Afdeling Diëtetiek
Drinkvoeding
Diaconessenhuis Leiden Drinkvoeding
Algemeen U heeft van uw diëtist het advies gekregen om drinkvoeding te gaan gebruiken. In deze folder vindt u tips en informatie over het gebruik van drinkvoeding. Inleiding Als u in korte tijd (onbedoeld) veel bent afgevallen of als u moeite heeft om voldoende te eten door bijvoorbeeld verminderde eetlust, misselijkheid, vermoeidheid, veranderde smaak of slikproblemen, kan drinkvoeding worden voorgeschreven. Drinkvoeding is een vloeibare voeding die uw huidige voeding kan aanvullen of geheel kan vervangen. Drinkvoeding bevat energie (kilocalorieën), eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Door te zorgen dat u voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt, bent u in een betere conditie en voelt u zich vaak fitter. Met de drinkvoeding kunt u er toch voor zorgen dat u meer/voldoende energie (kilocalorieën) binnenkrijgt. Drinkvoeding tijdens de ziekenhuisopname Er zijn veel verschillende soorten drinkvoeding. In het Diaconessenhuis Leiden verstrekken wij alleen de drinkvoeding van Nutricia. Meestal mag u alle varianten drinkvoeding gebruiken, maar in sommige gevallen zal de arts of diëtist u in verband met uw dieet maar één bepaalde variant adviseren. In het Diaconessenhuis Leiden kunt u kiezen uit de volgende soorten: Nutridrink Compact Dit is een drinkvoeding op melkbasis. Het is vergelijkbaar met een milkshake. Nutridrink Juice Style Dit is een drinkvoeding op sap-/limonadebasis. Nutridrink Yoghurt Style Dit is een drinkvoeding op yoghurtbasis. Het is vergelijkbaar met een yoghurtdrank. Nutridrink Compact Proteïn Dit is een drinkvoeding op melkbasis met extra eiwitten. Het is vergelijkbaar met een milkshake. Diasip Dit is een drinkvoeding op melkbasis speciaal voor patiënten met diabetes mellitus. Nutilis complete Dit is een verdikte drinkvoeding op melkbasis speciaal voor patiënten met slikproblemen.
2
Diaconessenhuis Leiden Drinkvoeding
Uw diëtist zal u vertellen hoeveel pakjes of flesjes en welke soorten drinkvoeding u op een dag kunt gebruiken. Tips voor gebruik van drinkvoeding Een flesje drinkvoeding bevat geconcentreerde drank, snel opdrinken hiervan kan een vol gevoel geven. Hieronder staan een aantal tips over het gebruik van drinkvoeding. Schenk de drinkvoeding in een glas om te kunnen zien hoeveel u al heeft gedronken. Als de geur u erg tegenstaat, kunt u de drinkvoeding beter met een rietje direct uit de verpakking drinken. Neem af en toe een slokje drinkvoeding, wissel dit af met bijvoorbeeld water of limonade en drink de voeding in ongeveer 1 tot max. 1.5 uur op. Verdeel de drinkvoeding gelijkmatig over de dag. Wissel als het mogelijk is, de smaken en soorten zoveel mogelijk af. Om de zoete smaak af te zwakken kunt u de drinkvoeding koud drinken door de voeding bijvoorbeeld over ijsblokjes te gieten en zo op te drinken. Of direct uit de koelkast. De zoete smaak van drinkvoeding maskeert de bijsmaak van de toegevoegde vitamines en mineralen. Koelen vermindert de zoete smaak. U kunt de drinkvoeding ook mengen met melk, yoghurt of sap, om de zoete smaak af te zwakken. In de thuissituatie: probeer een van de recepten verderop in deze folder voor variatie. Drinkvoeding in thuissituatie In de thuissituatie kan het gebruik van drinkvoeding worden voortgezet. Als u thuis drinkvoeding gebruikt, kunt u kiezen uit meerdere