Advies Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap, derde ronde Aan het college van burgemeester en wethouders Den Haag, september 2013
Inhoudsopgave A. Inleiding B. Adviezen Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap 1. Briza 2. Arthena 3. Boekids 4. Grafische Werkplaats 5. Theater aan het Spui 6. Regentenkamer
1
A. Inleiding Bij amendement rv 88.2012/f op het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2013-2016 ‘Haagse Nieuwe’ heeft de gemeenteraad besloten een Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap op te richten en hiervoor eenmalig € 200.000,00 beschikbaar te stellen. Het fonds is bestemd voor realistische en goed onderbouwde plannen van Haagse cultuurinstellingen die hun cultureel ondernemerschap blijvend versterken. Aanvragen voor het fonds worden in volgorde van binnenkomst behandeld. Er kunnen subsidies worden verstrekt totdat het fonds is uitgeput. Tot op heden zijn zes aanvragen met een bijdrage uit het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap (gedeeltelijk) gehonoreerd voor een totaalbedrag van € 99.211,00. Eén van deze toekenningen betrof een honorering onder voorwaarden. Twee aanvragen zijn afgewezen. Er resteert nog een budget van € 100.789,00. In dit Advies worden zes nieuwe aanvragen beoordeeld. De aanvragen zijn ambtelijk beoordeeld en besproken door Cultuur en Economie, resulterend in het volgende advies.
2
B. Adviezen Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap Gegevens aanvrager Nummer: 1 Aanvrager: Briza Gevraagd subsidiebedrag: € 29.300,00 Advies: Gedeeltelijk honoreren voor maximaal € 10.000,00 onder voorwaarden Inleiding Briza doet een beroep op het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap om drie projecten te kunnen realiseren om het ondernemerschap van het gezelschap blijvend te versterken. Het eerste project betreft een samenwerking met Q-plan, een website die haar betalende leden korting biedt bij de aanschaf van producten van aangesloten partijen. Voor ieder jaar dat een door Briza aangedragen lid is aangesloten bij Q-plan ontvangt het gezelschap een vaste vergoeding. Het tweede initiatief van Briza is het ontwikkelen en gaan aanbieden van creatieve workshops voor de zakelijke markt. Tot slot wil Briza een actieve crowd funding-strategie ontwikkelen om extra inkomsten te genereren via de website www.voordekunst.nl. Briza begroot de eenmalige investering en vaste kosten voor dit project in het eerste jaar op € 46.800,00. Hier staan verwachte inkomsten van € 17.500,00 tegenover. Ter dekking van het verschil vraagt Briza aan het Fonds een subsidie van € 29.300,00. In het tweede jaar verwacht Briza de inkomsten ruim te verdubbelen en een kleine winst te maken die in het derde jaar moet oplopen tot ruim € 10.000,00.
Beoordeling Wij zijn van mening dat de drie door Briza beschreven initiatieven alle van (financiële) waarde voor Briza kunnen zijn mits voor de verschillende projecten de juiste expertise en ervaring wordt aangetrokken. Het werven van een grote groep leden voor Q-plan, evenals het verleiden van donateurs om via de site www.voordekunst.nl geld aan Briza te doneren, vraagt een strategische marketing- en communicatieaanpak. Ook met betrekking tot het aanbieden van creatieve workshops voor het bedrijfsleven is het (tijdelijk) betrekken van de juiste externe expertise in onze ogen noodzakelijk voor het opbouwen van een duurzaam zakelijk netwerk en de acquisitie van een eerste groep opdrachtgevers. In de aanvraag beschrijft Briza echter niet welke expertise en ervaring van buiten de eigen organisatie wordt betrokken bij de ontwikkeling en realisatie van de drie initiatieven. De duiding ‘projectmanager’ in de begroting is te algemeen. Ook is in de aanvraag geen (opzet van een) marketing- en communicatieplan opgenomen. Met betrekking tot de begroting wordt opgemerkt dat de eenmalige (interne) ontwikkel- en begeleidingskosten voor de drie initiatieven aanzienlijk zijn - totaal € 32.500,00 – exclusief een post voor communicatie en marketing. Hierdoor ontstaat de indruk dat het ingediende voorstel nog niet helemaal is gerijpt; de begroting sluit niet aan op het inhoudelijke voorstel en de onderdelen marketing en communicatie behoeven uitwerking. Rekening houdend met de potentie van de drie projecten voor het ondernemerschap van Briza adviseren wij om een bedrag van maximaal € 10.000,00 aan Briza toe te kennen onder voorwaarde van indiening en goedkeuring van: - een beschrijving van de opzet en aanpak van de communicatie- en marketing inclusief de inzet van de beoogde professionele kennis op dit gebied; 3
-
een bijgestelde begroting per project met een sluitend dekkingsplan waarin de bijdrage vanuit het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap maximaal € 10.000,00 bedraagt.
