ALBEDA ONDERWIJSVERSLAG 2008
HET Albeda onderwijsverslag IS EEN JAARLIJKSE uitgave van het albeda blad
REDACTIEADRES Servicegroep Communicatie, Postbus 9451, 3007 AL Rotterdam, T (010) 892 78 23, F (010) 258 43 97, E
[email protected] / OPLAGE 4.200 / UITGAVE College van Bestuur / EINDREDACTIE Josine Geurtsen en Tim van der Korput REDACTIE Lansu+Paulis Communicatiepartners en Tim van der Korput / CONCEPT & ONTWERP Isis Spuijbroek / OPMAAK Media Options / FOTOGRAFIE Frank Hanswijk / DRUKWERK OBT Opmeer / DISTRIBUTIE Shared Service Center / augustus 2009
P/02 TERUGBLIK
P/02 Strategische projecten
P/03 Tevredenheid
P/04-15 De branches
2008 was een moeilijk jaar voor het Albeda College, maar we hielden ons aan de begroting. Over bezuinigingen, het Sociaal Plan en het Masterplan 2008-2010.
Het Albeda College kent een aantal brancheoverstijgende strategische projecten. Ondanks de financiële situatie is er nog veel gedaan in 2008. Een selectie van de belangrijkste projecten.
Sinds 2007 houdt het Albeda College tevredenheidsonderzoeken. Die leveren belangrijk input om het onderwijs te verbeteren. Lees wat deelnemers uit het cursusjaar 20082009 van ons onderwijs vonden.
Gaat het over onderwijs, dan gaat het over de twaalf branches. Lees hier per branche over de ontwikkelingen in 2008, de plannen voor 2009 en over bijzondere projecten en initiatieven.
DIT IS HET ONDERWIJSVERSLAG VAN HET ALBEDA COLLEGE OVER 2008. NET ALS VORIG JAAR IS ER NAAST HET OFFICIËLE JAARVERSLAG DEZE MAGAZINEVERSIE VOOR MEDEWERKERS EN EXTERNE RELATIES. MET MINDER TEKST EN MINDER CIJFERS, MAAR MET MEER AANDACHT VOOR DE ONTWIKKELINGEN IN HET ONDERWIJS.
Op pagina twee lees je wat 2008 heeft betekent voor de organisatie. Door noodzakelijke bezuinigingen was het geen gemakkelijk jaar. Maar er is hard gewerkt om er bovenop te komen en het onderwijs te blijven bieden dat onze deelnemers nodig hebben. Lees
waarom we moesten bezuinigen en wat onze oplossingen zijn geweest. We geven ook kort aan waar het Albeda voor staat: onze missie, onze visie en onze ankerpunten. Altijd goed die weer eens te lezen. Maar het grootste deel van het
magazine is voor de branches zelf. Elke branche heeft een eigen pagina, met een terugblik op 2008 en een vooruitblik op 2009. Wat waren de plannen voor 2008? Wat is er van die plannen terecht gekomen? En wat zijn de doelen voor 2009?
Op deze bladzijden vind je ook steeds een kort interview met een deelnemer en een begeleider of docent. Het zijn inspirerende stukjes die nog eens duidelijk maken hoe divers en breed onze deelnemers worden opgeleid.
NAAM Het Albeda College is vernoemd naar Wil Albeda. Wil was een CDA-politicus die zichzelf typeerde als vakbondsman. Hij werkte lange tijd bij de Christelijke Bouwbond en het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV). Daarna was hij hoogleraar sociaal-economisch beleid in Rotterdam.
Sociale Zaken in het eerste kabinet-Van Agt, waarvan hij het ‘ sociale gezicht’ was. Daar werkte hij mee aan een herziening van de Arbeidsomstandighedenwet. Na zijn ministerschap keerde hij terug in de Eerste Kamer en werd later voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.’
Vanaf 1966 is hij lid en sinds 1973 voorzitter van de ARP-fractie in de Eerste Kamer. Wil stond in 1973 als informateur mede aan de basis van het kabinet-Den Uyl. Hij was minister van
Zijn inzet voor het onderwijs, zijn sociaalmaatschappelijke denkbeelden en zijn christelijke levensbeschouwing zijn een blijvende bron van inspiratie voor het onderwijs op dit roc.
Als je ook het officiële jaarverslag wilt inzien, dan kan dat uiteraard. Je vindt het op onze website onder www.albeda.nl/partner/ jaarverslag.htm of www.albeda.nl/collega/ jaarverslag.htm.
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 02
P/ 03
ORGANISATIE
Algemeen
albeda college: wie zijn wij?
HORIZONTALE VERANTWOORDING: SAMENWERKEN
Het Albeda College is een interconfessioneel regionaal opleidingencentrum (roc) voor educatieen beroepsonderwijs in de regio Rotterdam-Rijnmond. Wij bieden circa driehonderdvijftig opleidingsmogelijkheden aan jongeren en volwassenen.
Het Albeda College wil een gemeenschapsschool zijn. Niet alleen voor deelnemers en medewerkers, maar ook voor bedrijven, maatschappelijke instellingen, het onderwijsveld en de lokale en landelijke overheid. We werken graag samen en staan open voor feedback. Verantwoording afleggen hoort daarbij. Dat doen we intern en extern.
Het Albeda College staat midden in de samenleving en maakt zich sterk voor laagdrempelig onderwijs. Ons onderwijs is er voor iedereen in de regio Rijnmond die met een mbo-opleiding of volwassenenonderwijs
ONDERWIJSINSPECTIE
een stap op weg naar werk of een vervolgopleiding wil zetten. Participatie van de deelnemer is ons doel. We zoeken daarbij steeds de balans tussen aan de ene kant de vraag vanuit deelnemers, bedrijfsleven en
BOOM Het beeldmerk van het Albeda College is een boom. Op veel van onze uitingen staat een groene tak. Waarom? Drie redenen: - De boom als ontmoetingsplaats Vroeger ontmoetten leraar en leerlingen elkaar onder een boom. Die zorgde tijdens de lessen voor beschutting tegen zon, regen en wind.
- De boom der kennis In de christelijke traditie is de boom een symbool voor nuttige, blijvende kennis. - De levensboom De boom staat voor duurzaamheid, continue groei en ontwikkeling. Een boom zorgt voor zuurstof en dus voor leven.
TERUGBLIK 2008 2008 is een zwaar jaar geweest voor het Albeda College. Vanwege een tekort van 20,9 miljoen euro eind 2007 moesten alle branches en stafafdelingen in 2008 fors bezuinigen. Belangrijkste oorzaak van deze financiële crisis is het onverwacht uitblijven van inburgeringscontracten geweest, terwijl al wel geïnvesteerd was in gebouwen en medewerkers. Daarnaast speelden de extra kosten voor de intensieve begeleiding van onze risicojongeren een belangrijke rol. Tot slot werd door de bekende t-2 bekostiging de groei van het Albeda College vertraagd bekostigd, wat lastig is als jaarlijks het aantal deelnemers groeit. Een laatste factor was de inefficiëntie binnen bepaalde onderdelen van het Albeda College. De dienstverlening en in mindere mate het onderwijs hebben onder de bezuinigingen geleden. De bezuinigingsdoelstellingen zijn vastgelegd in bedrijfseconomische plannen (BEP) en zijn elke maand getoetst in gesprekken met branche- en stafdirecteuren. In de investeringscommissie is steeds de noodzaak van uitgaven zorgvuldig afgewogen. Masterplan 2008-2010 Om het tij te keren is naast de afzonderlijke bedrijfseconomische plannen ook een overkoepelend masterplan ontwikkeld. Uitgangspunt daarin is dat de tekorten in 2009 moeten zijn weggewerkt. Dit heeft een zware druk gelegd op de medewerkers, zowel in het onderwijs als bij de centrale staf en de ondersteunende diensten. De Raad van Toezicht, de Centrale Medezeggenschapsraad en het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen staan achter het plan. Bureau Mc Kinsey heeft het masterplan op haalbaarheid getoetst. Er is een overgangsbudget gecreëerd en samen met de vakbonden is een sociaal plan opgesteld, met mobiliteitsbevorderende
maatregelen zoals vervroegd pensioen en een mobiliteitspremie. Reductie personeel Doel was een personeelsreductie van 85 Fte binnen de branches Inburgering en Toeleiding, en naar verhouding binnen de centrale staf. Bij het vaststellen van de begroting 2008 bleek een ophoging naar 175 Fte noodzakelijk. Uiteindelijk is tussen 1 januari en 1 augustus 2008 een personeelsreductie van 252,3 Fte gerealiseerd. Begin maart 2008 is het Sociaal Plan stopgezet, omdat de reductie van 175 Fte’s toen al was gehaald. Goed nieuws, want er zijn dus geen gedwongen ontslagen gevallen. Reductie vastgoed Een tweede doel is binnen enkele jaren het aantal vierkante meters met 25.000 verminderen. Een aantal onderwijslocaties zijn gesloten en de meeste stafdiensten en het Shared Service Centrum zijn samengevoegd op één locatie in Rotterdam. Een aantal nieuwbouwprojecten is afgelast. In 2008 is zo een reductie van 13.000 vierkante meter gerealiseerd, waarmee we jaarlijks twee miljoen euro besparen. Samenvoeging Educatiebranches Onderzocht is of de branches Inburgering, Re-integratie & Employability en Toeleiding kunnen worden samengevoegd in een apart rechtspersoon, bij voorkeur in samenwerking met Zadkine. Een definitief besluit hierover volgt in 2009. De VAVO-activiteiten van het Albeda College en Zadkine zijn in 2008 al samengevoegd. Uiteindelijk is het ons in 2008 gelukt om ons aan de begroting gehouden. Daarbij is het onderwijs zoveel mogelijk ontzien en kon door externe financiering de zorgstructuur voor onze deelnemers in stand blijven.
maatschappij, en andere kant de kwaliteit van de opleidingen. Sommige onderwijstrajecten doen we samen met bedrijven, instellingen, gemeenten of deelgemeenten. De weg naar werk en actief burgerschap De regio Rijnmond is een regio met een specifieke problematiek als het gaat om de achtergrond en thuissituatie van veel deelnemers. Passende zorg voor onze deelnemers is daarom erg belangrijk. Zo proberen we uitval te voorkomen. Want wie stopt met school heeft minder kans om zijn plek te vinden in de samenleving. In 2005 daarom een onderwijsvisie
ontwikkeld: De weg naar werk en actief burgerschap. Ankerpunten De onderwijsvisie heeft de volgende ankerpunten opgeleverd. De loopbaan van de deelnemer is het vertrekpunt van ons onderwijs en het leren moet daarom voor het grootste deel in de context van het beroep plaatsvinden. Binding, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid vormen de basis van onze pedagogische en didactische benadering. Daarnaast is ondernemend zijn erg belangrijk in ons onderwijs. Tot slot is er geïntegreerde begeleiding en zorg tijdens de schoolloopbaan.
