Algemeen Gezondheid en soa Je gezondheid is belangrijk. Veilige seks voorkomt dat je ziek wordt door besmetting met hiv of een andere seksueel overdraagbare aandoening (soa). Veilige seks verkleint de kans op een soa. Zo bescherm je jezelf en degene met wie je seks hebt. Zorg daarom dat je altijd veilige seks hebt en laat je niet overhalen zonder condoom te werken. Klanten en exploitanten mogen dat nooit van jou vragen! Voor informatie over gezondheid, soa’s en veilige seks kun je terecht bij je huisarts of bij het soa-centrum van de GGD. Bij de GGD kun je je anoniem laten testen, je hoeft hier dus niet te zeggen wie je bent. Verdere informatie over gezondheid vind je via www.prostitutie.nl. Jouw rechten Jij hebt er alle recht op om gezond en veilig te werken. Werk je in loondienst voor een exploitant, in een club of in de escort, dan mag je rekenen op het volgende: - De exploitant is verplicht te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. - De ruimte waar je werkt moet schoon zijn, er moet gelegenheid zijn je te wassen en er moeten voldoende schone handdoeken zijn. - De exploitant moet er voor zorgen dat je geen risico's loopt met de klanten; in een club moet je vanuit je werkruimte om hulp kunnen vragen die dan ook direct komt. In de escort moet ook geregeld zijn dat het op de werkplek (bij een klant thuis of in een hotel) veilig is. - De exploitant voert een safe sex beleid; hij adverteert dus niet met onveilige seks en laat GGD controle toe Arbeidsinspectie Als je vragen of klachten hebt en je werkt in loondienst voor een exploitant, kun je contact opnemen met de arbeidsinspectie. Deze organisatie kan een onderzoek instellen als je onveilig of ongezond moet werken. Wil je geen onderzoek, dan noteren ze het probleem alleen als klacht. De Arbeidsinspectie behandelt je gegevens altijd vertrouwelijk. Kijk voor informatie over melden van klachten bij de arbeidsinspectie en het vinden van adressen op www.arbeidsinspectie.nl. Je kunt voor advies ook terecht bij de GGD, de Rode Draad www.rodedraad.nl, het PIC www.pic-amsterdam.com en in Amsterdam bij P&G292 via www.pg292.nl.
Vreemdelingendienst, werk- en verblijfsvergunningen Wanneer mag ik als buitenlander in de prostitutie werken? Kom je uit het buitenland en wil je in Nederland in de seksindustrie werken? Dan zijn er verschillende dingen waar je rekening mee moet houden. Uit de Europese Unie (behalve Roemenië en Bulgarije) Als je uit een van de lidstaten van de Europese Unie komt, heb je geen verblijfsvergunning nodig om legaal in Nederland te kunnen verblijven en te werken. Je moet je wel inschrijven in de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) en je laten registreren bij de Immigratie en Naturalisatiedienst. Uit Roemenië en Bulgarije Kom je uit Roemenië of Bulgarije en wil je hier werken? Dan kun je alleen legaal in Nederland verblijven als je aan kunt tonen dat je werkt als zelfstandige. In de prostitutie werken voor een exploitant, in een club of in de escort, mag dus ook niet. Buiten de Europese Unie Als je van buiten de Europese Unie komt, kun je hier niet legaal in de prostitutie werken. Ook niet als zelfstandige. Getrouwd of samenwonend Kom je van buiten de Europese Unie (EU) en heb je een verblijfsvergunning die vrij toegang geeft tot de Nederlandse arbeidsmarkt? Dan mag je werken in de prostitutie. Zowel als zelfstandige als voor een exploitant. Ben je bijvoorbeeld getrouwd of woon je samen én heb je een verblijfsvergunning voor verblijf bij partner? Dan heb je vrij toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt als jouw partner die toegang ook heeft. Meer informatie Op http://www.ind.nl/NL/verblijfwijzer/ van de Immigratie- en Naturalisatiedienst vind je meer informatie over de regels en procedures van werken in Nederland. Het telefoonnummer is: 0900 – 123 45 61. Meer informatie over dit onderwerp vind je ook op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, www.szw.nl (zie Werkgelegenheid en dan Europese Werknemers in Nederland of Wet arbeid vreemdelingen). De Engelstalige website is: www.employment.gov.nl.
