- 1 - Protestantse Gemeente Appingedam. kerkblad November 2012

-1-

Protestantse Gemeente Appingedam

kerkblad November 2012 21e Jaargang, nr. 3

november 2012

-2-

Copij Copij voor het volgend nummer moet binnen zijn voor de 20ste van de maand die voorafgaat (indien mogelijk graag eerder) op de volgende adressen: G.A. Kolk-Scheltens, Heiliggravenweg 16, e-mail: [email protected] of: in de brievenbus bij Franse School en Nicolaïkerk, Wijkstraat 30 – 32. (Graag op de envelop vermelden: COPIJ KERKBLAD). Bezorging: Adreswijzigingen e.d. graag doorgeven aan: G.A. Kolk-Scheltens, Heiliggravenweg 16, tel. 623313; of: in de brievenbus bij Franse School en Nicolaïkerk, Wijkstraat 30 – 32. Advertenties: dhr. L. Kampinga, Farmsumerweg 103, tel. 627013.

Van de redactie - Op maandag 5 november willen we de kerk weer schoonmaken. U bent van harte welkom tussen 9.00 en 11.30 uur. Voor koffie/thee wordt gezorgd. Helpt u ook mee? U weet het…… Vele handen maken licht werk. - In november is er een aantal speciale diensten. We noemen hierbij de Gedachtenisdienst, de bloemenzondag, de jeugddienst, de welkomstdienst met en door mensen met een verstandelijke beperking, de Avondmaalsviering en de cantatedienst. Op de bladzijden 8 tot en met 11 kunt u er uitgebreid over lezen! - Denkt u ook aan de oproep voor de kinderen in Armenië? Op blz. 23 kunt u dit lezen.

-3-

Meditatie DANK “vraag God wat u nodig hebt en dank Hem in al uw gebeden” Fill. 4 : 6 Zoals Paulus het zegt in Filippenzen staat in ons gebed de dankbaarheid voorop. Want we zullen Hem eerst moeten erkennen in zijn goedheid jegens ons voordat wij Hem verder iets vragen. Maar ‘moeten’ is eigenlijk het woord niet, als het goed is komt de dank vanzelf voorop. Maar ja, dat kun je makkelijk zeggen als alles goed gaat, maar houd je het ook vol wanneer jouw dagen moeilijk zijn, vol tegenslag en zorg ? Ja !, zou je met Paulus kunnen volhouden, want hij zegt het terwijl hij in de gevangenis zit en voor zijn leven moet vrezen. Maar dan kan het zijn dat wij heel krampachtig aan zijn aansporing gehoor willen geven. We ‘moeten’ blijkbaar dankbaar zijn, dus persen we woorden van dankbaarheid uit onze mond, maar ondertussen voelen we in ons hart niets bij die woorden, komen we innerlijk misschien zelfs in verzet omdat we eigenlijk vol verbittering zijn. Dan is het misschien maar beter dat die verbittering er eerst uit komt. Dat zie je bij de psalmen. Ps. 74, bijvoorbeeld, barst direct los : “waarom, God, hebt u ons voor altijd verstoten ?” Ps. 73 is misschien nog sprekender. De psalmist weet ‘hoe het moet” en begint dan ook met woorden van lof en dank : “ja, God is goed voor Israël”. Maar er moet hem eerst nog wel iets van het hart. Alle woede, twijfel en afgunst om al die mensen die er maar op los leven en wie het toch heel goed gaat in het leven, komt er uit. Het is goed, en soms ook geboden ! , om eerst het onrecht en de onrust in het hart voor God uit te zeggen voordat er weer zicht kan komen op Gods genade en trouw, en dus ook weer ruimte en adem om Hem te kunnen danken. Maar Paulus’ woord blijft daarmee nog wel overeind, dat er zonder dankzegging geen gebed kan bestaan. Want waar de dank ontbreekt wordt ons gebed alleen maar een vragen. En wordt ons vragen aan Gods adres tot zelfmedelijden, tot een onvruchtbaar klagen. De eerste woensdag in november is dankdag. Laten we, niet alleen dàn , maar zeker dan, vol eerbied erkennen wat een voorrecht het is om in de ruimte van Gods barmhartigheid te mogen leven en in de ruimte van Gods Geest te mogen werken. En we zijn met elkaar gemeente om elkaar daarin te bemoedigen en tot steun te zijn. En het gaat als een sneeuwbal : wie begint te letten op de goede dingen, de zegeningen van het leven, ze ‘telt’, zoals het bekende lied zegt, zich verwondert en ervoor dankt, voor haar/hem groeit de verwondering en de dank alleen maar meer. R.L.

-4-

Agenda voor de maand november 1 nov.

20.00 uur, Bijbelgespreksgroep Johannes, Franse School

4 nov.

19.00 uur, Thema-avond ‘Eredienst’, Tjamsweersterstee

5 nov.

20.00 uur, Vergadering Pastoraat, Franse School 20.00 uur, Vergadering Diaconaat, Franse School

7 nov.

Christelijke meditatie

12 nov.

14.00 uur, Herv. Vrouwenver. ‘Naomi’, ASWA-gebouw 19.00 uur, Bijbelclub ‘Centrum’, Franse School 19.00 uur, Bijbelclub ‘de Zijlen’, Marga en Greet

13 nov.

20.00 uur, Vergadering Comm. eredienst, Franse School

14 nov.

Christelijke meditatie

15 nov.

14.00 uur, Herv. Vrouwenver. ‘Naomi’, ASWA-gebouw 19.00 uur, Ouders-kinderen aan het Avondmaal, Nicolaïkerk

21 nov.

19.45 uur, Bijeenkomst Passage, ASWA-gebouw Spreker: dhr. Egge Knol, over Gronings Kerkzilver

22 nov.

9.45 uur, Redactievergadering Kerkblad, Franse School

26 nov.

14.00 uur, Herv. Vrouwenver. ‘Naomi’, ASWA-gebouw 19.00 uur. Bijbelclub ‘de Zijlen’, Anneke en MArtha

27 nov.

19.45 uur, Bijeenkomst Middengroep, Franse School Spreker: dhr. S.W. Mollema, over ‘de boderieder’

28 nov.

19.30 uur, Bloemschikken rond Advent, Tjamsweersterstee

29 nov.

9.30 uur, Bloemschikken rond Advent, Tjamsweersterstee

-5-

Rondom de diensten Zondag 4 nov. 9.30 uur,

Zevende zondag van de herfst ds. R.C.E. Lafeber / mw. M. In der Maur-van Achteren Dienst van de Gedachtenis der namen m.m.v. de Cantorij, o.l.v. Vincent Hensen Lied van de maand (voor de dienst): Lied 362 uit de Ev. Liedbundel Na de dienst is er koffiedrinken achter in de kerk collecten: - Diaconie - Kerk kleur: paars

Toelichting bij de collecten: we collecteren voor de zending van Kerk in Actie: Bevrijdende woorden. In Tamale, een stad in Noord-Ghana, staat het Presbyteriaanse Trainingscentrum voor kerkelijk werkers. Christenen uit omringende dorpen worden er opgeleid voor verschillende betaalde en vrijwillige functies in de kerk. Het bevrijdende Evangelie klinkt overal.

Woensdag 7 nov., Dankdag voor Gewas en Arbeid 19.30 uur, Gezamenlijke dienst in de Tjamsweersterkerk ds. G.J. Gardenier / ds. R.C.E. Lafeber collecten:

- Diaconie - Kerk

Toelichting bij de collecten: Op deze Dankdag collecteren we voor de voedselbank in onze regio.