STRATEGISCHE PROJECTEN Het Albeda College kent een aantal brancheoverstijgende strategische projecten. Door de bezuinigingen zijn enkele daarvan in omvang teruggebracht, maar er is nog steeds veel gedaan vorig jaar. Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste projecten in 2008. ss Rotterdam De oplevering van het schip is een aantal malen uitgesteld en de verbouwingen werden steeds kostbaarder. Hierdoor, maar ook door de interne financiële problemen bij het Albeda College, is besloten om de exploitatieovereenkomst om te zetten in een huurovereenkomst. Doel is nu een forse uitbreiding van de stagemogelijkheden voor onze deelnemers en die van andere Rotterdamse onderwijsinstellingen, in het bijzonder Zadkine. Coördinatie voor de gezamenlijke inzet van stagiaires ligt bij het Albeda College. Topsportcentrum Rotterdam (TSC) Met de dienst Sport en Recreatie van de gemeente Rotterdam bouwt het Albeda College aan een uitbreiding van het bestaande Topsportcentrum naast de Kuip in Rotterdam. In de nieuwbouw komen sport- en onderwijsruimten, onder andere voor al onze opleidingen Sport & Bewegen. Het Albeda College is sinds 1 januari 2007 de enige aandeelhouder van Exploitatie Topsportcentrum BV. Naast het onderwijs zullen activiteiten vooral gericht zijn op het organiseren van evenementen en wedstrijden op het gebied van top- en breedtesport, samen met de stichting Rotterdam Topsport en de dienst Sport en Recreatie van de gemeente Rotterdam. Gemeente Rotterdam staat borg voor eventuele negatieve resultaten. Scholingswinkels Een succesvol concept om ondernemerschap te stimuleren zijn de Scholingswinkels van het Albeda College, waarvan de eerste in 2005 opende in het Rotterdamse winkelgebied
Boulevard Zuid. Doel is startende en gevestigde bedrijven in dit stadsdeel te helpen een erkend leerbedrijf te worden, wat stageplaatsen oplevert voor onze deelnemers. Albeda College doet dit samen met de Rabobank, uitzendorganisatie Vedior, CWI en Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. Voorjaar 2008 kreeg het Albeda College voor de Scholingswinkel de Nationale Innovatieprijs van het Ministerie van Binnenlandse zaken. RDM Campus Op het voormalige terrein van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM), waar ooit de passagiersschepen van de Holland Amerika Lijn zijn gebouwd, is samen met de Hogeschool Rotterdam een unieke onderwijsformule ontwikkeld. De afkorting RDM staat nu voor Research, Design & Manufacturing. De enorme voormalige machinehal is voor een deel omgevormd tot een ruimte waarin modern technisch hbo en mbo-onderwijs wordt gegeven dat nauw aansluit bij het bedrijfsleven. In het andere deel kunnen bedrijven uit de innovatieve maakindustrie zich tegen aantrekkelijke voorwaarden vestigen. Hbo en mbo-studenten vormen samen met deze bedrijven projectteams die nieuwe producten ontwikkelen en maken. Andere belangrijke partners zijn het Havenbedrijf Rotterdam en de gemeente Rotterdam. TRIPLE A 2008 Triple A is de naam van het initiatief van het Albeda College, ASA en Aventus. Inmiddels bestaat het samenwerkingsverband uit twaalf roc’s, waarvan er acht zich in een stichting hebben verenigd. De twaalf roc’s samen zijn goed voor circa 45% van de BVEmarkt. Triple A is actief op het terrein van projecten, onderzoek en ontwikkeling (O&O). Het Albeda College heeft onder andere besloten een nieuw systeem voor registratie van deelnemergegevens aan te schaffen, dat vanaf februari 2010 het huidige systeem Icaris kan vervangen.
2008
De inspectie vond dat er ondanks de financiële situatie sprake was van een positieve sfeer bij het Albeda College, en dat de trots, het enthousiasme en de passie voor het onderwijs door het hele Albeda werd uitgestraald. Door onvoldoende rendement bij het cluster ICT van de branche Business Services, en bij de clusters
Wij zijn er trots op dat we zowel in Rotterdam als in de regio Rijnmond goed samenwerken met het werkveld en proactief inspelen op behoeften en ontwikkelingen. Branches nemen deel aan diverse regionale platforms, hebben samenwerkingsverbanden met bedrijven en participeren bij overleggen die de gemeente organiseert. Goed voorbeeld is de Albeda
Metaal/Elektrotechniek en Mobiliteit van de branche Techniek geldt voor deze branches een aangepast arrangement. De examinering van vijf van de ruim 350 opleidingen bleek van onvoldoende kwaliteit. In 2009 zal een onderzoek plaatsvinden naar de kwaliteitsverbetering van de examinering bij deze opleidingen.
COMPETENTIEGERICHT ONDERWIJS Invoeren van CGO kan en moet wat ons betreft per 1 augustus 2010 slagen, maar we beseffen steeds meer dat dit het begin zal zijn van een langer proces. CGO is namelijk meer dan het opstellen en implementeren van competentiegerichte kwalificatiedossiers. CGO heeft ook directe consequenties voor de bedrijfsvoering, het personeelsbeleid en de
relatie met de externe omgeving. Dat wordt erkend door de MBO Raad, het ministerie van OCW en MBO2010. In het cursusjaar 2007-2008 nam 26% van de deelnemers deel aan CGO-experimenten, ten opzichte van een landelijk gemiddelde van 37%. In het cursusjaar 2008-2009 zal dat 35% zijn, tegen 58% landelijk.
WIJK-, VAK- EN TOPSCHOLEN Om de talenten van haar inwoners te stimuleren gaat Rotterdam aan de slag met drie nieuwe onderwijsconcepten: Wijk-, Vak- en Topscholen. Deze onderwijsconcepten, waarbij doorlopende leer- en zorglijnen centraal staan, zijn aanvullend op het huidige vmbo-mbo aanbod. Albeda College, Zadkine en LMC hebben samen met de gemeente en de landelijke overheid deze concepten uitgewerkt. De Wijkschool richt zich
op jongeren die zijn uitgevallen door een opeenstapeling van problemen: de zogeheten overbelaste jongeren. De Vakschool kent een doorlopende leerlijn vmbo/mbo-niveau 2 voor deelnemers voor wie het huidige vmbo te theoretisch en te algemeen is. Op de Topschool staat de stimulering van het talent op mbo-niveau 3 en 4 centraal, net als doorgroeien naar het hbo.
BEROEPSPRAKTIJKVORMING (BPV) Het Albeda College heeft zestien leerwerkbedrijven in zeven verschillende sectoren. Leerwerkbedrijven zijn vooral bedoeld voor deelnemers op niveau 2. Deze deelnemers worden hier voorbereid op hun functioneren op de werkplek en onder andere getraind in eigen verantwoordelijkheid en discipline. Er zijn plannen voor het
ontwikkelen van nieuwe leerwerkbedrijven in 2009. Ter bevordering van de interne samenwerking overleggen alle BPVcoördinatoren regelmatig met elkaar. Er wordt een nieuwe BPV-brochure voor stagebedrijven ontwikkeld en de BPVinformatie op de Albeda website wordt vernieuwd.
Werkbank, een platform waarbij branches samenwerken met bedrijven en instellingen om de aansluiting van ons onderwijs op de arbeidsmarkt te verbeteren.
Critical friends Een kritische blik van buitenaf kan helpen om intern scherp te blijven. Daarom zijn het
TEVREDENHEID Natuurlijk willen we graag weten hoe onze verschillende doelgroepen hun relatie met het Albeda College ervaren. Daarom voeren wij sinds 2007 tevredenheidsonderzoeken uit. Daaruit leren we dat we het vaak goed doen en soms tekort schieten. De onderzoeken zijn voor ons belangrijk om de kwaliteit van ons onderwijs te verbeteren. Aan het deelnemerstevredenheidsonderzoek 2008-2009 hebben 704 van de 1277 klassen meegedaan: een respons van 55%. In totaal hebben 8760 deelnemers van het Albeda College de vragenlijst volledig ingevuld. Hieronder enkele resultaten: - - - - - - - - - - - - - -
Tevreden over de voorlichting Tevreden over het intakegesprek Tevreden over het niveau van de opleiding Tevreden over de leermiddelen Tevreden over de organisatie van de lessen Tevreden over de begeleiding bij lesopdrachten Herkenning beroepspraktijk in inrichting schoolgebouw Herkenning beroepspraktijk in de opdrachten Tevreden over manier van toetsing in BPV Tevreden over aansluiting lesstof op BPV Tevreden over mogelijkheid leren op de werkplek Tevreden over veiligheid in klas/groep Tevreden over veiligheid binnen het schoolgebouw Tevreden over veiligheid rond het schoolgebouw
2008 ook hulpverlening door schoolgebonden externe specialisten georganiseerd, waaronder schoolmaatschappelijk werkers, gedragstrainers, sociaal verpleegkundigen, schuldhulpverleners en medewerkers van het Jongerenloket. Daarnaast biedt het Trajectbureau loopbaancoaching voor jongeren die zich moeten oriënteren op opleiding en werk. Het Albeda College heeft in 2008 moeten bezuinigen op deze zorg. De reguliere bekostiging
80% 84% 78% 68% 55% 71% 45% 76% 88% 80% 90% 91% 85% 81%
UITVAL Uitval is ongunstig voor de deelnemer en de samenleving. Het Albeda College werkt op verschillende manieren aan een preventieve aanpak van uitval. In december 2007 hebben we opnieuw een convenant ondertekend met het ministerie van OCW en de gemeente. Doel: tot en met schooljaar 2010-2011 de schooluitval met 40% terugdringen. We hebben de overdracht tussen vmbo en mbo verbeterd, de flexibele instroom bevorderd en maatwerk gemaakt van de loopbaanoriëntatie van vmbodeelnemers. Met succes: de schooluitval was in 2007-2008 13,1 %. Dat is een daling met 11,9% ten opzichte van 2005-2006. Loopbaanbegeleiding In het Albeda College is de afspraak dat
ZORG VOOR DEELNEMERS Het Albeda College staat bekend om zijn unieke zorgstructuur voor deelnemers. Wij richten onze zorg op specifieke doelgroepen, zoals jonge moeders, allochtonen, deelnemers met een beperkte vooropleiding, mensen met een fysieke en/of psychische handicap, topsporters en jongeren die in aanraking zijn gekomen met justitie. De branches werken hiervoor steeds meer samen met het Trajectbureau, dat onder andere verantwoordelijk is voor de zorgstructuur. Het Trajectbureau heeft in
Albeda College en het Alfa College in Groningen critical friends. Elk jaar vergelijken we samen hoe we een bepaald onderwerp binnen ons roc aanpakken. Daar leren we van. In 2008 is gekeken naar het beleid rond risicogroepen. Inmiddels onderzoekt een aantal branches of het concept van critical friends tussen en binnen de eigen branches kan worden
moet aan het onderwijs zelf besteed worden, vindt het ministerie van OCW. Terwijl de toenemende complexiteit van de doelgroep juist om extra zorg en begeleiding vraagt. Om toch de zorg te bieden die wij nodig vinden zijn we op zoek gegaan naar extra financiële middelen. Onder andere de gemeente Rotterdam heeft extra geld beschikbaar gesteld. Samen met de gemeente Rotterdam en andere partners is het CvB bovendien in gesprek met vijf ministeries om te komen tot integrale zorg voor jongeren.
alle jongeren zonder startkwalificatie die stoppen met een opleiding worden gemeld bij het Trajectbureau. In 2007-2008 is het aantal aanmeldingen van dreigende studiestakers verder toegenomen tot 3125. Dankzij de individuele of groepsgewijze loopbaanbegeleiding kunnen veel jongeren geplaatst worden in een andere opleiding. Verzuimprotocol In 2008 is in samenwerking met Bureau Leerplicht voor de regio een verzuimprotocol ontwikkeld. Het Albeda College heeft meegedaan met een pilot digitaal melden van verzuim. Vanuit de opleidingteams ondernemen mentoren of studieloopbaanbegeleiders actie bij ongeoorloofd verzuim van deelnemers.