Geldzaken en schulden Het is tegenwoordig makkelijk om in de problemen te komen door schulden. Bijna alles kan op afbetaling worden gekocht en het is ook niet moeilijk om een persoonlijke lening af te sluiten. Wanneer je ervoor kiest niet gelijk te betalen of een lening af te sluiten, bouw je een schuld op. Je schuld stijgt omdat je rente over het geleende bedrag moet betalen. En wanneer je niet op tijd afbetaalt, kunnen er ook nog boetes en deurwaarderskosten bij je schuld worden opgeteld. Het geleende bedrag wordt hierdoor steeds groter. Hoe kom je van je schulden af? • Voorkom dat je in de schulden komt! • Zet voor jezelf op een rijtje wat je financiële problemen zijn; wat heb je waar geleend hebt en hoeveel is je schuld nu. • Maak een prioriteitenlijst zodat je weet wanneer je welk bedrag aan wie af moet betalen. • Probeer een betalingsregeling te maken met je schuldeisers; maak afspraken wanneer je wat betaalt. • Wanneer je er zelf niet uit komt, kun je via schuldhulpverleners als de Gemeentelijke Kredietbank, de Gemeentelijke Sociale Dienst en - in Amsterdam - P&G292 (zie hieronder) hulp krijgen bij het aflossen van je schulden. Prostitutie en Gezondheidscentrum Bij het Prostitutie en Gezondheidscentrum (P&G292) in Amsterdam kun je terecht voor juridische hulpverlening. Van vragen over het recht op een uitkering, een verblijfsvergunning en schuldhulpverlening tot hulp bij het doen van aangifte. Je kunt op afspraak langskomen bij P&G292, van maandag t/m vrijdag tussen 14.00 en 22.00 uur. Bel 020 - 531 86 00 voor een afspraak. Het adres is Nieuwezijds Voorburgwal 292, in het centrum van Amsterdam. Wanneer je niet in Amsterdam werkt of woont, kun je bij de GGD-vertrouwenspersoon bij jou in de buurt terecht voor hulp en advies. Kijk voor de GGD bij jou in de buurt op www.ggdkennisnet.nlc. Meer informatie Voor meer hulp bij het wegwerken van je schulden, kijk je op de website www.zelfjeschuldenregelen.nl van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD).
Huisvesting en (nood)opvang Ben je op zoek naar huisvesting of (nood) opvang? Vaak zijn er in je eigen gemeente instellingen waar je tijdelijk kunt verblijven. Bij een van de volgende instanties vind je meer informatie over opvang en huisvesting: www.shop-denhaag.nl, SHOP is de Stichting Hulpverlening en Opvang Prostituees in Den Haag. Telefoon: 070 – 361 47 47. www.legerdesheils.nl, het Leger des Heils vind je in diverse gemeenten in Nederland. Deze organisatie biedt hulp als je problemen hebt met huisvesting of schulden. En zij bieden jou een luisterend oor. www.asja.nl, Asja is een opvanghuis in Friesland voor jonge prostituees tot 23 jaar (ook als je buiten Friesland woont) die een ander leven willen opbouwen. Telefoon: 0900 – 567 56 78. www.humanitaspmw.org, Humanitas Prostitutie Maatschappelijk Werk geeft hulp aan prostituees in Rotterdam. Telefoon: 010 – 221 17 15. www.deregenboog.org, De Regenboog is een stichting in Amsterdam voor de zorg en opvang van dak- en thuislozen en verslaafden. Telefoon: 020 – 531 76 00. www.rodedraad.nl, de medewerkers van De Rode Draad (uit Amsterdam) bezoeken overal in Nederland regelmatig prostituees op hun werkplek. De Rode Draad biedt zelf geen opvang, maar kan wel doorverwijzen. Telefoon: 020 – 624 33 66. www.scharlakenkoord.nl, Scharlaken Koord is een maatschappelijke organisatie die zich in meerdere steden bezighoudt met hulpverlening aan prostituees. Met name op het gebied van preventiewerk, straatwerk, en maatschappelijk werk. Telefoon: 020 – 622 68 97.
Mensenhandel en uitbuiting Werk jij tegen je wil in de prostitutie? Of iemand die jij kent? Vraag hulp! Het kan zijn dat je wordt gedwongen om in de prostitutie te werken en wordt uitgebuit. Bijvoorbeeld: -
Je moet ander werk doen dan is beloofd. Degene voor wie je werkt, dreigt jou aan te geven omdat je illegaal in Nederland bent. Je hebt niet je eigen paspoort of reisdocumenten in bezit. Je mag het geld dat je verdient niet houden. Je moet een hoge schuld afbetalen aan degene voor wie je werkt. Je kunt niet zelf bepalen waar je werkt of verblijft. Jij of jouw familie wordt mishandeld, gechanteerd of bedreigd. Je werkt in slechte arbeidsomstandigheden. Je wordt gedwongen onveilige seks te hebben. Je moet lange dagen maken. Je mag pas rust hebben als je een bepaald minimum bedrag hebt verdiend.