Zondag 11 nov. 9.30 uur,

Achtste zondag van de herfst ds. R.C.E. Lafeber lied van de maand (voor de dienst): Lied 362 uit de Ev. Liedbundel

15.30 uur,

Woorddienst in Damsterheerd mw. M. In der Maur-van Achteren

19.00 uur,

Jeugddienst collecten:

kleur: groen

- Jeugd - Kerk

-6Toelichting bij de collecten: Er wordt gecollecteerd voor het lokale jeugdwerk Zondag 18 nov . Negende zondag van de herfst 9.30 uur, prof. dr. E.R. Jonker, Appingedam Lied van de maand (voor de dienst): Lied 362 uit de Ev. Liedbundel collecten:

16.00 uur,

- Diaconie - Kerk

Dienst met en voor mensen met een verstandelijke beperking ds. S.W. Bijl, Groningen m.m.v. mondharmonica ver. “DINDUA” uit Spijk. collecten:

- I.K.E. - Kerk

kleur: groen

Toelichting bij de collecten: Sumatraproject KIA. Met het Sumatra-project ondersteunen we de rijstboeren in Yabima op Sumatra en het werk van Ds. Henriëtte Nieuwenhuis die namens Kerk in Actie is uitgezonden naar Sumatra

Zondag 25 nov. 9.30 uur,

Laatste zondag kerkelijk jaar ds. R.C.E. Lafeber Lied van de maand (voor de dienst): Lied 362 uit de Ev. Liedbundel

19.00 uur,

Cantatedienst ds. R.C.E. Lafeber Ensemble Sonus Vita o.l.v. Anjo de Haan zal medewerking verlenen aan deze dienst collecten: - Diaconie - Kerk kleur: groen

Toelichting bij de collecten: De collecte is bestemd voor algemene doelen die de diaconie heeft bij haar werk (zoals kalenders, gedichtenkaarten, verjaardagskaarten, quotum, lokale projecten (Armenië, Roemenië) etc.)

-7-

Bij de diensten Zondag 4 november: Gedachtenis der namen In de morgendienst willen we als gemeente hen gedenken die uit ons midden ons zijn ontvallen. We noemen hun naam en steken dan ook de kaars aan bij de gedenksteen met hun naam. De cantorij, voor het eerst onder leiding van onze nieuwe kerkmusicus Vincent Hensen, zal medewerking aan de dienst verlenen. Na afloop is er koffiedrinken en uiteraard kunnen nabestaanden de steen en de kaars meenemen naar huis. Voor hen die uit het eigen midden iemand verloren hebben We willen dit jaar voor het eerst de mogelijkheid geven voor hen die uit het eigen midden een dierbare hebben verloren om zelf, persoonlijk, een gedachteniskaarsje aan te steken. We weten niet hoeveel mensen hiervan gebruik willen maken, misschien wel veel, daarom leek het ons beter om die mogelijkheid niet in de dienst zelf, maar vóór de dienst te geven. In het koor van de kerk zal een kaars branden. Voor de dienst, na binnenkomst in de kerk kunt u, als u dat wilt, daar naar toe lopen en een kaarsje aansteken en neerzetten in het koor. Ter gedachtenis aan hem/haar die uit uw eigen midden u is ontvallen en die niet in de dienst persoonlijk genoemd zal worden. Dat kaarsje zal dan de hele dienst branden. Woensdag 7 november: Dankdag voor gewas en arbeid De gezamenlijke dienst op deze avond zal met de gemeente Tjamsweer worden gehouden in de Tjamsweersterkerk. Zondag 11 november: ‘s Morgens bloemenzondag U wordt weer gevraagd op deze zondag bloemen mee te nemen naar de kerk. Bloemen die dan na afloop door iedereen die maar wil gebracht kunnen worden naar de vele adressen van zieken, mantelzorgers of ouderen. Zondag 11 november: ‘s Avonds jeugddienst zie hiervoor elders in dit kerkblad Zondagmiddag 18 nov.: IKE-dienst met en voor mensen met een verstandelijke beperking Deze jaarlijkse dienst zal worden gehouden om 16.00 uur (zie op de volgende bladzijde) Zondag 25 november: ‘s Morgens viering Schrift en Tafel In de morgendienst hopen we samen het Avondmaal te kunnen vieren. zondag 25 november ‘s Avonds Cantate-dienst Om 19.00 uur zal er een cantatedienst worden gehouden, m.m.v. Ensemble Sonus Vita, o.l.v. Anjo de Haan. Op de volgende bladzijde leest u er meer over.

-8-

BLOEMENZONDAG. Zondag 11 november is de jaarlijkse bloemenzondag. De bloemenzondag is van gemeenteleden voor gemeenteleden. Op deze zondag willen we een gebaar als gemeente naar andere gemeenteleden maken. Gemeenteleden die langdurig ziek zijn, gemeenteleden die mantelzorger zijn, gemeenteleden die het moeilijk hebben. Door middel van een bloemetje willen wij laten weten dat wij aan ze denken. Wij willen u/jou dan ook vragen om op 11 november een bosje bloemen mee te nemen naar de kerk. Aan deze bloemen wordt een kaartje bevestigd waarop een groet van de gemeente. Deze kaartjes zijn gemaakt door de kinderen van de kindernevendienst. Voor deze dienst hebben we uw/jouw hulp nodig. Zowel bij het bezorgen van de bloemen, als ook voor de adressen. Kent u/jij mensen waar een bloemetje op zijn plek zou zijn, geef het adres door aan de contactpersoon van uw wijk of aan de wijkdiaken Aan het einde van de dienst kunt u/jij een aantal adressen en bossen bloemen voor in de kerk ophalen, om deze te bezorgen bij de gemeenteleden. We hopen weer op veel bossen bloemen en hulp bij het bezorgen.

Namens de diaconie en de jeugdraad, Janneke Patberg.

-9-

liefde voor muziek Zondag 11 november om 19.00 uur Is er een jeugd/zingdienst Met medewerking van “inspiration” uit Aduard Het repertoire varieert deze avond van religieuze nummers tot Popnummers Jij komt toch ook!!!!

- 10 -

Dienst in Damsterheerd Uitnodiging

Uitnodiging

Voor de bewoners van ‘Damsterheerd’ en de ‘Pieter Bieremastraat’: Op zondag 18 november 2012 is er om 15.30 uur een Woorddienst in de grote zaal van Damsterheerd. Voorganger: mw. M. In der Maur; Organist is Jaap Weima. Na de dienst bent u uitgenodigd (door de ouderling, diaken en contactpersonen) om elkaar te ontmoeten en samen koffie of thee te drinken. Bent u als gemeentelid geïnteresseerd en wilt u ook gebruik maken van deze uitnodiging, dan bent u van harte welkom. Uitnodiging

Uitnodiging

Welkomstdienst Aangepaste dienst voor voor mensen met een beperking,maar ook voor iedereen. Op zondagmiddag 18 november om 16.00 uur zal er in de Nicolaïkerk in Appingedam een bijzondere dienst zijn voor mensen met een beperking. Het thema van deze dienst zal zijn: ,, Alles wordt nieuw “. Het zal gaan over vreugde, maar ook over verdriet in ons leven ; we hebben er allemaal mee te maken. Vooral als je iemand mist die je lief was en overleden is. Juist mensen met een beperking kunnen hun gevoelens hier heel erg in uiten , maar kunnen ook zo over gaan naar de vreugdevolle dingen in hun leven. Wij mogen in deze dienst de namen noemen van wie we missen en er een kaars voor aansteken. We gaan samen mooie liederen zingen, zoals : ‘Stil maar wacht maar , alles word nieuw’ . ds S.W. Bijl uit Groningen zal deze dienst leiden. Hij heeft veel ervaring met het voorgaan in deze diensten , ondermeer in de Martinikerk te Groningen. Voor de vreugde in de dienst zorgt de mond harmonica vereniging ,, Dindua “uit Spijk , zij zullen mooie liederen voor ons spelen. Organist is Jaap Weima., Na de dienst kunnen we samen nog koffie of thee drinken en nog even napraten. U wordt allen uitgenodigd om in deze bijzondere dienst aanwezig te zijn, wees welkom. Namens de evangelisatie comm., Geert Middelkamp

