AED UDENHOUT JAARVERSLAG 2014
Projectgroep AED Udenhout Maart 2015
1
A E D UDENHOUT JAARVERSLAG 2014
1.
Inleiding.
Het afgelopen jaar is voor Udenhout op het gebied van hartstilstanden godzijdank een rustig jaar geweest. Maar dat betekent natuurlijk niet dat de projectgroep AED Udenhout het dan maar rustig aan gaat doen. Immers, wij wonen in een dorp met een hoog aandeel oudere inwoners. 20% Is ouder dan 65 jaar. Van de Tilburgse deelgebieden heeft alleen Berkel-Enschot een nog iets hoger aandeel ouderen (21%). En de ervaring leert, dat onder de groep ouderen een hoger risico bestaat op hartstilstand dan onder jongeren. Het feit dat in Udenhout in 2014 vrijwel geen acute hartstilstanden hebben plaatsgevonden, kan van de ene op de andere dag omslaan. Gelukkig hebben we ons op zo’n situatie zo goed mogelijk voorbereid. Dankzij de bijdragen van mensen in dit dorp, instellingen, bedrijven, hebben we in het dorp nu voldoende Automatische Externe Defibrillators (AED’s) hangen. Deze kunnen van buitenaf bereikt worden, zodat ze in tijd van nood snel kunnen worden ingeschakeld. Ze hangen ook goed verspreid over Udenhout. In 2014 is de projectgroep AED Udenhout versterkt met een lid die de technische aspecten van de AED’s en de kasten hier behartigt. Ook zijn we hard op weg naar voldoende vrijwilligers in ons dorp, die zijn geschoold om met die AED’s om te gaan. Maar het kan wèl beter.
2
2.
Hoe gaat het met de hulpverlening met de AED’s?
In het volgende staatje kunnen we zien hoe het in ons dorp gaat in vergelijking met Tilburg en Nederland.
Tabel 1 Gebied
Nederland Tilburg Udenhout
2.1
Aantal inwoners 2014
Aantal AED’s voor burgerhulp verleners
Aantal inwoners/ AED
Aantal Aantal Aantal burgerhulp- burgerhulp- oproepen verleners verleners/ in 2014 1000 inw.
Aantal oproepen/ 1000 inwoners in 2014
16877351
7446
2267
69273
4
4278
0,3
210270
113
1861
1619
8
127
0,6
8150
14
582
215
26
1
0,1
Situatie AED’s.
Uit deze cijfers zien we dat Tilburg duidelijk voorop loopt voor wat betreft het aantal AED’s vergeleken bij Nederland. In Tilburg hebben we voor zo’n 1860 inwoners een AED beschikbaar. In Nederland moeten we het met 2270 mensen met één AED doen. De inspanningen van de manager van AED-Tilburg en de door deze persoon geënthousiasmeerde hulpverleners en andere partijen die voor de AED’s gezorgd hebben, vinden in deze cijfers haar weerslag. In Udenhout echter is de situatie nog gunstiger. Hier vinden we op gemiddeld ruim 580 inwoners éen AED. 2.2
Situatie hulpverleners.
2.2.1 Aantal vrijwilligers. Ook op het gebied van de hulpverleners zien we dat in Tilburg de situatie veel beter is dan die in Nederland. Per 1000 inwoners hebben we in Tilburg 8 „burgerhulpverleners” (verder te noemen:”vrijwilligers”), tegen gemiddeld 4 in Nederland. Dat het nog een stuk beter kan zien we in Udenhout: hier zien we 26 vrijwilligers op 1000 inwoners. Naar onze inschatting speelt de sociale samenhang die we in dit dorp nog vinden hierin een belangrijke rol. Daarnaast doet de projectgroep AED Udenhout er veel aan om dit project onder de aandacht van de inwoners te brengen c.q. te houden. In 2014 heeft zij bv. bij het Winterparadijs posters voor het project opgehangen, in het plaatselijke blad De Wegwijzer gepubliceerd, bij de Avondvierdaagse schriftelijke oproepen aan ouders verspreid, vergezeld van zakjes met hartjes-snoepjes; heeft zij acte de présence -incl. demonstraties- gegeven bij de jaarlijkse „Unenste Mert”, en is
3
Leden projectgroep op Voorjaarsmarkt, bezig met interesseren potentiële vrijwilligers. zij ook met een stand aanwezig geweest op de jaarlijkse Voorjaarsmarkt. Dit alles om nieuwe vrijwilligers aan te trekken. Hiernaast heeft de projectgroep hier het afgelopen jaar 40 verwijsbordjes naar de AED’s opgehangen, en voor controles van de AED-apparaten en verbetering van de kasten gezorgd. Inmiddels is het aantal vrijwilligers in Udenhout gekomen op het gewenste niveau per AED: ca. 15 mensen. Hèt grote probleem is echter, om deze mensen ook beschikbaar te hóúden! Vrijwilligers dienen nl. bereikbaar te zijn via hun mobiele telefoon. Veel mensen veranderen wel eens van provider. Zij geven helaas lang niet altijd door, dat zij van telefoonnummer zijn veranderd. Daarmee is hun bereikbaarheid als hulpverlener vervallen. Ook zien we dat mensen hun kwaliteiten op peil houden via de BedrijfsHulpVerlening, maar dit niet doorgeven aan HartslagNu. Daarmee komen zij niet op de lijst van mensen die in geval van calamiteit door de meldkamer gewaarschuwd kunnen worden. Hiernaast lùkt het nog wel eens om mensen te interesseren voor een beginnerscursus AED. Maar om de kennis en vaardigheden op niveau te houden zijn herhalingscursussen nodig. Lang niet iedere vrijwilliger is bereid hier één avondje per jaar (gewenst) of per twee jaar (vereist) beschikbaar voor te stellen. Ondanks het herhaald attenderen op deze cursussen, en ook toezeggingen vanuit de vrijwilligers, vallen in deze categorie nogal eens mensen af. Dit ondanks dat de cursussen voor inwoners van Udenhout als zij zich aanmelden voor HartslagNu -de oproepende instantie- gratis zijn. N.B.: De cursussen worden betaald door donaties die door bedrijven, instellingen, vrije beroepsbeoefenaren en particulieren etc. beschikbaar zijn gesteld.
