afsnijden DENK HET afsnijden

afsnijden DENK HET

afsnijden

A

2

ALMERE DOET HET ONDENKBARE..

MASTERPLAN STADSPARK WEERWATER J o h n T e u n i ssen | A fstu der en Tuinar chitectuur | 11 juni 2010

Colofon Titel rapport

Denk het ondenkbare, Almere doet het

Ondertitel rapport

Masterplan stadspark Weerwater

Versie, datum

2.0, 11/06/2010

Kader

Afstudeerproject,HBO Tuin- Landschapsinrichting - Tuinarchitectuur

Publicatiedatum

11 juni 2010

Auteur

John Teunissen

Contact

M 06-51 48 59 79 [email protected]

Opleidingsinstantie

Hogeschool van Hall – Larenstein Locatie Velp Larensteinselaan 26a Postbus 9001 6880 GB Velp T 026 - 369 56 95 F 026 - 361 52 87 [email protected] www.vanhall-larenstein.nl

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, door fotokopieën of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. 6

Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

Voorwoord Vanaf februari 2010 ben ik bezig geweest met mijn afstudeerproject : “Centraal stadspark Weerwater in de gemeente Almere”. Na zes maanden hard werken ligt mijn ontwerprapport voor het stadspark dan voor u. Mijn dank gaat uit naar mevr. Miriam Geurts-Edelenbos (Assistente directeur structuurvisie Henk Meijer, directeur schaalsprong 2030 Herman Schartman en adjunct projectdirecteur Ward de Meulemeester), mevr. Ivonne de Noot(landschaparchitecte gemeente Almere) en dhr. Aralt Brilman(Gegevensmanagement Stadsbeheer gemeente Almere) die mij hebben voorzien van belangrijke ondersteunde informatie ten behoeven van het vervaardigen van dit masterplan. Daarnaast gaat mijn dank ook uit naar de begeleidende docenten die mij hebben ondersteunt tijdens het vervaardigen van mijn masterplan. Graag wil ik Johan Vlugh en Theo Reesink bedanken die mij tijdens mijn ontwerpproces hebben begeleid. Zij hebben steeds kritische feedback gegeven ter bevordering van mijn ontwerp. Ik hoop dat u met veel plezier mijn ontwerprapport over het masterplan stadspark Weerwater verder leest, net zoals ik met veel plezier aan dit project heb gewerkt! John Teunissen Putten, 11 juni 2010


7

Samenvatting

I

In de opleidingsstructuur van de Hogeschool Van Hall – Larenstein dient in het vierde jaar een afstudeerproject te worden gemaakt. Met dit project laat de student zien wat hij heeft geleerd afgelopen vier jaar en op professionele manier kan werken als een Tuin- en Landschapsontwerper. In deze afstudeerperiode wordt van de student verlangt de leerdoelen van de onderwijsinstelling worden bereikt.

V

S

1 1 1 1

Op 10 december 2009 is het afstuderen formeel begonnen met de startbijeenkomst ten behoeve van het afstudeerperiode van februari tot en met juli 2010. Tijdens deze bijeenkomst werd inhoudelijk ingegaan wat wordt verwacht tijdens het afstuderen en er werden ook projecten voorgedragen door de opleiding waaruit de studenten konden kiezen. Tevens bestond er de ruimte om op een later moment zelf nog een ander project aan te dragen.

2 2 2 2

Mij sprak het project over Almere – Weerwater direct erg aan gezien de opdrachtopgaven van de gemeente Almere om een centraal stadspark te ontwikkelen met daarin opgenomen een bipolair stadscentrum. Gezien het schaalniveau wat nog niet eerder is voorgekomen tijdens mijn studietijd leek het mij een zeer verdiepend afstudeerproject.

3 3 3 3

Vanaf februari 2010 ben ik bezig geweest met mijn afstudeerproject : “Centraal stadspark Weerwater”. Hierin wordt eerst mijn de opdracht en de keuze die daarbij zijn gemaakt ten behoeve van de aanpak tot het komen van het masterplan.

4 4 4 4

Daarna wordt de visie en concept vorming uitgelegd die is opgesteld ten behoeven van het masterplan. Na de onderbouwing te hebben gesproken wordt het masterplan uiteengezet.

4

Van 11 maart tot en met 16 april heb ik een afstudeeronderzoek gedaan naar omgevingspsychologie in combinatie met centrale stadsparken. Onderzocht is of het mogelijk is om ontwerpmiddelen te destilleren uit de omgevingspsychologie, om zo plannen te kunnen maken die aansluiten op de beleving van de toekomstige gebruikers ervan. De resultaten van dit afstudeeronderzoek heb ik meegenomen met het maken van de deeluitwerking van het masterplan stadspark Weerwater.

Vanaf 16 april ben ik bezig geweest met de deeluitwerking van het masterplan stadspark Weerwater. Van het deelgebied heb ik een deelontwerp gemaakt dat gedetailleerd is uitgewerkt. Ik hoop dat u met veel plezier mijn afstudeerrapport verder leest, net zoals ik met veel plezier aan dit afstudeerproject heb gewerkt! 8


D

Inhoudsopgave Voorwoord

7

4.5

Samenvatting

8

1. 1.1 1.2 1.3

Inleiding Keuze Opdracht Aanpak

11 12 12 13

2. 2.1 2.2 2.3

Inventarisatie & analyse Inventarisatie Analyse Conclusies

15 16 19 20

3. 3.1 3,2 3.3

Visie & ontwerp Visie Concept Masterplan stadspark Weerwater

23 24 24 27

4. 4.1 4.2 4.3

Deeluitwerking Almere - Weerwater Keuze deeluitwerking Deelontwerp Almere-Weerwater Zone stad 4.3.1 Algemeen 4.3.2 Profielen 4.3.3 Materialisatie 4.3.4 Beplanting Zone Boulevard 4.4.1 Algemeen 4.4.2 Profielen 4.4.3 Materialisatie 4.4.4 Beplanting 4.4.5 Details

41 42 44 52 52 54 56 57 58 58 58 62 63 64

4.4


4.6

4.7

Zone promenade 4.5.1 Algemeen 4.5.2 Profielen 4.5.3 Materialisatie 4.5.4 Details Zone skateplein 4.6.1 Algemeen 4.6.2 Toegepaste elementen skateplein 4.6.3 Materialisatie 4.6.4 Beplanting 4.6.5 Gespannen membranen Zone evenemententerrein 4.7.1 Algemeen 4.7.2 Amphitheater 4.7.3 Keerwanden van de “bosjes”

Bronvermelding Bijlage

65 65 68 69 70 72 72 75 76 77 78 80 80 82 84 86

87 - Masterplan stadspark Weerwater 1:10.000 - A3 formaat - Deelontwerp Almere-Weerwater 1:2.000 – A3 formaat - Technische details: - aansluiting boulevard, brug, ,plein, wandelpad 1:200 – A3 formaat - aansluiting promenade, boulevard, plein 1:200 – A3 formaat - boulevard met kade 1:100 – A3 formaat - keerwanden van de “bosjes” 1:100 – A3 formaat - promenade 1:100 – A3 formaat - skate element bowl en hetzelfde principe voor de betonvloer 1:100 – A3 formaat - amphitheaterringen1:100 – A3 formaat - Beplantingsplan assortimentstuinen 1:100 – A0 formaat

9

10


D

1. INLEIDING


11

1.1

Keuze

Op 10 december 2009 is het afstuderen formeel begonnen met de startbijeenkomst ten behoeve van het afstudeerperiode van februari tot en met juni 2010. Tijdens deze bijeenkomst werd inhoudelijk ingegaan wat wordt verwacht tijdens het afstuderen en er werden ook projecten voorgedragen door de opleiding waaruit de studenten konden kiezen. Tevens bestond er de ruimte om op een later moment zelf nog een ander project aan te dragen.

Punten ter verbetering In het gebied zijn verschillende punten die extra aandacht vereisen tijdens het ontwerpen van het masterplan. Op dit projectgebied is al veel besluitvorming geweest wat er in de toekomst moet gebeuren, maar er zijn nu verschillende kansen, ontwikkelingen en problematieke vraagstukken. •

Zelf sprak mij het project Almere – Weerwater direct aan. Gezien het vraagstuk om de waterplas Weerwater om te vormen tot een centraal stadspark met daarin een nieuw te ontwikkelen stadscentrum. Het betreft een schaalniveau binnen een stedelijke omgeving waarbinnen zoveel verschillende problematische vraagstukken zijn en samenkomen wat een zeer verdiepende opdracht is als afsluiting van mijn studie HBO Tuin- en Landschapsinrichting.

• • •

1.2 Opdracht

•

De gemeente Almere wil het gebied rond het Weerwater(zie figuur 1) doorontwikkelen van waterplas tot een centraal stadspark met allure: zie de Structuurvisiekaart Almere 2030 van de gemeente Almere(zie figuur 2). Uit de Structuurvisiekaart valt op te maken dat dit een van de hoofdonderdelen vormt voor het versterken van de bestaande stad: als groen-blauw casco gaat het stadspark Weerwater een centrale positie innemen op de ‘schaalsprongas’: het ontwikkelingsplan van Almere om de groei van 190.000 naar 350.000 inwoners op ruimtelijk goede en aantrekkelijke geordende wijze mogelijk te maken. Almere wil als stad van vandaag ook de stad van de toekomst zijn met een wervend en inspirerend stedelijk milieu. Daarbij wordt uitgegaan van de volgende maatregelen. Aan de zuidkant van het stadspark wordt de snelweg A6 verlaagd en overkluisd. Ter plaatse zal een tweede centrum worden gerealiseerd dat zeer goed bereikbaar is voor auto’s en waarvoor nieuwe concepten kunnen worden ontwikkeld voor werk en/of woonlocaties (capaciteit 2000 woningen). Hier zal ook het grote busstation aanwezig blijven, weliswaar opnieuw ingepast in de stedelijke setting van het nieuwe zuidelijke deel van het stadscentrum.

•

•

Het aanhechten en doorkoppelen van de nu nog opzichzelfstaande gebieden tot stadspark aan de beide zijdes van de stedelijke centrumgebieden. Creëer de identiteit waarmee Almere zich kan profileren. Het inpassen van de metrolijn door het stadspark. Het ontwerpen van een interessant en afwisselend recreatief wandelen fietspadensysteem, mede met het oog op de bereikbaarheid van de oevers, de diverse recreatieve voorzieningen. Het ontwikkelen en inpassen van een interessant en toereikend programma wat hoort bij een stadspark. Naast de recreatieve functie van het Weerwater, voldoende mogelijkheden bieden aan ecologische waarden en plekken voor natuurontwikkeling. Een ontwerp waarbij voldoende mogelijkheden geboden worden voor doorkoppeling naar aansluitende groenstructuren (o.a. het Lumierepark) in samenhang met fasering.

