•
Adriaan Visser, assitant lector Kenniscentrum Zorginnovatie, Lectoraat transities in zorg, Hogeschool Rotterdam
[email protected] en
[email protected]
Daarover is onderzoek gedaan! Betreft m.n. relatie universitair onderzoek (productiviteit) en onderwijs (m.n. evaluatie door studenten, de doorstroom) Daaruit zijn ook lessen uit te trekken voor onderwijs en onderzoek in de palliatieve zorg
Meta-analyse door Hattie en March in: Review of Educational Research (1996). Zij onderscheiden drie typen modellen over de realtie tussen onderzoek en onderwijs: 1. Negatieve samenhang 2. Positieve samenhang 3. Geen samenhang
1. Schaarste model: tijd, energie en commitment zijn schaars 2. Verschil in persoonlijkheid van onderzoeker en docent 3. Divergent beloningsmodel
1. Conventional wisdom model: twee elkaar aanvullende rollen, kunnen niet zonder elkaar 2. G-Model: Zelfde vaardigheden voor succesvol onderwijzer en onderzoeker (bv. kennis willen verzamelen, toepassen, toewijding,creativiteit)
1. Zijn twee verschillende ondernemingen met divergente relatie: onderzoek gedreven door carrière, publiceren; onderwijs is meer private, persoonsgericht, sociaal 2. Personality model: Persoonlijkheden zijn juist verschillend 3. Bureaucratic funding models
1. Gevonden verbanden (+ en -) zijn te
verklaren via allerlei interveniërende variabelen
2. Conclusie: er is geen samenhang tussen onderzoek en onderwijs
1. Ontwikkeling van de palliatieve zorg gebeurt onafhankelijk van elkaar door onderwijs en onderzoek 2. Onderzoek in palliatieve draagt mogelijk NIET bij aan onderwijs in de palliatieve is zorg 3. Onderwijs in palliatieve wordt mogelijk NIET gevoed door onderzoek in de palliatieve zorg
4. Hoe is dat voor de palliatieve zorg in Nederland ??
1. Vanuit het medisch universitair onderwijs/onderzoek
2. Vanuit hoger beroepsonderwijs en master opleidingen en hun onderzoek
1. Het gaat vaak om oudere patiënten.
2. Is er belangstelling voor ouderenzorg ?
•
•
•
•
1. Weinig structuur, organisatie in dat onderwijs
2. Sterk wisselend aanbod per opleiding en per beroepsgroep 3. Amper verankerd in de curricula 4. Nog veel te verbeteren volgens het veld
1. Aandacht voor onderwijs/bijscholing voor mantelzorgers, vrijwilligers, psychologen, fysiotherapeuten (bespreek ik niet) 2. Universiteiten: onsamenhangende veelheid aan aandacht voor opleiding in palliatieve zorg voor huisartsen, verpleeghuisartsen, en allerlei medisch specialismen 3. Er is een groot aanbod aan bijscholingen
Belang van onderwijs en deskundigheidsbevordering Welke competenties, capaciteiten, opleidingen nodig? Palliatieve zorg moet onderdeel van alle basis opleidingen van artsen, verpleegkundigen en verzorgenden.
Kenniscentra 1. Vrije Universiteit
2. Nijmegen 3. Utrecht 4. ErasmusMC
Amper aandacht voor onderwijs
•
•
Hogere beroepsonderwijs (bachelor)
•
Master opleidingen
•
Is er onderzoek ?
