Advent
Kerkblad November 2014
Van de redactie Inhoudsopgave
Beste mensen,
Herfst
2
Bij de diensten
3
Pastorale berichten
4
Van de Kerkenraad
6
College van Kerkrentmeesters
7
Kerkelijke stand
8
College van Diakenen
9
Werkgroep Vieren
11
Commissie Vorming & Toerusting
12
Commissie Praag
13
Lichtpuntjes
15
Boeken!
17
Diversen
18
Jeugdpagina
19
Colofon
20
In de tijdsperiode van dit kerkblad sluiten we weer een kerkelijk jaar af en gaan op weg met de advent, een gevoelsmatig soms wonderlijke combinatie. De laatste zondag van het kerkelijk jaar, met het herdenken van mensen die we hebben verloren, past bij een herfstmelancholie. Kun je dan daarna weer zomaar overschakelen naar een verwachting van hoop op de toekomst? In de overweging schetst Riet Baars hoe die brug kan worden geslagen door vertrouwen. Het is goed om te zien hoe, ondanks weinig optimistische vooruitzichten, we zeker niet passief afwachten wat ons als kerk overkomt. In de bijdrage vanuit de kerkenraad kunt u lezen dat we op eigen manier willen werken aan de doelstellingen van het landelijk project ‘De Zorgzame Kerk’. Ook uit de diverse bijdragen van de diaconie blijkt de inzet op vele verschillende terreinen. U moet zich de gemeenteavond van 20 november niet laten ontgaan. De behandeling van de begroting voor 2015 is een taak voor ons allemaal en daarna gaan we kennismaken met de Bijbel in gewone taal. Ik wijs u verder op de uitnodiging van Janneke Bron over de avond op 11 december in Ravenstein. Beide van harte aanbevolen. Ik sluit af met een adventsgedicht van Huub Oosterhuis. Het is een geloofsbelijdenis en verwijst naar de komst van het licht in Genesis en de aankondiging ervan in het evangelie van Johannes. Lichtverhaal Schitterend licht uit duizend bewegingen water wind over water prevelend aanstormend opspattend water zoals ik ziende de zon op het water het eeuwige licht denk zo, mijn ogen verdwalend in waterdichte verte, denk ik dat gij bestaat die over donkere afgrond licht heeft geroepen – schittergedachte schitterlichtverhaal Hans van Sprang
1
Ter overweging Herfst En je realiseert je des te meer hoe kwetsbaar de natuur is, hoe kwetsbaar het leven.
Nu het herfst is weten we dat over enkele weken de winter voor de deur staat. We weten ook dat na een paar maanden de winterjas weer in de kast kan omdat het lente wordt. We kijken vooruit, want de seizoenen gaan door. Hoe die seizoenen zichzelf inkleuren dat weten we van tevoren niet. Wordt het een strenge winter of – zoals afgelopen jaar – een zachte winter? Wordt het guur weer of krijgen we dagen met strenge vorst en heldere blauwe luchten? De grote lijn van de verschillende seizoenen bieden ons houvast. We weten wanneer de bollen in de grond moeten en wanneer we de bloei van deze bolgewassen kunnen verwachten en onze tuin weer volop kleur krijgt. We weten wanneer de ganzen vertrekken en wanneer we ze weer zien neerstrijken op de akkers. We weten dat de dagen nu korten en dat het na 21 december weer langer licht wordt. Maar nu voel je wellicht de melancholie van het einde van de zomer en de vergankelijkheid van schoonheid, want die prachtige rode en gele bladeren gaan vallen. En het bos begint zompig te ruiken. In de herfst kan de storm grauwe wolken langs de lucht doen jagen en bladeren doen opwaaien tot grote rottende hopen. En dan staan de bomen opeens kaal en donker afgetekend tegen de grijze hemel. De herfst is een loslaatproces.
Zo kan de wisseling van de seizoenen een beeld zijn van ons leven. Hoe ervaren we onze levensseizoenen? In de Bijbel lezen we regelmatig over de wisseling van de seizoenen in het leven van mensen. Misschien ervaren we ons geloof ook zoals het wisselen van de seizoenen. De ene dag lijkt het alsof de zon volop schijnt en ervaren we iets van Gods nabijheid en liefde. Een andere keer lijkt het allemaal wat verdwenen te zijn, treedt de winter in. Het gaat met ups en downs. En hoe kunnen we ons dan vasthouden aan die geloofsseizoenen? Door alles heen mag er toch iets zijn waar wij ons aan mogen vasthouden: de liefde van God. Als een bron van warmte en licht. Deze liefde blijft bij de mensen door de geloofsseizoenen heen. God de Eeuwige slaat steeds weer als een mantel liefde en geborgenheid om ons heen. Zodat we in alle ups en downs steeds weer mogen opstaan. Opstaan om aan het licht te komen, zodat ook wij in staat blijven lichtdragers te zijn voor anderen. Herfst De blaren vallen, vallen als van ver, als welkten in de hemel verre tuinen; ze vallen met ontkennende gebaren. En in de nachten valt de zware aarde uit alle sterren in de eenzaamheid. Wij allen vallen. Deze hand zal vallen. En kijk je naar de andere: het is in alle. Maar Eén is er. Hij vangt dit vallen oneindig teder in zijn handen op. Rainer Maria Rilke Riet Baars
2
Bij de diensten Kerkdiensten Zondag 23 november Gedenken van de overledenen 10.00 uur, ds. H. Spoelstra Zondag 30 november Eerste adventszondag 10.00 uur, ds. ds. D. van der Vaart, Uden 12.00 uur: Noenviering Zondag 7 december Tweede adventszondag 10.00 uur, mw. R. Baars Zondag 14 december Derde adventszondag 10.00 uur, ds. H. Spoelstra
11.30 uur: Up High Elke zondag is er kinderkerk voor de kinderen van 4 t/m 12 jaar. Elke eerste zondag van de maand is er in de Pinksterterp koffiedrinken na de dienst. Elke derde zondag van de maand is er na de dienst een concert in de kerkzaal (tenzij anders aangekondigd op de website). Tevens worden elke derde zondag van de maand in de hal van de kerk levensmiddelen ingezameld ten behoeve van de Voedselbank.
Bij de diensten Zondag 16 november gaat het in Matteüs 25:31-46 over wat je een kerntekst van de Bijbel zou kunnen noemen met de woorden van Jezus: ‘Alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan.’ Hier ligt een, zo niet dé basis voor de diaconie. Als ik het wel heb, komt hier ook die ‘andere’ naam van de Franciscanen vandaan: de Minderbroeders. Zondagslied is LB 1007, ‘Brood zal ik geven’, geschreven op het evangelie, met twee melodieën die beide klinken. We gaan het oefenen! De melodie is van Wim Ruessink, cantor en organist in Winterswijk. We vieren ook het avondmaal in deze dienst. Zondag 23 november, de laatste zondag van het kerkelijk jaar, gedenken we degenen die uit de kring van de gemeente zijn weggevallen het afgelopen kerkelijke jaar. Daarnaast is er ook aandacht voor wie binnen en buiten de gemeente te maken heeft gehad met verlies. Wie dat wil kan een kaars aansteken ter gedachtenis. Nabestaanden kregen een uitnodiging en zullen aanwezig zijn in de dienst. Het rooster geeft voor deze laatste zondag van het kerkelijk jaar een tekst uit Matteüs die gaat over het einde der tijden. Naar mijn idee vergt die tekst te veel uitleg en is deze ‘te zwaar’ voor deze zondag. Ik kies nog even voor Genesis, het laatste hoofdstuk, hoofdstuk 50 (met een stukje 49). Het gaat over de dood van Jakob. Zondag 30 november, eerste advent, geeft het leesrooster een tekst uit Marcus,
hoofdstuk 13:24-37. Over de Mensenzoon die komt ‘op de wolken, bekleed met grote macht en luister’ (vs 26). En de vijgenboom die de zomer aankondigt als zijn takken uitlopen. Een oproep om waakzaam te zijn! Wat verwachten wij, Wie verwachten wij? De kinderkerk start met het adventsproject. Lied van de week is LB 460, geschreven voor de eerste advent, op de Marcuslezing, van Huub Oosterhuis en Bernard Huijbers. Zondag 7 december, tweede advent, een lezing uit Johannes, 1:19-28. Aan Johannes de Doper wordt gevraagd of hij soms de Messias is. Nee, zegt Johannes, maar dan volgt een cryptische verwijzing naar Jezus: ‘Maar in uw midden is iemand die u niet kent.’ Wat bedoelt Johannes? Lied van de week is LB 458, een melodie uit het Schotse Iona, op een tekst van Joke Ribbers: ‘Zuivere vlam, verdrijf met je licht de angsten van ons hart.’ Zondag 14 december, derde advent, ook Johannes, 3:22-30. Al weer een getuigenis van Johannes de Doper over Jezus: ‘Hij moet groter worden en ik kleiner’. En alweer enigszins cryptisch. Want wat is groot in dit verband en wat klein? Beroemd? Nagevolgd? De profeet Jesaja spreekt vanuit het Oude Testament over ‘een nieuwe hemel en een nieuwe aarde’. Misschien ligt daar de sleutel? Lied van de week LB 772, geschreven op Jesaja, nieuw, maar het proberen waard! Henk Spoelstra
3
