere projectleider weet welke afspraken er zijn gemaakt. Niet altijd worden alle uren gefactureerd, want een extra uitwerking kan ook weer nieuwe vragen opleveren. En zo verdiend deze investering zich weer terug.

Bij LOS heerst een prettige informele werksfeer die aan de professionaliteit geen afbreuk doet. Elke maandagochtend is er overleg in de keuken waar de geplande werkzaamheden van alle medewerkers en stagiaires worden doorgenomen. Hierdoor is meteen duidelijk wat er die week gedaan moet worden en hoe druk het is. Dit is ook het moment om elkaar bij te praten over de eigen projecten zodat iedereen weet wat er speelt en waar collega’s mee bezig zijn en wat er eventueel in de pijplijn zit.

Ook lopen er projecten op urenbasis, deze worden net als de offerte per maand gefactureerd. Iedereen houdt dagelijks bij hoelang hij of zij aan welk project heeft gewerkt. Ook de gemaakte afdrukken via de printer of plotter worden geadministreerd per project. Zo kan men altijd de gemaakte kosten verantwoorden, ook naar de opdrachtgever. Er is niemand aangesteld die de kwaliteit waarborgt. Ook dat gebeurd ieder voor zich. Uiteindelijk is de projectleider eind verantwoordelijke. Doordat het bureau erg klein is, wordt er onderling veel met elkaar gecommuniceerd en meegekeken. stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 21


afb. 4.1.1 overzicht van Oost China met focus gebieden

4 werkzaamheden/projecten Wanneer ik met mijn stage begin bij LOS blijkt snel dat ik onvoldoende of geen ervaring heb met allerlei visualisatie technieken. Mijn begeleider constateert dat ik onvoldoende voorbereid ben op het soort werk dat gevraagd wordt van een stagiair bij dit bedrijf. De eerste week krijg ik nog wel opdrachten, maar het duurt te lang eer ik iets heb, of het heeft niet het gewenste niveau. De indruk is dat ik erg achterloop met computervaardigheden. Hans stelt dat we van voor af aan gaan beginnen. Allereerste vereiste is het werken met SketchUp. Het idee is dat ik aan de hand van een reeds bestaand ontwerp de vereiste vaardigheden kan eigen maken. Daarnaast wil hij een landschappen staalkaartenboek maken van landschappen in China. Tijdens deze opdracht kan ik leren hoe je Google Earth gebruikt en hoe ik gegevens ordentelijk in een bruikbaar exellbestand zet. Ik werk dus niet mee aan lopende opdrachten, maar werk oude plannen uit die Hans in de toekomst nog wil gaan gebruiken. Het zijn ideeën die blijven liggen doordat daar nooit tijd voor is en die prima geschikt zijn om mij nu te laten doen. Gedurende de gehele stage periode werk ik aan het parkontwerp en het staalkaartenboek. Tussendoor komt de opdracht voor Eersel. stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 23

afb. 4.1.2 Bodemkaart China

afb. 4.1.3 Geomorfologie China

afb. 4.1.4 Hoogtekaart China

afb. 4.1.5 Natuurlijke vegetatie China


4.1 China China is erg groot, dus beperken we ons tot de gebieden rondom de grote steden Shanghai, Hong Kong, Beiing. Ik begin door met behulp van Google Earth verschillende soorten landschappen te vinden. Dit gaat heel grof en door de verschillende gebieden. De verzamelde beelden worden bekeken en een aantal wordt daaruit gekozen om verder te bestuderen. Ik besluit om me eerst te richten op het gebied rondom Shanghai. Hans heeft al eerder aangegeven daar een voorkeur voor te hebben omdat hij dat gebied al een aantal maal heeft bezocht. Ook hier is het resultaat behoorlijk divers en opnieuw worden er een paar landschapstypen uitgezocht om verder op in te

afb. 4.1.6 Verschillende landschapstypen

zoomen. Het idee is om in een exell provincie, plaats, soort landschap, coördinaten van de specifieke plek en een link naar bijbehorende foto te zetten, zodat daar later selecties op losgelaten kunnen worden. Dit heb ik nooit eerder gedaan en weet dan nog niet eens hoe je een hyperlink kunt maken. Daarbij is het erg belangrijk nauwkeurig te werken. Al met al een mooie uitdaging om ordentelijk te werken en exell onder de knie te krijgen. Ook het speuren naar de landschapstypen (die we eigenlijk nog niet kennen of kunnen benoemen) gaat in het begin te random. Om meer structuur te krijgen kader ik het gebied bij