Advies Briza een subsidie van € 10.000,00 te verlenen onder de voorwaarde dat Briza vóór 22 oktober 2013 een verder uitgewerkt plan indient dat voldoet aan de twee bovengenoemde voorwaarden.
4
Gegevens aanvrager Nummer: 2 Aanvrager: Arthena Gevraagd subsidiebedrag: € 5.000,00 Advies: Niet honoreren Inleiding Arthena verzorgt cursussen en workshops voor onder andere basisscholen, voortgezet onderwijs en op locatie in de regio Haaglanden. Arthena beoogt daarmee kinderen de kans te geven om te leren tekenen en schilderen en kennis te maken met onder andere Graffiti Art en Streetart. De organisatie werkt met een netwerk van docenten. Voor het starten van Arthena en ter dekking van de onkosten voor het opzetten van het bedrijf wordt bij het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap een subsidie van € 5.000,00 gevraagd. Het totaal van de opstartkosten is begroot op € 6.750,00. Beoordeling De ingediende aanvraag van Arthena beschrijft zeer beknopt en slechts in hoofdlijnen de plannen van het initiatief. De gevraagde bijdrage van € 5.000,00 is bedoeld om de onkosten voor het opzetten van het bedrijf te dekken. Arthena geeft ook nu al cursussen. Het is onduidelijk wat het oprichten van een bedrijf daarvoor dan meerwaarde heeft. Volgens de aanvraag levert het bedrijf geen noemenswaardig inkomen op waarvan iemand kan leven. Een financiële bijdrage leidt niet tot een sterkere onderneming. Advies Niet honoreren
5
Gegevens aanvrager Nummer: 3 Aanvrager: Boekids Gevraagd subsidiebedrag: € 25.000,00 Advies: Niet honoreren Inleiding Boekids heeft een plan geschreven voor een nieuw concept, Boekids on Tour. Met dit format beoogt de organisatie om de speciaal voor Boekids samengestelde programma’s te laten reizen in andere delen van Nederland. Door deze programma’s aan theaters en festivals te verkopen en een zogenaamd tweede leven te schenken, verwacht Boekids extra inkomsten te genereren. De organisatie vraagt een bijdrage aan het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap om met inhuur van externe expertise het concept te kunnen onderzoeken, verder uit te werken en een pilot te realiseren van Boekids on Tour in Nijmegen. Het onderzoek dat Boekids wil uitvoeren bestaat uit een aantal onderdelen. Zo is men voornemens een eigen productie te realiseren en hiervoor een verkenning uit te voeren naar opzet, partners en artistiek medewerkers. Daarnaast wil men het verdien- en organisatiemodel onderzoeken, evenals de behoeften en wensen van potentiële afnemers van de programma’s. De totale kosten voor het programma 2013-2014 van Boekids on Tour – onderzoek, ontwikkelen en pilot – worden door Boekids begroot op € 47.500,00. Met inkomsten uit entree en uitkoop en bijdragen van de gemeente Nijmegen en lokale fondsen verwacht Boekids zelf een bedrag van € 22.500,00 te kunnen genereren. Voor het resterende bedrag van € 25.000,00 wordt een bijdrage aan het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap gevraagd.
Beoordeling Het plan van Boekids om eigen producties in de toekomst ook als reizend programma te gaan verkopen aan theaters en andere festivals in Nederland is vanuit het oogpunt van ondernemerschap begrijpelijk. Indien er buiten Den Haag vraag naar deze programmering is en men bereid is hiervoor voldoende te betalen, kan dit resulteren in het vergroten van de eigen inkomsten. Uit het plan, en met name de begroting, blijkt echter niet dat het voorgestelde concept substantiële inkomsten gaat genereren. Ook wanneer de ontwikkelkosten van het concept Boekids on Tour en het artistieke programma buiten beschouwing worden gelaten, laat de voorgestelde begroting amper een verdienmodel zien: de kosten om de productie elders mogelijk te maken zijn nagenoeg even hoog als de verwachte inkomsten. Tot slot wordt opgemerkt dat het door festivals elders wegzetten van eigen programma’s zeker niet uniek is en Boekids al contacten heeft in Nijmegen, waardoor uitgebreid onderzoek naar inhoud, doelgroep, organisatie- en verdienmodel niet nodig zou hoeven zijn.