TAAL EN REKENEN De ambitie van het ministerie van OCW is om het taal- en rekenniveau op het mbo fors te verhogen en te stimuleren. Het Albeda College gaat nulmetingen uitvoeren in de branches om het huidige niveau van de deelnemers te meten. Ook bereiden we ons samen met Zadkine voor op de invoering van landelijke centraal schriftelijke examens voor taal en rekenen, die vanaf 2010 starten.
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 04 0
P/ 05 0
branche
branche
Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent (AKA) 2008
‘Inzet met hart en ziel, geweldig!’
We hebben ons bij deze branche vooral gericht op het primaire proces en de invoering van het vernieuwde kwalificatiedossier Arbeidsmarktgekwalificeerd Assistent (AKA). Door de bezuinigingen heeft de branche het vorig jaar met minder medewerkers moeten doen. Voor innovatie was hierdoor weinig ruimte. Om de vaak kwetsbare en overbelaste jongeren in deze branche toch goed onderwijs en voldoende zorg te bieden, is gezocht naar aanvullende financiering. In 2008 is dat voor drie geldstromen gelukt: de Convenantgelden Voortijdig Schoolverlaten, SoZaWe-gelden voor deelnemers die afhankelijk dreigen te worden van een uitkering en de Leerling Gebonden Financiering. Samenwerking Onder begeleiding van het Albeda College voeren vier vmbo-scholen en een praktijkschool de opleiding AKA uit. De oogst van 2008? 48 AKA-diploma’s voor vmbo-deelnemers en vier voor deelnemers van de Praktijkschool. Alle vmbo-deelnemers zijn doorgestroomd naar een beroepsopleiding op mbo-niveau 2 en de praktijkschooldeelnemers zijn de arbeidsmarkt opgegaan. In 2008 is de AKA Werkbank voor het eerst bij elkaar geweest. De Werkbank is een overleg met onze grotere leerbedrijven, bedoeld om de contacten met de beroepspraktijk te verstevigen. Implementatie Kwalificatiedossier AKA 2008 De Onderwijs- en Examenregeling (OER), de leermiddelen en de (beoordelings)instrumenten zijn aangepast. Alle uitvoerende teams kunnen inmiddels werken met het vernieuwde kwalificatiedossier. Zorgstructuur In 2008 is gestart met een pilot Integrale Indicatiestelling voor twintig deelnemers van de locatie Baljuwstraat. We willen hiermee middelen en deskundigheid van school en zorg bundelen, om zo een passend aanbod voor de deelnemers te creëren. De resultaten hiervan zijn begin 2009 bekend. Scholing personeel Het is de branche AKA ondanks de financiële beperkingen toch gelukt om het personeel te blijven scholen. Er was CGO-scholing voor assessoren, de toetsvaststellingscommissie is geprofessionaliseerd, net als de BPV-docenten, en ook de docenten Nederlands, LLB en Rekenen hebben een deskundigheidstraining gehad.
Business Services 2008 In het schooljaar 2007-2008 hebben we al veel aandacht besteed aan de zorg voor onze deelnemers en is het voortijdig schoolverlaten aangepakt. Dat heeft bij de meeste onderdelen van Business Services geholpen. Voor de ICT-opleidingen was het echter niet voldoende: het jaarlijkse inspectieonderzoek vond de rendementen daar te laag. We zijn de uitdaging aangegaan en hebben nog eens goed gekeken naar de structuur, de monitoring en de begeleiding. Niet alleen bij ICT, maar in de hele branche. Om het tij te keren hebben we voor het schooljaar 2008-2009 een sterk zorgkader opgezet. Daarnaast zijn we gaan samenwerken met partners uit de publieke zorg. Voor 2009 geldt nog wel een aangepast toezichtarrangement voor ICT.
Facilitaire Dienstverlening Dit onderdeel is volop in beweging, omdat we bezig zijn ons aan te passen aan de veranderende eisen van de arbeidsmarkt. Daarnaast speelt de overstap van kenniscentrum Calibris naar kenniscentrum Kenwerk een rol. We hebben natuurlijk ons best gedaan om ondanks deze ontwikkelingen CGO te implementeren in onze branche, maar dat heeft in 2008 nog niet zijn definitieve vorm gekregen. Met ketenpartners is een bijzondere samenwerking tot stand gekomen: een maatwerk BBL-opleiding binnen het crebo Facilitair Medewerker. Deze nieuwe opleiding heet Assist en is hard op weg een populaire opleiding te worden.
ICT We willen onze deelnemers een goede toekomst op de arbeidsmarkt bieden. Dus houden we goed in de gaten of ons onderwijs en onze examinering op de arbeidsmarkt aansluiten. In 2008 hebben we daarom veel overlegd met het kenniscentrum ECABO en het bedrijfsleven in de Regioraad Onderwijs Bedrijfsleven ICT. Twee leden van de Regioraad hebben plaatsgenomen in onze Subexamencommissie. Andere leden zijn betrokken bij de uitvoering van de Proeven van Bekwaamheid. Mede door de feedback van de bedrijven uit de Regioraad heeft ICT haar certificering verbeterd. Een ander gevolg van het overleg zijn de gastlessen die verschillende bedrijven binnen de ICT-academie geven, zodat
‘Ik heb echt het gevoel dat ik iets kan betekenen’ Matthijs de Jong en Silvio Ferrero
Silvio Ferrero van de Interculturele Alliantie gaf scholing over onder andere discriminatie en agressie in de klas aan docenten van locatie Ridderkerk. Matthijs de Jong, docent op het Albeda, was één van de deelnemers: “Echt een cursus waar we iets aan hebben.” Silvio: “Op elke school komen zaken als discriminatie en agressie voor. Ook op het Albeda College komt er wel eens een
deelnemer in aanraking met justitie. Maar de band tussen de deelnemers en docenten is zo goed, dat ze eerst de docent bellen en dan
2009 Maatwerk is voor ons een belangrijk punt voor 2009. We gaan uit van de kenmerken van de deelnemer en zorgen voor een zo passend mogelijke schoolloopbaan. Daarnaast werken we aan de doorstroom en de bemiddeling naar de arbeidsmarkt. Om het maatwerk te ondersteunen wordt onderzoek gedaan naar de succesen faalfactoren in de doorstroom van onze deelnemers. Ook samenwerking is voor AKA in 2009 belangrijk. Samenwerking met de ketenpartners in de zorgstructuur,
maar ook met de re-integratiemarkt, de wijkschool, de deelgemeente, de Scholingswinkel en de praktijkscholen. Docenten gaan stages lopen bij de diverse partners. Verder blijft de overstap naar competentiegericht onderwijs belangrijk. Om die overstap zo goed mogelijk te laten verlopen worden referentiekaders Nederlands, Rekenen en Leren Loopbaan & Burgerschap opgesteld. Er komt daarnaast een differentiatie in leermiddelen en leertempo, en er wordt een specifiek aanbod voor stage- en BPVstakers ontwikkeld.
pas de ouders. De betrokken docenten zetten zich in met hart en ziel, geweldig gewoon! Dat maakte ook dat ik veel plezier heb gehad in het geven van de cursus. Tijdens de tien bijeenkomsten hebben mijn collega en ik verschillende omgangsvormen besproken. De docenten hebben met elkaar werkvormen bedacht die geschikt zijn voor een vertaalslag naar de deelnemers.” Matthijs: “Je doet soms dingen zo vaak dat je ze gewoon niet meer ziet. Als ik elke dag voor een klas sta zie ik op een gegeven moment niet meer wat fout gedrag is. Daarom is het goed om met zo’n cursus weer even te worden wakker geschud. Ondertussen hebben we een aantal werkvormen toegepast in de lessen. Bijvoorbeeld een persoonlijke discriminatie toets. De reactie van de leerlingen is erg positief. In het begin hebben ze wat moeite met het onderwerp, maar al snel merk je dat de lessen goed worden ontvangen. Het leukste aan de cursus vond ik het samen bezig zijn. Alles was heel interactief. Kort samengevat waren het gezellige, leerzame en vooral bruikbare bijeenkomsten.”
deelnemers en docenten ervaren waar binnen de beroepspraktijk het accent op ligt. Sterke punten van de branche waren net als in 2007 het eigen, erkende simulatieleerbedrijf DigiCentrum voor niveau 2 en het erkende leerbedrijf de IT-brug voor de hogere niveaus. Een prima combinatie van leren en praktijk. Beveiliging Door de Regioraad Onderwijs Bedrijfsleven Beveiliging houdt de branche de vinger aan de pols op de arbeidsmarkt. Groot knelpunt in 2008 was het tekort aan goed opgeleide beveiligers. Het Albeda College is daarom samen met beveiligingsbedrijven een communicatietraject ingegaan: er zijn nieuwe flyers ontwikkeld en de gezamenlijke website www.werkenindebeveiliging.nu is gelanceerd.
2009 Het cluster Facilitaire Dienstverlening verwacht dat meer samenwerking met onze ketenpartners zal leiden tot een groei van de BBL-maatwerktrajecten. Wat ICT betreft zijn we bezig om docenten bij bedrijven te laten stagelopen. Verder rekenen we erop dat de branche door de inspanningen bij het cluster Beveiliging in 2009 meer deelnemers krijgt. De professionele ontwikkeling van medewerkers die in 2008 is gestart loopt in 2009 door. Juist die ontwikkeling is nodig om onze ambities in prestatienormen, maar ook in de culturele en relationele sfeer, te ondersteunen.