Pastorale berichten Pastorale berichten Wij leven mee Bij Lars en Gea Vermeer-Visscher uit Berghem werd op 3 oktober een dochter geboren, Myrthe Helena. ‘Blij en gelukkig zijn wij met de geboorte van onze dochter’, zegt het geboortekaartje. Een hartelijke felicitatie ook vanaf deze plaats en alle goeds gewenst aan het jonge gezin! Bij Aiman en Bertine Attia-van Norden werd een zoon geboren, Melle Aiman, broertje van Tjomme. Op het geboortekaartje de woorden ‘Verwachting werd verwondering’. De kleine Melle kwam wat te vroeg en kwam in de couveuse. Inmiddels is hij thuis en komt hij verder op krachten! Ook voor jullie een hartelijke felicitatie en alle goeds! Er is weer een uitnodiging uitgegaan naar ‘de middengroep’, kerkleden tussen 25 en 45 jaar. Op zaterdag 15 november is er een maaltijd in de kerk. In april een positieve ervaring, we hopen op een even positief vervolg! Er zijn nogal wat mensen die te maken hebben met ziekte. Niet iedereen stelt het op prijs als de naam genoemd wordt in het kerkblad. Ik zal dat dan ook niet doen. Gedenken wij wie ziek zijn, ook in onze gebeden. Wij gedenken Op 30 oktober overleed in de leeftijd van 89 jaar Frankje Stehouwer-Steenbeek. Eigenlijk kwam haar overlijden plotseling, want ze was nog bijzonder vitaal en woonde zelfstandig. Boven de rouwkaart stond een (Frans) gedicht in haar handschrift: ‘Je moet niet treuren over wat voorbij ging, je moet je verheugen over wat geweest is’. Het tekende haar levensinstelling: nuchter en praktisch. Tegelijk wist zij bijvoorbeeld bijna alles over de bende van Oss – zij kwam als kind van zeventien vanuit Amersfoort naar Oss omdat haar vader bij de marechaussee zat. Ze trouwde in Oss met ir. Willem Stehouwer en is altijd in Oss gebleven. Hij overleed jaren geleden. Ze gaf me bij het kennismaken een boek mee omdat de nieuwe dominee wel iets moest weten van de achtergrond van de stad waar hij predikant werd. Ze heeft zich altijd nauw verbonden geweten met haar protestantse achtergrond, leefde op afstand mee toen kerkgang moeilijk werd. We hebben haar leven overdacht in een dienst in het rouwcentrum van Van Lith aan de Docfalaan op woensdag 5 november. De tekst stond al lang vast: haar trouwtekst, 1 Korintiërs 13: 1-13, over de liefde. De liefde zoals Paulus die beschrijft is concreet,
moet gedaan worden, geleefd. Zij trouwde een weduwnaar met twee kinderen, en kreeg samen met hem nog een zoon. Alle drie kinderen zijn haar eigen geweest en alle drie spraken met even veel respect en liefde over hun moeder. Liefde die gedaan wordt, geleefd. Zo heeft zij ook veel zorg en liefde terug gekregen van kinderen en kleinkinderen. Omdat zij nog zo meedeed in de kring van familie en vrienden zal zij extra gemist worden. Dat goede herinneringen het gemis warme kleuren mogen geven. Frankje Stehouwe-Steenbeek, geborgen in Gods liefde. Op 5 november overleed in de leeftijd van 80 jaar Jaap Makkes, Begijnenstraat 24B. Reizen (en verhuizen) werd een kenmerk van zijn leven. Hij werd geboren in Indonesië en maakte daar de verschrikkingen van de oorlog mee. Na de oorlog ontmoette hij na een periode in Nederland – de autoschool in Driebergen, zijn vrouw Fredy in NieuwGuinea. Samen gingen ze naar Congo vanwaar ze in 1960 moesten vluchten. Oss bood onderdak, maar niet voor lang want er werd verhuisd naar Canada. Dat was niet definitief want na een aantal jaren overzee kwam Oss weer in beeld. Ook de kerk, want Jaap Makkes werd jeugdouderling in de tijd van ds. Van Lienden. In de loop der jaren openbaarde zich de ziekte van Parkinson die hem meer en meer belemmerde in zijn bewegingen. Uiteindelijk ging hij met zijn vrouw in De Wellen wonen en daar leerde ik hen ongeveer een jaar geleden kennen. Contact was goed mogelijk maar niet gemakkelijk. De afgelopen weken werd hij steeds zwakker en zijn lichaam gaf het op. Tijdens de crematieplechtigheid in Uden hebben degenen die met hem verbonden waren in de verschillende generaties de diverse periodes uit zijn leven geschilderd, ook de intense verbondenheid met zijn vrouw en kinderen, zijn gezin. We hebben Psalm 23 gelezen in de berijmde versie, een psalm die hem dierbaar was. Onze gedachten en gebeden gaan uit naar allen die met hem verbonden waren. Henk Spoelstra *** Uitnodiging ‘middengroep’15 november Evenals dit voorjaar is er weer een uitnodiging uitgegaan aan de 25-45 jarigen en eventuele kinderen, voor een maaltijd in de kerk op zaterdagmiddag 15 november van 16.00 tot 18.30 uur. Het was in april een
4
Pastorale berichten geanimeerde bijeenkomst om op informele wijze (nader) kennis te maken. En de meegebrachte maaltijden leverden een kleurig geheel op. We spraken toen af in het najaar een vervolg te organiseren. Ook omdat er een aantal reacties waren in de trant van ‘leuk initiatief, maar ik kan die dag niet’. We hopen voor diegenen dat deze datum wel schikt. Ook kwamen er reacties naar aanleiding van publicatie in het kerkblad: ‘Leuk initiatief, maar ik val er net buiten.’ Laat dat geen beletsel zijn! De leeftijd heeft iets arbitrairs. De uitnodigingen zijn al verzonden maar wie op grond van dit stukje mee wil doen: van harte welkom. Opgeven graag bij ondergetekende. Wat we doen: bij koffie en thee kennismaken, samen eten, en nadenken over de vraag wat we zouden willen van en met de kerk. Henk Spoelstra Samen een boek lezen Ik kreeg via de mail een aantal reacties op het stukje in het vorige kerkblad over het samen lezen van een boek. Er werden zelfs al voorstellen gedaan! Graag nodig ik geïnteresseerden uit om in de kapel van de Paaskerk van gedachten te wisselen over een leeskring. Omdat ik nog niet kan beoordelen of overdag tot de mogelijkheden behoort dan ook een avond: woensdagavond 26 november van 19.00 tot 20.00 uur. Degenen die reageerden krijgen per mail deze datum nog door, maar wie graag poolshoogte wil komen nemen: welkom! Henk Spoelstra Gemeentevergadering Op donderdag 20 november is er een gemeentevergadering in de Pinksterterp. Zoals gebruikelijk komen daar de cijfers van diaconie en kerk aan de orde. Het inhoudelijke deel na de pauze is gewijd aan de Bijbel in Gewone Taal (BGT) die zeer recentelijk (oktober) verscheen. Als altijd is er kritiek op deze nieuwe vertaling, maar ook klinken er veel positieve geluiden. Kort geleden hebben we in de dienst gelezen uit deze vertaling. Op de gemeentevergadering willen we een aantal (bekende) passages samen lezen, gelegd naast de teksten uit de inmiddels gebruikelijke Nieuwe Bijbel Vertaling (NBV). Wat doet deze nieuwe vertaling, voegt die iets toe, horen we de teksten anders? We gaan er met elkaar over in gesprek. Welkom! Namens de kerkenraad, Henk Spoelstra ***
Wij leven mee Mevrouw Nel Baas-Hoek, Paganinistraat, is vanuit De Wellen weer thuisgekomen. Mevrouw Bep Vos-Lokhorst, Kortenhorststraat, verblijft voor revalidatie in de St. Maartenskliniek in Nijmegen. Begin oktober werd mevrouw Bep Panneman, Titus Brandsmalaan, in het ziekenhuis opgenomen vanwege een CVA. Inmiddels verblijft zij alweer enkele weken in De Wellen voor revalidatie. Mevrouw Sjoukje Kuipers, Chopinlaan, onderging 3 november een heupoperatie. We wensen hun en ook de zieken die niet genoemd zijn van harte veel sterkte en herstel toe. Wij gedenken Op woensdag 1 oktober overleed – geheel onverwacht – in de leeftijd van 86 jaar mevrouw Bertie Mink-Groeneveld. Bertie Groeneveld werd in 1928 geboren in Dordrecht en trouwde in 1952 met Jan Mink. Samen kregen zij vier kinderen: een dochter en drie zonen. Ze kregen klein- en achterkleinkinderen. Voor Bertie, als familieen mensenmens, een enorme bron van vreugde. Voor hen allen is haar plotselinge overlijden een enorme slag. Op 7 oktober namen we afscheid van haar in een dankdienst voor haar leven in de Paaskerk, waar zij zoveel sporen achterlaat. We lazen psalm 23, over de goede Herder die steeds met ons optrekt, ook als het leven tegenslagen kent. Aan Zijn liefde en zorg mag je je toevertrouwen. Hij wil ons leiden naar Huis. Jan, de kinderen en enkele kleinkinderen belichtten elk op hun wijze het leven van Bertie. Vanuit de Paaskerk hebben we haar begeleid naar haar laatste rustplaats op begraafplaats Hoogen Heuvel. Moge God Jan, de kinderen en kleinkinderen, nu zij zonder Bertie verder moeten, met Zijn liefde en zorg omringen. November is de maand waarop wij het kerkelijk jaar afsluiten. Op de laatste zondag van het kerkelijke jaar herdenken wij onze dierbaren die ons zijn ontvallen. Dat roept bij ons allerlei gedachten en emoties op. Ik kwam een gedicht tegen van Sytse de Vries en wil u dit niet onthouden: Aan mensen hebt Gij uw liefde gehecht, hen kent Gij naam voor naam en nooit vergeet Gij hoe wij heten. Gij bundelt ons tot een hechte schoof, 5
