Alentejo Portugal, fietsen

Informatieblad bij het artikel Fietsen tussen de ware Portugezen in Op Pad 7-2008, pag. 24-30

Alentejo Portugal, fietsen

Tekst: Marjolein van Rotterdam

Het gebied Cultuur De tocht Zwaarte/moeilijkheidsgraad Navigatie Beste tijd Er naar toe Overnachten Eten, drinken, inkopen doen Uitrusting De fiets in Portugal Koffie in Portugal Dag-tot-dag routebeschrijving Kaarten, boeken en gidsen Adressen en sites

De Feiten Activiteit Fietsen Land Portugal Gebied Alentejo, Zuid-Portugal. Het gebied tussen kust en Spaanse grens, ten zuiden van de rivier de Taag (Tejo). Gemaakte tocht Fietstrektocht van Faro naar Castelo de Vide, 523 km in 6 dagen. Castelo - Lissabon met de trein. Zwaarte/moeilijkheidsgraad Heuvelachtig gebied, prettig stil, wegen oké. Genoemde etappes zijn erg lang, een kilometer of vijftig per dag is prettiger.

Het gebied De Alentejo is de dunbevolktste provincie van Portugal. Stel je het oppervlak van Nederland voor, en verdeel daarover de inwoners van Rotterdam. Dan krijg je zuidPortugal. Het is een landbouwgebied waar grote bedrijven de dienst uitmaken. Jonge, niet-vermogende mensen kunnen er niet veel doen. Die zijn dan ook bijna allemaal weg. De mensen die er nog wonen zijn dus meestal oud. Met geld van de Europese Unie probeert de Portugese regering de provincie op te krikken, vooral door geld te pompen in het toerisme en in de verbetering van de wegen. Met wisselend succes. Het toerisme trekt niet aan (hoera!, zeggen wij stiekem) maar de wegen zijn in het algemeen prima. Ze golven gezellig over de heuvels. Er maken soms – gezien het aantal inwoners – nog aardig wat automobilisten gebruik van. Vooral de Nationale wegen zijn redelijk druk. In de buurt van Évora komen zelfs files voor. Die wegen moet je dus zien te vermijden.

Cultuur Ongeveer álle dorpen en stadjes zijn leuk. De uitschieters (echt niet te missen!) zijn: Tavera, Serpa, Monsaraz (maar pas als de toeristen weg zijn, alle toeristen in de Alentejo bevinden zich in Monsaraz), en Castelo de Vide. Ja, en Lissabon natuurlijk. Maar dat is een verhaal apart. Als je terugvliegt vanaf Lissabon heb je er eigenlijk een vakantie bij. En een heel speciale ook nog. Toen wij er waren spoelde de stad bijna

Pagina

Portugal


Navigeren Route uit gids Fietsen in Zuid-Portugal van Luc Oteman (zie onder Kaarten, boeken en gidsen). Plus overzichtskaart. Beste tijd Voorjaar, najaar, winter. In de zomer is het te heet. Er naar toe Vliegtuig. Heen naar Faro, terug vanaf Lissabon. Overnachten: Pensions en hotels. Campings zijn dungezaaid.

Pagina

weg maar was het al fijn; als je er met mooi weer bent, is het er helemaal heerlijk bijkomen. De sfeer is relaxed, ongeveer iedereen is aardig, er zijn prachtige oude wijken (de Alfama, een soort Jordaan, bijvoorbeeld), musea, parken, kerken, en winkels, een rivier en de grootste brug van Europa, Parque das Nações, een park en compleet nieuwe wijk met de allure van de wereldtentoonstelling die er tien jaar geleden was, de Bairro Alto (bovenstad) met barretjes en fadocafés, en de stad heeft een geschiedenis om een puntje aan te zuigen.

De tocht Van Faro (vliegveld) naar Castelo de Vide, daarna met de trein naar Lissabon. Een tocht van 523 km, in 6 fietsdagen. Plus drie dagen wandelen, één dag in Castelo de Vide, en twee in Lissabon. 95% van de tocht is verhard. Je kunt ook kiezen voor 100% verhard: voor de onverharde wegen zijn verharde alternatieven.