- 11 -

Cantatedienst 25 november Ensemble Sonus Vita zal haar koorwerken inbedden in de liturgie. De dienst vindt plaats op Zondag Voleinding (laatste zondag van het Kerkelijk Jaar) en de muziek staat in het teken daarvan. Er zal muziek worden uitgevoerd van Anton Bruckner (1824 – 1896), Pseame 8 (5 stemmige motet) van Jan Pietersz. Sweelinck (1562 – 1621, in het kader van het Sweelinckjaar), het 6 stemmig motet “Selich sind die Toten” van Heinrich Schütz (1585 – 1672), tijdens de voorbeden het 6 stemmige “Kyrie” van Christobal de Morales (ca. 1500 – 1553), een “Pater Noster” (Onze Vader) van Adria Willaert (ca. 1490 – 1562) en een 6 stemmig motet “Sing Joyfully” van William Byrd (1543 – 1623). Informatie over koor en dirigent: Ensemble Sonus Vita werd opgericht in 1991, eerst als instrumentaal, later ook als vocaal ensemble. De naam werd gevonden in de tekst van een antifoon, geschreven door Hildegard von Bingen in ca. 1140, waarvan de beginregels luiden: ‘Laus trinitati, quae sonus et vita ac creatrix omnium, ofwel: Lof aan de Drievuldigheid die klank en leven is en voortbrengster van alle wezens. Sonus Vita heeft zich vanaf het begin voornamelijk beziggehouden met het uitvoeren van oude tot zeer oude muziek. Centraal in de uitvoeringspraktijk van dit ensemble staat een bijzondere aandacht voor de muziekhistorische en eventuele liturgische context van de uit te voeren werken, waarbij veel belang wordt gehecht aan de relatie woord-toon. Men zou kunnen zeggen: de muziek in dienst van het woord. Het ensemble verleent geeft veel concerten door geheel Nederland. Tevens verleent zij regelmatig medewerking in de liturgie van kerkdiensten, waarbij oriëntatie op oude en verkenning van nieuwe vormen niet wordt geschuwd. Veel verzoeken tot het geven van concerten kwamen van orgelconcertcommissies, culturele instanties en van de Stichting Kunst in de Kamer. Vele tv- en radio-opnamen werden gemaakt voor de IKON, NCRV en KRO. Anjo de Haan Dirigent Anjo de Haan studeerde hoofdvakken orgel bij de Noord-Nederlandse Orgelacademie (NNOA, Stef Tuinstra) en koordirectie (Rein de Vries). Orgellessen werden eerder gevolgd bij Piet Wiersma en Anco Ezinga (orgelmethodiek- en improvisatie). Klavecimbellessen bij Jelte Hulzebos, zang bij Nanny Ter Wiel en Kerkmuziek bij Jan Luth (Liturgiek, Hymnologie en Muziekgeschiedenis). Anjo de Haan is werkzaam als cantor-organist in de Hervormde kerk te Warffum (Wibrandy Cantorij) en als organist in de Jacobuskerk te Zeerijp . Geworteld in deze liturgische praktijk- en broedplaatsen schrijft hij veel nieuwe gebruiks- en kerkmuziek. Voorts speelt hij bij diverse ensembles orgelcontinuo en begeleidt veel koren op orgel en clavecimbel. Als privédocent orgel, piano en clavecimbel werkt hij in de hele provincie Groningen.

- 12 -

Rooster Kindernevendienst 4 nov.

Astrid Hofman, Joan en Esther Bosma

11 nov.

Marleen Heizenberg, Regina en Janneke Patberg

18 nov.

Esther Jansema, Marieke en Aardina Neumann

25 nov.

Anita de Boer, Emma en Janet Ploegh

Rooster oppasdienst 4 nov.

Gonda Tobbe en Marianne Bos

11 nov.

Esther Bosma en Leonie Hofman

18 nov.

Saskia Albeda en Lidy Postma

25 nov.

Berber Werkman en Judith Gootjes

Opbrengst collecten 23 sept.

Diaconie Kerk

€ 160,73 € 151,87

30 sept. Diaconie Kerk

€ 248,71 € 209,88

7 okt.

Jeugd Kerk De Paasweide

€ 182,88 € 180,21 € 160,60

14 okt.

Diaconie Kerk

€ 227,73 € 211,11

21 okt.

Diaconie (Werelddiaconaat) € 148,55 Kerk € 277,32 (inclusief een gift van € 150,00 uit dankbaarheid).

Alle gevers en geefsters: HARTELIJK DANK !!!

- 13 -

Kerkdiensten Solwerderkerk (Vrijzinnig Protestantse Gemeente): 11 nov.

10.00 uur,

Dienst in Zijldijk drs. R. Stoel, Gieterveen

Verpleeghuis Solwerd: 4 nov.

10.45 uur,

ds. de Lepper

7 nov.

10.45 uur,

Dankdag dhr. H.C. Perdok, m.m.v. de ‘Solwerder Merels’

11 nov.

10.45 uur,

dhr. P. Lanting

18 nov.

10.45 uur,

mw. Holst, m.m.v. Fennie en Carolien

25 nov.

10.45 uur,

mw. Ketting

Verpleeghuis Vliethoven: 4 nov.

11.00 uur,

mw. H. Kuiper

11 nov.

11.00 uur,

dhr. F. Postema

18 nov.

11.00 uur,

mw. M. In der Maur-van Achteren

25 nov.