afb. 4.1.7 Bebouwing, hoofdwegen, hoofdwaterwegen stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 25


afb. 4.1.8 Landschapsstructuurkaart gebied Shanghai

Shanghai in tot 250x150 km en kies één landschapstype om te onderzoeken. Ik ga als volgt te werk. Wanneer ik en geschikt beeld heb van een landschap zet ik een prikker op de kaart in Google Earth. In Exell noteer ik de provincie, de coördinaten , en geef een naam aan het landschap dat ik zie. Ik maak tegelijker tijd een map met alle foto’s van het gebied en link in Exell naar de betreffende foto. Deze link lijkt handig, maar zodra er iets met de map gebeurd werkt de link niet meer. Het blijkt handiger om de coördinaten te kopiëren en te plakken in Google Earth. Ondertussen heb ik ook naar kaartmateriaal van China gezocht. Mooie kaarten maar te grof om te kunnen gebruiken. China is zo inmens dat de schaal van de kaarten veel te grof is.

Steeds neem ik één specifiek landschapstype , daarbij zet ik een aantal foto’s die ik heb gevonden via Google Earth en vervolgens komen de afbeeldingen van de landschappen. Om een idee te krijgen van de boekjes die ik heb gemaakt per regio heb ik een deel van het boekje van Shanghai als bijlage in dit verslag opgenomen. De LSK is slechts een poging om de verschillende aangetroffen landschappen in te delen. Er is geen informatie of beschrijvingen van Chinese landschapstypen gevonden, ook niet door mijn Chinese collega stagiair die in het Chinees kon zoeken. Het boekje moet dan ook gezien worden als een eerste poging verschillende landschapstypen te onderscheiden.

Om meer grip te krijgen op de verschillende landschappen in het gebied en de variaties binnen één landschapstype duidelijker te krijgen stel ik voor een Landschaps Structuur Kaart (LSK) te maken. Hierdoor kom ik erachter dat ik toch nog meer moet inzoomen op het landschap. Waar zitten overgangen hoog-laag en nat-droog. Ik duik steeds verder in details om me vervolgens daar in te verliezen. Daar kom ik achter wanneer ik de LSK probeer te maken en uiteindelijk gewoon een patroon aan het overtrekken ben. Ik moet weer uitzoomen om te abstraheren. Uiteindelijk kom ik met behulp van een tekening en het overzicht uit Google Earth tot een LSK. Dezelfde methode pas ik ook toe op het gebied rond Beiing en Hong Kong.

afb. 4.1.9 te gedetailleerde weergave van de verkaveling stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 27



afb. 4.1.10 voorbeeld 1 uit digitaalboekje Shanghai



afb. 4.1.11 voorbeeld 2 uit digitaalboekje Shanghai

afb. 4.1.12 terassen

afb. 4.1.13 schets geïnspireerd op terassen

afb. 4.1.14 verkavelingspatroon

afb. 4.1.15 schets geïnspireerd op verkavelingspatroon


Bij deze opdracht leer ik om onbekend landschap te analyseren. Ik zoem in en uit, steeds weer, om zo overeenkomsten en verschillen te kunnen waarnemen. Tijdens deze opdracht leer ik werken met Google Earth, Prezi, GSM en Exell. Ik moet nadenken over de manier waarop in de informatie kan ordenen. Tevens moet ik categorieën maken waarin ik de verschillende landschappen kan verdelen die gebaseerd zijn op waarneming en niet op interpretatie. Het is een waanzinnig interessante studie waar je helemaal in op kan gaan. Ik leer dat ik, ondanks de fascinatie voor de vormen en kleuren van het landschap die ik tegenkom en mijn neiging om eindeloos naar variaties te willen kijken toch ook weer de stap terug kan nemen en de grote lijnen kan blijven zien. Dat gaat zeker niet altijd makkelijk en is af en toe een heuse worsteling. Ik merk ook dat de vormen van het landschap heel inspirerend zijn om te gebruiken voor het ontwerpen. Hoe langer je kijkt hoe meer het tot de verbeelding gaat spreken.