merken, soorten en smaken. Drinkvoeding op medische indicatie wordt in de meeste gevallen vergoed door uw zorgverzekeraar. Houd wel rekening met een eventueel verplicht eigen risico. Uw diëtist is gemachtigd om een vergoeding voor drinkvoeding aan te vragen bij de zorgverzekeraar. Er zijn meerdere manieren om een machtiging (verzoek om vergoeding) voor drinkvoeding aan te vragen: In het Diaconessenhuis Leiden wordt dit meestal digitaal aangevraagd via een facilitair bedrijf. Zij leveren de drinkvoeding en sturen vervolgens de machtiging door naar uw zorgverzekeraar. Op deze manier wordt meestal al de volgende dag via een koerier een smaakpakket met verschillende soorten en merken drinkvoeding bij u thuisbezorgd. Na de eerste levering kunt u de gewenste smaken en soorten drinkvoeding zelf nabestellen via het facilitair bedrijf, totdat de vergoeding is verlopen. In enkele gevallen wordt er een schriftelijke machtiging voor drinkvoeding geregeld via uw apotheek. De machtiging levert u dan in bij uw apotheek of de diëtist faxt de machtiging naar uw apotheek. Met
3
Diaconessenhuis Leiden Drinkvoeding
deze machtiging kunt u drinkvoeding bij uw apotheek ophalen of het wordt bij u thuisbezorgd totdat de vergoeding is verlopen. Hoelang kan drinkvoeding in de thuissituatie bewaard worden? U kunt de drinkvoeding in een gesloten verpakking buiten de koelkast bewaren, tenzij anders staat vermeld. De drinkvoeding is beperkt houdbaar, let daarom goed op de houdbaarheidsdatum. Een geopende verpakking mag 2 uur buiten de koelkast bewaard worden, in de koelkast is een geopende verpakking nog 24 uur houdbaar. Recepten Voor variatie in drinkvoeding volgen een aantal recepten voor thuis waarin de drinkvoeding is verwerkt. Vraag in het ziekenhuis de zorgassistent naar de mogelijkheden. De recepten in deze folder zijn éénpersoonsporties.
Warme dranken: Laat de drinkvoeding niet koken, er kunnen vitamines verloren gaan en de voeding kan gaan schiften. U kunt de voeding au bain marie of gedurende 30 seconden in de magnetron op vol vermogen verwarmen. De verpakking is niet geschikt voor in de magnetron, schenk de voeding daarom over in een glas of magnetronbestendige beker. Anijsmelk Verwarm een pakje drinkvoeding met neutrale smaak, voeg naar smaak anijsblokjes toe en roer tot ze zijn opgelost. Serveer de warme drank direct. Warme chocolademelk met slagroom Verwarm een pakje drinkvoeding met chocolade-smaak of karamelsmaak. Serveer de chocolademelk met een toef slagroom. Koffie Verwarm een pakje drinkvoeding met koffie-, mokka- of karamelsmaak. Voeg er naar smaak wat oploskoffie aan toe en roer tot het is opgelost. Serveer eventueel met een toef slagroom.
IJsjes: Waterijs Verdeel een pakje drinkvoeding op limonadebasis over ijsvormpjes, steek er een stokje in en laat ze een aantal uur invriezen tot ze stevig zijn. Sorbetijs Meng een flesje drinkvoeding op limonadebasis met 10 gram suiker en 200 gram appelmoes. Roer tot de suiker volledig is opgelost. Giet het mengsel in ijsvormpjes, steek het stokje er in en plaats de ijsjes in de
4
Diaconessenhuis Leiden Drinkvoeding
vriezer. Na ongeveer 6 uur zijn de ijsjes klaar. IJskoffie Vermeng een pakje drinkvoeding met koffie of mokka smaak met 2 bolletjes vanille ijs in de blender of staafmixer. Naar smaak kan er nog een scheutje koude sterke koffie aan worden toegevoegd. Serveer met slagroom.