F

Met de ligging van het centrale stadspark Weerwater en het stadshart aan beide zijden van het Weerwater ontstaat een tweedelig stadscentrum, bipolair stadscentrum. Beide delen hebben een eigen identiteit en culturele en economische betekenis voor de stad. Het tussenliggende Weerwater zal het centrale stadspark van Almere vormen. Zij verbindt beide delen van het stadscentrum met elkaar. Gedrieën geven zij een nieuwe stedelijke laag en kwaliteit aan Almere. Figuur 1, Luchtfoto Almere - Weerwater 12


D

Beleid De gemeente Almere is ambitieus: in economische zin, maar ook op het gebied van duurzaamheid en milieubewustheid. Dat komt in het stedelijk ontwikkelingsprogramma 2010-2030 tot uiting. De gemeente wil voorop lopen in het actief voldoen aan bijzondere woonwensen van haar inwoners. Naast wonen en werken komt dat ook naar voren in ambities ten aanzien van recreatievoorzieningen en moderne stedelijke voorzieningen die het verblijven in de stad veraangenamen. De gemeente Almere is aangewezen als een van de groeigemeenten van Nederland. Het ontwikkelingsbeleid is vastgelegd in de concept Structuurvisie Almere 2.0. Daarin wordt ondermeer ingezet op het doortrekken van de sneltram/metrolijn van Amsterdam via het IJmeer naar Almere. Deze lijn via het centrale stadspark doorgetrokken worden naar het nieuwe centrum Almere - Weerwater. 1.3 Aanpak

Figuur 2, Structuurvisiekaart Almere 2030 van de gemeente Almer

Binnen het plangebied spelen verschillende aspecten een belangrijke rol, zoals wonen, werken, recreatie, ecologie etc. Deze moeten verweven worden tot een samenhangend geheel, zodat de verschillende aspecten elkaar gaan versterken. Vanuit verschillende vakdisciplines zoals stedenbouw, ecologie, water en historische ontwerpgeschiedenis moet er integraal naar deze ontwerpopgave gekeken worden. Het park Weerwater is de spin in het web, die alle functies en aspecten met elkaar verbindt. Het centrum van Almere wordt uitgebreid met het oog op de verdubbeling van het inwonersaantal. Deze ontwikkeling gaat plaatsvinden rondom het Weerwater dat een centraal stadspark functie gaat krijgen tussen de twee centra. De hoofdvraag die hierbij kan worden gesteld is: “Hoe kun je het Weerwater transformeren van waterplas naar het centrale stadspark van Almere?” Naar aanleiding van deze hoofdvraag kunnen er direct een aantal subvragen worden gesteld. - Wat is een stadspark? - Wat is een centraal stadspark? - Wat is het centrale stadspark van de toekomst (21e eeuw)? Stadspark Weerwater moet gaan fungeren als het centrale stadspark van Almere, belangrijk is hierbij dat je dus weet wat het verschil in programma is ten opzichte van omliggende “gewone” parken. Hierbij weet je welke instrumenten je kunt inzetten om Weerwater om te vormen van waterplas naar het centrale stadspark van Almere.


13

14


D

2. INVENTARISATIE & ANALYSE


15

2.1

Inventarisatie

Het plangebied strekt zich in principe uit van de gevel van de ene zijde tot gevel aan de overzijde van het Weerwater met alles wat daar tussen zit. Dat komt neer op de straten Fongerspad, Meeresteinkade, Koetsierbaan, Oeverpromenade, Fontanapad en snelweg A6 grof weg de grenzen zijn van het plangebied. Het plangebied zal gethematiseerd worden besproken in de onderwerpen groenstructuur, waterstructuur, potentiële natuurontwikkeling langs randen, massa/ruimte, infrastructuur, toegangen stad/groen/water. Bodem De bodem rondom het Weerwater kenmerkt zich door 1 meter ophoogzand op een 4 tot 6 m dikke olocene klei- en veenlagen. Daaronder bevindt zich een pleistoceen zandpakket. De grondwaterstroming rondom Almere - Stad wordt sterk bepaald door de lage polderpeilen. In Almere Stad is hierdoor een kwelstroom aanwezig die fosfaat en ammonium- en ijzerhoudend is en afhankelijk van de plek, zoet of brak is. In het plangebied is de kwaliteit van de kwel realtief nutriëntarm en zoet. Groenstructuur Almere is omgeven door natuurgebieden met (inter)nationale status zoals de Oostvaardersplassen, het Markermeer en IJmeer, de Lepelaarsplassen, het Horsterwold en in de toekomst het Oostvaarderswold, en beschikt over een uitgestrekte interne groenblauwe hoofdstructuur. Binnen deze interne groenblauwe hoofdstructuur van Almere ligt het Weerwater als belangrijke schakel. De groenstructuur(zie figuur 3) bestaat voornamelijk uit zachte houtsoorten zoals: wilg, populier en els. De soorten worden niet alleen toegepast voor bosplantsoen, tevens voor laan- en solitaire aanplant wat geen variërend beeld levert. Waterstructuur Het Weerwater is tot 10 meter diepte zand gewonnen ten opzichte van het maaiveld. Dit zand was ten behoeve van de stadsuitbreidingen van Almere Haven. Het gebied tussen de hoogspanning en het stadscentrum is het diepst ontgonnen. Gezien het feit dat tot deze diepte zand is gewonnen kan er vanuit gegaan worden dat er een gering bodemleven is dat gedeelte van het Weerwater. Er zijn verschillende watergangen die uitmonden aan het Weerwater(zie figuur 4). Deze vormen de verbinding met andere grote wateren zoals Leeghwaterplas en de Noorderplassen. Langs de randen van het Weerwater zijn diverse plaatsen kleinere aanlegplaatsen en stranden gesitueerden in het midden een grote jachthaven met 400 ligplaatsen in het water en 100 ligplaatsen op het land. 16

Potentiële natuurontwikkeling randen Het plangebied is een belangrijke schakel tussen de Oostvaardersplassen en het Gooimeer. Het is een tussengebied wat als stapsteen fungeert tussen deze twee natuurgebieden. De noordwest zijde van het gebied heeft weinig tot geen potentie tot het ontwikkelen van natuurlijke randen (zie figuur 5). Daarentegen heeft de zuidoost zijde deze potentie wel. Gedeeltelijk is deze al aanwezig. De potentiële natuurontwikkeling moet gezien worden in natuurlijke oevers, rietkragen en bosstroken. Massa/Ruimte Weerwater kenmerkt zich door groen, water en stad. De bestaande groengebieden bevinden zich in diagonale wijzen door het gebied. Door deze groene zone is er een tweedeling ontstaan op de kaart gezien aan de linkerzijde groot open water met de skyline van Almere-Stad en aan de andere zijde een meer besloten en groene omgeving (zie figuur 6). Er staan 3 hoogspanningsmasten in het Weerwater zelf en twee op de rand van het projectgebied. Deze vormen afhankelijk van het standpunt een visuele barrière. Op de plaats waar de hoogspanning weer op land gaat vormen de masten een belemmerd uitzicht en geven een tweedeling in het gebied. Infrastructuur Het Weerwater heeft geen directe verbinding tot aan het water voor de auto, hierdoor is een autoloze zone ontstaan midden in de stad (zie figuur 7). Dit komt ook voort uit de bebouwingstypologie als meerkernenstad waarin Weerwater het eindpunt is van alle verkeer, er zijn daardoor alleen langzaam verkeerroutes. Er bestaat geen duidelijke rondgang rondom het water en er is op verschillende plaatsen geen contact met het water. Toegangen stad/groen/water Als gekeken wordt naar de toegangen naar het Weerwater valt direct dat er bijna geen verbinding bestaat tussen Weerwater en het gebied wat achter de snelweg is gelegen over land (zie figuur 8). Er bestaan een aantal verbindingen in de vorm van (kleine) tunneltjes. De noordzijde bij Almere – Stad bestaan er alleen stedelijke verbindingroutes er is daarbij geen ruimte voor groen. Ook valt op dat de zone rondom de hoogspanning groene verbindingen vormen met achter liggende gebied. Dit wordt helemaal niet zo ervaren, omdat in deze zones geen fysiek zicht daarna toe mogelijk is.


D

Legenda

Legenda

Legenda

bos

water

goed

laan

strand

matig

solitaire

havern

slecht

gras

sluis vaarroutes

Figuur 3, Groenstructuur

Figuur 4, Waterstructuur

Figuur 5, Potentiële natuurontwikkeling randen

Legenda

Legenda

Legenda

hoogbouw 5+

snelweg

fl ats 4/5

doorgaande weg

groen (-structuur) toegang

woonhuizen 2+ dak

wijkontsluitingsweg

rode (infra) toegang

bedrijven 2/3

weg

groen massa

fi etspad

groene half open ruimtes open ruimtes

wandelpad

hoge torens/ masten lage gebouwen 1/2

water

Figuur 6, Massa/Ruimte


blauwe (water) toegang

spoorlijn

busbaan bushalte

Figuur 7, Infrastructuur

Figuur 8, Toegangen stad/groen/water

17

Het doel van deze opdracht is de waterplas Weerwater transformeren naar het centrale stadspark van Almere, maar wat is de woordbetekenis van centraal stadspark? Stadspark(en) Openbaar park in een stad – digitaal woordenboek Nederland Een park met als voornaamste doelgroep bezoekers en recreanten uit de stad waarin het park is gelegen. Een stadspark vormt de ‘groene longen’ van de stad – Wikipedia. 1) Gemeentepark 2) Park van een stad – Mijnwoordenboek. Kleine parken in gebieden (bijvoorbeeld in nieuwe steden) die in hoge mate zijn geürbaniseerd; dikwijls bevinden ze zich nabij een zakencentrum of een winkelgebied – Art & Architecture Thesaurus. 1) Een terrein nabij of in een stad of dorp, dat men door beplanting met bomen en heesters tot publieke wandelplaats heeft ingericht 2)Park in een stad – Van Dale. Centraal stadspark Betekenis van centraal met betrekking op stadspark In het midden gelegen, S – Mijnwoordenboek. In het midden gelegen – online encylopedie. 1) Behorende tot het midden 2) Belangrijk 3) In het middelpunt 4) In het midden 5) In het midden gelegen 6) Middenin 7) Om het middelpunt gelegen, synoniem: belangrijk, centraal staan (= het belangrijkste zijn) – Mijnwoordenboek. De betekenis van centraal stadspark: Belangrijkste/in het middelpunt/ in het midden/om het middelpunt/ in het midden gelegen - openbaar park in een stad. Centrale stadspark van de 21e eeuw Landschap in de een metropool – Vista landscape and urban design. Een eigentijdse recreatie, natuur- en cultuurbeleving tot stedelijk vermaakt, een ontmoetingsplek voor mensen; een ecologische waardevol landschap met hoge natuurwaarden en een duurzame, klimaatsbestendige inrichting: het park als klimaatbuffer; een park met een gezoende economische exploitatie en waar veel mensen werken – visie Park van de 21 eeuw H+N+S landschaparchitecten, Vista en BVR.

18


2

A g

B H A H C j z b b j e

T i d g n v á

W d

L I g b e w W H

R D 1 g v

D

2.2

Analyse

Aan de hand van verschillende inventariseerde onderdelen in het projectgebied zijn er onderling verbanden te leggen. Bebouwingstypologie, infra- en groenstructuur Heel goed is te zien waar in de jaren 70 is begonnen met bouwen van Almere. Toen werden de wel bekende bloemkoolwijken gebouwd in Almere – Haven(zie figuur 10). Later werd er begonnen met de bouw van Almere – Centrum dit is nog goed te zien dat dit ten westen ligt van het Weerwater. In de jaren 80 werd van deze bouwmethode afgestapt, daar is het resultaat van te zien aan de oostzijde van het Weerwater. Door de verschillende bebouwingstypologien hebben deze wijken ook een hele andere uitstraling. De bloemkoolwijken zijn veelal erg onoverzichtelijk met kronkelende straten. In de jaren 90 wijken zijn de straat-profielen erg overzichtelijk en allemaal haaks van elkaar aangelegd.

afsnijden

Tevens is een opvallend feit dat het Weerwater is ingeklemd tussen twee grote infrastructuurlijnen; de spoorlijn en snelweg A6. In principe zou er vanuit gaan dat het Weerwater daardoor goed bereikbaar is. Dat is daarentegen niet het geval, het is vanaf centraal station een eind lopen en met de auto kan je er niet komen. Het autoverkeer wordt juist erg op afstand gehouden en langzaam verkeer krijgt ruim baan(zie figuur 12). Wel loopt er rondom het Weerwater op 5 á 10 minuten lopen afstand wel een busbaan. Weerwater wordt wel ingesloten door door de bebouwing daarentegen loopt de groenstructuur wel door bij infrastructurele lijnen (zie figuur 9). Lijnvorming In het plangebied zijn drie soorten lijnvorming terug te zien; groen, stadsgezichten en woonwijken(zie figuur 11). De bestaande groengebieden bevinden zich in diagonale wijzen door het gebied. Door deze groene zone is er een tweedeling ontstaan op de kaart gezien aan de linkerzijde groot open water met de skyline van Almere-Stad richting het toekomstige Almere Weerwater en aan de andere zijde een meer besloten en groene omgeving. Haaks op de groene diagonale lijn zijn de gezichten van de woonwijken.

afsnijden

Recreatie De recreatie is erg geconcentreerd op vier punten op het Weerwater(zie figuur 13). Op een van deze concentratiepunten is het nieuwe stadscentrum gepland. Het is belangrijk voor de planvorming is als dit concentratiepunt verdwijnt, behouden of verplaatst gaat worden.