1. Op MBO-V: Zeer versnipperd 2. In HBO-V: palliatieve zorg in specialisatie chronisch zieken
3. Master opleiding/verpleegkundig specialist: er is geen specialisatie palliatieve zorg
1. Er zijn sinds 2001 ongeveer 450 lectoren a. b. c. d.
Stimuleren/verbeteren externe oriëntatie Curriculum vernieuwing onderwijs Professionalisering docenten Kenniscirculatie en -ontwikkeling in HBO
2. Georganiseerd in kenniskringen 3. Op alle maatschappelijke, technische terreinen, ICT, technologie, leefomgeving, internationalisering, kunst/cultuur en ….. ook gezondheid, gezondheidszorg
Transities in zorg, ook in palliatieve zorg •
•
(AnneLoes van Staa; Hogeschool Rotterdam)
Palliatieve zorg bij demente mensen (Anne Mei The; Hogeschool Windesheim)
•
Ouderenzorg en palliatieve zorg (Hilde de Vocht; Hogeschool Saxion)
•
Langdurige zorg en palliatieve zorg (Els Verschuur, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen)
1. Zou meer aandacht verdienen; potentieel is groot 2. In de publicaties door hoge scholen geen treffers op: palliatieve zorg, levenseinde, terminale zorg
3. Enkele projecten over transities in zorg, stervensbegeleiding, rol mantelzorgers, behoefte onderzoek in hospices, beeldende therapie, dementie, transities, ketenzorg
•
1. Palliatieve zorg is geen specialisatie 2. Versnipperde aandacht 3. In onderdelen:omgaan met verdriet en rouw, pijn 4. In 3e jaar bij de differentiaties: intensieve zorg, chronisch zieken (een les, een casus) 5. In korte stage 6. Soms in een eindscriptie
Onderzoekmogelijkheden niet voldoende benut • • •
• • •
• •
Studenten: is het boeiend voor jonge studenten? Beperkte tijd voor aandacht in eindscripties Geringe onderzoeksvaardigheden studenten
Wat weten docenten van palliatieve zorg? Docenten meer onderzoeksvaardigheden geven Publiceren is niet eenvoudig; nog in ontwikkeling Hoe resultaten te implementeren?
Docent-onderzoekers in kenniskringen hebben meer mogelijkheden door opdrachten vanuit het veld
Ervaringen met onderwijs opdrachten binnen bestaande onderzoeksprojecten -
Project Samenwerking in eerste lijn wijk Kralingen-Crooswijk (zie paper Monique Vahedi Nikbakht – Van der Sande e.a.)
- Verkenning van stand van zaken palliatieve zorg in Aafje Bijdrage studenten: Interviews Rapport als scriptie Vraagt vertrouwen van de instelling Vereist veel onderzoeksbegeleiding
A.
Palliatieve zorg is geen specialisatie
B.
Incidenteel aan de orde in het onderwijs
C.
Thesis: onderzoek biedt kansen
D.
2005-2012: 25 (18%) van de 136 thesissen heeft enige relatie met palliatieve zorg
•
• • •
Is er behoefte aan master posities in de palliatieve zorg ?
Nadruk in opleiding ligt op interventies Ruime de tijd voor de thesis Goede begeleiding door ervaren onderzoeksdocenten in de kenniskringen
• •
•
Hoe resultaten te implementeren? Uitzondering als er een publicatie uit komt
•
1.Er is geen sprake van living apart together; onderwijs en onderzoek hebben met de palliatieve zorg nog geen relatie. 2. Er blijven onderzoeksmogelijkheden in de palliatieve zorg onbenut. 3. In onderwijs op hogescholen en universiteiten zou meer aandacht moeten zijn voor palliatieve zorg.
4. De palliatieve zorg zou zelf meer voorstellen kunnen doen voor onderwijs en onderzoek in de palliatieve zorg.
1. De palliatieve zorg zou meer baat kunnen hebben bij toegepast onderzoek vanuit universiteiten en hogescholen. 2. Universiteiten maken zich voornamelijk druk om gesubsidieerde onderzoeksprojecten. 3. Het onderwijs op universiteiten en hogescholen zou meer kunnen leren van de praktijk van de palliatieve zorg.
•
•
•
AnneLoes van Staa,Lector Transities in zorg
Monique Vahedi Nikbakht – Van de Sande, docent-onderzoeker master opleiding Karin Buijs, onderwijs manager master opleiding verpleegkunde
•
Karen Smits, afdeling Personeel en Opleiding
•
Ellen Bakker, master opleiding verpleegkunde
•
Hanneke van der Ploeg, secretariaat Kenniscentrum.
1. Website hogescholen: lectoren.nl 2. Websites van ZONmW, Agora
3. Eigen boekenkast 4. Gesprekken met collega’s op HR 5. Diverse lectoren