Zwaarte/moeilijkheidsgraad Fietsen in zuid-Portugal is gemakkelijk. Je hoeft niets speciaals te kunnen om de heuvels van de Alentejo te bedwingen. De weg vinden is ook geen probleem, zeker met het gidsje van Luc Oteman, ‘Fietsen in Zuid-Portugal’, bij de hand. Het enige wat je nodig hebt is uithoudingsvermogen en een goede fiets (fiets kan mee in het vliegtuig). Dagelijks klim je zo’n 1000 meter, maar het zijn maar korte klimmetjes. Aan de andere kant: je hebt ze continu. Vlak is het nergens. Als je het houdt op een kilometer of vijftig per dag gemakkelijk te doen. Wij fietsten zes tot tien uur per dag, omdat de slaapplekken van tevoren geregeld waren en we dachten dat de afstanden wel te doen waren. Honderd kilometer per dag (wat we een keer of drie hadden) kon ook wel, maar minder fietsen zou prettiger zijn geweest, ook al omdat de dorpen en stadjes onderweg zo leuk zijn dat je er wilt blijven hangen.

Navigatie De route is niet gemarkeerd, maar staat grotendeels beschreven in Luc Otemans’ fietsgids ‘Fietsen in Zuid-Portugal’. Er zijn nauwelijks gemarkeerde fietsroutes in Portugal. Helemaal in het zuiden is er een voorzichtige poging tot de aanleg van een ‘ecoroute’, de Ecovia do litoral. Een deel is al klaar, zie www.ecoviasalgarve.org. In de Alentejo bestaat zoiets (nog) niet.

Beste tijd Mei is een prachtige maand om te gaan. Maar biedt geen garantie: wij hadden eind mei temperaturen tussen 13 en 19 graden. Normaler is dan 20 tot 25. Dat is precies goed. Middenin de zomer is het te heet; september en oktober zijn weer lekker.

Er naar toe Vliegtuig. Heen naar Faro, terug vanaf Lissabon. Prijzen vanaf € 360,-; fietstarief afhankelijk van maatschappij. Je vliegt in 3 uur naar Faro en Lissabon. Beide luchthavens zijn bereikbaar per fiets.

Overnachten Campings zijn dungezaaid. Maar de meeste stadjes hebben een pension of hotel. Het gidsje van Luc Oteman somt ze allemaal op. Soms staan er zelfs tips in over welke kamer het mooiste uitzicht heeft.

Eten, drinken, inkopen doen Elk gehucht heeft een café – winkels mogen zijn opgeheven, de cafés zijn gebleven. Alleen: iets te eten verkopen die niet altijd. Er zijn cafés met winkelfunctie (rollen biscuit, zakken chips), er zijn er die warm eten serveren, maar er zijn er ook waar je geluk moet hebben als er iets te eten is. Aan de andere kant: er zijn veel dorpen. Voor je het weet ben je alweer in het volgende dorp. Wij hadden maar één keer last van totale

Pagina

Portugal


Pagina

droogstand. Maar toen hadden we een dorpje overgeslagen omdat de weg naar beneden leidde en we die na de laaf weer omhoog zouden moeten. Restaurants zijn er in de grotere plaatsen volop. Overal waar we logeerden was er keuze - uit tenminste twee. In de Alentejo eet je de gerechten van de streek. De kwaliteit loopt uiteen. We aten boers maar lekker in Estoi (homp vis, gekookte aardappels, gekookte groenten), érg lekker bij in het buurtrestaurant O Bizaca van Catarina Silva in Barrada bij Monsaraz, chic maar niet lekker in Évora, veel en behoorlijk goed in Castelo de Vide, en ouderwets chic in Serpa. Overal probeerden we de Açorda à Alentejana, Alentejaanse soep van brood, knoflook en koriander. Bijna nooit leidde dat tot een teleurstelling. Wat ook altijd goed was, was de wijn. Die slobberde heerlijk weg en kostte bijna niets.

Uitrusting Gewone fietstochtuitrusting. Zie ook de paklijsten op oppad.nl onder > Reizen > Paklijsten > Fietstochten.

De fiets in Portugal In Portugal zijn er weinig of nauwelijks fietspaden. Zodoende is het in Portugal gebruikelijk dat een auto claxonneert, als hij een fiets voorbijrijdt. Hij claxonneert om de fietser te waarschuwen dat hij gaat inhalen.

Koffie in Portugal Uma bica is de normale bestelling die je doet als je een koffie wilt. Het is te vergelijken met een espresso. Bica komt van bebire con azucar, drinken met suiker, volgens een niet bevestigd verhaal. Het is niet de enige koffie die geschonken wordt. Net als in Italië zijn er onnoemelijk veel variaties. Zo heb je ook een garoto, een kleine koffie met melk, een café doplo, een grote espresso, en een galão, een koffie verkeerd, geserveerd in een glas.