Van de Kerkenraad een gemeenschap van heiligen, die elkaar leren zien met uw ogen. Noem ook ons uw gezegenden, die uw Naam niet verzwijgen, uw liefde niet ontkrachten maar heiligen met ons leven zelf. Zo hebben velen vóór ons geleefd. Zij zijn gestorven maar blijven voor U onvergetelijk. Verbind ons met hen
en beweeg ons hun tocht te vervolgen en te volbrengen als Hij deed, Jezus onze Leidsman. U allen wens ik veel troost en licht toe als duisternis en verdriet u overmant. Ten slotte: ook de komende tijd zal ik nog een aantal dagen afwezig zijn in verband met cursussen. In het voorjaar van 2015 volgen dan nog terugkomdagen. Een hartelijke groet, Riet Baars
Berichten uit de Kerkenraad We zijn weer volop in bedrijf en zelfs de herfstvakantie ligt alweer achter ons. 23 november gaan we ons kerkelijk jaar afsluiten en beginnen we met de adventsweken. Elk seizoen heeft zo haar eigen karakter en werkzaamheden. Regelmatig hebben we de discussie over hoe wij vandaag en morgen kerk willen en kunnen zijn. ‘De Zorgzame Kerk’ is een project van PKNNederland. Van de Protestantse Kerken Nederland kwam de vraag of wij als Protestantse Kerk van Oss en omstreken willen meedoen met een pilot (proef). Op 16 oktober hebben we samen met zo’n 35 gemeenteleden geluisterd naar een uitleg over wat het meedoen aan deze pilot voor ons als gemeente zou kunnen betekenen. Het project bestaat uit een viertal pijlers. 1. Kerk als schakel (het kerkgebouw inzetten voor zorg- en welzijnsactiviteiten) 2. Kerk als knooppunt (aandacht voor levensvragen van mensen in de wijk) 3. Zorgmaatjes (zorg bieden aan zorgafhankelijke mensen die dreigen in een isolement te raken) 4. Lokale lobby (opkomen voor de belangen van mensen die voor hun zorg afhankelijk zijn van de burgerlijke gemeente). Het gaat in deze discussie niet over het vraagstuk of dit taken zijn voor een kerk, want daarover is binnen de kerkenraad geen enkele discussie. Alle genoemde taken zijn reeds in uitvoering of binnen het aandachtsgebied. Kerkenraad, diaconie en heel veel vrijwilligers zijn op dit moment reeds betrokken bij de uitvoering van bovengenoemde pijlers. Heel vaak ook via instellingen en organisaties binnen onze
burgerlijke gemeente en/of in samenwerking met andere kerken en parochies. Met de inhoud van het vertelde verhaal kunnen we zeker bestaande situaties verder optimaliseren. De vraag die wij als kerkenraad nu moeten beantwoorden, is of wij één van de vijf gemeenten in Nederland willen zijn die in een pilot willen onderzoeken of de genoemde vier pijlers of een enkele daarvan vanuit onze kerk kunnen worden opgezet. Als wij daar ‘ja’ tegen zeggen krijgen wij een half jaar de tijd om te beslissen of we daar mee door willen gaan. Ja zeggen om mee te doen aan deze pilot betekent dat we gebruik kunnen maken van 75 uur ondersteuning, maar ook twee coördinatoren moet leveren, die een vrijwilligersnetwerk moeten gaan opzetten. Een belangrijke afweging voor ons als kerkenraad is: wat levert het ons op als wij nu willen meedoen. Tijdens de discussie op 16 oktober is door een aantal deelnemers geopperd dat aansluiten bij gelijkwaardige projecten die al lopen binnen onze gemeentegrenzen, een betere optie is dan zelf als kerk daarin ook zo’n project op te zetten. Het vinden van twee geschikte coördinatoren is een voorwaarde voor het kunnen slagen van de pilot. Als kerkenraad hebben we besloten dat nu instappen niet verantwoord is, mede omdat ook nog niet genoeg duidelijk is wat onze speerpunten voor de komende jaren zijn of gaan worden. Namens de kerkenraad, Albert Rozema
6
Van de Colleges Gemeentevergadering 20 november De kerkenraad nodigt u uit tot het bijwonen van de gemeentevergadering op donderdag 20 november 2014 in de Pinksterterp, aanvang 19.30 uur.
De begrotingsstukken zijn verkrijgbaar op het kerkelijk bureau op dinsdagmorgen van 09.00 tot12.00 uur en in de hal van de Paaskerk. Henk Visscher
Agenda: 1. Opening door de voorzitter Albert Rozema 2. Behandeling en goedkeuring begroting 2015 Diaconie 3. Behandeling en goedkeuring begroting 2015 Kerk 4. Pauze 5. Introductie in de Bijbel in Gewone Taal door Henk Spoelstra en Riet Baars 6. Sluiting
Waar zijn de kleine avondmaalsbekers? Voor avondmaalsviering in kleine kring beschikt de diaconie over kleine avondmaalsbekers. Maar de doos met zes bekers is nu, ondanks grondig zoeken in Paaskerk en Pinksterterp, nog niet gevonden. Informatie die kan helpen bij het terugvinden van de bekers is van harte welkom bij Albert Rozema (tel. 625079) of Henk Visscher (tel. 625520)
Na de vergadering is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten met een hapje en een drankje.
College van Kerkrentmeesters Kerkelijk Bureau Kerkblad abonnement € 20 per jaar, van 01-01 t/m 31-12 Collectebonnen (vellen) verkrijgbaar voor aanvang van de eredienst bij de boekentafel, van resp. € 20 en € 25 (waardebonnen € 1,00 en € 1,25). Rekeningnummer NL22 RABO 0170 4855 01 t.n.v. Paaskerk te Oss. Het College van Kerkrentmeesters houdt zich de komende maand bezig met het bespreken van de begroting op de gemeenteavond op 22 november en de voorbereiding van de actie Kerkbalans 2015. Over de begroting valt te zeggen dat er na een aantal bezuinigingen een sluitende begroting kan worden gepresenteerd. Ondergetekende hoopt op goedkeuring van de begroting, zodat we in 2015 deze kunnen gaan uitvoeren. Ik wil u allen aan het einde van het jaar ook nog een keer attent maken op de mogelijkheid tot het opstellen van een overeenkomst ‘Periodieke gift in geld’. Deze overeenkomst gaat u aan voor een periode van 5 jaar en heeft voor u als voordeel dat het jaarlijks te schenken bedrag voor 100 procent aftrekbaar is van de inkomstenbelasting. Dit in tegenstelling tot de normale jaarlijkse gift die maar ten dele aftrekbaar is omdat er 1 procent van het inkomen dient te worden afgetrokken en alleen het resterende bedrag meetelt voor de belastingaftrek. Vóór 2014 was deze regeling alleen mogelijk via een akte die bij de notaris moest worden opgesteld, maar vanaf 1 januari kan dit worden gedaan via een
formulier dat van de website van de Belastingdienst kan worden gedownload. Het geeft u het voordeel dat u een hoger bedrag terugkrijgt, en de kerk hopelijk een hogere Vrijwillige Bijdrage als u besluit om dit voor een deel ook aan de kerk over te maken. Het geld is altijd welkom, zeker in deze tijd van dalende inkomsten aan Vrijwillige Bijdrage. Het is nog mogelijk om deze overeenkomst tot 15 december op te stellen en door de voorzitter van het College van Kerkrentmeesters te laten tekenen. U kunt dan voor de aangifte van 2014 al gebruikmaken van deze gunstige regeling. Uiteraard van harte aanbevolen. Verder wil ik na het overleg met de groep kosters een oproep aan u doen: Wij willen graag de groep kosters uitbreiden met minimaal één persoon, indien mogelijk met twee personen. De huidige groep bestaat uit vijf mannen en één vrouw en het zou mooi zijn als zich ook vrouwen aanmelden voor deze functie. De kosters hebben nu één keer in de vijf weken op zondag dienst en wij willen door het aantrekken van één of meer vrijwilligers de frequentie verlagen. Voor vragen over de inhoud van de functie verwijs ik graag naar Jan v.d. Giessen, hij 7
Van de Colleges kan u alle informatie geven. Ik hoop op een aantal positieve reacties. Met vriendelijke groet, namens het College van Kerkrentmeesters, Peter van den Berg, voorzitter
Wijziging telefoonnummer Vanaf heden zijn zowel de Paaskerk als de Pinksterterp bereikbaar via één telefoonnummer: 0412-632209
Kerkelijke Stand 24 september tot 28
oktober 2014
Overleden 1/10 Mevr. B.J. Minkjaar
Groeneveld, Acacialaan 4, Oss, 86
Geboren Myrthe Helena, dochter van Reut 507, Berghem
Lars en Gea Vermeer-Visscher, ’t
Verhuisd Mevr. M.H.J. Kulk-Kuipers, Mozartlaan 60, Heesch Mevr. N. Baas, Karel IJzerkampen 4, Nuland
Woutkensstraat 16, Heesch naar Doormanstraat 85, Oss naar
8
Van de Colleges College van diakenen Economische effect In termen van economische effecten, veroorzaakt onnodig voedselafval hoge kosten voor afvalbeheer. Dergelijke kosten behelzen het onderhoud van stortplaatsen als ook transportkosten, operationele kosten in de zuiveringsinstallaties, en in sommige gevallen de kosten van afvalscheiding.