Advies Niet honoreren
6
Gegevens aanvrager Nummer: 4 Aanvrager: Grafische Werkplaats Gevraagd subsidiebedrag: € 14.020,00 Advies: Honoreren voor maximaal € 14.020,00 onder voorwaarden Inleiding Begin 2013 is een jong team aan de slag gegaan om de Grafische Werkplaats goed te positioneren binnen het culturele veld. Zij hebben verschillende initiatieven in gang gezet die hieraan moeten bijdragen. Men heeft aansluiting gezocht bij Hoogtij, is gestart met de Monday Printing Club en er worden workshops aan het voortgezet onderwijs aangeboden. Om verder te kunnen professionaliseren en de (nieuwe) initiatieven goed in de markt te kunnen zetten, acht de Grafische Werkplaats het noodzakelijk om de huisstijl en de website beter te laten aansluiten bij de doelgroep(en) en de huidige tijd. Voor het ontwerp van de nieuwe huisstijl van de Grafische Werkplaats wordt een pitch uitgeschreven onder jonge Haagse grafische ontwerpers. In de pitch is ook de opdracht opgenomen om de uitstraling (herkenbaarheid) van het pand aan de Prinsegracht te verbeteren. De vormgeving van de website wordt in dezelfde nieuwe huisstijl meegenomen. Daarnaast krijgt de site een webshop, een aantal extra functies zoals een reserveringsysteem voor werkplekken en een mogelijkheid om workshops en andere activiteiten te boeken en te betalen. De kosten voor de nieuwe huisstijl, inclusief het opknappen van de gevel, worden geraamd op € 11.000,00. De realisatie van de nieuwe website wordt begroot op € 7.020,00. Hierbij wordt uitgegaan van de inzet van vrijwilligers voor de realisatie van een aantal onderdelen. Ter dekking legt de Grafische Werkplaats een eigen bijdrage in van € 2.500,00. Via crowdfunding verwacht met een bedrag van € 1.500,00 te kunnen genereren. Aan het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap wordt een subsidie gevraagd van € 14.020,00. Beoordeling De Grafische Werkplaats geeft met de reeds geïnitieerde activiteiten zichtbaar prioriteit aan het goed positioneren van de werkplaats in het Haagse culturele veld. Het beter laten aansluiten van de eigen huisstijl en de website bij de doelgroep(en) en de huidige tijd is een logische volgende stap. De toevoeging van enkele voorzieningen en functies aan de website waardoor de service aan, en mogelijkheden voor gebruikers aanzienlijk worden vergroot, wordt gezien als een essentiële meerwaarde. De ‘opbrengsten’ van een nieuwe huisstijl en website zijn in belangrijke mate afhankelijk van de uitvoering van een (marketing- en) communicatiestrategie. In de aanvraag ontbreekt echter een plan van aanpak om na realisatie nieuwe gebruikers te werven die uiteindelijk de omzet van de Grafische Werkplaats moeten laten groeien. Om deze reden adviseren wij om de aanvraag van de Grafische werkplaats te honoreren voor maximaal € 14.020,00 onder voorwaarde van het indienen van een overtuigende marketing- en communicatiestrategie.
Advies De Grafische Werkplaats een subsidie van maximaal € 14.020,00 te verlenen onder voorwaarde dat vóór 22 oktober 2013 een marketing- en communicatiestrategie wordt ingediend die positief wordt beoordeeld.