Wilma van Bussel en Liduine Barth
Ziekenhuizen profileren zich steeds meer met hotelmatige zorg. Gastvrijheid staat hierbij hoog in het vaandel. Om die gastvrijheid gestalte te geven is de functie ‘Assist’ ontstaan. Het Albeda verzorgt voor deze functie de opleiding Facilitair medewerker, specialisatie Voeding. De ‘Assisten’ van het Reinier de Graaff Gasthuis en het Maasstad Ziekenhuis draaien mee in de pilot. Wilma van Bussel, opleider bij het Albeda: “Er komt meer bij kijken dan je denkt: verzorging van de maaltijden, bestellingen in ontvangst nemen, planningen maken, vochtlijsten bijhouden.” Liduine Barth (52), sinds maart in opleiding: “Dat klopt. Gelukkig ben ik vanaf het begin goed begeleid door de voedingsassistent hier op de afdeling.”
Wilma: “Het zwaartepunt van de opleiding ligt in de omgang met de patiënten en de kennis over voeding. Je hebt in een ziekenhuis te maken met zieke en daardoor soms angstige mensen. Dat is niet altijd makkelijk. We besteden in de opleiding daarom veel aandacht aan de interactie met patiënten. De deelnemers leren kritisch kijken naar hun eigen gedrag en dat van anderen.”
Liduine: “Dat is nu precies wat me aantrekt in dit werk: de omgang met de patiënten. Ik werkte hiervoor in de centrale keuken, maar was al een poosje op zoek naar iets anders waar ik meer voldoening uit kon halen. Ik vind het fijn om mensen bij te kunnen staan en het hen naar de zin te maken, merk ik: ‘Wilt u misschien nog iets anders eten?’, ‘Zal ik uw tafeltje even opruimen?’.
En omgekeerd vinden mensen het prettig om geholpen te worden. Dit werk geeft me echt het gevoel dat ik iets kan betekenen.” Wilma: “Voor het slagen van de pilot is het belangrijk om een zo goed mogelijk beeld van de praktijk te krijgen. Eens per twee weken ben ik een ochtend op de werkvloer. Wat ik daar tegenkom, behandel ik in de lessen.”
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 06
P/ 07
branche
branche
gezondheidszorg 2008 Uit de tevredenheidonderzoeken en de marketinggesprekken die de branche in 2008 heeft gehouden, blijkt dat deelnemers en de organisaties waar deelnemers hun BPV lopen over het algemeen tevreden waren over de branche. Dat komt onder andere door de grote betrokkenheid, creativiteit en inzet van alle medewerkers. De branche Gezondheidszorg is altijd sterk geweest in het aanbieden van praktijkgericht onderwijs. In 2008 zijn we weer meer leerafdelingen gestart. Dit zijn afdelingen in zorgorganisaties waar de deelnemer alle facetten van de beroepsuitoefening leert en tegelijkertijd onderwijs volgt.
Daarnaast is de branche samen met de geestelijke gezondheidszorg begonnen met het ontwikkelen van een leerplan voor de kwalificatie mbo-verpleegkundige. Met dit leerplan worden deelnemers straks beter voorbereid op het werk in de geestelijke gezondheidszorg. Ook bij Gezondheidszorg is in 2008 de werkdruk onder docenten toegenomen, doordat veel collega’s zijn vertrokken. Daarom moest bijvoorbeeld een begeleidingstraject worden gestopt en was er minder ruimte voor scholing en voor de ontwikkeling van CGO. Het ontwikkelen van een EVC-procedure voor enkele kwalificaties
van de branche is zelfs stopgezet. De betrokken medewerkers zijn vooral ingezet in het primaire proces. Daar ligt onze eerste verantwoordelijkheid. Ook het CGO-project Klaar voor de Start is uitgevoerd. In 2008 zijn meerdere onderdelen hiervan verder ontwikkeld, waaronder het Implementatieplan CGO, Plan Deskundigheidsbevordering CGO en de Visie op het Onderwijs van de branche Gezondheidszorg. We liggen daarmee op schema. Zo neemt de deskundigheid en het enthousiasme bij de medewerkers toe en wordt het draagvlak voor de invoering van CGO vergroot.
Caroline Maas en Anja Coenradie
Handel & Commercie 2009
2008
De branche Gezondheidszorg richt zich in 2009 op de volgende speerpunten: - Invoering CGO-kwalificaties in alle teams per 1 augustus 2010 - Deelname van alle teams aan een CGO-experiment - Experimenteren met teamrollen en verantwoordelijkheden - Richten van scholing en deskundigheidsbevordering op de invoer van CGO in 2010 en de daarbij behorende rollen voor docenten - Voorlopig beleid vaststellen voor Nederlands, Rekenen, Moderne Vreemde Talen en de competenties op gebied van Leren, Loopbaan en Burgerschap - Opstellen van een plan voor de afbouw van de eindtermgerichte opleidingen, in samenspraak met het werkveld - Praten met deelnemers over hun ideeën rond CGO en de onderwijsvernieuwingen in het gezondheidszorgonderwijs - Vergroten van het draagvlak voor CGO bij de medewerkers en het werkveld
Naast de succesvolle scholingswinkel Boulevard Zuid is in samenwerking met onder andere het Ontwikkelings Bedrijf Rotterdam en de deelgemeente Centrum in september 2008 een scholingswinkel op de Nieuwe Binnenweg gestart.
Hoe leg je ruzie bij? Ruzie hoort erbij, vinden docenten Caroline Maas en Janny de Jong. Als je het daarna maar weer bijlegt. En daarvoor krijgen van elke groep verpleegkunde 4 twee leerlingen een cursus mediation. Handig in de klas, maar zeker op de werkvloer. Wat is er mis met ruzie? Caroline: “Niets. Waar mensen samenwerken, ontstaat ruzie. Maar ’t is wel fijn als je het ook weer kunt oplossen en kunt voorkomen dat de zaak escaleert, of blijft voortsudderen.” Daar heb je toch een coach voor? Caroline: “Als leerling-bemiddelaars het zelf kunnen, kan de coach makkelijker onpartijdig blijven en heeft hij zijn handen vrij voor andere taken. Bovendien moet je het straks op de werkvloer ook zelf kunnen oplossen. Het is dus handig als je weet hoe je dat aanpakt.” Handig voor iederéén dus eigenlijk? Caroline: “Inderdaad! Plus: we hebben gemerkt dat zo’n cursus mediation ook preventief werkt: er ontstaan minder conflicten. Deelnemers beleven er ook nog eens plezier aan dat ze een nuttige rol kunnen spelen in een conflict. Dus we gaan nu op proef een hele klas trainen in bemiddelingsvaardigheden.”
Anja Coenradie (40) zit in het derde jaar van de BBL opleiding en volgde de cursus mediation.
Ben jij een ruziezoeker? Anja: “Helemaal niet! Ik vind geruzie verspilde energie. Maar andere mensen denken daar vaak anders over, ja, en dan moet er iets gebeuren.” En dat kun jij nu? Anja: “Als het goed is wel, ja. Je bent geneigd meteen met oplossingen te komen en adviezen te geven, maar negen van de tien keer werkt dat niet. Mensen moeten het zelf doen. Wat je wel kunt doen: mensen laten praten, naar elkaar laten luisteren, vragen stellen. Vervolgens moeten de ruziezoekers zelf bedenken wat ze nodig hebben om de zaak op te lossen en daar moeten ze samen afspraken over maken.” En nu? Anja: “Tja, afwachten tot er een conflict ontstaat in de klas, haha!”
In juni 2008 heeft de branche een relatieavond georganiseerd voor het bedrijfsleven. Ongeveer vijftig ondernemers waren aanwezig. Het bedrijfsleven is door deze avond direct betrokken geraakt bij de examineringen van de examencommissie. Daarnaast is begonnen met het opzetten van een Advisory Board, waarin vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de locale overheid zitten. Dit Advisory Board denkt mee over de strategische ontwikkelingen in onze branche. Bovendien hebben onze praktijkbegeleiders en die uit het bedrijfsleven van september 2007 tot en met mei 2008 samen een traject deskundigheidsbevordering gevolgd. Doel is om hun werk beter op elkaar te laten aansluiten.
Opleiden middenin de wijk
Opleiden middenin de wijk
Na een evaluatie van de voorlichtingactiviteiten van de branche hebben we naast een centraal aanspreekpunt ook een voorlichtingscoördinator per regio aangesteld.
2009 Vanaf september 2009 zullen alle opleidingen van de branche Handel & Commercie zijn opgezet volgens de CGO-structuur. Dan stapt namelijk de laatste opleiding, Internationale Handel & Groothandel, over op CGO. Daarnaast wordt Leren, Loopbaan en Burgerschap onderdeel van het reguliere onderwijsaanbod. Een derde belangrijk doel voor 2009 is het openen van nog eens twee extra scholingswinkels.
Communicatie In het communicatieplan van de branche zal de focus liggen op voorlichting en de contacten met het beroepenveld. Extra aandacht wordt gegeven aan het realiseren van de Advisory Board. Teambudgetten Omdat we vinden dat verantwoordelijkheid laag in de organisatie hoort te liggen, zijn bepaalde onderdelen van het branchebudget, waaronder deskundigheidsbevordering, nu op teamniveau neergelegd.
Rutger Ekhart en Hans Zappey
Hans Zappey is boulevardcoach. Een frivole naam voor een zeer pragmatische functie in de Scholingswinkel op de Winkelboulevard Zuid, een initiatief van het Albeda College. Ondernemers uit de wijk kunnen er terecht voor opleiding en ondersteuning, de leerlingen voor praktijkervaring. De Nationale Innovatieprijs Overheid. De Rotterdamse innovatieprijs (OSKAR). Een nominatie voor de Nationale Onderwijsprijs. Wat maakt jullie zo goed? Hans: “Dat is simpel. We brengen niet de deelnemers naar de school, maar de school naar de wijk. We gaan uit van de leerbehoefte. En dat blijkt te werken. De scholingswinkel zit middenin een winkelgebied. We kennen de ondernemers persoonlijk en weten precies wat ze nodig hebben. En omgekeerd: wat zij ons te bieden hebben.” Zo’n klus klaar je niet in je eentje zeker? Hans: “Nee, daar heb je alle mogelijke partners voor nodig. Dus we hebben gezorgd dat we die hebben: winkeliers in de omgeving, bewonersorganisaties, de Rabo-bank. En we weten veel. Dus we kunnen mensen ook
makkelijk doorverwijzen als wij niet precies kunnen bieden wat ze nodig hebben.” Wat hebben jullie te bieden dan? Hans: “Waar zal ik beginnen? Cursussen klantgesprekken, presentatie, computeren, BTW-bonnen schrijven, marketing. Als we zien dat je van buitenaf niet in een winkel naar binnen kunt kijken, stappen we op de eigenaar af en vragen of we eens mogen laten zien hoe het ook kan.” En de deelnemers van het Albeda? Hans: “Die zetten we in vanuit allerlei branches, op alle projecten die we hier in de wijk organiseren: de kinderdag, een sinterklaas- en kersthuis. Jongeren zonder beroepsopleiding laten we stage lopen bij de ondernemers en we verzorgen hun
opleiding detailhandel. De resultaten die we daarmee boeken, liggen hoger dan die van de traditionele trajecten!” Rutger Ekhart (19, marketing & commercie) loopt stage in de scholingswinkel. Rutger: “De winkeliers uit de omgeving kunnen bij mij terecht voor hun reclamemateriaal. Als je ziet hoe dat er soms bij hangt, daar word je niet blij van. Ik heb tijdens mijn opleiding geleerd om met Adobe Illustrator te werken, dus ik kan zorgen voor een professionele opmaak. De tekst wordt meestal aangeleverd, maar als het moet, schrijf ik die ook. Het loopt behoorlijk hard: ik hoef momenteel niet eens de winkels langs voor nieuwe opdrachten, er ligt genoeg te wachten!”