11.00 uur,

ds. J. Hommes, m.m.v. Fennie en Carolien

- 14 -

Vorming en Toerusting Wat geweest is Op maandag 8 oktober was er een thema-avond over middeleeuwse kerkinterieurs op het Zweedse eiland Gotland. Ruim veertig mensen luisterden geboeid naar het enthousiaste verhaal van de spreker, Dr. Justin Kroesen. U denkt misschien: Waar ligt Gotland, en waarom zou je je bezig houden met hoe de kerken er daar ooit uit hebben gezien? Het beknopte antwoord luidt: de kerken op het Zweedse eiland Gotland kunnen ons iets leren over hoe de kerken in Groningen er in de Middeleeuwen hebben uitgezien. De achtergrond is als volgt. In de tijd van de Vikingen was Gotland, een eiland in de Oostzee, erg rijk. Het was een handelsknooppunt van waaruit de Vikingen over Europa uitzwermden en goedschiks (of kwaadschiks) handel dreven. Toen Gotland tot het Christendom werd bekeerd, had men meer dan voldoende geld om mooie kerken te bouwen. Dat gebeurde dan ook volop in de vroege Middeleeuwen. Kunstenaars en culturele ideeën belandden – vaak via Westfalen in Duitsland – in Gotland. Later verdween de welvaart in Gotland. Dat maakte dat men bewaarde wat men had. Immers men had geen geld voor verandering en modernisering. In de 16de eeuw werd Gotland Luthers. Het Lutheranisme staat bekend om zijn conserverende werking op het kerkinterieur. Dat betekent dat de Lutheranen niet alle kerkattributen die aan het rijke Roomse leven deden denken uit de kerk sloopten. Nee, ze lieten ze voor wat ze waren, ze lieten ze verstoffen of gebruikten ze voor andere doeleinden. Zo werden bijvoorbeeld de sacramentshuisjes waar in de RK kerk de hostie werd bewaard, gebruikt als opbergkastje voor het avondmaalszilver. Met andere woorden, de gelukkige combinatie van grote rijkdom en de daarop volgende relatieve armoede en Lutherse tradities maakte dat er in de meer dan 90 kerken van Gotland nog veel verzamelingen van Middeleeuws kerkinterieur te vinden zijn. Na een algemene inleiding wandelden we aan de hand van Dr. Kroesen en zijn diabeelden door een denkbeeldige Middeleeuwse kerk op Gotland. We begonnen in het koor bij het altaarblok en de altaarstukken. Daarna volgden de sacramentshuisjes, de bewaarplaatsen voor de hostie die tijdens de mis geheiligd was. Die hostie moest bewaard blijven voor noodgevallen, zoals ziekte en dood. Je zou dus kunnen zeggen dat de sacramentshuisjes fungeerden als heilige EHBO-doos. De sacramentshuisjes ontwikkelden zich van eenvoudige opbergnissen met deurtjes tot heel complexe sacramentshuisjes met fraai beschilderde deuren. In de late Middeleeuwen werd er in het bovenste deel van de deurtjes vaak een opening met een traliehekje gemaakt. Daardoor kon de hostie, die op de bovenste, hoogste, dus heiligste plank lag, ook worden gezien. Van de sacramentshuisjes wandelden we naar de piscina, het wasbekken waar de priester zijn handen kon wassen nadat hij de hostie in handen had gehad. Op de afscheiding van koor en schip had men in Gotland niet een hek, maar dikwijls een groot triomfkruis, dikwijls een ringof schijfkruis. Prachtige exemplaren, zeer artistiek gemaakt. Via de zijaltaren, de banken en collectebussen belandden we bij de doopvonten. De doopvonten staan in de Gotlandse kerken nog vaak op de oorspronkelijke plaats, namelijk aan de westkant, bij de ingang van de kerk. Niet zoals tegenwoordig in het koor of liturgisch centrum, wat aangeeft dat de doop een gebeuren van en voor de hele kerkelijke gemeenschap is. In de Middeleeuwen was het zaak om het kind zo spoedig mogelijk na de geboorte te dopen. De plaats bij de ingang van de kerk symboliseerde het binnenkomen in de kerkelijke gemeente. Het westen, de plaats van de ondergaande zon, van de dood, gaf aan dat de doop het kwaad overwon. Op de doopvonten werd die overwinning van het kwaad vaak zeer plastisch uitgebeeld: allerlei monsters bevolkten de voet van het doopvont, terwijl het vont zelf getooid was met prachtig Bijbels beeldhouwwerk.

- 15 Het feit dat iedereen muisstil luisterde en dat er na afloop veel vragen waren, gaf aan dat het een zeer geslaagde avond was.

Wat komen gaat • Thema-avond “Eredienst” op zondagavond 4 november wordt in de Tjamsweersterstee (ds Syperdapad 4, Tjamsweer), van 19.00 – 21.30 uur. Deze avond wordt in ‘clusterverband’ gehouden, d.w.z. het is een gezamenlijke activiteit van de gemeenten Garrelsweer-Winneweer-Wirdum, Tjamsweer en Appingedam. We denken en spreken met elkaar over de ‘orde van dienst’ van onze vieringen. Vragen als: Waarom doen we wat we doen? Waarom staat het op die plaats in de ‘orde van dienst’? Hoe betrokken voelen we ons? Wat doet een viering met ons? Hoe vergroten we (eventueel) betrokkenheid? De rol van gemeenteleden in de vieringen? Maar ook: Wat is de betekenis van het kerkelijk jaar? Of: Hoe beleven we de kerkruimte? Ontmoetingsplaats tussen God en mensen? Gemeenschapsruimte tussen profane- en religieuze wereld? Zo maar wat vragen die aan de orde (kunnen) komen. We hebben deze bijeenkomst gepland op een zondagavond en de eigen voorgangers verzorgen de inhoud. Wanneer u interesse hebt zouden we het fijn vinden als u zich tevoren wilt opgeven. • Bijeenkomst ouders-kinderen aan het Avondmaal op donderdag 15 november van 19.00-20.00 in de Nicolaïkerk. Op deze avond bespreken we met elkaar, ouders en kinderen, wat het betekent om samen Avondmaal vieren. De avond gaat vooraf aan de viering van de maaltijd op zondag 25 november. • Bloemschikken rond Advent. Op woensdag 28 november om 19.30 en donderdag 29 november om 9.30 kunt u onder enthousiaste leiding een Advents-, Kerstkrans maken of een kerststuk met natuurmaterialen en/of (kerst)versiering. Plaats: Tjamsweersterstee, ds Syperdapad 4. Kosten ongeveer € 10,-, Opgave voor 16 november bij Mw. Pimmelaar ([email protected]) of Mw. Drenth ([email protected]) En verder: • In de Bijbelgesprekskring Johannes lezen we weer verder in het evangelie van Johannes. De volgende bijeenkomst is op donderdag 1 november om 20.00 in de Franse school. Iedereen is – zoals steeds – van harte welkom. • De Bijbelclub komt op maandag 12 november om 19.00 samen in de Franse School. • De cursus Christelijke meditatie vindt nog twee maal plaats, op woensdag 7 en woensdag 14 november.