afb. 4.2.1 ontwerp van Hans van Kempen

afb. 4.2.3 uitsnede ontwerp met pad 34 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

afb. 4.2.2 deel oud Acad ontwerp nu met kralen

afb. 4.2.4 vertaling in SketchUp

4.2 Parkplan Naast het maken van dit boekje oefen ik met SketchUp. Hans heeft in het verleden voor een opdrachtgever uit China een ontwerp gemaakt voor een park. Een onderdeel van dat park bestaat uit een zogenaamd kralensnoer zoals te zien op afbeelding 4.2.1. Deze opdracht is stil komen te liggen en nooit in detail uitgewerkt. De ‘kralen’ moeten een soort eieren worden. Ik maak eerst in AutoCAD de gewenste eivorm. Daarna gebruik ik het ontwerp van Hans als onderlegger in AutoCAD om de kralen op de juiste wijze te plaatsen. Inhet digitale archief vind ik een tekening op schaal van het park (afb. 4.2.2). Die tekening gebruik ik om het deel van de kralensnoer dat ik heb getekend op de juiste schaal te krijgen. Ook teken ik er een pad in (afb.4.2.3). Deze tekening wordt omgezet naar SketchUp om een 3D uitvoering te maken. Dit kost me enorm veel tijd vanwege mijn minimale ervaring met dit tekenprogramma. Wanneer een deel van de ‘kralen’ ofwel eilanden is gemaakt blijkt de verhouding niet goed. Ze zijn te steil. Er volgt dus een herhaling van de voorgaande exercitie, gelukkig gaat het inmiddels wel sneller.

afb. 4.2.5 scenes uit SketchUp stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 35

afb. 4.2.6 handschetsen eilandvormen 36 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

afb. 4.2.7 AutoCAD uitwerkingen opsluiting eilanden

Daarnaast denk ik na over de rand van een eiland. Ik maak een paar handschetsen om vervolgens in AutoCAD verder te gaan. Helaas is er geen tijd meer geweest het verder uit te werken en er een goed SketchUp beeld van te maken. De afbeeldingen zijn dus de resultaten tot waar ik ben gekomen. Doordat ik bij deze opdracht veel met SketchUp werk, leer ik hoe belangrijk het is om de juiste volgorde te gebruiken bij het maken van ruimtelijke vormen. Het is belangrijk nauwkeurig te werken en kritisch te kijken naar de vorm die je hebt gemaakt. De verhouding moet juist zijn.



afb. 4.3.1 plangebied

4.3 Eersel 4.2 Ruimte voor Ruimte Eersel De Ruimte voor Ruimteregeling (RvR,2000) is door het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij opgesteld. De provincies willen het platteland mooier maken. De Ruimte voor Ruimteregeling houdt in dat iedere 5000m2 gesloopt ‘oud glas’ of 1000m2 ‘steen’ de mogelijkheid kan bieden om één compensatiewoning of burgerwoning te bouwen. De compensatiewoning kan ter plekke gebouwd worden of op een andere locatie. Compensatiewoningen moeten zoveel mogelijk geconcentreerd worden in of nabij een woonkern. Daarbij moet zoveel mogelijk aansluiting worden gezocht bij bestaande bebouwing (zoals linten en bebouwingsclusters). Het doel van de Ruimte voor Ruimte regeling is kwaliteitsverbetering van het landschap door het slopen van (verouderde) verspreid liggende glastuinbouwbedrijven buiten de duurzame concentratiegebieden voor glastuinbouw en het slopen van voormalige agrarische opstallen.