Geldt een of meer van deze situaties voor jou, of voor iemand die je kent? Dan ben je misschien slachtoffer van mensenhandel en uitbuiting. Laat dit niet gebeuren – vraag om hulp! Waar krijg je hulp? Bij de Stichting De Rode Draad www.rodedraad.nl krijg je hulp en informatie. Ook als je niet zeker weet of jij, of iemand die je kent, wordt uitgebuit. Deze onafhankelijke stichting geeft informatie over de mogelijkheid aangifte te doen bij de politie of een klacht in te dienen bij de Arbeidsinspectie. Je kunt bellen op telefoonnummer 020 – 624 33 66 (maandag t/m vrijdag van 10.00 uur tot 17.00 uur). Voor hulp en vragen om opvang kun je ook terecht bij het Coördinatiecentrum Mensenhandel (CoMensha) www.mensenhandel.nl in Amersfoort. Zij organiseert de opvang van slachtoffers van uitbuiting en mensenhandel. Alles wat je vertelt, wordt vertrouwelijk behandeld. E-mail:
[email protected] of bel: 033 – 448 11 86 (ma-vrij van 9.00 tot 17.00 uur). Je kunt informatie in het Nederlands en het Engels krijgen. Ook kun je voor hulp terecht bij de politie. Het aanvragen van een verblijfsvergunning loopt via de politie. Is het moeilijk voor je om naar de politie te gaan, schakel dan hulp in van kennissen of hulpverleners zodat zij de politie kunnen informeren over jouw situatie.
Wat zijn jouw rechten als buitenlander als je slachtoffer bent? Ook als je hier illegaal verblijft of illegaal werkt, kun je aangifte doen als je het slachtoffer bent van mensenhandel en uitbuiting. Je kunt dan gebruik maken van de Nederlandse B9-regeling. Daarmee heb je recht op: -
Drie maanden bedenktijd om te beslissen of je aangifte wilt doen. Tijdens de bedenktijd word je niet uitgezet. Opvang, een uitkering en medische hulp.
-
-
Een tijdelijke verblijfsvergunning. Je krijgt deze verblijfsvergunning voor de duur van de opsporing, vervolging en berechting van de verdachten als je aangifte doet bij de politie of bij de politie verklaart medewerking te zullen verlenen. Na afloop van deze vergunning kun je een aanvraag doen om langer in Nederland te mogen verblijven. Ook heb je voor de duur van je verblijfsvergunning het recht om in Nederland te werken.
Waarop moet je letten? Heb je je paspoort nog zelf in bezit? Zorg ervoor dat je die bij je houdt en op een plaats hebt waar je er altijd bij kan. Probeer niet van de exploitant afhankelijk te zijn voor je huisvesting. Heb altijd een adres waar je heen kunt als dat nodig is.
Pas op met ‘loverboys’ Je kunt ook slachtoffer zijn van een loverboy. In Nederland is de loverboy (ofwel pooierboy) een bekend verschijnsel. Eerst lijken ze het beste met je voor je te hebben, maar uiteindelijk willen ze je alleen maar uitbuiten. Ze palmen je in door het geven van cadeautjes en aandacht, zodat je verliefd wordt. Maar daarna dwingen de loverboys je om in de prostitutie te werken. Niet alleen achter het raam of in de escort, maar ook bij bekenden in huis. Bovendien chanteren en bedreigen ze je, waardoor je niet tegen ze in durft te gaan. Een loverboy kan jou ook dwingen om een lening af te sluiten of drugs te koerieren. Kortom, er zijn veel verschillende manieren waarop je slachtoffer kunt worden van een loverboy. Informatie Kijk voor meer informatie over de B9-regeling voor slachtoffers van mensenhandel op www.ind.nl.
Stoppen met prostitutie Wil je stoppen met je werk in de prostitutie? Omdat dat niet altijd makkelijk is, zijn er verschillende organisaties die je kunnen begeleiden bij het zoeken naar een andere baan. Ze kunnen je ook hulp geven bij het oplossen van je schulden of het vinden van onderdak. Of ze kunnen je helpen als je verslavingsproblemen hebt. In verschillende gemeenten bestaan speciale ‘Uitstapprogramma’s’ waarin allerlei organisaties samenwerken om jou te helpen bij het stoppen met werk in de prostitutie. Om deel te nemen aan zo’n uitstapprogramma, wordt er een contract gemaakt. Hierin staan afspraken over de inzet die van jou verwacht wordt, de dingen die je wilt leren en hoe het programma opgebouwd wordt. Iedereen kan deelnemen aan een uitstapprogramma. Je moet je wel houden aan deze afspraken. Meer informatie Wil je meer weten over een uitstapprogramma? Deze organisaties hebben eigen uitstapprogramma’s of verwijzen daarnaar: • In Amsterdam het Scharlaken Koord, www.scharlakenkoord.nl, telefoon: 020 – 622 68 97, en P&G292, www.pg292.nl, telefoon: 020 – 531 86 00. • In Den Haag kun je terecht bij SHOP, de Stichting Hulpverlening en Opvang Prostituees in Den Haag, www.shop-denhaag.nl telefoon: 070 – 361 47 47. • In Rotterdam kun je informatie vragen bij de Stichting Humanitas, www.humanitaspmw.org. • In Utrecht kun je informatie vragen bij de GGD, www.utrecht.nl. Woon je in Noord- of Oost-Nederland, ga dan naar Fier Fryslan/Asja (tot 23 jaar) http://www.asja.nl en Scharlaken Koord (24 jaar en ouder), www.scharlakenkoord.nl, telefoon: 020 – 622 68 97. • In diverse gemeenten kun je terecht bij het Leger des Heils, www.legerdesheils.nl.