- 16 -

Uit onze gemeente Mw. A. Brinkema-West, Woldweg 32, is nog steeds ter revalidatie in ‘Innersdijk’ in Ten Boer gegaan. Mw. H.J. Renkema-Stapper, Hoofdelingenlaan 4, is gelukkig weer thuisgekomen, maar het einde van haar revalidatie is nog niet in zicht. In de toestand van dhr. M. van Maaren, Overdiep 7D, is, sinds hij is thuisgekomen uit het ziekenhuis, geen verbetering gekomen. De krachten lijken eerder nog steeds meer af te nemen. Dhr. G. Kuiper, Stadshaven 13B, heeft weer de nodige onderzoeken ondergaan, zonder dat daar tot op dit moment iets concreets uit is gekomen. Veel kracht heeft hij op dit moment nog niet. Mw. R. Palsma-Hindriks, Farmsumerweg 42, brak haar heup en moest geopereerd worden. Daarna begon de periode van revalidatie. Dhr. F.K. Pot, Gr. Edzardstraat 128, moest vanwege benauwdheid worden opgenomen. Dat had met zijn hart te maken en er werd een hartinfarct geconstateerd. Weer thuis zal hij het de komende tijd rustig aan moeten doen. Mw. Z. Dik-Hund, Dijkhuizenweg 88, onderging een operatie maar mocht vrij snel weer naar huis. Jans Blaauw , Harkenrothstraat 1A, hield weer veel vocht vast en daarom is hij opnieuw opgenomen in het UMCG. Laten we hopen dat op het moment dat u dit leest hij weer thuis is. “Mijn toevlucht vind ik bij God, de Heer” Ps. 73 : 28 Moge alle zieken, allen die zorgen hebben, van die God kracht ontvangen ! R.L. Wij gedenken Elizabeth Teuna Hopma-Antuma. Ze was 89 jaar. Ze werd geboren op 2 maart 1923 in Enumatil (gem. Zuidhorn). Als 1-jarige verhuisde ze naar Ellerhuizen (Bedum). Ze trouwde met buurjongen Having Menke Hopma. Samen kwamen ze op de boerderij in Oosterwijtwerd. De 8 kinderen werden geboren. In die beginjaren was het geen vetpot. De latere jaren waren in dat opzicht een stuk beter. Het was een warm, hecht gezin met een moeder die betrokken was bij het wel en wee van de kinderen. Zoals later ook bij dat van de kleinkinderen. Betty Hopma was een intelligente vrouw. Ze las veel. Boeken, 3 kranten. Deed de moeilijkste cryptogrammen. Toen later het land van de boerderij verkocht was gingen ze samen naar Engeland, naar twee van de zonen. Later ook naar Frankrijk, toen één van hen daar naar toe verhuisd was. Ze leerde engels, en later, nog op 80-jarige leeftijd, frans. “origineel” stond er als typering op de rouwkaart. Een vrouw met een onafhankelijke geest. Stond met beide benen op de grond. Ze nam de dingen zoals ze kwamen. “Je moet verder”. Zo voelde ze het ook bij de verdrietige dingen in haar leven. Het overlijden van dochter Nelianne en het overlijden van haar man. In 1990 waren ze van Oosterwijtwerd naar Appingedam verhuisd, naar het huis aan de Rootveld. In 1998 kreeg haar man een hersenbloeding na al een eerdere tia. Hij verbleef anderhalf jaar in Solwerd waar zij hem trouw iedere dag bezocht. Dat bleek, toen hij in 1999 overleed, een hele zware belasting te zijn geweest. Maar ze krabbelde er weer een beetje bovenop. Ging weer op vakantie, naar Engeland, Frankrijk. Langzaam begonnen toch de jaren te tellen. Nadat ze gevallen was met de fiets en niet meer met de fiets er op uit kon, werd haar wereldje kleiner. Ook het lopen werd minder, maar in een rolstoel door Appingedam ? daar kon geen sprake van zijn. De laatste anderhalf jaar ging ze helaas ook geestelijk achteruit. Dat had ze zelf ook in de gaten en ze had het daar - logisch ! - moeilijk mee. Dat ze haar greep op de dingen verloor.

- 17 Met hulp van de kinderen is ze zo lang mogelijk thuis gebleven, tot het echt niet meer ging. Ze verhuisde naar de Dilgt in Haren, waar ze zo’n 5 maanden is geweest. Daar overleed zij op 3 oktober, heel rustig. In de dienst op maandag 8 oktober in de Nicolaïkerk, voorafgaande aan de begrafenis in Oosterwijtwerd, hebben wij haar herdacht. Joh. 14 : 1-11 werd in het engels gelezen, naast Ps. 23 in de bewerking van Huub Oosterhuis, kinderen en kleinkinderen spraken herinneringen uit. In het geloof dat er door Christus ook voor haar een plaats is bereid bij God hebben wij afscheid genomen van Betty Hopma-Antuma. Moge dat haar kinderen en kleinkinderen tot steun zijn in de tijd die komt. Uit de pastorie Het leven is vol verrassingen. Kleine en grote, aangename en onaangename. Zo overkwam mij laatst zo’n kleine, onaangename verrassing. Ik kwam rond 12 uur ‘s middags thuis. Niemand thuis. Dat wist ik. Even nog een boodschap doen voor ik ga eten. Ik doe de voordeur niet op slot want ik ben er zo weer. Kom ik terug met de boodschappen........deur op slot! Hoe kan dat nou ?? Ik had hem toch open gelaten? Alle zakken doorzoeken, nee, toch echt geen sleutel. Ik had hem dus echt niet op slot gedaan. Hoe kan hij nu dan toch dicht zijn ? Achterdeur dan? Nee, ook op slot. Wat nu? Er is maar één verklaring mogelijk. Dochterlief heeft een tussenuur gehad en is -even- thuis gekomen van school. Even snel wat pakken, een broodje eten en dan er weer vandoor. Ach, ach, is iedereen vergeten die voordeur op slot te doen! Laat ik dat dan maar wèl doen. Zoiets..... En daar sta ik dus. Voor een dichte deur. Mèt boodschappen. Zònder sleutel. Maar niet getreurd! leve de mobiele telefoon!.........dus ik dochterlief bellen. In de veronderstelling dat ze nog niet in de les zit. Maar helaas, geen gehoor. Hebt u die ervaring nou ook ? Ze hebben allemaal een mobieltje ! Ze zitten er dag en nacht op te kijken ! Ze zijn dus - denk je in al je onnozelheid - altijd bereikbaar. Totdat je ze nodig hebt. Want dan nemen ze niet op. Altijd bereikbaar, hoe handig, behalve blijkbaar altijd nèt op die momenten dat jij belt. Dit alles bedenken helpt natuurlijk niet de dichte deur geopend te krijgen, dus zal er wat anders moeten gebeuren. Wetend dat mijn vrouw ook de hele middag weg blijft. Dan maar naar school. Ze zien pa al aankomen op school, maar ja, het is niet anders. Ik moet er toch in?? Kan toch niet de hele middag voor een dichte deur blijven staan totdat dochter eindelijk eens thuiskomt. En ik kan toch ook niet met een lege, rommelende maag de hele tijd op bezoek bij gemeenteleden de middag doorbrengen ? Bovendien, de eersten zien me aankomen, om half één ‘s middags. Ik heb dat ook niet in de planning, want ik moet nog zoveel dingen thuis doen, waaronder het schrijven voor dit kerkblad, Dus ik naar school. Naar binnen. In de aula rondspeurend naar het kind tot één van de conciërges me vanuit zijn hokje roept. “zoekt u iemand”? Ja, m’n dochter. Ik kan niet in huis. Zij heeft de deur op slot gedaan en ik heb geen sleutel. Het klinkt ongetwijfeld allemaal niet bijster slim, maar het is niet anders. De beste man kijkt welke les ze heeft en haalt haar op. Eerst schrikt ze dat ze uit de les wordt gehaald, tot ze doorheeft waarom. Na enig binnensmonds gehakketak in de hal van de school, ongetwijfeld tot licht vermaak van de conciërges : hoe kon je nu ??.... ik wist toch niet ?! ...overhandigt ze mij de sleutel en gaat weer terug naar de les. Ik bedank de conciërge. Hij had vandaag terloops een kleine aangename verrassing. Ik minder terloops een kleine onaangename. een hartelijke groet vanuit de pastorie R. Lafeber

- 18 Ouderenpastoraat Psalm 121 onberijmd 27 september ontvingen wij het bericht van overlijden van Klazina Harmanni – Beukema, In de leeftijd van 94 jaar. Mevrouw Harmanni is gedurende vele jaren lid geweest van onze gemeente. Voor ze naar ‘Betingestaete’ te Delfzijl verhuisde woonde ze onder ons aan de Uiterdijk. Na een bijeenkomst in ‘de Ark’ te Delfzijl vond de begrafenis plaats op ‘Rusthof’. De familie laat ons weten dat: ‘Zij dankbaar zijn dat zij zo lang bij ons heeft mogen zijn.’

Gedachtenisdienst: Op 4 november 2012, 9.30 uur in de Nicolaïkerk: We noemen de namen, ontsteken het licht en staan stil. Een naam: Een naam gebeiteld in steen Een naam uitgeroepen bij de geboorte Een naam gegeven als opdracht om te leven Een naam gefluisterd in liefde Een naam alleen nog als herinnering Een naam gegrift in Gods hand. Openbaring 2 : 17: “Ik zal hem een witte steen geven en op die steen een nieuwe naam geschreven.” (NBG-vertaling). M. In der Maur- v. A.