Dag-tot-dag routebeschrijving Dag 1, Faro (luchthaven)-Estoi, 17 km. Niets bijzonders: van vliegtuig naar hotel. Slapen in Faro kan ook. Estoi is een mooi wit dorpje. Dag 2, Estoi-Mértola, 135 km. Veel te lange dag. Het begint vlak, maar dat blijft het niet. Leuk: het dorp Moncarapcho, het stadje Tavira, en Mértola. Dag 3, Mértola-Serpa, 83 km, 850 m stijgen (met omweg wegens niet vinden van de rivieroversteekplaats). Als die oversteekplaats wel in gebruik is (geraadpleegde dorpelingen twijfelen eraan), is die route veruit de mooiste. Voor de keuze moet worden gemaakt: let op de ooievaars tussen Mértola en Mina de São Domingos. Dag 4, Serpa-Monsaraz, 91 km. Monsaraz ligt bovenop een heuvel, een mini Mont Ventoux. Het dorp zelf is zo’n smetteloos wit dorp. Het is het meest toeristische dorp op de route. Dag 5, Monsaraz-Évora, 75 km. Tussen Venda en Redondo is het het mooist. Heel landelijk. De N254 van Redondo naar Évora is absoluut af te raden. Luc Oteman neemt een omweg via Sta. Susanna. Neem die ook.

Pagina

Portugal


Pagina

Dag 6, lift Évora-Estremoz (Jan van Krimpen woont in de Alentejo en is altijd te bellen voor fietsvervoerklussen); vervolgens Estremoz-Castelo de Vide, 92 km. Vooral het stuk voor Castelo is prachtig. Prachtig! Dag 7, rondje in de buurt van Castelo. De bedoeling was 65 km, een tocht uit het gidsje van Luc Oteman dat we veel gebruikten. Maar we vielen om van dodelijke vermoeidheid. Niet gefietst. Dag 8, Castelo de Vide-Vale do Peso, 30 km. Nauwelijks stijgen. Vanaf Vale do Peso met de trein naar Lissabon. NB Voor meer plezier: knip de etappes in 2-en. Er zijn halteplaatsen genoeg onderweg.

Kaarten, boeken en gidsen Kaarten Algarve/Portugal Süd, Die General Karte, 1:200.000, € 7,95. Deze kaart is verreweg de beste kaart om mee te fietsen in Zuid-Portugal. Alle wegen zijn erop terug te vinden, zelfs de onverharde, wat voor velen al heel avontuurlijk zal zijn. Deze kaart bestrijkt de hele fietsroute. Portugal 733 national, Michelin, ed. 2008, 1:350.000, € 7,80. Marco Polo, 1:300.000, € 7,95. De schaal lijkt wat grof maar er is zeer goed met deze kaart te fietsen. Zeker als je alleen op de verharde wegen blijft, die in het binnenland al zeer rustig zijn. Voor Zuid-Portugal is de General Karte beter. Voor Noord-Portugal is neits beters te vinden. General Karte, 1:200.000, € 9,05. Verreweg de beste kaart om mee te fietsen in Zuid-Portugal. Alle wegen zijn terug te vinden, zelfs de onverharde. Tijdelijk niet leverbaar. Reise Know How Portugal, 1:350.000, € XXX. Scheur- en watervaste kaart, helder kaartbeeld, betrouwbaar, gps-compatible, met hoogtelijnen en veel detail (o.a. afstanden). Goede prijs/kwaliteitverhouding. Turinta Alentejo, 1:300.000, € 9,95. Onverharde wegen staan niet vermeld. Wel 6 stadsplattegronden. Goed genoeg om mee door de Alentejo te fietsen. Je hebt dan ook de Algarve-kaart nodig van Turinta, 1:176.000, € 8,05. Fietsgids Fietsen in Zuid-Portugal - Algarve en Alentejo, Luc Oteman, uitg. Pirola, € 19,50. Te koop bij o.a. de Fietsvakantiewinkel of te bestellen via www.opdefiets.net. Onmisbaar als je niet álles zelf wilt uitzoeken. Luc heeft ongeveer alles over fietsen in Zuid-Portugal op een rijtje gezet. Nadeel van de gids: Luc neemt nogal eens de ‘gele wegen’. De witte zijn bijna altijd mooier. En zijn afstanden zijn nogal ambitieus, hoewel iets korter dan onze dagafstanden. Maar zoals hierboven vermeld: die afstanden