19

2.3

Conclusies

•

Aan de hand van de inventaristie is door middel van een SWOT analyse is het mogelijk een waardevol oordeel te geven over Almere – Weerwater.

afsnijden afsnijden

S (sterke punten) • Skyline van Almere – Stad. • In Almere – Stad staan gebouwen van hoge architectonische waarde. • Sterke diagonale groenstructuur door het Weerwater. • Waterski mogelijkheid ten zuiden van het Weerwater. • Zandstranden waar in de zomer kan worden gezwommen. • Mogelijkheid tot het houden van grote evenementen ten zuiden van het Weerwater. • Jachthaven met plezier bootjes. • Afgesloten vogeleiland waar natuurontwikkeling midden in de stad een kans krijgt. • Lumiérepark heeft een aantal locaties met waardevolle bomen, het betreft de populierenliaan diagonaal door het park, Fongerspad en het oostelijke deel van het eiland binnen het park.

•

D e s g t e i e d d

T(bedreigingen) • Geen geld voor ontwikkeling van stadsuitbreiding Almere – Weerwater • Geen interesse in nieuwe stadscentrum door ondernemers • Bipolair stadscentrum op een mislukking uitdraait • Verbreding van A6 de stad als nog gaat opsplitsen W (zwakke punten) • Er zijn veel zwakke boomsoorten toegepast zoals, populier, wilg, els, esdoor. Deze groeien wel snel, maar zijn geen duurzame bomen voor de toekomst. • Veel kleine onsamenhangende (groene) ruimtes. • Randen van het Weerwater wordt grotendeels gekenmerkt door gebouwen uit jaren 70 en die ook nog met een loze gevel gericht zijn richting het water. • Op veel plaatsen is er maar een smalle groen zone tussen gebouw en water. • Geen goed wandelen fietspadenstelsel rondom het water. O (mogelijkheden) • Duurzame ontwikkeling van centraal stadspark met oog op de toekomst. • Groenzone verbreden tussen gebouw en water. • Aanplant van duurzame bomen met een hogere sierwaarde. • Aanleg van goed wandelen fietspadenstelsel. • Meer sportiviteit in en rondom het Weerwater.

20

• •


D

• • • •

Meerdere plaatsen creëren waar evenementen kunnen worden georganiseerd. Meervoudig ruimtegebruik. Gedeeltelijk slopen van jaren 70 flats die verkeerd staan gesitueerd en in de plaats nieuwe appartementen terug bouwen met hoge architectonische waarden. Natuurontwikkeling in de stad uitbreiden.

Door de sterke diagonale groenstructuur is de skyline extra aangezet hierdoor is er een sterke zichtlijn gecreëerd naar de overzijde waar het nieuwe stadscentrum staat gepland(zie figuur 13). Het stadscentrum zou extra geaccentueerd kunnen worden om aan de westzijden een meer groene kade te maken. Nu in tijden van economische crisis is het een zeer ambitieus plan om een nieuw stadscentrum te ontwikkelen. De kans bestaat dat het centrum niet in zijn geheel zal ontwikkeld kunnen worden. Als er ontwikkeld gaat worden zal er vanaf het eerste begin op hoge kwaliteit moeten ingezet worden. Verder zijn de kansen, bedreigingen, zwakke punten en mogelijkheden vatbare dingen die ontwerpen beheermatig goed aan te pakken zijn.

Figuur 11. Lijnvorming binnen Weerwater

Figuur 9. Infrastructuur vormt niet de grenzen van de groenstructuur

Figuur 12. Infrastructuur rondom weerwater

Figuur 10.Infrastructuur vormt de grenzen van bebouwing

Figuur 13. Concentratie punten recreatie


21

22


D

3. VISIE & ONTWERP


23

3.1

Visie

De overkoepelende vraag uit alle punten ter verbetering(zie paragraaf 1.2) waar een antwoord opgegeven moet worden is: “Creëer de identiteit waarmee Almere zich kan profileren”. Almere wil een identiteit hebben waarmee zij zich kan profileren naar nieuwe inwoners van de gemeente gezien de verwachte inwonersverdubbeling in 2030. Hiermee wil zij de potentiële inwoners mee overtuigen dat Almere een leuke stad is om in te wonen. Tot nu toe heeft Almere nog niet die duidelijke identiteit. Almere is een suburbane meerkernenstad, hiermee heeft Almere veel verschillende positieve en negatieve beeldende kwaliteiten. Als gekeken wordt naar wat de identiteit bepaald van een stad in een mondialiserende wereld heeft dit veelal te maken met de binnenstad. Dit wordt bepaald door de fysieke kenmerken zoals, architectuur, ruimtelijke vormgeving, winkelbestand, horeca en cultureel aanbod. Als hoog ingezet wordt op deze fysieke kenmerken dan heeft het grote kans van slagen om de identiteit van Almere te creëren. Wel is een ding belangrijk: ‘Plaatsen maken géén mensen, maar mensen maken de plaatsen’ Met de ontwikkelingen van de schaalsprong en de uitbreiding van het stadscentrum met Almere – Weerwater is belangrijk dit te onthouden. Hiermee krijgt Almere als een van de weinige steden in Nederland een bipolair stadscentrum. Deze nieuwe stadsuitbreiding zal van der mate hoge kwaliteit moeten zijn om levensvatbaar te kunnen zijn, zodat het uiteindelijk geen afbreuk zal gaan doen aan het stadshart van Almere máár juist een toevoeging. De stadsuitbreiding heeft potentie voor ongekende mogelijkheden voor nieuwe groei van de stad. Het nieuwe centrum zal zich vanaf het begin moeten verhouden qua kwaliteit van de het bestaande centrum. Almere – Weerwater zal als één op zich zelfstaand stadscentrum gaan ontwikkelen, deze barrière komt voort uit de fysieke afstand tussen beide. De waterplas Weerwater zal tevens ontwikkeld worden tot centraal stadspark met ruimte voor vele soorten van recreatie en sport.

identiteit. Een aantal voorbeelden hiervan zijn; Amsterdam(handelsstad VOC), Rotterdam (wereldhaven), Alkmaar(kaasstad). Veel dorpen of steden ontwikkelden zich als vestingdorp of –stad(zie figuur 14). Een zeer verdichte woonomgeving met daarom heen de groene vestingwerken met daarachter de waterlinies. In het Weerwater is dit het tegenover gestelde (zie figuur 15). Een waterplas in het midden(Weerwater) met daarom heen een groene rand. Rondom het water en groen ligt een verdichte stad. Een erg opvallende vergelijkenis. Almere heeft dit juist allemaal niet. Het is ontwikkeld op de oude zeebodem en heeft maar een geschiedenis van 34 jaar (stads)ontwikkeling.

F

Het principe van de omgedraaide stadsontwikkeling in vergelijking met vroeger heeft als basis gediend voor dit masterplan. De drie instrumenten van stad, groen en water zullen extra sterk tot uiting komen. Het bestaande centrum ligt tegen het Weerwater aan, daarentegen zal het nieuwe centrum gedeeltelijk in het Weerwater worden gebouwd. Met het uitbreiden van de groenstructuur en de bouwgrens tot in het Weerwater te leggen zullen de skylines als “polen” tegenover elkaar komen te liggen aan het Weerwater. Hiermee komt Almere in het Weerwater te liggen en niet zoals de bestaande situatie waarin Weerwater in Almere ligt. Almere kan zich gaan profileren als echte stad met twee hoogstedelijke polen die aan en in het Weerwater zullen worden gebouwd. Het nieuwe stadscentra zal zich kunnen ontwikkelen richting de woon-werk-recreatiemarkt. Gezien de ligging aan het Weerwater zal dit een goede combinatie zijn. De bipolariteit van het stadscentra wordt in dit masterplan nog meer uitgebuit. Door de centra aan het water te situeren met aan weerzijdes groene zones. Hiermee wordt visueel de steden extra geaccentueerd. In het stadspark zal de stedelijkheid qua sfeer doorgezet worden. Door de postmodernistische vormgeving van het stadspark zal de stedelijkheid van Almere benadrukken. Almere - Weerwater zal samen met Almere - Stad een echt stadshart worden van Almere.

3.2 Concept Almere heeft tot nu toe geen eenduidige identiteit in vergelijking met andere steden. Deze steden hebben een oude ontstaansgeschiedenis die terug te herleiden is naar hun bestaande identiteit. Interessant is het om dit in vergelijking te trekken met Almere die nog geen duidelijke identiteit heeft. Steden en dorpen zijn vroeger ontstaan op strategische plekken in het landschap met veelal betrekking dat mensen hun financiële positie te verbeteren. Dit waren de plaatsen waar handel werd bedreven en waar het geld werd verdiend. Hiermee heeft elk dorp of stad zo van oorsprong zijn eigen 24

F Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

Figuur 14, Vestingsdorp/stad

Figuur 15, Omgedraaide stadsontwikkeling t.o.v. vestingstad

Figuur 16, Concept voor masterplan Denk het ondenkbare, Almere doet het

25

3

D m m o

D

D v p t D d c s

A P v c H B S 2

D b D

H S a s c z

B e w m h g 26


D

3.3

Masterplan stadspark Weerwater

De opgestelde visie en het concept zijn omgezet naar masterplan niveau. Het masterplan geeft het totaal van ingrepen aan in een totaal ontwerp. Het masterplan op de schaal 1:10.000 met legenda is achterin het rapport opgenomen als bijlage. Denk het ondenkbare, Almere doet het Deze citaat staat centraal in dit masterplan gezien het hoge ambitie niveau van de gemeente Almere waarin zij naar streeft tot de realisatie van dit project. Wat vroeger ondenkbaar leek te zijn dat Almere ooit zal uitgroeien tot een van de grootste steden van Nederland is nu wel degelijk aan de orde. De gemeente Almere denkt aan alle mogelijke soorten groei, zo ook nu met de Schaalsprong 2030. Onderdeel hiervan is de waterplas Weerwater tot een centraal stadspark van de 21e eeuw te ontwikkelen met daarin een nieuw stadscentrum. Almere – Weerwater een sterk merk Park Weerwater helpt de identiteit van Almere te versterken, gebruik makend van het ongekende mogelijkheden in Almere, hoogstedelijk gebied met centraal gelegen een stadspark van de 21e eeuw. Het park zal door zijn sterke ruimtelijke identiteit zelf uitgroeien tot een icoon. Beleefbaar vanuit de lucht vanaf de zwevende tramverbinding van Almere – Stad naar Almere – Weerwater en vanaf de A6. Park Weerwater is het park van 21e eeuw met doorgroei mogelijkheden in de toekomst. De skyline van Almere – Stad is nu al een blikvanger in dit gebied. De bebouwing van het nieuwe centrum moet een vergelijkbare allure uitstralen. De twee skylines zullen vanuit het park echte blikvangers zijn. Het centrale stadspark van de 21e eeuw Stadspark Weerwater vraagt om een ambitieuze beeldkwaliteit. Door een actieve branding en marketing kan Almere – Weerwater uitgroeien tot een sterk merk. De combinatie van een bijzonder parkontwerp in de Flevopolder in combinatie met een hightech stadscentrum op een toplocatie in Nederland zijn uitstekende condities die Almere op de kaart zullen zetten.

afsnijden afsnijden

Bewoners van Almere zijn er trots op, voelen zich daardoor een stukje medeeigenaar, het park is van hen. Bewoners uit heel de stad maken er gebruiken, want Weerwater wordt de place to be als het gaat om dagrecreatie. In het masterplan wordt hoog in gezet op de beeldende kwaliteit. Hoofdingrepen zijn hierbij dat de gebruikers het park op zoveel mogelijk soorten manieren kunnen gebruiken om zo een zo breed mogelijk publiek te bereiken. Denk het ondenkbare, Almere doet het

27

Op regionaal en (inter)nationaal niveau heeft Park Weerwater de kracht om het vestigingsmilieu voor (internationale) bedrijven in Almere -Weerwater te versterken. Want het park biedt ruimte voor ontmoeting, ondernemen in een groene en waterrijke ambiance met een aanvullend programma voor ontspanning, reflectie of avontuur. Een aanbod dat in deze regio nog ontbreekt. Zo versterkt het park de concurrentiepositie van de Randstad. Het nieuwe centrum is een strategische plaats als bedrijf zijnde zich te vestigen, op de A6, aan het water en omringd door hedendaagse architectuur.

afsnijden afsnijden 28

Tevens zal de stad ruimte bieden voor dagrecreatie waar plek is voor uitgaan, horeca en sportiviteit. Een groot zandstrand, waterskiën, duiken, bungee dumpen, skatepark, jachthaven, windsurfen en verschillende boulevards zijn daar een paar voorbeelden van. Ook is er een groot evenemententerrein gelegen aan het skatepark waar grote festivals of andere evenementen kunnen plaats vinden zoals, muziek- en cultuurfestivals of sportwedstrijden bijvoorbeeld polo gehouden kunnen worden. Park Weerwater biedt ruimte voor ontspanning, sportiviteit , natuurbeleving en horeca. Er zijn veel plekken waar genoten kan worden van de onder architectuur vormgeven omgeving. Dit kan in een stedelijke omgeving zoals in het westelijke deel van het park, maar ook in een hele natuurlijke setting in het zuidelijke deel met rietkragen, moeras(bos) en kruidenvelden. Een ontmoeting met een bijzondere vogelsoorten zullen geen uitzondering zijn, gezien de nabijheid van de Oostvaardersplassen. Park Weerwater is duurzaam, ook in het gebruik Er bestaat nog ruimte de het park zich kan doorontwikkelen, onder de regie van het concept. Park Weerwater is steeds weer een avontuur!