- 19 -

Uitnodiging - kerstmiddag 11 december 2012 De ‘Commissie Ouderenmiddagen’ van de Prot. Gemeente Appingedam nodigt u hierbij uit voor een kerstmiddag op dinsdag 11 december 2012 in de “Franse School’ . Deze kerstmiddag begint om half drie (14.30 uur) met als afsluiting een gezamenlijke broodmaaltijd. Sluiting om ongeveer half zes (17.30 uur). Aan deze middag zullen meewerken: Mw. M. In der Maur – meditatie, de dames van de ‘Commissie ouderenmiddagen’, Jaap Weima - organist. Er is een liturgie en met elkaar zullen we bekende kerstliederen zingen. Onder aan dit stencil vindt u een strookje dat u in kunt vullen, zodat we ongeveer weten op hoeveel mensen we kunnen rekenen met de broodmaaltijd. Opgavenstrookjes worden door uw contactpersoon opgehaald als het Kerkblad van december gebracht wordt. De contactpersoon kan deze op 4 december tussen 10.00 uur en 11.00 uur inleveren in ‘de Franse School’. Mocht dit door onvoorziene omstandigheden niet gebeuren, dan kunt u zich ook telefonisch opgeven voor 4 december bij mw. J. Blok-Alserda. Ook voor nadere inlichtingen kunt u eventueel bellen met: mw. J. Blok, Kruizemuntlaan 4, tel. 622306. Wanneer u gehaald en weer thuis gebracht wilt worden kunt u bellen (vóór 4 december) met: De heer Deinum tel. 622817 of: Dhr. S. Moesker , tel. 622952

Opgavenstrookje: Hierlangs afknippen:-----------------------------------------De heer/mevrouw-------------------------------------------------Adres: --------------------------------------------------------------Telefoonnummer--------------------------------------------------Geeft/geven zich op voor de kerstmiddag van 11 december 2012 in ‘de Franse School’.

Ik/ wij wil/len wel/niet gehaald en thuisgebracht worden. Ik heb wel/geen rollator. Doorstrepen wat niet van toepassing is. Opmerkingen: ----------------------------------------------------------

- 20 -

Mutaties Adreswijziging:

dhr. J. Haak, van (Wijk 3-3), naar (Wijk 11-1); fam. J.S. Poort-van der Kuijlen, (Wijk 4-4), naar Oosterwijtwerd .

Overleden:

mw. A. Visscher, (Wijk 2-8), in de leeftijd van 89 jaar; dhr. C. Sinnema, (Wijk 13-2), in de leeftijd van 85 jaar; mw. E.T. Hopma-Antuma, Haren, in de leeftijd van 89 jaar; mw. H.J. Blaauw-Roosje, (Wijk 14-3), in de leeftijd van 84 jaar. Overgegaan naar de Geref. kerk Wagenborgen: mw. A. Pilon-Langeland, (Nieuw)-ingekomen:

fam. J.H. Kuiper, (Wijk 7-8), uit Schildwolde; dhr. M.J.F. Westerdijk, (Wijk 10-6), uit Glimmen; mw. S. Snijder, uit Smilde; mw. G. Oostland-Geertsema, (Wijk 14), uit Siddeburen; fam. K. van Dijk-Wiersema, (Wijk 10-3), uit Holwierde.

Verjaardagen Hieronder volgen de verjaardagen van gemeenteleden, die in de maand november 75 jaar of ouder hopen te worden: 3 nov. 6 nov. 7 nov. 8 nov. 9 nov. 12 nov. 12 nov. 14 nov. 19 nov. 20 nov. 21 nov. 25 nov. 25 nov. 25 nov. 26 nov. 27 nov.

dhr. T. Trof, mw. A.P. Buist-Huizinga, dhr. H. Boer, mw. T. Bos-Helmens, mw. M. West, dhr. A. Voetman, mw. H. van Dijk-Split, mw. Z. van Dijk-Timmer, dhr. A.J. Ligtlee, dhr. F.K. Pot, mw. A. Hekkema-Dallinga, mw. A. Uilhoorn-Ernst, mw. G. Haaksma-Dijksterhuis, dhr. H. Wiersema, dhr. J. Versteeg, mw. A. Hut-Klungel,

Hartelijk gefeliciteerd met een nieuw levensjaar en Gods Zegen gewenst.

- 21 -

Verjaardagsfonds De opbrengst van de zakjes over de maand september bedraagt: € 269,86. Alle gevers/geefsters hartelijk bedankt. Namens het Verjaardagsfonds, Didy de Vries-Kuiper. Verder deelt het Verjaardagsfonds u mee, na ook de kerkenraad te hebben ingelicht, dat zij de opbrengst van het jaar 2011 de volgende bestemmingen heeft gegeven: a.: € 500,00 voor de Stichting Bartiméus/Sonneheerdt te Zeist instituut voor blinden en slechtzienden: project beweegkisten. Samen bewegen doet ieder mens goed. Zo ook de meervoudig beperkte bewoners van Bartiméus. Voor hen is bewegen niet vanzelfsprekend. Door hun visuele en verstandelijke beperking worden zij niet of nauwelijks geprikkeld om uit zichzelf in beweging te komen. Een kist met spelmaterialen biedt uitkomst. De materialen stimuleren de bewoners om in beweging te komen: samen beweegspelletjes doen zorgt bovendien voor plezier en sociaal contact voor deze bewoners. b.: Een bijdrage van € 200,00 is gegeven voor het ‘Feest van de Geest’, dat gehouden is van 18 tot en met 27 mei j.l. c.: Voor eigen kerkelijke doeleinden is, in overleg met het College van Kerkrentmeesters, een bijdrage gegeven voor een nieuwe extra stofzuiger voor de Nicolaïkerk. De schoonmaakploeg, die één keer in de maand de kerk schoonmaakt, wilde graag een extra stofzuiger en bovendien was één van de andere stofzuigers niet te best meer. Verder is een bijdrage beschikbaar gesteld voor overige materialen en voor sneeuwschuivers. Het Verjaardagsfonds wil iedereen HARTELIJK DANKEN voor zijn/haar bijdrage en tevens de mensen die zich op de één of andere manier hebben ingezet. Samen als gemeente, hebben we bovenstaand resultaat mogelijk gemaakt. Met vr. groet, P.M. Waalkes, penn.

Hartelijk dank Namens de kindernevendienst wil ik iedereen van harte bedanken die ons op wat voor manier dan ook heeft voorzien van sigarendoosjes. We kregen ze in allerlei maten en van hout, karton en metaal. We kregen zelfs plastic doosjes waar kogeltjes in hadden gezeten van een schietclub. Heel geschikt om een pennendoosje van te maken met dat handige schuifdekseltje. De kinderen hebben zich reuze vermaakt met alle doosjes en hebben er leuke bewaardoosjes van gemaakt. Aan het eind van de middag waren er niet zo heel veel doosjes meer over ondanks dat we er heel wat hadden. Wat we over hadden is naar de clubs gegaan zodat die ze ook kunnen gebruiken om te knutselen. Nogmaals onze hartelijke dank. Namens de kindernevendienst, Gea Voshart.