• De herontwikkeling betreft nadrukkelijk een herontwikkeling voor wonen; • De herontwikkeling hoeft niet sec een “Ruimte voor Ruimte” ontwikkeling te zijn, u bent vrij in het aanbrengen van andere ideeën zolang gerelateerd aan wonen; • Op basis van de brainstormsessie, verwachten we van u dat u een eerste ruwe schets aanlevert van uw idee bij de herontwikkeling van de locatie, met voorziene aantallen; • We verwachten verder dat u een mogelijk/haalbaar programma op locatie aanlevert (bijvoorbeeld starterswoningen, doelgroepwonen, etc.); • Eerste aanzet voor beeldkwaliteit (zeer summier) (bron: uitnodiging branistormsessie eventuele herontwikkeling; Ruimte voor Ruimte 1 okt. 2013)

(www.ruimtevoorruimte.com)

In Eersel is een Ruimte voor Ruimte locatie ontwikkeld, maar daar is tot op heden geen enkele kavel verkocht of maar enige belangstelling getoond voor de aankoop van een kavel. De afdeling Ruimte voor Ruimte in Den Bosch wil daarom een brainstorm met enkele ontwerpbureaus om de mogelijkheden voor een eventuele herontwikkeling te onderzoeken. De randvoorwaarden zijn: stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 39

afb.

4.3.3 AutoCAD met percelen en

afb. 4.3.2 ontwerp door Hans van Kempen 40 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

afb. 4.3.4 luchtfoto met AutoCADtekening

Hans heeft handmatig een ontwerp gemaakt. De lijnen van het ontwerp heb ik in AutoCAD op het aangeleverde kadasterbestand gezet. Peter heeft gekeken hoe de kavels met daarop de bebouwing het best kunnen worden gesitueerd, zodat ieder woonhuis maximale privacy heeft.

afb. 4.3.5 illustrator tekening van mogelijke waterranden

Peter vraagt mij om de randen van de percelen, die aansluiten op het water door te ontwerpen. Wat zijn de mogelijkheden om aan het water te doen. Ik heb dan geen AutoCAD tot mijn beschikking, dus leer ik om dit te maken in illustrator.


afb. 4.3.6 SketchUp bovenaanzicht water en talud met hoogtelijnen

afb. 4.3.7 SketchUp zijaanzicht water en talud met hoogtelijnen

afb. 4.3.8 SketchUp boveaanzicht plangebied 42 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

afb. 4.3.9 SketchUp zijaanzicht plangebied

In SketchUp geef ik het ontwerp volume. Belangrijk is de juiste hellingsgraad weer te geven van de waterlijn en inzichtelijk te maken hoe diep de plas zal worden. De Grondwatertrap van het gebied is III, dus moet het midden van de plas dieper zijn dan 1.20 meter.

Om een beeld te schetsen hoe het eruit zou kunnen gaan zien als ieder huishouden zijn eigen tuintje gaat inrichten, een oprit heeft en parkeerplaatsen voor de auto, maak ik daar 2 voorbeelden van. Daarnaast heb ik vanuit SketchUp een beeld genomen en dat opgewerkt in photoshop om een indruk te geven hoe het uitzicht vanuit een van de tuinen zou kunnen zijn.

afb. 4.3.11 boven schets waterstanden en rietaanplant. Beneden mogelijkheden waterrand

afb. 4.3.10 schets beplanting waterranden


afb. 4.3.12 Illustrator impressie inrichting tuinen 44 stageverslag Cobi van Kollenburg 2013

Wanneer Hans zijn plan gaat presenteren mag ik mee. Het is heel inspirerend te zien hoe Hans zijn luisteraars meeneemt in zijn plan. Ze zitten rondom de luchtfoto van het plangebied en daar wordt een schetspapier overheen gelegd. Hans verteld over de barrières en zichtlijnen die het gebied heeft. Tegelijkertijd tekent hij die. Dan begint hij over de mogelijkheden die er voor het gebied zijn. Welke mogelijkheden wat hem

afb. 4.3.13 impressie plangebied opgewerkt in Photoshop

betreft afvallen en waarom. Zo ontstaat tijdens de uitleg de ontwerpschets voor het gebied opnieuw. Deze manier van presenteren maakt dat zijn ontwerp volkomen logisch is. Pas dan komt de SketchUp met het bovenaanzicht en de impressies van tuinen. Op de laptop laat hij het gebied zien met SketchUp zodat het vanuit allerlei hoeken bekeken kan worden.