D


29

Almere – Weerwater boulevard Het stadscentrum Almere – Weerwater krijgt in de oostelijke richting een boulevard. Deze boulevard is gekoppeld aan de dagrecreatie uitgaan, horeca en sportiviteit. Aan de boulevard grenst aan de zijde van het Weerwater een groot zandstrand en aan de andere zijde een groot skatepark. Het zal de plek zijn waar jongeren afspreken om te converseren op het strand of het skatepark. Verder is er de mogelijkheid om te gaan waterskiën, duiken en bijvoorbeeld een bezoek te brengen aan de bioscoop die aan de boulevard in de stad ligt. Aan het einde van de boulevard kan gekozen worden voor de oversteek te maken naar overzijde van het Weerwater, Utopia te bezoeken of naar het Rietland te gaan. Vanaf dit punt zal de bezoeker binnen vijf á tien minuten lopen in een totaal andere wereld begeven.

30


D

afsnijden afsnijden Denk het ondenkbare, Almere doet het

31

R

A n o r w E w w

afsnijden afsnijden 32


D

Rietland Aan de zuidzijde van het park Weerwater is de ruimte en de rust van de natuur te vinden. Binnen handbereik van de stad is de mogelijkheid een ontmoeting te krijgen met bijzondere dieren, zoals bijvoorbeeld de roerdomp. Rietland is immers de indirecte verbinding met het vogeleiland, waarbij in het rietland wel de mogelijkheid bestaat in de natuur te begeven. Er bestaan verschillende mogelijkheden om door het rietland te begeven te wandelend, skaten, fietsen, stadsbus of heerlijk varend met je bootje op het water.


33

34


D

Parkeiland Aan de oostelijke zijde van het park ligt, Parkeiland. Net zoals het aan de oostelijke zijde waar “De eilanden” liggen staat hier ook de stedelijkheid centraal, maar voert het parklandschap de belangrijkste beeldkwaliteit. Op dit eiland zijn verschillende elementen aanwezig met elk zijn eigen functie. Boomgaard, spiegelvijver, bossen, ligweiden, bloemenvelden. Op dit eiland is ook een uitzichtpunt ter hoogte van de hoogspanningsmast een mooi view is over het water met de skyline van Almere – Stad, Utopia en Vogeleiland. Op dit eiland is nog een extra eiland het Moerasbos. Aan de Parkeiland zijde is een kademuur met tussen de kademuren het eiland. In het Moerasbos zullen verschillende soorten bomen en struiken worden aangeplant die goed kunnen gedijen in een natte omgeving, zoals wilgen, elzen, moerascipressen. Over het eiland ligt een padenstelsel wat tussen te bomen heen zweeft.


35

Almere – Weerwater Het stadscentrum Almere – Weerwater krijgt rondom de gehele zijde aan het Weerwater een promenade. Aan deze promenade is ruimte voor ondernemers hun bedrijven te vestigen die gericht zijn op dagrecreatie zoals, restaurants, ijssalons, bioscoop en bijvoorbeeld cafés. Vanaf de promenade is een mooi uitzicht over het water waar verschillende soorten recreatie worden uitgeoefend; waterskiën, windsurfen, bungee jumpen, zwemmen en chillen op het zandstrand.

36


D

De eilanden Aan de westelijke zijde van het Weerwater liggen “De eilanden”. Op deze eilanden staat de stedelijkheid binnen het park centraal. Dit wordt het gebied tussen de centra waar verschillende beeldende kwaliteiten samenkomen; zoals ligweides, bloemenvelden, boulevards. Ook zal er een restaurant gevestigd zijn waarbij aan het water gedineerd kan worden.


37

Vogeleiland Als vanaf Almere – Weerwater de tram wordt genomen richting Almere – Stad of Amsterdam zullen de passagiers een natuurlijk milieu paseren, Vogeleiland. Dit eiland is een afgesloten voor bezoekers, waar je alleen in de tram doorheen zal rijden. De tramlijn zal zwevend over het eiland gaan, zodat het geen belemmerde factor is voor de vogels of andere dieren op de grond. Op dit eiland krijgen natuurlijke processen een kans tot ontwikkeling. Vanaf de kade van het Weerwater zijn verschillende plekken met een mooi zicht op het Vogeleiland.

38


D


39

40


D

4. Deeluitwerking Almere-Weerwater


41

4.1 Keuze deeluitwerking Betreft de deeluitwerking van dit masterplan is gekozen voor het uitwerken van Almere-Weerwater met de aanliggende boulevard zone in oostelijke richting (zie figuur 20). Op een relatief klein gebied komen veel verschillende sferen en kwaliteiten samen. Gezien dat dit relatief kleine gebied over veel overgangen beschikt is het een zeer interessant gebied om verder te uitwerken. Het masterplan(zie figuur 19) in vergelijking met de huidige situatie(zie figuur 17) zijn de verschillen ten opzichte van elkaar erg goed te zien(zie figuur 18). De huidige afslagzone, Almere-Haven, van de snelweg A6 zal volgebouwd worden met stadsdeel Almere-Weerwater. Het stadscentrum van Almere-Weerwater krijgt in de oostelijke richting een boulevard. Aan de boulevard grenst aan de zijde van het Weerwater een groot zandstrand en aan de andere zijde onder andere een groot outdoor skatepark en evenemententerrein. Aan het einde van de boulevard kan gekozen worden voor de oversteek te maken naar overzijde van het Weerwater, Utopia te bezoeken of naar het Rietland te gaan. Vanaf dit punt zal de bezoeker binnen vijf á tien minuten lopen in een totaal andere wereld begeven. Het gebied rondom de boulevard vormt de overgang van een hoogstedelijk milieu naar een parklandschap. Van west naar oostelijke richting, maar ook van noord naar zuid is de overgang van stedelijke hardheid naar een zachte groene ruimte van het park te beleven. Deze overgangen zijn kenmerkend voor dit gebied.

Figuur 17, Huidige situatie 42

Ingezoomd op het gebied Almere-Weerwater van het masterplan(figuur 20) is de heldere opbouw van het gebied goed zichtbaar. Het masterplan zal nog wel verder door ontworpen en gedetailleerd moeten worden. Een aantal aandachtspunten voor de deeluitwerking zijn: -

Aansluiting boulevard met de stad. Eindiging van de boulevard met het waterski clubhuis. Aansluiting promenade met boulevard. Aansluiting van de boulevard, brug en wandelpad richting het Rietland. Het plein dat fungeert als outdoor skatepark zal vormgegeven moeten worden. Stedenbouwkundig ontwerp voor Almere-Weerwater moet gemaakt worden waarbij de aansluitingen van de boulevard, promenade en plein erg belangrijk zijn. Overgangen tussen stad, boulevard, skateplein, evenemententerrein en park vragen extra door detaillering.

Deelontwerp Deze aandachtspunten vormen de basis voor het ontwerp van de deeluitwerking van het masterplan. Dit deelontwerp zal uitgewerkt worden tot een concreet plan met een schaal van 1:1000. Onderdelen van het ontwerp zijn uitwerkt tot in detail en worden toegelicht aan de hand van doorsnedes, detailuitwerkingen, materiaal- en beplantingstoepassingen en 3D visualisaties.

Figuur 18, Huidige situatie gecombineert met masterplan

Figuur 19, Masterplan stadspark Weerwater Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

Figuur 20, Deelgebied masterplan stadspark Weerwater Denk het ondenkbare, Almere doet het

43

4.2 Deelontwerp Almere-Weerwater

-

Het vanuit masterplan gekozen deelgebied is aan de hand van de aandachtspunten die zijn geformuleerd bij de keuze van de deeluitwerking verder door ontworpen. Dit heeft geresulteerd in het deelontwerp AlmereWater(zie figuur 24) en is tevens op schaal 1:2.000 met legenda achterin het rapport opgenomen als bijlage . Het deelontwerp (zie figuur 23) in vergelijking met de huidige situatie(zie figuur 21) zijn de verschillen ten opzichte van elkaar erg goed te zien(zie figuur 22): - -

De huidige afslagzone, Almere-Haven, van de snelweg A6 zal plaats maken voor stadsdeel Almere-Weerwater. Het stadsdeel is deels geprojecteerd waar nu nog water is. De jachthaven Haddock wordt verplaatst aan de westzijde van AlmereWeerwater Wokrestaurant Atlantis, wordt verplaatst naar Almere-Weerwater. Busstation ’T Oor, wordt verplaatst naar Almere-Weerwater. Lido Almere(restaurant/waterskibaan), wordt verplaatst naar het einde van de boulevard. Scouting Kids Outdoor Flevoland, blijft gebruik maken van eiland Utopia. Duikcentrum Euro Diving, blijft. Stadscamping Waterhout, verdwijnt. De ligweiden die tevens fungeren als evenemententerrein in de huidige situatie komt terug in een groot evenemententerrein grenzend aan Almere-Weerwater.

Figuur 21, Huidige situatie deelgebied 44

-

Het stadscentrum van Almere-Weerwater krijg in de oostelijke richting een boulevard met een langgerekt zandstrand. Deze boulevard ligt op de huidige kustlijn. Er komt een groot outdoor skatepark

Sportiviteit kent geen grenzen! Stadspark Weerwater en stadsdeel Almere-Weerwater hebben op regionaal en (inter)nationaal niveau de kracht om het vestigingsmilieu voor (inter) nationale bedrijven in Weerwater te laten vestigen. Weerwater biedt namelijk ruimte voor ontmoeting en ondernemen in een groen en waterrijke ambiance. Met een aanvullend programma voor ontspanning, reflectie en avontuur. Een combinatie die nog ontbrak in deze regio. Almere versterkt zijn concurrentiepositie hiermee ten opzichte van de Randstad. Dit is de ideale locatie voor bedrijven die méér willen dan alleen een mooi gebouw maar ook een goede locatie. Tevens zal de stad ruimte bieden voor dagrecreatie waar plek is voor uitgaan, horeca en sportiviteit. Een groot zandstrand, waterskiën, wakeboarden, bungee jumpen, duiken, skatepark, jachthaven, windsurfen en verschillende boulevards zijn daar een paar voorbeelden van. Ook is er een groot evenemententerrein gelegen aan het skatepark waar grote festivals of andere evenementen kunnen plaats vinden zoals, muziek- en cultuurfestivals of sportwedstrijden bijvoorbeeld polo gehouden kunnen worden.