4
En wat voor Udenhout wellicht ook een rol speelt bij het werven van vrijwilligers, is het geringe aantal hartstilstanden in dit dorp. (Zie ook de Inleiding).
Instructeur -tevens lid Projectgroep AED Udenhout- aan het werk bij opleiding vrijwilligers. Om al dit soort redenen is het noodzakelijk om mensen te blíjven interesseren om vrijwilliger te worden, c.q. te blíjven. Ook in 2015 zal de projectgroep daartoe haar uiterste best blijven doen. Belangrijk is verder, dat in overleg tussen alle hulpdiensten in Tilburg die bij hartstilstand zijn betrokken, is geconcludeerd dat de inspanningen van de AED in Tilburg er wel degelijk toe doen! 2.2.2 Waarom is het vooral voor Udenhout zo belangrijk om over voldoende vrijwilligers te kunnen beschikken? Voor Udenhout bestaat er een heel belangrijke, specifieke reden om over voldoende vrijwilligers te beschikken: de aanrijtijd van ambulances in met name de nachtelijke uren. Om het slachtoffer van een hartstilstand een redelijke kans op een goed herstel te bieden, dient binnen 4 - 6 minuten met reanimatie begonnen te zijn. Anders leidt zuurstofgebrek in de hersenen tot ernstige schade. Genoemde aanrijtijd van de ambulances -met de professionele hulpverleners- is in de nachtelijke uren aanzienlijk langer (minstens het dubbele) dan 6 minuten.
5
2.3
Ontwikkeling in aantal hulpvragen met AED’s.
In Nederland is de dekking met AED’s nog lang niet voltooid. Er is wel een duidelijke toename geconstateerd in het aantal gealarmeerde burgerhulpverleners: +28% ten opzichte van 2013. In Tilburg bedroeg dit + 14%, en Udenhout heeft te lage cijfers om hier iets zinnigs over te zeggen. Het lijkt niet onmogelijk, dat het cijfer voor Tilburg te maken heeft met de „wet van de remmende voorsprong”. AED Tilburg is immers al enkele jaren actief met het organiseren van burgerhulpverlening en AED’s om deze stad „heartsafe” te maken, terwijl grote delen van Nederland nog niet zo ver zijn. Zie eerder tabel 1. 3.
Conclusies.
• Udenhout heeft aanzienlijk meer AED’s voor haar inwoners dan gemiddeld in Tilburg en in Nederland. • Hetzelfde geldt ten aanzien van het aantal vrijwilligers. • De projectgroep AED Udenhout heeft waar mogelijk aandacht gevraagd voor haar project; dit om voldoende vrijwilligers te bereiken. • Het aantal en de spreiding van de AED’s in Udenhout heeft in 2014 een voldoende niveau bereikt. • Ook het aantal vrijwilligers bereikt nu een voldoende hoog niveau. Het verloop is echter zodanig groot, dat het werven van vrijwilligers een continu en belangrijk punt van aandacht is voor de projectgroep. Zie ook het volgende punt. • Gezien de lange aanrijtijd van ambulances in nachtelijke uren is de inzet van vrijwilligers bij acute hartstilstand in Udenhout essentieel. • In Udenhout heeft in 2014 slechts één hartstilstand plaatsgevonden waar vrijwilligers voor moesten worden opgeroepen. Dit is een uiterst gering aantal. Het kan echter snel veranderen, mede gezien het hoge aandeel ouderen in Udenhout. • In Tilburg hebben de activiteiten van de Stg. AED Tilburg wel degelijk bijgedragen aan de overlevingskansen van slachtoffers met een hartstilstand c.q. aan het beter naar voren komen uit zo’n situatie. Voorjaar 2015. Voor de projectgroep AED Udenhout, Jan Jansen, voorzitter. Bijlagen. 1. Samenstelling projectgroep en hoofd-aandachtsvelden leden. Jan Jansen, voorzitter Joke Brekelmans, contact vrijwilligers José de Groot, contact vrijwilligers Michiel Nass, contact vrijwilligers, technische aspecten reanimatie, en EHBO Thom van de Voort, P.R. Wim Brekelmans, technische aspecten AED’s en AED-kasten 2.
-
Bronnen. Website gemeente Tilburg: Inwonertal en cijfers Tilburg. Wikipedia: informatie m.b.t. inwonertal Nederland HartslagNu: Nieuwsbrief 26, januari 2015 Stichting AED Tilburg: Jaarverslag 2014.
6