Voorwaardenpakket / Opting-in Wanneer werk je volgens het voorwaardenpakket? Als je als prostituee in Nederland werkt, zijn er drie mogelijkheden. Als je niet voor een exploitant werkt, maar bijvoorbeeld vanuit huis, dan ben je zelfstandige. Als je in een sexclub, massagesalon, privé-huis of escortservice werkt, werk je voor een exploitant. Je kunt dan in loondienst zijn of volgens het voorwaardenpakket werken. Dat laatste is eigenlijk een tussenvorm van werken als zelfstandige en werken in loondienst. Wat is het voorwaardenpakket? Bij het voorwaardenpakket werk je altijd voor een exploitant, maar voor de belastingen en het UWV, de instantie die gaat over sociale uitkeringen, ben je niet in loondienst. Jouw exploitant heeft een overeenkomst met de Belastingdienst, houdt de belastingen over jouw inkomsten in en draagt die af. Dat hoef je dus niet meer zelf te doen. Praat met de exploitant over wat er bij het bedrijf geldt: loondienst of voorwaardenpakket. Let op 1: Je moet wel een aangifte inkomstenbelasting indienen. In de aangifte inkomstenbelasting worden alle inkomsten bij elkaar opgeteld, maar wordt ook rekening gehouden met jouw specifieke situatie. Let op 2: De exploitant moet voldoen aan de voorwaarden die zijn overeengekomen. Let daar dus goed op. Als de exploitant de voorwaarden niet nakomt, doordat hij bepaalt wat je werktijden zijn en welke kleding je moet dragen, dan ben je in loondienst Je hebt dan net als andere werknemers recht op ten minste het minimumloon en vakantiegeld. Kijk voor meer informatie onder ‘Je rechten en plichten’ onder het kopje ‘Loondienst’.
Meer informatie Voor meer informatie over het voorwaardenpakket, kun je terecht bij de Belastingdienst via www.belastingdienst.nl of 0800 – 0543.
Je rechten en plichten in het voorwaardenpakket Werken voor een exploitant volgens het voorwaardenpakket: wat zijn je rechten en plichten? Voor je voor de exploitant gaat werken, is het belangrijk een contract op te stellen. Dit contract geeft duidelijkheid over bijvoorbeeld extra werkzaamheden en hoe jullie de omzet verdelen. Wat kun je verwachten van de exploitant? De exploitant: houdt belasting in op alles wat jij verdient en hij laat jou zien wat hij inhoudt. Hij geeft inkomensoverzichten waarop helder staat wat je hebt verdiend en wat daarvan aan belasting is ingehouden en afgedragen. zet de afspraken die jullie gemaakt hebben op papier moet geheimhouden wat hij van jou weet mag je geen klusjes erbij geven die je niet wilt doen mag je nooit dwingen mee te drinken of drugs te gebruiken mag je nooit dwingen klanten te nemen die je niet wilt of diensten te verrichten die je niet wilt mag je nooit dwingen te werken zonder condoom mag je niet verbieden voor andere exploitanten te werken mag niet zomaar extra geld inhouden op jouw deel van de omzet en niets zelf houden van wat je klant betaalt voor meerwerk mag geen boetes uitdelen Houdt de exploitant zich niet aan de afspraken, dan kun je dit kwijt aan het Meldpunt Prostitutie Informatie Centrum, telefoon 020 – 420 73 68 of bij de Belastingdienst. De Belastingdienst onderzoekt de melding. Omdat je werkt, betaal je belasting. Meer informatie over belastingen en wat dat voor jou betekent, vind je onder het kopje ‘Belasting, hoe werkt dat?’. Meer informatie Wil je meer weten over je rechten en plichten? Vraag dan de brochure ‘Hoe werkt dat in de relaxbranche’ (PDF) aan bij de Belastingdienst. Je kunt ook kijken op de volgende websites of bellen met: • Stichting De Rode Draad, emancipatie en positieverbetering van prostituees, www.rodedraad.nl, telefoon: 020 – 624 33 66. • Het Prostitutie Informatie Centrum, www.pic-amsterdam.com, telefoon: 020 – 420 73 28. • www.indeprostitutie.nl, de website van Soa Aids Nederland voor mensen die in de prostitutie werken. • Prostitutie en Gezondheidscentrum P&G292: www.pg292.nl, telefoon: 020 – 531 86 00.