Figuur 22, Huidige situatie gecombineert met deelontwerp

Figuur 23, Deelontwerp Almere-Weerwater Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

F

D

Figuur 24, Deelontwerp Almere-Weerwater Denk het ondenkbare, Almere doet het

45

Licht in de duisternis Overdag zijn er veel mogelijkheden tot vermaakt op en rond de boulevard en promenade. Maar wanneer het eind van de middag is en iedereen klaar is met werken komt de boulevard pas echt tot leven. De boulevard en de promenade zijn de plekken van ontmoeting. ’s Avonds wanneer alle openbare verlichting aangaat ontstaat er een idyllisch en intieme omgeving waar mensen graag een wandeling zullen maken(zie figuur 28). De promenade zal indirect verlicht worden door spots die gericht zijn op de gebouwen en de verlichte gevels van deze gebouwen(zie figuur 25). Zo ontstaat een indirect verlichte promenade waarbij de mensen niet geheel verlicht zullen zijn en wat als zeer prettig zal worden ervaren. Op het skateplein staan diverse gespannen membranen waaronder diverse voorzieningen zijn gesitueerd, zoals een basketbalveld, skate elementen of een plein waar onder kleinschalige evenementen gehouden kunnen . ’s Avonds zullen deze van onderaf aangelicht worden, zodat deze elementen ook bruikbaar zijn als het donker is. De verlichting zal langzaam veranderen in kleur en zal zo een dynamische achtergrond vormen voor de boulevard. Deze membranen zijn de herkenningspunten in het stadspark voor stadsdeel AlmereWeerwater. De boulevard vormt een onderdeel van de langzaam verkeersroute tussen Almere-Stad en Almere-Weerwater die over het Weerwater doorsteekt. Zodoende wordt ook deze aangelicht in het donker. De brug zal aangelicht worden door LED-lijnen vanaf de grond of de leuningen. De brug zal van minimalistische vormgeving zijn om zo min mogelijk op te vallen in het silhouet van het stadspark.

Figuur 30 Verlichtingsplan ontsluitingsweg verlichting rijweg verlichting boulevard verlichting

Figuur 25, Sfeer van verlichte gevels

Figuur 28, Aangelichte boulevard met strand 46

Figuur 26, sfeer indirect LED-lijn verlichting

Figuur 27, sfeer direct LED-lijn verlichting

Figuur 29, Verlichting gespannen membranen

belangrijke gebouwen met glazen gevels, verstrooiing van licht LED-lijn verlichting in brug gespannen membranen aangelicht van binnenuit verstooiing van licht over plein


D


47

Stijgen tot grote hoogte In het plan is vooral op en rond het skateplein veel reliëf werking door alle toegepaste skate elementen(zie figuren 31, 33 en 35). De hoogtes van de toegepaste elementen zijn af te lezen in het hoogteplan(zie figuur 37). Hierin valt ook het grondlichaam op van het oostelijke gedeelte van het plein. In dit grondlichaam bevindt zich ook een skate element, een bowl(zie figuur 31). Aan de zijde van het evenemententerrein is een amfitheater(zie figuur 34). In dit theater kunnen kleinschalige concerten gehouden worden. Als deze niet worden gehouden kan er heerlijk in de zon worden gezeten gezien de ligging op het zuiden. Het grootschalige grasveld dient voor de grootschalige evenementen die al jaarlijks plaatsvinden rondom het Weerwater, zoals Free Festival. Over het evenemententerrein is een grote rode streep, dit is de zwevende tramverbinding tussen Almere en Amsterdam(zie figuur 36). Deze zwevende tramverbinding heeft ook een halte in Almere-Weerwater.

Figuur 37 Hoogteplan (t.o.v. waterpeil)

Ook is goed te zien hoe de bodem afloopt van het strand. Bij de donkerste kleur blauw is de bodem vijf meter of meer onder het niveau van de waterspiegel.

+9,0 m. +8,0 m. +7,0 m. +6,0 m. +5,0 m. +4,0 m. +3,0 m. +2,0 m. +1,5 m. +0,5 m.

Figuur 31, Skate element; bowl

Figuur 32, Keermuren langs boulevard

Figuur 33, Skate element; concave en bowl

0,0 m. -0.5,0 m. -1,0 m. -2,0 m. -3,0 m. -4,0 m.

Figuur 34, Sfeer Amfitheater 48

Figuur 35, Skate element; Podiumbox

Figuur 36, Zweef tramverbinding

> -5,0 m.


D


49

F D fi v h h n m v o

F b g t g t z b z f

N o d h D

3D impressie Almere-Weerwater met boulevard 50


D

Faseringsplan De ontwikkeling van het deelgebied zal gefaseerd ontwikkeld worden (zie figuur 38). De eerste fase die essentieel is binnen het plan is de ondertunneling van de snelweg A6. Dit kost enorm veel geld, tijd en ruimte in beslag van het projectgebied. In vergelijking met andere projecten waar ze snelwegen hebben ondertunnelt hebben ze eerst minimaal één jaar projectontwikkeling nodig. Daarna moet een tijdelijke snelweg omlegging gemaakt worden dat 6 maanden tijd kost. De daadwerkelijke ontwikkeling van de tunnel doet naar verwachting 4 jaar. Er zal daarom zo snel mogelijk tot ondertunneling moeten over gegaan moeten worden.

uitgeven. Kan er nu geld uitgegeven worden aan de ontwikkeling van de openbare ruimte; het strand, boulevard en de bruggen en hiermee is fase 5 aangebroken.

Fase 2, het opspuiten van stadsdeel Almere-Weerwater, kan bijna gelijktijdig beginnen met de ondertunneling van de snelweg A6. Dit heeft namelijk geen enkele invloed op de ondertunneling van de A6 gezien de afstand tussen beiden. Het zandpakket zal gefaseerd opgebracht worden om grondwateroverspanningen te voorkomen. Om het consolidatie proces te versnellen wordt er verticale drainage toegepast. Het opgebrachte zandpakket moet namelijk nog inklinken dat een termijn van 18 maanden in beslag neemt naar verwachting. Na het voltooien van het opspuiten van het zand kan overgegaan worden op fase 3. Fase 3 gaat op dezelfde wijze als fase 2.

Fase 8 is afhankelijk van rijksoverheid beleid. Gemeente Almere heeft wel invloed maar kan niet zelf besluiten of deze openbaar vervoerslijn er wel of niet komt. Of de metrolijn er wel of niet gaat komen heef invloed op het wel of niet vestigen van (inter)nationale bedrijven.

Nadat het zandpakket genoeg is ingeklonken kan overgegaan worden tot ontwikkeling van Almere-Weerwater, fase 4. Hierbij zal begonnen worden aan de noordelijke zijde en zal doorontwikkeld worden in zuidelijke richting. Gezien het feit dit beter te infrastructureel te bereiken is met materiaal aanvoer. Doordat er in fase 4 eindelijk geld (terug)verdient wordt na alleen maar geld

Nadat fase 5 succesvol is afgesloten wordt overgaan tot de ontwikkeling van het skate-plein, fase 6. Ondertussen is eerste van de bouw van AlmereWeerwater, fase 4, voltooid en wordt er begonnen met de tweede fase van Almere-Weerwater, fase7. Nadat deze fase is gestart wordt het evenemententerrein ontwikkeld. Nadat ook deze fase8 is voltooid is in principe de openbare ruimte ontwikkeld volgens de ontwerpplannen.

Zonering Het deelontwerp is onder te verdelen in vijf verschillende zones(zie figuur39): Stad Boulevard Promenade Skate- plein Evenemententerrein Het deelontwerp wordt daarom ook op deze zonerende wijze besproken. Op deze manier worden alle verschillende onderdelen zoals algemene indruk, profielen, materialisatie, beplanting en details per zone behandeld. Zo krijgt u een goede totale indruk van het deelontwerp van het masterplan.

Figuur 38 Faseringsplan fase 1: ondertunneling snelweg

d Denk het ondenkbare, Almere doet het

Figuur 39 Zoneringsplan stad

fase 2: opspuiten stadsdeel Almere-Weerwater fase 3: opspuiten strand, boulevard

boulevard

fase 4: start met bouw 1e fase Almere-Weerwater fase 5: aanleg strand,boulevard en brug fase 6: aanleg skate - plein

skateplein

fase 7: start met bouw 2e fase Almere-Weerwater fase 8: aanleg evenemententerrein (fase 9:aanleggen van de metrolijn Amsterdam-Almere)

promenade

evenemententerrein

51

4.3 Zone Stad 4.3.1 Algemeen Park Weerwater en stadsdeel Almere-Weerwater staan voor duurzame ontwikkeling met het oog op de toekomst. Zo is er gekozen voor duurzame materialen en voor een hedendaagse vormgeving die gericht is op de 21e eeuw. Almere-Weerwater kenmerkt zich door een gridstructuur die de stedenbouwkundige onderlegger vormt van de stad(zie figuur 41 en 42). Zo beschikt de stad vanuit elke mogelijke plek doorzicht naar het water. De stad is te bereiken via een grote ontsluitingsweg die door het stadsdeel gaat(zie figuur 40). Deze weg kenmerkt zich door zijn brede profilering met laanbomen, tweebaanswegen, gescheiden fietspaden en wandelpaden. Aan de ontsluitingsweg liggen de rijwegen. Deze rijwegen zijn tweerichting verkeer en geven de mogelijkheid op verschillende wijzen door de stad te begeven als gemotoriseerd verkeer zijnde. In de rijwegen mag geparkeerd worden door middel van parkeren op de stoep. Het trottoir en de zone voor het parkeren op de stoep zullen gelijkvloers aangelegd worden in hetzelfde materiaal. Als er geen auto’s geparkeerd staan op de stoep, dan is het trottoir bijna twee keer zo breed. Het straat beeld zal door deze minimalistische profilering een hele strakke uitstraling krijgen.

De rijwegen eindigen allemaal in een wandelstraat, een autoloze zone, die bestemt is voor langzaam verkeer. Wandelen en fietsen is in deze zone toegestaan. Hiermee wordt het gevoel van een echte stad extra aangezet. Het bruisende leven aan de binnenkant en aan de randen van de stad is het gevoel voor rust en ontspanning. In het oostelijke deel van Almere-Weerwater zal rondom het plein het centrum gesitueerd zijn(zie figuur 41). In het centrum aan het begin van de boulevard staat het stadsdeelkantoor Almere-Weerwater. Tevens is in het centrum ook het station van de metrolijn tussen Amsterdam en Almere. Hiermee bestaat de mogelijkheid binnen 5 minuten van Almere-Weerwater naar Almere-Stad te reizen of binnen 15 minuten in Amsterdam te zijn. Aan de noord- oostzijde van de stad , op de rand van stad en water, is een brede promenade. Deze promenade is de verbindingszone van park Weerwater. Aan de noordzijde verbindt een brug de promenade met het gebied de Eilanden en aan de zuidzijde sluit de promenade aan op de boulevard, plein, strand, evenemententerrein en het tramstation.

Figuur 40 Verkeersstromen stad ontsluitingsweg (auto) rijweg (auto) wandel-fietsverbindingen

Figuur 41 Bestemmingsplan stad kantoren/wonen horeca met kantoren/wonen winkels met wonen

52

stadsdeelkantoor Almere-Weerwater metrostation Almere-Weerwater

Figuur 42, Uitsnede deelontwerp Almere-Weerwater, stad

3


D

3D impressie stad Denk het ondenkbare, Almere doet het

53

4.3.2 Profielen

Figuur 43, Ontsluitingsweg

Fig

De stad heeft drie verschillende profielen die heel herkenbaar zijn; ontsluitingsweg, rijweg en wandelstraat(figuur 43, 44, 45). De ontsluitingsweg is herkenbaar door zijn brede profilering met laanbomen, tweebaanswegen, gescheiden fietspaden en wandelpaden. De rijwegen zijn tweerichting verkeer en geven de mogelijkheid op verschillende wijzen door de stad te begeven als gemotoriseerd verkeer zijnde. In de rijwegen mag geparkeerd worden door middel van parkeren op de stoep. Het trottoir en de zone voor het parkeren op de stoep zullen gelijkvloers aangelegd worden in hetzelfde materiaal. Als er geen auto’s geparkeerd staan op de stoep, dan is het trottoir bijna twee keer zo breed. Het straat beeld zal door deze minimalistische profilering een hele strakke uitstraling krijgen. De wandelstraat is een groot profiel van hetzelfde materiaal waar alle trottoirs van zijn aangelegd in de rijwegen. Het trottoir van de rijwegen lopen als het ware door in de wandelstraten en sluiten erg goed aan bij de uitstraling van de rijwegen.