- 22 -

Hartelijk dank Graag willen wij iedereen bedanken voor het meeleven bij mijn ziekte; voor de vele kaarten, telefoontjes en bloemen. Hiervoor onze hartelijke dank. Hartelijke groeten, Gerrit en Grietje Kuiper,

Hartelijk dank Aangezien het niet mogelijk is iedereen persoonlijk te bedanken, willen wij u graag langs deze weg bedanken voor het meeleven, ook voor Klaas. Ik kreeg zoveel kaarten, dat de mensen op de zaal vroegen: “Hoe is dit mogelijk?” Het is de kerkelijke verbondenheid, wat een kerkelijke gemeenschap met zich meebrengst. Het heeft ons erg goed gedaan. Heel hartelijk dank, u allen !! Riek en Klaas Renkema,

De Middengroep De Middengroep komt weer bijeen op dinsdag 27 november in de Franse School. Aanvang: 19.45 uur. De avond wordt versorgd door dhr. S.W. Mollema uit Leens, over het werk als “boderieder”. Gasten zijn ook van harte welkom.

Passage De ontmoetingsavond wordt gehouden op 21 november 2012 in het ASWA gebouw aan de Burg. Klauckelaan 16 in Appingedam. Aanvang: 19.45 uur. De heer E. Knol is uitgenodigd als spreker voor deze avond en zal ons vertellen over Gronings kerkzilver. Leden en gasten zijn hierbij van harte uitgenodigd.

Het bestuur.

- 23 -

Van de Diaconie Bloemengroet Ook in de afgelopen maand zijn er weer bloemen vanuit de kerk, met een hartelijke groet van de gemeente, gegaan naar: -- fam. M. van Maaren - Arensman, -- mw. A.J. Kuipers - Hofstee, -- mw. L. Sijbolts - Remminga -- dhr. G. Alserda, -- fam. K. Renkema - Stapper, Denkt u aan het schrift, dat achter in de kerk ligt en waarin u de namen kunt opgeven van gemeenteleden, die in aanmerking komen voor het ontvangen van een bloemetje? Dat kan zijn, als er iemand ziek is, maar ook als er iets bijzonders is, zoals zoveel jaar getrouwd of iets dergelijks. U kunt het ook per e-mail of per telefoon aan ons doorgeven. De maanden NOVEMBER en DECEMBER wordt het bloemenschrift verzorgd door NETTY van der DEEN. Jannie Weima, Netty v.d. Deen, Antje Heun,

tel. 624623 of [email protected] tel 624769 of [email protected] tel.624661 of [email protected]

Oproep Helpt u ook mee weeskinderen in Armenië de winter door te komen? Ons gemeentelid Svetlana heeft van leden uit onze Prot. Gemeente weer veel winterkleding ontvangen voor de kinderen in weeshuizen in Armenië. “Mijn schuurtje is weer helemaal vol”, aldus Svetlana. Een pakket van 20 kg kost voor verzending naar Armenië rond de € 70. Dit jaar heeft Svetlana al 17 dozen kunnen versturen met het geld dat als diaconale gift aan haar is geschonken. Wij, de diaconie, vragen nu u als gemeenteleden dit particuliere initiatief financieel te steunen met een gift. U kunt bijvoorbeeld een pakket adopteren door € 70 over te maken op banknummer 2 2 5 3 5 6 4 3 0 t.n.v. Diaconie Protestantse Gemeente Appingedam. Uiteraard is iedere gift van harte welkom, wij er zorgen voor dat uw gift bij Svetlana terecht komt. Ook deze giften aan de diaconie zijn fiscaal aftrekbaar. Alvast bedankt, Johan Scholtanus, diaconie

- 24 ===========================================================================

Belangrijk!! Gemeenteleden, Als Diaconie hebben we besloten om een aantal bankrekeningen te gaan samenvoegen, tevens hebben we een andere bank gezocht en gevonden. Dit hebben we gedaan om de bankkosten te gaan verminderen zodat we het geld, dat u als gemeente geeft, beter kunnen inzetten voor diaconale doeleinden. Ons nieuwe bank is de SKG-bank te Gouda met als thema: een bank door de Kerk, een bank voor de Kerk. SKG staat voor Stichting Kerkelijk Geldbeheer. De boekingen naar de Diaconie kunnen naar ons nieuwe bankrekeningnummers. 225356430 t.n.v. Diaconie Protestantse Gemeente Appingedam. (voor wat betreft normale diaconale zaken zoals collectes en giften etc.). 225357496 t.n.v. Diaconie Protestantse Gemeente Appingedam inz. Missionair Aandeel. (voor wat betreft collectes en giften voor het Missionair Aandeel). Bijvoorkeur onze oude rekeningnummers niet meer gebruiken. De oude banknummers zullen in het komende jaar worden opgeheven. Indien er vragen zijn over het bovenstaande, kunt u contact opnemen met ondergetekende. Met vriendelijk groet, Bert Bos, penningmeester Diaconie PGA. ===========================================================================

- 25 -

Missie-zendingskalender 2013 Vanaf zondag 30 september ligt de intekenlijst voor de Missie-zendingskalender 2013 weer achter in de kerk. Vanwege de dalende verkoopcijfers is dit de laatste keer dat u deze kalender kunt bestellen. De illustraties zijn dit jaar gemaakt door Indonesische kunstenaars, Sriwardani, Erland Sibuea en Nyoman Darsane. Vanuit hun christelijk geloof kijken ze met andere ogen naar hun samenleving en de religieuze gemeenschappen. Ze laten ook ons naar ons geloof kijken met beelden uit hun cultuur en hun tradities. Deze kalender is weer een verre reis en een ontmoeting met andere mensen, mede-gelovigen elders. De prijs van deze kalender is € 8,00. U kunt uw bestelling opgeven op de intekenlijst, maar u kunt de kalender ook bestellen bij mw. Greet Bulthuis, Netweg 7. tel. 624433. U kunt de kalender deze keer ook direct meenemen, of evt. bij mij afhalen. Greet Bulthuis.

- 26 -

Amnesty International Lokale gemeenschap Amazone bedreigd Nilcilene Miguel de Lima komt in actie tegen illegale houtkap in haar regio en wordt vanaf 2009 lastig gevallen. Haar huis ging in vlammen op en ze werd bedreigd door gewapende mannen. Op dit moment zit ze ondergedoken. Ze kan pas terugkeren naar huis als de autoriteiten haar veiligheid bieden. Voordat Nilcilene Miguel de Lima haar dorp moest ontvluchten, woonde ze in een houten woning zonder elektriciteit, telefoonlijn of stromend water. Samen met haar man verbouwde ze cassave en trad ze op als vertegenwoordiger van achthonderd boerenfamilies in Lábrea, een regio in de Braziliaanse Amazone. De bedreigingen begonnen toen Nilcilene zich in 2009 uitsprak tegen de opkomende illegale houtkap in het gebied. In 2010 werd ze in elkaar geslagen en ontvluchtte ze tijdelijk haar dorp. Toen ze na acht dagen terugkeerde, was haar huis afgebrand en haar landbouwgrond vernield. Eind 2011 werd Nilcilene door de Braziliaanse overheid bewaakt. De bedreigingen bleven aanhouden en werden steeds ernstiger. Ze ontving berichten als ‘je kogelvrije vest beschermt misschien je lichaam, maar niet je hoofd’. Nilcilene ontvluchtte het gebied en dook onder. Ze wil heel graag zo snel mogelijk terugkeren. Volgens de lokale gemeenschap huren de houtkappers gewapende mannen in die de boeren bedreigen en intimideren. Iedereen die zich uitspreekt tegen de illegale houtkap, wordt met geweld de mond gesnoerd. Sinds 2007 zijn tenminste zes dorpelingen vermoord. Als Protestantse gemeente van Appingedam schrijven we een brief naar de Braziliaanse autoriteiten en roepen hen op om Nilcilene en haar gemeenschap te beschermen. Deze brief kunt u, na de dienst van zondag 4 november, achter in de kerk mee ondertekenen.