Wenskaarten voor Vierde Wereldbeweging Na de kerkdienst van 30 november zal Jan Teuwen, zoals elk jaar, in onze kerk wenskaarten verkopen voor de Vierde Wereldbeweging. Door deze kaarten te kopen en te versturen levert u een bijdrage aan de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting van mensen die in problemen geraakt zijn. Vaak (en soms lijkt dat terecht) krijgen ze zelf de schuld van die problemen. De internationale beweging ATD Vierde Wereld zet zich in met én voor achtergestelde mensen om hun isolement op te heffen. Met de opbrengst van de kaarten worden onder andere straatbibliotheken en andere culturele activiteiten bekostigd. ‘Waar mensen gedoemd zijn in armoede te leven, worden de Rechten van de Mens geschonden. Zich verenigen om die rechten te doen eerbiedigen is een dure plicht.’ (Joseph Wresinski, oprichter ATD Vierde Wereld) Duurzaamheid – Food Waste Voedselverspilling een ver-van-je-bedshow? Nee hoor! In Nederland alleen al verspillen we ongeveer één derde van ons voedsel. Voedselverspilling is het weggooien van eten dat nog goed en eetbaar is. Waarom en hoe word er zo veel verspild? Bijvoorbeeld omdat de groente niet aan de cosmetische eisen voldoet, er te strikt omgegaan wordt met houdbaarheidsdata of omdat we meer kopen dan we op kunnen eten. Deze redenen liggen deels bij de consument maar ook bedrijven en supermarkten spelen hier een rol in. Waarom is voedselverspilling tegengaan belangrijk? Het verspillen van voedsel heeft grote ecologische, economische en sociale gevolgen. Hoe komt dat ?
Sociale gevolgen Het verspillen van voedsel roept ook maatschappelijke vraagstukken op, met name gezien de huidige wereldwijde financiële crisis, stijgende voedselprijzen en internationale voedseltekorten. Naar schatting een derde tot de helft van alle huidige voedselproductie eindigt verspild. Inmiddels heeft wereldwijd onderzoek aangetoond dat 12 procent van de wereldbevolking ondervoed is. Kwaliteitsstandaarden van voedsel van grotere instanties bepalen de afname en verspilling van de landbouwgewassen. Voedsel dat zoals wanneer het een plekje heeft, afwijkt van de norm wordt in de meeste gevallen verspild en komt überhaupt al niet bij de consument terecht. Boeren in veel landen kunnen hierdoor maar een deel van hun oogst verkopen aan bedrijven uit westerse landen. Dit komt doordat de consument liever geen kromme komkommers of appels met een bruin vlekje koopt. Hoeveel voedsel verspilt de consument per huishouden? Huishoudens kopen 368 kilogram per inwoner per jaar aan vast voedsel in. Vast voedsel is inclusief melkproducten en olie, maar exclusief dranken. Daarvan is 19 kilogram onvermijdbaar voedselverlies, dus is 349 kilogram eetbaar. Van die eetbare hoeveelheid wordt per inwoner 47 kilogram (32 kilogram via het huishoudelijk afval en naar schatting 15 kilogram via alternatieve routes) verspild, wat neerkomt op 13,6 procent van het eetbare voedsel (47 kg/349 kg). Per huishouden is dat zo’n 105 kg per jaar. Voor heel Nederland komt de verspilling van consumenten op 0,8 miljard kilo per jaar. Top 5 meest verspilde producten, exclusief dranken (in kilogram) Melk en melkproducten Brood Groenten Fruit Sauzen, oliën en vetten 9
Van de Colleges Hoeveel geld is er gemoeid met verspilling? De Nederlandse consument gooit voor naar schatting voor € 2,5 miljard aan eetbaar (vast) voedsel per jaar weg. Dat is zo’n € 340 per huishouden. Per persoon is dat ruim € 150. Met voedsel gooi je dus niet alleen geld weg, maar ook de energie die in de teelt, verpakking, transport, koeling en bereiding van voedsel is gestoken. Met elke kilo voedsel die je weggooit, gooi je eigenlijk 1,3 liter benzine weg. In de top 3 van producten die het meest bijdragen aan de klimaatbelasting door verspilling, staat vlees bovenaan, gevolgd door zuivel en groente. Zuivel heeft per kg niet zo’n heel hoge klimaatbelasting, maar we gooien er veel van weg. Groente gooien we ook veel weg, plus dat een deel van de groente ingevlogen wordt, of in de verwarmde kas geteeld. Dit tikt aan in klimaatbelasting. De klimaatbelasting van deze top drie draagt voor meer dan de helft bij aan de totale klimaatbelasting van verspilling. Met het terugdringen van de verspilling van met name deze productgroepen is dus klimaatwinst te behalen. Kiezen we vaker voor lokale en seizoensproducten dan zouden we al met z’n allen een goede stap in de goede richting (en portemonnee) doen. Inloophuis HOI Inmiddels bestaat het inloophuis 3,5 jaar. Steeds meer bezoekers weten de weg te vinden naar het inloophuis. Op beide openingsdagen komen er gemiddeld tussen de 10 en 15 bezoekers. Mocht u een keer willen komen kijken, dan bent u van harte welkom op donderdag tussen 9.30 en 12.00 uur. Op zondag is HOI geopend van 14.30 tot 17.00 uur. HOI is tevens op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Met name voor de zondag! Als vrijwilliger ontvangt u de gasten, schenkt u koffie of thee en heeft u met een praatje en een luisterend oor aandacht voor de gasten. Zowel voor de donderdagmorgen als de zondagmiddag worden vrijwilligers gezocht. Gastvrouw of gastheer kan veel voldoening geven wanneer je merkt dat mensen het zo naar hun zin hebben. Een gast van de zondagmiddag zei eens: ‘Ik dank God op mijn blote knieën dat ik dit gevonden heb.’ Mocht u interesse hebben, dan kunt u contact opnemen met Bert Jansen Venneboer, 06-
38891404 of stuurt u een mailtje naar
[email protected]. We nemen dan contact met u op. Voor meer informatie kunt u terecht op de website www.inloophuisoss.nl. Komende activiteiten Zondag 23 november in de Carmelzaal van de St. Jozefkerk kunt u kerststukjes maken. Graag zelf een tangetje meenemen. Zondag 30 november in de Carmelzaal van de St. Jozefkerk wordt het sinterklaasspel gespeeld. Donderdag 4 december wordt in de Pinksterterp het sinterklaasspel gespeeld. Tevens kunt u al in uw agenda noteren dat dit jaar Tussen de feesten op maandag 29 december is! Kaarten, postzegels, oud en vreemd geld en mobiele telefoons Nu we aan het begin van de wintermaanden zijn aangekomen, zien we met name in de maand december weer veel kaarten in de huiskamer hangen met allemaal mooie wensen en mooie gedichten. Heel vaak worden deze kaarten na oud en nieuw weggegooid of ergens neergelegd. Denk er dus goed aan om ze dit keer mee naar de kerk te nemen en in de doos te deponeren die onder de tafel staat waar het voorbedenboek op ligt. Mocht u nog ergens postzegels hebben of oude mobiele telefoons, oud of vreemd geld, geef dat dan ook af. Wij zorgen ervoor dat het weer geld opbrengt voor de zending. In 2013 heeft dit allemaal landelijk het mooie bedrag van € 26.213,70 opgebracht, laten we er met z’n allen voor zorgen dat dit werk blijft bestaan. Hier hebben we uiteraard wel uw hulp bij nodig, maar het mooiste is dat we eerst zelf kunnen genieten van de kaarten in de huiskamer. En dat we op deze eenvoudige manier toch nog met z’n allen een mooi bedrag voor de zending bijeen kunnen brengen. Ook andere kaarten kunt u natuurlijk inleveren: vakantiekaarten, kaarten van geboorte, huwelijk, jubilea, enz. Vraag ook aan anderen of ze de kaarten niet weg willen gooien, maar vraag of je ze mee mag nemen voor dit mooie en goede doel. Doordat de mensen steeds minder kaarten versturen, wordt het namelijk al steeds moeilijker om veel kaarten en postzegels binnen te krijgen. Dus laten we ervoor zorgen dat ik met een volle auto de kaarten weg mag brengen voor het goede doel. Met vriendelijke groet, Fred Boer
10
Van de Werkgroepen Kerstpakketten Ook dit jaar is de diaconie met twee mensen weer bezig met een jaarlijks terugkerende activiteit, namelijk het klaarmaken van 22 pakketten/attenties voor onze gemeenteleden die het niet al te breed hebben. In deze groep vallen niet alleen alleenstaanden maar ook enkele gezinnen met kinderen. Mochten er onder de lezers van deze info situaties bekend zijn van een kerklid waar een kerstpakket volledig op zijn plaats zou zijn, dan kunt u met mij contact opnemen. In 11 gevallen bestaat onze attentie uit een kerststol plus een envelopje met wat geld; in de 11 andere gevallen ontvangen de mensen een pakket met aantrekkelijke levensmiddelen en een envelopje met een wat lager bedrag. En iedereen ontvangt een met de hand geschreven, hartelijke groet van de diaconie. Daarom doen wij een beroep op u als gemeente om ons financieel of in natura te steunen. Het rekeningnummer van het gemeentediaconaat is NL 79 RABO 017 047 9625 t.n.v. Gemeentediaconaat Paaskerkgemeente Oss. Heeft u voor deze actie goederen/artikelen dan kunt u deze aanleveren bij Pieter Jellema, Leerlooierstraat 10 in Oss, telefoon 0412-627646, of bij Alewijn van der Sluis, Lage baan 15 in Schaijk, tel. 0486-461545. Laatstgenoemde kan ook artikelen bij u ophalen. Bij voorbaat onze hartelijke dank voor uw steun.