54


D

Figuur 44, Rijweg


Figuur 45, wandelstraat

55

4.3.3 Materialisatie

4

Wegen De gebieden waar gemotoriseerd verkeer mag rijden zoals auto’s, motoren en brommers, zullen uitgevoerd worden in een afwijkende materialisatie in vergelijking waar dit niet het geval is. De autowegen en fietspaden worden uitgevoerd in asfalt in een grijze kleur(zie figuur 48). De trottoirs en parkeerzones zullen uitgevoerd worden in een natuursteenklinker (zie figuur 46 en 49), soort Marlux. Het trottoir heeft een standaard afmeting van drie meter breedte. Langs de rijwegen zijn de trottoirs ook drie meter en op gelijkvloerse hoogte is daar ook een twee meter brede parkeerstrook. De zone waar geparkeerd mag worden ook wel “parkeren op de stoep”(zie figuur 46 en 50) wordt in hetzelfde materiaal uitgevoerd als het trottoir(z. Alleen krijgt het trottoir een gladde oppervlakte behandeling en die van het parkeren op de stoep een ruwe. Om een extra accent aan de verschillende zones aan te geven komt er rondom de parkeervakken een RVS-strip(zie figuur 46).

Boomrooster De bomen die aangeplant worden langs de rijwegen worden voorzien van een boomrooster(zie figuur 51). Het trottoir krijgt hiermee een strakkere uitstraling, is veiliger voor passanten en er kan minder vuil in de boomspiegels achter blijven. De boomroosters hebben een afmeting van 1,99X1,99m. en zijn uitgevoerd in staal dat is gepoedercoat. De producent van het boomrooster, model Arboris, is Metalco.

V D c m k h t a n p p a

Verlichting De lichtmasten zijn allemaal van het zelfde model die langs de ontsluitingsweg, rijwegen en wandelstraten staan(zie figuur 47). De lichtmasten die langs de ontsluitingsweg staan hebben alleen twee uitlegarmaturen en die langs de rijwegen staan hebben maar één uitlegarmatuur. De lichtmasten zijn van hetzelfde model 8153 en hebben een hoogte van 9,0m. De lichtmasten worden uitgevoerd in de kleur grafiet en worden geleverd door de leverancier BEGA.

Figuur 48, Grijs asfalt

Figuur 46, parkeren op de stoep met natuursteenklinkers 56

Figuur 47, Verlichting

H D h g e t b n 5 s g s

Figuur 49, Ruwe natuursteenklnkers

Figuur 50, Sfeer parkeren op de stoep

Figuur 51, Boomrooster Arboris


F

D

4.3.4 Beplanting Honingboom De ontsluitingsweg wordt aangeplant met een laan van honingbomen(Sophora japonica)(ziefiguur 56 -60). De boom heeft onevengeveerd blad dat tot 25 cm lang is en bestaat uit zeven tot zeventien eirondeelliptische geelgroene blaadjes. De boom bloeit vanaf tien- (op warme plaats) tot twintigjarige leeftijd in augustus en september met roomgele tot roomwitte bloemen, die een tot 30 cm lange pluim vormen. De bloemen bevatten veel nectar en worden dan ook veel bezocht door honingbijen. De vrucht is een 5-8 cm lange peul met ingesnoerde zaden en wordt daarom soms ook wel snoerboom genoemd. De boom heeft een brede, ronde, open kroon en een grijsgroene schors, waarin door de diktegroei op latere leeftijd scheuren in ontstaan. Valse christusdoorn De rijwegen worden aangeplant met een rij bomen van valse christusdoornen(Gleditsia triacanthos ´Skyline´)(zie figuur 52-55). De kegelvormige boom heeft varenachtig, glimmend, dubbelgeveerde bladeren. De bladkleur is frisgroene bladkleur met in de herfst een diepgele herfstkleur. De boom heeft een losse transparante kroon die een hoogte kan bereiken tussen de 15 tot 20 meter hoogte. De Valse christusdoorn staat bekent om zijn grote doornen aan de stam en takken. De Gleditsia triacanthos ´Skyline´ is een variëteit die dit niet heeft en daardoor beter toepasbaar als straatboom. De boom bloeit in de periode juni-juli met onopvallende roomwitte bloemen. De boom geeft zwarte peulen als vrucht van 45 cm lang en 3,5 cm breed die in de winter in grote aantallen aan de takken blijven hangen.

Figuur 56, Straatbeeld Sophora

Figuur 57, Blad en bloesem

Figuur 58, Straatbeeld Gleditsia triacanthos ´Skyline´

Figuur 59, Losse open kroon

Figuur 53, Peulen Gleditsia

Figuur 52, Straatbeeld Gleditsia triacanthos ´Skyline´ Denk het ondenkbare, Almere doet het



Figuur 55, Gele herfst kleur van Gleditsia triacanthos ´Skyline´ 57

4.4 Zone Boulevard

en horecavoorzieningen. Aan de andere zijde is een groot plein met verschillende functies waaronder een groot outdoor skatepark en een plein waar bijvoorbeeld een weekmarkt kan plaats vinden.

4.4.1 Algemeen Ten oosten van Almere-Weerwater zal een boulevard ontwikkeld worden. De uitstraling van de boulevard Deze boulevard begint in het centrum en heeft een totale lengte van 820 meter. Het begin van de boulevard is bij de hoofdingang van het stadsdeelkantoor Almere-Weerwater. De eerste 200 meter bevindt de boulevard zich nog in de stad(zie fi guur63). Wanneer de bebouwingsgrens van de stad gepasseerd is gaat de boulevard nogmaals 320 meter in een rechte lijn rechtdoor en heeft aan de zijde van het Weerwater een zandstrand(zie fi guur 64). De boulevard maakt na die 520 meter lengte een bocht met een straal van 80 meter met daarna nog een recht stuk van 164 meter. De laatste 164 meter heeft niet aan de zijde van het strand, maar aan de andere zijde zijn diverse aanlegsteigers voor bootjes(zie fi guur 65). Aan het einde van de boulevard komt het clubhuis van Lido Almere(restaurant/ waterskibaan). Door deze bocht van de boulevard ontstaat er een bay tussen de boulevard en de stad. De boulevard heeft een standaard profi lering van 10 meter bestrating en 10 meter gras met bomen. De bestrating zal van betonplanken van diverse afmetingen gemaakt zijn. De betonplanken zullen gelegd zijn in een wildverband. De groen zone ligt evenwijdig aan de boulevard en vormt een groene begeleiding voor de boulevard.

4.4.2 Profielen De boulevard bestaat uit een eenduidig profi el van 10 meter bestrating van het materiaal betonplanken en een 10 meter brede groenzone. De bestratingsmateriaal, betonplanken, hebben diverse afmetingen en geeft zo een dynamisch effect aan de boulevard. De rechter zijde van de bestrating(beredeneerd vanuit de profi elen, zie fi guur 63-65 op de volgende bladzijden) heeft een rafelrand. Samen met het in wildverband gelegde bestrating en deze ravelrand geeft een dynamisch en esthetisch effect. Het profi el van de boulevard blijft over de gehele lengte constant. Soms schuift de bestrating door de groen zone, zodat er een wandelpad ontstaat tussen het plein en de boulevard. Het opvallendste is vooral dat de omgeving rondom de boulevard veel verschillend vertoond, bebouwing, strand, plein, skateplein, water, aanlegsteiger voor boten, groenzones en aansluitende wandelpaden. Door de uniformiteit in profi lering van de bestrating en de begeleidende groene wand van hemelbomen kan de boulevard al deze veranderingen goed doorstaan.

Aan de kant van het Weerwater is een zandstrand met een breedte van 15 tot 65 meter breedte. Dit strand is op diverse punten betreedbaar. Bij deze punten waar het strand opgegaan kan worden staan buiten douches, omkleedhuisjes

Figuur 61, Sfeer van een boulevard in een bay in het donker 58

Figuur 61, Zandstrand is voorzien van strandwachtstoelen

Figuur 62, Uitsnede deelontwerp Almere-Weerwater, boulevard Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

3D impressie boulevard Denk het ondenkbare, Almere doet het

59

Figuur 63, Boulevard binnen de stadsgrens

60

Figuur 64, Boulevard ter hoogte van.zandstrand


D

Figuur 65, Boulevard ter hoogte van aanlegplaatsen van boten


61

4.4.3 Materialisatie Bestrating De boulevard wordt verhard met betonplanken. Deze bestratingelementen zijn in verhouding langer dan dat ze breed zijn. Door de toepassing van dit product lijkt de boulevard optisch breder dan deze in werkelijkheid is. De bestratingelementen worden in wildverband gelegd. De betonplanken hebben verschillende afmetingen: 0,50X1,50, 0,75X1,50 en 1,00X1x1,50m(zie sfeerbeelden fi guur 68, 70 en 71). Verlichting De uitstraling van de boulevard typeert zich door zijn moderne uitstraling door de toepassing van de betonplanken met een rafelrand. Verlichtingselementen zijn erg belangrijk op een boulevard, omdat deze over een gehele lengte mee gaan spelen in de beeldkwaliteit van de boulevard. De boulevard zal verlicht worden door een LED-armatuur van de leverancier Indal-Industria, model: Element Led (zie fi guur72). De armatuur is gemaakt van geborsteld en gepolijst RVS. Het armatuur sluit door zijn vormgeving zeer goed aan bij het lijnen spel van de betonplanken. De armatuur heeft een hoogte van vier meter. Stranddouche De boulevard grenst aan een zijde aan het zandstrand. In de zomer, maar ook in de wintermaanden zullen veel mensen hier gebruik van maken. Een detail qua beheer is dat de mensen veel zand zullen meenemen onder hun voeten of schoenen op de boulevard. Bij de toegangspaden worden daarom een aantal stranddouches inclusief voetdouche geplaatst, waar de mensen voor vertrek

zich even kunnen afspoelen. Tevens kunnen de douches natuurlijk ook gebruikt worden voor een verkoelende douche tijdens warme dagen. De stranddouche heeft een hoogte van 2,35 meter en is gemaakt van geborsteld en gepolijst RVS(zie fi guur 67). De douches hebben een koud- en warmwateraansluiting, mengkraan en vlonder. Door zijn strakke vormgeving met een krachtige, solide uitstraling en materiaalgebruik past deze stranddouche erg goed bij de verlichtingsarmatuur en bankjes van de boulevard. Model LB09 wordt geleverd door leverancier all4yourgarden. Bank De uitstraling van de boulevard typeert zich door zijn moderne uitstraling door de toepassing van de betonplanken, RVS verlichtingsarmaturen en stranddouches. Belangrijk is dat alles erg goed bij elkaar past, zo moeten ook de zitelementen bij de rest van de inrichtingselementen passen. Het model bank: Park Modern Bench en Park Modern Chair zullen toegepast worden (zie fi guur 65 en 68). Een gewone bank en een lounge bank. Het frame is gemaakt van geborsteld en gepolijst RVS(zoals fi guur 69). De afmetingen van de bank zijn 1,30X0,70X0,80m en wordt geleverd door de leverancier Spacify uit Amerika.

Figuur 68, Sfeer wildverband, weinig verschil in bestratingselementen 62

D d b k

D e b b n 7 i k

D e o v

O

Figuur 66, Park Modern Bench Chair

Figuur 69, Park Modern Bench

4

Figuur 67, Stranddouche

Figuur 70, Betonplanken

Figuur 71, Wildverband staatmotief met diverse afmetingen tegels

Figuur 72, Armatuur Element Led


F

D

4.4.4 Beplanting De groen zone die bij de boulevard behoort bestaat uit een grasstrook met daarin hemelbomen aangeplant, Ailanthus altissima. Dit is een snelgroeiende boom die 25 meter hoog kan worden. De boom heeft stevige vertakking en kan 15 meter breed worden. De lange, oneven geveerde en smal elliptische bladeren zijn tot 60 cm lang en hebben gladde randen(zie fi guur 74). De boom heeft kleine, groenachtige bloemen die in grote pluimen hangen. Mannelijke en vrouwelijke bloemen bevinden zich vaak op verschillende bomen. De vruchten zijn tot 5 cm lange nootjes die dicht opeen staan. Ze zijn geelgroen tot rozerood (zie fi guur 75 en 76). De zaden bevinden zich tussen twee lange, gedraaide vleugels. De boom is tweehuizig. Op oudere leeftijd heeft de hemelboom grillige takken in de kroon(zie fi guur 73). De hemelboom is tweehuizig, d.w.z. dat er vrouwelijke en mannelijke exemplaren zijn. De vrouwelijke dragen na de bloei in juni/augustus oranjekleurige pluimen die zich in de nazomer tot roodbruine, gevleugelde vruchten ontwikkelen. Opvallend is dat de hemelboom laat in blad komt, vaak pas eind mei.

