ADVIES VAN DE HOGE GEZONDHEIDSRAAD nr. 8936

N / 120206

ADVIES VAN DE HOGE GEZONDHEIDSRAAD nr. 8936 Voedingssupplement calcium/magnesium 200/100mg – firma Solgar In this scientific policy advisory report the Superior Health Council of Belgium provides an expert opinion on the safety of placing this dietary supplement (calcium/magnesium 200/100mg) on the market.

07 augustus 2013

1. INLEIDING EN VRAAGSTELLING De firma Solgar Vitamins Holland B.V. uit Haarlem (Nederland) heeft bij de Belgische Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu een notificatiedossier ingediend (verzoek om in België op de markt te brengen) voor haar product dat als voedingssupplement wordt beschouwd. Het wordt in de vorm van een tablet vervaardigd en bevat 200 mg calcium en 100 mg magnesium per tablet. Aangezien de fabrikant de inname van 5 tabletten per dag aanbeveelt, zou dit voedingssupplement 1000 mg calcium en 500 mg magnesium per dag leveren. Zulke hoeveelheden stemmen overeen met 125 % van de aanbevolen dagelijkse inname (ADI) voor calcium en 133 % van die voor magnesium. Daarom vraagt de Administratie het advies van de Hoge Gezondheidsraad (HGR) over de eventuele risico’s voor de gezondheid van een dergelijke toename van de inname van deze minerale zouten. Er dient genoteerd dat dit product sinds ongeveer 20 jaar in Nederland en Engeland als voedingssupplement in de handel wordt gebracht. Om de vragen te beantwoorden, werd het dossier toevertrouwd aan de permanente werkgroep VGVV (Voeding en Gezondheid, Voedselveiligheid inbegrepen).

2. CONCLUSIE Rekening houdend met alle beschikbare wetenschappelijke gegevens over de eventuele risico’s van een bovenmatige inname van calcium en magnesium via de voeding (EFSA, 2006 ; HGR, Voedingsaanbevelingen, 2009) zou de bijkomende inname van 1000 mg calcium en 500 mg magnesium niet moeten gepaard gaan met schadelijke effecten voor de gezondheid. Een dergelijke bijkomende inname via de voeding voor calcium, maar vooral voor magnesium zou echter enkel gerechtvaardigd zijn bij personen met een tekort aan deze minerale zouten.

−1− Hoge Gezondheidsraad Zelfbestuursstraat 4 ● 1070 Brussel ● www.hgr-css.be

N / 120206

De HGR ziet geen redenen om de notificatie van het product van de firma Solgar met de benaming Calcium/magnesium 200/100 mg te weigeren maar is echter van oordeel dat de gebruiksaanwijzing bij dit product duidelijk zou moeten stellen dat een dosis van 5 tabletten per dag een maximale dosis is die enkel bij personen met een magnesiumtekort gerechtvaardigd is (bv. in geval van diureticamisbruik of alcoholisme zie voedingsaanbevelingen voor België, HGR, 2009). Het nemen van 3 tabletten per dag zou beter aangepast zijn voor een optimale inname van calcium en magnesium.

Sleutelwoorden Keywords Calcium Magnesium

Mesh terms* Calcium Magnesium Nutrition Policy Nutritional Requirements Legislation, Food Dietary Supplements

Sleutelwoorden Calcium Magnesium Voedingsbeleid

Mots clés Calcium Magnesium Politique nutritionnelle Voedingsbehoeften Besoins nutritionnels Wetgeving, voedsel Législation, nutrition Voedingssupplement Complément alimentaire

Stichworte Kalzium Magnesium Ernährungspolitik Ernährungsanforderungen Gesetzgebung Nahrungsergänzungsmittel

* MeSH (Medical Subject Headings) is the NLM controlled vocabulary thesaurus used for indexing articles for PubMed.

3. UITWERKING EN ARGUMENTATIE Lijst van de gebruikte afkortingen ADI: HGR: VGVV:

Aanbevolen Dagelijkse Inname Hoge Gezondheidsraad Voeding en Gezondheid, Voedselveiligheid inbegrepen

3.1 Methodologie Het advies berust op een overzicht van de pertinente grijze en wetenschappelijke literatuur en het oordeel van de experts.