Pagina

Portugal


Pagina

hoef je niet op te volgen – ze zijn uitstekend in te korten. Algemene gidsen Portugal Trotter Reisgids, € 14,95. Veel praktische informatie als hotels en restaurants, maar ook beschrijvingen van bezienswaardigheden. Met veel plattegronden. Geen foto’s. Portugal: een gids voor vrienden, J. Rentes de Carvalho, uitg. Arbeiderspers, € 22,60. Gidsen Lissabon Mini Rough Guide Lissabon, € 5,-. O Lissabon, mijn thuis - Het Oog in ‘t Zeil Stedenreeks, uitg. BAS, € 17,50. De stad Lissabon en Portugal in het algemeen is het onderwerp van dit deel uit een reeks literaire beschrijvingen van steden. Elf auteurs laten in zeventien bijdragen hun licht schijnen over allerlei aspecten. De nadruk ligt op de grote auteurs van Portugees proza en poezie uit alle tijden, maar ook buitenlandse schrijvers komen aan bod: Engelse en Italiaanse. Achtergronden Marion Kaplan, Handboek Portugal, uitg. De Arbeiderspers, ca € 22,50. Dankzij Kaplan kom je écht iets te weten over Portugal, over de economie, de geschiedenis, de mensen. J. Rentes de Carvalho, Portugal, de bloem en de sikkel. De geschiedenis van de Anjerrevolutie, beschreven door één van Portugals beroemdste schrijvers. In bieb of antiquariaat. Literatuur Fado Alexandrino, door Antonio Lobo Antuñes, Uitgever Ambo/Anthos, € 29,95. Het boek dat voor Portugal en de Anjerrevolutie is wat ‘Het verdriet van België’ (Hugo Claus) voor België is. Lobo Antuñes is samen met José Saramago de top van de Portugese literatuur. Beiden waren Nobelprijswaardig – maar tot nu toe heeft alleen Saramago hem gekregen. Saramago heeft in Portugal de reputatie die Harry Mulisch bij ons heeft. Een enorme opschepper. Maar zijn boeken zijn goed, dat geven zelfs Saramago-haters toe.

De fietsgids en -kaarten zijn verkrijgbaar bij iedere gespecialiseerde reisboekhandel. Bron fietsgidsinformatie: Fietsvakantiewinkel, (0348) 42 18 44, info@ fietsvakantiewinkel.nl, www.fietsvakantiewinkel.nl.

Adressen en sites Accommodatie Casa de Estoi Rua de Faro, 80 8005-463 ESTOI T: +351 289 990 130 Fax: +351 289 990 139 E: [email protected] I: www.casadeestoi.com Rustig hotel met binnenplaats en zelfs een zwembad(je). Estalagem de São Gens Alto de São Gens 7830 - 009 Serpa T: +351 284 540 420 / Fax 284 544 337 E: [email protected]

Pagina

Portugal


Pagina

I: www.estalagemsgens.com Op de top van een heuvel in een voormalig klooster. Een prestigieus en luxueus verblijf, maar niet kakkineus. Wel duurder dan een gemiddeld hotelletje. Monte Saraz Horta dos Revoredos - Barrada 7200 - 172 Monsaraz T: +351 266 557 385 / Fax 266 557 485 E: [email protected] I: http://www.montesaraz.com/ Erg prettig logeer je bij Marc Lammerink, die een ‘monte’ (een boerderij met bijgebouwen) ombouwde tot luxe appartementen. In de verte zie je op het topje waar je eerder bent opgezwoegd, Monsaraz liggen. Monte da Serralheira 7000 - 788 Évora T: +351 266 741 286 / Fax 266 741 286 E: [email protected] I: www.monteserralheira.com Ook een leuke boerderij: die van Lucia (net als Marc Nederlands van origine) in Évora. Quinta do Pomarinho Apartado 2 7320 Castelo de Vide T: +351 965 755 341 E: [email protected] I: www.pomarinho.nl Dolf Janssen & Phine Verhoef hebben een natuurvriendelijke camping en verhuren appartementen vlakbij Castelo de Vide. De streek rond Castelo vonden wij het mooiste deel van de route. Pomarinho is een plek waar je kunt blijven. Lissabon http://www.casadoalentejo.pt/flash.html. Alentejaans eten in Lissabon. www.lisbonwalker.com. Wandelen in Lissabon. Zuid Portugal algemeen Turismo do Alentejo Av. Jorge Nunes Lt 1 R/C Esqº 7570-113 Grândola T: +351 269 498 680; Fax: 269 498 687 http://www.portugal-vakantie.info/alentejo.html http://alentejo.startpagina.nl/ http://www.visitalentejo.pt/vEN www.visitalgarve.com www.visitalentejo.pt www.visitlisboa.com www.portugalglobal.pt Weerbericht: http://www.weeronline.nl/Portugal.htm

Pagina

Portugal


Pagina

Pagina

Alentejo Portugal, fietsen

Recommend Documents