De exploitant en jij bij het voorwaardenpakket Afspraken over werk en verdiensten Voor je begint te werken, is het noodzakelijk dat je duidelijke afspraken maakt met de exploitant over het werk en verdiensten. Bedenk van tevoren wat je zelf wilt en laat je exploitant de afspraken vervolgens op papier zetten. Let bij het maken van deze afspraken op dat jij de volgende zaken zelf mag bepalen: -
op welke dagen en tijden je werkt welke kleding je draagt bij het werk wie je als klant wilt en wat je met hem doet wie je huisarts is wanneer de exploitant jou uitbetaalt of de exploitant je thuis mag bellen of post naar je huisadres mag sturen
De exploitant moet zich aan de volgende regels houden. Hij: mag je geen klusjes erbij geven die je niet wilt doen mag je nooit dwingen mee te drinken of drugs te gebruiken mag je nooit dwingen klanten te nemen die je niet wilt of diensten te verrichten die je niet wilt mag je nooit dwingen te werken zonder condoom mag je niet verbieden voor andere exploitanten te werken mag niet zomaar extra geld inhouden op jouw deel van de omzet en niets zelf houden van wat je klant betaalt voor meerwerk mag geen boetes uitdelen.
Uitkeringen en Bijstand bij het voorwaardenpakket Wanneer heb je recht op uitkeringen of bijstand en waar kun je terecht? Stel, de exploitant wil niet meer van jouw diensten gebruik maken. Of je wordt langdurig ziek en kunt niet werken. Je hebt dus niet genoeg inkomen. Wat kun je dan doen? Mocht je opeens werkloos worden, kun je bijstand aanvragen. Met deze uitkering kom je de periode door tot je een nieuwe baan hebt. Er gelden wel bepaalde voorwaarden, want niet iedereen heeft recht op bijstand. Als je een partner hebt die je onderhoudt of een eigen woning, heb je meestal geen recht op bijstand. Werk je volgens het voorwaardenpakket, dan kom je niet in aanmerking voor een Werkloosheidsuitkering (WW), Ziektewetuitkering of voor de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). Meer informatie Wil je weten waar je precies recht op hebt en aan welke voorwaarden je moet voldoen? Kijk dan op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.szw.nl, of bel naar: 0800 - 8051. Je vraagt een bijstandsuitkering aan bij UWV WERKbedrijf in jouw woonplaats of regio. UWV WERKbedrijf stuurt de aanvraag door naar de gemeente. Die neemt binnen acht weken een beslissing en meldt je dat schriftelijk. Kijk ook op www.werk.nl.
Belasting, hoe werkt dat bij het voorwaardenpakket? In Nederland betaal je belasting als je werkt. De exploitant meldt jou aan bij de belastingdienst. Hiervoor moet je een aantal belangrijke zaken regelen: Je hebt een burgerservicenummer (sofinummer) nodig. Dit kun je aanvragen bij de gemeente. Je exploitant geeft je twee formulieren: de Verklaring Loonheffen Opting-in en het Overzicht Loonheffingen en privacy. Vul deze formulieren in. Je exploitant of iemand van de Belastingdienst kan je hierbij helpen. Laat de exploitant je originele identiteitsbewijs (ID-bewijs) zien en geef hem een kopie daarvan. Met de exploitant maak je afspraken over verdiensten voor standaardomzet en meerwerk. De exploitant houdt eerst omzetbelasting in over alles dat de klant heeft betaald. Wat overblijft, verdeelt hij tussen jou en zichzelf volgens de afspraken. Bij elke uitbetaling moet de exploitant jou een overzicht geven waarop je kunt zien wat je hebt verdiend en hoeveel belasting er is ingehouden. Bewaar deze overzichten. Aan het begin van een nieuw jaar krijg je van de exploitant een jaaroverzicht van het afgelopen jaar. Bewaar dit ook. Je hebt dit nodig als je de aangifte inkomstenbelasting moet invullen. Privacy De Belastingdienst en de exploitant hebben geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat ze je gegevens vertrouwelijk moeten behandelen. De enige gegevens die ze van jou nodig hebben zijn: • burgerservicenummer (sofinummer) • voorletters, tussenvoegsels en achternaam • geboortedatum • de datum waarop je begint • wat je verdient en over welke periode