3.2 Uitwerking Volgens de documentatie doorgestuurd door de firma Solgar bevat 1 tablet van het product “Calcium/magnesium, Citraat” : - 200 mg calcium, in de vorm van citraat (of 25 % van de ADI); - 100 mg magnesium, in de vorm van citraat en oxide (27 % van de ADI); - vulstoffen en glansmiddelen (147 mg cellulose); - anti-klontermiddelen (siliciumdioxide 13 mg, plantaardig stearinezuur 13 mg, magnesiumstearaat 2,7 mg); - kleurstof (titaandioxide 4,5 mg); - plantaardige glycerine 5,2 mg. De gebruiksaanwijzing vermeldt dat « deze voedingssupplementen een evenwichtige voeding niet kunnen vervangen » wat volledig logisch en vanzelfsprekend is. Aan de door de fabrikant aanbevolen dosis, met name 5 tabletten per dag, zou dit voedingssupplement de inname van calcium met 1000 mg per dag en die van magnesium met 500 mg doen toenemen. Hierdoor zou −2− Hoge Gezondheidsraad Zelfbestuursstraat 4 ● 1070 Brussel ● www.hgr-css.be

N / 120206

bij een volwassene met een normale voeding de inname van calcium tot 2000 mg per dag worden gebracht en die van magnesium tot 900 mg per dag ongeveer. Die hoeveelheden zouden niettemin lager blijven dan die welke een risico voor de gezondheid zouden kunnen veroorzaken (EFSA, 2006). Het verbruik van voedingssupplementen die de calcium- en magnesiuminname binnen aanvaardbare limieten doen toenemen (twee maal ongeveer) zou anderzijds kunnen gerechtvaardigd worden door het feit dat de inname van deze micronutriënten vaak onvoldoende is in de algemene volwassen bevolking (Fulgoni et al., 2011), en ook bij jongeren (Moore et al., 2012) of bij topsporters met een verhoogde behoefte aan magnesium (Matias et al., 2012) om een botdemineralisatie te vermijden. Er werd ook geopperd dat een aangepaste calciuminname de cardiovasculaire mortaliteit in de volwassen bevolking kan verlagen (Kaluza et al., 2010). Al die waarnemingen rechtvaardigen dus het verbruik van calcium- en magnesiumrijke voedingssupplementen op voorwaarde dat de geleverde hoeveelheden niet meer dan twee maal de aanbevolen inname van deze mineralen zouten bedragen. Het product waarvan de notificatieaanvraag in dit advies besproken wordt, beantwoordt aan deze voorwaarde maar de dosis van 5 tabletten per dag kan als overdreven worden beschouwd voor de gewone volwassen bevolking. De inname van 3 tabletten per dag lijkt beter aangewezen voor een optimale calciumen magnesiuminname.

4. REFERENTIES -

EFSA – European Food Safety Authority. Tolerable upper intake levels for vitamins and minerals. 2006.

-

Fulgoni VL, Keast DR, Bailey RR, Dwyer J. Food, fortifiants and supplements: where do Americans get their nutrients? J Nutr 2011;141:1847-54.

-

HGR – Hoge Gezondheidraad. Nutritionele Aanbevelingen voor België. Brussel: HGR; 2009. Advies nr 8309.

-

Kaluza J, Orsini N, Levitan EB, Brzozowska A, Roszkowski W, Wolk A. Dietary calcium and magnesium intake and mortality: a prospective study of men. Am J Epidemiol 2012;171:801-7.

-

Matias CN, Santos DA, Monteiro CP, Vasco AM, Baptista F, Sardinha LB et al. Magnesium intake mediates the association between bone mineral density and lean soft tissue in elite swimmers. Magnesium res 2012;25:120-5.

-

Moore LL, Singer MR, Qureshi MM, Bradlee ML, Daniel SR. Food group intake and micronutrient adequacy in adolescent girls. Nutrients 2012;4:1692-708.