7
Gegevens aanvrager Nummer: 5 Aanvrager: Theater aan het Spui Gevraagd subsidiebedrag: € 5.000,00 Advies: Honoreren Inleiding Theater aan het Spui wil een eigen conceptstore openen waar bezoekers van het theater zowel reguliere artikelen zoals mokken en t-shirts kunnen kopen, maar ook merkwaardige producten die aandacht trekken en zich goed lenen om te delen via sociale media. Foto’s van laatstgenoemde artikelen worden ook gepubliceerd via onder andere de maandkrant. Zo beoogt het theater deze producten en het eigen merk een leven te geven dat verder strekt dan de geijkte marketingtools. Met dit project richt Theater aan het Spui zich op het huidige publiek en hun sociale omgeving, nieuwsgierig nieuw publiek dat afkomt op de ‘buzz’ en op jonge mensen die het concept gaan omarmen. Voor de oprichting van de conceptstore moet Theater aan het Spui een investering doen om de eerste producten te ontwikkelen en een winkel in de foyer te realiseren. Hiervoor vraagt het theater een gemeentelijke bijdrage van € 5.000,00. Met een eigen bijdrage van € 8.000,00 en de verwachte omzet van het eerste jaar is de verwachting dat de conceptstore financieel quitte draait. Vanaf het tweede jaar moet de winkel een bescheiden winst gaan maken.
Beoordeling Theater aan het Spui heeft met het idee voor een conceptstore een experimenteel maar tegelijk overtuigend plan voorgelegd. Het idee om met bijzondere gadgets en producten de naamsbekendheid te vergroten, het eigen imago te versterken en aan een ‘community’ te bouwen, past in de huidige tijd van social media en beleving. Theater aan het Spui zet in het voorliggende plan helder uiteen hoe de conceptstore enerzijds theaterbezoekers en hun sociale omgeving aan het theater moet gaan binden en anderzijds (op termijn) extra inkomsten uit productverkoop worden gegenereerd. Tot slot geeft de keuze voor de genoemde jonge Haagse creatieven om de productlijn te ontwerpen, vertrouwen. Advies Honoreren
8
Gegevens aanvrager Nummer: 6 Aanvrager: Regentenkamer Gevraagd subsidiebedrag: € 5.085,00 Advies: Honoreren voor maximaal € 5.085,00 onder voorwaarden Inleiding De Regentenkamer heeft zichzelf tot doel gesteld om haar publieksbereik te vergroten en met name meer jonge mensen te verleiden om de concerten te bezoeken. Hiertoe heeft de organisatie een aantal initiatieven in gang gezet die moeten gaan bijdragen aan de realisatie van deze doelstelling. Zo wordt een deel van de programmering afgestemd op een jonge doelgroep en is een hernieuwde samenwerking met het Koninklijk Conservatorium op gang gekomen. De Regentenkamer zet ook in op het bereiken van jonge mensen via sociale media. Het promotieteam is versterkt met leden die bekend zijn met deze specifieke vorm van communicatie. Een meer intuïtieve samenwerking tussen de huidige website van de Regentenkamer en Facebook en Twitter is volgens de stichting hiervoor wel noodzakelijk, evenals een nieuwe frisse en moderne uitstraling. De kosten voor de bouw van een nieuwe website, die voldoet aan de in de aanvraag geschetste wensen, bedragen € 7.260,00. Met sponsoring, een verjaardagsactie en een bijdrage uit eigen middelen heeft De Regentenkamer een bedrag van € 2.175,00 beschikbaar. Voor het resterende bedrag van € 5.085,00 wordt een beroep gedaan op het Fonds Stimulering Cultureel Ondernemerschap.
Beoordeling De Regentenkamer wil het huidige (trouwe) publiek uitbreiden met nieuwe, voornamelijk jonge publieksgroepen om de omzet te vergroten. Om dit te realiseren wordt de programmering deels aangepast, is men samenwerking aangegaan met muziekinstellingen zoals het Koninklijk Conservatorium en worden nieuwe activiteiten geïnitieerd. Een goede en aantrekkelijke (mobiele) website met een koppeling met social media is ondersteunend aan de ambities van de Regentenkamer. Dat de organisatie prioriteit geeft aan de komst van een nieuwe website blijkt uit het feit dat men hiervoor tijdens de viering van de eigen verjaardag een inzamelingsactie heeft gehouden, er een sponsor is gevonden en de Regentenkamer ook zelf een bedrag bijdraagt. Na het gereedkomen van de website is strategische marketing en communicatie essentieel om een maximaal rendement uit de investering te realiseren. In het plan ontbreekt het echter aan een dergelijk plan van aanpak. Om die reden adviseren wij om de aanvraag van de Regentenkamer te honoreren voor maximaal € 5.085,00 op voorwaarde dat men een overtuigend marketing- en communicatieplan indient.
Advies De Regentenkamer een subsidie van maximaal € 5.085,00 te verlenen onder voorwaarde dat vóór 22 oktober 2013 een marketing- en communicatieplan wordt ingediend en positief wordt beoordeeld.
9