Loondienst Wanneer werk je in loondienst? Als je als prostituee in Nederland werkt, zijn er drie mogelijkheden. Als je niet voor een exploitant werkt, maar bijvoorbeeld vanuit huis, dan ben je zelfstandige. Als je in een sexclub, massagesalon, privé-huis of escortservice werkt, werk je voor een exploitant. Je kunt dan in loondienst zijn of volgens het voorwaardenpakket werken. Dat laatste is eigenlijk een tussenvorm van werken als zelfstandige en werken in loondienst. Hiervoor is het nodig dat de exploitant een overeenkomst heeft met de belastingdienst. Werk je voor een exploitant en heeft die geen overeenkomst met de Belastingdienst, dan werk je in loondienst. De Belastingdienst en het UWV zien jou als een werknemer in loondienst. Het maakt niet uit of je wel of niet in vaste dienst bent. Praat met de exploitant over wat er bij het bedrijf geldt: loondienst of voorwaardenpakket Let op: Als de exploitant een overeenkomst heeft met de Belastingdienst, moet hij wel voldoen aan de voorwaarden die zijn overeengekomen. Let daar dus goed op. Als de exploitant de voorwaarden niet nakomt, doordat hij bepaalt wat je werktijden zijn en welke kleding je moet dragen, dan ben je in loondienst. Meer informatie Voor meer informatie over het voorwaardenpakket, kun je terecht bij de Belastingdienst via www.belastingdienst.nl of bel met: 0800 – 0543.
Je rechten en plichten bij loondienst Werken voor een exploitant in loondienst: wat zijn je rechten en plichten? Vraag de exploitant om een schriftelijke arbeidsovereenkomst te maken voor je in loondienst gaat werken. De exploitant is in ieder geval verplicht afspraken over het salaris, de plaats waar je werkt en hoeveel uren je op een dag of per week werkt, schriftelijk vast te leggen. De arbeidsovereenkomst geeft duidelijkheid over bijvoorbeeld extra werkzaamheden. Vraag om een kopie van de arbeidsovereenkomst die door jullie beide ondertekend is.
Financiële zekerheid Als je een arbeidsovereenkomst hebt, geeft dit je financiële zekerheid. Je hebt recht op wettelijk minimumloon en vakantiegeld. De exploitant is verplicht je ten minste het minimumloon te betalen. Voor werknemers van 23 tot 65 jaar geldt het wettelijk minimumloon. Vanaf 1 januari 2009 is het bruto minimumloon per dag voor die groep € 63,75. Voor werknemers onder de 23 jaar geldt een lager bedrag. Als je de eerste keer je loon ontvangt – je wordt bijvoorbeeld per week of per maand uitbetaald – moet de exploitant je een loonstrookje geven waarop het loonbedrag en de samenstelling van de bedragen die op het loon zijn ingehouden, staan. Bij elke wijziging van het loonbedrag of de inhoudingen moet hij dit doen, zodat je precies de wijzigingen kunt bijhouden. Daarnaast is de exploitant verplicht je salaris door te betalen als je ziek bent. Je bouwt ook vakantiedagen op en de exploitant moet je salaris op die vakantiedagen ook doorbetalen. Ook kun je niet zomaar ontslagen worden en mag de exploitant je alleen werk geven waar je voor bent aangenomen. Zwangerschap Bij zwangerschap heb je recht op 16 weken betaald zwangerschaps- en bevallingsverlof. Het UWV betaalt de exploitant het loon. Verplichtingen Je moet je aan je werkrooster en andere afspraken houden die in je arbeidsovereenkomst staan. Je hebt dus minder vrijheid. Omdat je werkt, betaal je belasting. Meer informatie over belastingen en wat dat voor jou betekent, vind je onder het kopje ‘Belasting, hoe werkt dat?’. Gezond en veilig werken Jij hebt er alle recht op om gezond en veilig te werken. Werk je in loondienst voor een exploitant, in een club of in de escort, dan mag je rekenen op het volgende: -
De exploitant is verplicht te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. De exploitant voert een safe sex beleid; hij adverteert dus niet met onveilige seks en laat GGD controle toe.
-
De ruimte waar je werkt moet schoon zijn, er moet gelegenheid zijn je te wassen en er moeten voldoende schone handdoeken zijn. De exploitant moet er voor zorgen dat je geen risico's loopt met de klanten; in een club moet je vanuit je werkruimte om hulp kunnen vragen die dan ook direct komt. In de escort moet ook geregeld zijn, dat het op de werkplek (bij een klant thuis of in een hotel) veilig is.