www.eerstehulpbijschulden.nl Voorkomen is beter dan schuldhulpverlening Momenteel hebben ruim 800.000 huishoudens financiële problemen. Misschien wel uw buurman of een familielid. Schaamte of onmacht verhindert mensen erover te praten. www.eerstehulpbijschulden.nl helpt u de signalen te herkennen en hoe u kunt helpen. Dat is beslist niet door geld te geven. Maar goede tijdige hulp voorkomt escalatie van de problemen en een persoonlijk drama. Begin met de postcodecheck en u ziet direct hoe hoog het risico op schulden is in uw eigen buurt. www.eerstehulpbijschulden.nl is een website van SchuldHulpMaatje en wordt financieel mogelijk gemaakt door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zie ook www.schuldhulpmaatje.nl voor algemene informatie over SchuldHulpMaatje en www.uitdeschulden.nu voor mensen met (dreigende) schulden. Contact met diakenen Als u (materiële) zorgen hebt en u wilt iemand die eens met u komt praten, neem dan contact op met een van de diakenen: Jellie Bok Pieter Jellema Arie Kersbergen Jannine Kistemaker Anton Raams Alewijn van der Sluis Bert Jansen Venneboer Maarten Vermeulen Fred Boer
0412-650104 0412-627646 0412-632215 0412-637342 06-16459422 0486-461545 073-6894788 0613-670369 06-37308344
Vieren Allerzielen vieren zonder God ‘Allerzielen vieren zonder God’, dat stond boven een recent artikel in de Volkskrant. Allerzielen wordt traditiegetrouw door onze rooms-katholieke broeders en zusters op 2 november gevierd. Het is de dag waarop de overledenen worden herdacht, met het leggen van bloemen op de graven, het branden van kaarsjes en het herdenken van de doden tijdens een requiemmis in de kerken. Maar katholiek Nederland keert zich steeds meer af van de kerk en dus krijgt Allerzielen een ander karakter. Er worden nog wel kaarsjes aangestoken, maar dat gebeurt in rouwcentra, op begraafplaatsen of in het Vondelpark in Amsterdam. En ook de KRO haakt daarop in met reclamespotjes en hun
programma Ode aan de doden. Tja, de traditionele katholieke kerk is ‘out’, maar sommige rituelen zijn nog steeds ‘in’. Kennelijk hebben veel katholieken nog wel een band met hun kerk ook al wordt die steeds losser en zoekt men naar alternatieven. Misschien dat paus Franciscus hun nieuwe inspiratie kan geven om het oude met het nieuwe te verbinden, ook al zal dat in de praktijk nog niet eenvoudig zijn; de conservatieven hebben in Rome nog een stevige vinger in de pauselijke pap maar katholiek Nederland is op zoek naar nieuwe wegen. Ook onze (PKN-)kerken worden geconfronteerd met de veranderende 11
Van de Commissies samenleving. Kerkgang is geen vanzelfsprekendheid meer; ook onze rituelen worden tegen het licht gehouden en kritisch beoordeeld. Dat is op zich niet verkeerd en het is een uitdaging voor ons allen om daar vorm aan te geven. Maar gelukkig zijn er ook in onze kerk nog tradities die wel stand houden. Dat is bijvoorbeeld de laatste zondag van het kerkelijk jaar waarop wij onze overledenen herdenken. Op zondag 23 november staan we stil bij hen die ons dit jaar ontvielen: enkele jongere, maar vooral een aantal oudere Paaskerkleden. Mensen, die vaak jarenlang trouwe kerkgangers waren. Die elke zondag op hun vaste plekje zaten. Dat plekje is nu zo leeg en de partner, die vrijwel steeds toch trouw blijft komen, is zo zichtbaar alleen. Voor hen een groot gemis, maar ook voor ons.
Voor alle mensen die dit jaar zijn overleden steken we op 23 november een kaarsje aan, in de Paaskerk. Dus niet in het Vondelpark, of in het crematorium. Nee, in onze eigen Paaskerk. Dat is een ritueel om te koesteren; in onze kerk, niet zonder, maar mét God. Het is een dienst waarin Henk Spoelstra voorgaat en waarvoor de familie van de overledenen wordt uitgenodigd. Daarmee sluiten we het kerkelijk jaar af en begint de adventstijd, de opmaat naar het kerstfeest. Dat is, na het paasfeest, misschien wel de meest traditionele gebeurtenis in het kerkelijk jaar. Ook dat is iets om te koesteren, alle vernieuwingen en veranderingen ten spijt. Met vriendelijke groet, Menno van der Waart
Vorming en Toerusting Avond over de islam Donderdag 27 november om 20.00 uur organiseert de werkgroep Vorming en Toerusting een avond over de islam. Met op de achtergrond een woord van het jaarthema: ‘verbinden’. De afgelopen jaren lijken de verhoudingen ook in ons land zich te verharden. Wij willen het gesprek zoeken om op die manier bij te dragen aan meer begrip voor de ander. Te gast is mw. Hatice Eker. Zij vertelt over wat het voor haar betekent vandaag de dag als moslima in Nederland te leven. Ervaringen van alledag. Na haar inleiding zal er veel ruimte zijn voor het stellen van vragen. We sluiten af rond half tien. Welkom!
inleiding en na iedere film wordt er stil gestaan bij wat de film in ons oproept. ‘Zin in film’ is vier keer per jaar, van ongeveer oktober tot en met maart en elke keer wordt er een ander soort film vertoond. Dat kan variëren van een populaire film tot een documentaire of van een verstilde, trage film tot een actiefilm. Maar wat voor soort film het ook is, elke keer is het een film die te denken geeft. Vrijdag 12 december 2014, Fill the void
Namens de werkgroep Vorming en Toerusting, Henk Spoelstra
Zin in film De tijd nemen om een film te kijken die te denken geeft, wanneer doe je dat nu nog? ‘Zin in film’ biedt je een waardevolle avond waarin de beleving van het film kijken wordt gecombineerd met het nadenken over onszelf en ons leven. Voor de film is er een korte
In het Israël van Fill the Void is trouwen het hoogst haalbare. Alleen zijn is iets om je voor te schamen. Daarom is de streng orthodoxjoodse Shira dan ook dolblij, wanneer er voor haar een huwelijk gearrangeerd wordt. In het begin van de film probeert Shira in de supermarkt een glimp van haar aanstaande echtgenoot op te vangen. De verloving volgt spoedig, maar dan overlijdt haar zus Esther tijdens de bevalling van haar eerste kind. Het huwelijk van Shira wordt uitgesteld, omdat de familie de handen vol heeft aan het ondersteunen van de man van Esther bij de opvoeding van de baby. Om de baby in de
12
Van de Commissies familie te houden, wil Shira’s moeder dat Shira met de man van Esther trouwt. Fill the Void gaat niet zozeer over huwelijken in Israël en wat daar allemaal goed of fout aan is. De film gaat over de consequenties als huwelijken om verschillende redenen via de
traditionele weg niet werken of door externe redenen mislopen. De film laat zien dat het pijn kan doen als je tegen je wil en kunnen in buiten het gangbare systeem valt. En dat is een pijn die wij allen herkennen.