Figuur 76, Ailanthus altissima heeft een opvallende bloeiwijze en vruchtdracht

Figuur 74, Bladeren

Figuur 73, Ailanthus altissima, is een karakteristieke boomsoort Denk het ondenkbare, Almere doet het

Figuur 75, Vruchten

3D impressie boulevard 63

Figuur 77, Technische uitwerking van de boulevard 64


D

4.4.5 Details Van de promenade en kade is een technische uitwerking gemaakt in een dwarsprofi el en bovenaanzicht (zie fi guur 77). Hierin is de desbetreffende materialisatie ook uiteengezet. Van de aansluiting boulevard met de brug en wandelpad is een technische uitwerking van een bovenaf gemaakt(zie fi guur 78). De bomen lopen door tot in de verharding. Deze zullen worden geplant in BSI Bomengranulaat van de leverancier BSI Bomenservice. Dit bomengranulaat maakt het mogelijk bomen te planten in de verharding zonder dat deze groeiproblemen gaan geven. Over deze bomengranulaat laag ligt een verhardingslaag van asfalt afgestrooid met schelpen. Deze technisch details zijn tevens als bijlage achterin het rapport bijgevoegd.

Figuur 78, Technische uitwerking aansluiting boulevard en brug Denk het ondenkbare, Almere doet het

65

4.5 Zone Promenade 4.5.1 Algemeen Stadsdeel Almere-Weerwater is gelegen aan het water in stadspark Weerwater. In het stadsdeel zijn diverse stedelijke verbindingen om de verschillende delen van het park te verbinden. De bezoekers van park Weerwater zullen tijdens een ronde om het gehele Weerwater zich door centra Amere-Stad en Almere-Weerwater begeven. Tijdens deze omgang door het park bestaat de hoofdverbinding uit een promenade tussen het parkdeel de Eilanden en de Almere-Weerwater boulevard. Deze promenade ligt op de rand van de stad en het water. De promenade steekt deels onder de gebouwen door. De promenade steek een halve meter boven het waterpeil uit. Hiermee bestaat de mogelijkheid dat tijdens warme dagen de bezoekers op de rand van promenade kunnen gaan zitten met hun voeten nog net in het water. Waar de bebouwing een knik maakt ligt de gevellijn van de eerste twee verdiepingen iets meer terug, zodat er een pleintje ontstaat onder de bebouwing. Dit is te zien in het 3D impressie op de bladzijde hiernaast. Vanaf dit pleintje is een mooi panorama view over het Weerwater met op de achtergrond het stadssilhouet van Almere-Stad. De gebouwen aan de promenade hebben de bestemming voor horeca met wonen. Dit biedt ruimte voor ondernemers een bedrijf te vestigen dat gericht is op de dagrecreatie zoals, restaurants, ijssalons, bioscopen en bijvoorbeeld cafés. Vanaf de promenade is een mooi uitzicht over het water waar verschillende soorten recreatie worden uitgeoefend; waterskien, wakeboarden, windsurfen, zwemmen, chillen op het strand en misschien wel in de toekomst een plek waar gebungeejumpt kan worden. Wanneer eind van de dag het donker gaat worden blijft de verlichting van de eerste twee verdiepingen van de bebouwing aan (het terug liggende gedeelte van de gevel). De gevels worden nog extra aangelicht door middel van spots, hiermee wordt de promenade indirect verlicht. De mensen die op de promenade flaneren zullen hierdoor niet op een fel verlichte vlonder lopen. Zo ontstaat een zeer prettige en romantische sfeer aan het water.

Figuur 79, Uitsnede deelontwerp Almere-Weerwater, promenade 66


D

3D impressie boulevard Denk het ondenkbare, Almere doet het

67

4.5.2 Profielen

4

Figuur 80, Profiel van de promenade

Opvallend aan deze promenade is de overstekende bebouwing(zie figuur 80). De mensen die op de vlonder flaneren krijgen zo een geborgen gevoel door een menselijke maat in plaatst dat ze het gevoel zouden krijgen dat ze langs een “afgrond” zouden lopen.

D m z

D s t g w d s

De vlonder heeft een breedte van 10 meter en is uitgevoerd in bankirai vlonderplanken(zie figuur 80 en figuur 88 op bladzijde 70). De eerste twee strekkende meter water naast de promenade heeft een diepte van 0,50 meter, in verband met veiligheid.

F

F 68


D

4.5.3 Materialisatie De vlonder van de promenade wordt uitgevoerd in bankirai vlonderplanken met een afmeting van 0,20X0,19X2,40m. Dit natuurlijke materiaal geeft een zachte natuurlijke stoffering aan de promenade(zie figuur 81-83). De gebouwen die aan de promenade staan zullen deels over de promenade steken(zie figuur 84). De eerste twee verdieping van het gebouw liggen terug ten opzichte van de andere verdiepingen en zullen beschikken over een glazen gevel(zie figuur 84-87). De glazen gevels zullen ‘s avonds aangelicht worden, zodat de promenade indirect wordt verlicht(zie figuur 85 en 87). Vanaf de derde verdieping zullen de gebouwen aangelicht worden door middel van spots. Zo ontstaat een zeer prettige en romantische sfeer aan het water.

Figuur 84, Gebouw met overhellende gevel

Figuur 85, Indirect verlichte buitenruimte Figuur 81, Sfeer houtenvonder aan het water

Figuur 82, Sfeer houtenvonder aan het water Denk het ondenkbare, Almere doet het

Figuur 83, Houten vlonder

Figuur 86, Sfeer glazen gevels

Figuur 87, Indirect verlichte buitenruimte 69

4.5.4 Details

D fi g e d d W i g

De promenade (zie figuur 88)wordt uitgevoerd in bankirai vlonderplanken met een afmeting van 0,20X0,19X2,40m. Deze vlonderplanken rusten op houten draagpalen van Azobe met een afmeting van 0,20X0,20X6,00m. die weer rusten op dezelfde soort draagpalen die haaks hierop liggen. Deze draagpalen rusten op een trottoirtegels van 0,30X0,30m. Onder de trottoirtegels ligt een antiworteldoek dat plantengroei onder de vlonder tegen gaat. Onder het antiworteldoek ligt een laag stampbeton van 0,05m dikte met daaronder een verdicht zandpakket van 0,50m. Het grondlichaam wordt gekeerd door een damwand van cortenstaal. Dit damwand wordt uit het zicht ontnoemen doordat de vlonder over het damwand heen steekt en wordt met twee rijen afdekplanken van vlonderhout bekleed. Figuur 88, Technische uitwerking promenade 70


D

De promenade sluit aan op de boulevard(zie figuur 89) en loopt deels door over de boulevard, groenzoen tot aan het plein. Hiermee wordt een extra accent gelegd op de promenade vanaf de boulevard gezien. De promenade is namelijk de hoofdverbindingsroute van het stadspark Weerwater. Door de aansluiting met het plein is vanaf het tramstation een goede verbinding gevormd met de boulevard en de promenade.

Figuur 89, Technische uitwerking aansluiting promenade met boulevard Denk het ondenkbare, Almere doet het

71

4.6 Zone Skate- plein 4.6.1 Algemeen Centraal gelegen in het centrum van Almere-Weerwater ligt een plein dat zich uitstrekt tot het einde van de boulevard. Het plein biedt ruimte voor verschillende functies en evenementen; weekmarkten, kleinschalige evenementen, voetbal, basketbal, assortimentstuin en skaten. Op het plein staan diverse gespannen membranen die ruimte bieden voor verschillende activiteiten, die hierdoor het gehele jaar door uitgeoefend kunnen worden. Deze membranen zijn het herkenningsteken van Almere-Weerwater vanuit Almere-Stad en stadspark Weerwater.

Het oostelijke deel van het plein staat volledig in het teken van een outdoor skatepark. Dit skateplein heeft een oppervlakte van twee hectare en is hiermee het grootste outdoor skatepark van Europa. Skatepark Weerwater heeft voor beginnende en ervaren inlineskaters, skateboarders en bmx’ers uitdagende toestellen. Het skatepark bevindt zich op een toplocatie gezien het dicht bij het tramstation Almere-Weerwater ligt. Hiermee staat het skatepark in contact met Amsterdam en de rest van Nederland. Door de toepassing van de gespannen membranen is het outdoor skatepark ook tijdens slecht weer te gebruiken. De membranen worden ’s avonds van onderaf aangelicht en is zo ook dan goed te gebruiken.

Het plein gedeelte wat binnen de stadsgrenzen van Almere-Weerwater ligt biedt ruimte voor een weekmarkt en het houden van kleinschalige evenementen. Tevens heeft een gedeelte van dit plein een waterbergende functie. Het plein vanaf de stadsgrens Almere-Weerwater tot de assortimentstuinen staat het in het teken van sport en spel. Hier is ruimte voor het uitoefenen van diverse soorten sporten zoals panna voetballen, basketballen en skaten. De assortimentstuinen is het gedeelte van het plein waar verschillende elementen samenkomen. De tuinen bieden de ruimte om te genieten van bloeiende planten en bomen. Dit gebied ligt tussen het sport en spel gedeelte en het skateplein. Deze functies lopen deels ook door in het plein zo wordt dit gedeelte van het plein geen autonome zone, maar lopen de verschillende functies op speelse wijze door elkaar heen.

Figuur 90, Skateelement: stairs 72

Figuur 91, Skateelement: ledge

Figuur 92, graffi timuren

Figuur 93, Uitsnede deelontwerp Almere-Weerwater, skateplein Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

3D impressie skateplein Denk het ondenkbare, Almere doet het

73

4

H u

74


D

4.6.2 Toegepaste elementen skateplein Hieronder de uitgebreide legenda van het skateplein. Hierin is per onderdeel een uitsnede van het deelontwerp genomen, een sfeerbeeld en toelichting geven. Wandelpaden, van asfalt afgestrooid met schelpen

Podiumbox, verschillende platte opelkaar gestapelde funboxen

Curb, betonnen of gemetselde box

Quarter, funbox met een gebogen helling

Jumpramp, springschans

Spine, rug aan rug geplaatste jumpramp

Launch box, grote funbox met steile holle helling

Concave, holle helling

Stairs, trappen

Pyramid, 3 of 4 zijdige box met rechte hellingen

Pool, komvormige skatebaan

Assortimentstuin

Boardslide, dubbelle buis op onderstel

Basketbalveld

Vert, steiler dan halfpipe

Pannaveldjes, pannavoetbal

Graffitimuren

Stairs, trappen

Bowl, open ringvormige skatebaan

Podiumbox, verschillende platte opelkaar gestapelde funboxen

Back-to-back, aantal boxen met 2 hellingen en plateaus

Waterberging op plein


Marktplein

75

4.6.3 Materialisatie

Figuur 95, Technische uitwerking skateelement bowl en hetzelfde principe voor de betonvloer

Het gehele skateplein zal verhard worden met gewapend beton. Deze betonnen vloer zal ter plekke in het werk gestort worden(zie fi guur 96, 98). De opbouw van de verharding is op dezelfde wijze hoe de skate elementen(zie fi guur 97, 99, 100) worden gemaakt(zie fi guur 95). De afwatering van het plein wordt gedaan door lijnafwatering en in een aantal skate elementen door middel van puntafwatering(zie fi guur 94).