Als je ongezond of onveilig moet werken kun je dit melden bij de Arbeidsinspectie. Zij kunnen ook een onderzoek instellen. Wil je geen onderzoek, dan noteren ze het probleem alleen als klacht. De Arbeidsinspectie behandelt je gegevens altijd vertrouwelijk. Kijk op www.arbeidsinspectie.nl. Meer informatie Meer informatie over rechten en plichten vind je op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.szw.nl, telefoon: 0800 – 8051. Bij het UWV vind je ook veel informatie: www.uwv.nl telefoon: 0900 – 9294. Wil je een klacht melden? Dan kun je terecht bij de Arbeidsinspectie via www.arbeidsinspectie.nl.
De exploitant en jij bij loondienst Afspraken over werk en salaris Voor je begint met werken, is het noodzakelijk dat je duidelijke afspraken maakt met de exploitant over het werk en salaris. Let bij het maken van de afspraken op de volgende punten: Wat mag de exploitant wel? • je houden aan de richtlijnen voor kleding die je draagt tijdens het werken • bepalen wanneer je werkt (rekening houdend met de Arbeidstijdenwet) • alleen onder strikte voorwaarden boetes uitdelen. Boetes mogen slechts een beperkt bedrag beslaan. In je afspraken met de exploitant moet staan waarvoor boetes worden opgelegd en hoe hoog de boete is. Wat mag de exploitant niet? • jou naar huis sturen zonder salaris bij weinig klandizie • je dwingen mee te drinken of drugs te gebruiken • je klusjes geven die niet onder de arbeidsovereenkomst vallen • zomaar extra geld inhouden op jouw deel van je salaris • alles zelf houden wat een klant jou voor meerwerk betaalt. Regel daarom dat je voor meerwerk een bepaald percentage krijgt. Wat kun je zelf bepalen? • wie je huisarts is • wie je als klant wilt • wat je met de klant doet Meer informatie Wil je weten meer weten over de onderlinge verplichtingen, dan kun je terecht bij: De Rode Draad, www.rodedraad.nl, telefoon: 020 – 624 33 66. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, www.szw.nl, telefoon: 0800 – 8051. Prostitutie en Gezondheidscentrum P&G292, www.pg292.nl, telefoon: 020 – 531 86 00.
Uitkeringen en Bijstand bij loondienst Wanneer heb je recht op uitkeringen of bijstand en waar kun je terecht? Stel, je wordt ontslagen, of je exploitant gaat failliet. Of je wordt langdurig ziek en je kunt niet werken. Je hebt dus niet genoeg inkomen. Wat kun je dan doen? Werk je voor een exploitant in loondienst, dan kan het zijn dat je in aanmerking komt voor een Werkloosheidsuitkering, Ziektewetuitkering of voor een uitkering voor arbeidsongeschiktheid (WIA). Je moet dan wel aan de voorwaarden voldoen die gelden voor deze uitkeringen. Mocht je opeens werkloos worden en geen recht hebben op deze uitkeringen, dan kun je bijstand aanvragen. Hiermee kom je de periode door tot je een nieuwe baan hebt. Maar ook hier gelden bepaalde voorwaarden. Als je bijvoorbeeld een partner hebt die je onderhoudt of een eigen woning, dan heb je meestal geen recht op bijstand. Meer informatie Wil je weten waar je precies recht op hebt en aan welke voorwaarden je moet voldoen? Kijk dan op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.szw.nl of bel naar: 0800 – 8051. Werkloosheidsuitkering Op www.werk.nl kun je je inschrijven als werkzoekende. Ook kun je hier (elektronisch) een WW-uitkering aanvragen. UWV neemt vervolgens contact met je op. Heb je geen internet? Ga dan langs bij een vestiging van UWV WERKbedrijf bij jou in de buurt. Je vraagt een bijstandsuitkering aan bij UWV WERKbedrijf in jouw woonplaats of regio. UWV WERKbedrijf stuurt de aanvraag door naar de gemeente. Die neemt binnen acht weken een beslissing en meldt jou dat schriftelijk.
Belasting, hoe werkt dat bij loondienst? In Nederland betaal je belasting als je werkt. Je hebt hiervoor een burgerservicenummer (sofinummer) nodig, dat je bij de gemeente kunt aanvragen. De exploitant moet omzetbelasting en loonheffing betalen. Dit doet hij over je normale inkomsten, maar ook over drankgeld en andere extra’s. De • • •
exploitant kan drie soorten loon betalen: vast basisloon: voor het afgesproken werk en de tijd dat je aanwezig bent prestatieloon: een bedrag per seksuele dienst variabel loon: een bedrag voor jouw bijdrage aan de drankomzet
De exploitant betaalt je salaris netto uit en geeft je bij elke betaling een loonoverzicht (salarisstrookje). Hierop kun je zien wat je hebt verdiend en wat de exploitant inhoudt. Je krijgt na afloop van het jaar ook een jaaroverzicht. Bewaar deze overzichten. Je hebt ze nodig als je de aangifte inkomstenbelasting moet invullen. Privacy De Belastingdienst en de exploitant hebben een geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat ze je gegevens vertrouwelijk moeten behandelen. De enige gegevens die ze van jou nodig hebben zijn: • burgerservicenummer (sofinummer) • voorletters, tussenvoegsels en achternaam • geboortedatum • de datum waarop je begint • wat je verdient en over welke periode Meer informatie Voor meer informatie over de belastingen en voor hulp bij het invullen van je formulieren kun je terecht bij de Belastingdienst via www.belastingdienst.nl of 0800 – 0543. Je burgerservicenummer (sofinummer) kun je aanvragen bij je gemeente.