afb. 5.1 werkplek stagiaires

5 communicatie Vanaf de eerste dag voel ik me bij LOS welkom en ervaar ik een open sfeer. Doordat iedereen in een grote ruimte bij elkaar zit wordt er makkelijk over en weer gecommuniceerd. Ook heb ik de indruk dat iedereen wordt gerespecteerd en gelijk wordt behandeld. Er is veel ervaring in het bureau met het werken met stagiaires. Ondanks dat ik me onzeker voel over mijn eigen kunnen en merk dat ik niet goed mee kan ervaar ik niet dat men mij daarom anders behandeld. Stagiaires zijn er in alle soorten en wat ze wel of niet kunnen is heel divers. Men houdt daar rekening mee. Wat betreft de communicatie met mijn stage begeleider kan ik vrij kort zijn. Hans geeft aan wat hij wil, ik ga aan de gang om met iets te komen waarvan ik denk dat hij bedoeld. Vervolgens bekijkt Hans het resultaat en maakt op en aanmerkingen waar ik dan weer verder mee kan. Ik maak geen kanttekeningen en ga geen discussies aan, dat is wat mij betreft niet aan de orde. Hans is iemand met ontzettend veel ervaring, hij ziet vrijwel meteen als lijnen, hoogtes of zichtpunten niet kloppen, wanneer er dingen wringen. Ik vind dat fascinerend. Zijn kritiek is niet altijd mals, maar dat geeft niet. Het dwingt mij kritischer te kijken, preciezer, minder slordig en minder snel tevreden te zijn.

ik hier erg terughoudend mee. Het is me ook wel gezegd de anderen niets te vragen omdat ze het te druk hebben. Daarom heb ik veel in mijn eentje zitten uitvogelen. Dit was met name het geval met het werken in SketchUp en photoshop. Dan zat ik soms heel lang te klungelen om iets voor elkaar te krijgen terwijl dat op een veel efficiëntere wijzen kon. Wat me in het algemeen is opgevallen in vergelijking met bedrijven waar ik in het verleden heb gewerkt, is dat er weinig gemopperd of gezeurd wordt. Ik heb nooit iemand een onvertogen woord over een collega horen zeggen. Misschien spelen er wel dingen waar ik niet van weet, maar dat is dan in ieder geval niet te merken. Iedereen lijkt zich goed tot elkaar te verhouden en er is een ontspannen sfeer. Ik heb dat als erg prettig ervaren.

Het komt best wel eens voor dat ik eigenlijk wel iets zou willen vragen, maar Hans is vaak erg druk en met allerlei dingen tegelijk bezig. Gelukkig zijn er meestal wel anderen waar ik mijn vraag kwijt kan of die me kunnen en willen helpen. Toch ben stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 47


afb. 6.1 hoe nemen we deze hindernis? Personeelsuitje

6 Evaluatie 6.1 Evaluatie leerdoelen vanuit opleiding

6.2 Evaluatie persoonlijke leerdoelen

• Ruimtelijke ingrepen inzichtelijk maken Doordat ik met SketchUp heb leren werken heb ik een nieuwe techniek geleerd om een ruimtelijke indruk te geven van een ingreep.

• Adequater met tekenprogramma’s werken Dit is nog steeds een leerproces. Ik had gehoopt hierin grote stappen te maken, maar ik blijk toch meer tijd nodig te hebben.

• Keuzes maken wat betreft doeltreffende visualisatie techniek Mijn persoonlijke voorkeur is om met behulp van foto’s de ingreep te tekenen met potlood. Als eindresultaat heb ik dan wel een mooie tekening, maar is die realistisch genoeg? Ik heb de neiging om de realiteit uit het oog te verliezen. Bij LOS werd ik veel meer gedwongen realistische beelden te maken. De opdrachtgever of toekomstige eigenaar wil immers zien hoe het echt gaat worden. Hoe echter, hoe beter. Ik heb dit begrepen, maar heb hier nog wel wat stappen te maken. • Project visualiseren mbv Adobe, handtekeningen en foto’s Ik heb dit onderdeel slechts beperkt gedaan. Om een indruk te krijgen van een gebied heb ik eigenlijk alleen met Google Earth gewerkt. Handtekeningen heb ik wel gemaakt, maar alleen wanneer het een onderzoekende fase betrof. • Onderdelen van een ontwerp door ontwerpen, uitwerken en detailleren Dit is eigenlijk (nog) niet aan de orde geweest. Tijdens het schrijven van dit verslag ben ik wel begonnen om het ontwerp van het park meer te detailleren.