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 09
P/ 08
branche
branche
Horeca & toerisme PERU, EEN REIS OM NOOIT TE VERGETEN Elke dag waterige soep eten en nauwelijks schoolboeken en pennen hebben, laat staan een computer. Dat kennen we in Nederland niet. Een groepje jongens en meiden van de Horecaopleidingen zag met eigen ogen wat armoede is. Vier weken lang hielpen ze mee in een weeshuis in Peru.
Jammen
Hoe leven mensen in een ontwikkelingsland? Daar kom je pas echt achter als je het zelf gezien hebt. r o d met San Tien deelnemers van de opleidingen Kok en Horecaondernemer en een paar docenten kregen een gouden kans om iets te doen aan het armoedeprobleem. Ze deden mee aan het programma Explore van het ministerie van Buitenlandse Zaken en stapten in oktober 2008 op het vliegtuig naar de Peruaanse miljoenenstad Lima. Maar voordat ze instapten was er al heel wat werk verricht. Informatie opzoeken op internet, Spaanse taalles, inentingen, wekelijkse meetings en heel belangrijk: een sponsorloop en een benefietavond organiseren. Allemaal om zoveel mogelijk geld op te halen voor de kinderen in weeshuis Hogar de Cristo in Lima.
Erg om te zien Het eerste dat deelnemer Sandor op het vliegveld in Lima opviel, waren de vliegtuigwrakken en overal zand. En dan die rammelbus waarmee ze naar hun hotelletje reden. Tijd om van de lange reis bij te komen was er niet, want de beroemde Latin-chefkok Guido Gallia nam het hele stel mee op sleeptouw, in een open tourbus dwars door de stad. Sandor keek zijn ogen uit: “Onderweg zag ik moeders met kleine kinderen op straat bedelen. Dat was heel erg om te zien.” In het weeshuis wonen niet alleen kinderen maar ook gehandicapten en oude mensen die nergens anders terecht kunnen. Het zag er allemaal even troosteloos uit. Sandor: “De ‘gewone’ kinderen gingen overdag naar school, maar de gehandicapte kinderen zaten de hele dag achter een hek. De tweede dag hoorden we meer over het leven van de weeskinderen. Een meisje vertelde met behulp van een tolk dat ze op haar elfde een kind had gekregen. Daar kreeg ik spontaan tranen van in mijn ogen.”
datum zijn en vleesafval waar soep van wordt gemaakt. Sandor: “We hebben een paar keer meegegeten. Schokkend dat kinderen dit elke dag eten.” Het restaurant lijkt nog het meest op een loods. Die kon wel een opknapbeurt gebruiken, vonden Sandor en zijn groep. Vloeren, stoelen en tafels, alles wordt grondig schoongemaakt en in de was gezet. Iets ingewikkelder was het aanleggen van een waterleiding voor stromend water, maar ook dat wordt geregeld. Om de kinderen iets van de Hollandse keuken te laten proeven, krijgen ze pannenkoeken. Sandor: “We hebben ook veel gelachen en geknuffeld met de kinderen. Dat vonden ze erg fijn. En natuurlijk hebben we met ze gevoetbald.”
Koeienhart is lekker Om nog meer geld voor het weeshuis in te zamelen organiseerde de Albeda-club een sponsormenu Vlag van Peru met erwtensoep voor ‘rijke’ ambassademensen en buurtbewoners. Sandor: “Iedereen zat te smullen, geweldig. Zelf hebben we ook veel geleerd over de Peruaanse keuken van chefkok Guido. Rauwe vis in limoen en koeienhart zijn echt lekker.” Helemaal naar Peru en niets van het land zien? Dat kan natuurlijk niet, dus zijn Sandor en zijn groep ook gaan cultuurhappen. Ze bezochten het nationaal museum, de oude Incastad Macchu Pichu en maakten een jungletocht. Wat hem betreft blijft hij er altijd over praten. Sandor: “Het was een reis om nooit te vergeten.”
2008
Groepsfo
to bij he t weeshu is
2008
Door het verleggen van prioriteiten en door de flexibiliteit en inzet van onze medewerkers heeft de branche de kwaliteit van haar onderwijs in 2008 kunnen handhaven. Ondanks het teruglopen van de personeelsbezetting van 102 naar 84 fte’s en veel uitval door ziekte. Dit beeld wordt bevestigd door de uitslagen van het Deelnemers Tevredenheids Onderzoek.
De uitslag van een tevredenheidsonderzoek onder medewerkers en deelnemers over 2008 was positief. Ook het klanttevredenheidsonderzoek vanuit het Keurmerk Inburgering was ruim voldoende. Wel is er nog steeds een relatief hoog ziekteverzuim onder de medewerkers.
80% CGO Horeca & Toerisme heeft in haar beleidsplan 2008-2010 gekozen voor een duidelijk beleid op het gebied van onderwijs, personeel en organisatie, en huisvesting. Het is ons door de vermindering van het aantal medewerkers niet helemaal gelukt om dit beleid uit te voeren. Ondanks dat heeft Horeca & Toerisme het nodige bereikt. Het onderwijs binnen de branche is inmiddels voor tachtig procent competentiegericht. De ontwikkeling van een aantal maatwerktrajecten is in volle gang. Op het gebied van HRM hebben we helder in beeld gebracht welke competenties waar nodig zijn. Wat huisvesting betreft heeft de branche in 2008 het ruimtegebrek opgelost door slimmer te roosteren en openingstijden van locaties te verruimen.
2009 Horeca & Toerisme verzorgt vanaf het schooljaar 2010 al haar startende opleidingen op basis van CGO. De branche richt zich daarbij op de volgende punten: - Verbetering van de positie van de BPV in het onderwijsproces - Betere aansluiting van intake, studieloopbaanbegeleiding en zorgteams - Realisatie van een flexibelere instroom, doorstroom en uitstroom - Versnelde professionalisering van het HRM-beleid - Betere aansluiting van huisvesting en faciliteiten op de eisen van modern onderwijs
Gallia t e m n Alle
Restaurant opknappen Omdat er weinig geld is krijgt het weeshuis van bedrijfjes uit de buurt blikken voedsel die over de
inburgering
De eerste helft van 2008 is gedomineerd door het Sociaal Plan en de financiële problematiek die ontstond doordat inburgeringscontracten onverwacht uitbleven. Het is een periode geweest van relatieve onzekerheid, waarin veel medewerkers de branche hebben verlaten. De personeelsreductie over heel 2008 was zelfs vijftig procent. Hoewel het voor de achterblijvende medewerkers niet makkelijk is geweest, heeft het ze wel gestimuleerd tot meer flexibiliteit in het onderwijs en de wil om andere opleidingen te ontwikkelen. Opvallend is daarbij de behoefte aan avondactiviteiten voor de inburgeringsmarkt en aan opleidingen die weinig dagdelen per week vragen.
Petra Molendijk en Ruud Stijnis
‘We zien het zelfvertrouwen groeien’ Ruud Stijnis (47) was twee jaar geleden dakloos en kon niet lezen en schrijven. Nu is hij ambassadeur laaggeletterdheid en wil een eigen zaak beginnen. “Dit had ik nooit durven dromen”. Petra Molendijk werkt bij het Albeda College en is een van de docenten van de cursus lezen en schrijven. Deze cursus won in 2008 de Alfabetiseringsprijs, uitgereikt door prinses Laurentien. Ruud: “Ik had altijd smoesjes: geen tijd, m’n bril niet bij me. Het Leger des Heils wees mij op deze cursus bij het Centrum voor Dienstverlening. Maar ik had daar helemaal geen zin in. Ik zei: ik kan wél lezen en schrijven. Omdat ze aandrongen ben ik toch gaan kijken. O, zeiden ze hier, als je kunt lezen en schrijven, vul dan maar dit formulier in. En toen viel ik door de mand. De cursus was heel leuk. Ze hadden de tijd voor je en het was heel gezellig met de
jongens en de leraren. In december 2007 ben ik ambassadeur laaggeletterdheid geworden en ik geef overal workshops: op scholen, bij gemeenten. Ik wil bereiken dat mensen zich niet hoeven schamen als ze niet kunnen lezen en schrijven. Nu volg ik een computercursus bij het Albeda en ben ik in de leer bij de fietsenmaker van het CVD. Ik wil mijn eigen zaak starten: fietsenmaker voor rollators. Dat bestaat helemaal niet. Dit had ik twee jaar geleden nooit durven dromen.”
Petra: “We zien mensen vooruitgaan met taalvaardigheid, maar we zien ook het zelfvertrouwen groeien. Ik haal er veel voldoening uit en vind het dankbaar werk. Ik heb het gevoel echt iets voor de cursisten te betekenen. Veel mensen in het dak- en thuislozencircuit hebben niet zo’n groot sociaal netwerk; met name voor hen ben ik als docent heel belangrijk.”
Voorspoedig De motivatie is na de zomervakantie weer aardig hersteld, onder andere door het aantrekken van de inburgeringsmarkt. Wat ook heeft geholpen is het met veel succes in de markt zetten van drie nieuwe Product Markt Combinaties, te weten Laaggeletterdheid (NT1), Alfabetisering en Digitale Vaardigheden. Uiteindelijk was 2008 financieel gezien daardoor - hoe tegenstrijdig ook - een voorspoedig jaar. Flexibiliteit De doelen die we ons voor 2008 hadden gesteld (onder andere kostenbeheersing, duurzame participatie, bredere inzetbaarheid van docenten en rendementverbetering) zijn echter nog niet geheel gerealiseerd. We hebben een deel van het werk in onderaanneming laten uitvoeren, wat de onderbezetting iets compenseerde. In 2008 is ongeveer een derde van de dagopleidingen op Albeda-locaties gegeven, een derde bij onderaannemers en een derde in de wijken of op de avondlocaties van het Albeda College. In september 2008 is gestart met de tweede versie van het Vrije Jaartaak Model. Er is daarnaast een goed scholingsplan voor onze medewerkers.