Goed nieuws: Rudwan Dawod, medeoprichter van de Sudanese jongerenorganisatie Girifna (‘We’re fed up’) kwam op 16 augustus vrij. Op 13 augustus moest Dawod voorkomen op verdenking van terrorisme. Een veroordeling kon de doodstraf betekenen. De rechter legde hem uiteindelijk enkel een boete op voor het verstoren van de openbare orde. In september hebben we in de kerk een brief gelezen met betrekking tot deze jongerenorganisatie in Sudan. We hopen dat ook de andere activisten spoedig vrij worden gelaten.

Namens de Diaconie, de Amnesty groep.

- 27 -

Van de Kerkrentmeesters Vrijwillige bijdragen: Nu het jaar 2012 alweer snel ten einde loopt, willen wij u met klem vragen, nog eens te willen kijken naar uw vrijwillige bijdrage, welke u in januari heeft toegezegd voor de Kerk. Wij zijn erg tevreden met datgene wat wij reeds hebben ontvangen, maar toch blijft het soms hier en daar wat achter. Wij moeten ook eerlijk zeggen, dat kerkbalans 2012 ook niet vlekkeloos is verlopen, dus de start was moeilijk, een nieuw computersysteem, formulieren die niet helemaal correct waren enz.. enz. Toch willen wij een beroep op diegenen doen, die nog niet aan hun toezegging hebben voldaan, hier nog eens kritisch naar te willen kijken. Wij vertrouwen op uw medewerking. Kerkdienst gemist.nl In het kerkblad van oktober heeft u kunnen lezen, dat de verbinding voor de kerktelefoon met Damsterheerd is vernieuwd. Om die verbinding tot stand te kunnen brengen, moest onze Kerk worden voorzien van een internetaansluiting. Het voordeel hiervan is dat we nu de overstap konden maken van kerktelefoon naar kerkradio. U kunt nu thuis, als u bijvoorbeeld ziek bent, de kerkdienst live beluisteren of terugluisteren via uw p.c. Hoe werkt het: * De uitzending van een dienst wordt rechtstreeks vanuit de Kerk verzorgd via een speciale kerkzender, die is aangesloten op de geluidsinstallatie en op het internet. * U surft naar de site kerkdienstgemist.nl, dan naar de provincie Groningen, dan naar Appingedam en vervolgens klikt u op het icoontje van de Protestantse Gemeente Appingedam . U kunt dan de uitzending rechtstreeks beluisteren. * Voor mensen die langdurig aan huis zijn gebonden en niet in het bezit zijn van internet, kan er een speciale kerkradio ontvanger thuis worden geplaatst, waarmee de internet uitzending kan worden beluisterd. * Voor vragen over de kerkradio ontvanger kunt u contact opnemen met Henk Mulder (tel: 682369) of met (Herman Nagelhout tel: 623061) Eindejaarscollecte: Eind december ontvangt u van ons een acceptgirokaart voor de eindejaarscollecte, deze collecte is geheel bestemd voor onze eigen gemeente, wij hoeven hier niets van af te dragen. Verwarming Kerk: Er zijn opnieuw gesprekken gevoerd met de onderhoudsdienst van de kachel, over mogelijk een nieuwe digitale thermostaat i.p.v. de analoge thermostaat zoals die nu wordt gebruikt. Hierdoor kan de kachel nauwkeuriger worden geregeld. Dit moet worden uitgezocht door de leverancier van de kachel, het heeft dus even tijd nodig.

- 28 -

I.K.E. I.K.E.

APPINGEDAM

I.K.E.

Ook in de maand november bent U weer VAN HARTE WELKOM op onze vaste bijeenkomsten. We nodigen alle belangstellenden uit op: Donderdag 22 november 2012 in de Franse School Aanvang: 19.30 uur. m.m.v.: Ds. Mevr. K.Hansen uit Bierum/Holwierde Chr. Gemengd koor Wagenborgen o.l.v. Mevr. H.Huizinga-van Dijk. Verder is er samenzang, bingo en natuurlijk koffie/thee. Voor de onkosten van deze avonden houden we een collecte. Als U vervoersproblemen hebt, kunt U bellen met dhr. L.Brinkema, tel. 624540 Graag tot ziens, mede namens de I.K.E. commissie, Annie Blaak-Hidding.

- 29 -

Van de Jeugd

November 2012 Do. 1 nov.

Club

Gr 5

Franse School

18:45 uur

Vr. 2 nov. Vr. 2 nov.

Factor 12+ T-café

Gr 7

De Citer Franse School

19:00 uur 19:00 – 20:30 uur

Za. 3 nov.

Soos

14+

Franse School

21:00 uur

Vr. 9 nov.

T-café

Gr 8

Franse School

19:00 – 20:30 uur

Za.10 nov.

Soos

14+

Franse School

21:00 uur

Zo. 11 nov. Zo. 11 nov.

12+ Jeugddienst

Di. 13 nov.

Club

Do.15 nov.

Nicolaïkerk Nicolaïkerk

9:30 uur 19:00 uur

Gr 6 J

Franse School

18:45 uur

Club

Gr 6 M

Franse School

18:45 uur

Vr.16 nov.

T-café

Brugklas

Franse School

19:00 – 20:30 uur

Za.17 nov.

Soos

14+

Franse School

21:00 uur

Vr.23 nov.

Factor 12+

De Citer

19:00 uur

Za.24 nov.

Soos

13+

Franse School

20:30 uur

Do.29 nov. Do.29 nov.

Club Club

Gr 6 M Gr 8 M

Franse School Franse School

18:45 uur 18:45 uur

Vr.30 nov.

T-café

Gr 7

Franse School

19:00 – 20:30 uur

Voor de clubs van groep 7 M en Groep 8 J is geen datum ontvangen… Factor 15+ heeft niet in nov. maar 31 okt. een rondleiding en uitleg in de synagoge in Groningen

- 30 -

Appingedam

een presentatie van liturgische wandkleden en ante-pendia een avond met poëzie en orgelmuziek door: Bert van der Klis Emmen plaats: het gebouw VVP Delfzijl adres: Singel 31 te Delfzijl datum: 5 november 2012 aanvang: 20.00 uur toegang : gratis schaalcollecte

Namens het bestuur van de VVP Joop Smit

- 31 -

Concert Toonkunstkoor Delfzijl voert werken uit van Vivaldi, Bach en Cherubini Het Toonkunstkoor Delfzijl onder leiding van Jelke Hamersma is op zaterdag 24 november te beluisteren in de Nicolaïkerk in Appingedam. Op het programma staan drie werken: Het Gloria in D van Vivaldi, de Cantate BWV 55 van Bach en het Requiem in C van Cherubini. Solisten zijn: Ellen Klopstra, sopraan, Mariëtte Witteveen, alt en Aart Mateboer, tenor. De instrumentale begeleiding wordt verzorgd door het Symfonieorkest Suonare d’Amatori, ook onder leiding van Jelke Hamersma. Voor Jelke Hamersma is dit concert het laatste optreden met het Toonkunstkoor na een jarenlange muzikale samenwerking. Het concert begint om 20.00 uur en de kerk is open om 19.00 uur. Kaarten, in de voorverkoop € 15,-- en in de kerk € 16,--, zijn verkrijgbaar via www.toonkunstkoordelfzijl , bij de leden van het koor en via [email protected] of 0596- 572868.