Praag Uit ‘20 jaar Praha Střešovice –Oss’
1985 – 2015 Tot het bezoek van de Praagse delegatie aan Oss, voorjaar 2015, kunt u in elke nummer van het kerkblad een (deel van een) artikel lezen uit de jubileumuitgave met bovenstaande titel. Deze werd in 2005 uitgegeven. In het vorige nummer delen uit een artikel waarin Herman Voortman beschreef hoe het contact tot stand kwam. Deze keer een artikel waarin Petr Jankovský dit vertelt vanuit Praags perspectief en waarbij hij ook de beperkingen beschrijft waarmee de bezoeken aanvankelijk omgeven waren. “Broederschap over de grens Onze gemeente onderhoudt al jarenlang een partnercontact met de Nederlandse Protestantse gemeente in Oss. Het komt tot regelmatige ontmoetingen en het wederzijds leren kennen van elkaar. Centraal staat telkens een thema, dat door de bezoekende partij wordt voorgesteld. Het zijn voor ons en voor onze partners verrijkende ontmoetingen. Oss heeft weliswaar meer dan 60.000 inwoners, maar heeft toch eerder de uitstraling van een kleine stad: eengezinswoningen in het groen. Oss ligt in de provincie Noord-Brabant, dus in een overwegend katholiek gebied. De vriendschap met deze protestantse gemeente, de enige in de plaats, dateert al van 1984. In dat jaar hebben we aan vrienden geschreven dat we
graag een partnerband zouden willen aanknopen met een gemeente in Nederland. Daarop werd er uit Oss gereageerd en hebben we hen uitgenodigd. Gezien de politieke situatie hebben we elkaar in het begin alleen in Praag kunnen ontmoeten. Als we naar hen toe hadden willen reizen, was dat een reis geweest naar het 'kapitalistische buitenland', waarvoor de Tsjechslowaakse overheid ons een uitreisvisum in ons paspoort had moeten geven, wat ze deden vanuit het 'gezichtspunt van de klassen', dus in de praktijk vanuit de willekeur van het communistische regime. Natuurlijk zouden ze ons nooit naar Nederland hebben laten gaan. En zo kwamen de Nederlanders elk jaar naar ons toe. Zij hadden zich voorgesteld, dat ze ergens op een camping zouden verblijven en ons als toeristen in de kerk zouden komen bezoeken. We konden ze verrassen door ze uit te nodigen in onze gezinnen. Daarmee hebben we het kerkelijke contact een heel persoonlijke tint gegeven. We hebben elk thuis aan 'onze' Nederlander kunnen vragen en met hen kunnen bespreken wat ons interesseert. We hebben over alles heel open kunnen praten en iedereen die dat wilde kon gastheer zijn. Als we dan bij elkaar kwamen in de pastorie, in de kerk, en tijdens de gemeenschappelijke excursie, kende iedereen al iemand uit de andere groep persoonlijk. Dat hielp ons om standpunten, opvattingen, gewoontes van deze buitenlanders in de kerkdiensten te begrijpen, zowel wat betreft geloofszaken en in de gesprekken over de uitgekozen thema's. We hebben die thema's zo uitgekozen dat we ervan uit konden gaan dat ze zowel in de vrije samenleving als bij ons zouden leven. De ervaringen van de anderen waren leerzaam en inspirerend voor beide partijen. We zijn bijvoorbeeld te weten gekomen dat ze in Oss een seniorensoos hadden. Volgens hun patroon hebben wij onze ouderenkring gesticht voor weduwen, weduwnaars en vereenzaamde oudere gemeenteleden, zij het zonder Nederlands biljart en gezelschapsspelletjes. Aan onze Tsjechische omstandigheden en behoeftes komen meer kanten van vriendschappelijk bij elkaar zijn en gesprek tegemoet. Uit Oss werden ons medicijnen opgestuurd die door de artsen aan gemeenteleden waren 13
Van de Commissies voorgeschreven, maar die niet in onze apotheken verkrijgbaar waren. (…) In de jaren negentig hebben we een gemeenschappelijk project aangenomen van hulp voor een niet-kerkelijke Praagse instelling voor meervoudig gehandicapte meisjes. Wij bezoeken de meisjes elke week persoonlijk, de Nederlanders voorzagen de instelling van benodigd materieel en voor de medewerkers van de instelling maakten ze een bezichtiging van vergelijkbare Nederlandse instellingen mogelijk. In het begin kwamen er 16 Nederlanders met personenauto's en op basis van de ervaring, zoals we ze hebben ontvangen achter het 'ijzeren gordijn' (waar ze bang voor waren) nam het aantal deelnemers aan deze bezoeken elk jaar toe. In 1989 konden we voor het eerst bij hen op bezoek. Het kwam tot beleidsveranderingen en we kregen het recht op een uitreisvisum als we van de buitenlanders een ambtelijk gelegaliseerde uitnodiging kregen alsmede een bijbehorend bedrag aan westers geld voor het aantal dagen van de geplande reis. Uit Oss stuurden ze alle geïnteresseerden zowel de persoonlijke uitnodiging als het Nederlandse geld. Voor velen van ons was het de eerste reis naar het westen. Sinds die tijd reizen we om en om: het ene jaar wij naar hen, het andere zij naar ons. Soms hebben we een hele bus kunnen vullen. We hebben overwogen of er iets veranderd is aan onze verhoudingen en of we elkaar nog steeds nodig hebben toen onze omstandigheden veranderden en nu er ook bij ons vrijheid is. We hebben afgesproken dat we de relatie tussen onze gemeenten in stand houden en dat we zelfs aan de vorm van onze ontmoetingen niets veranderen (…)” (Praag, 6 maart 2005, Petr Jankovský) Petr beschreef het eerste bezoek dat de Tsjechen in 1989 aan ons land konden brengen. Er veranderde meer in dat jaar: in november (nu juist 25 jaar geleden) viel het communistische regime en herkregen Tsjechen en Slowaken hun vrijheid. Namens onze gemeente stuurde de kerkenraad een brief aan de partnergemeente waarin wordt stilgestaan bij deze belangrijke gebeurtenis. Erin wordt dankbaarheid uitgesproken over het feit dat vrijheid zoveel goeds heeft gebracht, maar ook dat de vrijheid nieuwe verantwoordelijkheden en soms ook nieuwe zorgen met zich meebracht. Voor de toekomst wordt hun Gods zegen toegewenst.
30 jaar Gemeentecontact Praag Een groepje gemeenteleden is bezig met de voorbereidingen van de ontmoeting in 2015, het jaar dat we ons 30-jarig contactjubileum vieren. Een groep van de gemeente Střešovice Praag komt van 23 tot en met 26 april 2015 naar Oss. We zoeken gastgezinnen en geïnteresseerden om een deel van het programma mee te organiseren. Alle gemeenteleden kunnen en mogen het programma bijwonen. Vind jij het leuk om Christenen te ontmoeten die in een andere cultuur zijn opgegroeid, en die je, ondanks dat je wat moeite moet doen om elkaar te verstaan, tegelijkertijd verstaat om datgene dat je met elkaar verbindt: je geloof, je twijfels, de bijbel en die ene God? Laat het ons weten. Wil je meer weten over het gemeentecontact? Spreek dan een van de mensen aan die afgelopen jaar mee is geweest naar Praag. Op de fotocollage bij de ingang van de kerk kun je de gezichten zien van hen die je aan kunt spreken! We zouden het erg leuk vinden om de groep die het contact aangaat uit te breiden. In Střešovice is nu een toename van jongere gezinnen die graag meer over ons en onze manier van omgaan met geloofsvragen willen weten. Uitnodiging vanuit de gemeente Střešovice Praag voor jongeren: Als voorloper op dit festijn is er voor de jongeren een uitnodiging van de gemeente Střešovice rond de Europese ontmoeting van Taizé in Praag. Jongeren worden uitgenodigd te komen van 29 december tot 2 januari. Voor zover mogelijk kunnen ze dan bij gemeenteleden logeren. Corné van Driel en Janna van der Veen zijn eerder naar een Europese ontmoeting geweest, zij kunnen je hier meer over vertellen. Wil je gebruikmaken van een gastgezin binnen dit contact? Meld dit dan bij
[email protected]. Hartelijke groet, namens de commissie Praag, Ellen Bron
Henk Kistemaker (0412 637342;
[email protected])
14
Lichtpuntjes Lichtpuntjes Het leed lijkt zich als een muizenplaag over de wereld te verspreiden. Kunnen we nog genieten van het goede en mooie? We nodigen u uit om elkaar en ons te vertellen over hoe u in de wereld en in uw eigen leven – misschien soms tegen de klippen op – lichtpuntjes ziet. In september las u het interview van Dicky Vijver met Oane de Jong. Deze keer een interview van Oane de Jong met Lucas Ellen. Wilt u reageren op dit interview? Mail dan naar de redactie:
[email protected]. Lucas Ellen ken ik vanuit de kerk en doordat wij elkaar vaak tegenkomen op de tennisbaan dinsdagsmorgens. Deze combinatie heeft mij ertoe gebracht om hem te vragen voor het interview.