2009 Er loopt vanuit 2008 veel werk door in 2009. In de WEB-2009 brengen we offertes uit op diverse nieuwe trajecten. Daarnaast verwachten we in het voorjaar van 2009 te kunnen offreren op de eerste onderdelen van het participatiebudget. De decentrale examens Wet Inburgering die we mochten afnemen worden per 1 januari
2009 door een externe partij verzorgd. We blijven ook in 2008 met Zadkine samenwerken, waarbij er regelmatig één gemeenschappelijke offerte wordt uitgebracht. Voor een deel worden de contracten ook samen uitgevoerd. Daarnaast ontwikkelen we nieuwe
samenwerkingsverbanden met 4M, OK, Roteb, Stedelijke zorg, deelgemeenten en de Scholingswinkels. In het onderwijs proberen we meer grip op het rendement te krijgen door deelnemers beter te begeleiden en vaker te evalueren en te toetsen. Daarnaast is de branche bezig om de doorstroom
naar vervolgactiviteiten beter te structureren. Om beter in te spelen op het lesgeven aan groepen deelnemers met diverse achtergronden wordt een nieuwe systematiek ontwikkeld voor de medewerkers. Verder concentreren we ons vooral op het in balans houden van werk en bezetting.
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 10
P/ 11
branche
branche
Lifestyle, sport & entertainment
re-integratie & employability
2008 Ook in 2008 bleven deelnemers over het algemeen erg tevreden over onze opleidingen. Dit blijkt uit verschillende deelnemerenquêtes en uit de deelnemersplatforms. De branche scoorde bij de JOB-enquête ver boven het landelijke gemiddelde en ook bij het deelnemertevredenheidsonderzoek van het Albeda College werd bovengemiddeld gescoord. Medewerkers hebben het afgelopen jaar gezamenlijk de schouders gezet onder de bezuinigingsopdracht van negen procent. Er is afscheid genomen van collega’s, waardoor het werk met minder mensen gedaan moest worden. Personeel en samenwerkingspartners toonden zich echter al snel mede-eigenaar van de oplossing door constructief mee te denken. Zo is bijvoorbeeld besloten één van de studierichtingen van de MBOTheaterschool, de opleiding Medewerker Evenementenorganisatie, af te bouwen en samen te gaan werken met een soortgelijke opleiding in de branche Handel & Commercie.
Maarten Gulickx en Gabrielle van Klaveren
‘Wij benaderen de deelnemers als professionele artiesten’ Impresariaat Roots & Routes (R & R) bemiddelt tussen de markt en de artiesten in opleiding van het Albeda. En met succes: dit jaar werd R & R door Calibris/COG/ECABO genomineerd voor Beste Leerbedrijf Internationaal. “Zie ons maar als een boekingskantoor”, zegt projectleider Maarten Gulickx. “We benaderen de deelnemers als professionele artiesten voor wie we professionele optredens boeken. Wij (en daarmee ook de deelnemers) zijn onderdeel van de beroepspraktijk. Er is heel veel vraag naar workshops en optredens door onze deelnemers. Niet alleen in Nederland maar, door het grote Internationale netwerk van Roots & Routes, ook in het buitenland.
Het afgelopen jaar o.a. met een Summerscool in Helsinki en Köln, een community arts festival in Liverpool, optredens in Spanje. En samen met de deelnemers en het Albeda organiseren we PLAY. Een avond voor en door deelnemers met beatbattles, optredens, dansshows en meer. Gabrielle van Klaveren, deelnemer Muzikant/ producer, ging voor een optreden op een
Krimp Het aantal aanmeldingen bleef achter bij de prognose: het deelnemersaantal kromp met ruim zes procent. De tussentijdse uitval is ondanks alle inspanningen niet gedaald. Uit de teams komen geluiden over de toename van het aantal deelnemers met meervoudige problemen. We zijn in overleg gegaan met deelnemers, mentoren, vertegenwoordigers
2008 van het vmbo en zorgverleners om te kijken hoe we hier het beste mee om kunnen gaan.
Huisvesting Op het gebied van huisvesting zijn er in 2008 belangrijke resultaten geboekt, die bovendien kostenbesparend, of in elk geval kostenneutraal zijn. De uitbreiding van het Topsportcentrum Rotterdam gaat door, waardoor er per september 2010 voor de opleidingen Sport & Bewegen een ambitieuze, professionele en aantrekkelijke locatie beschikbaar zal zijn. De dansopleiding is per september ondergebracht op de locatie Rosestraat en beschikt nu over voldoende professionele studio’s. Voor Muziek werd in het najaar een prima nieuw onderkomen in Rhoon gevonden.
We hebben ons bij Re-integratie & Employability (R&E) in 2008 gericht op de herstructurering van de drie contractbranches: naast R&E ook Inburgering en Toeleiding. De focus lag op de administratieve procedures en het HRM-beleid. In verschillende werkgroepen hebben we vanuit de branche een duidelijke bijdrage geleverd aan deze twee onderwerpen. Onder andere door het wegvallen van drie grote mantelcontracten zijn we ons gaan richten op het aanbieden van kleinere maatwerkcontracten. Dat vraagt om een andere, meer flexibele inzet van personeel. En er is meer ondernemerschap voor nodig. De branche heeft hier in 2008 hard aan gewerkt.
Met succes: door intensieve samenwerking met Daad, Start People en andere partners hebben we het boekjaar 2008 met een positief saldo afgerond. Ook in deze veranderende markt heeft de branche zo weer veel deelnemers kunnen opleiden tot zelfstandige, ondernemende werknemers en verantwoordelijke burgers.
Voorbeeld Het contract dat Toeleiding uitvoert in Den Haag is begin 2008 bij de branche R&E ondergebracht. Het neerzetten van een contractteam in Den Haag, verspreid over meerdere locaties, is ons in een zeer korte tijd gelukt, ondanks de op dat moment
festival in Barcelona. Gabrielle: “Dat was natuurlijk geweldig. Zelf ben ik songwriter. Een band samengesteld door Roots en Routes heeft op het festival een aantal van mijn liedjes gezongen. Zulke dingen krijg je zelf niet voor elkaar. Daarom is het heel handig dat zij dit voor je regelen. Het is leerzaam en je doet zo veel ervaring op.” Dat het zo goed werkt, komt volgens Maarten ook door de manier waarop Albeda het
Maatwerk We weten steeds beter een antwoord te vinden op nieuwe vragen uit de markt, waar maatwerk steeds belangrijker wordt. Voor deelgemeente IJsselmonde wordt er bijvoorbeeld een project uitgevoerd waarbij participatie centraal
staat: Meedoen Werkt. Medewerkers van R&E organiseren hier wijkbijeenkomsten om bewoners te adviseren richting werk, scholing of participatie. In samenwerking met de branche Inburgering is de cursus Digitale Vaardigheden voor Ouderen opgezet en zijn er leerbonnen voor SoZaWe-cliënten ontwikkeld. Vanuit het aanbod laaggeletterdheid organiseert R&E cursussen Nederlands gericht op het VCAexamen. Voor deze activiteit melden zich zoveel mensen aan dat de cursus inmiddels maandelijks met een nieuwe groep start. Ook de schakeltrajecten richting zorg, in samenwerking met de Stichting Daad, worden meerdere keren per jaar aangeboden.
‘Fijn om mensen op een hoger niveau te krijgen’
Contacten beroepspraktijk De intensieve contacten met de beroepspraktijk leverden ons ook in 2008 mooie resultaten op. Zo is het Impresariaat Roots en Routes door de kenniscentra genomineerd voor beste internationaal leerbedrijf en lieten twee deelnemers en een oud-deelnemer heel Nederland via de televisie meegenieten van hun danskwaliteiten in het programma So You Think You Can Dance. In nauwe samenwerking met de kappersketen WAVE is een synchroon curriculum ontwikkeld en samen met de Stichting Ridderkerk Sport is een succesvolle leerafdeling gestart voor de vmbo, mbo en hbo-opleiding Sport & Bewegen.
2009 In 2009 gaat de branche LS&E verder op de ingeslagen weg. We willen ons meer toeleggen op het in praktijk brengen van de onderwijsvisie en CGO. De beroepen waar de branche voor opleidt vragen om competentiegericht werken en we zien CGO dan ook als een prima middel om ons onderwijs te versterken. Wat in ieder geval hoog op de to do list staat is: - Integraal werken en daardoor betekenisvol leren - Synchroon leren, waardoor het leren op school en in de BPV gelijk opgaat - Dialoog gestuurd onderwijs, in plaats van aanbod gericht
geldende vacaturestop binnen het Albeda College. De scherpe prijs, de flexibiliteit van het betrokken personeel en goed financieel contractmanagement maken dat dit contract een voorbeeld is geworden voor een nieuwe aanpak. Daarnaast speelden goede risicoanalyses, financiële ondersteuning en een passend HRM-beleid een belangrijke rol.
Het verpleegkundigendiploma van de Russische - De loopbaan van de deelnemer centraal stellen - Inzetten op beroepsidentiteit en binding Onderwijsvernieuwing staat of valt met het personeel. Ook in 2009 kunnen onze medewerkers rekenen op scholing, kennisdeling en training on the job. Onderwijsvernieuwing betekent ook een goede communicatie met de deelnemers, waarvoor we onder andere deelnemersplatforms zijn gestart. Daarnaast blijft het uitbouwen van de relatie met het werkveld belangrijk. Verder willen we de samenwerking met het vmbo en het hbo verbeteren.
onderwijs organiseert. “Roots & Routes was verantwoordelijk voor het curriculum van de opleiding muzikant/producer. Dat heeft ertoe geleid dat de opleiding heel praktijkgericht is. De mbo’ers zijn al tijdens hun studie gericht bezig met hun loopbaan en het genereren van een portfolio en naamsbekendheid. De start van je opleiding is dus ook gelijk de start van je carrière als professional. Je begint dus niet blanco na ontvangst van het diploma.”
Zarema Kochieva (51) was hier niet geldig en dat betekende acht jaar werkloosheid. Maar na het generaal pardon hielp het Albeda College haar om te re-integreren. Eén dag per week naar school, drie dagen per week stage en uitzicht op een vaste baan. Zarema Kochieva en Tineke Doornink
Was taal het grootste probleem? Zarema: “Nee, het taalprobleem was niet het moeilijkst. Acht jaar zonder werk, dát is teveel. Het ging erom dat ik de juiste mensen ontmoette die mij verder konden helpen. Mijn begeleiders begrepen dat. Ik kon starten met de vervolgopleiding Verzorgende Gezondheidszorg niveau 3. Dat begon met een stage bij woonzorgcentrum Laurens Dorpsvaeld in Rotterdam. Daar kon ik blijven werken. De begeleiding was prachtig.” Trajectbegeleider Tineke Doornink, hoe krijgen jullie het telkens weer voor elkaar?