Concept Werken voor jezelf Wanneer werk je voor jezelf? Je bent een zelfstandige prostituee als je niet voor een exploitant werkt. Werk je voor jezelf, dan moet je zelf alle belastingzaken regelen, een administratie voeren en bewaren, eventuele vergunningen aanvragen en je inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Als zelfstandige heb je dus alle vrijheid, maar ook veel verantwoordelijkheden. Meer informatie Voor meer informatie over het soort werkverband dat je hebt, kun je terecht bij de Belastingdienst via www.belastingdienst.nl of bel met 0800 – 0543.
Registratie en Vergunningen als zelfstandige Als je start als zelfstandige (en misschien zelf sekswerkers in dienst gaat nemen) kan het zijn dat je een vergunning moet aanvragen bij je gemeente. Op dit moment verschilt het per gemeente of je wel of niet een vergunning nodig hebt. De gemeente bepaalt hiermee waar en hoeveel seksbedrijven er komen. Vraag er naar bij je eigen gemeente of dit voor jouw gemeente geldt. In de toekomst kan dit veranderen. In het kabinet wordt gewerkt aan een nieuwe wet, waarmee een vergunnings- en registratieplicht geldt voor alle soorten seksbedrijven, sekswerkers en sekswerk. Het doel van de nieuwe wet is het bestrijden van dwang, misbruik en mensenhandel. Deze wet is nu nog niet in gebruik. Meer informatie Voor meer informatie over de nieuwe wetten kun je terecht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken via www.minbzk.nl of bel naar: 070 – 426 64 26. Bij je gemeente kun je navragen of je een vergunning nodig hebt om als zelfstandige te beginnen.
Rechten en plichten als zelfstandige Waar moet je aan denken als je voor jezelf gaat werken? Stel, je wilt starten als zelfstandige prostituee. Het is dan belangrijk dat je je aan de regels houdt. Zo moet je je inschrijven bij de Kamer van Koophandel en bij de Belastingdienst. Dit is nodig zodat de overheid weet dat je een eigen zaak hebt. Belastingen Omdat je werkt, betaal je belasting. Dit betaal je over het geld dat je verdient. Je moet een aantal zaken regelen. Je hebt bijvoorbeeld een burgerservicenummer (sofinummer) nodig, dat je kunt aanvragen bij de gemeente. Verder krijg je te maken met speciale regels voor belastingen en premies. Voor de Belastingdienst is het belangrijk dat je administratie correct en actueel is. Je administratie kun je laten doen door een boekhouder of een administrateur. Voor je dagelijkse administratie zijn deze zaken het belangrijkst: • Leg alle belangrijke gegevens over werk en verdiensten dagelijks vast. • Je bent wettelijk verplicht je administratie zeven jaar te bewaren. Privacy De Belastingdienst heeft geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat ze je gegevens vertrouwelijk moeten behandelen. Meer informatie Meer informatie over hoe je je belastingen moet doen, vind je in de Informatiemap Prostitutiebranche die je kunt opvragen bij de Belastingdienst. Je kunt ook kijken op http://www.belastingdienst.nl/ of bellen met 0800 – 0543. Op de website van de Kamer van Koophandel www.kvk.nl vind je meer informatie.
Uitkeringen en Bijstand als zelfstandige Wanneer heb je recht op uitkeringen of bijstand en waar kun je terecht? Stel, je redt het financieel niet. Of je wordt langdurig ziek en kunt niet werken. Je hebt dus niet genoeg inkomen. Wat kun je dan doen? Mocht je opeens werkloos worden dan kun je bijstand aanvragen. Met deze uitkering kom je de periode door tot je een nieuwe baan hebt. Er gelden wel bepaalde voorwaarden, want niet iedereen heeft recht op bijstand. Als je een partner hebt die je onderhoudt of een eigen woning, heb je meestal geen recht op bijstand. Als zelfstandige kom je niet in aanmerking voor een Werkloosheidsuitkering (WW), Ziektewetuitkering of voor een uitkering voor arbeidsongeschiktheid (WIA).