Lucas, hoe ervaar jij wat er op dit moment gebeurt in de wereld? Ik ervaar wat er op dit moment in de wereld gebeurt als zeer verontrustend. Ja, ik ben soms zelfs een beetje bang. Waar gaat het naartoe met conflictgebieden en met de IS? Komt er nooit vrede, omdat IS vanuit geloof moorden pleegt? Bij IS gaat het over hun geloofsovertuiging, waarvoor alles moet wijken. Dit is hun enige waarheid en daarom lijkt voor hen alles geoorloofd. Het baart me zorgen dat we nog niet in staat zijn om het moorden en vernederen van mensen tegen te gaan. Dit roept bij mij op wat er in het verleden speelde tussen de protestantse, de roomskatholieke en andere religies. Toen geloofde men ook de enige waarheid te bezitten en de enige kerk te zijn. Voor mij geldt dat we lering moeten trekken uit het verleden. We kunnen niet als enigen de waarheid bezitten, wat ons het recht zou geven om anderen onze mening op te leggen en daarvoor te moorden of te vernederen. De IS moet ook respect hebben voor de anderen. Nu lijken ze een bedreiging voor de hele wereld te worden. Wat betreft de ernstige bedreigingen zoals Ebola en andere ziektes: ik zie dit als een
verschijnsel in de natuur. Deze natuurverschijnselen zijn heel erg, maar ze kunnen weer onder controle gebracht worden door diezelfde natuur of de wetenschap en door veel inspanning van mensen en middelen. Kun je zeggen dat we in een rijk en rustig land leven? Ja, we leven in een relatief rustig en rijk land. Wel heb ik er moeite mee dat we bang gemaakt worden voor de dreiging van wat er gebeurt in Irak, Syrië, door de IS en aan de grenzen van Europa. Men maakt ons angstig, waardoor we soms niet meer normaal reageren. Als voorbeeld wil ik noemen: doordat men een enveloppe vond bij een speurtocht werd de hele boulevard afgesloten, omdat men bang was dat er een aanslag gepleegd zou worden. Dit brengt kwaadwilligen op ideeën. Door zulke acties verstoort men de relatieve rust. Wij zijn rijk, zowel financieel als geestelijk. Wij hebben vrijheid van meningsuiting. Daarbij moet ik wel opmerken dat men respect moet hebben voor ieders mening. Men moet niet beledigd raken als men zijn gelijk niet kan halen of als men de ander niet kan overtuigen. We zullen in gesprek moeten blijven. Hoe ervaar je wat er gebeurt in je eigen leven? Het overkomt je of het gebeurt met je, maar je komt er weer uit. Ik blijf niet bij de pakken neerzitten. Ik pak de draad weer op als mij iets overkomt. Bij een reorganisatie kwam mijn werk te vervallen. Dan ben ik wel zo dat ik niet lang blijf treuren. Ik ben toen ander werk gaan doen, wat mij op dat moment minder plezier gaf. Ik had de hoop dat er – door te blijven netwerken – werk zou komen dat mij weer plezier zou geven. Wat toen inderdaad ook gebeurd is. Als er moeilijke situaties in je leven voorkomen zijn er instanties en mensen die hulp willen bieden. Ik schroom dan niet om, als het nodig is, hulp in te roepen, zodat ik de toekomst weer positief tegemoet kan zien.
15
Lichtpuntjes Zijn er mensen die een voorbeeld voor je zijn? Nee, er zijn geen specifieke mensen die mijn voorbeeld zijn. Wel lees ik graag boeken met een filosofisch of levensbeschouwelijk thema, waardoor ik in contact kom met verschillende visies. Je moet openstaan voor anderen en meningen van anderen respecteren, vind ik. Het naar de kerk gaan geeft mij wel inspiratie. Ik ga naar de kerk als ik vind dat ik het nodig heb. Voor mij hoeft het in de kerk niet te gaan over dogma’s, maar meer over het leven en waar ik mee vooruit kan in de komende tijd. De preek reikt mij meestal wat aan, waardoor er na de kerkgang altijd wel een gesprek volgt over wat mij geraakt heeft. Ik neem het mee in andere gesprekken die ik heb in de week of weken erna. De bijbel is voor mij een houvast, omdat die essentiële boodschappen bevat, die bij mij aansluiten. Heb je geloof in God nodig om positief in het leven te staan? Nee, ik heb God niet nodig om positief in het leven te staan. Ik geloof niet meer in de God die mijn ouders mij geleerd hebben, namelijk één die alles
bestuurt en regelt. Ik zie het meer als in de natuur, waar ook alles na een bepaalde tijd weer in het natuurlijke evenwicht komt. Als het tegenzit in het leven denk ik aan dit beeld om weer positief in het leven te kunnen staan. Het kan lang duren, maar ook heel kort, net zoals in de natuur. Je kunt het zien als een golfbeweging: de ene keer is het een korte heftige golfslag en de andere keer een lange golfslag. Positief in het leven staan, is dat een gave of een opdracht? Ik zie het niet als een gave of opdracht, maar meer als een natuurverschijnsel. De natuur heeft ook altijd de kracht om het evenwicht te herstellen. Zo ligt het ook in mijn natuur om positief in het leven te gaan staan na een tegenslag. Je kunt het ook zien als de sinusvorm die we kennen vanuit de wetenschap en de natuur. De ene keer gaat het sneller om uit het dal te komen dan de andere keer, maar eruit komen lukt tot nu toe altijd en dan heb ik weer ruimte voor vreugde en plezier. Oane de Jong
16
Boeken! Het psalmenoproer – Maarten ’t Hart (tweede lezing) haringvisserij door de oorlog met Engeland en het succes van de aardappel als volksvoedsel die de dure haring ging vervangen. Religie kan dan troost bieden in moeilijke tijden, zekerheid bieden door vaste gewoonten. Introductie van de nieuwe zangtrant op initiatief van muziekliefhebbers werd gezien als een aantasting van oude zekerheden. De voorstanders van de nieuwe zingtrant waren vooral bestuurders en reders. Het werd daardoor ook een sociaal conflict.
In het vorige kerkblad besprak Hannie Schmidhamer dit boek. Ik heb het gebruikt in een werkstuk over overstromingsrampen, waardoor vooral de beschrijving daarvan mij heeft geboeid. Dat werkt zo bij goede literatuur. De lezer maakt daaruit zijn eigen verhaal, bewust en onbewust, vanuit eigen verleden, kennis en voorkeuren en vooral ook door de vele verhalen (teksten) die hij of zij al heeft gelezen en gehoord. Dat gebeurde ook mij doordat ik vooral gericht was op de beschreven overstromingsramp in de winter van 1775 en op de uitleg die daaraan werd gegeven. Want mensen, vroeger en nu, zoeken naar betekenis in dingen die hun overkomen. Centraal in het boek staat de richtingenstrijd rond de invoering van een nieuwe psalmberijming en vooral ook een andere manier van zingen. De tegenstanders van de ‘nieuwe zingtrant’ wilden vasthouden aan de ‘oude toon’, langzaam op hele noten. De korte zingtrant noemden ze ‘papenkost in geuzenschotels’. Schout en schepenen van Maassluis besloten vanwege dreigend oproer om de invoering van de nieuwe zingtrant voorlopig uit te stellen. Het lijkt een religieus conflict, maar het had zeker ook andere oorzaken. Het waren zware tijden voor vissers en boeren. Runderpest, cholera, overstromingen veroorzaakten toenemende armoede. Voor de bevolking van Maassluis kwam daarbij de teruggang in de
Kort daarna werd Nederland getroffen door een overstromingsramp. In het hoofdstuk ‘Wateren der tuchtiging’ vermeldt ’t Hart de tekst van een pamflet waarin een opsomming stond van vele rampen die Nederlandse steden en streken daardoor hadden getroffen, maar waarbij Maassluis als door een wonder was gespaard. Alleen de reders verloren enkele schepen. God had gesproken. De reders, voorstanders van de ‘korte zingtrant’, waren gestraft maar de vissers en hun gezinnen, het gewone volk, waren gespaard omdat zij in Maassluis de terugkeer naar de lange zingtrant hadden afgedwongen. ‘O, Maeslandtsluys, ziedaar uw loon voor d’oude toon.’ De uitleg van rampen als straffen van hogere machten vanwege zondig gedrag van mensen heeft een lange geschiedenis, maar dat de watersnoodramp toen werd uitgelegd als straf voor een manier van zingen lijkt nu moeilijk te begrijpen. Maar de manier van zingen was een teken van een onderliggende sociale tegenstelling en doordat die ook nog een religieuze lading meekreeg, werd communicatie daarover lastig of onmogelijk. Het lijkt een achterhaald gebeuren van lang geleden. We geven niet meer snel een religieuze betekenis aan wat er in ons maatschappelijk leven gebeurt. Maar ook vaststaande overtuigingen kunnen communicatie in de weg staan. De Zwarte Piet-discussie is daarvan een recent voorbeeld. De aansporing om geen ‘gesneden beelden’ te maken, van onbuigzaam materiaal of soortgelijke overtuigingen, is nog altijd een wijze raad. Hans van Sprang