Tineke: “Dat heeft natuurlijk voor het grootste deel te maken met de inzet en het enthousiasme van de deelnemers. Over de trouw en inzet van Zarema heb ik werkelijk niets dan goeds te melden. Dan ben je echt gemotiveerd!”
En jullie aandeel? Tineke: “We zijn heel flexibel en passen het programma telkens weer aan. Merken we dat deelnemers sollicitatiegesprekken lastig vinden? Dan geven we een cursus solliciteren. Moet er iets gebeuren aan sociale vaardigheden? Dan organiseren we dat.
Opvangproblemen? We hebben ook aangegeven dat er een crèche moest worden opgericht.”
Wat is jullie geheim? Tineke: “Succesrecepten bestaan niet, maar onze werkwijze spreekt de mensen aan. We handelen snel en hebben goed en persoonlijk contact. Als er iets mis dreigt te gaan ondernemen we meteen actie. Direct ingrijpen bij conflicten, meteen bellen als iemand niet komt opdagen. Mensen een zetje geven op de momenten dat ze het nodig hebben. Uiteindelijk is het fantastisch om mensen op een hoger niveau te krijgen.”
2009 In 2009 zal de branche er alles aan doen om haar sterke positie te behouden en daar waar mogelijk uit te breiden. Samenwerking wordt gecontinueerd en uitgebreid. We blijven veel tijd steken in het verwerven van nieuwe opdrachten, bij voorkeur samen met de branches Inburgering en Toeleiding. In dit verband wordt onderzocht hoe deze drie branches intensiever met elkaar kunnen gaan samenwerken.
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 12 012
P/P/013 13
branche
branche
secretarieel & Administratie
techniek Zestig rekjes voor Pijpisolatie Brian de Man en Gerard Timmers
2008 Op drie beleidsdoelen is vooruitgang geboekt. Ten eerste bij de teamontwikkeling, hoewel dat niet zo snel ging als gehoopt. In 2008 hebben de teams wel meer grip op het onderwijs gekregen. Er zijn eigen visies ontwikkeld op goed onderwijs en de teams hebben zich scherpere doelen gesteld. We zijn blij met wat er op dit punt is bereikt en we willen deze lijn voortzetten. De algemene ervaring is dat het SSC en de staven de teams beter kunnen ondersteunen door hun dienstverlening op deze doelen aan te passen. Positief punt was ook dat de managementinformatie die de teams nodig hadden in 2008 beter beschikbaar was dan in 2007. Tweede doel is het geintegreerde taalbeleid geweest, dat in de meeste teams inmiddels ondersteund wordt door een
2009 taalcoach. Derde en laatste punt was verbeteren van de duurzame relatie met het beroepenveld. Mede dankzij de Stageboxsubsidie is dat gelukt.
Extra middelen We hebben bij S&A in 2008 door de invoering van de nieuwe kwalificatiestructuur meer rust, structuur en duidelijkheid in ons onderwijs gebracht. Er wordt klassikaal lesgegeven, naast de nieuwe vormen van onderwijs in contextrijke leeromgevingen. De tevredenheid van deelnemers is in 2008 toegenomen, blijkt uit het deelnemertevredenheidsonderzoek. Dat leidt nog niet tot een hoger rendement. Het rendement van het eindtermonderwijs is in 2008 zelfs gedaald. Het gebrek aan financiële middelen heeft impact gehad op de zorg voor onze meest kwetsbare deelnemers. We zijn dan ook erg
blij dat er door de gemeente extra middelen voor deze deelnemers beschikbaar komen in 2009.
Nieuw jaartaakmodel De branche werkt inmiddels met het vrije jaartaakmodel. De clusters en teams kunnen, mits goed gemotiveerd en binnen het budget, afwijken van centrale kaders, opdat zij het vrije jaartaakmodel kunnen hanteren. De mening van de Deel Medezeggenschapsraad vinden we daarbij erg belangrijk. In 2008 hebben we bovendien bepaald wat voor ons het gewenste pedagogisch-didactische klimaat is. De manier waarop er wordt gewerkt en met elkaar wordt omgegaan staat hierin centraal en niet de meetbare prestaties. Die prestaties verbeteren pas als de kwaliteit van werken en met elkaar omgaan toeneemt.
De branche is in 2008 binnen de begroting gebleven en zal ook in 2009 de budgetten scherp bewaken. Verder gaan we ons richten op een andere manier van examineren, opdat de loopbaan van de deelnemer meer aandacht kan krijgen. Ook wil de branche binnen de CGO-kaders meer maatwerk gaan aanbieden. De teams zullen daarbij veel hebben aan de ervaringen uit het volwassenenonderwijs, waar het team 18+ al veel maatwerk biedt.
aan bij- of omscholing. Voor die laatste groep maken we de scholing helemaal op maat vanuit bestaande opleidingen. In 2008 heb ik aan verschillende projecten gewerkt. Belangrijkste was wel de renovatie van een tender – een reddingsboot – van de SS Rotterdam. Deze hebben we teruggebracht in de originele staat, samen met leerling-monteurs en deelnemers uit de schildersopleiding. De tender fungeert nu als VIP-boot. Ook hebben we in 2008 voorbereidingen getroffen voor de nieuwe opleiding Maintenance (niveau 2 en 3) die hier in 2009 van start gaat. Prachtig zo’n nieuwe locatie, maar wel eerst even wennen. We hebben tijd nodig om te ontdekken of de praktijk echt zo goed werkt als we van tevoren bedacht hebben. Bijvoorbeeld of de gestelde geluidsnormen gehaald worden. De samenwerking met de Hogeschool verloopt overigens perfect.”
Geen uitval tijdens projecturen “Niveau 2-deelnemers moet je geen dingetjes uit hun hoofd laten leren,” zegt Michael Jordan, docent ict van het Albeda en initiatiefnemer van het project Win-Win. “Je moet ze iets laten doen dat realiteitswaarde heeft. Daar worden ze trots van.” En concreet is het, Win-Win. Waar haal je die oude pc’s vandaan? Hoe zorg je dat ze het allemaal weer doen? Aan wie ga je ze geven? Genoeg praktische problemen om op te lossen. Michael: “En dan heb je ook nog de samenwerking. Normaal zitten de branches bij elkaar, maar nu moeten ict’ers plotseling secretaresses inschakelen. En die moeten op hun beurt leren omgaan met die ict’ers.” Maar leuk dat ze het vinden! Michael: “Tijdens de projecturen is er nauwelijks uitval. Heel frappant! Komt gewoon doordat ze dan met plezier naar school gaan. Wat ze eraan overhouden? De wetenschap dat ze alles kunnen bereiken wat ze willen. The sky is the limit!”
Younes Lahmar en Michael Jordan
Bij het project Win-Win draait het om concrete resultaten: zoveel mogelijk pc’s inzamelen en zorgen dat die gebruikt kunnen worden door een goed doel. “Het is leuker om aan iets te werken met realiteitswaarde.”
Deelnemer Younes Lahmar (20) vindt het project ‘helemaal prachtig’. Younes: “Iedereen wint ermee. Als leerlingen vullen we zo een derde van de punten van een schooljaar in. Bedrijven die hun computers moeten vervangen, kunnen via ons van hun oude materiaal af. En de goede doelen aan wie we doneren, vinden het écht tof. En dat geeft ons weer een lekker gevoel.” Younes weet dat zijn enthousiasme ook komt door docent Michael Jordan: “Hij houdt van zijn vak en doet iets met leerlingen. Hij verandert de mensen om hem heen.”
Instructeur Gerard Timmers was in 2008 nauw betrokken bij de totstandkoming van de leer-werklocatie RDM Innovation dock, onderdeel van de RDM Campus. Gerard: “Het Albeda College en Hogeschool Rotterdam vestigen in de RDM Innovation Dock hun techniekopleidingen. Het is
een industrieel erfgoed, dat de afgelopen jaren van binnen helemaal leeggemaakt is. Vervolgens zijn er tuinbouwkassen
in geplaatst die ruimte bieden aan onze opleidingen. Zowel voor jonge deelnemers als medewerkers uit bedrijven die toe zijn
2008 Voor de branche Techniek heeft het jaar 2008 vooral in het teken gestaan van de invoering van CGO voor alle opleidingen op niveau 2. Per 1 oktober 2008 stonden 931 van de 3.229 deelnemers van de branche ingeschreven bij een experimentele opleiding. Er is daarbij door ons veel aandacht besteed aan de teamontwikkeling en de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers. Competentiegericht opleiden vraagt immers om een andere inzet van het personeel en doet ook een beroep op andere kennis en vaardigheden. Denk daarbij aan de loopbaanbegeleiding van de deelnemers.
Brian de Man (17), eerstejaars leerlingpijpbewerker: “Mijn opleiding op RDM Innovation Dock was heel afwisselend: ik leerde er onder meer lassen, pijpen buigen, draad snijden en tappen. Zeker in vergelijking met mijn oude school zag ik hier veel goednieuwe apparaten, zoals een nieuw soort schuurmachine, een watersnijder en computergestuurde draaibanken. We deden opdrachten voor bedrijven; ik maakte bijvoorbeeld zestig rekjes voor de opleiding Pijpisolatie. Het werk is zelfstandig, maar heb je hulp nodig, dan is die er altijd. Tijd voor kletsen krijg je weinig, je moet gewoon doorwerken. Dat is een goede voorbereiding op de praktijk van later.”
2009 Door bedrijfsbezoeken en het organiseren van leermeesteravonden zijn de praktijkopleiders van de leerbedrijven voorgelicht over de nieuwe manier van opleiden en examineren. Om gecertificeerd te blijven volgen zij scholingstrajecten van de Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven. Verbeterplan In september 2008 is mede op advies van de inspectie voor het onderwijs een analyse gemaakt van de situatie in de branche. In 2008 was het aantal voortijdig schoolverlaters hoger dan verwacht. Het aantal afgegeven diploma’s binnen sommige
opleidingen was lager dan verwacht. Daarnaast is het nodig geweest om de examinering voor alle nieuwe competentiegerichte opleidingen aan te passen. Op basis van de analyse hebben we een verbeterplan ontwikkeld. Om het rendement te verhogen is het persoonlijke begeleidingsplan ingevoerd, waardoor de begeleiding van de deelnemers is verbeterd. Bij de intake worden nu per deelnemer de risico’s in beeld gebracht. Tijdens de opleiding bepalen daarnaast de studieresultaten en de mate van absentie de intensiteit van de begeleiding.
In 2009 gaan de opleidingen Metaaltechniek en Maintenance verder op de nieuwe locatie op de RDM Campus. In 2008 heeft onze branche hard gewerkt aan de grote infrastructurele aanpassingen op het voormalige RDM-terrein. Door deze aanpassingen kan onze branche in 2009 samen met het hbo, de gemeente en bedrijven een uitdagende leer- en werkomgeving realiseren voor onze deelnemers. Met het bedrijfsleven is daarnaast een traject in gang gezet om te zorgen dat nieuwe en experimentele opleidingen in schooljaar 2009-2010 verantwoord kunnen examineren.
