Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Alcoholpoli voor jongeren
zz
1
Het WZA heeft een speciale polikliniek voor jongeren tot achttien jaar die op de Spoedeisende Hulp komen vanwege een alcoholvergiftiging of met letsel waarbij alcoholgebruik in het spel is. Deze brochure bevat informatie over het behandeltraject en de begeleiding die jongeren en ouders krijgen. Ook wordt ingegaan op de schadelijke gevolgen van drinken op jonge leeftijd. *
Waar gesproken wordt over ‘ouders’, kan ook ‘één ouder’ of ‘verzorgers’ worden gelezen.
*
Als het alcoholgebruik samengaat met drugsgebruik, is daar ook aandacht voor.
Tijdens het uitgaan drinken jongeren vaak te veel in korte tijd. Hierdoor ontstaat de kans op een alcoholvergiftiging. Bij een ernstige alcoholvergiftiging treedt er bewusteloosheid op. Een zeer zware alcoholvergiftiging kan leiden tot een coma en uiteindelijk zelfs tot overlijden.
Spoedeisende Hulp en eventuele opname Jongeren die terechtkomen in het WZA met een vermoedelijke alcoholvergiftiging, worden opgevangen op de Spoedeisende Hulp. Daar worden allereerst de zgn. vitale functies, zoals ademhaling, hartslag, temperatuur en bloeddruk gecontroleerd. Vervolgens vindt er bloedonderzoek plaats om het alcoholpromillage te kunnen vaststellen. Als er sprake is van een alcoholvergiftiging waarbij het niet nodig is om een infuus met glucose (bloedsuikers) toe te dienen, is een observatie van enkele uren op de Spoedeisende Hulp meestal voldoende. Bij een alcoholvergiftiging waarbij wel een infuus wordt toegediend, volgt een opname op de kinder- en jeugdafdeling. Ouders worden door een medewerker van de Spoedeisende Hulp zo snel mogelijk op de hoogte gebracht.
2
Voorlichting kinder- en jeugdafdeling Op de kinder- en jeugdafdeling heeft de jongere ‘s ochtends contact met een pedagogisch medewerker of met een verpleegkundige. Het doel hiervan is om de jongere bewust te maken van zijn drankgebruik. Hierbij wordt onder andere gebruikgemaakt van een test op www.watdrinkjij.nl en wordt er een informatiepakket uitgereikt.
Gesprek met kinderarts Tijdens de opname op de kinder- en jeugdafdeling staat ook een bezoek van de kinderarts gepland. Deze heeft een gesprek met de jongere en met zijn ouders. De kinderarts gaat in op de medische toestand van de jongere, geeft uitleg over de gevaren van te veel alcohol en geeft adviezen om alcoholmisbruik te voorkomen.
Als de kinderarts van mening is dat het medisch verantwoord is, mag de jongere daarna naar huis. Binnen vier weken na de opname volgt een nazorgtraject. Er is dan opnieuw een afspraak met de kinderarts, er is een gesprek met een medisch maatschappelijk werker en zo nodig wordt een medisch psycholoog ingeschakeld. Ouders worden nadrukkelijk uitgenodigd om bij de gesprekken aanwezig te zijn.
Nazorg kinderarts Binnen vier weken wordt de jongere met zijn ouders terugverwacht bij de kinderarts. Dit geldt ook als er geen opname.is geweest. De kinderarts bespreekt hoe er wordt teruggekeken op het bezoek aan de Spoedeisende Hulp en de eventuele opname en hoe het sindsdien is gegaan. Er wordt onder andere geïnformeerd naar het functioneren op school of op het werk, vrijetijdsbesteding en sociale contacten. Ook komt het drankgebruik ter sprake.
3
Nazorg medisch maatschappelijk werker Eveneens binnen vier weken is er een afspraak met een medisch maatschappelijk werker. Tijdens dit bezoek vinden er apart gesprekken plaats met de jongere en zijn ouders. De medisch maatschappelijk werker probeert om bij de jongere een gedragsverandering te bewerkstelligen met betrekking tot het drinken van alcohol. De ouders krijgen adviezen om hun kind daarbij waar mogelijk te ondersteunen. Daarnaast wordt in kaart gebracht of er psychische of relationele problemen zijn of bijzondere gebeurtenissen die een risicofactor vormen voor het alcoholgedrag van de jongere. Voorafgaand aan het bezoek aan de medisch maatschappelijk werker krijgen de ouders een zgn. gedragsvragenlijst toegestuurd, met het verzoek deze ingevuld mee te nemen naar het gesprek met de medisch maatschappelijk werker. Tijdens het gesprek met de medisch maatschappelijk werker krijgt de jongere (als deze twaalf jaar of ouder is) ook een gedragsvragenlijst om in te vullen. Bovendien is er een vragenlijst die moet worden ingevuld door de school waar de jongere naartoe gaat. Op een later tijdstip worden alle lijsten beoordeeld door een medisch psycholoog. (Dit is ook het geval als er geen gesprek plaatsvindt met een medisch psycholoog.) Tijdens een multidisciplinair overleg worden de gegevens bekeken en wordt er een vervolgbeleid afgesproken.