−3− Hoge Gezondheidsraad Zelfbestuursstraat 4 ● 1070 Brussel ● www.hgr-css.be

N / 120206

5. SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP Al de deskundigen hebben op persoonlijke titel aan de werkgroep deelgenomen. De namen van de deskundigen van de HGR worden met een asterisk * aangeduid. De volgende deskundigen hebben hun medewerking verleend bij het opstellen van het advies:

BRASSEUR Daniel*

voeding in de pediatrie

ULB

DE BACKER Guy*

preventieve geneeskunde, volksgezondheid, epidémiologie voeding en volksgezondheid voeding, toxicologie

UGent

DE HENAUW Stefaan* DELZENNE Nathalie* KOLANOWSKI Jaroslaw

fysiologie et fysiopathologie van de voeding; fysiopathologie van obesitas, van het metabool syndroom en van diabetes type 2 MAGHUIN-ROGISTER Guy * sciences des denrées alimentaires MERTENS Birgit toxicologie RIGO Jacques * Voeding in de pediatrie

UGent UCL UCL

ULg WIV ULg

De administratie werd vertegenwoordigd door: POTTIER Jean

attaché

DG4 – nutritionneel Voedselveiligheidsbeleid

Het voorzitterschap werd verzekerd door Guy DE BACKER en het wetenschappelijk secretariaat door Anne-Madeleine PIRONNET.

−4− Hoge Gezondheidsraad Zelfbestuursstraat 4 ● 1070 Brussel ● www.hgr-css.be

N / 120206

Over de Hoge Gezondheidsraad (HGR) De Hoge Gezondheidsraad is een federale dienst die deel uitmaakt van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Hij werd opgericht in 1849 en geeft wetenschappelijke adviezen i.v.m. de volksgezondheid aan de ministers van volksgezondheid en van leefmilieu, aan hun administraties en aan enkele agentschappen. Hij doet dit op vraag of op eigen initiatief. De HGR neemt geen beleidsbeslissingen, noch voert hij ze uit, maar hij probeert het beleid inzake volksgezondheid de weg te wijzen op basis van de recentste wetenschappelijk kennis. Naast een intern secretariaat van een 25-tal medewerkers, doet de Raad beroep op een uitgebreid netwerk van meer dan 500 experten (universiteitsprofessoren, medewerkers van wetenschappelijke instellingen), waarvan er 200 tot expert van de Raad zijn benoemd; de experts komen in multidisciplinaire werkgroepen samen om de adviezen uit te werken. Als officieel orgaan vindt de Hoge Gezondheidsraad het van fundamenteel belang de neutraliteit en onpartijdigheid te garanderen van de wetenschappelijke adviezen die hij aflevert. Daartoe heeft hij zich voorzien van een structuur, regels en procedures die toelaten doeltreffend tegemoet te komen aan deze behoeften bij iedere stap van het tot stand komen van de adviezen. De sleutelmomenten hierin zijn de voorafgaande analyse van de aanvraag, de aanduiding van de deskundigen voor de werkgroepen, het instellen van een systeem van beheer van mogelijke belangenconflicten (gebaseerd op belangenverklaringen, onderzoek van mogelijke belangenconflicten, en een referentiecomité) en de uiteindelijke validatie van de adviezen door het College (eindbeslissingorgaan). Dit coherent geheel moet toelaten adviezen af te leveren die gesteund zijn op de hoogst mogelijke beschikbare wetenschappelijke expertise binnen de grootst mogelijke onpartijdigheid. De adviezen van de werkgroepen worden voorgelegd aan het College. Na validatie worden ze overgemaakt aan de aanvrager en aan de minister van volksgezondheid en worden de openbare adviezen gepubliceerd op de website (www.hgr-css.be), behalve wat betreft vertrouwelijke adviezen. Daarnaast wordt een aantal onder hen gecommuniceerd naar de pers en naar doelgroepen onder de beroepsbeoefenaars in de gezondheidssector. De HGR is ook een actieve partner binnen het in opbouw zijnde EuSANH netwerk (European Science Advisory Network for Health), dat de bedoeling heeft adviezen uit te werken op Europees niveau. Indien U op de hoogte wil blijven van de activiteiten en publicaties van de HGR kan U een mailtje sturen naar [email protected] .

−5− Hoge Gezondheidsraad Zelfbestuursstraat 4 ● 1070 Brussel ● www.hgr-css.be