4

O b t a e

D fi ‘ W B g

D b h

Figuur 94, Afwateringsplan skateplein

Figuur 97, Skateelement: Quarter

Figuur 96, Aanleg van een vloer van gewapend beton 76

Figuur 98, Aanleg skateelement

Figuur 99, Aanleg van een vloer van gewapend beton

Figuur 100, Skateelement: Spine Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

4.6.4 Beplanting Op het skateplein is niet veel beplanting toegepast. Er zijn wel lange beplantingsstroken, assortimentstuinen. Deze stroken is de rustige zone tussen de zone sport en spel en het outdoor skatepark. Tevens zijn de assortimentstuinen de groene begeleiding vanaf de boulevard naar het evenemententerrein en het Rietland. De stroken worden aangeplant met drie soorten bomen; Pinus sylvestris(zie fi guur 102,105), Prunus ‘Accolade’(zie fi guur 101, 104)en Prunus avium ‘Plena’(zie fi guur 103,106). Deze bomen vier beeldende kwaliteiten samen. Winterbeeld: Groene grove dennen met kale kersenbomen. Voorjaar: Bloeiende kersenbomen met Grove dennen. Zomer: Groene grove dennen met groene kersen. Herfst: Herfstkleur van de kersenbomen en groene dennen. De stroken zullen aangeplant worden met vaste planten. Hier is een beplantingsplan van gemaakt, deze is als een bijlage toegevoegd achter in het rapport.

Figuur 104, Bloesem Prunus ‘ Accolade’

Figuur 105, Pinus sylvestris

Figuur 102, Tak Pinus sylvestris

Figuur 101, Prunus ‘ Accolade’ Denk het ondenkbare, Almere doet het

Figuur 103, Bloesem Prunus avium ‘Plena’

Figuur 106, Prunus avium ‘Plena’ 77

4.6.5 Gespannen membranen Op het skateplein staan gespannen membranen. Door de toepassing van deze membranen is het gehele jaar door mogelijk om gebruikt te maken van de geprojecteerde elementen. Tevens zijn de membranen ideaal om evenementen onder te organiseren. De membranen zullen van onderaf aangelicht worden door middel van spots(zie figuur 108). De lichtkleur verschilt van moment tot moment, voorbeeld hiervan zijn de lichtgevende bloempotten(zie figuur 109,110). De membranen worden gemaakt van wit zomertextiel: acryl-gecoat polyesterweefsel. Deze zeer mooie, zijdeachtige stof is lichtdoorlatend(zie figuur 108, 107,116), waterdicht, vrij goed UV-bestendig en brandvertragend. Overdag beschermen de zeilsculpturen tegen zon en regen, ’s avonds wordt een aparte, feeërieke sfeer gecreëerd door de verlichting. Voor de ontwikkeling van deze membranen zal een samenwerking verband moeten aangegaan worden voor ontwerp en realisatie met bijvoorbeeld; THE NOMAD CONCEPT uit Antwerpen of Buitink Technology uit Duiven.

Figuur 108, Voorbeeld van verlichting vanonder uit een membraan

Figuur 109, Sfeer verlichting van binnenuit

Figuur 107, Onderkant gespannen membraan 78

Figuur 110, Sfeer verschillende lichtkleuren

Figuur 112, Voorbeeld model gespannen membraan

Figuur 111, Voorbeeld model

Figuur 113, Detail constructie membraan Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

F

D

Figuur 116, Voorbeeld model gespannen membraan

Figuur 114, Voorbeeld model gespannen membraan Denk het ondenkbare, Almere doet het

Figuur 115, Detail constructie membraan

Figuur 117, Voorbeeld model gespannen membraan 79

4.7 Zone evenemententerrein 4.7.1 Algemeen Aan de zuidzijde van het skateplein is een groot evenemententerrein gelegen. Op dit terrein kunnen grote festivals of andere evenementen plaats vinden, zoals muziek- en cultuurfestivals of sportwedstrijden bijvoorbeeld polo gehouden kunnen worden. Het terrein zal ingezaaid worden met Optima Sport 7 (SV7) van de leverancier Neutkens uit Vessem. Dit mengsel heeft de samenstelling van SV 7 en is zeer geschikt voor in- en doorzaai van sportvelden. Optima Sport 7 vormt een dichte zode, kan goed tegen intensief bespelen, is goed standvastig en heeft een goede wintervastheid. Het hoge aandeel Engels raaigras zorgt voor een snelle opkomst en vestiging. Samenstelling:

- 75% Engels raaigras - 25% Veldbeemdgras

Tegen de heuvel tussen het evenemententerrein en het outdoor skatepark is een amphitheater gelegen. Dit is een ovaal gebogen theater rondom een podium. Dit amphitheater is ideaal voor wat kleinere evenementen zoals operavoorstellingen of voor cabaretvoorstellingen. Als het theater niet gebruikt wordt kan het gebruikt worden om heerlijk van de zon te genieten gezien de ligging op het zuiden. Over het evenemententerrein gaat de zwevende tramlijn van die van Amsterdam Centraal Staion naar Almere rijdt. Deze zwevende tramverbinding heeft ook een halte in Almere-Weerwater.

Figuur 118, Uitsnede deelontwerp Almere-Weerwater, Evenemententerreinrein

80


D


81

4.7.2 Amphitheater Tegen de heuvel tussen het evenemententerrein en het outdoor skatepark is een amphitheater gelegen(zie figuur 119-122). Dit is een ovaal gebogen theater rondom een podium. Dit amphitheater is ideaal voor wat kleinere evenementen zoals operavoorstellingen of voor cabaretvoorstellingen. Als het theater niet gebruikt wordt kan het gebruikt worden om heerlijk van de zon te genieten gezien de ligging op het zuiden. De theaterringen zijn gemaakt van gewapend beton in het werk gestort(zie figuur 124). De ringen moeten per stuk gemaakt worden. Elke ring heeft namelijk zijn eigen afwijkende gebogen vormen. Elke theaterring is wat hoger gelegen tegen de heuvel, zodat alle bezoekers goed zicht heeft op de voorstelling(zie figuur 123).

Figuur 120, Amphitheater betonringen

Figuur 119, Amphitheater gelegen tegen een heuvel 82

Figuur 122, Amphitheater betonringen

Figuur 121, Amphitheater gelegen tegen een heuvel

Figuur 123, Voorstelling in een amphitheater Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

D

Figuur 124, Technisce uitwerking van theaterringen Denk het ondenkbare, Almere doet het

83

4.7.3 Keerwanden van de “bosjes” Het grote grasveld wordt gebruikt voor grootschalige evenementen (zie figuur 125-128)waar veel mensen op af komen. Tijdens deze feesten en evenementen wordt veel vuilnis veroorzaakt en moeten al deze mensen naar het toilet. Het is belangrijk een duidelijke overgang te hebben van evenemententerrein naar het rietland en bos. Anders zullen de “bosjes”, rietland en het bos steeds veranderen in een grote vuilnisbelt en openbaar toilet. Deze overgang is gecreëerd door plaatstalen keerwanden (zie figuur 129 en 132) onder een hoek van 75 graden in de grond te plaatsen. Hiermee lijken alle keerwanden samen aan de zijde van het evenemententerrein een grote muur van staal. In werkelijkheid zijn dit losse keerwanden met aan de zijde van het rietland en bos een oplopende heuvel met daarop bomen aangeplant(zie figuur 130, 131).

Figuur 125, Culturele voorstellingen

Figuur 127, Muziekevenementen 84

Figuur 126, Kunst evenementen

Figuur 128, Polowedstrijden

Figuur 130, Bos met karakter

Figuur 129, Plaatstaal

Figuur 131, Bomen met opvallende herfstkleur Mas terpl an | S TA D S P A R K W e e R W A Te R | J ohn Teuni s s en | 11 juni 2010

F

D

Figuur 132, Technisce uitwerking keerwanden de “bosjes” Denk het ondenkbare, Almere doet het

85

Bronvermelding Boeken / Verslagen • Messelink, R (Juni 2002). Functies in stadsparken: Literatuuronderzoek naar mogelijkheden voor afstemming van natuur, landschap en recreatie in stadsparken. Utrecht: Universiteit Utrecht. • Gemeente Almere (november 2009). Vastgesteld bestemmingsplan Grote Markt, Almere Stad. Almere: gemeente Almere. • Gemeente Almere (juni 2009). Samenvatting Concept Structuurvisie Almere 2.0. Almere: gemeente Almere. • Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse taal (2008) Woordbetekenis stasdpark en stadspark. Geraadpleegd op 14 februari 2010. • H+N+S landschaparchitecten, Vista en BVR (2009). Visie Park van de 21 eeuw. Geraadpleegd op 14 februari 2010 Internetbronnen • Gemeente Almere. Structuurvisie 2030. Geraadpleegd op 8 februari 2010. http://almere2030.almere.nl/strvisie • Woordbetekenis stadspark. Geraadpleegd op 14 februari 2010. http://www.woorden.org/index.php?woord=stadspark • Wikipedia. Woordbetekenis stadspark. Geraadpleegd op 14 februari 2010. http://nl.wikipedia.org/wiki/Stadspark • Mijn woordenboek. Woordbetekenis stadspark. Geraadpleegd op 14 februari 2010. http://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoorden boek/stadspark/1 • Art & Architecture Thesaurus. Woordbetekenis stadspark. Geraadpleegd op 14 februari 2010. http://www.aat-ned.nl/wwwopac.exe?databa • Online encylopedie. Woordbetekenis centraal stadspark. Geraadpleegd op 14 februari 2010. http://www.encyco.nl/nol.php • Mijnwoordenboek. Woordbetekenis centraal. Geraadpleegd op 14 februari 2010. http://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoordenboek/ stadspark/1

• • • • • • • • • • • •

Blz. 42, figuur 17. Bron: Google Earth Blz. 44, figuur 21. Bron: Google Earth Blz. 46,figuur 25. Fotograaf: jkriege. Bron: http://www.panoramio.com/ photo/4294568 Blz. 46,figuur 28. Fotograaf: SebastienToulouse Bron: http://farm4.static. flickr.com/3010/2972888886_2e78301645.jpg Blz. 46,figuur 29. Fotograaf: Buitink-Technology Bron: http://www.buitink- technology.com/page.asp?menu_id=2 Blz.46 ,figuur 31. Fotograaf: Fotodienst HUA. Bron: http://www.hetutrecht sarchief.nl/collectie/beeldmateriaal/fotografische_documenten/1990- 2000/123625 Blz. 46,figuur 33. Fotograaf: Jonathan Groeneweg. Bron: http://global groen.com/wordpress/?p=351 Blz. 46,figuur 34. Fotograaf:T. Bron: http://4.bp.blogspot.com/_-9OQ FAPGBJs/RwL4O9FAvTI/AAAAAAAAAQk/8-xt-bHWk8k/s1600/Amphithe ater2.jpg Blz. 46,figuur 35. Fotograaf:Chris Tietz. Bron: http://www.socalskateparks. com/park/venicebeachskatepark Blz.46, figuur 36. Fotograaf: onbekend. Bron: http://webpages.charter. net/g.vassilakos/vivalv/lvm105.jpg Blz. , figuur . Fotograaf:BEGA. Bron: http://www.bega.com/inhalte/ produkt_produkt.php?produkt=7770 De rest van afbeeldingen komen uit eigenbeeldenbank

Foto’s • Blz. 36 (links onderaan) Fotograaf: onbekend. Bron: http://www. presikhaaf.info/fotos/tekstpag/1234451663.jpg • Blz. 24(monorail) Fotograaf: zweisystem Bron: http://railforthevalley. wordpress.com/2009/07/11/seattles-monrail-versus-lrt-debate-samestory-different-players/ • Blz. 29 (monorail) Fotograaf: onbekend. Bron: http://foreclosurenv. files.wordpress.com/2009/08/las-vegas-monorail.jpg • De rest van afbeeldingen komen uit eigenbeeldenbank 86


D

Bijlage - Masterplan stadspark Weerwater 1:10.000 - A3 formaat - Deelontwerp Almere-Weerwater 1:2.000 – A3 formaat - Technische details: - aansluiting boulevard, brug, ,plein, wandelpad 1:200 – A3 formaat - aansluiting promenade, boulevard, plein 1:200 – A3 formaat - boulevard met kade 1:100 – A3 formaat - keerwanden van de “bosjes” 1:100 – A3 formaat - promenade 1:100 – A3 formaat - skate element bowl en hetzelfde principe voor de betonvloer 1:100 – A3 formaat - amphitheaterringen1:100 – A3 formaat - Beplantingsplan assortimentstuinen 1:100 – A0 formaat


87

afsnijden DENK HET afsnijden

Recommend Documents