17
Diversen Zingend bezinnen: adventsliederen 11 december 2014 Protestantse Kerk Ravenstein Advent is een periode van inkeer, van verwachting, op weg naar het feest van de komst van het Licht in de wereld: Kerstmis. Voor deze periode zijn vele liederen geschreven. We gaan samen zingen uit het nieuwe liedboek en maken zo kennis met de nieuwe liederen, nieuwe zangvormen ook, die in dit liedboek zijn opgenomen. Naast de nieuwe liederen zingen we ook oude vertrouwde adventsliederen. Een avond van zingend bezinnen. De leiding is in handen van Janneke Bron, kerkmusicus Oecumenisch Citypastoraat Nijmegen en kerkelijk werker PKN Ravenstein. Het orgel wordt bespeeld door Anneke Schuijers, organist PKN Ravenstein. Inloop en koffie om 19.45 uur. We beginnen met zingen om 20.00 uur en om 21.30 uur ronden we af. De Protestantse Kerk te Ravenstein is gelegen in het centrum, Servetstraat 1 en is ongeveer 10 minuten lopen vanaf het station. U bent van harte welkom! Aanmelding en informatie bij: Janneke Bron e-mail:
[email protected] tel. 06 40653487
PCOB
groten in de cabaretwereld. De middag begint om 14.00 uur in de Pinksterterp. Als extra hebben we op 2 december ook om 14.00 uur Peterine Kooymans met haar vertelling: LEF. Deze vertelling gaat over Hagar, Tamar en Ruth. Drie vrouwen die er in de Bijbel uitspringen, die voor hun rechten opkomen in een door mannen gedomineerde wereld. Kom gerust luisteren. Een tip van onze voorzitter: Lees eerst even de verhalen over deze vrouwen. Alvast voor uw agenda: de Kerstmiddag is op 16 december. En in november kan er weer gekeken worden naar de Ziektekostenverzekering. Kijk ook eens op de Website van PCOB. Als lid kunt u korting bedingen bij diverse aanbieders. PCOB van alle markten thuis. Wilt u informatie? Onze secretaris is: H. Voortman, tel. 0412 456047
Concert BarokorkestMegen Concert met muziek van Rosenmüller, Rameau, Fasch en JC Bach. O.l.v. Hans Linnartz. Zaterdag 15 november Kloosterkerk van de Franciscanen in Megen (Kloosterstraat 6) Zondag 30 november Paaskerk in Oss (Weth. van Eschstraat 165) Aanvang concerten 16.00 uur, toegang € 8. Programma: Johann Rosenmüller – Sinfonia XI Jean Philippe Rameau – delen uit ‘Les Indes Galantes’ Johann Friedrich Fasch – Suite in Bes Majeur Johann Christian Bach – Sinfonia Op. 9, No. 2
PCOB is een Ouderenbond die ook in Oss meedenkt. Zo hebben we een afvaardiging in de Seniorenraad. En van daaruit worden we op de hoogte gehouden wat er in Oss op het gebied van Ouderenzorg speelt. En daardoor kunnen we meepraten en meesturen. We zijn niet alleen landelijk maar ook plaatselijk bezig. En om het ook gezellig voor onze leden te maken, hebben we de middagen. Op 18 november hebben we een lezing over Wim Kan, Wim Sonneveld en Toon Hermans. Drie
18
Jeugdpagina Kinderkerk
Down Under
Hallo allemaal, De advent staat al weer bijna voor de deur, de tijd waarin we ons voorbereiden op kerstmis! Tijdens deze weken in de advent volgen we niet de lezingen die op het leesrooster staan, maar bereiden we ons echt voor op de geboorte van Jezus met de verhalen die hierbij horen. Welke dat precies zijn? Kom gezellig naar de kinderkerk en je komt er vanzelf achter!
Sinterklaas is nog niet in het land, maar wij hebben al wel heerlijke pepernoten gebakken! Daar kun je tenslotte niet vroeg genoeg mee beginnen . Daarna was het tijd voor het jaarlijkse pepernotencasino, waar we met veel gewonnen pepernoten vandaan kwamen. Heerlijk!
Wij zijn al druk bezig met het voorbereiden voor kerstmis. Op kerstavond hebben we weer onze eigen dienst en we zijn een groep aan het verzamelen om weer een musical te kunnen doen. Iedereen die mee wil doen, mag het laten weten aan de kinderkerkleiding! We hopen jullie snel te zien bij de kinderkerk! Groetjes van de leiding van de kinderkerk
Jeugd in Actie Wat hebben we jullie laten schrikken met Halloween, hè? Alweer wat bijgekomen? Gelukkig hadden we ook spinnen gemaakt waarvan we heerlijk hebben gesmuld!
Op zaterdag 22 november gaan we zwemmen! De tijd en locatie krijgen jullie nog te horen. De volgende Down Under-avond is op zondag 16 november van 19.00 tot 21.30 uur. Iedereen is welkom, ook als je nog niet eerder bent geweest. Tot dan! Groetjes van Corné, Maarten en Mark
Up High De volgende Up High-dienst is op zondag 16 november om 11.30 uur. Kom je ook?
Komende weken staan er weer veel leuke activiteiten op het programma, zoals pepernotencasino. Ben je nog nooit geweest, maar lijkt het je leuk om eens te komen? We zijn er elke woensdagavond van 18.30 tot 19.45 uur. Je bent altijd welkom! Groetjes van Corné, Dorine, Janna, Maarten, Marloes en Simone
Uitnodiging Taizé in Praag De gemeente Střešovice Praag nodigt onze jongeren uit voor de Europese ontmoeting van Taizé in Praag. Dit vindt plaats van 29 december tot 2 januari. Voor zover mogelijk kunnen ze dan bij gemeenteleden logeren. Corné van Driel en Janna van der Veen zijn eerder naar een Europese ontmoeting geweest, zij kunnen je hier meer over vertellen. Lees het artikel van de commissie Praag elders in dit blad voor meer info!
19
Colofon Predikant Henk Spoelstra De Maasvallei 56, 5341 KL Oss Tel. 0412-486928 en 06-28354657 e-mail:
[email protected] Kerkelijk werker Riet Baars De Uilenburg 18, 6644 BS Ewijk Tel. 06-10670802 (tussen 8.30 en 9.00 is een heel geschikt moment om te bellen). e-mail:
[email protected] Woensdag en vrijdag zijn mijn vrije dagen. Kerkenraad Voorzitter Kerkenraad: A. Rozema, Gulden Huis 50, 5346 SR, Oss, tel. 625079 e-mail:
[email protected] Scriba: H. Visscher, Dr. Hermanslaan 7, 5348 JK Oss, tel. 625520, e-mail:
[email protected]
Ledenadministratie en boekhouding Kerkelijk Bureau: het kerkelijk bureau is gevestigd in de Paaskerk. Bezoektijden: Elke dinsdag van 9.00-12.00 uur, tel. 632209. e-mail:
[email protected] Sleuteladressen gebouwen Hiervoor dient u contact op te nemen met Henk Visscher, Dr. Hermanslaan 7, 5348 JK Oss, tel. 625520. Centrale agenda en reserveren van ruimten De centrale agenda gaat via de website: www.pkn-oss.nl/activiteiten en het reserveren van ruimten gaat via de website: www.pkn-oss.nl/verhuur Taxidienst Jaap Nentjes, tel. 625418.
Rekeningnummer Paaskerk: NL22 RABO 0170485501 Rekeningnummer Gemeentediaconaat: NL79 RABO 0170479625 Werkgroep ZWO werelddiaconaat: NL11 INGB 0004049378
Kerkblad Een & ander Redactie: Hans van Sprang Dicky Vijver Janna van der Veen Katharine Tabak
Pastorale zorg Ds. Henk Spoelstra (Oss Noord) Drs. Riet Baars (Oss Zuid)
e-mail:
[email protected] Kopij inleveren uiterlijk op maandag 1 december vóór 19.00 uur. De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen stukken in te korten.
Leden Werkgroep Pastoraat Fokje de Jong-Havinga tel. 633330 Henk Kistemaker tel. 637342 Janny van Loenen tel. 453674 Atty de Jong tel. 642803 Wynand Alkema tel. 652667 Voor contact:
[email protected]
Uiterste bezorgdatum volgende kerkblad: zondag 14 december 2014. Bezorgklachten en coördinator kerkblad: Frits Bakelaar, tel. 482660. Abonnementen via het kerkelijk bureau.
Adressen Postadres: Protestantse Gemeente te Oss, Paaskerk, Postbus 363, 5340 AJ Oss. Graag vermelden voor wie de post is.
Mededelingen Informatie voor de rubriek ‘mededelingen’ op de zondagse liturgie kan per e-mail tot donderdagavond 19.00 uur worden aangeleverd:
[email protected];
Bezoekadressen: Paaskerk: Weth. van Eschstraat 165, 5342 AV Oss, tel. 632209. Pinksterterp: Vianenstraat 102, 5342 AJ Oss, tel. 632209.
Nieuw? Bent u nieuw in de gemeente? Meer informatie vindt u op de website van de Paaskerk, www.pkn-oss.nl.
Website Paaskerk: www.pkn-oss.nl Twitter: www.twitter.com/Paaskerk_Oss Facebook: www.facebook.com/PaaskerkOss Besloten Facebook-groep van de Paaskerk (alleen toegankelijk voor leden): www.facebook.com/groups/Paaskerk.Oss/ Contact:
[email protected]
Een & ander, november 2014 Kerkblad Paaskerk Protestantse gemeente te Oss jaargang 27, nr. 8
20