Albeda onderwijsverslag 2008
P/ 14 014
P/P/015 15
branche
branche
WElzijn & onderwijs
toeleiding 2008 In het voorjaar van 2008 is het Sociaal Plan gestopt en hebben de onderwijsteams in de maanden tot de zomer onder moeilijke omstandigheden doorgewerkt. Veel medewerkers zijn vrijwillig vertrokken, wat op sommige plekken tot onderbezetting leidde. Gelukkig zijn er bij de branche Toeleiding door het inzetten van vrijwilligers en een aantal gepensioneerden geen lessen uitgevallen. De teams hebben na de zomer de draad weer opgepakt. Ze
2008 zijn inmiddels beter in staat om in afgeslankte vorm toch een prima prestatie te leveren. Vooruitgang We hebben de loopbaanmogelijkheden voor deelnemers verbeterd, onder andere door externe certificering, zoals BHV, VCA, SVS, NIL en Vorkheftruck. Verder heeft Toeleiding zich ingezet voor meer multidisciplinaire leer-werkzones. Dat zijn straten, buurten en wijken waar in verschillende disciplines kan worden opgeleid. Het ontwikkelen
van ondernemerschap staat daarbij centraal. Daarnaast is door een uitgebreide inventarisatie van externe contacten het partnerbeheer in kaart gebracht. Natuurlijk heeft ook de branche Toeleiding in 2008 verder gewerkt aan de implementatie van CGO.
Rijnmond te garanderen. Binnen het Albeda College is bovendien gekeken of de branches Toeleiding, Inburgering en Re-integratie & Employability kunnen worden samengevoegd tot één Educatie-branche, om zo de krachten te bundelen.
Krachten bundelen Na de zomer is het VAVO van het Albeda College samengegaan met het VAVO van Zadkine. Doel is een betere spreiding van opleidingen en cursussen, om zo een gevarieerd onderwijsaanbod voor heel
Onze medewerkers hebben in 2008 geoefend met teamrollen en het POP/PAP is verder doorgevoerd. Daarnaast zijn de medewerkers door voorlichting beter voorbereid op de sterkere marktwerking waar ook Toeleiding mee te maken heeft.
De lol van een diploma 2009 In 2009 koppelen we deelnemers en trajecten aan de opvolger van de Trajectplanner, het huidige deelnemervolgsysteem. Verder willen we de certificering uitbreiden van cursussen en opleidingen als VCA en Vorkheftruck. Bij de praktijkleercentra wordt een instructeurspool opgezet. Doel is om de instructeurs, die nu nog op één plek werken, te laten rouleren door de branche. Een concept dat interessant kan zijn voor andere branches.
Bij Welzijn & Onderwijs hebben we ons in 2008 geconcentreerd op CGO, waarbij we kozen voor de volgende doelstellingen: - Curricula ontwikkelen en implementeren voor alle opleidingen binnen de branche, zodat alle onderwijsteams binnen de branche per september 2009 kunnen starten met het CGO-onderwijs - Extra taal- en rekenonderwijs invoeren voor bepaalde deelnemers - Kennisdeling en deskundigheid bevorderen om het werken binnen CGO te ondersteunen - De beroepspraktijk meer bij het onderwijs betrekken
2009 Meer structuur Door betere onderwijsprogramma’s en een goed projectplan kan de invoering van het CGO een stuk gestructureerder verlopen. Voor alle opleidingen ligt er inmiddels een curriculum en alle teams zijn geschoold in het schrijven van integrale opdrachten. Ook is er een start gemaakt met het scholen van assessoren. Daarnaast zijn er nieuwe leerwerkbedrijven geopend. Praktijkleren Een voorbeeld van praktijkleren is het in november 2008 geopende Praktijkhuis in de deelgemeente Feijenoord. Hier organiseren deelnemers van de opleidingen Helpende Welzijn, Sociaal Pedagogisch Werk 3 en 4, en Onderwijsassistent activiteiten in de
wijk. In de eerste twintig weken hebben meer dan duizend basisschooldeelnemers en vijftig ouderen van dit aanbod gebruik gemaakt. Ruim driehonderd deelnemers uit de branche doen mee aan dit project. Samenwerking We hebben veel geïnvesteerd in goede doorstroomprogramma’s tussen de verschillende niveaus binnen de branche en van het mbo naar het hbo. Daarnaast hebben we ook dit jaar weer veel gedaan aan de samenwerking met het werkveld. Voor elk bedrijfstak organiseren we op strategisch en operationeel niveau bijeenkomsten. Tot slot heeft de branche in 2008 een start gemaakt met het ontwikkelen van taalprofielen voor elk opleidingsniveau.
Rotterdams jongerenwerk doet het anders
Irma Roodenberg en Salaheddine Bouazzaoui
Wat is het Talenthouse? Irma: “Het Talenthouse biedt een andere manier van jongerenwerk. Jongeren verzinnen hier zelf wat ze willen gaan doen. Daarvoor maken ze een projectplan en zoeken uit wat het kost. Met dat plan gaan ze naar de talentcommissie, die het beoordeelt en goedkeuring geeft. Of ze nu gaan schilderen, de bar maken, of
een muziekstudio opzetten; zo ontdekken ze zelf wat hun talenten zijn. En wij proberen die talenten om te zetten in een opleiding.” Salaheddine: “We zitten hier sinds oktober 2008. Ik ben er vanaf het begin bij betrokken, en ik heb geholpen het buurthuis op te knappen. Vooral schilderen eigenlijk.”
Wat is jouw talent? Salaheddine: “Ik werkte eerst als vrijwilliger voor het buurthuis. Ik heb drie broertjes, speel voetbal, ken alle ouders, ben zelf een actief persoon, dus ik vond het gewoon leuk om met jongeren te werken en dingen te organiseren. In het Talenthouse heb ik ontdekt dat jongerenwerk een vak is, waarvoor je een
opleiding kunt volgen. In januari ben ik begonnen met de opleiding SCW-4. Ik ga drie dagen per week naar school en loop 16 uur per week stage. Hier in het Talenthouse!” Wat vind je het leukst aan je werk hier? Irma: “Onze jongeren hebben vaak geen startkwalificatie. Mijn bevrediging zit ‘m erin dat we hen laten zien hoe belangrijk het is om een diploma te hebben en te halen. Ik zie vooral de ommekeer als ze het bedrijfsleven ingaan om stage te lopen. Dan valt vaak het kwartje: dan krijgen ze er lol in.” Salaheddine: “Toernooitjes organiseren vind ik het leukst.”
Het vergroten van het taal- en rekenniveau van de deelnemers blijft een belangrijk punt. In 2009 ontwikkelen we per niveau rekenprofielen. Verder blijven we werken aan het verhogen van het rendement. Dat vraagt om intensievere zorg en begeleiding van de steeds complexer wordende doelgroep, en meer instroom van 23plussers.
Liesbeth van der Ree, dienst Jeugd, Onderwijs, Samenleving, gemeente Rotterdam “’t Is natuurlijk een flinke klus, zo’n hele opleiding herzien en ik ben best trots dat het gelukt is. Met de Ontwikkelgroep Ideaal Jongerenwerk hebben we gezorgd voor een goede methodiek als basis van de opleiding. Jongerenwerkers weten nu precies welke stappen ze moeten zetten en wat ze daarmee bereiken. Het is nu bijvoorbeeld voor iedereen duidelijk wat de kerntaken van de jongerenwerkers zijn. En ook wat ze moeten kunnen: grenzen stellen, contact leggen, zichzelf profileren, samenwerken met ketenpartners, jongeren zover krijgen dat ze zelf dingen oppakken. Dat zit nu allemaal verwerkt in de opleiding die in september van start is gegaan. Het is trouwens niet alleen de nieuwe lichting die volgens dit curriculum wordt opgeleid; we scholen ook de zittende jongerenwerkers én hun leidinggevenden bij. Met deze systematiek kunnen we de komende jaren prachtige resultaten gaan boeken. We verwachten veel van onze jongerenwerkers!”
Met onze medewerkers voeren wij in 2009 gesprekken rond het samengaan van de branches Toeleiding, Inburgering en Re-integratie & Employability. Zo willen we iedereen op de juiste plek laten functioneren in de nieuwe Educatiebranche. De medewerkers die nu nog werken in het beroepsonderwijs van Toeleiding worden in de loop van 2009 overgeplaatst naar de beroepsbranches. Hiermee speelt het Albeda College in op de wens van de overheid om publiek en privaat onderwijs meer te scheiden.
Talenthouse is een buurthuis in IJsselmonde waar jongeren hun talenten kunnen ontdekken. Albeda-docente Irma Rodenberg helpt ze daarbij. Salaheddine Bouazzaoui werd op het spoor gezet van de opleiding Sociaal Cultureel Werk.
In 2009 bouwen we voort op de basis die in 2008 is gelegd. Invoering van CGO blijft het hoofdthema. Alle onderwijsteams starten per september 2009 met CGO. De branche blijft voortdurend in contact staan met het werkveld, om zo haar voordeel te doen met de daar aanwezige kennis. Maar ook met de eigen medewerkers blijven we in gesprek, zodat zij hun werk kunnen aanpassen aan competentiegericht onderwijs.
Sylvester Miranda en Liesbeth van der Ree
Grotestadsproblemen vragen om een grotestadsaanpak. En daar heb je jongerenwerkers voor nodig die van wanten weten. Daarom hebben de gemeente Rotterdam, de Rotterdamse welzijnsinstellingen Zadkine, Hogeschool InHolland, de Hogeschool Rotterdam én het Albeda College samen de opleiding herzien. Resultaat: Ideaal Jongerenwerk. Een hele nieuwe lichting jongerenwerkers en bijscholing voor iedereen die dat werk al deed.
Sylvester Miranda (23), jongerenwerker in opleiding “Ik was altijd al actief als vrijwilliger bij Perspect. Helpen met organiseren, een voetbaltoernooi opzetten, rolstoelbasketbal. Het is erg handig dat ik nu kan werken met bijvoorbeeld een zesstappenplan voor het organiseren van activiteiten. Dat scheelt een hoop tijd! Ik ben zelf een tijdje hangjongere geweest, dus ik kende die wereld al. Maar sinds ik de opleiding voor jongerenwerker volg, ben ik er wel anders tegenaan gaan kijken. Ik vraag me bijvoorbeeld af waarom ze rondhangen, of er problemen spelen. En of ik daar iets aan kan doen.”
P/ 16
JOHN
ANUSCHKA
JESSE
BART
YILDIRIM
TRUIDA
PENPAK
YAHYA
KITTY
HÜSNIYE
ROSE-MARY
AGE
ERNESTO
VINCENT
www.AlbEdA.nl