Neuropsychologisch onderzoek Uit de gesprekken met de kinderarts en de medisch maatschappelijk werker kan blijken dat het zinvol is om door te verwijzen naar een medisch psycholoog. Dit is het geval als de leerprestaties van de jongere achterblijven, als er psychische problemen zijn en als er sprake is van ‘binge drinking’ (het drinken van grote hoeveelheden in één keer). Ook de uitkomsten van de vragenlijsten kunnen aanleiding zijn om door te verwijzen naar de medisch psycholoog. De medisch psycholoog doet een neuropsychologisch onderzoek. Hierbij wordt onder andere gekeken hoe het gesteld is met het concentratievermogen, het geheugen, het ruimtelijk inzicht en de fijne motoriek.
4
Eindgesprek Binnen zes tot acht maanden na het bezoek aan de Spoedeisende Hulp en de eventuele opname is er een eindgesprek met de jongere en zijn ouders. Dit wordt gedaan door de medisch maatschappelijk werker of door de medisch psycholoog, als er neuropsychologisch onderzoek heeft plaatsgevonden. Tijdens het eindgesprek komt aan de orde hoe de jongere op dat moment functioneert en of er nog problemen zijn met betrekking tot alcoholgebruik. Verder wordt besproken in hoeverre het de jongere en zijn ouders gelukt is om de adviezen die zij hebben gekregen, in de praktijk te brengen.
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Als een jongere voor een tweede keer op de Spoedeisende Hulp terechtkomt vanwege een alcoholvergiftiging of letsel waarbij alcoholgebruik in het spel is, wordt hiervan melding gedaan bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling. Ook als ouders weigeren om bij de gesprekken aanwezig te zijn met de kinderarts, de medisch maatschappelijk werker of de psycholoog, kan dit een reden zijn om contact te zoeken met het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling.
Verslavingszorg Noord-Nederland Als het alcoholgedrag van de jongere zo problematisch is dat er gesproken kan worden van een alcoholverslaving, kan de medisch maatschappelijk werker een intakegesprek regelen bij Verslavingszorg Noord-Nederland. Ook een doorverwijzing naar andere hulpverlenende instanties is mogelijk.
5
Meer informatie over alcoholmisbruik onder jongeren is te vinden op de volgende websites:
www.alcoholinfo.nl www.trimbos.nl www.stap.nl www.watdrinkjij.nl www.uwkindenalcohol.nl
Vragen?
afdeling Medisch maatschappelijk werk, bereikbaar op (0592) 32 53 68 op werkdagen van 8.30 tot 12.00 uur e-mailadres:
[email protected] polikliniek Kindergeneeskunde, bereikbaar op (0592) 32 52 30 op werkdagen van 8.30 tot 16.30 uur e-mailadres:
[email protected] polikliniek Psychologie, bereikbaar op (0592) 32 52 81 op werkdagen van 8.30 tot 12.30 en van 13.30 tot 17.00 uur
Rol van de ouders Het drinken van alcohol op jonge leeftijd brengt meer gevaren met zich mee dan over het algemeen wordt gedacht. Zo toont onderzoek aan dat alcohol op jonge leeftijd blijvend hersenletsel kan veroorzaken, aangezien de hersenen dan nog in ontwikkeling zijn. (Dit gaat door tot het 24e jaar.) Om zoveel mogelijk alcoholschade te voorkomen, is het belangrijk dat jongeren zo laat mogelijk beginnen met drinken. Ouders kunnen daarbij een rol vervullen door duidelijke regels te stellen. Het beste kunnen ouders hun kind verbieden om alcohol te drinken tot ze achttien jaar zijn. Zeker als er meer dan vijf glazen per keer worden gedronken (‘binge drinking’) kan dat schade aanrichten. Maar ook het regelmatig drinken van kleine hoeveelheden heeft een negatieve uitwerking op de hersenen.
Gevolgen van drinken op jonge leeftijd
Alcohol verstoort de ontwikkeling van de hersenen en dat kan van invloed zijn op het gedrag en karakter van de jongere. Bij jongeren die regelmatig drinken, is er een grotere kans op alcoholverslaving op latere leeftijd. Alcohol verstoort de hormonale balans, waardoor de ontwikkeling van botten en spieren kan worden geremd. Bij jongeren kost het afbreken van alcohol meer tijd dan bij een volwassene. Dit betekent bijvoorbeeld dat na een weekend stevig drinken het zeker twee dagen kost voordat het geheugen en het concentratievermogen weer normaal functioneren. Onder invloed van alcohol doen jongeren eerder dingen die ze zonder alcohol niet zouden doen. Onveilig en onvrijwillig vrijen komt dan bijvoorbeeld ook vaker voor. Door alcoholgebruik neemt het reactievermogen af. Daardoor is de kans op (verkeers)ongelukken groter en krijgen jongeren ook vaker te maken met agressief gedrag. Als in korte tijd veel alcohol wordt gedronken, kan dit een black-out veroorzaken. Tijdens het drinken lijkt er niets aan de hand, maar de volgende ochtend herinnert men zich niets meer
Europaweg-Zuid 1 Postbus 30.001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
© 2014 WZA
kinde31 - december 2014
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