Milkshake: Mix drinkvoeding naar keuze in de blender of staafmixer met: o 2 bolletjes (vanille)ijs of 50 ml volle yoghurt/kwark o fruit. Een combinatie van het bovenstaande is uiteraard ook mogelijk. Aardbeien shake Meng met een blender of staafmixer een pakje aardbeien drinkvoeding op melk- of yoghurtbasis met een ½ kopje volle yoghurt, een eetlepel suiker en een handje verse aardbeien. In plaats van suiker en verse aardbeien kunt u ook een eetlepel aardbeienjam gebruiken. Serveer direct. U kunt bovenstaand recept ook gebruiken met andere smaken drinkvoeding en bijpassend fruit.
Fruit shake: Vermeng de drinkvoeding op limonadebasis eens met één van onderstaande producten: ijsklontjes, een scheutje citroensap, ijsthee, vruchtensap, koolzuurhoudend bronwater. Appel - rode druivenmix Schenk een gekoeld pakje drinkvoeding op limonadebasis met appelsmaak in een glas en voeg 125 ml rode druivensap toe. Serveer eventueel met ijsblokjes.
Alcoholische mixen Als u van uw arts alcohol mag gebruiken, kunt u één van onderstaande recepten uitproberen. Fruitcocktail Schenk een pakje drinkvoeding op limonadebasis naar keuze in een cocktailglas, voeg 100 ml mousserende witte wijn en eventueel wat vruchtjes toe. Garneer het glas met een suikerrandje en een schijfje fruit. Advocaat Schenk een pakje drinkvoeding met neutrale smaak in een breed glas, voeg al roerende 1-2 theelepels suiker en 2 eetlepels advocaat toe,
5
Diaconessenhuis Leiden Drinkvoeding
serveer eventueel met een ijsklontje. Rum of malibu mix Schenk een pakje drinkvoeding met neutrale smaak in een glas, voeg al roerende 8 ml rum of 20 ml Malibu toe, breng eventueel op smaak met suiker. Serveer de drank met een ijsblokje.
Hartig Roerei Meng in een kom 2 eieren, 1 pakje drinkvoeding met neutrale smaak, peper, zout en verse kruiden naar keuze. Verhit wat boter of olie in een koekenpan, voeg het eimengsel toe. Bak het eimengsel op een laag vuur tot dat dit begint te stollen, schep daarna het geheel om, bak de stukjes roerei goudbruin. Mosterdsoep Snipper een uitje en fruit deze in wat boter of olie, voeg 1 theelepel bouillonpoeder toe en voeg al roerend 50 ml water en een pakje drinkvoeding met neutrale smaak toe zodat er een gladde soep ontstaat. Roer er vervolgens 1 eetlepel mosterd en wat fijngesneden bieslook doorheen, breng de soep op temperatuur (niet koken). Voeg naar smaak zout en peper toe. Ter variatie kunt u nog uitgebakken spekjes toevoegen aan de soep. Snelle soep Strooi de inhoud van een zakje instant soep in een soepkom of beker en los deze op in een scheutje heet water. Verwarm een pakje drinkvoeding met neutrale smaak in een pannetje of magnetron (niet koken) en voeg deze al roerende toe aan de soep. Pannenkoeken (5 stuks) Meng 200 gram bloem met een snufje zout in een kom, maak een kuiltje in de bloem en breek hierin een ei, voeg al roerend een pakje drinkvoeding met neutrale smaak toe tot er een glad dik beslag ontstaat. Voeg daarna een 2e pakje drinkvoeding met neutrale smaak toe zodat er een glad dun mengsel ontstaat. Smelt wat boter of olie in een pan en bak hierin de pannenkoeken goudbruin. Lekker met suiker, stroop, jam, kaas, spek of chocoladepasta.
Meer informatie Heeft u naar aanleiding van deze informatie vragen, neem dan contact op met de afdeling Diëtetiek van het Diaconessenhuis Leiden: bereikbaar tijdens het telefonisch spreekuur, dagelijks van 09.00-12.00 uur, tel.: 071 - 517 81 78. Bronnen: Nutricia, Abbott, Medizorg, Sorgente Afdeling Diëtetiek; telefoonnummer: 071 - 517 81 78 1014/702742/DIA1233
6