• Keuzes beargumenteren Daar ik niet ontworpen heb of detailleringen heb gemaakt is dit leerdoel niet aan de orde gekomen • Analyseren Het maken van de LSK’s in China is een oefening geweest waarbij het analyseren het meest aan bod is gekomen. Het blijft voor mij een lastig item, gezien ik nogal de neiging heb om vrijwel meteen in details te gaan en daardoor het grote geheel uit het oog verlies. Maar door er zo mee te worstelen leer ik wel het belang van de volgorde die je gebruikt bij het analyseren. Van groot naar klein. En dat helpt dan weer om het de volgende keer beter aan te pakken. Natuurlijk maakt de schaal van een te analyseren gebied of project ook verschil. Hoe groter, hoe complexer. • Snel schetsen Dit is een leerdoel van mezelf dat niet aan de orde is geweest. Om dit te beheersen zal ik dat vooral zelf moeten oefenen en dat kan in principe altijd en overal.



afb. 7.1 net zo lang zoeken tot de aanwijzing is gevonden

7 Conclusie Mijn voornaamste conclusie is toch wel dat ik onvoldoende vaardigheden heb om bij een ontwerpbureau als LOS stad om land te werken. Om goed te kunnen functioneren op deze werkplek zijn mijn vaardigheden met de computer van belang en niet mijn kennis. Zoals Hans in het begin van de stage opmerkt, heb ik eigenlijk geen idee gehad wat het werk op een dergelijk bureau werkelijk inhoud. Ik weet niet of dat is door mijn eigen naïviteit of dat de geschetste werkelijkheid door de opleiding niet klopt. Ik heb de opleiding toch redelijk goed doorlopen en had de indruk gekregen dat je als ondersteunend ontwerper aan de slag zou kunnen na 2 jaar opleiding. Dat is me enorm tegengevallen, er is geen aansluiting tussen het geleerde en de praktijk op deze stageplek.

Zoals ik al vermoedde vóór de aanvang van de stage blijkt mijn opgedane ervaring met de verschillende tekenprogramma’s flinterdun. Er is dus nog veel werk aan de winkel wat dat betreft. Maar ik ben wel gesterkt in mijn idee dat ik echt graag wil visualiseren. En dat ik net zulke mooie dingen wil kunnen maken. Ik zal dan wel niet de snelste zijn, maar ik heb er wel enorm veel plezier in. Daarnaast moet ik nog verder onderzoeken wanneer ik welke techniek het beste kan inzetten. Dat heb ik onvoldoende ontwikkeld tijdens de stage.

Ik heb nog even overwogen van stageplaats te veranderen, maar het is lastig in deze tijden een nieuwe plek te vinden. Tevens kwam op dat moment het project ‘Ruimte voor Ruimte’ voorbij. Daar zag ik voldoende mogelijkheden die aansloten bij de gevraagde stage ervaring. Wat ik wel realistischer acht voor iemand met een 2-jarige AD opleiding is een stage bij een hoveniersbedrijf of iets dergelijks. Het werk daar zal veel meer aansluiten op het geen we op school hebben geleerd, zodat je dat dus kan toepassen en door ontwikkelen. Een vervolg kan geven aan het geleerde. Door deze stage heb ik geleerd waar mijn grenzen op dit moment liggen. ik heb mijn ambities bijgesteld en een realistischer kijk gekregen op mijn eigen mogelijkheden. stageverslag Cobi van Kollenburg 2013 51


afb. 7.2 spoorzoeken

Bronnen www.losstad om land.nl www.ruimtevoorruimte.com www.googleearth.com



Bijlage



Regio Beijing



oude verkaveling


oude verkaveling


jonge verkaveling


tussen vorm



oude kavelstructuren


jonge kavelstructuren


onregelmatige kavelstructuren



oude verkaveling


jonge verkaveling


onregelmatige verkaveling


ALGEMENE GEGEVENS. STAGIARE Cobi van Kollenburg Weezenhof AW Nijmegen STAGEBEDRIJF

Recommend Documents